039: анугӣта̄йа̄м̣ гуруш́ишйасам̣ва̄дах̣

правэш́а

।। ом̣ ом̣ намо на̄ра̄йан̣а̄йа।। ш́рӣ вэдавйа̄са̄йа намах̣ ।।

ш́рӣ кр̣шн̣адваипа̄йана вэдавйа̄са вирачита

ш́рӣ маха̄бха̄рата

аш́вамэдхика парва

аш́вамэдхика парва

адхйа̄йа 39

са̄ра

кр̣шн̣ану арджунанигэ̆ мокша вишайака гуру-ш́ишйара сам̣ва̄даванну мум̣дувариси хэл̤идуду (1-24).

14039001 брахмова̄ча
14039001a наива ш́акйа̄ гун̣а̄ вактум̣ пр̣тхактвэнэха сарваш́ах̣।
14039001c авиччхинна̄ни др̣ш́йам̣тэ раджах̣ саттвам̣ тамастатха̄।।

брахману хэл̤идану: “ӣ гун̣агал̤анну пратйэка пратйэкава̄ги нирӯписувуду ш́акйавилла. экэ̆м̣дарэ̆ раджа-саттва-тамагал̤у бэрэ̆бэрэ̆йа̄гирадэ авиччхиннава̄гийэ ка̄н̣уттавэ̆.

14039002a анйонйаманушаджджам̣тэ анйонйам̣ ча̄нуджӣвинах̣।
14039002c анйонйа̄па̄ш́райа̄х̣ сарвэ татха̄нйонйа̄нувартинах̣।।

ӣ гун̣агал̤у анйонйаранну сэрико̆м̣д̣э ируттавэ̆. анйонйаранну авалам̣бисийэ ируттавэ̆. анйонйаранну а̄ш́райисико̆м̣д̣ируттавэ̆. ха̄гэ̆йэ анйонйаранну анусарисико̆м̣д̣ируттавэ̆.

14039003a йа̄ватсаттвам̣ тамаста̄вадвартатэ на̄тра сам̣ш́айах̣।
14039003c йа̄ваттамаш́ча саттвам̣ ча раджаста̄вадихочйатэ।।

э̆ллийаварэ̆гэ̆ саттвагун̣авируттадэ̆йо аллийаварэ̆гэ̆ тамогун̣авӯ ируттадэ̆ э̆ннувударалли сам̣ш́айавилла. ха̄гэ̆йэ э̆ллийаварэ̆гэ̆ тамогун̣а-сатвагун̣агал̤ируттавэ̆йо аллийаварэ̆гэ̆ раджогун̣авӯ иддэ ируттадэ̆.

14039004a сам̣хатйа курватэ йа̄тра̄м̣ сахита̄х̣ сам̣гхача̄рин̣ах̣।
14039004c сам̣гха̄тавр̣ттайо хйэтэ вартам̣тэ хэтвахэтубхих̣।।

иву о̆т̣т̣игэ сам̣гхача̄ригал̤а̄ги йа̄трэ̆ма̄д̣уттируттавэ̆. ш́арӣрагал̤алли иву йа̄ва̄галӯ параспара сэрико̆м̣д̣э ируттавэ̆.

14039005a удрэкавйатирэка̄н̣а̄м̣ тэша̄манйонйавартина̄м।
14039005c вартатэ тадйатха̄нйӯнам̣ вйатириктам̣ ча сарваш́ах̣।।

анйонйаранну анусарисико̆м̣д̣иддарӯ авугал̤алли удрэка-атирэкагал̤ум̣т̣а̄гуттавэ̆. кэ̆лаву самайагал̤алли о̆м̣ду гун̣аву матто̆м̣ду гун̣акким̣талӯ хэ̆чча̄гирувудӯ каммийа̄гирувӯ кам̣д̣убаруттадэ̆.

