ప్రవేశ
।। ఓం ఓం నమో నారాయణాయ।। శ్రీ వేదవ్యాసాయ నమః ।।
శ్రీ కృష్ణద్వైపాయన వేదవ్యాస విరచిత
శ్రీ మహాభారత
ఖిలభాగే హరివంశః
విష్ణు పర్వ
అధ్యాయ 57
సార
కంసను దేవకియ గర్భవన్ను వినాశగొళిసలు ప్రయత్నిసిదుదు; భగవాన్ విష్ణువు పాతాలలోకదల్లిద్ద షడ్గర్భ ఎంబ హెసరిన దైత్యర జీవగళన్ను ఆకర్షిసి అవరన్ను నిద్రా దేవియ కైయల్లి కొట్టు దేవకియ గర్భదల్లి అవరన్ను క్రమశః స్థాపితగొళిసలు ఆదేశవన్నిత్తిదుదు.
వైశంపాయన ఉవాచ।
సోఽజ్ఞాపయత సంరబ్ధః సచివానాత్మనో హితాన్ ।
యత్తా భవత సర్వే వై దేవక్యా గర్భకృంతనే ।। ౨-౫౭-౧
వైశంపాయనను హేళిదను: “క్రోధావిష్టనాద కంసను తన్న హితైషీ సచివరిగె “నీవెల్లరూ దేవకియ గర్భవన్ను కత్తరిసలు ప్రయత్నిసి!” ఎందు ఆజ్ఞాపిసిదను.
ప్రథమాదేవ హంతవ్యా గర్భాస్తే సప్త ఏవ హి ।
మూలాదేవ తు హంతవ్యః సోఽనర్థో యత్ర సంశయః ।। ౨-౫౭-౨
“మొదలనెయ గర్భదింద ప్రారంభిసి ఏళూ గర్భగళన్నూ నష్టగొళిసి. ఎల్లి సంశయవిదెయో ఆ అనర్థవన్ను మూలదల్లియే నాశగొళిసబేకు.
దేవకీ చ గృహే గుప్తా ప్రచ్ఛన్నైరభిరక్షితా ।
స్వైరం చరతు విశ్రబ్ధా గర్భకాలే తు రక్ష్యతామ్ ।। ౨-౫౭-౩
దేవకియు తన్న మనెయల్లి స్వచ్ఛందవాగిరలి ఆదరె గుప్త సైనికర రక్షణెయొళగిరలి. ఆదరె అవళ గర్భద సమయదల్లి విశేష నియంత్రణగళంది అవరన్ను రక్షిసబేకు.
మాసాన్వై పుష్పమాసాదీన్గణయంతు మమ స్త్రియః ।
పరిణామే తు గర్భస్య శేషం జ్ఞాస్యామహే వయమ్ ।। ౨-౫౭-౪
నన్న స్త్రీయరు అవళ ముట్టినింద ప్రారంభిసి గర్భద మాసగళన్ను ఎణిసుత్తిరలి. గర్భవు పరిపక్వవాగి ప్రకటవాదాగ ఉళిద కార్యగళేనెందు నావు స్వయం అర్థమాడికొళ్ళుత్తేవె.
వసుదేవస్తు సంరక్ష్యః స్త్రీసనాథాసు భూమిషు ।
అప్రమత్తైర్మమ హితై రాత్రావహని చైవ హి ।
స్త్రీభిర్వర్షవరైశ్చైవ వక్తవ్యం న తు కారణమ్ ।। ౨-౫౭-౫
వసుదేవనన్నాదరో అవన అంతఃపురద స్త్రీయరొందిగె నన్న హితైషిగళు జాగరూకతెయింద హగలు రాత్రి చెన్నాగి రక్షిసుత్తిరలి. స్త్రీయరు మత్తు కిన్నరరూ కూడ అవన మేలె, అవనిగె తిళియదంతె, కడు దృష్టియన్నిట్టిరలి.
ఏష మానుష్యకో యత్నో మానుషైరేవ సాధ్యతే ।
శ్రూయతాం యేన దైవం హి మద్విధైః ప్రతిహన్యతే ।। ౨-౫౭-౬
ఈ రీతియ మానుష్యక యత్నవు మనుష్యనింద మాత్ర సాధ్యవిదె. నన్నంథవను దైవవన్నే హేగె నిష్ఫలవాగిసుత్తదె ఎన్నువుదన్ను కేళి.
