034: વ્યાસાગમનઃ

પ્રવેશ

।। ઓં ઓં નમો નારાયણાય।। શ્રી વેદવ્યાસાય નમઃ ।।

શ્રી કૃષ્ણદ્વૈપાયન વેદવ્યાસ વિરચિત

શ્રી મહાભારત

આશ્રમવાસિક પર્વ

આશ્રમવાસ પર્વ

અધ્યાય 34

સાર

યુધિષ્ઠિરનુ તાપસરિગॆ દાનગળન્નિત્તિદ્દુદુ (1-15). વ્યાસન આગમન (16-26).

15034001 વૈશંપાયન ઉવાચ।
15034001a એવં સા રજની તેષામાશ્રમે પુણ્યકર્મણામ્।
15034001c શિવા નક્ષત્રસંપન્ના સા વ્યતીયાય ભારત।।

વૈશંપાયનનુ હેળિદનુ: “ભારત! હીગॆ આ આશ્રમદલ્લિદ્દ આ પુણ્યકર્મિગળુ નક્ષત્રસંપન્નવાદ મંગળકર રાત્રિયન્નુ સુખવાગિ કળॆદરુ.

15034002a તત્ર તત્ર કથાશ્ચાસંસ્તેષાં ધર્માર્થલક્ષણાઃ।
15034002c વિચિત્રપદસંચારા નાનાશ્રુતિભિરન્વિતાઃ।।

અલ્લલ્લિ અવર નડુવॆ ધર્માર્થલક્ષણયુક્તવાદ, વિચિત્ર પદસંચારગળુળ્ળ, નાના શૃતિગળિંદ કૂડિદ સંભાષણॆગળુ નડॆયુત્તિદ્દવુ.

15034003a પાંડવાસ્ત્વભિતો માતુર્ધરણ્યાં સુષુપુસ્તદા।
15034003c ઉત્સૃજ્ય સુમહાર્હાણિ શયનાનિ નરાધિપ।।

નરાધિપ! પાંડવરાદરો બહુમૂલ્ય હાસિગॆગળન્નુ પરિત્યજિસિ તાયિયॊડનॆ નॆલદ મેલॆયે મલગિકॊંડરુ.

15034004a યદાહારોઽભવદ્રાજા ધૃતરાષ્ટ્રો મહામનાઃ।
15034004c તદાહારા નૃવીરાસ્તે ન્યવસંસ્તાં નિશાં તદા।।

મહામનસ્વી રાજા ધૃતરાષ્ટ્રનુ યાવ આહારવન્નુ ઉંડનો અદન્ને પાંડવરૂ સેવિસિ રાત્રિયન્નુ કળॆદરુ.

15034005a વ્યતીતાયાં તુ શર્વર્યાં કૃતપૂર્વાહ્ણિકક્રિયઃ।
15034005c ભ્રાતૃભિઃ સહ કૌંતેયો દદર્શાશ્રમમંડલમ્।।
15034006a સાંતઃપુરપરીવારઃ સભૃત્યઃ સપુરોહિતઃ।
15034006c યથાસુખં યથોદ્દેશં ધૃતરાષ્ટ્રાભ્યનુજ્ઞયા।।

રાત્રિયન્નુ કળॆદુ, પૂર્વાહ્ણિક ક્રિયॆગળન્નુ પૂરૈસિ કૌંતેય યુધિષ્ઠિરનુ, ધૃતરાષ્ટ્રન અનુજ્ઞॆયન્નુ પડॆદુ, તમ્મંદિરॊડનॆ, અંતઃપુરદ પરિવારદવરॊડનॆ, સેવકરુ મત્તુ પુરોહિતરॊંદિગॆ અનાયાસવાગિ અલ્લલ્લિદ્દ આશ્રમ મંડલગળન્નુ નોડિદનુ.

15034007a દદર્શ તત્ર વેદીશ્ચ સંપ્રજ્વલિતપાવકાઃ।
15034007c કૃતાભિષેકૈર્મુનિભિર્હુતાગ્નિભિરુપસ્થિતાઃ।।

અલ્લિ અવરુ અગ્નિગળુ પ્રજ્વલિસુત્તિદ્દ વેદિગળન્નૂ, સ્નાનમાડિ અગ્નિયલ્લિ આહુતિગળન્નુ નીડલુ કુળિતુકॊંડિદ્દ મુનિગળન્નૂ, નોડિદરુ.

15034008a વાનેયપુષ્પનિકરૈરાજ્યધૂમોદ્ગમૈરપિ।
15034008c બ્રાહ્મેણ વપુષા યુક્તા યુક્તા મુનિગણૈશ્ચ તાઃ।।

વન્યપુષ્પગળ ગॊંચલુગળિંદલૂ, તુપ્પદ આહુતિયિંદાગિ મેલॆદ્દ હોમધૂમગળિંદલૂ, મુનિગણગળિંદલૂ કૂડિદ્દ અવુગળુ બ્રાહ્મી કાંતિયિંદ બॆળગુત્તિદ્દવુ.

