ප්රවේශ
.. ඕං ඕං නමෝ නාරායණාය.. ශ්රී වේදව්යාසාය නමඃ ..
ශ්රී කෘෂ්ණද්වෛපායන වේදව්යාස විරචිත
ශ්රී මහාභාරත
අශ්වමේධික පර්ව
අශ්වමේධික පර්ව
අධ්යාය 31
සාර
කෘෂ්ණනු අර්ජුනනිගෙ බ්රාහ්මණ දංපතිගළ සංවාදවන්නු මුංදුවරෙසි හේළිදුදු 1-13).
14031001 බ්රාහ්මණ උවාච.
14031001a ත්රයෝ වෛ රිපවෝ ලෝකේ නව වෛ ගුණතඃ ස්මෘතාඃ.
114031001c හර්ෂඃ ස්තංභෝ(අ)භිමානශ්ච ත්රයස්තේ සාත්ත්විකා ගුණාඃ..
14031002a ශෝකඃ ක්රෝධෝ(අ)තිසංරංභෝ රාජසාස්තේ ගුණාඃ ස්මෘතාඃ.
14031002c ස්වප්නස්තංද්රී ච මෝහශ්ච ත්රයස්තේ තාමසා ගුණාඃ..
බ්රාහ්මණනු හේළිදනු: “ලෝකදල්ලි මූරු ගුණගළිංද උංටාද ඔංභත්තු ශත්රුගළිද්දාරෙ: හර්ෂ, ප්රීති මත්තු අභිමාන ඊ මූරු සත්ත්වගුණදිංද හුට්ටිදවු. ශෝක, ක්රෝධ මත්තු ද්වේෂ ඊ මූරු රාජස ගුණදිංද හුට්ටිදවු. ස්වප්න, ආලස්ය මත්තු මෝහ ඉවු මූරු තාමස ගුණදිංද හුට්ටිදවු.
14031003a ඒතාන්නිකෘත්ය ධෘතිමාන්බාණසංඝෛරතංද්රිතඃ.
14031003c ජේතුං පරානුත්සහතේ ප්රශාංතාත්මා ජිතේංද්රියඃ..
ප්රශාංතාත්මනූ ජිතේංද්රියනූ ආලස්යරහිතනූ මත්තු ධෛර්යවංතනූ ආදවනු බාණසංඝගළිංද ඉවුගළන්නු කත්තරිසිදරෙ ඉතර ශත්රුගළන්නු ගෙල්ලබල්ලනු.
14031004a අත්ර ගාථාඃ කීර්තයංති පුරාකල්පවිදෝ ජනාඃ.
14031004c අංබරීෂේණ යා ගීතා රාජ්ඤා රාජ්යං ප්රශාසතා..
ඊ විෂයදල්ලි හිංදින කල්පවන්නු තිළිද ජනරු රාජ්යවන්නු ආළිද රාජා අංබරීෂන ඊ ගීතෙයන්නු හාඩුත්තාරෙ.
14031005a සමුදීර්ණේෂු දෝෂේෂු වධ්යමානේෂු සාධුෂු.
14031005c ජග්රාහ තරසා රාජ්යමංබරීෂ ඉති ශ්රුතිඃ..
දෝෂගළු හෙච්චුත්තිරලු මත්තු සාධුපුරුෂර වධෙගළාගුත්තිරලු අංබරීෂනු බේගනේ රාජ්යවන්නු තෙගෙදුකොංඩනෙංදු කේළිද්දේවෙ.
14031006a ස නිගෘහ්ය මහාදෝෂාන්සාධූන්සමභිපූජ්ය ච.
14031006c ජගාම මහතීං සිද්ධිං ගාථාං චේමාං ජගාද හ..
අවනු මහාදෝෂගළන්නු හෝගලාඩිසි, සාධුජනරන්නු ගෞරවිසි මහා සිද්ධියන්නු පඩෙදුකොංඩනු. ආග අවනු ඊ ගීතෙයන්නු හාඩිදනු:
14031007a භූයිෂ්ඨං මේ ජිතා දෝෂා නිහතාඃ සර්වශත්රවඃ.
14031007c ඒකෝ දෝෂෝ(අ)වශිෂ්ටස්තු වධ්යඃ ස න හතෝ මයා..
“නානු අනේක දෝෂගළන්නු ජයිසිද්දේනෙ. සර්වශත්රුගළන්නූ සංහරිසිද්දේනෙ. ආදරෙ ඔංදේ ඔංදු වධ්යවාද දෝෂවු උළිදුකොංඩුබිට්ටිදෙ. අදන්නු නානු සංහරිසලාගලිල්ල!
14031008a යේන යුක්තෝ ජංතුරයං වෛතෘෂ්ණ්යං නාධිගච්චති.
14031008c තෘෂ්ණාර්ත ඉව නිම්නානි ධාවමානෝ න බුධ්යතේ..
