ప్రవేశ
।। ఓం ఓం నమో నారాయణాయ।। శ్రీ వేదవ్యాసాయ నమః ।।
శ్రీ కృష్ణద్వైపాయన వేదవ్యాస విరచిత
శ్రీ మహాభారత
అశ్వమేధిక పర్వ
అశ్వమేధిక పర్వ
అధ్యాయ 7
సార
వ్యాసను సంవర్త-మరుత్తర కథెయన్ను ముందువరెసిదుదు (1-27).
14007001 సంవర్త ఉవాచ।
14007001a కథమస్మి త్వయా జ్ఞాతః కేన వా కథితోఽస్మి తే।
14007001c ఏతదాచక్ష్వ మే తత్త్వమిచ్చసే చేత్ప్రియం మమ।।
సంవర్తను హేళిదను: “నన్న కురితు నినగె హేగె తిళియితు? నన్న కురితు నినగె యారు హేళిదరు? ననగె ప్రియవాదుదన్ను మాడలు బయసిదరె నీను అదన్ను ననగె హేళు.
14007002a సత్యం తే బ్రువతః సర్వే సంపత్స్యంతే మనోరథాః।
14007002c మిథ్యా తు బ్రువతో మూర్ధా సప్తధా తే ఫలిష్యతి।।
సత్యవన్నే హేళిదరె నిన్న ఎల్ల మనోరథగళూ పూర్ణవాగుత్తవె. సుళ్ళన్ను హేళిదరె నిన్న తలెయు ఏళు చూరుగళాగి ఒడెదుహోగుత్తదె.”
14007003 మరుత్త ఉవాచ।
14007003a నారదేన భవాన్మహ్యమాఖ్యాతో హ్యటతా పథి।
14007003c గురుపుత్రో మమేతి త్వం తతో మే ప్రీతిరుత్తమా।।
మరుత్తను హేళిదను: “దారియల్లి అలెదాడుత్తిద్దాగ నారదను నీను నన్న గురువిన మగనెందు నిన్న కురితు ననగె హేళిదను. ఆగ ననగె నిన్న మేలె అతియాద ప్రీతియుంటాయితు.”
14007004 సంవర్త ఉవాచ
14007004a సత్యమేతద్భవానాహ స మాం జానాతి సత్రిణమ్।
14007004c కథయస్వైతదేకం మే క్వ ను సంప్రతి నారదః।।
సంవర్తను హేళిదను: “నీను సత్యవన్నే హేళిరువె. నాను యజ్ఞగళన్ను మాడిసువెనెందు అవనిగె తిళిదిదె. ననగె ఈ ఒందు విషయవన్ను హేళు. ఈగ నారదను ఎల్లిద్దానె?”
14007005 మరుత్త ఉవాచ
14007005a భవంతం కథయిత్వా తు మమ దేవర్షిసత్తమః।
14007005c తతో మామభ్యనుజ్ఞాయ ప్రవిష్టో హవ్యవాహనమ్।।
మరుత్తను హేళిదను: “ననగె నిన్న కురితు హేళి ఆ దేవర్షిసత్తమను ననగె అప్పణెయన్నిత్తు అగ్నియన్ను ప్రవేశిసిదను.””
14007006 వ్యాస ఉవాచ।
14007006a శ్రుత్వా తు పార్థివస్యైతత్సంవర్తః పరయా ముదా।
14007006c ఏతావదహమప్యేనం కుర్యామితి తదాబ్రవీత్।।
వ్యాసను హేళిదను: “రాజనన్ను కేళి సంవర్తను పరమ ముదితనాగి నాను నినగె యజ్ఞవన్ను మాడిసబల్లె ఎందు అవనిగె హేళిదను.
14007007a తతో మరుత్తమున్మత్తో వాచా నిర్భర్త్సయన్నివ।
14007007c రూక్షయా బ్రాహ్మణో రాజన్పునః పునరథాబ్రవీత్।।
రాజన్! ఆగ ఉన్మత్త బ్రాహ్మణను మాతినిందలే బెదరిసుత్తిరువనో ఎన్నువంతె మరుత్తనిగె మత్తొమ్మె హేళిదను:
14007008a వాతప్రధానేన మయా స్వచిత్తవశవర్తినా।
14007008c ఏవం వికృతరూపేణ కథం యాజితుమిచ్చసి।।
“వాతద దోషదిందాగి నన్న మనస్సు నన్న హిడితదల్లిల్లదంతాగిదె. ఈ రీతియ వికృత రూపియింద నీను హేగెతానే యజ్ఞవన్ను మాడలు బయసుత్తీయె?
14007009a భ్రాతా మమ సమర్థశ్చ వాసవేన చ సత్కృతః।
14007009c వర్తతే యాజనే చైవ తేన కర్మాణి కారయ।।
వాసవనింద సత్కృతనాగిరువ నన్న అణ్ణను ఇదక్కె సమర్థనాదవను. యజ్ఞగళన్ను కూడ మాడిసుత్తానె. అవనింద నిన్న కార్యగళన్ను మాడిసు.