15034009a મૃગયૂથૈરનુદ્વિગ્નૈસ્તત્ર તત્ર સમાશ્રિતૈઃ।
15034009c અશંકિતૈઃ પક્ષિગણૈઃ પ્રગીતૈરિવ ચ પ્રભો।।

અલ્લલ્લિ મૃગગળ ગુંપુગળુ યાવુદે ઉદ્વિગ્નતॆયૂ ઇલ્લદે સેરિકॊંડિદ્દવુ. પ્રભો! પક્ષિગણગળુ શંકॆગળિલ્લદે કલકલનિનાદગળન્નુ માડુત્તિદ્દવુ.

15034010a કેકાભિર્નીલકંઠાનાં દાત્યૂહાનાં ચ કૂજિતૈઃ।
15034010c કોકિલાનાં ચ કુહરૈઃ શુભૈઃ શ્રુતિમનોહરૈઃ।।
15034011a પ્રાધીતદ્વિજઘોષૈશ્ચ ક્વ ચિત્ક્વ ચિદલંકૃતમ્।
15034011c ફલમૂલસમુદ્વાહૈર્મહદ્ભિશ્ચોપશોભિતમ્।।

નવિલુગળ કેકારવગળિંદલૂ, જાતકપક્ષિગળ અવ્યક્ત મધુર ધ્વનિગળિંદલૂ, કોગિલॆગળ ઇંપાદ શુભકર કૂગુગળિંદલૂ, અલ્લલ્લિ કેળિબરુત્તિદ્દ દ્વિજર વેદઘોષગળિંદલૂ આ આશ્રમમંડલવુ અલંકૃતવાગિત્તુ. ફલમૂલગળન્ને સેવિસુત્તિદ્દ અનેક મહાપુરુષરિંદ અદુ શોભિસુત્તિત્તુ.

15034012a તતઃ સ રાજા પ્રદદૌ તાપસાર્થમુપાહૃતાન્।
15034012c કલશાન્કાંચનાન્રાજંસ્તથૈવૌદુંબરાનપિ।।
15034013a અજિનાનિ પ્રવેણીશ્ચ સ્રુક્સ્રુવં ચ મહીપતિઃ।
15034013c કમંડલૂંસ્તથા સ્થાલીઃ પિઠરાણિ ચ ભારત।।
15034014a ભાજનાનિ ચ લૌહાનિ પાત્રીશ્ચ વિવિધા નૃપ।
15034014c યદ્યદિચ્ચતિ યાવચ્ચ યદન્યદપિ કાંક્ષિતમ્।।

રાજન્! નૃપ! અનંતર મહીપતી રાજા યુધિષ્ઠિરનુ તાપસરિગાગિ તંદિદ્દ કાંચન કલશગળન્નૂ, તામ્રદ કલશગળન્નૂ, મૃગચર્મગળન્નૂ, કંબળિગળન્નૂ, સ્રુક્-સ્રુવગળન્નૂ, કમંડલુગળન્નૂ, સ્થાલિગળન્નૂ, મણ્ણિન પાત્રॆગળન્નૂ, મત્તુ યારિગॆ યાવુદુ ઇષ્ટવાગિદॆયૂ અવુગળન્નૂ કॊટ્ટનુ.

15034015a એવં સ રાજા ધર્માત્મા પરીત્યાશ્રમમંડલમ્।
15034015c વસુ વિશ્રાણ્ય તત્સર્વં પુનરાયાન્મહીપતિઃ।।

હીગॆ રાજા ધર્માત્મ મહીપતિ યુધિષ્ઠિરનુ આશ્રમમંડલદલ્લિ તિરુગાડિ આ ऎલ્લ વસ્તુગળન્નૂ ધનવન્નૂ હંચિ, ધૃતરાષ્ટ્રન આશ્રમક્કॆ હિંદિરુગિદનુ.

15034016a કૃતાહ્નિકં ચ રાજાનં ધૃતરાષ્ટ્રં મનીષિણમ્।
15034016c દદર્શાસીનમવ્યગ્રં ગાંધારીસહિતં તદા।।

અલ્લિ આહ્નીકગળન્નુ પૂરૈસિ ગાંધારિયॊડનॆ કુળિતિદ્દ અવ્યગ્ર રાજા મનીષી ધૃતરાષ્ટ્રનન્નુ કંડનુ.

15034017a માતરં ચાવિદૂરસ્થાં શિષ્યવત્પ્રણતાં સ્થિતામ્।
15034017c કુંતીં દદર્શ ધર્માત્મા સતતં ધર્મચારિણીમ્।।

અનતિદૂરદલ્લિયે શિષ્યॆયંતॆ કૈમુગિદુ નિંતિદ્દ આ સતત ધર્મચારિણી તાયિ કુંતિયન્નૂ અવનુ નોડિદનુ.

15034018a સ તમભ્યર્ચ્ય રાજાનં નામ સંશ્રાવ્ય ચાત્મનઃ।
15034018c નિષીદેત્યભ્યનુજ્ઞાતો બૃસ્યામુપવિવેશ હ।।

રાજનિગॆ તન્ન હॆસરન્નુ હેળિ નમસ્કરિસિ, કુળિતુકો ऎંદુ આજ્ઞॆયિત્તનંતર યુધિષ્ઠિરનુ દર્ભાસનદ મેલॆ કુળિતુકॊંડનુ.

