074: അശ്വാനുസരണേ വജ്രദത്തയുദ്ധഃ

പ്രവേശ

।। ഓം ഓം നമോ നാരായണായ।। ശ്രീ വേദവ്യാസായ നമഃ ।।

ശ്രീ കൃഷ്ണദ്വൈപായന വേദവ്യാസ വിരചിത

ശ്രീ മഹാഭാരത

അശ്വമേധിക പര്വ

അശ്വമേധിക പര്വ

അധ്യായ 74

സാര

ഭഗദത്തന മഗ വജ്രദത്തനു കുദുരെയന്നു കട്ടിഹാകി അര്ജുനനൊംദിഗെ യുദ്ധമാഡിദുദു (1-20).

14074001 വൈശംപായന ഉവാച
14074001a പ്രാഗ്ജ്യോതിഷമഥാഭ്യേത്യ വ്യചരത്സ ഹയോത്തമഃ।
14074001c ഭഗദത്താത്മജസ്തത്ര നിര്യയൌ രണകര്കശഃ।।

വൈശംപായനനു ഹേളിദനു: “ആ ഉത്തമ കുദുരെയു പ്രാഗ്ജോതിഷപുരവന്നു തലുപി അല്ലി സംചരിസതൊഡഗിതു. ആഗ രണകര്കശ ഭഗദത്തന മഗനു അദന്നു കട്ടിഹാകലു ഹൊരടനു.

14074002a സ ഹയം പാംഡുപുത്രസ്യ വിഷയാംതമുപാഗതമ്।
14074002c യുയുധേ ഭരതശ്രേഷ്ഠ വജ്രദത്തോ മഹീപതിഃ।।

ഭരതശ്രേഷ്ഠ! പാംഡുപുത്രന ആ കുദുരെയു തന്ന രാജ്യദ ഗഡിയല്ലി ബരലു മഹീപതി വജ്രദത്തനു യുദ്ധമാഡിദനു.

14074003a സോഽഭിനിര്യായ നഗരാദ്ഭഗദത്തസുതോ നൃപഃ।
14074003c അശ്വമായാംതമുന്മഥ്യ നഗരാഭിമുഖോ യയൌ।।

നൃപ ഭഗദത്തന മഗനു നഗരദിംദ ഹൊരടു ബരുത്തിദ്ദ കുദുരെയന്നു ബംധിസി അദരൊഡനെ നഗരാഭിമുഖവാഗി ഹൊരടനു.

14074004a തമാലക്ഷ്യ മഹാബാഹുഃ കുരൂണാമൃഷഭസ്തദാ।
14074004c ഗാംഡീവം വിക്ഷിപംസ്തൂര്ണം സഹസാ സമുപാദ്രവത്।।

അദന്നു നോഡി മഹാബാഹു കുരുവൃഷഭ അര്ജുനനു ഗാംഡീവവന്നു ടേംകരിസി ബേഗനേ അവനന്നു ആക്രമണിസിദനു.

14074005a തതോ ഗാംഡീവനിര്മുക്തൈരിഷുഭിര്മോഹിതോ നൃപഃ।
14074005c ഹയമുത്സൃജ്യ തം വീരസ്തതഃ പാര്ഥമുപാദ്രവത്।।

ഗാംഡീവദിംദ ഹൊരട ബാണഗളിംദ മോഹിതനാദ ആ വീര നൃപനു കുദുരെയന്നു ബിട്ടു പാര്ഥനന്നു ആക്രമണിസിദനു.

14074006a പുനഃ പ്രവിശ്യ നഗരം ദംശിതഃ സ നൃപോത്തമഃ।
14074006c ആരുഹ്യ നാഗപ്രവരം നിര്യയൌ യുദ്ധകാംക്ഷയാ।।

കവചധാരിയാഗിദ്ദ ആ നൃപോത്തമനു പുനഃ തന്ന നഗരവന്നു പ്രവേശിസി, പ്രമുഖ ആനെയന്നു ഏരി യുദ്ധാകാംക്ഷെയിംദ ഹൊരബംദനു.