మంత్రగ్రామైః సువిహితైరౌషధైశ్చ సుయోజితైః ।
యత్నేన చానుకూలేన దైవమప్యనులోమ్యతే ।। ౨-౫౭-౭
సువిహిత మంత్రజపగళింద, సుయోజిత ఔషధిగళింద మత్తు అనుకూల ప్రయత్నగళింద దైవవు నమ్మ పరవాగిరువంతె మాడబహుదు.””
వైశంపాయన ఉవాచ।
ఏవం స యత్నవాన్కంసో దేవకీగర్భకృంతనే ।
భయేన మంత్రయామాస శ్రుతార్థో నారదాత్స వై ।। ౨-౫౭-౮
వైశంపాయనను హేళిదను: “హీగె కంసను దేవకియ గర్భవన్ను నాశగొళిసలు యత్నిసిదను. నారదనింద ఎల్లవన్నూ కేళి భగహొండిద్ద అవను మంత్రిగళొడనె సమాలోచనె మాడతొడగిదను.
ఏవం శ్రుత్వా ప్రయత్నం వై కంసస్యారిష్టసంజ్ఞితమ్ ।
అంతర్ధానం గతో విష్ణూశ్చింతయామాస వీర్యవాన్ ।। ౨-౫౭-౯
అరిష్టసూచకవాద కంసన ఆ ప్రయత్నవన్ను కేళి అంతర్ధాననాగిద్ద వీర్యవాన్ విష్ణువు ఈ రీతి ఆలోచిసిదను:
సప్తేమాందేవకీగర్భాన్భోజపుత్రో వధిష్యతి ।
అష్టమే చ మయా గర్భే కార్యమాధానమాత్మనః ।। ౨-౫౭-౧౦
“దేవకియ ఏళు గర్భగళన్ను ఈ భోజపుత్ర కంసను వధిసుత్తానె. ఎంటనెయ గర్భదల్లి నాను నన్నన్ను అల్లిరిసికొళ్ళువ కార్యవాగబేకు.”
తస్య చింతయతస్త్వేవం పాతాలమగమన్మనః ।
యత్ర తే గర్భశయనాః శడ్గర్భా నామ దానవాః ।। ౨-౫౭-౧౧
హాగె యోచిసుత్తిరువాగలే అవన మనవు శడ్గర్భా ఎంబ హెసరిన గర్భశయన దానవరిరువ పాతాలక్కె హోయితు.
విక్రాంతవపుషో దీప్తాస్తేఽమృతప్రాశనోపమాః ।
అమరప్రతిమా యుద్ధే పుత్రా వై కాలనేమినః ।। ౨-౫౭-౧౨
శరీరదల్లి విక్రాంతరాగిద్ద, అమృతవన్ను కుడిద అమరరంతె తేజస్విగళాగిద్ద, యుద్ధదల్లి అమరప్రతిమరాగిద్ద అవరు కాలనేమియ పుత్రరాగిద్దరు.
తే తాతతాతం సంత్యజ్య హిరణ్యకశిపుం పురా ।
ఉపాసాంచక్రిరే దైత్యాః పురా లోకపితామహమ్ ।। ౨-౫౭-౧౩
హిందె ఆ దైత్యరు తమ్మ తందెయ తందె హిరణ్యకశిపువన్ను తొరెదు లోకపితామహ బ్రహ్మన ఉపాసనె మాడతొడగిదరు.
తప్యమానాస్తపస్తీవ్రం జటామండలధారిణః ।
తేషాం ప్రీతోఽభవద్బ్రహ్మా షడ్గర్భాణాం వరం దదౌ ।। ౨-౫౭-౧౪
జటామండలధారిగళాగి తీవ్ర తపస్సినింద ప్రజ్వలిసుత్తిద్ద అవరింద ప్రీతనాద బ్రహ్మను షడ్గర్భరిగె వరవన్నిత్తను.
