pravēśa
।। ōṁ ōṁ namō nārāyaṇāya।। śrī vēdavyāsāya namaḥ ।।
śrī kr̥ṣṇadvaipāyana vēdavyāsa viracita
śrī mahābhārata
aśvamēdhika parva
aśvamēdhika parva
adhyāya 85
sāra
śakuniya maganu arjunanoṁdige yuddhamāḍidudu (1-18). sēneyu parājayagoḷḷalu śakuniya patniyu śaraṇāgataḷāgi baṁdudu (19-23).
14085001 vaiśaṁpāyana uvāca
14085001a śakunēstu sutō vīrō gāṁdhārāṇāṁ mahārathaḥ।
14085001c pratyudyayau guḍākēśaṁ sainyēna mahatā vr̥taḥ।
14085001e hastyaśvarathapūrṇēna patākādhvajamālinā।।
vaiśaṁpāyananu hēḷidanu: “śakuniya maga, gāṁdhārara vīra mahārathanu patāka-dhvaja-mālegaḷiṁda alaṁkr̥tagoṁḍa āne-kudure-rathagaḷiṁda paripūrṇavāda mahā sēneyoṁdige guḍākēśa arjunanoḍane yuddhakke horaṭanu.
14085002a amr̥ṣyamāṇāstē yōdhā nr̥patēḥ śakunērvadham।
14085002c abhyayuḥ sahitāḥ pārthaṁ pragr̥hītaśarāsanāḥ।।
nr̥pati śakuniya vadheyannu sahisikoḷḷalāradē ā yōdharu dhanussugaḷannu hiḍidukoṁḍu oṁdāgi pārthanannu ākramaṇisidaru.
14085003a tānuvāca sa dharmātmā bībhatsuraparājitaḥ।
14085003c yudhiṣṭhirasya vacanaṁ na ca tē jagr̥hurhitam।।
dharmātma aparājita bībhatsuvu avarige yudhiṣṭhirana saṁdēśavannu tiḷisidanu. ādare adannu avaru svīkarisalilla.
14085004a vāryamāṇāstu pārthēna sāṁtvapūrvamamarṣitāḥ।
14085004c parivārya hayaṁ jagmustataścukrōdha pāṁḍavaḥ।।
pārthanu sāṁtvapūrvakavāgi avarannu taḍedarū kupitarāda avaru kudureyannu suttuvaredaru. āga pāṁḍavanu atyaṁta krōdhitanādanu.
14085005a tataḥ śirāṁsi dīptāgraistēṣāṁ ciccēda pāṁḍavaḥ।
14085005c kṣurairgāṁḍīvanirmuktairnātiyatnādivārjunaḥ।।
pāṁḍava arjunanu heccina prayatnapaḍadē gāṁḍīvadiṁda prayōgisalpaṭṭa uriyuttiruva kṣuragaḷiṁda avara śiragaḷannu kattarisidanu.
14085006a tē vadhyamānāḥ pārthēna hayamutsr̥jya saṁbhramāt।
14085006c nyavartaṁta mahārāja śaravarṣārditā bhr̥śam।।
pārthaniṁda vadhisalpaḍuttidda avaru śaragaḷiṁda atyaṁta gāyagoṁḍu gābariyiṁda kudureyannu alliyē biṭṭu palāyanagaidaru.
14085007a vitudyamānastaiścāpi gāṁdhāraiḥ pāṁḍavarṣabhaḥ।
14085007c ādiśyādiśya tējasvī śirāṁsyēṣāṁ nyapātayat।।
gāṁdhāraru praharisuttiddarū pāṁḍavarṣabha tējasvī arjunanu avarannu kare karedu śiragaḷannu keraguruḷisidanu.
14085008a vadhyamānēṣu tēṣvājau gāṁdhārēṣu samaṁtataḥ।
14085008c sa rājā śakunēḥ putraḥ pāṁḍavaṁ pratyavārayat।।
hīge ella kaḍegaḷalli gāṁdhāraru vadhisalpaḍuttiralu śukuniya maga rājanu pāṁḍavanannu ākramaṇisidanu.
14085009a taṁ yudhyamānaṁ rājānaṁ kṣatradharmē vyavasthitam।
14085009c pārthō'bravīnna mē vadhyā rājānō rājaśāsanāt।
14085009e alaṁ yuddhēna tē vīra na tē'styadya parājayaḥ।।
kṣatradharmadalli niratanāgiddu yuddhamāḍuttidda rājanige pārthanu hēḷidanu: “rājaśāsanadaṁte nānu rājarannu vadhisuvudilla! vīra! ninna yuddhavannu nillisu! iṁdu nīnu parājayagoḷḷuve!”
14085010a ityuktastadanādr̥tya vākyamajñānamōhitaḥ।
14085010c sa śakrasamakarmāṇamavākirata sāyakaiḥ।।
ajñānadiṁda mōhitanāgidda śakuniya maganu ī mātannu anādarisi, karmagaḷalli śakrana samanāda arjunanannu sāyakagaḷiṁda musukidanu.
14085011a tasya pārthaḥ śirastrāṇamardhacaṁdrēṇa patriṇā।
14085011c apāharadasaṁbhrāṁtō jayadrathaśirō yathā।।
gābharigoḷḷadē pārthanu ardhacaṁdrada patriyiṁda jayadrathana śiravannu hēgō hāge avana śirastrāṇavannu apaharisidanu.