14039006a вйатириктам̣ тамо йатра тирйагбха̄вагатам̣ бхавэт।
14039006c алпам̣ татра раджо джн̃эйам̣ саттвам̣ ча̄лпатарам̣ татах̣।।

тирйагйонигал̤алли (паш́у-пакшигал̤алли) тамогун̣аву адхикава̄гийӯ, раджогун̣аву алпава̄гийӯ матту саттвагун̣аву атйалпава̄гийӯ ируттавэ̆.

14039007a удриктам̣ ча раджо йатра мадхйасротогатам̣ бхавэт।
14039007c алпам̣ татра тамо джн̃эйам̣ саттвам̣ ча̄лпатарам̣ татах̣।।

раджогун̣аву удриктава̄давару мадхйасрота1 гатийаллирутта̄рэ̆. аваралли тамогун̣аву алпава̄гийӯ саттвагун̣аву атйалпава̄гийӯ ируттавэ̆.

14039008a удриктам̣ ча йада̄ саттвамӯрдхвасротогатам̣ бхавэт।
14039008c алпам̣ татра раджо джн̃эйам̣ тамаш́ча̄лпатарам̣ татах̣।।

саттвагун̣аву удриктава̄давару ӯрдхвасротагатийаллирутта̄рэ̆. аваралли раджогун̣аву алпава̄гийӯ тамогун̣аву атйалпава̄гийӯ ируттавэ̆.

14039009a саттвам̣ ваика̄рикам̣ йонирим̣дрийа̄н̣а̄м̣ прака̄ш́ика̄।
14039009c на хи саттва̄тпаро бха̄вах̣ каш́чиданйо видхӣйатэ।।

им̣дрийагал̤игэ̆ ка̄ран̣ӣбхӯтава̄да саттвагун̣аву им̣дрийагал̤анну прака̄ш́аго̆л̤исуттадэ̆. саттвагун̣акким̣талӯ мигила̄да бэрэ̆ дхармаву илла.

14039010a ӯрдхвам̣ гаччам̣ти саттвастха̄ мадхйэ тишт̣хам̣ти ра̄джаса̄х̣।
14039010c джагханйагун̣асам̣йукта̄ йа̄м̣тйадхаста̄маса̄ джана̄х̣।।

саттвагун̣адаллирувавару сварга̄ди уччхалокагал̤игэ̆ хогутта̄рэ̆. ра̄джасагун̣аву хэ̆чча̄гирувавару мадхйамава̄да манушйа локадалли хут̣т̣уттирутта̄рэ̆. анйава̄да та̄маса гун̣асам̣йукта джанару адхогатийанну хо̆м̣дутта̄рэ̆.

14039011a тамах̣ ш́ӯдрэ раджах̣ кшатрэ бра̄хман̣э саттвамуттамам।
14039011c итйэвам̣ тришу варн̣эшу вивартам̣тэ гун̣а̄страйах̣।।

ш́ӯдраналли тамогун̣авӯ, кшатрийаналли раджогун̣авӯ матту бра̄хман̣аналли уттама саттвагун̣авӯ прадха̄нава̄гируттадэ̆. хӣгэ̆ ӣ мӯру варн̣агал̤алли ӣ мӯру гун̣агал̤у виш́эшава̄гируттавэ̆.

14039012a дӯра̄дапи хи др̣ш́йам̣тэ сахита̄х̣ сам̣гхача̄рин̣ах̣।
14039012c тамах̣ саттвам̣ раджаш́чаива пр̣тхактвам̣ на̄нуш́уш́рума।।

ӣ мӯругун̣агал̤ӯ джо̆тэ̆-джо̆тэ̆йалли сам̣чарисутта̄ параспараралли сэрико̆м̣д̣ирувуданну на̄ву дӯрадим̣далэ ка̄н̣абахуду. а̄дарэ̆ саттва-раджа-тамогун̣агал̤у пратйэка-пратйэкава̄гирувуданну на̄ву кэл̤ийэ илла.