బ్రహ్మోవాచ।
భో భో దానవశార్దూలాస్తపసాహం సుతోషితః ।
బ్రూత వో యస్య యః కామస్తస్య తం తం కరోమ్యహమ్ ।। ౨-౫౭-౧౫
బ్రహ్మను హేళిదను: “భో! భో! దానవశార్దూలరే! తపస్సినింద సంతోషగొండిద్దేనె. నీవు యావ కామనెయింద తపస్సు మాడుత్తిద్దీరి హేళి. అదన్నే నాను పూరైసుత్తేనె.”
తే తు సర్వే సమానార్థా దైత్యా బ్రహ్మాణమబ్రువన్ ।
యది నో భగవాన్ప్రీతో దీయతాం నో వరో వరః ।। ౨-౫౭-౧౬
ఆ ఎల్ల దైత్యర ఉద్దేశవూ సమనాగిత్తు. అవరు బ్రహ్మణనిగె హేళిదరు: “భగవాన్! నీను పితనాగిద్దరె నమగె ఈ శ్రేష్ఠ వరవన్ను నీడబేకు.
అవధ్యాః స్యామ భగవందేవతైః సమహోరగైః ।
శాపప్రహరణైశ్చైవం స్వస్తి నోఽస్తు మహర్షిభిః ।। ౨-౫౭-౧౭
భగవన్! మహోరగగళన్నూ సేరి దేవతెగళింద నావు అవధ్యరాగలి. శాపవన్ను ప్రయోగిసువ మహర్షిగళిందలూ నమగె మంగళవే ఆగలి.
యక్షగంధర్వపతిభిస్సిద్ధచారణమానవైః ।
మా భూద్వధో నో భగవందదాసి యది నో వరమ్ ।। ౨-౫౭-౧౮
భగవన్! నమగె వరవన్ను నీడువెయాదరె యక్ష-గంధర్వర ఒడెయనిందలూ, సిద్ధ-చారణ-మానవరిందలూ నమ్మ వధెయాగదిరలి.”
తానువాచ తతో బ్రహ్మా సుప్రీతేనాంతరాత్మనా ।
భవద్భిర్యదిదం ప్రోక్తం సర్వమేతద్భవిష్యతి ।। ౨-౫౭-౧౯
ఆగ బ్రహ్మను ఒళగిందొళగే ప్రీతనాగి అవరిగె హేళిదను: “నీవు హేళిద ఇవెల్లవూ హీగెయే ఆగుత్తనె.”
షడ్గర్భాణాం వరం దత్వా స్వయంభూస్త్రిదివం గతః ।
తతో హిరణ్యకశిపుః సరోషో వాక్యమబ్రవీత్ ।। ౨-౫౭-౨౦
షడ్గర్భరిగె వరవన్నిత్తు స్వయంభువు దివక్కె తెరళిదను. అనంతర హిరణ్యకశిపువు రోషగొండు ఈ మాతన్నాడిదను:
మాముత్సృజ్య వరో యస్మాద్వృతో వః పద్మసంభవాత్ ।
తస్మాద్వస్త్యాజితః స్నేహః శత్రుభూతాంస్త్యజామ్యహమ్ ।। ౨-౫౭-౨౧
“నీవు నన్నన్ను బిట్టు పద్మసంబవనింద వరవన్ను పడెదుకొండిరి. ఆదుదరింద నీవు ననగె శత్రువినంతెయే ఆగిద్దీరి. నాను నిమ్మ స్నేహవన్ను తొరెయుత్తేనె.
షడ్గర్భా ఇతి యోఽయం వః శబ్దః పిత్రాభివర్ధితః ।
స ఏవ వో గర్భగతాన్పితా సర్వాన్వధిష్యతి ।। ౨-౫౭-౨౨
యావ తందెయు నిమగె షడ్గర్భరు ఎంబ హెసరన్నిత్తు బెళెసిదనో అవనే నీవు గర్భావస్థెయల్లిరువాగ నిమ్మెల్లరన్నూ వధిసుత్తానె.
షడేవ దేవకీగర్భాః శడ్గర్భా వై మహాసురాః ।
భవిష్యథ తతః కంసో గర్భస్థాన్వో వధిష్యతి ।। ౨-౫౭-౨౩
నీవు ఆరు షడ్గర్భ మహాసురరూ దేవకియ గర్భదల్లి నెలెసుత్తీరి. నీవు గర్భవాసిగళాగిరువాగలే కంసను నిమ్మన్ను వధిసుత్తానె.””
