പ്രവേശ
।। ഓം ഓം നമോ നാരായണായ।। ശ്രീ വേദവ്യാസായ നമഃ ।।
ശ്രീ കൃഷ്ണദ്വൈപായന വേദവ്യാസ വിരചിത
ശ്രീ മഹാഭാരത
മഹാപ്രസ്ഥാനിക പര്വ
മഹാപ്രസ്ഥാനിക പര്വ
അധ്യായ 2
സാര
ഭീമാദിഗള പതന (1-26).
17002001 വൈശംപായന ഉവാച।
17002001a തതസ്തേ നിയതാത്മാന ഉദീചീം ദിശമാസ്ഥിതാഃ।
17002001c ദദൃശുര്യോഗയുക്താശ്ച ഹിമവംതം മഹാഗിരിമ്।।
വൈശംപായനനു ഹേളിദനു: “നിയതാത്മരൂ യോഗയുക്തരൂ ആഗി ഉത്തര ദിക്കിനല്ലി പ്രയാണമാഡുത്തിദ്ദ അവരു മഹാഗിരി ഹിമാലയവന്നു കംഡരു.
17002002a തം ചാപ്യതിക്രമംതസ്തേ ദദൃശുര്വാലുകാര്ണവമ്।
17002002c അവൈക്ഷംത മഹാശൈലം മേരും ശിഖരിണാം വരമ്।।
അദന്നൂ അതിക്രമിസി ഹോദ അവരു മരളിന മരുഭൂമിയൊംദന്നു നോഡിദരു. അദക്കിംതലൂ ആചെ മഹാശൈല, പര്വതശ്രേഷ്ഠ മേരുവന്നു നോഡിദരു.
17002003a തേഷാം തു ഗച്ചതാം ശീഘ്രം സര്വേഷാം യോഗധര്മിണാമ്।
17002003c യാജ്ഞസേനീ ഭ്രഷ്ടയോഗാ നിപപാത മഹീതലേ।।
ആ എല്ല യോഗധര്മിഗളൂ ഹാഗെ ശീഘ്രവാഗി ഹോഗുത്തിരലു, യോഗഭ്രഷ്ടളാദ യാജ്ഞസേനിയു കെളക്കെ ബിദ്ദളു.
17002004a താം തു പ്രപതിതാം ദൃഷ്ട്വാ ഭീമസേനോ മഹാബലഃ।
17002004c ഉവാച ധര്മരാജാനം യാജ്ഞസേനീമവേക്ഷ്യ ഹ।।
ഹാഗെ കെളക്കെ ബിദ്ദ യാജ്ഞസേനിയന്നു നോഡി മഹാബല ഭീമസേനനു ധര്മരാജനിഗെ ഇംതെംദനു:
17002005a നാധര്മശ്ചരിതഃ കശ്ചിദ്രാജപുത്ര്യാ പരംതപ।
17002005c കാരണം കിം നു തദ്രാജന്യത്കൃഷ്ണാ പതിതാ ഭുവി।।
“പരംതപ! രാജപുത്രിയു എംദൂ അധര്മദിംദ നഡെദുകൊംഡിരലില്ല. രാജന്! ആദരൂ കൃഷ്ണെയു ഏകെ ബിദ്ദളു?”
17002006 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
17002006a പക്ഷപാതോ മഹാനസ്യാ വിശേഷേണ ധനംജയേ।
17002006c തസ്യൈതത്ഫലമദ്യൈഷാ ഭുംക്തേ പുരുഷസത്തമ।।
യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “ധനംജയനല്ലി വിശേഷവാഗി ഇവള പക്ഷപാതവിത്തു. പുരുഷസത്തമ! അദര ഫലവന്നേ ഇംദു അവളു അനുഭവിസിദ്ദാളെ.””
