pravēśa
।। ōṁ ōṁ namō nārāyaṇāya।। śrī vēdavyāsāya namaḥ ।।
śrī kr̥ṣṇadvaipāyana vēdavyāsa viracita
śrī mahābhārata
khilabhāgē harivaṁśaḥ
harivaṁśa parva
adhyāya 46
sāra
vaiśaṁpāyana uvāca ।
ēvamastviti saṁhr̥ṣṭaḥ śakrastridaśavarddhanaḥ ।
saṁdidēśāgrataḥ sōmaṁ yuddhāya śiśirāyudham ।। 1-46-1
vaiśaṁpāyananu hēḷidanu: “āga tridaśarannu ānaṁdisuva śakranu saṁhr̥ṣṭanāgi hāgeyē āgaleṁdu hēḷi eduridda śiśirāyudha sōmanige tiḷihēḷidanu.
śakra uvāca ।
gaccha sōma sahāyatvaṁ kuru pāśadharasya vai ।
asurāṇāṁ vināśāya jayāya ca divaukasām ।। 1-46-2
śakranu hēḷidanu: “sōma! hōgu! asurara vināśakkāgi mattu divaukasara jayakkāgi pāśadhara varuṇanige sahāyavannu māḍu.
tvamapratimavīryaśca jyōtiṣāṁ cēśvarēśvaraḥ ।
tvanmayaṁ sarvalōkānāṁ rasaṁ rasavidō viduḥ ।। 1-46-3
nīnu apratima vīranu mattu graha-nakṣatragaḷa adhipatige adhipatiyu. rasavannu tiḷidavaru sarvalōkagaḷalliruva rasavu ninnadē eṁdu tiḷidukoṁḍiddāre.
kṣayavr̥ddhī tavāvyaktē sāgarasyēva maṁḍalē ।
parivartasyahōrātraṁ kālaṁ jagati yōjayan ।। 1-46-4
sāgaradaṁte ninna maṁḍalada kṣaya-vr̥ddhigaḷu sadā avyaktavāgiruttave. nīnu jagattina kālavannu badalāyisuttā dina mattu rātriya parivartana māḍuttiruttīye.
lōkacchāyāmayaṁ lakṣma tavāṁkē śaśasaṁjñitam ।
na viduḥ sōmadēvāpi yē ca nakṣatrayōginaḥ ।। 1-46-5
sōma! ninna aṁkadalli pr̥thviya chāye śaśaveṁdu saṁjñitavāgide. nakṣatrayōgi dēvategaḷū kūḍa ninnannu ariyalāraru1.
tvamādityapathādūrdhvaṁ jyōtiṣāṁ cōpari sthitaḥ ।
tamaścōtsārya vapuṣā bhāsayasyakhilaṁ jagat ।। 1-46-6
nīnu ādityapathakkiṁtalū mēle mattu nakṣatra maṁḍalagaḷa mēle sthitanāgiddīye. nīnu ninna śarīrada tējassiniṁda aṁdhakāravannu hōgalāḍisi akhila jagattannū beḷagisuttīye.
śvētabhānurhimatanurjyōtiṣāmadhipaḥ śaśī ।
abdakr̥tkālayōgātmā ījyō yajñarasō'vyayaḥ ।। 1-46-7
śaśī! ninna kiraṇavu śvētavarṇaddāgide. ninna śarīravu himamayavāgide. nakṣatragaḷa svāmiyu nīnu. nīnu saṁvatsaragaḷannuṁṭumāḍuttīye. nīnu kālayōgātma. pūjanīya mattu yajñada rasa hāgū avyaya.