వైశంపాయన ఉవాచ।
జగామాథ తతో విష్ణుః పాతాలం యత్ర తేఽసురాః ।
షడ్గర్భాః సంయతాః సంతి జలే గర్భగృహేశయాః ।। ౨-౫౭-౨౪
వైశంపాయనను హేళిదను: “ఆగ విష్ణువు ఆ అసురరిద్ద పాతాలక్కె హోదను. అల్లి షడ్గర్భరు సంయమనిష్ఠరాగి జలదల్లి గర్భగృహదల్లి మలగిద్దరు.
సందదర్శ జలే సుప్తాన్షడ్గర్భాన్గర్భసంస్థితాన్ ।
నిద్రయా కాలరూపిణ్యా సర్వానంతర్హితాన్స వై ।। ౨-౫౭-౨౫
నీరినల్లి గర్భస్థరాగి మలగిద్ద షడ్గర్భరు కాలరూపిణీ నిద్రెయింద అంతర్హితరాగిద్దుదన్ను నోడిదను.
స్వప్నరూపేణ తేషాం వై విష్ణుర్దేహానథావిశత్ ।
ప్రాణేశ్వరాంశ్చ నిష్కృష్య నిద్రాయై ప్రదదౌ తదా ।। ౨-౫౭-౨౬
విష్ణువు స్వప్నరూపదల్లి అవర దేహవన్ను ప్రవేశిసి అవర ప్రాణేశ్వరరన్ను కిత్తు తెగెదు నిద్రాదేవిగె నీడిదను.
తాం చోవాచ తతో నిద్రాం విష్ణుః సత్యపరాక్రమః ।
గచ్ఛ నిద్రే మయోత్సృష్టా దేవకీభవనాంతికమ్ ।। ౨-౫౭-౨౭
ఇమాన్ప్రాణేశ్వరాన్గృహ్య శడ్గర్భాన్దానవోత్తమాన్ ।
సర్వప్రాణేశ్వరాంశ్చైవ షాడ్గర్భాన్నామ దేహినః ।
షడ్గర్భాన్దేవకీగర్భే యోజయస్వ యథాక్రమమ్ ।। ౨-౫౭-౨౮
ఆగ సత్యపరాక్రమ విష్ణువు నిద్రెగె హేళిదను: “నిద్రే! నన్న ప్రేరణెయంతె ఈ జీవగళన్ను తెగెదుకొండు దేవకియ బళి హోగు. ఇవరెల్లరూ షడ్గర్భ ఎన్నువ ఉత్తమ దానవరు. ఈ ఎల్ల జీవగళూ షడ్గర్భరు ఎన్నువవర దేహగళల్లిరువవరు. ఈ షడ్గర్భరన్ను దేవకియ గర్భదల్లి యథాక్రమవాగి స్థాపిసుత్తిరు.
జాతేష్వేతేషు గర్భేషు నీతేషు చ యమక్షయమ్ ।
కంసస్య విఫలే యత్నే దేవక్యాః సఫలే శ్రమే ।। ౨-౫౭-౨౯
ప్రసాదం తే కరిష్యామి మత్ప్రభావసమం భువి ।
యేన సర్వస్య లోకస్య దేవి దేవీ భవిష్యసి ।। ౨-౫౭-౩౦
ఈ గర్భగళు హుట్టుత్తలే ఇవరన్ను యమక్షయక్కె కళుహిసిద నంతర, కంసన యత్నవు విఫలవాగలు మత్తు దేవకియ శ్రమవు సఫలవాగలు, నాను నినగె విశేష అనుగ్రహవన్ను మాడుత్తేనె. దేవీ! ఆ సమయదింద భూతలదల్లి నిన్న ప్రభావవు నన్న ప్రభావద సమనాగువుదు. ఇదరింద నీను సంపూర్ణ జగత్తిన ఆరాధ్య దేవియాగుత్తీయె.