14085012a taddr̥ṣṭvā vismayaṁ jagmurgāṁdhārāḥ sarva ēva tē।
14085012c iccatā tēna na hatō rājētyapi ca tē viduḥ।।
adannu nōḍi gāṁdhāraru ellarū vismayagoṁḍaru. uddēśapūrvakavāgiyē avanu rājanannu kollalillaveṁdu arthamāḍikoṁḍaru.
14085013a gāṁdhārarājaputrastu palāyanakr̥takṣaṇaḥ।
14085013c babhau tairēva sahitastrastaiḥ kṣudramr̥gairiva।।
gāṁdhārarājana putranādarō avakāśavannu huḍukuttiddanu. siṁhavannu kaṁḍu bedarida kṣudra mr̥gagaḷaṁte anēkaru palāyanagaiyuttiddaru.
14085014a tēṣāṁ tu tarasā pārthastatraiva paridhāvatām।
14085014c vijahārōttamāṁgāni bhallaiḥ saṁnataparvabhiḥ।।
kūḍalē pārthanu sannataparva bhallagaḷiṁda ōḍihōguttiddavara śirassugaḷannu kattarisatoḍagidanu.
14085015a uccritāṁstu bhujānkē cinnābudhyaṁta śarairhr̥tān।
14085015c śarairgāṁḍīvanirmuktaiḥ pr̥thubhiḥ pārthacōditaiḥ।।
pārthanu gāṁḍīvadiṁda prayōgisida śaragaḷiṁda bhujagaḷu tuṁḍāgiddudū avarige svalpa samaya tiḷiyuttalē iralilla.
14085016a saṁbhrāṁtanaranāgāśvamatha tadvidrutaṁ balam।
14085016c hatavidhvastabhūyiṣṭhamāvartata muhurmuhuḥ।।
bhrāṁtigoṁḍa padātigaḷu, ānegaḷu mattu kuduregaḷa ā balavu palāyanamāḍuttittu mattu hatavāgadē uḷidavaru punaḥ punaḥ saṁghaṭitarāgi hiṁdirugi ākramaṇisuttiddaru.
14085017a na hyadr̥śyaṁta vīrasya kē cidagrē'gryakarmaṇaḥ।
14085017c ripavaḥ pātyamānā vai yē sahēyurmahāśarān।।
ādare mahāśaragaḷiṁda śatrugaḷu keḷaguruḷuttiddudariṁda ā agryakarmi vīra arjunana muṁde avaryārū heccuhottu kāṇisikoḷḷalilla.
14085018a tatō gāṁdhārarājasya maṁtrivr̥ddhapuraḥsarā।
14085018c jananī niryayau bhītā puraskr̥tyārghyamuttamam।।
āga gāṁdhārarājana jananiyu bhītaḷāgi maṁtrigaḷannū vr̥ddharannū muṁdiṭṭukoṁḍu, uttama arghyavannu tegedukoṁḍu nagariṁda horabaṁdaḷu.
14085019a sā nyavārayadavyagrā taṁ putraṁ yuddhadurmadam।
14085019c prasādayāmāsa ca taṁ jiṣṇumakliṣṭakāriṇam।।
avyagraḷāgidda avaḷu yuddhadurmada maganannu taḍedaḷu mattu akliṣṭakāri jiṣṇuvannu prasannagoḷisidaḷu.
14085020a tāṁ pūjayitvā kauṁtēyaḥ prasādamakarōttadā।
14085020c śakunēścāpi tanayaṁ sāṁtvayannidamabravīt।।
avaḷannu gauravisi kauṁtēyanu prasannanādanu mattu śakuniya maganannu saṁtaisuttā ī mātannāḍidanu:
14085021a na mē priyaṁ mahābāhō yattē buddhiriyaṁ kr̥tā।
14085021c pratiyōddhumamitraghna bhrātaiva tvaṁ mamānagha।।
“mahābāhō! amitraghna! anagha! nannoḍane yuddhamāḍabēkeṁba ninna ī buddhiyu nanage hiḍisalilla. ēkeṁdare nīnu nanna sōdaranē āgiruve!
14085022a gāṁdhārīṁ mātaraṁ smr̥tvā dhr̥tarāṣṭrakr̥tēna ca।
14085022c tēna jīvasi rājaṁstvaṁ nihatāstvanugāstava।।
rājan! māte gāṁdhāriyannu smarisikoṁḍu mattu dhr̥tarāṣṭrana saluvāgi ninna anuyāyigaḷannu saṁharisidarū ninnannu jīvadiṁda uḷisiddēne.
14085023a maivaṁ bhūḥ śāmyatāṁ vairaṁ mā tē bhūdbuddhirīdr̥śī।
14085023c āgaṁtavyaṁ parāṁ caitrīmaśvamēdhē nr̥pasya naḥ।।
innu muṁde hīge naḍedukoḷḷabēḍa! vairavu illigē upaśamanagoḷḷali! baruva caitradallāguva nr̥pana aśvamēdhakke barabēku.””
samāpti
iti śrīmahābhāratē aśvamēdhikaparvaṇi aśvānusaraṇē śakuniputraparājayē paṁcāśītitamō'dhyāyaḥ।।
idu śrīmahābhāratadalli aśvamēdhikaparvadalli aśvānusaraṇē śakuniputraparājaya ennuva eṁbhattaidanē adhyāyavu.