14074007a പാംഡുരേണാതപത്രേണ ധ്രിയമാണേന മൂര്ധനി।
14074007c ദോധൂയതാ ചാമരേണ ശ്വേതേന ച മഹാരഥഃ।।

ആ മഹാരഥന നെത്തിയ മേലെ ശ്വേതച്ഛത്രവു ബെളഗുത്തിത്തു. ബിളിയ ചാമരഗളന്നു ബീസുത്തിദ്ദരു.

14074008a തതഃ പാര്ഥം സമാസാദ്യ പാംഡവാനാം മഹാരഥമ്।
14074008c ആഹ്വയാമാസ കൌരവ്യം ബാല്യാന്മോഹാച്ച സംയുഗേ।।

പാംഡവര മഹാരഥ പാര്ഥനന്നു സമീപിസി അവനു ബാല്യതന- മൂര്ഖതെഗളിംദ കൌരവ്യനന്നു യുദ്ധക്കെ ആഹ്വാനിസിദനു.

14074009a സ വാരണം നഗപ്രഖ്യം പ്രഭിന്നകരടാമുഖമ്।
14074009c പ്രേഷയാമാസ സംക്രുദ്ധസ്തതഃ ശ്വേതഹയം പ്രതി।।

സംക്രുദ്ധനാദ അവനു മദോദകവന്നു സുരിസുത്തിദ്ദ പര്വതോപമ മഹാഗജവന്നു ശ്വേതഹയ അര്ജുനന മേലെ എരഗുവംതെ പ്രചോദിസിദനു.

14074010a വിക്ഷരംതം യഥാ മേഘം പരവാരണവാരണമ്।
14074010c ശാസ്ത്രവത്കല്പിതം സംഖ്യേ ത്രിസാഹം യുദ്ധദുര്മദമ്।।

മേഘവു മളെയന്നു സുരിസുവംതെ മദോദകവന്നു സുരിസുത്തിദ്ദ ആ യുദ്ധദുര്മദ അനെയു ശാസ്ത്രവത്താഗി യുദ്ധക്കാഗിയേ സജ്ജുഗൊളിസല്പട്ടിത്തു.

14074011a പ്രചോദ്യമാനഃ സ ഗജസ്തേന രാജ്ഞാ മഹാബലഃ।
14074011c തദാംകുശേന വിബഭാവുത്പതിഷ്യന്നിവാംബരമ്।।

രാജന അംകുശദിംദ തിവിയല്പട്ടു പ്രചോദനെഗൊംഡ ആ മഹാബല ആനെയു ജിഗിദു ആകാശക്കേ ഹാരുത്തിദെയോ എന്നുവംതെ തോരുത്തിത്തു.

14074012a തമാപതംതം സംപ്രേക്ഷ്യ ക്രുദ്ധോ രാജന്ധനംജയഃ।
14074012c ഭൂമിഷ്ഠോ വാരണഗതം യോധയാമാസ ഭാരത।।

രാജന്! ഭാരത! തന്ന മേലെ ബീളലു ബരുത്തിദ്ദ അദന്നു നോഡി ധനംജയനു ഭൂമിയ മേലെ നിംതുകൊംഡേ ആനെയന്നേരിദ്ദ വജ്രദത്തനൊഡനെ യുദ്ധമാഡിദനു.

14074013a വജ്രദത്തസ്തു സംക്രുദ്ധോ മുമോചാശു ധനംജയേ।
14074013c തോമരാനഗ്നിസംകാശാന്ശലഭാനിവ വേഗിതാന്।।

സംക്രുദ്ധനാദ വജ്രദത്തനാദരോ ധനംജയന മേലെ ശലഭഗളംതിരുവ അഗ്നിസംകാശ തോമരഗളന്നു വേഗവാഗി പ്രയോഗിസിദനു.

14074014a അര്ജുനസ്താനസംപ്രാപ്താന്ഗാംഡീവപ്രേഷിതൈഃ ശരൈഃ।
14074014c ദ്വിധാ ത്രിധാ ച ചിച്ചേദ ഖ ഏവ ഖഗമൈസ്തദാ।।

ആകാശദല്ലി ഹാരി ബരുത്തിദ്ദ അവുഗളന്നു അര്ജുനനു ആകാശമാര്ഗവാഗി ഹാരുത്തിദ്ദ ഗാംഡീവദിംദ ബിട്ട ശരഗളിംദ എരഡു-മൂരു ഭാഗഗളന്നാഗി തുംഡരിസിദനു.

