പ്രവേശ
।। ഓം ഓം നമോ നാരായണായ।। ശ്രീ വേദവ്യാസായ നമഃ ।।
ശ്രീ കൃഷ്ണദ്വൈപായന വേദവ്യാസ വിരചിത
ശ്രീ മഹാഭാരത
ആശ്രമവാസിക പര്വ
ആശ്രമവാസ പര്വ
അധ്യായ 10
സാര
യുധിഷ്ഠിരനിഗെ ധൃതരാഷ്ട്രന ഉപദേശ (1-16).
15010001 ധൃതരാഷ്ട്ര ഉവാച।
15010001a വ്യവഹാരാശ്ച തേ താത നിത്യമാപ്തൈരധിഷ്ഠിതാഃ।
15010001c യോജ്യാസ്തുഷ്ടൈര്ഹിതൈ രാജന്നിത്യം ചാരൈരനുഷ്ഠിതാഃ।।
ധൃതരാഷ്ട്രനു ഹേളിദനു: “വ്യവഹാരഗളന്നു യാവാഗലൂ ആപ്തരൂ, സംതുഷ്ടരൂ ആദ ഹിതൈഷിഗളിഗെ വഹിസികൊഡബേകു മത്തു ചാരര മൂലക അവര വ്യവഹാരഗളന്നു പരിശീലിസുത്തിരബേകു.
15010002a പരിമാണം വിദിത്വാ ച ദംഡം ദംഡേഷു ഭാരത।
15010002c പ്രണയേയുര്യഥാന്യായം പുരുഷാസ്തേ യുധിഷ്ഠിര।।
ഭാരത! യുധിഷ്ഠിര! നീനു നിയോജിസിദ പുരുഷരു യഥാന്യായവാഗി അപരാധദ പരിണാമവന്നു ചെന്നാഗി പരിശീലിസി ദംഡാര്ഹരിഗെ ശിക്ഷെയന്നു വിധിസുവവരാഗിരബേകു.
15010003a ആദാനരുചയശ്ചൈവ പരദാരാഭിമര്ശകാഃ।
15010003c ഉഗ്രദംഡപ്രധാനാശ്ച മിഥ്യാ വ്യാഹാരിണസ്തഥാ।।
15010004a ആക്രോഷ്ടാരശ്ച ലുബ്ധാശ്ച ഹംതാരഃ സാഹസപ്രിയാഃ।
15010004c സഭാവിഹാരഭേത്താരോ വര്ണാനാം ച പ്രദൂഷകാഃ।
15010004e ഹിരണ്യദംഡാ വധ്യാശ്ച കര്തവ്യാ ദേശകാലതഃ।।
യാവ അധികാരിഗളു ലംചവന്നു തെഗെദുകൊള്ളുവുദരല്ലി അഭിരുചിയുള്ളവരോ, പരസ്ത്രീയരൊഡനെ സംപര്കവന്നിട്ടുകൊംഡിരുവരോ, ഉഗ്രശിക്ഷെയന്നു കൊഡുവ സ്വഭാവവുള്ളവരോ, സുള്ളുതീര്പന്നു കൊഡുവരോ, സാഹസകാര്യഗളല്ലി അഭിരുചിയുള്ളവരോ, സഭാമംദിരഗളന്നൂ വിഹാരസ്ഥാനഗളന്നൂ നാശഗൊളിസുവരോ, വര്ണാശ്രമ ധര്മഗളന്നു ദൂഷിസുവരോ അംഥവരന്നു ദേശ-കാലഗളന്നനുസരിസി സുവര്ണദംഡദ അഥവാ പ്രാണദംഡദ മൂലക ശിക്ഷിസബേകു.
15010005a പ്രാതരേവ ഹി പശ്യേഥാ യേ കുര്യുര്വ്യയകര്മ തേ।
15010005c അലംകാരമഥോ ഭോജ്യമത ഊര്ധ്വം സമാചരേഃ।।
ബെളിഗ്ഗെയേ മൊദലു ആദായ-വെച്ചഗള അധികാരിഗളന്നു നോഡബേകു. അദര നംതരവേ അലംകാര മത്തു ഭോജനഗള കുരിതു ഗമനകൊഡബേകു.
