પ્રવેશ
।। ઓં ઓં નમો નારાયણાય।। શ્રી વેદવ્યાસાય નમઃ ।।
શ્રી કૃષ્ણદ્વૈપાયન વેદવ્યાસ વિરચિત
શ્રી મહાભારત
આશ્રમવાસિક પર્વ
આશ્રમવાસ પર્વ
અધ્યાય 21
સાર
ધૃતરાષ્ટ્રન વનગમન (1-13)
15021001 વૈશંપાયન ઉવાચ।
15021001a તતઃ પ્રભાતે રાજા સ ધૃતરાષ્ટ્રોઽંબિકાસુતઃ।
15021001c આહૂય પાંડવાન્વીરાન્વનવાસકૃતક્ષણઃ।।
વૈશંપાયનનુ હેળિદનુ: “મરુદિન બॆળિગ્ગॆ અંબિકાસુત ધૃતરાષ્ટ્રનુ વનવાસક્કॆ હॊરડલુ સિદ્ધનાગિ વીર પાંડવરન્નુ કરॆયિસિદનુ.
15021002a ગાંધારીસહિતો ધીમાનભિનંદ્ય યથાવિધિ।
15021002c કાર્ત્તિક્યાં કારયિત્વેષ્ટિં બ્રાહ્મણૈર્વેદપારગૈઃ।।
ગાંધારિય સહિતનાગિ આ ધીમંતનુ યથાવિધિયાગિ અવરન્નુ અભિનંદિસિ, વેદપારગ બ્રાહ્મણરિંદ કાર્તીકદ હુણ્ણિમॆયંદુ ઇષ્ટિયન્નુ નॆરવેરિસિદનુ.
15021003a અગ્નિહોત્રં પુરસ્કૃત્ય વલ્કલાજિનસંવૃતઃ।
15021003c વધૂપરિવૃતો રાજા નિર્યયૌ ભવનાત્તતઃ।।
અગ્નિહોત્રવન્નુ મુંદॆમાડિકॊંડુ, વલ્કલ-જિનવસ્ત્રગળન્નુ ધરિસિ, સॊસॆયરિંદ પરિવૃતનાગિ રાજનુ તન્ન ભવનદિંદ હॊરટનુ.
15021004a તતઃ સ્ત્રિયઃ કૌરવપાંડવાનાં યાશ્ચાપ્યન્યાઃ કૌરવરાજવંશ્યાઃ।
15021004c તાસાં નાદઃ પ્રાદુરાસીત્તદાનીં વૈચિત્રવીર્યે નૃપતૌ પ્રયાતે।।
વિચિત્રવીર્યન મગ નૃપતિયુ હॊરટ આ સમયદલ્લિ કૌરવ-પાંડવર સ્ત્રીયર મત્તુ કૌરવ રાજ વંશજર આર્તનાદગળુ ऎલ્લ કડॆગળિંદલૂ કેળિ બરુત્તિદ્દવુ.
15021005a તતો લાજૈઃ સુમનોભિશ્ચ રાજા વિચિત્રાભિસ્તદ્ગૃહં પૂજયિત્વા।
15021005c સંયોજ્યાર્થૈર્ભૃત્યજનં ચ સર્વં તતઃ સમુત્સૃજ્ય યયૌ નરેંદ્રઃ।।
અનંતર નરેંદ્રનુ સુમનોહર અરળિનિંદલૂ વિચિત્ર પુષ્પગળિંદલૂ તન્ન અરમનॆયન્નુ પૂજિસિ, સેવકવર્ગદ જનરॆલ્લરન્નુ સત્કરિસિ, ऎલ્લવન્નૂ બિટ્ટુ હॊરટનુ.
15021006a તતો રાજા પ્રાંજલિર્વેપમાનો યુધિષ્ઠિરઃ સસ્વનં બાષ્પકંઠઃ।
15021006c વિલપ્યોચ્ચૈર્હા મહારાજ સાધો ક્વ ગંતાસીત્યપતત્તાત ભૂમૌ।।
આગ રાજા યુધિષ્ઠિરનુ કૈમુગિદુ નડુગુત્તા કણ્ણીરિનિંદ ગંટલુ કટ્ટિદવનાગિ “સત્પુરુષને! મહારાજ! ऎલ્લિગॆ હોગુત્તિરુવॆ?” ऎંદુ જોરાગિ કૂગિકॊળ્ળુત્તા ભૂમિય મેલॆ બિદ્દનુ.
15021007a તથાર્જુનસ્તીવ્રદુઃખાભિતપ્તો મુહુર્મુહુર્નિઃશ્વસન્ભારતાગ્ર્યઃ।
15021007c યુધિષ્ઠિરં મૈવમિત્યેવમુક્ત્વા નિગૃહ્યાથોદીધરત્સીદમાનઃ।।
આગ તીવ્ર દુઃખદિંદ પરિતપિસુત્તિદ્દ ભારતાગ્ર્ય અર્જુનનુ પુનઃ પુનઃ નિટ્ટુસિરુ બિડુત્તા યુધિષ્ઠિરનિગॆ “નીનુ હીગॆ અધીરનાગબારદુ!” ऎંદુ હેળુત્તા તાનૂ ऎદॆગુંદિદનુ.