14074015a സ താന്ദൃഷ്ട്വാ തഥാ ചിന്നാംസ്തോമരാന്ഭഗദത്തജഃ।
14074015c ഇഷൂനസക്താംസ്ത്വരിതഃ പ്രാഹിണോത്പാംഡവം പ്രതി।।

തോമരഗളു തുംഡാഗിദ്ദുദന്നു നോഡി ഭഗദത്തന മഗനു ത്വരെയിംദ പാംഡവന മേലെ നിരംതരവാഗി ബാണഗളന്നു സുരിസിദനു.

14074016a തതോഽര്ജുനസ്തൂര്ണതരം രുക്മപുംഖാനജിഹ്മഗാന്।
14074016c പ്രേഷയാമാസ സംക്രുദ്ധോ ഭഗദത്താത്മജം പ്രതി।।

ആഗ സംക്രുദ്ധനാദ അര്ജുനനു ത്വരെമാഡി ചിന്നദ രെക്കെഗളുള്ള ജിഹ്മഗഗളന്നു ഭഗദത്താത്മജന മേലെ പ്രയോഗിസിദനു.

14074017a സ തൈര്വിദ്ധോ മഹാതേജാ വജ്രദത്തോ മഹാഹവേ।
14074017c ഭൃശാഹതഃ പപാതോര്വ്യാം ന ത്വേനമജഹാത്സ്മൃതിഃ।।

ആ മഹായുദ്ധദല്ലി മഹാതേജസ്വീ ബാണഗളിംദ ഹൊഡെയല്പട്ട വജ്രദത്തനു അത്യംത ഗായഗൊംഡു ഭൂമിയ മേലെ ബിദ്ദനു. ആദരെ അവന സ്മൃതിയു തപ്പിരലില്ല.

14074018a തതഃ സ പുനരാരുഹ്യ വാരണപ്രവരം രണേ।
14074018c അവ്യഗ്രഃ പ്രേഷയാമാസ ജയാര്ഥീ വിജയം പ്രതി।।

പുനഃ അവ്യഗ്രനാദ അവനു രണദല്ലി ആ മഹാഗജവന്നു ഏരി വിജയ അര്ജുനന മേലെ ആ ആനെയു ആക്രമണിസുവംതെ മാഡിദനു.

14074019a തസ്മൈ ബാണാംസ്തതോ ജിഷ്ണുര്നിര്മുക്താശീവിഷോപമാന്।
14074019c പ്രേഷയാമാസ സംക്രുദ്ധോ ജ്വലിതാനിവ പാവകാന്।।

ആഗ സംക്രുദ്ധ ജിഷ്ണുവു പൊരെകളചിദ സര്പഗളംതെ മത്തു അഗ്നിഗളംതെ പ്രജ്വലിസുത്തിദ്ദ ബാണഗളന്നു ആ ആനെയ മേലെ പ്രയോഗിസിദനു.

14074020a സ തൈര്വിദ്ധോ മഹാനാഗോ വിസ്രവന് രുധിരം ബഭൌ।
14074020c ഹിമവാനിവ ശൈലേംദ്രോ ബഹുപ്രസ്രവണസ്തദാ।।

അവുഗളിംദ ഹൊഡെയല്പട്ട ആ മഹാഗജവു രക്തവന്നു സുരിസതൊഡഗി, ഗൈരികാദി ധാതുഗളിംദ മിശ്രിതവാദ കെംപു നീരന്നു സുരിസുത്തിദ്ദ ഹിമാലയ പര്വതദംതെയേ കാണുത്തിത്തു.”

സമാപ്തി

ഇതി ശ്രീമഹാഭാരതേ അശ്വമേധികപര്വണി വജ്രദത്തയുദ്ധേ ചതുഃസപ്തതിതമോഽധ്യായഃ।।
ഇദു ശ്രീമഹാഭാരതദല്ലി അശ്വമേധികപര്വദല്ലി അശ്വാനുസരണേ വജ്രദത്തയുദ്ധ എന്നുവ എപ്പത്നാല്കനേ അധ്യായവു.