17002007 വൈശംപായന ഉവാച।
17002007a ഏവമുക്ത്വാനവേക്ഷ്യൈനാം യയൌ ധര്മസുതോ നൃപഃ।
17002007c സമാധായ മനോ ധീമാന്ധര്മാത്മാ പുരുഷര്ഷഭഃ।।
വൈശംപായനനു ഹേളിദനു: “ഹീഗെ ഹേളി അവളന്നു നോഡദേ ധര്മസുത നൃപ ധീമാന് ധര്മാത്മ പുരുഷര്ഷഭനു മനസ്സന്നു കേംദ്രീകരിസിട്ടുകൊംഡു മുംദെ ഹോദനു.
17002008a സഹദേവസ്തതോ ധീമാന്നിപപാത മഹീതലേ।
17002008c തം ചാപി പതിതം ദൃഷ്ട്വാ ഭീമോ രാജാനമബ്രവീത്।।
അനംതര ധീമാന് സഹദേവനു മഹീതലദല്ലി ബിദ്ദനു. അവനൂ ബിദ്ദുദന്നു കംഡ ഭീമനു രാജനിഗെ ഹേളിദനു:
17002009a യോഽയമസ്മാസു സര്വേഷു ശുശ്രൂഷുരനഹംകൃതഃ।
17002009c സോഽയം മാദ്രവതീപുത്രഃ കസ്മാന്നിപതിതോ ഭുവി।।
“ഇവനു അഹംകാരവില്ലദേ നമ്മെല്ലര ശുശ്രൂഷെമാഡിദനു. ഏകെ ഈ മാദ്രവതീപുത്രനു ഭൂമിയ മേലെ ബിദ്ദിദ്ദാനെ?”
17002010 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
17002010a ആത്മനഃ സദൃശം പ്രാജ്ഞം നൈഷോഽമന്യത കം ചന।
17002010c തേന ദോഷേണ പതിതസ്തസ്മാദേഷ നൃപാത്മജഃ।।
യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “ഇവനു തനഗെ സമാന പ്രാജ്ഞനു ബേരെ യാരൂ ഇല്ലവെംദു അഭിപ്രായപട്ടിദ്ദനു. ആ ദോഷദിംദലേ ഈ നൃപതാത്മജനു ബിദ്ദിദ്ദാനെ.””
17002011 വൈശംപായന ഉവാച।
17002011a ഇത്യുക്ത്വാ തു സമുത്സൃജ്യ സഹദേവം യയൌ തദാ।
17002011c ഭ്രാതൃഭിഃ സഹ കൌംതേയഃ ശുനാ ചൈവ യുധിഷ്ഠിരഃ।।
വൈശംപായനനു ഹേളിദനു: “ഹീഗെ ഹേളി സഹദേവനന്നു അല്ലിയേ ബിട്ടു സഹോദരരു മത്തു നായിയൊംദിഗെ കൌംതേയ യുധിഷ്ഠിരനു മുംദുവരെദനു.
17002012a കൃഷ്ണാം നിപതിതാം ദൃഷ്ട്വാ സഹദേവം ച പാംഡവമ്।
17002012c ആര്തോ ബംധുപ്രിയഃ ശൂരോ നകുലോ നിപപാത ഹ।।
കൃഷ്ണെ മത്തു പാംഡവ സഹദേവരു ബിദ്ദുദന്നു നോഡി ആര്തനാദ ബംധുപ്രിയ ശൂര നകുലനൂ ബിദ്ദനു.
17002013a തസ്മിന്നിപതിതേ വീരേ നകുലേ ചാരുദര്ശനേ।
17002013c പുനരേവ തദാ ഭീമോ രാജാനമിദമബ്രവീത്।।
ആ സുംദര വീര നകുലനു ബീളലു ഭീമനു പുനഃ രാജനിഗെ ഹേളിദനു:
17002014a യോഽയമക്ഷതധര്മാത്മാ ഭ്രാതാ വചനകാരകഃ।
17002014c രൂപേണാപ്രതിമോ ലോകേ നകുലഃ പതിതോ ഭുവി।।
“ഈ ഭ്രാതനു ധര്മാത്മനാഗിദ്ദു ധര്മദിംദ സ്വല്പവൂ ച്യുതനാഗിരലില്ല. ഹേളിദ്ദന്നു മാഡുത്തിദ്ദനു. ലോകദല്ലി അപ്രതിമ രൂപവംതനാഗിദ്ദനു. അംഥഹ നകുലനു ഭൂമിയ മേലെ ബിദ്ദിദ്ദാനെ.”