15010006a പശ്യേഥാശ്ച തതോ യോധാന്സദാ ത്വം പരിഹര്ഷയന്।
15010006c ദൂതാനാം ച ചരാണാം ച പ്രദോഷസ്തേ സദാ ഭവേത്।।
അനംതര യോധരന്നു കാണബേകു. അവരന്നു നീനു സദാ ഹര്ഷഗൊളിസുത്തലേ ഇരബേകു. ദൂതരന്നു മത്തു ചാരരന്നു സദാ സായംകാലദ സമയദല്ലി കാണബേകു.
15010007a സദാ ചാപരരാത്രം തേ ഭവേത്കാര്യാര്ഥനിര്ണയേ।
15010007c മധ്യരാത്രേ വിഹാരസ്തേ മധ്യാഹ്നേ ച സദാ ഭവേത്।।
രാത്രിയ കഡെയ ഭാഗദല്ലി അഥവാ ബെളഗിന ജാവദല്ലി മരുദിനദ കാര്യക്രമഗളന്നു നിശ്ചയിസബേകു. മധ്യരാത്രിയല്ലി അഥവാ മധ്യാഹ്നദല്ലി വിഹരിസബേകു.
15010008a സര്വേ ത്വാത്യയികാഃ കാലാഃ കാര്യാണാം ഭരതര്ഷഭ।
15010008c തഥൈവാലംകൃതഃ കാലേ തിഷ്ഠേഥാ ഭൂരിദക്ഷിണഃ।
15010008e ചക്രവത്കര്മണാം താത പര്യായോ ഹ്യേഷ നിത്യശഃ।।
ഭരതര്ഷഭ! കാര്യമാഡലു എല്ല സമയഗളൂ ഉപയുക്തവാഗിയേ ഇരുത്തവെ. ആദുദരിംദ ആയായാ കാലഗളല്ലി അലംകൃതനാഗി കാര്യഗൈയലു സിദ്ധനാഗിരബേകു. ചക്രദോപാദിയല്ലി കാര്യഗളു ഒംദാദ മേലെ ഒംദരംതെ നിരംതരവാഗി നഡെയുത്തലേ ഇരബേകു.
15010009a കോശസ്യ സംചയേ യത്നം കുര്വീഥാ ന്യായതഃ സദാ।
15010009c ദ്വിവിധസ്യ മഹാരാജ വിപരീതം വിവര്ജയേഃ।।
മഹാരാജ! സദാ ന്യായസമ്മതവാഗി കോശവന്നു തുംബിസുവ പ്രയത്നമാഡുത്തിരബേകു. ആദരെ ദ്വിവിധാ ഭാവവന്നൂ വിപരീത ഭാവവന്നൂ പരിത്യജിസബേകു.
15010010a ചാരൈര്വിദിത്വാ ശത്രൂംശ്ച യേ തേ രാജ്യാംതരായിണഃ।
15010010c താനാപ്തൈഃ പുരുഷൈര്ദൂരാദ്ഘാതയേഥാഃ പരസ്പരമ്।।
രാജര നഡുവെ പരസ്പര ഭേദവന്നുംടുമാഡുവവരു യാരെന്നുവുദന്നു ഗൂഢചാരരിംദ തിളിദു അംഥവരന്നു ആപ്തപുരുഷര മൂലക ദൂരദിംദലേ നിഗ്രഹിസബേകു.