ඊ දෝෂදිංදාගියේ ජංතුගළු තෘප්තියන්නු හොංදුවුදිල්ල. තෘෂ්ණාර්තනාගි නීච කර්මගළන්නු මාඩුත්තිරුවුදන්නූ තිළියුවුදිල්ල.
14031009a අකාර්යමපි යේනේහ ප්රයුක්තඃ සේවතේ නරඃ.
14031009c තං ලෝභමසිභිස්තීක්ෂ්ණෛර්නිකෘංතංතං නිකෘංතත..
ඉදරිංදාගි මාඩබාරද කාර්යගළන්නූ නරනු මාඩුත්තානෙ. ඊ ලෝභවන්නු තීක්ෂ්ණ ඛඩ්ගදිංද කත්තරිසුවවනු බිඩුගඩෙයාගුත්තානෙ.
14031010a ලෝභාද්ධි ජායතේ තෘෂ්ණා තතශ්චිංතා ප්රසජ්යතේ.
14031010c ස ලිප්සමානෝ ලභතේ භූයිෂ්ඨං රාජසාන්ගුණාන්..
ලෝභදිංද තෘෂ්ණෙයු හුට්ටුත්තදෙ. තෘෂ්ණෙයිංද චිංතෙයු හුට්ටුත්තදෙ. අවුගළු තගලිකොංඩවනල්ලි රාජස ගුණගළු හෙච්චාගුත්තවෙ.
14031011a ස තෛර්ගුණෛඃ සංහතදේහබංධනඃ පුනඃ පුනර්ජායති කර්ම චේහතේ.
14031011c ජන්මක්ෂයේ භින්නවිකීර්ණදේහඃ පුනර්මෘත්යුං ගච්චති ජන්මනි ස්වේ..
ආ ගුණගළිංදාගියේ අවනු දේහබංධනක්කොළගාගි පුනඃ පුනඃ හුට්ටුත්තානෙ, කර්මගළන්නු මාඩුත්තානෙ මත්තු හතනාගුත්තානෙ. ජන්මවු ක්ෂයවාගලු දේහවු භින්නවාගි හරඩිහෝදරූ පුනඃ අවනු ජන්මවන්නු තාළුත්තානෙ මත්තු මෘත්යුවන්නු හොංදුත්තානෙ.
14031012a තස්මාදේනං සම්යගවේක්ෂ්ය ලෝභං නිගෘහ්ය ධෘත්යාත්මනි රාජ්යමිච්චේත්.
14031012c ඒතද්රාජ්යං නාන්යදස්තීති විද්යාද් යස්ත්වත්ර රාජා විජිතෝ මමෛකඃ..
ආදුදරිංද ඊ ලෝභවන්නු චෙන්නාගි අවලෝකිසි ධෘතියිංද අදන්නු නිග්රහිසි ආත්මන රාජ්යවන්නු බයසබේකු. ඉදේ රාජ්යවු. බේරෙ යාවුදූ ඉල්ල. ඒකෙංදරෙ ඉල්ලි රාජනු නන්නදු එන්නුව ඔංදන්නේ ගෙද්දිරුත්තානෙ.”
14031013a ඉති රාජ්ඤාංබරීෂේණ ගාථා ගීතා යශස්විනා.
14031013c ආධිරාජ්යං පුරස්කෘත්ය ලෝභමේකං නිකෘංතතා..
ඉදේ යශස්වි රාජා අංබරීෂනු ලෝභවොංදන්නේ කඩිදු ආත්මවෙන්නුව රාජ්යවන්නු ගෞරවිසි හාඩිද ගීතෙයු.”
සමාප්ති
ඉති ශ්රීමහාභාරතේ අශ්වමේධිකපර්වණි අනුගීතායාං බ්රාහ්මණගීතාසු ඒකත්රිංශෝ(අ)ධ්යායඃ..
ඉදු ශ්රීමහාභාරතදල්ලි අශ්වමේධිකපර්වදල්ලි අනුගීතායාං බ්රාහ්මණගීතා එන්නුව මූවත්තොංදනේ අධ්යායවු.
-
ප්රහර්ෂඃ ප්රීතිරානංදස්ත්රයස්තේ සාත්විකා ගුණාඃ. තුෂ්ණා ක්රෝධෝ(අ)භිසංරබ්ධෝ රාජසාස්තේ ගුණාඃ ස්මෘතාඃ. ශ්රමසංද්රා ච මෝහශ්ච ත්රයස්තේ තාමසා ගුණාඃ.. එංබ පාඨාංතරවිදෙ. අර්ථාත් ප්රහර්ෂ, ප්රීති, ආනංද ඊ මූරු සත්ත්වගුණද ප්රභේදගළු. තෘෂ්ණෙ, ක්රෝධ මත්තු ද්වේෂභාව ඊ මූරු රාජසගුණද ප්රභේදගළු. ශ්රම, ආලස්ය මත්තු මෝහ ඊ මූරු තාමසගුණද ප්රභේදගළු (භරතදර්ශන, සංපුට 30). ↩︎