14007010a గృహం స్వం చైవ యాజ్యాశ్చ సర్వా గృహ్యాశ్చ దేవతాః।
14007010c పూర్వజేన మమాక్షిప్తం శరీరం వర్జితం త్విదమ్।।
నన్న మనె, యజ్ఞసామగ్రిగళు, మనెయ దేవతెగళు ఎల్లవన్నూ నన్న అణ్ణను హిందెయే కసిదుకొండిద్దానె. నన్న ఈ శరీరవన్ను మాత్ర ననగాగి బిట్టిద్దానె.
14007011a నాహం తేనాననుజ్ఞాతస్త్వామావిక్షిత కర్హి చిత్।
14007011c యాజయేయం కథం చిద్వై స హి పూజ్యతమో మమ।।
ఆవిక్షిత! అవన అనుజ్ఞెయిల్లదే నాను ఎందూ నినగె యజ్ఞమాడిసువుదిల్ల. ననగింతలూ హెచ్చు పూజ్యనాద అవనిరువాగ నాను హేగె నినగె ఇదన్ను మాడికొడలి?
14007012a స త్వం బృహస్పతిం గచ్చ తమనుజ్ఞాప్య చావ్రజ।
14007012c తతోఽహం యాజయిష్యే త్వాం యది యష్టుమిహేచ్చసి।।
నినగె యజ్ఞమాడలు ఇచ్ఛెయిద్దరె నీను బృహస్పతియల్లిగె హోగి అవన అప్పణెయన్ను కేళు. ఆగ నాను నిన్న యజ్ఞవన్ను మాడిసికొడుత్తేనె.”
14007013 మరుత్త ఉవాచ।
14007013a బృహస్పతిం గతః పూర్వమహం సంవర్త తచ్చృణు।
14007013c న మాం కామయతే యాజ్యమసౌ వాసవవారితః।।
మరుత్తను హేళిదను: “సంవర్త! నాను ఈ హిందెయే బృహస్పతియ బళి హోగిద్దె. అదర కురితు కేళు. వాసవనింద తడెయల్పట్ట అవను నన్న యజ్ఞవన్ను మాడిసికొడలు బయసుత్తిల్ల.
14007014a అమరం యాజ్యమాసాద్య మామృషే మా స్మ మానుషమ్।
14007014c యాజయేథా మరుత్తం త్వం మర్త్యధర్మాణమాతురమ్।।
“ఋషే! అమరనాద నన్నన్ను యజమానన్నాగిసికొండు మనుష్యనిగె యజ్ఞమాడిసబేడ. మనుష్యధర్మవన్ను పాలిసువ మరుత్తనిగె పురోహితనాగబేడ.
14007015a స్పర్ధతే చ మయా విప్ర సదా వై స హి పార్థివః।
14007015c ఏవమస్త్వితి చాప్యుక్తో భ్రాత్రా తే బలవృత్రహా।।
విప్ర! ఆ పార్థివను నన్నొడనెయూ సదా స్పర్ధిసుత్తలే ఇరుత్తానె.” బలవృత్రహను హీగె హేళలు నిన్న అణ్ణను అవనిగె హాగెయే ఆగలెందు హేళిద్దను.
14007016a స మామభిగతం ప్రేమ్ణా యాజ్యవన్న బుభూషతి।
14007016c దేవరాజముపాశ్రిత్య తద్విద్ధి మునిపుంగవ।।
మునిపుంగవ! నన్న యజ్ఞవన్ను మాడిసికొడు ఎందు ప్రీతియింద అవన బళి హోదాగ దేవరాజనన్ను ఉపాశ్రయిసిద్ద అవను నన్నన్ను తిరస్కరిసిదను.
14007017a సోఽహమిచ్చామి భవతా సర్వస్వేనాపి యాజితుమ్।
14007017c కామయే సమతిక్రాంతుం వాసవం త్వత్కృతైర్గుణైః।।
నన్న సర్వస్వవన్ను బళసియూ నిన్నింద యజ్ఞవన్ను మాడిసికొళ్ళలు బయసుత్తేనె. నిన్న కర్మగుణగళింద నాను వాసవనన్ను మీరిసలు బయసుత్తేనె.
14007018a న హి మే వర్తతే బుద్ధిర్గంతుం బ్రహ్మన్బృహస్పతిమ్।
14007018c ప్రత్యాఖ్యాతో హి తేనాస్మి తథానపకృతే సతి।।
బ్రహ్మన్! బృహస్పతియ బళిగె పునః హోగలు ననగె మనస్సాగుత్తిల్ల. నాను యావుదే తప్పన్ను మాడదే ఇద్దరూ అవను నన్నన్ను తిరస్కరిసిద్దానె.”