ōṣadhīśaḥ kriyāyōniraṁbhōyōniranuṣṇabhāk ।
śītāṁśuramr̥tādhāraścapalaḥ śvētavāhanaḥ ।। 1-46-8
ōṣadhīśa! nīnu kriyegaḷu mattu jalada utpattisthāna mattu svābhāvataḥ śītalateyannu dhāraṇemāḍuttīye. ninna kiraṇagaḷu śītalavāgive. nīnu amr̥tada ādhāranu. capalanu. ninna vāhanavu śvētavarṇaddāgide.
tvaṁ kāṁtiḥ kāṁtavapuṣāṁ tvaṁ sōmaḥ sōmavr̥ttinām ।
saumyastvaṁ sarvabhūtānāṁ timiraghnastvamr̥kṣarāṭ ।। 1-46-9
kāṁtiyukta śarīrigaḷa kāṁtiyu nīnu. sōmavr̥ttigaḷa sōmanu nīnu. sarvabhūtagaḷa saumyavu nīnu. nakṣatrarāja! nīnu kattaleyannu nāśamāḍuvavanu.
tadgaccha tvaṁ sahānēna varuṇēna varūthinā ।
śamayasvāsurīṁ māyāṁ yayā dahyāma saṁgara ।। 1-46-10
ādudariṁda nīnu sēneyoṁdige siddhanāgiruva varuṇanige sahāyavannu māḍu. saṁgaradalli nammannu dahisuttiruva ī asurīmāyeyannu śāṁtagoḷisu!”
sōma uvāca ।
yanmāṁ vadasi yuddhārthē dēvarāja jagatpatē ।
ēṣa varṣāmi śiśiraṁ daityamāyāpakarṣaṇam ।। 1-46-11
sōmanu hēḷidanu: “dēvarāja! jagatpatē! yuddhada viṣayadalli nīnu hēḷidaṁte nānu īgalē daityara māyeyannu nāśapaḍisalu himada maḷeyannu surisuttēne.
ētānmacchītanirdagdhānpaśya tvaṁ himavēṣṭitān ।
vimāyānvimadāṁścaiva dānavāṁstvaṁ mahāmr̥dhē ।। 1-46-12
nōḍu! nanna ī śītala maḷeyiṁda mahāsamaradalli dānavaru hēge suṭṭuhōguttiddāre ennuvudannu nīnu nōḍu! himadiṁda muccalpaṭṭa ivara māyeyū madavū nāśavāguttide.””
vaiśaṁpāyana uvāca ।
tatō himakarōtsr̥ṣṭāḥ subāṣpā himavr̥ṣṭayah ।
vēṣṭayaṁti sma tānghōrāṁdaityānmēghagaṇā iva ।। 1-46-13
vaiśaṁpāyananu hēḷidanu: “āga caṁdranu surisida maṁjugaḍḍegaḷa himavr̥ṣṭiyu mēghagaḷaṁte ā ghōra daityagaṇagaḷannu pīḍisatoḍagitu.
tau pāśaśuklāṁśudharau varuṇēṁdū mahāraṇē ।
jaghnaturhimapātaiśca pāśaghātaiśca dānavān ।। 1-46-14
ā mahāraṇadalli pāśadhara varuṇa mattu śuklāṁśu iṁdu ibbarū himapāta mattu pāśaghātagaḷiṁda dānavarannu saṁharisidaru.
dvāvaṁbunāthau samarē tau pāśahimayōdhinau ।
mr̥dhē cēraturaṁbhōbhiḥ kṣubdhāviva mahārṇavau ।। 1-46-15
pāśa mattu himagaḷoṁdige yuddhamāḍuva ā ibbaru jalapatigaḷū samaradalli jalada maḷesurisuttā kṣōbhegoṁḍa samudradaṁte saṁgrāmadalli vicarisatoḍagidaru.
tābhyāmāplāvitaṁ sainyaṁ taddānavamadr̥śyata ।
jagatsaṁvartakāṁbōdhaiḥ pravr̥ṣṭairiva saṁvr̥tam ।। 1-46-16
avaribbara jalavarṣadiṁda muḷugida ā dānavasēneyu pralayakāladalli prabala varṣavannuṁṭumāḍuva saṁvartaka mēghagaḷiṁda anaṁta jalarāśiyalli muḷugida jagattinaṁte tōruttittu.
tāvudyatāṁśupāśau dvau śaśāṁkavaruṇau raṇē ।
śamayāmāsaturmāyāṁ dēvau daitēyanirmitām ।। 1-46-17
hīge śaśāṁka mattu varuṇa dēvaribbarū raṇadalli tamma kiraṇa mattu pāśagaḷiṁda daityariṁda nirmitavāgidda ā māyeyannu nāśagoḷisatoḍagidaru.