సప్తమో దేవకీగర్భో యోఽంశః సౌమ్యో మమాగ్రజః ।
స సంక్రామయితవ్యస్తే సప్తమే మాసి రోహిణీమ్ ।। ౨-౫౭-౩౧
దేవకియ ఏళనెయ గర్భవు అదు నన్నదే సౌమ్య అంశవాగిరుత్తదె. ననగింతలూ మొదలు అవతరిసిదుదరింద అవను నన్న అణ్ణనాగుత్తానె. గర్భదల్లి అవనిగె ఏళనెయ తింగళాగిరువాగలే నీను అవనన్ను ఎళెదు తెగెదు రోహిణియ గర్భదల్లి ఇరిసు.
సంకర్షణాత్తు గర్భస్య స తు సంకర్షణో యువా ।
భవిష్యత్యగ్రజో భ్రాతా మమ శీతాంశుదర్శనః ।। ౨-౫౭-౩౨
గర్భద సంకర్షణవాగువుదరింద ఆ యువ వీరను సంకర్షణనెందాగుత్తానె. నన్న ఆ అణ్ణను చంద్రమన సమాన బిళీ వర్ణదింద సుశోభితనాగిరుత్తానె.
పతితో దేవకీగర్భః సప్తమోఽయం భయాదితి ।
అష్టమే మయి గర్భస్థే కంసో యత్నం కరిష్యతి ।। ౨-౫౭-౩౩
భయదింద దేవకియ ఏళనే గర్భవు పాతవాయితు ఎందు హేళుత్తారె. ఎంటనే గర్భదల్లి నానిరువాగ కంసను నన్నన్ను కొల్లలు ప్రయత్నిసుత్తానె.
యా తు సా నందగోపస్య దయితా భువి విశ్రుతా ।
యశోదా నామ భద్రం తే భార్యా గోపకులోద్వహా ।। ౨-౫౭-౩౪
నినగె మంగళవాగలి! భువియల్లి నందగోపన ప్రీతియ భార్యె యశోద ఎంబ హెసరిన గోపకులోద్వహెయిద్దాళె.
తస్యాస్త్వం నవమో గర్భః కులేఽస్మాకం భవిష్యసి ।
నవమ్యామేవ సంజాతా కిష్ణపక్షస్య వై తిథౌ ।। ౨-౫౭-౩౫
నీను అవళ ఒంభత్తనే గర్భద రూపదల్లి నమ్మ కులదల్లి హుట్టుత్తీయె. భాద్రపద కృష్ణపక్షద నవమియందే నిన్న జన్మవాగుత్తదె.
అహం త్వభిజితో యోగే నిశాయాం యౌవనే స్థితే ।
అర్ధరాత్రే కరిష్యామి గర్భమోక్షం యథాసుఖమ్ ।। ౨-౫౭-౩౬
రాత్రియు యౌవనస్థియియల్లిరువాగ అర్ధరాత్రి అభిజిత్ ముహూర్తద యోగదల్లి నాను యథాసుఖవాగి గర్భమోక్షవన్ను హొందుత్తేనె.
అష్టమస్య తు మాసస్య జాతావావాం తతః సమమ్ ।
ప్రాప్స్యావో గర్భవ్యత్యాసం ప్రాప్తే కంసస్య నాశనే ।। ౨-౫౭-౩౭
నావిబ్బరూ గర్భద ఎంటనే తింగళినల్లియే హుట్టోణ. నంతర కంసన నాశక్కాగి గర్భవ్యత్యాసగొళ్ళోణ.
అహం యశోదాం యాస్యామి త్వం దేవి భజ దేవకీమ్ ।
ఆవయోర్గర్భసంయోగే కంసో గచ్ఛతు మూఢతామ్ ।। ౨-౫౭-౩౮
దేవీ! నాను యశోదెయ బళి హోగుత్తేనె. నీను దేవకియ ఆశ్రయవన్ను పడె. నమ్మిబ్బర పరివర్తిత గర్భసంయోగదింద కంసను మూఢనాగుత్తానె.
తతస్త్వాం గృహ్య చరణే శిలాయాం పాతయిష్యతి ।
నిరస్యమానా గగనే స్థానం ప్రాప్స్యసి శాశ్వతమ్ ।। ౨-౫౭-౩౯
ఆగ అవను నిన్న కాలుగళన్ను హిడిదు కల్లిన మేలె నిన్నన్ను ఎసెయుత్తానె. ఆదరె నీను అవన కైయింద తప్పిసికొండు ఆకాశదల్లి శాశ్వత స్థానవన్ను పడెదుకొళ్ళుత్తీయె.
