031: యుధిష్ఠిరాదిధృతరాష్ట్రసమాగమః

ప్రవేశ

।। ఓం ఓం నమో నారాయణాయ।। శ్రీ వేదవ్యాసాయ నమః ।।

శ్రీ కృష్ణద్వైపాయన వేదవ్యాస విరచిత

శ్రీ మహాభారత

ఆశ్రమవాసిక పర్వ

ఆశ్రమవాస పర్వ

అధ్యాయ 31

సార

పాండవర మత్తు ధృతరాష్ట్రాదిగళ మిలన (1-20).

15031001 వైశంపాయన ఉవాచ।
15031001a తతస్తే పాండవా దూరాదవతీర్య పదాతయః।
15031001c అభిజగ్ముర్నరపతేరాశ్రమం వినయానతాః।।

వైశంపాయనను హేళిదను: “అనంతర పాండవరు దూరదల్లియే ఇళిదు వినయదింద కాల్నడుగెయల్లియే నరపతియ ఆశ్రమద కడె నడెదరు.

15031002a స చ పౌరజనః సర్వో యే చ రాష్ట్రనివాసినః।
15031002c స్త్రియశ్చ కురుముఖ్యానాం పద్భిరేవాన్వయుస్తదా।।

సర్వ పౌరజనరూ, రాష్ట్ర నివాసిగళూ, కురుముఖ్య స్త్రీయరూ కూడ పదాతిగళాగియే ఆశ్రమవన్ను ప్రవేశిసిదరు.

15031003a ఆశ్రమం తే తతో జగ్ముర్ధృతరాష్ట్రస్య పాండవాః।
15031003c శూన్యం మృగగణాకీర్ణం కదలీవనశోభితమ్।।

అనంతర ఆ పాండవరు నిర్జనవాగిద్ద, మృగగణగళింద తుంబిద్ద, బాళెయ తోటదింద శోభిసుత్తిద్ద ధృతరాష్ట్రన ఆశ్రమవన్ను తలుపిదరు.

15031004a తతస్తత్ర సమాజగ్ముస్తాపసా వివిధవ్రతాః।
15031004c పాండవానాగతాన్ద్రష్టుం కౌతూహలసమన్వితాః।।

ఆగ అల్లిగె ఆగమిసిద్ద పాండవరన్ను నోడలు కుతూహలదింద కూడిద్ద వివిధ వ్రతగళల్లి నిరతరాగిద్ద తాపసరు బందు సేరిదరు.

15031005a తానపృచ్చత్తతో రాజా క్వాసౌ కౌరవవంశభృత్।
15031005c పితా జ్యేష్ఠో గతోఽస్మాకమితి బాష్పపరిప్లుతః।।

అవరన్ను కౌరవవంశధారకనాద రాజా యుధిష్ఠిరను కంబనిదుంబిదవనాగి – “నమ్మ జ్యేష్ఠ పితను ఎల్లిగె హోగిద్దానె?” ఎందు ప్రశ్నిసిదను.

15031006a తమూచుస్తే తతో వాక్యం యమునామవగాహితుమ్।
15031006c పుష్పాణాముదకుంభస్య చార్థే గత ఇతి ప్రభో।।

హాగె కేళలు అవరు “ప్రభో! అవను స్నానక్కెందు, మత్తు హూవు-నీరన్ను తరలు యమునా నదిగె హోగిద్దానె” ఎందరు.

15031007a తైరాఖ్యాతేన మార్గేణ తతస్తే ప్రయయుస్తదా।
15031007c దదృశుశ్చావిదూరే తాన్సర్వానథ పదాతయః।।

అవరు హేళిద మార్గదల్లియే ముందువరెయలు పాండవరు అనతిదూరదల్లియే కాల్నడుగెయల్లి బరుత్తిద్ద ధృతరాష్ట్రాది ఎల్లరన్నూ కండరు.

15031008a తతస్తే సత్వరా జగ్ముః పితుర్దర్శనకాంక్షిణః।
15031008c సహదేవస్తు వేగేన ప్రాధావద్యేన సా పృథా।।
15031009a సస్వనం ప్రరుదన్ధీమాన్మాతుః పాదావుపస్పృశన్।
15031009c సా చ బాష్పావిలముఖీ ప్రదదర్శ ప్రియం సుతమ్।।

తందెయన్ను కాణువ బయకెయింద అవరు బహళ శీఘ్రవాగి ముందువరెదరు. సహదేవనాదరో బహళ వేగవాగి ఓడి హోగి పృథెయ కాలుగళన్ను హిడుదుకొండు జోరాగి అళతొడగిదను. కుంతియూ కూడ కంబనిదుంబిద కణ్ణుగళింద తన్న ప్రియ సుతనన్ను నోడిదళు.

15031010a బాహుభ్యాం సంపరిష్వజ్య సమున్నామ్య చ పుత్రకమ్।
15031010c గాంధార్యాః కథయామాస సహదేవముపస్థితమ్।।

మగనన్ను మేలక్కెత్తి బాహుగళింద బిగిదప్పి కుంతియు సహదేవను బందిరువుదన్ను గాంధారిగూ తిళిసిదళు.