śītāṁśujalanirdagdhāḥ pāśaiśca prasitā raṇē ।
na śēkuścalituṁ daityā viśiraskā ivādrayaḥ।। 1-46-18
śītāṁśujaladiṁda suḍalpaṭṭa mattu pāśagaḷiṁda seḷeyalpaṭṭa daityaru śikharagaḷillada parvatagaḷaṁte raṇadalli calisalāradē hōdaru.
śītāṁśunihatāstē tu pēturdaityā himārditāḥ ।
himaprāvr̥tasarvāṁgā nirūṣmāṇa ivāgnayaḥ ।। 1-46-19
śītāṁśuviniṁda nihatarāgi himārditarāda daityaru bhūmiya mēle bīḷatoḍagidaru. avara sarvāṁgagaḷū himadiṁda muccihōgiddavu. uṣṇavillada agnigaḷaṁte tōruttiddaru.
tēṣāṁ tu divi daityānāṁ viparītaprabhāṇi ca ।
vimānāni vicitrāṇi nipataṁtyutpataṁti ca ।। 1-46-20
diviyalli daityara viparīta prabheyidda vicitra vimānagaḷu keḷage biddu kuppaḷisatoḍagidavu.
tānpāśahastagrathitāṁcchāditān himaraśminā ।
mayō dadarśa māyāvī dānavāṁdivi dānavaḥ ।। 1-46-21
māyāvī dānava mayanu diviyalli pāśahastaniṁda silukalpaṭṭa mattu himaraśmiyiṁda muccalpaṭṭa dānavarannu nōḍidanu.
sa śilājālavitatāṁ gaṁḍaśailāṭṭahāsinīm ।
pādapōtkaṭakūṭāgrāṁ kaṁdarākīrṇakānanām ।। 1-46-22
siṁhavyāghragajākīrṇāṁ nadaṁtīmiva yūthapaiḥ ।
īhāmr̥gagaṇākīrṇāṁ pavanāghūrṇitadrumām ।। 1-46-23
nirmitāṁ svēna putrēṇa krauṁcēna divi kāmagām ।
prasr̥tāṁ pārvatīṁ māyāṁ sasr̥jē dānavōttamaḥ ।। 1-46-24
āga ā dānavōttamanu diviyalli tanna putra krauṁcanu nirmisida, bēkādalli ellakaḍe hōgaballa, suprasidda pārvatī māyeyannu prakaṭisidanu. adu śilegaḷa viśāla jālavannu haraḍitu. bhārī baṁḍegaḷannu bīḷisi adu aṭṭahāsavannu māḍuttittu. bīḷuttiruva vr̥kṣagaḷiṁdāgi ā kallubaṁḍegaḷu koredu hōguttiddavu. kaṁdara-kānanagaḷannu kūḍidda ā māyeyu siṁha-vyāghra-ānegaḷa hiṁḍugaḷiṁdalū kūḍittu. yūthapatiyara ōḍāṭadiṁda garjisuttittu. ā parvatagaḷa mālegaḷalli elleḍe tōḷagaḷiddavu. allidda maragaḷu caṁḍamārutakke siluki bīḷuttiddavu.
sāśmaśabdaiḥ śilāvarṣaiḥ saṁpatadbhiśca pādapaiḥ ।
nijaghnē dēvasaṁghāṁstāṁdānavāṁścāpyajīvayat ।। 1-46-25
baṁḍegaḷa śabdagaḷiṁda, śilāvarṣagaḷiṁda mattu keḷaguruḷuttidda vr̥kṣagaḷiṁda dēvasaṁghagaḷa nāśavu prāraṁbhavāyitu. dānavarige jīvavu maraḷibaṁdaṁtāyitu.
naiśākarī vāruṇī ca māyēṁtardadhatastataḥ ।
aśmabhiścāyasaghanaiḥ kīrṇā dēvagaṇānraṇē ।। 1-46-26
niśākara mattu varuṇara māyegaḷu adr̥śyavādavu. daṭṭavāda baṁḍegaḷa mattu lōhegaḷa varṣagaḷu raṇadalli dēvagaṇagaḷa mēle suriyatoḍagidavu.
