praveśa
|| oṃ oṃ namo nārāyaṇāya|| śrī vedavyāsāya namaḥ ||
śrī kṛṣṇadvaipāyana vedavyāsa viracita
śrī mahābhārata
aśvamedhika parva
aśvamedhika parva
adhyāya 7
sāra
vyāsanu saṃvarta-maruttara kathèyannu muṃduvarèsidudu (1-27).
14007001 saṃvarta uvāca|
14007001a kathamasmi tvayā jñātaḥ kena vā kathito'smi te|
14007001c etadācakṣva me tattvamiccase cetpriyaṃ mama||
saṃvartanu hel̤idanu: “nanna kuritu ninagè hegè til̤iyitu? nanna kuritu ninagè yāru hel̤idaru? nanagè priyavādudannu māḍalu bayasidarè nīnu adannu nanagè hel̤u.
14007002a satyaṃ te bruvataḥ sarve saṃpatsyaṃte manorathāḥ|
14007002c mithyā tu bruvato mūrdhā saptadhā te phaliṣyati||
satyavanne hel̤idarè ninna èlla manorathagal̤ū pūrṇavāguttavè. sul̤l̤annu hel̤idarè ninna talèyu el̤u cūrugal̤āgi òḍèduhoguttadè.”
14007003 marutta uvāca|
14007003a nāradena bhavānmahyamākhyāto hyaṭatā pathi|
14007003c guruputro mameti tvaṃ tato me prītiruttamā||
maruttanu hel̤idanu: “dāriyalli alèdāḍuttiddāga nāradanu nīnu nanna guruvina maganèṃdu ninna kuritu nanagè hel̤idanu. āga nanagè ninna melè atiyāda prītiyuṃṭāyitu.”
14007004 saṃvarta uvāca
14007004a satyametadbhavānāha sa māṃ jānāti satriṇam|
14007004c kathayasvaitadekaṃ me kva nu saṃprati nāradaḥ||
saṃvartanu hel̤idanu: “nīnu satyavanne hel̤iruvè. nānu yajñagal̤annu māḍisuvènèṃdu avanigè til̤ididè. nanagè ī òṃdu viṣayavannu hel̤u. īga nāradanu èlliddānè?”
14007005 marutta uvāca
14007005a bhavaṃtaṃ kathayitvā tu mama devarṣisattamaḥ|
14007005c tato māmabhyanujñāya praviṣṭo havyavāhanam||
maruttanu hel̤idanu: “nanagè ninna kuritu hel̤i ā devarṣisattamanu nanagè appaṇèyannittu agniyannu praveśisidanu.””
14007006 vyāsa uvāca|
14007006a śrutvā tu pārthivasyaitatsaṃvartaḥ parayā mudā|
14007006c etāvadahamapyenaṃ kuryāmiti tadābravīt||
vyāsanu hel̤idanu: “rājanannu kel̤i saṃvartanu parama muditanāgi nānu ninagè yajñavannu māḍisaballè èṃdu avanigè hel̤idanu.
14007007a tato maruttamunmatto vācā nirbhartsayanniva|
14007007c rūkṣayā brāhmaṇo rājanpunaḥ punarathābravīt||
rājan! āga unmatta brāhmaṇanu mātiniṃdale bèdarisuttiruvano ènnuvaṃtè maruttanigè mattòmmè hel̤idanu:
14007008a vātapradhānena mayā svacittavaśavartinā|
14007008c evaṃ vikṛtarūpeṇa kathaṃ yājitumiccasi||
“vātada doṣadiṃdāgi nanna manassu nanna hiḍitadallilladaṃtāgidè. ī rītiya vikṛta rūpiyiṃda nīnu hegètāne yajñavannu māḍalu bayasuttīyè?
14007009a bhrātā mama samarthaśca vāsavena ca satkṛtaḥ|
14007009c vartate yājane caiva tena karmāṇi kāraya||
vāsavaniṃda satkṛtanāgiruva nanna aṇṇanu idakkè samarthanādavanu. yajñagal̤annu kūḍa māḍisuttānè. avaniṃda ninna kāryagal̤annu māḍisu.
