005: സംവര്തമരുത്തീയഃ

പ്രവേശ

।। ഓം ഓം നമോ നാരായണായ।। ശ്രീ വേദവ്യാസായ നമഃ ।।

ശ്രീ കൃഷ്ണദ്വൈപായന വേദവ്യാസ വിരചിത

ശ്രീ മഹാഭാരത

അശ്വമേധിക പര്വ

അശ്വമേധിക പര്വ

അധ്യായ 5

സാര

വ്യാസനു സംവര്ത-മരുത്തര കഥെയന്നു മുംദുവരെസിദുദു (1-26).

14005001 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
14005001a കഥംവീര്യഃ സമഭവത്സ രാജാ വദതാം വരഃ।
14005001c കഥം ച ജാതരൂപേണ സമയുജ്യത സ ദ്വിജ।।

യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “മാതനാഡുവവരല്ലി ശ്രേഷ്ഠനേ! ദ്വിജ! ആ രാജനു എഷ്ടു വീര്യവംതനാഗിദ്ദനു? അവനിഗെ അഷ്ടൊംദു ചിന്നവു ഹേഗെ ദൊരെയിതു?

14005002a ക്വ ച തത്സാംപ്രതം ദ്രവ്യം ഭഗവന്നവതിഷ്ഠതേ।
14005002c കഥം ച ശക്യമസ്മാഭിസ്തദവാപ്തും തപോധന।।

ഭഗവന്! ആ ദ്രവ്യവു ഈഗ എല്ലിദെ? തപോധന! അദന്നു നാവു ഹേഗെ പഡെദുകൊള്ളബഹുദു?”

14005003 വ്യാസ ഉവാച।
14005003a അസുരാശ്ചൈവ ദേവാശ്ച ദക്ഷസ്യാസന്പ്രജാപതേഃ।
14005003c അപത്യം ബഹുലം താത തേഽസ്പര്ധംത പരസ്പരമ്।।

വ്യാസനു ഹേളിദനു: “മഗൂ! പ്രജാപതി ദക്ഷനിഗെ അസുരരു മത്തു ദേവതെഗളെംബ അനേക മക്കളിദ്ദരു. അവരു പരസ്പര സ്പര്ധിസുത്തലേ ഇദ്ദരു.

14005004a തഥൈവാംഗിരസഃ പുത്രൌ വ്രതതുല്യൌ ബഭൂവതുഃ।
14005004c ബൃഹസ്പതിര്ബൃഹത്തേജാഃ സംവര്തശ്ച തപോധനഃ।।

ഹാഗെയേ അംഗിരസനിഗെ വ്രതദല്ലി സരിസമരാദ പുത്രരിബ്ബരിദ്ദരു: മഹാതേജസ്വീ ബൃഹസ്പതി മത്തു തപോധന സംവര്ത.

14005005a താവപി സ്പര്ധിനൌ രാജന്പൃഥഗാസ്താം പരസ്പരമ്।
14005005c ബൃഹസ്പതിശ്ച സംവര്തം ബാധതേ സ്മ പുനഃ പുനഃ।।

രാജന്! ബേരെ ബേരെ ഇദ്ദ അവരിബ്ബരൂ സദാ പരസ്പരരല്ലി സ്പര്ധിസുത്തലേ ഇദ്ദരു. ബൃഹസ്പതിയാദരോ സംവര്തനന്നു പുനഃ പുനഃ ബാധിസുത്തിദ്ദനു.

14005006a സ ബാധ്യമാനഃ സതതം ഭ്രാത്രാ ജ്യേഷ്ഠേന ഭാരത।
14005006c അര്ഥാനുത്സൃജ്യ ദിഗ്വാസാ വനവാസമരോചയത്।।

ഭാരത! ഹിരിയ അണ്ണനിംദ സതതവൂ പീഡിസല്പഡുത്തിദ്ദ സംവര്തനു സംപത്തന്നു തൊരെദു ദിഗംബരനാഗി വനവാസവന്നു ബയസിദനു.