sāśmasaṁghātaviṣamā drumaparvatasaṁkaṭā ।
abhavadghōrasaṁcārā pr̥thivī parvatairiva ।। 1-46-27
bhūmiyallina parvatagaḷaṁte baṁḍegaḷa saṁghātagaḷiṁda mattu parvatavr̥kṣagaḷu bīḷuvudariṁda viṣamavāda ghōra raṇabhūmiyalli saṁcarisuvudē kaṣṭavāyitu.
nānāhatō'śmabhiḥ kaścicchilābhiścātha tāḍitaḥ ।
nāniruddhō drumagaṇairdēvō'dr̥śyata saṁyugē ।। 1-46-28
ā saṁyugadalli śarīradalli kallubaṁḍegaḷiṁda gāyagoḷḷadē idda, śilegaḷu mēle bīḷadē idda mattu bīḷuva vr̥kṣasamūhagaḷiṁda taḍeyalpaṭṭa yāva dēvateyū iralilla.
tadapabhraṣṭadhanuṣaṁ bhagnapraharaṇāvilam ।
niṣprayatnaṁ surānīkaṁ varjayitvā gadādharam ।। 1-46-29
āga gadādharanannu biṭṭu uḷida dēvategaḷa sēneyallavū nirupāyarū niścēṣṭarū āgibiṭṭaru. ellara kaigaḷiṁda dhanussugaḷu jāridavu. bhagna āyudhagaḷiṁda mukhavu bāḍitu.
sa hi yuddhagataḥ śrīmānīśō na sma vyakaṁpata ।
sahiṣṇutvājjagatsvāmī na cukrōdha gadādharaḥ ।। 1-46-30
āga yuddhagatanāgidda śrīmān īśanu kaṁpisalilla. ā jagatsvāmi gadādharanu sahiṣṇuteyiṁda krōdhitanū āgalilla.
kālajñaḥ kālamēghābhaḥ samaikṣatkālamāhavē ।
dēvāsuravimardaṁ sa draṣṭukāmō janārdanaḥ ।। 1-46-31
ā kālajña kālamēghada kāṁtiyidda janārdananu yuddhadalli kālavannē nōḍuttiddanu. dēvāsurarara hōrāṭavannu nōḍabayasiddanu.
tatō bhagavatā''diṣṭau raṇē pāvakamārutau ।
śamanārthaṁ pravr̥ddhāyā māyāyā mayasr̥ṣṭayā ।। 1-46-32
āga bhagavaṁtanu beḷeyuttiruva mayanu sr̥ṣṭisida māyeyannu nāśagoḷisalu agni mattu vāyuvige ādēśavannittanu.
tataḥ pravr̥ddhāvanyōnyaṁ pravr̥ddhau jvālavāhinau ।
cōditau viṣṇuvākyēna tāṁ māyāṁ vyapakarṣatām ।। 1-46-33
āga viṣṇuvākyadiṁda pracōditarāda vāyu-agniyaru paraspararannu pravr̥ddhagoḷisuttā ā māyeyannu nāśapaḍisidaru.
tābhyāmudbhrāṁtavēgābhyāṁ pravr̥ddhābhyāṁ mahāhavē ।
dagdhā sā pārvatī māyā bhasmībhūtā nanāśa ha ।। 1-46-34
mahāhavadalli avaribbariṁda ebbisalpaṭṭa mattu vēgadiṁda pravr̥ddhavāguttidda jvāle-caṁḍamārutagaḷu ā pārvatī māyeyannu suṭṭu bhasmamāḍi nāśagoḷisidavu.
sō'nilō'nalasaṁyuktaḥ sō'nalaścānilākulaḥ ।
daityasēnāṁ dadahaturyugāṁtēṣviva mūrcchitau ।। 1-46-35
pralayakāladaṁtidda vāyuvina saṁyōgadiṁda prabalanāda agnidēvanu mattu agniya saṁyōgadiṁda prabalanāda vāyudēvanu dānavasēneyannu bhasmamāḍidaru.