15021008a વૃકોદરઃ ફલ્ગુનશ્ચૈવ વીરૌ માદ્રીપુત્રૌ વિદુરઃ સંજયશ્ચ।
15021008c વૈશ્યાપુત્રઃ સહિતો ગૌતમેન ધૌમ્યો વિપ્રાશ્ચાન્વયુર્બાષ્પકંઠાઃ।।
વૃકોદર, ફલ્ગુન, વીર માદ્રીપુત્રરુ, વિદુર, સંજય, વૈશ્યાપુત્ર યુયુત્સુ, મત્તુ ધૌમ્યનॊડનॆ વિપ્ર ગૌતમ કૃપરુ બાષ્પગદ્ગદ કંઠગળિંદ કૂડિદવરાગિ રાજનન્નુ અનુસરિસિ હોદરુ.
15021009a કુંતી ગાંધારીં બદ્ધનેત્રાં વ્રજંતીં સ્કંધાસક્તં હસ્તમથોદ્વહંતી।
15021009c રાજા ગાંધાર્યાઃ સ્કંધદેશેઽવસજ્ય પાણિં યયૌ ધૃતરાષ્ટ્રઃ પ્રતીતઃ।।
કુંતિયુ કણ્ણુગળન્નુ કટ્ટિકॊંડિદ્દ ગાંધારિય ऎડતોળન્નુ તન્ન હॆગલ મેલॆ ઇટ્ટુકॊંડુ હોગુત્તિદ્દળુ. રાજા ધૃતરાષ્ટ્રનુ ગાંધારિય હॆગલિન મેલॆ કૈયન્નિટ્ટુ નિશ્ચિંતનાગિ હોગુત્તિદ્દનુ.
15021010a તથા કૃષ્ણા દ્રૌપદી યાદવી ચ બાલાપત્યા ચોત્તરા કૌરવી ચ।
15021010c ચિત્રાંગદા યાશ્ચ કાશ્ચિત્ સ્ત્રિયોઽન્યાઃ સાર્ધં રાજ્ઞા પ્રસ્થિતાસ્તા વધૂભિઃ।।
હાગॆયે દ્રૌપદી કૃષ્ણॆ, યાદવી સુભદ્રॆ, મગુવન્નॆત્તિકॊંડિદ્દ કૌરવી ઉત્તરॆ, ચિત્રાંગદા મત્તુ ઇતર સ્ત્રીયરુ ऎલ્લરૂ ऒટ્ટાગિ રાજ ધૃતરાષ્ટ્રનॊડનॆ હોગુત્તિદ્દરુ.
15021011a તાસાં નાદો રુદતીનાં તદાસીદ્ રાજન્દુઃખાત્કુરરીણામિવોચ્ચૈઃ।
15021011c તતો નિષ્પેતુર્બ્રાહ્મણક્ષત્રિયાણાં વિટ્શૂદ્રાણાં ચૈવ નાર્યઃ સમંતાત્।।
રાજન્! આગ અવરॆલ્લર રોદનવુ દુઃખદલ્લિરુવ કડલહદ્દુગળ કૂગિનંતॆ કેળિબરુત્તિત્તુ. અદન્નુ કેળિ બ્રાહ્મણ-ક્ષત્રિય-વૈશ્ય-શૂદ્ર નારિયરુ અલ્લિગॆ ऎલ્લકડॆગળિંદ બંદુ સેરિદરુ.
15021012a તન્નિર્યાણે દુઃખિતઃ પૌરવર્ગો ગજાહ્વયેઽતીવ બભૂવ રાજન્।
15021012c યથા પૂર્વં ગચ્ચતાં પાંડવાનાં દ્યૂતે રાજન્કૌરવાણાં સભાયામ્।।
રાજન્! હિંદॆ દ્યૂતદ સમયદલ્લિ કૌરવર સભॆયિંદ પાંડવરુ હॊરટિદ્દાગ હેગો હાગॆ ધૃતરાષ્ટ્રનુ હॊરડુવાગલૂ કૂડ હસ્તિનાપુરદ પૌરવર્ગવુ અતીવ દુઃખિતગॊંડિત્તુ.
15021013a યા નાપશ્યચ્ચંદ્રમા નૈવ સૂર્યો રામાઃ કદા ચિદપિ તસ્મિન્નરેંદ્રે।
15021013c મહાવનં ગચ્ચતિ કૌરવેંદ્રે શોકેનાર્તા રાજમાર્ગં પ્રપેદુઃ।।
યાવ રમણીયરુ સૂર્ય-ચંદ્રરન્નુ નોડલૂ કૂડ હॊરગॆ બરુત્તિરલિલ્લવો અંથવરॆલ્લરૂ કૌરવેંદ્રનુ મહાવનક્કॆ હॊરડુવાગ શોકાર્તરાગિ રાજબીદિગॆ બંદરુ.”
સમાપ્તિ
ઇતિ શ્રીમહાભારતે આશ્રમવાસિકે પર્વણિ આશ્રમવાસપર્વણિ ધૃતરાષ્ટ્રનિર્યાણે એકવિંશોઽધ્યાયઃ।।
ઇદુ શ્રીમહાભારતદલ્લિ આશ્રમવાસિકપર્વદલ્લિ આશ્રમવાસપર્વદલ્લિ ધૃતરાષ્ટ્રનિર્યાણ ऎન્નુવ ઇપ્પત્તॊંદને અધ્યાયવુ.