14005007a വാസവോഽപ്യസുരാന്സര്വാന്നിര്ജിത്യ ച നിഹത്യ ച।
14005007c ഇംദ്രത്വം പ്രാപ്യ ലോകേഷു തതോ വവ്രേ പുരോഹിതമ്।
14005007e പുത്രമംഗിരസോ ജ്യേഷ്ഠം വിപ്രശ്രേഷ്ഠം ബൃഹസ്പതിമ്।।

വാസവനു എല്ല അസുരരന്നൂ സംഹരിസി ഗെദ്ദു ലോകദ ഇംദ്രത്വവന്നു പഡെദുകൊള്ളലു അവനു അംഗിരസന ജ്യേഷ്ഠ പുത്ര വിപ്രശ്രേഷ്ഠ ബൃഹസ്പതിയന്നു പുരോഹിതനന്നാഗി ആരിസികൊംഡനു.

14005008a യാജ്യസ്ത്വംഗിരസഃ പൂര്വമാസീദ്രാജാ കരംധമഃ।
14005008c വീര്യേണാപ്രതിമോ ലോകേ വൃത്തേന ച ബലേന ച।
14005008e ശതക്രതുരിവൌജസ്വീ ധര്മാത്മാ സംശിതവ്രതഃ।।

ഹിംദെ വീര്യ-നഡതെ-ബലഗളല്ലി ലോകഗളല്ലിയേ അപ്രതിമനാഗിദ്ദ, ശത്രുക്രതുവിനംതെ ഓജസ്വിയൂ, ധര്മാത്മനൂ, സംശിതവ്രതനൂ ആഗിദ്ദ രാജാ കരംധമനു ആംഗിരസന മൂലക യജ്ഞഗളന്നു നഡെസിദ്ദനു.

14005009a വാഹനം യസ്യ യോധാശ്ച ദ്രവ്യാണി വിവിധാനി ച।
14005009c ധ്യാനാദേവാഭവദ്രാജന്മുഖവാതേന സര്വശഃ।।

രാജന്! കരംധമനു ധ്യാനിസിദൊഡനെയേ അവന ബായിയിംദ ഹൊരഡുവ ശ്വാസദിംദ വാഹനഗളു, യോധരു, മത്തു വിവിധ ദ്രവ്യഗളു എല്ലകഡെഗളിംദ ഹുട്ടുത്തിദ്ദവു.

14005010a സ ഗുണൈഃ പാര്ഥിവാന്സര്വാന്വശേ ചക്രേ നരാധിപഃ।
14005010c സംജീവ്യ കാലമിഷ്ടം ച സശരീരോ ദിവം ഗതഃ।।

ആ നരാധിപനു തന്ന ഗുണഗളിംദ സര്വ പാര്ഥിവരന്നൂ വശദല്ലി തംദുകൊംഡു, ഇഷ്ടവിദ്ദഷ്ടു കാല ജീവംതവിദ്ദു, സശരീരരനാഗി ദിവംഗതനാദനു.

14005011a ബഭൂവ തസ്യ പുത്രസ്തു യയാതിരിവ ധര്മവിത്।
14005011c അവിക്ഷിന്നാമ ശത്രുക്ഷിത്സ വശേ കൃതവാന്മഹീമ്।
14005011e വിക്രമേണ ഗുണൈശ്ചൈവ പിതേവാസീത്സ പാര്ഥിവഃ।।

അവിക്ഷിതനെംബ ഹെസരിന അവന മഗനാദരോ യയാതിയംതെ ധര്മവിദുവാഗിദ്ദു ഇഡീ ഭൂമിയന്നേ തന്ന വശദല്ലിട്ടുകൊംഡിദ്ദനു. ആ പാര്ഥിവനു ഗുണ മത്തു വിക്രമഗളല്ലി അവന തംദെയംതെയേ ഇദ്ദനു.