14007010a gṛhaṃ svaṃ caiva yājyāśca sarvā gṛhyāśca devatāḥ|
14007010c pūrvajena mamākṣiptaṃ śarīraṃ varjitaṃ tvidam||
nanna manè, yajñasāmagrigal̤u, manèya devatègal̤u èllavannū nanna aṇṇanu hiṃdèye kasidukòṃḍiddānè. nanna ī śarīravannu mātra nanagāgi biṭṭiddānè.
14007011a nāhaṃ tenānanujñātastvāmāvikṣita karhi cit|
14007011c yājayeyaṃ kathaṃ cidvai sa hi pūjyatamo mama||
āvikṣita! avana anujñèyillade nānu èṃdū ninagè yajñamāḍisuvudilla. nanagiṃtalū hèccu pūjyanāda avaniruvāga nānu hegè ninagè idannu māḍikòḍali?
14007012a sa tvaṃ bṛhaspatiṃ gacca tamanujñāpya cāvraja|
14007012c tato'haṃ yājayiṣye tvāṃ yadi yaṣṭumiheccasi||
ninagè yajñamāḍalu icchèyiddarè nīnu bṛhaspatiyalligè hogi avana appaṇèyannu kel̤u. āga nānu ninna yajñavannu māḍisikòḍuttenè.”
14007013 marutta uvāca|
14007013a bṛhaspatiṃ gataḥ pūrvamahaṃ saṃvarta taccṛṇu|
14007013c na māṃ kāmayate yājyamasau vāsavavāritaḥ||
maruttanu hel̤idanu: “saṃvarta! nānu ī hiṃdèye bṛhaspatiya bal̤i hogiddè. adara kuritu kel̤u. vāsavaniṃda taḍèyalpaṭṭa avanu nanna yajñavannu māḍisikòḍalu bayasuttilla.
14007014a amaraṃ yājyamāsādya māmṛṣe mā sma mānuṣam|
14007014c yājayethā maruttaṃ tvaṃ martyadharmāṇamāturam||
“ṛṣe! amaranāda nannannu yajamānannāgisikòṃḍu manuṣyanigè yajñamāḍisabeḍa. manuṣyadharmavannu pālisuva maruttanigè purohitanāgabeḍa.
14007015a spardhate ca mayā vipra sadā vai sa hi pārthivaḥ|
14007015c evamastviti cāpyukto bhrātrā te balavṛtrahā||
vipra! ā pārthivanu nannòḍanèyū sadā spardhisuttale iruttānè.” balavṛtrahanu hīgè hel̤alu ninna aṇṇanu avanigè hāgèye āgalèṃdu hel̤iddanu.
14007016a sa māmabhigataṃ premṇā yājyavanna bubhūṣati|
14007016c devarājamupāśritya tadviddhi munipuṃgava||
munipuṃgava! nanna yajñavannu māḍisikòḍu èṃdu prītiyiṃda avana bal̤i hodāga devarājanannu upāśrayisidda avanu nannannu tiraskarisidanu.
14007017a so'hamiccāmi bhavatā sarvasvenāpi yājitum|
14007017c kāmaye samatikrāṃtuṃ vāsavaṃ tvatkṛtairguṇaiḥ||
nanna sarvasvavannu bal̤asiyū ninniṃda yajñavannu māḍisikòl̤l̤alu bayasuttenè. ninna karmaguṇagal̤iṃda nānu vāsavanannu mīrisalu bayasuttenè.
14007018a na hi me vartate buddhirgaṃtuṃ brahmanbṛhaspatim|
14007018c pratyākhyāto hi tenāsmi tathānapakṛte sati||
brahman! bṛhaspatiya bal̤igè punaḥ hogalu nanagè manassāguttilla. nānu yāvude tappannu māḍade iddarū avanu nannannu tiraskarisiddānè.”