15031011a అనంతరం చ రాజానం భీమసేనమథార్జునమ్।
15031011c నకులం చ పృథా దృష్ట్వా త్వరమాణోపచక్రమే।।

హత్తిరదల్లియే ఇద్ద రాజ యుధిష్ఠిర, భీమసేన, అర్జున మత్తు నకులరన్ను నోడి పృథెయు త్వరెమాడి ముందెబందళు.

15031012a సా హ్యగ్రేఽగచ్చత తయోర్దంపత్యోర్హతపుత్రయోః।
15031012c కర్షంతీ తౌ తతస్తే తాం దృష్ట్వా సంన్యపతన్భువి।।

పుత్రరన్ను కళెదుకొండ ఆ దంపతిగళన్ను ఎళెదుకొండు ముందె ముందె బరుత్తిద్ద అవళన్ను నోడి పాండవరు భూమియ మేలెయే అడ్డబిద్దరు.

15031013a తాన్రాజా స్వరయోగేన స్పర్శేన చ మహామనాః।
15031013c ప్రత్యభిజ్ఞాయ మేధావీ సమాశ్వాసయత ప్రభుః।।

మహామనస్వి మేధావీ ప్రభు రాజా ధృతరాష్ట్రను స్వరగళింద మత్తు స్పర్శదింద ప్రతియొబ్బరన్నూ గురుతిసి సమాధానగొళిసిదను.

15031014a తతస్తే బాష్పముత్సృజ్య గాంధారీసహితం నృపమ్।
15031014c ఉపతస్థుర్మహాత్మానో మాతరం చ యథావిధి।।

ఆగ ఆ మహాత్మరు కణ్ణీరు సురిసుత్తా గాంధారీ సహితనాద నృపనిగూ మత్తు తాయిగూ యథావిధియాగి నమస్కరిసిదరు.

15031015a సర్వేషాం తోయకలశాన్జగృహుస్తే స్వయం తదా।
15031015c పాండవా లబ్ధసంజ్ఞాస్తే మాత్రా చాశ్వాసితాః పునః।।

తాయియింద సమాధానగొళిసల్పట్ట పాండవరు పునః చేతరిసికొండు నీరిన ఎల్ల కొడగళన్నూ స్వయం తావే ఎత్తికొండరు.

15031016a తతో నార్యో నృసింహానాం స చ యోధజనస్తదా।
15031016c పౌరజానపదాశ్చైవ దదృశుస్తం నరాధిపమ్।।

అనంతర నరసింహర నారియరు, యోధజనరు, పౌర-జానపద జనరు నరాధిప ధృతరాష్ట్రనన్ను సందర్శిసిదరు.

15031017a నివేదయామాస తదా జనం తం నామగోత్రతః।
15031017c యుధిష్ఠిరో నరపతిః స చైనాన్ప్రత్యపూజయత్।।

యుధిష్ఠిరను అవరెల్లరన్నూ నామ-గోత్రగళన్ను హేళి పరిచయ మాడికొట్ట నంతర నరపతి ధృతరాష్ట్రను అవరన్ను అభినందిసిదను.

15031018a స తైః పరివృతో మేనే హర్షబాష్పావిలేక్షణః।
15031018c రాజాత్మానం గృహగతం పురేవ గజసాహ్వయే।।

పురజనరింద పరివృతనాద రాజను ఆనంద భాష్పగళన్ను సురిసుత్తా తాను హిందినంతెయే హస్తినాపురద అరమనెయల్లిరువనో ఎందు భావిసిదను.

15031019a అభివాదితో వధూభిశ్చ కృష్ణాద్యాభిః స పార్థివః।
15031019c గాంధార్యా సహితో ధీమాన్కుంత్యా చ ప్రత్యనందత।।

కృష్ణెయే మొదలాద సొసెయందిరూ కూడ కుంతి-గాంధారియర సహిత పార్థివనన్ను అభినందిసలు ప్రతియాగి అవనూ అవరన్ను అభినందిసిదను.

15031020a తతశ్చాశ్రమమాగచ్చత్సిద్ధచారణసేవితమ్।
15031020c దిదృక్షుభిః సమాకీర్ణం నభస్తారాగణైరివ।।

అనంతర అవను సిద్ధ-చారణరింద సంసేవితవాగిద్ద తన్న ఆశ్రమక్కె హోదను. ప్రేక్షకరింద తుంబిహోగిద్ద ఆ ఆశ్రమవు ఆగ నక్షత్రగళింద తుంబిద ఆకాశదంతె కాణుత్తిత్తు.”

సమాప్తి

ఇతి శ్రీమహాభారతే ఆశ్రమవాసికే పర్వణి ఆశ్రమవాసపర్వణి యుధిష్ఠిరాదిధృతరాష్ట్రసమాగమే ఏకత్రింశోఽధ్యాయః।।
ఇదు శ్రీమహాభారతదల్లి ఆశ్రమవాసికపర్వదల్లి ఆశ్రమవాసపర్వదల్లి యుధిష్ఠిరాదిధృతరాష్ట్రసమాగమ ఎన్నువ మూవత్తొందనే అధ్యాయవు.