14005012a തസ്യ വാസവതുല്യോഽഭൂന്മരുത്തോ നാമ വീര്യവാന്।
14005012c പുത്രസ്തമനുരക്താഭൂത്പൃഥിവീ സാഗരാംബരാ।।

അവനിഗെ മരുത്ത എംബ ഹെസരിന, വാസവനിഗെ സമനാഗിദ്ദ, വീര്യവാന് പുത്രനിദ്ദനു. അവനു സാഗരാംബരെ പൃഥ്വിയല്ലിയേ അനുരക്തനാഗിദ്ദനു.

14005013a സ്പര്ധതേ സതതം സ സ്മ ദേവരാജേന പാര്ഥിവഃ।
14005013c വാസവോഽപി മരുത്തേന സ്പര്ധതേ പാംഡുനംദന।।

പാംഡുനംദന! ആ പാര്ഥിവനു സതതവൂ ദേവരാജനൊഡനെ സ്പര്ധിസുത്തിദ്ദനു. വാസവനൂ കൂഡ മരുത്തനൊഡനെ സ്പര്ധിസുത്തിദ്ദനു.

14005014a ശുചിഃ സ ഗുണവാനാസീന്മരുത്തഃ പൃഥിവീപതിഃ।
14005014c യതമാനോഽപി യം ശക്രോ ന വിശേഷയതി സ്മ ഹ।।

പൃഥിവീപതി ശുചി മരുത്തനു അത്യംത ഗുണവംതനാഗിദ്ദനു. പ്രയത്നപട്ടരൂ ശക്രനു അവനന്നു മീരിസലു ശക്യനാഗിരലില്ല.

14005015a സോഽശക്നുവന്വിശേഷായ സമാഹൂയ ബൃഹസ്പതിമ്।
14005015c ഉവാചേദം വചോ ദേവൈഃ സഹിതോ ഹരിവാഹനഃ।।

അവനന്നു മീരിസലു അസാധ്യനാദാഗ ഹരിവാഹന ഇംദ്രനു ദേവതെഗളൊംദിഗെ ബൃഹസ്പതിയന്നു കരെദു അവനിഗെ ഈ മാതന്നാഡിദനു:

14005016a ബൃഹസ്പതേ മരുത്തസ്യ മാ സ്മ കാര്ഷീഃ കഥം ചന।
14005016c ദൈവം കര്മാഥ വാ പിത്ര്യം കര്താസി മമ ചേത്പ്രിയമ്।।

“ബൃഹസ്പതേ! നീനു എംദൂ മരുത്തനിഗെ പുരോഹിതനാഗബേഡ! ദൈവകര്മവാഗലീ അഥവാ പിതൃകര്മവാഗലീ നനഗെ ഇഷ്ടവാഗുവംതെ നീനു മാഡുത്തീയെ.

14005017a അഹം ഹി ത്രിഷു ലോകേഷു സുരാണാം ച ബൃഹസ്പതേ।
14005017c ഇംദ്രത്വം പ്രാപ്തവാനേകോ മരുത്തസ്തു മഹീപതിഃ।।

ബൃഹസ്പതേ! നാനാദരോ മൂരുലോകഗള മത്തു സുരര ഇംദ്രത്വവന്നു പഡെദിരുവെ. മരുത്തനാദരോ കേവല ഭൂമിയ ഓര്വ ഒഡെയ!

14005018a കഥം ഹ്യമര്ത്യം ബ്രഹ്മംസ്ത്വം യാജയിത്വാ സുരാധിപമ്।
14005018c യാജയേര്മൃത്യുസംയുക്തം മരുത്തമവിശംകയാ।।

മൃത്യുവില്ലദ സുരാധിപനിഗെ ബ്രഹ്മനാഗി യാഗമാഡിസുവ നീനു ഹേഗെ താനേ ഏനൂ ശംകെയില്ലദേ മൃത്യുപരനാഗിരുവ മരുത്തനിഗെ യാഗമാഡിസുവെ?