14007019 saṃvarta uvāca|
14007019a cikīrṣasi yathākāmaṃ sarvametattvayi dhruvam|
14007019c yadi sarvānabhiprāyānkartāsi mama pārthiva||
saṃvartanu hel̤idanu: “pārthiva! nanna abhiprāyadaṃtè nīnu èllavannū māḍidde ādarè ninna sarvakāmagal̤annū paḍèyuttīyè ènnuvudu niścita.
14007020a yājyamānaṃ mayā hi tvāṃ bṛhaspatipuraṃdarau|
14007020c dviṣetāṃ samabhikruddhāvetadekaṃ samarthaya||
nānu ninagè yajñamāḍisuvāga dveṣadiṃda bṛhaspati-puraṃdararu kruddharādarū nīnu nannanne samarthisabeku.
14007021a sthairyamatra kathaṃ te syātsa tvaṃ niḥsaṃśayaṃ kuru|
14007021c kupitastvāṃ na hīdānīṃ bhasma kuryāṃ sabāṃdhavam||
niḥsaṃśayavāgi nīnu hegādarū sthairyadiṃdirabeku. hāgè māḍadiddarè kruddhanāgi bāṃdhavaròṃdigè ninnannu bhasmamāḍibiḍuttenè.”
14007022 marutta uvāca|
14007022a yāvattapetsahasrāṃśustiṣṭheraṃścāpi parvatāḥ|
14007022c tāvallokānna labheyaṃ tyajeyaṃ saṃgataṃ yadi||
maruttanu hel̤idanu: “nānenādarū ninna saṃgavannu tyajisidarè sūryanu suḍuvavarègū mattu parvatagal̤u sthiravāgiruva varègū nanagè uttama lokagal̤u dòrakadaṃtāgali.
14007023a mā cāpi śubhabuddhitvaṃ labheyamiha karhi cit|
14007023c samyagjñāne vaiṣaye vā tyajeyaṃ saṃgataṃ yadi||
nānenādarū ninna saṃgavannu tòrèdarè nanagè èṃdū śubhabuddhiyu dòrèyadirali. viṣayagal̤alli buddhilaṃpaṭavuṃṭāgali.”
14007024 saṃvarta uvāca|
14007024a āvikṣita śubhā buddhirdhīyatāṃ tava karmasu|
14007024c yājanaṃ hi mamāpyevaṃ vartate tvayi pārthiva||
saṃvartanu hel̤idanu: “āvikṣita! nīnu māḍuva karmagal̤alli ninagè yāvāgalū śubha buddhiye irali. pārthiva! ninniṃda yajñavannu māḍisabekèṃdu nanagū icchèyāguttidè.
14007025a saṃvidhāsye ca te rājannakṣayaṃ dravyamuttamam|
14007025c yena devānsagaṃdharvānśakraṃ cābhibhaviṣyasi||
rājan! ninagè akṣayavāda uttama dravyavannu òdagisikòḍuttenè. adariṃda nīnu gaṃdharva-devatègal̤òṃdigè śakranannū mīrisuvaṃtāguttīyè!
14007026a na tu me vartate buddhirdhane yājyeṣu vā punaḥ|
14007026c vipriyaṃ tu cikīrṣāmi bhrātuśceṃdrasya cobhayoḥ||
dhanadalliyāgalī athavā yajñagal̤annu māḍisuvudaralliyāgalī nanagè manassilla. ādarè nanna aṇṇa mattu iṃdra ivaribbarigū apriyavādudannu māḍalu bayasuttenè.
14007027a gamayiṣyāmi ceṃdreṇa samatāmapi te dhruvam|
14007027c priyaṃ ca te kariṣyāmi satyametadbravīmi te||
nijavāgiyū ninnannu iṃdrana samanāgi māḍuttenè. ninagè priyavādudanne māḍuttenè. nānu ninagè hel̤uttiruvudu satya.”
samāpti
iti śrīmahābhārate aśvamedhikaparvaṇi saṃvartamaruttīye saptamo'dhyāyaḥ||
idu śrīmahābhāratadalli aśvamedhikaparvadalli saṃvartamaruttīya ènnuva el̤ane adhyāyavu.