15034019a ભીમસેનાદયશ્ચૈવ પાંડવાઃ કૌરવર્ષભમ્।
15034019c અભિવાદ્યોપસંગૃહ્ય નિષેદુઃ પાર્થિવાજ્ઞયા।।

ભીમસેનાદિ પાંડવરૂ કૂડ આ કૌરવર્ષભનન્નુ વંદિસિ, પાર્થિવન આજ્ઞॆયન્નુ પડॆદુ ऒટ્ટાગિ કુળિતુકॊંડરુ.

15034020a સ તૈઃ પરિવૃતો રાજા શુશુભેઽતીવ કૌરવઃ।
15034020c બિભ્રદ્બ્રાહ્મીં શ્રિયં દીપ્તાં દેવૈરિવ બૃહસ્પતિઃ।।

હીગॆ અવરિંદ પરિવૃતનાદ રાજ કૌરવનુ દેવતॆગળિંદ સુત્તુવરॆયલ્પટ્ટ બૃહસ્પતિયંતॆ બॆળગુત્તિરુવ બ્રાહ્મી કાંતિયિંદ કંગॊળિસુત્તિદ્દનુ.

15034021a તથા તેષૂપવિષ્ટેષુ સમાજગ્મુર્મહર્ષયઃ।
15034021c શતયૂપપ્રભૃતયઃ કુરુક્ષેત્રનિવાસિનઃ।।

હીગॆ અવરુ કુળિતુકॊંડિરલુ અલ્લિગॆ કુરુક્ષેત્રનિવાસિગળાગિદ્દ શતયૂપને મॊદલાદ મહર્ષિગળુ બંદુ સેરિદરુ.

15034022a વ્યાસશ્ચ ભગવાન્વિપ્રો દેવર્ષિગણપૂજિતઃ।
15034022c વૃતઃ શિષ્યૈર્મહાતેજા દર્શયામાસ તં નૃપમ્।।

દેવર્ષિગણ પૂજિતનાદ મહાતેજસ્વિ વિપ્ર ભગવાન્ વ્યાસનૂ કૂડ તન્ન શિષ્યરિંદॊડગૂડિ નૃપનિગॆ કાણિસિકॊંડનુ.

15034023a તતઃ સ રાજા કૌરવ્યઃ કુંતીપુત્રશ્ચ વીર્યવાન્।
15034023c ભીમસેનાદયશ્ચૈવ સમુત્થાયાભ્યપૂજયન્।।

આગ રાજા કૌરવ્ય, વીર્યવાન્ કુંતીપુત્ર, મત્તુ ભીમસેનાદિગળુ મેલॆદ્દુ અવનન્નુ પૂજિસિદરુ.

15034024a સમાગતસ્તતો વ્યાસઃ શતયૂપાદિભિર્વૃતઃ।
15034024c ધૃતરાષ્ટ્રં મહીપાલમાસ્યતામિત્યભાષત।।

શતયૂપાદિગળિંદ સુત્તુવરॆયલ્પટ્ટુ આગમિસિદ વ્યાસનુ મહીપાલ ધૃતરાષ્ટ્રનિગॆ કુળિતુકॊળ્ળલુ હેળિદનુ.

15034025a નવં તુ વિષ્ટરં કૌશ્યં કૃષ્ણાજિનકુશોત્તરમ્।
15034025c પ્રતિપેદે તદા વ્યાસસ્તદર્થમુપકલ્પિતમ્।।

અનંતર દર્ભॆયન્નુ હાસિ કૃષ્ણાજિનવન્નુ હॊદિસિ, તનગાગિયે હॊસદાગિ સિદ્ધપડિસિદ શ્રેષ્ઠ કુશાસનદલ્લિ વ્યાસનુ કુળિતુકॊંડનુ.

15034026a તે ચ સર્વે દ્વિજશ્રેષ્ઠા વિષ્ટરેષુ સમંતતઃ।
15034026c દ્વૈપાયનાભ્યનુજ્ઞાતા નિષેદુર્વિપુલૌજસઃ।।

વિપુલ તેજસ્વિગળાગિદ્દ આ દ્વિજશ્રેષ્ઠરॆલ્લરૂ દ્વૈપાયનન અનુમતિયન્નુ પડॆદુ અવન સુત્તલૂ કુળિતુકॊંડરુ.”

સમાપ્તિ

ઇતિ શ્રીમહાભારતે આશ્રમવાસિકે પર્વણિ આશ્રમવાસપર્વણિ વ્યાસાગમને ચતુસ્ત્રિંશોઽધ્યાયઃ।।
ઇદુ શ્રીમહાભારતદલ્લિ આશ્રમવાસિકપર્વદલ્લિ આશ્રમવાસપર્વદલ્લિ વ્યાસાગમન ऎન્નુવ મૂવત્નાલ્કને અધ્યાયવુ.