17002015a ഇത്യുക്തോ ഭീമസേനേന പ്രത്യുവാച യുധിഷ്ഠിരഃ।
17002015c നകുലം പ്രതി ധര്മാത്മാ സര്വബുദ്ധിമതാം വരഃ।।
ഭീമസേനനു ഹീഗെ ഹേളലു ധര്മാത്മ സര്വബുദ്ധിവംതരല്ലി ശ്രേഷ്ഠ യുധിഷ്ഠിരനു നകുലന കുരിതു ഹീഗെ ഉത്തരിസിദനു:
17002016a രൂപേണ മത്സമോ നാസ്തി കശ്ചിദിത്യസ്യ ദര്ശനമ്।
17002016c അധികശ്ചാഹമേവൈക ഇത്യസ്യ മനസി സ്ഥിതമ്।।
“രൂപദല്ലി തന്ന സമനാഗിരുവവരു യാരൂ ഇല്ലവെംദൂ, രൂപദല്ലി താനൊബ്ബനേ അധികനെംദൂ ഇവന നംബികെയാഗിത്തു.
17002017a നകുലഃ പതിതസ്തസ്മാദാഗച്ച ത്വം വൃകോദര।
17002017c യസ്യ യദ്വിഹിതം വീര സോഽവശ്യം തദുപാശ്നുതേ।।
ആദുദരിംദ നകുലനു ബിദ്ദിദ്ദാനെ. ബാ വൃകോദര! വീര! യാരിഗെ ഏനു വിധിവിഹിതവാഗിദെയോ അദന്നു അവനു അവശ്യവാഗി പഡെയുത്താനെ!”
17002018a താംസ്തു പ്രപതിതാന്ദൃഷ്ട്വാ പാംഡവഃ ശ്വേതവാഹനഃ।
17002018c പപാത ശോകസംതപ്തസ്തതോഽനു പരവീരഹാ।।
അവരു കെളഗെ ബിദ്ദുദന്നു നോഡി പാംഡവ ശ്വേതവാഹന പരവീരഹ അര്ജുനനൂ ശോകസംതപ്തനാഗി കെളഗെ ബിദ്ദനു.
17002019a തസ്മിംസ്തു പുരുഷവ്യാഘ്രേ പതിതേ ശക്രതേജസി।
17002019c മ്രിയമാണേ ദുരാധര്ഷേ ഭീമോ രാജാനമബ്രവീത്।।
ആ ശക്രതേജസ്വി ദുരാധര്ഷ പുരുഷവ്യാഘ്രനൂ സത്തു ബീളലു ഭീമനു രാജനിഗെ ഹേളിദനു:
17002020a അനൃതം ന സ്മരാമ്യസ്യ സ്വൈരേഷ്വപി മഹാത്മനഃ।
17002020c അഥ കസ്യ വികാരോഽയം യേനായം പതിതോ ഭുവി।।
“ഈ മഹാത്മനൂ അനൃതവാഡിദുദു നന്ന നെനപിഗെ ബരുത്തില്ല. അവനു ഏകെ ഈ രീതിയ വികാരനാഗി ഭൂമിയമേലെ ബിദ്ദനു?”
17002021 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
17002021a ഏകാഹ്നാ നിര്ദഹേയം വൈ ശത്രൂനിത്യര്ജുനോഽബ്രവീത്।
17002021c ന ച തത്കൃതവാനേഷ ശൂരമാനീ തതോഽപതത്।।
യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “ഒംദേ ദിനദല്ലി നാനു ശത്രുഗളന്നു ജയിസുത്തേനെ!” എംദു അര്ജുനനു ഹേളിദ്ദനു. ആ ശൂരമാനിനിയു ഹാഗെ മാഡദേ ഇദ്ദുദരിംദ ഈഗ ബിദ്ദിദ്ദാനെ.