మచ్ఛవీసదృశీ కృష్ణా సంకర్షణసమాననా ।
బిబ్రతీ విపులౌ బాహూ మమ బాహూపమౌ దివి ।। ౨-౫౭-౪౦
నన్న శరీరదంతె నిన్న శరీరవూ కృష్ణవర్ణద్దాగిరుత్తదె. ఆదరె ముఖవు సంకర్షణన ముఖదంతె శ్వేతవర్ణద్దాగిరుత్తదె. నీను దివియల్లి నన్న బాహుగళంతిరువ విపుల బాహుగళన్ను ధరిసి బెళగుత్తీయె.
త్రిశిఖం శూలముద్యమ్య ఖడ్గం చ కనకత్సరుమ్ ।
పాత్రీం చ పూర్ణాం మధునా పంకజం చ సునిర్మలమ్ ।। ౨-౫౭-౪౧
నాల్కు భుజగళల్లి త్రిశూల, చిన్నద హిడియిరువ ఖడ్గ, మధువినింద తుంబిరువ పాత్రె, మత్తు సునిర్మల కమలవన్ను హిడిదిరుత్తీయె.
నీలకౌశేయసంవీతా పీతేనోత్తరవాససా ।
శశిరశ్మిప్రకాశేన హారేణోరసి రాజతా ।। ౨-౫౭-౪౨
నీలవర్ణద రేష్మె వస్త్రవన్ను ఉడుత్తీయె మత్తు పీతాంబరవన్ను హొదెయుత్తీయె. నిన్న వక్షస్థళదల్లి చంద్రన రశ్మియ ప్రకాశద హారవు రారాజిసుత్తదె.
దివ్యకుండలపూర్ణాభ్యాం శ్రవణాభ్యాం విభూషితా ।
చంద్రసాపత్నభూతేన ముఖేన త్వం విరాజితా ।। ౨-౫౭-౪౩
దివ్యకుండలగళు నిన్న కివిగళన్ను విభూషితగొళిసుత్తవె. మత్తు చంద్రమన శోభెయన్ను కుందిసువ ముఖదింద విరాజిసుత్తీయె.
ముకుటేన విచిత్రేణ కేశబంధేన శోభినా ।
భుజంగాభైర్భుజైర్భీమైర్భూషయంతీ దిశో దశ ।। ౨-౫౭-౪౪
విచిత్ర ముకుట మత్తు సుందర కేశబంధదింద అలంకృతళాగిరువె. భుజంగగళంతిరువ నిన్న భుజగళింద హత్తూ దిక్కుగళ శోభెయన్ను హెచ్చిసుత్తీయె.
ధ్వజేన శిఖిబర్హేణ ఉచ్ఛ్రితేన విరాజితా ।
అంగజేన మయూరాణామంగదేన చ భాస్వతా ।। ౨-౫౭-౪౫
నవిలుగరియింద విభూషిత ధ్వజ మత్తు నవిలుగరిగళింద మాడిద ప్రకాశమాన అంగదగళింద నీను హొళెయుత్తీయె.
కీర్ణా భూతగణైర్ఘోరైర్మన్నియోగానువర్తినీ ।
కౌమారం వ్రతమాస్థాయ త్రిదివం త్వం గమిష్యసి ।। ౨-౫౭-౪౬
ఘోర భూతగణగళింద సుత్తువరెయల్పట్టు నన్న ఆజ్ఞాపాలకళాగి సదా కుమారియాగిరువ వ్రతవన్ను కైగొండు నీను త్రిదివక్కె హోగుత్తీయె.
తత్ర త్వాం శతదృక్ఛక్రో మత్ప్రదిష్టేన కర్మణా ।
అభిషేకేణ దివ్యేన దేవతైః సహ యోక్ష్యసే ।। ౨-౫౭-౪౭
అల్లి సహస్ర నేత్ర శక్రను నన్న అపేక్షెయ మేరెగె ఎల్ల కార్యగళన్నూ సంపూర్ణవాగి నడెసికొట్టిద్దుదక్కె దేవతెగళన్నొడగూడి నినగె దివ్య అభిషేకవన్ను మాడుత్తానె.