14007019 సంవర్త ఉవాచ।
14007019a చికీర్షసి యథాకామం సర్వమేతత్త్వయి ధ్రువమ్।
14007019c యది సర్వానభిప్రాయాన్కర్తాసి మమ పార్థివ।।
సంవర్తను హేళిదను: “పార్థివ! నన్న అభిప్రాయదంతె నీను ఎల్లవన్నూ మాడిద్దే ఆదరె నిన్న సర్వకామగళన్నూ పడెయుత్తీయె ఎన్నువుదు నిశ్చిత.
14007020a యాజ్యమానం మయా హి త్వాం బృహస్పతిపురందరౌ।
14007020c ద్విషేతాం సమభిక్రుద్ధావేతదేకం సమర్థయ।।
నాను నినగె యజ్ఞమాడిసువాగ ద్వేషదింద బృహస్పతి-పురందరరు క్రుద్ధరాదరూ నీను నన్నన్నే సమర్థిసబేకు.
14007021a స్థైర్యమత్ర కథం తే స్యాత్స త్వం నిఃసంశయం కురు।
14007021c కుపితస్త్వాం న హీదానీం భస్మ కుర్యాం సబాంధవమ్।।
నిఃసంశయవాగి నీను హేగాదరూ స్థైర్యదిందిరబేకు. హాగె మాడదిద్దరె క్రుద్ధనాగి బాంధవరొందిగె నిన్నన్ను భస్మమాడిబిడుత్తేనె.”
14007022 మరుత్త ఉవాచ।
14007022a యావత్తపేత్సహస్రాంశుస్తిష్ఠేరంశ్చాపి పర్వతాః।
14007022c తావల్లోకాన్న లభేయం త్యజేయం సంగతం యది।।
మరుత్తను హేళిదను: “నానేనాదరూ నిన్న సంగవన్ను త్యజిసిదరె సూర్యను సుడువవరెగూ మత్తు పర్వతగళు స్థిరవాగిరువ వరెగూ ననగె ఉత్తమ లోకగళు దొరకదంతాగలి.
14007023a మా చాపి శుభబుద్ధిత్వం లభేయమిహ కర్హి చిత్।
14007023c సమ్యగ్జ్ఞానే వైషయే వా త్యజేయం సంగతం యది।।
నానేనాదరూ నిన్న సంగవన్ను తొరెదరె ననగె ఎందూ శుభబుద్ధియు దొరెయదిరలి. విషయగళల్లి బుద్ధిలంపటవుంటాగలి.”
14007024 సంవర్త ఉవాచ।
14007024a ఆవిక్షిత శుభా బుద్ధిర్ధీయతాం తవ కర్మసు।
14007024c యాజనం హి మమాప్యేవం వర్తతే త్వయి పార్థివ।।
సంవర్తను హేళిదను: “ఆవిక్షిత! నీను మాడువ కర్మగళల్లి నినగె యావాగలూ శుభ బుద్ధియే ఇరలి. పార్థివ! నిన్నింద యజ్ఞవన్ను మాడిసబేకెందు ననగూ ఇచ్ఛెయాగుత్తిదె.
14007025a సంవిధాస్యే చ తే రాజన్నక్షయం ద్రవ్యముత్తమమ్।
14007025c యేన దేవాన్సగంధర్వాన్శక్రం చాభిభవిష్యసి।।
రాజన్! నినగె అక్షయవాద ఉత్తమ ద్రవ్యవన్ను ఒదగిసికొడుత్తేనె. అదరింద నీను గంధర్వ-దేవతెగళొందిగె శక్రనన్నూ మీరిసువంతాగుత్తీయె!
14007026a న తు మే వర్తతే బుద్ధిర్ధనే యాజ్యేషు వా పునః।
14007026c విప్రియం తు చికీర్షామి భ్రాతుశ్చేంద్రస్య చోభయోః।।
ధనదల్లియాగలీ అథవా యజ్ఞగళన్ను మాడిసువుదరల్లియాగలీ ననగె మనస్సిల్ల. ఆదరె నన్న అణ్ణ మత్తు ఇంద్ర ఇవరిబ్బరిగూ అప్రియవాదుదన్ను మాడలు బయసుత్తేనె.
14007027a గమయిష్యామి చేంద్రేణ సమతామపి తే ధ్రువమ్।
14007027c ప్రియం చ తే కరిష్యామి సత్యమేతద్బ్రవీమి తే।।
నిజవాగియూ నిన్నన్ను ఇంద్రన సమనాగి మాడుత్తేనె. నినగె ప్రియవాదుదన్నే మాడుత్తేనె. నాను నినగె హేళుత్తిరువుదు సత్య.”
సమాప్తి
ఇతి శ్రీమహాభారతే అశ్వమేధికపర్వణి సంవర్తమరుత్తీయే సప్తమోఽధ్యాయః।।
ఇదు శ్రీమహాభారతదల్లి అశ్వమేధికపర్వదల్లి సంవర్తమరుత్తీయ ఎన్నువ ఏళనే అధ్యాయవు.