17002022a അവമേനേ ധനുര്ഗ്രാഹാനേഷ സര്വാംശ്ച ഫല്ഗുനഃ।
17002022c യഥാ ചോക്തം തഥാ ചൈവ കര്തവ്യം ഭൂതിമിച്ചതാ।।
ഫല്ഗുനനു ധനുര്ധാരിഗളെല്ലരന്നൂ കീളാഗി കാണുത്തിദ്ദനു. വൃദ്ധിയന്നു ബയസിദവനു താനു ഹേളിദംതെ മാഡബേകാഗുത്തദെ.””
17002023 വൈശംപായന ഉവാച।
17002023a ഇത്യുക്ത്വാ പ്രസ്ഥിതോ രാജാ ഭീമോഽഥ നിപപാത ഹ।
17002023c പതിതശ്ചാബ്രവീദ്ഭീമോ ധര്മരാജം യുധിഷ്ഠിരമ്।।
വൈശംപായനനു ഹേളിദനു: “ഹീഗെ ഹേളി രാജനു മുംദുവരെയലു ഭീമനൂ കെളഗെ ബിദ്ദനു. കെളഗെ ബിദ്ദ ഭീമനു ധര്മരാജ യുധിഷ്ഠിരനിഗെ ഹേളിദനു:
17002024a ഭോ ഭോ രാജന്നവേക്ഷസ്വ പതിതോഽഹം പ്രിയസ്തവ।
17002024c കിംനിമിത്തം ച പതനം ബ്രൂഹി മേ യദി വേത്ഥ ഹ।।
“ഭോ ഭോ! രാജന്! നിന്ന പ്രിയനാദ നാനൂ ബിദ്ദിദ്ദേനെ. നിനഗെ തിളിദിദ്ദരെ യാവ കാരണദിംദ നാനു ബിദ്ദെ എന്നുവുദന്നൂ ഹേളു!”
17002025 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
17002025a അതിഭുക്തം ച ഭവതാ പ്രാണേന ച വികത്ഥസേ।
17002025c അനവേക്ഷ്യ പരം പാര്ഥ തേനാസി പതിതഃ ക്ഷിതൌ।।
യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “നീനു തുംബാ തിന്നുത്തിദ്ദെ മത്തു നിന്ന ശക്തിയ കുരിതു കൊച്ചികൊള്ളുത്തിദ്ദെ. പാര്ഥ! ഇതരരന്നു കീളാഗി കാണുത്തിദ്ദെ. ഇദരിംദാഗി നീനു ഭൂമിയല്ലി ബിദ്ദിദ്ദീയെ!””
17002026 വൈശംപായന ഉവാച।
17002026a ഇത്യുക്ത്വാ തം മഹാബാഹുര്ജഗാമാനവലോകയന്।
17002026c ശ്വാ ത്വേകോഽനുയയൌ യസ്തേ ബഹുശഃ കീര്തിതോ മയാ।।
വൈശംപായനനു ഹേളിദനു: “ഹീഗെ ഹേളി ആ മഹാബാഹുവു തിരുഗി നോഡദേ മുംദുവരെദനു. നാനു മൊദലേ ബഹളവാഗി ഹേളിദ്ദംതെ ഈഗ ആ നായിയൊംദേ അവനന്നു അനുസരിസി ഹോഗുത്തിത്തു.”
സമാപ്തി
ഇതി ശ്രീമഹാഭാരതേ മഹാപ്രസ്ഥാനികേ പര്വണി ദ്രൌപദ്യാദിപതനേ ദ്വിതീയോഽധ്യായഃ ।।
ഇദു ശ്രീമഹാഭാരതദല്ലി മഹാപ്രസ്ഥാനികപര്വദല്ലി ദ്രൌപദ്യാദിപതന എന്നുവ എരഡനേ അധ്യായവു.