vāyuḥ pradhāvitastatra paścādagniśca mārutāt ।
cēraturdānavānīkē krīḍaṁtāvanalānilau ।। 1-46-36
raṇabhūmiyalli modalu vāyuvu jōrāgi caṁḍamārutavāgi bīsidanu mattu vāyuviniṁda prajvalitanāda agniyu vēgapūrvakavāgi elleḍe haraḍikoṁḍanu. hīge anala-anilaribbarū dānavara sēneyalli āṭavāḍuttā vicarisatoḍagidaru.
bhasmāvayavabhūtēṣu prapatatsūtpatatsu ca ।
dānavēṣu vinaṣṭēṣu kr̥takarmaṇi pāvakē ।। 1-46-37
dānavaru bhasmībhūtarāgi bīḷatoḍagidaru mattu avara bhasmavu mēle hāratoḍagitu. hīge agniya kāryavu paripūrṇavāyitu.
vātaskaṁdhāpaviddhēṣu vimānēṣu samaṁtataḥ ।
māyābaṁdhē vinirvr̥ttē stūyamānē gadādharē ।। 1-46-38
vāyuvina pracaṁḍa vēgada hoḍetakke silukita vimānagaḷu ella kaḍe cūrucūrāgi bīḷatoḍagidavu. māyābaṁḍhavu naṣṭavāgi hōgalu gadādharana stutiyu naḍeyitu.
niṣprayatnēṣu daityēṣu trailōkyē muktabaṁdhanē ।
saṁprahr̥ṣṭēṣu dēvēṣu sādhu sādhviti sarvaśaḥ ।। 1-46-39
daityaru prayatnagaḷu niṣphalavādavu mattu trailōkyavu baṁdhanadiṁda muktavāyitu. āga saṁprahr̥ṣṭarāda dēvategaḷu elleḍe “sādhu! sādhu!” eṁdu harṣōdgāragaidaru.
jayē daśaśatākṣasya mayasya ca parājayē ।
dikṣu sarvāsu śuddhāsu pravr̥ttē dharmasaṁstarē ।। 1-46-40
sahasrākṣana jayavāyitu mattu mayana parājayavāyitu. sarva dikkugaḷū śuddhavādavu mattu dharmavu vistāravāgatoḍagitu.
apāvr̥ttē caṁdrapathē ayanasthē divākarē ।
prakr̥tisthēṣu lōkēṣu nr̥ṣu cāritrabaṁdhuṣu ।। 1-46-41
caṁdrapathavu praśastavāyitu. divākaranu tanna pathadalli sthitanādanu. lōkagaḷu tamma svābhāvika sthitige baṁdavu. mattu manuṣaru cāritravannu baṁdhuveṁdu mannisatoḍagidaru.
abhinnabaṁdhanē mr̥tyau hūyamānē hutāśanē ।
yajñabhāgiṣu dēvēṣu svargārthaṁ darśayatsu ca ।। 1-46-42
mr̥tyuvina baṁdhanavu niyatagoṁḍitu. agnihōtrada kāryavu sariyāgi naḍeyatoḍagitu. dēvategaḷu yajñagaḷalli bhāgadhārigaḷāgi svargada mārgavannu tōrisatoḍagidaru.
lōkapālēṣu sarvēṣu dikṣu saṁyānavartiṣu ।
bhāvē tapasi śuddhānāmabhāvē duṣṭakarmiṇām ।। 1-46-43
lōkapālaru ella dikkugaḷalli nirbhayarāgi vicarisatoḍagidaru. śuddhātparu tapassinalli pravr̥ttarāgi abhyudayavannu hoṁdatoḍagidaru mattu duṣṭakarmigaḷa abhāvavāgatoḍagitu.
dēvapakṣē pramuditē daityapakṣē viṣīdati ।
tripādavigrahē dharmē adharmē pādavigrahē ।। 1-46-44
dēvapakṣavu muditagoḷḷalu daityapakṣavu viṣāditagoṁḍitu. dharmavu mūru kālugaḷalli niṁtukoṁḍitu mattu adharmavu oṁdē oṁdu kālamēle niṁtitu.