14039013a др̣шт̣ва̄ ча̄дитйамудйам̣там̣ кучора̄н̣а̄м̣ бхайам̣ бхавэт।
14039013c адхвага̄х̣ паритапйэрам̣стр̣шн̣а̄рта̄ дух̣кхабха̄гинах̣।।

сӯрйодайаванну нод̣уттиддам̣тэ̆йэ дура̄ча̄ригал̤игэ̆ бхайава̄гуттадэ̆. ам̣тхаха да̄рихокару ба̄йа̄рикэ̆йим̣да пӣд̣итара̄ги дух̣кхадим̣да паритаписутта̄рэ̆.

14039014a а̄дитйах̣ саттвамуддишт̣ам̣ кучора̄сту йатха̄ тамах̣।
14039014c парита̄по'дхвага̄на̄м̣ ча ра̄джасо гун̣а учйатэ।।

сӯрйодайавэ саттвагун̣ада а̄вирбха̄ва. дура̄ча̄ригал̤а бхайавэ тамогун̣а. да̄рихокара парита̄павэ ра̄джаса гун̣а э̆м̣ду хэл̤утта̄рэ̆.

14039015a пра̄ка̄ш́йам̣ саттвама̄дитйэ сам̣та̄по ра̄джасо гун̣ах̣।
14039015c упаплавасту виджн̃эйаста̄масастасйа парвасу।।

сӯрйана прака̄ш́авэ саттвагун̣а. аваним̣да ум̣т̣а̄гува сам̣та̄павэ ра̄джаса гун̣а. парвака̄лагал̤алли а̄гува сӯрйана грахан̣агал̤э тама э̆м̣ду тил̤ийабэку.

14039016a эвам̣ джйотих̣шу сарвэшу вивартам̣тэ гун̣а̄страйах̣।
14039016c парйа̄йэн̣а ча вартам̣тэ татра татра татха̄ татха̄।।

хӣгэ̆ э̆лла джйотигал̤аллийӯ ӣ мӯру гун̣агал̤у аллалли о̆м̣да̄да мэлэ̆ матто̆м̣дарам̣тэ̆ пракат̣ава̄гуттируттавэ̆ матту лӣнава̄гуттируттавэ̆.

14039017a стха̄варэшу ча бхӯтэшу тирйагбха̄вагатам̣ тамах̣।
14039017c ра̄джаса̄сту вивартам̣тэ снэхабха̄васту са̄ттвиках̣।।

стха̄вара матту пра̄н̣игал̤алли тамогун̣аву адхикава̄гируттадэ̆. авугал̤алли а̄гува паривартанэ̆гал̤э раджо гун̣а. снэхабха̄вавэ са̄ттвика гун̣а.

14039018a ахастридха̄ ту виджн̃эйам̣ тридха̄ ра̄трирвидхӣйатэ।
14039018c ма̄са̄рдхама̄саварша̄н̣и р̣тавах̣ сам̣дхайастатха̄।।

ӣ гун̣агал̤а прабха̄вадим̣далэ хагалу, ра̄три, ма̄са, пакша, варша, р̣ту матту сам̣дхигал̤у мӯру прака̄рава̄гируттавэ̆.

14039019a тридха̄ да̄на̄ни дӣйам̣тэ тридха̄ йаджн̃ах̣ правартатэ।
14039019c тридха̄ лока̄стридха̄ вэда̄стридха̄ видйа̄стридха̄ гатих̣।।

гун̣абхэдагал̤иганугун̣ава̄ги ко̆д̣ува да̄нагал̤алли мӯру прака̄рагал̤ивэ̆. мӯру прака̄рада йаджн̃агал̤ивэ̆, мӯру видхада локагал̤ӯ, мӯру видхада дэватэ̆гал̤ӯ, мӯру видхада видйэ̆гал̤ӯ матту мӯру прака̄рада ма̄ргагал̤ӯ ивэ̆.

14039020a бхӯтам̣ бхавйам̣ бхавишйачча дхармо'ртхах̣ ка̄ма итйапи।
14039020c пра̄н̣а̄па̄на̄вуда̄наш́ча̄пйэта эва трайо гун̣а̄х̣।।

бхӯта-бхавйа-бхавишйагал̤у, дхарма-артха-ка̄магал̤ӯ, пра̄н̣а-апа̄на-уда̄нагал̤ӯ тригун̣а̄тмакава̄гивэ̆.