తత్రైవ త్వాం భగిన్యర్థే గ్రహీష్యతి స వాసవః ।
కుశికస్య తు గోత్రేణ కౌశికీ త్వం భవిష్యసి ।। ౨-౫౭-౪౮
అల్లియే వాసవను నిన్నన్ను తంగియన్నాగి స్వీకరిసుత్తానె. కుశిక గోత్రదవళాగువుదరింద నీను కౌశికీ ఎందాగువె.
స తే వింధ్యే నగశ్రేష్ఠే స్థానం దాస్యతి శాశ్వతమ్ ।
తతః స్థానసహస్రైస్త్వం పృథివీం శోభయిష్యసి ।। ౨-౫౭-౪౯
అవను నినగె పర్వతశ్రేష్ఠ వింధ్యవన్ను శాశ్వత స్థానవన్నాగి నీడుత్తానె. అనంతర నీను సహస్ర స్థానగళింద పృథ్వియన్ను శోభిసుత్తీయె.
త్రైలోక్యచారిణీ సా త్వం భువి సత్యోపయాచనా ।
చరిష్యసి మహాభాగే వరదా కామరూపిణీ ।। ౨-౫౭-౫౦
మహాభాగే! నీను కామరూపిణియాగి వరదెయాగి మూరు లోకగళల్లి సంచరిసుత్తీయె మత్తు నిన్న యావుదే ఉపయాచనెగళూ సత్యవాగుత్తవె.
తత్ర శుంభనిశుంభౌ ద్వౌ దానవౌ నగచారిణౌ ।
తౌ చ కృత్వా మనసి మాం సానుగౌ నాశయిష్యసి ।। ౨-౫౭-౫౧
అల్లి నన్నన్ను మనస్సినట్టుకొండు వింధ్యపర్వతదల్లి సంచరిసువ శుంభ మత్తు నిశుంభ ఎంబ దానవరన్ను అవర అనుయాయిగళొందిగె నాశపడిసుత్తీయె.
కృత్వానుయాత్రాం భూతైస్త్వం సురామాంసబలిప్రియా ।
తిథౌ నవంమ్యాం పూజాం త్వం ప్రాప్స్యసే సపశుక్రియామ్ ।। ౨-౫౭-౫౨
అల్లి నీను మధుయుక్త మత్తు మాంసరహిత బలియన్ను ప్రీతియింద గ్రహణమాడుత్తీయె మత్తు నిన్న తీర్థయాత్రెయన్ను మాడి నవమీ తిథియల్లి పశుపూజన కర్మదొందిగె నినగె పూజెయన్ను సల్లిసుత్తారె.
యే చ త్వాం మత్ప్రభావజ్ఞాః ప్రణమిష్యంతి మానవాః ।
తేషాం న దుర్లభం కించిత్పుత్రతో ధనతోఽపి వా ।। ౨-౫౭-౫౩
నన్న ప్రభావవన్ను తిళిదు నినగె నమస్కరిసువ మానవరిగె పుత్రరు మత్తు ధనద యావుదూ దుర్లభవాగువుదిల్ల.
కాంతారేష్వవసన్నానాం మగ్నానాం చ మహార్ణవే ।
దస్యుభిర్వా నిరుద్ధానాం త్వం గతిః పరమా నృణామ్ ।। ౨-౫౭-౫౪
కాంతారదల్లి సిక్కిరలి, మహాసాగరదల్లి ముళుగిరలి, అథవా దస్యుగళ బంధనదల్లిరలి, అంథహ నరరిగె నీను పరమ గతియాగువె.
త్వాం తు స్తోష్యంతి యే భక్త్యా స్తవేనానేన వై శుభే ।
తస్యాహం న ప్రణశ్యామి స చ మే న ప్రణశ్యతి ।। ౨-౫౭-౫౫
శుభే! భక్తియింద నిన్నన్ను ఈ స్తవదింద స్తుతిసువవరిగె నాను కాణిసదే ఇరువుదిల్ల మత్తు అవరూ ననగె కాణిసదే ఇరువుదిల్ల.””
సమాప్తి
ఇతి శ్రీమహాభారతే ఖిలేషు హరివాంశే విష్ణుపర్వణి భారావతరణే నిద్రాసంవిజ్ఞానే సప్తపంచాశత్తమోఽధ్యాయః