apāvr̥tamahādvārē vartamānē ca satpathē ।
svadharmasthēṣu varṇēṣu lōkē'sminnāśramēṣu ca ।। 1-46-45
satpathadalli calisuvavarige svargada mahādvāravu teredukoṁḍitu. ī lōkadalli ellarū tamma tamma varṇāśrama dharmagaḷannu anusarisatoḍagidaru.
prajārakṣaṇayuktēṣu bhrājamānēṣu rājasu ।
gīyamānāsu gāthāsu dēvasaṁstavanādiṣu ।। 1-46-46
rājaru prajārakṣaṇeyalli yuktarāgi beḷagatoḍagidaru. dēvategaḷa stutiyukta gāthāgaḷa gānavu elleḍe naḍeyatoḍagitu.
praśāṁtakaluṣē lōkē śāṁtē tapasi dāruṇē ।
agnimārutayōstasminvr̥ttē saṁgrāmakarmaṇi ।। 1-46-47
tanmayā vimalā lōkāstābhyāṁ jayakr̥tapriyāḥ ।
lōkadalli kaluṣagaḷu śāṁtavādavu. dāruṇa tapassugaḷu śāṁtavādavu. agni-mārutaru naḍesida ī saṁgrāmakarmadiṁda vimalavāda lōkadalli avaribbarigū pradhānateyu dorakitu. avarodagisida jayavu lōkapriyavāyitu.
pūrvadēvabhayaṁ śrutvā mārutāgnikr̥taṁ mahat ।।
kālanēmiriti khyātō dānavaḥ pratyadr̥śyata ।। 1-46-48
vāyu mattu agniyaru mahā bhayavannuṁṭumāḍiddāreṁdu kēḷi kālanēmi eṁdu khyātanāda dānavanu kāṇisikoṁḍanu.
bhāskarākāramukuṭaḥ śiṁjitābharaṇāṁgadaḥ ।
maṁdarācalasaṁkāśō mahārajatasaṁvr̥taḥ ।। 1-46-49
avanu bhāskarākārada mukuṭavannu dharisiddanu. avanu kālu modalāda aṁgagaḷalli jhaṇa-jhaṇa śabdhamāḍuva nūpuragaḷē modalāda ābharaṇagaṇannu mattu bhujagaḷalli aṁgadagaḷannu dharisiddanu. mahārajata kavacavannu dharisidda avanu maṁdārācaladaṁte kāṇuttiddanu.
śatapraharaṇōdagraḥ śatabāhuḥ śatānanaḥ ।
śataśīrṣā sthitaḥ śrīmān śataśr̥ṁga ivācalaḥ ।। 1-46-50
kakṣē mahati saṁvr̥ddhō himāṁta iva pāvakaḥ ।। 1-46-51
ā ugra śatānananu tanna śatabāhugaḷalli śata āyudhagaḷannu dharisiddanu. nūrutalegaḷa ā śrīmānanu śataśr̥ṁga parvatadaṁte tōruttiddanu. avanu chaḷigālada aṁtyadalli oṇagida vanavannu suḍalu prajvalisuttidda mahā agniyaṁte kāṇuttiddanu.
dhūmrakēśō haricchmaśrurdaṁṣṭrālōṣṭapuṭānanaḥ ।
trailōkyāṁtaravistārō dhārayanvipulaṁ vapuḥ ।। 1-46-52
avana kūḍalu dhūmravarṇaddāgittu. ādare mīseyu hasirubaṇṇaddāgittu. avana hallugaḷu tuṭigaḷa horacāci mukhakke adbhuta śōbheyannu nīḍuttiddavu. avana viśāla śarīravu mūrū lōkagaḷalli pasarisiruvaṁte tōruttittu.
bāhubhistulayanvyōma kṣipanpadbhyāṁ mahīdharān ।
īrayanmukhaniḥśvāsairvr̥ṣṭimaṁtō balāhakāḥ ।। 1-46-53
avanu tanna bāhugaḷiṁda ākāśavannu baḍiyuttiddanu. kāliniṁda odedu anēka parvatagaḷannu dūra eseyuttiddanu. mattu mukhada niḥśvāsagaḷiṁda maḷesurisuva mōḍagaḷannu hārisibiḍuttiddanu.