15010011a കര്മദൃഷ്ട്യാഥ ഭൃത്യാംസ്ത്വം വരയേഥാഃ കുരൂദ്വഹ।
15010011c കാരയേഥാശ്ച കര്മാണി യുക്തായുക്തൈരധിഷ്ഠിതൈഃ।।
കുരൂദ്വഹ! സേവകര കെലസഗളന്നു മൊദലു നോഡി നംതര അവരന്നു നീനു ആരിസികൊള്ളബേകു. ഒമ്മെ അവരന്നു സേവകരന്നാഗി നിയമിസികൊംഡ നംതര അവരു യോഗ്യരാഗിരലി അയോഗ്യരാഗിരലി അവരിംദ കാര്യഗളന്നു മാഡിസികൊള്ളബേകു.
15010012a സേനാപ്രണേതാ ച ഭവേത്തവ താത ദൃഢവ്രതഃ।
15010012c ശൂരഃ ക്ലേശസഹശ്ചൈവ പ്രിയശ്ച തവ മാനവഃ।।
മഗൂ! നിന്ന സേനാപതിയു ദൃഢവ്രതനാഗിരബേകു, ശൂരനാഗിരബേകു, ക്ലേശഗളന്നു സഹിസികൊള്ളുവവനാഗിരബേകു മത്തു നിനഗെ പ്രിയനാദവനൂ ആഗിരബേകു.
15010013a സര്വേ ജാനപദാശ്ചൈവ തവ കര്മാണി പാംഡവ।
15010013c പൌരോഗവാശ്ച സഭ്യാശ്ച കുര്യുര്യേ വ്യവഹാരിണഃ।।
പാംഡവ! ഗ്രാമീണ, നഗരദ മത്തു സഭെഗളിഗെ സംബംധിസിദ നിന്ന കര്മഗളെല്ലവന്നൂ വ്യവഹാരിഗളിംദ മാഡിസബേകു.
15010014a സ്വരംധ്രം പരരംധ്രം ച സ്വേഷു ചൈവ പരേഷു ച।
15010014c ഉപലക്ഷയിതവ്യം തേ നിത്യമേവ യുധിഷ്ഠിര।।
യുധിഷ്ഠിര! നിത്യവൂ നീനു നിന്നല്ലിരുവ ദോഷഗളന്നു മത്തു ശത്രുഗളല്ലിരുവ ദോഷഗളന്നു നിന്നവരിംദ മത്തു ശത്രുഗളിംദ തിളിദുകൊള്ളുത്താ ഇരബേകു.
15010015a ദേശാംതരസ്ഥാശ്ച നരാ വിക്രാംതാഃ സര്വകര്മസു।
15010015c മാത്രാഭിരനുരൂപാഭിരനുഗ്രാഹ്യാ ഹിതാസ്ത്വയാ।।
നിന്ന ദേശദ തമ്മ തമ്മ കര്മഗളല്ലി കുശലരാഗിരുവ, നിനഗെ ഹിതരാഗിരുവ പുരുഷരന്നു അവരിഗെ അനുരൂപ ജീവികെഗളന്നു കല്പിസികൊട്ടു അനുഗ്രഹിസബേകു.
15010016a ഗുണാര്ഥിനാം ഗുണഃ കാര്യോ വിദുഷാം തേ ജനാധിപ।
15010016c അവിചാല്യാശ്ച തേ തേ സ്യുര്യഥാ മേരുര്മഹാഗിരിഃ।।
ജനാധിപ! ഗുണാര്ഥി വിദുഷരിഗെ ഗുണയുക്ത കാര്യഗളന്നു വഹിസികൊഡബേകു. അവരു യാവാഗലൂ മേരു മഹാഗിരിയംതെ നിശ്ചലരാഗിരുത്താരെ.””
സമാപ്തി
ഇതി ശ്രീമഹാഭാരതേ ആശ്രമവാസികേ പര്വണി ആശ്രമവാസപര്വണി ധൃതരാഷ്ട്രോപദേശേ ദശമോഽധ്യായഃ।।
ഇദു ശ്രീമഹാഭാരതദല്ലി ആശ്രമവാസികപര്വദല്ലി ആശ്രമവാസപര്വദല്ലി ധൃതരാഷ്ട്രോപദേശ എന്നുവ ഹത്തനേ അധ്യായവു.