14039021a йатким̣ чидиха ваи локэ сарвамэшвэва таттришу।
14039021c трайо гун̣а̄х̣ правартам̣тэ авйакта̄ нитйамэва ту।
14039021e саттвам̣ раджастамаш́чаива гун̣асаргах̣ сана̄танах̣।।

ӣ локадаллирува э̆ллавӯ ӣ мӯругун̣агал̤анну хо̆м̣дируттавэ̆. ӣ мӯру гун̣агал̤у э̆лладараллийӯ сада̄ авйактава̄ги ка̄рйама̄д̣уттируттавэ̆. саттва-раджа-тамогун̣агал̤а ср̣шт̣ийу сана̄танава̄дуду.

14039022a тамо'вйактам̣ ш́ивам̣ нитйамаджам̣ йоних̣ сана̄танах̣।
14039022c пракр̣тирвика̄рах̣ пралайах̣ прадха̄нам̣ прабхава̄пйайау।।
14039023a анудриктаманӯнам̣ ча хйакам̣памачалам̣ дхрувам।
14039023c садасаччаива татсарвамавйактам̣ тригун̣ам̣ смр̣там।
14039023e джн̃эйа̄ни на̄мадхэйа̄ни нараирадхйа̄тмачим̣такаих̣।।

пракр̣тигэ̆ ирува ӣ на̄мадхэйагал̤анну – тама, вйакта, нитйа, ш́ива, аджа, йони, сана̄тана, пракр̣ти, вика̄ра, пралайа, прадха̄на, прабхава, апйайа, анудрикта, анӯна, акам̣па, ачала, дхрува, сат, асат, тригун̣а матту авйакта – а̄дхйа̄тма чим̣така манушйару тил̤идуко̆м̣д̣ирутта̄рэ̆.

14039024a авйактана̄ма̄ни гун̣а̄м̣ш́ча таттвато йо вэда сарва̄н̣и гатӣш́ча кэвала̄х̣।
14039024c вимуктадэхах̣ правибха̄гататтвавит са мучйатэ сарвагун̣аирнира̄майах̣।।

авйакта пракр̣тийа ӣ хэ̆саругал̤у, гун̣агал̤у матту гатигал̤анну э̆ллаваннӯ тил̤идуко̆м̣д̣ирува гун̣авибха̄га таттваджн̃ану сарвагун̣агал̤им̣да муктана̄ги нира̄майана̄ги дэхаванну тйаджисутта̄нэ̆.”

сама̄пти

ити ш́рӣмаха̄бха̄ратэ аш́вамэдхикапарван̣и анугӣта̄йа̄м̣ гуруш́ишйасам̣ва̄дэ эконачатва̄рим̣ш́о'дхйа̄йах̣।।
иду ш́рӣмаха̄бха̄ратадалли аш́вамэдхикапарвадалли анугӣта̄йа̄м̣ гуруш́ишйасам̣ва̄да э̆ннува мӯватто̆м̣бхаттанэ адхйа̄йаву.


  1. тирйак сротасару паш́угал̤у; мадхйа сротасару манушйару матту ӯрдвасротасару йогигал̤э̆м̣ду хэл̤утта̄рэ̆. тим̣да а̄ха̄раву хо̆т̣т̣э̆йалли ад̣д̣ад̣д̣ава̄ги (тирйаггати) сам̣чарисувударим̣да пра̄н̣игал̤игэ̆ тирйагйонигал̤э̆м̣дӯ, мадхйадалли сам̣чарисувударим̣да манушйаригэ̆ мадхйасротасарэ̆м̣дӯ хэл̤утта̄рэ̆. ӯрдхвасротасах̣ = ӯрдхвагатам̣ сротах̣ рэтах̣ права̄хах̣ йасйа сах̣ артха̄т рэтассина права̄хаванну кэ̆л̤амукхава̄ги бид̣адэ мэлмукхава̄ги тад̣э̆ду ниллисува йогийу э̆м̣ду артхаисидда̄рэ̆. ↩︎