tiryagāyataraktākṣaṁ maṁdarōdagravarcasam ।
didhakṣaṁtamivāyāṁtaṁ sarvāṁdēvagaṇanmr̥dhē ।। 1-46-54
avana nētragaḷu keṁpāgi viśālavāgiddavu. avanu ōredr̥ṣṭiyiṁda nōḍuttiddanu. maṁdaradaṁte atyaṁta varcasviyāgiddanu. avanu yuddhadalli sarva dēvagaṇagaḷannū suṭṭubiḍuvanō ennuvaṁte baruttiddanu.
tarjayaṁtaṁ suragaṇāṁśchādayaṁtaṁ diśō daśa ।
saṁvartakālē kṣudhitaṁ dr̥ptaṁ mr̥tyumivōtthitam ।। 1-46-55
avanu hattu dikkugaḷannū ācchādisi suragaṇagaḷannu bedarisuttā baruttiddanu. pralayakālada hasida darpita mr̥tyuvinaṁte mēlēribaruttiddanu.
sutalēnōcchritavatā vipulāṁguliparvaṇā ।
mālyābharaṇapūrṇēna kiṁciccalitavarmaṇā ।। 1-46-56
ucchritēnāgrahastēna dakṣiṇēna vapuṣmatā ।
dānavāṁdēvanihatānuttiṣṭhadhvamiti bruvan ।। 1-46-57
avana aṁgaigaḷu suṁdaravāgiddavu. aṁguligaḷu daṣṭapuṣṭavāgiddavu. māle-ābharaṇagaḷannu dharisiddanu. svalpa nuggāda kavacavannu dharisiddanu. avanu tanna eḍagaiyannu mēle etti dēvategaḷiṁda hatarāgidda dānavarannu “mēlēḷi!” eṁdu hēḷuttā baruttiddanu.
taṁ kālanēmiṁ samarē dviṣatāṁ kālasannibham ।
vīkṣaṁti sma surāḥ sarvē bhayaviklavamānasāḥ ।। 1-46-58
samaradalli śatrugaḷige kālasadr̥śanāgidda ā kālanēmiyannu surarellarū bhayabhītarāgi avana kaḍe nōḍatoḍagidaru.
taṁ sma vīkṣaṁti bhūtāni kramaṁtaṁ kālanēminam ।
trivikramaṁ vikramaṁtaṁ nārāyaṇamivāparam ।। 1-46-59
doḍḍa-doḍḍa hejjegaḷanniḍuttā muṁde baruttidda kālanēmiyannu nōḍida sarvabhūtagaḷigū avanu hejjeyiḍuttiruva eraḍaneya trivikrama nārāyaṇanō eṁbaṁte tōruttiddanu.
sōcchrayanprathamaṁ pādaṁ mārutāghūrṇitāṁbaraḥ ।
prākrāmadasurō yuddhē trāsayansarvadēvatāḥ ।। 1-46-60
sarva dēvategaḷannū naḍugisuttā ā asuranu yuddhadalli tanna modala hejjeyannu iṭṭāga mēledda bhirugāḷiyiṁda avana vastravu hārāḍatoḍagitu.
sa mayēnāsurēṁdrēṇa pariṣvaktaḥ kramanraṇē ।
kālanēmirbabhau daityaḥ viṣṇunēva puraṁdaraḥ2 ।। 1-46-61
raṇadalli muṁdebaruttidda avanannu asurēṁdra mayanu ālaṁgisidanu. āga daityanoṁdige kālanēmiyu puraṁdaranoḍanidda viṣṇuvinaṁteyē tōridanu.
atha vivyathirē dēvāḥ sarvē śakrapurōgamāḥ ।
dr̥ṣṭvā kālamivāyāṁtaṁ kālanēmiṁ bhayāvaham ।। 1-46-62
kālanaṁte baruttidda bhayāvaha kālanēmiyannu nōḍi śakranē modalāda ella dēvategaḷū vyathitarādaru.”
samāpti
iti śrīmanmahābhāratē khilēṣu harivaṁśē harivaṁśaparvaṇi kālanēmiprakramaṇē ṣaḍcatvāriṁśō'dhyāyaḥ