14005019a മാം വാ വൃണീഷ്വ ഭദ്രം തേ മരുത്തം വാ മഹീപതിമ്।
14005019c പരിത്യജ്യ മരുത്തം വാ യഥാജോഷം ഭജസ്വ മാമ്।।

നിനഗെ മംഗളവാഗലി! നീനു നന്നന്നാഗലീ അഥവാ മഹീപതി മരുത്തനന്നാഗലീ ആരിസികോ! മരുത്തനന്നു ബിട്ടുബിഡു അഥവാ നനഗെ പ്രീതിപാത്രനാഗദേ ഇരു.”

14005020a ഏവമുക്തഃ സ കൌരവ്യ ദേവരാജ്ഞാ ബൃഹസ്പതിഃ।
14005020c മുഹൂര്തമിവ സംചിംത്യ ദേവരാജാനമബ്രവീത്।।

കൌരവ്യ! ദേവരാജനു ഹീഗെ ഹേളലു ബൃഹസ്പതിയു ഒംദു ക്ഷണ ആലോചിസി ദേവരാജനിഗെ ഹേളിദനു:

14005021a ത്വം ഭൂതാനാമധിപതിസ്ത്വയി ലോകാഃ പ്രതിഷ്ഠിതാഃ।
14005021c നമുചേര്വിശ്വരൂപസ്യ നിഹംതാ ത്വം ബലസ്യ ച।।

“ഭൂതഗള അധിപതിയെംദു ലോകഗളു നിന്നന്നു പ്രതിഷ്ഠാപിസിവെ. നീനു നമുചി, വിശ്വരൂപ മത്തു ബലരന്നു സംഹരിസിരുവെ.

14005022a ത്വമാജഹര്ഥ ദേവാനാമേകോ വീര ശ്രിയം പരാമ്।
14005022c ത്വം ബിഭര്ഷി ഭുവം ദ്യാം ച സദൈവ ബലസൂദന।।

വീര! നീനൊബ്ബനേ ദേവതെഗളിഗെ പരമ സംപത്തന്നു പഡെദുകൊട്ടവനു. ബലസൂദന! നീനു ഭൂലോക-സ്വര്ഗലോകഗള പാലനെ-പോഷണെ മാഡുത്തീയെ.

14005023a പൌരോഹിത്യം കഥം കൃത്വാ തവ ദേവഗണേശ്വര।
14005023c യാജയേയമഹം മര്ത്യം മരുത്തം പാകശാസന।।

ദേവഗണേശ്വര! പാകശാസന! നിന്ന പൌരോഹിത്യവന്നു മാഡികൊംഡ നാനു ഹേഗെ താനേ മനുഷ്യ മരുത്തന യജ്ഞദ പൌരോഹിത്യവന്നു മാഡലി?

14005024a സമാശ്വസിഹി ദേവേശ നാഹം മര്ത്യായ കര്ഹി ചിത്।
14005024c ഗ്രഹീഷ്യാമി സ്രുവം യജ്ഞേ ശൃണു ചേദം വചോ മമ।।

ദേവേശ! നന്ന ഈ മാതന്നു കേളു! മനുഷ്യര യജ്ഞവന്നു മാഡിസുവ കാര്യവന്നു നാനു എംദൂ ഹിഡിയുവുദില്ല. നന്ന ആശ്വാസനെയിദെ.

14005025a ഹിരണ്യരേതസോഽംഭഃ സ്യാത്പരിവര്തേത മേദിനീ।
14005025c ഭാസം ച ന രവിഃ കുര്യാന്മത്സത്യം വിചലേദ്യദി।।

ഹിരണ്യരേതസ അഗ്നിയു തണ്ണഗാഗബഹുദു. മേദിനിയു തലെകെളഗാഗബഹുദു. സൂര്യനു പ്രകാശിസദെയൂ ഇരബഹുദു. ആദരെ നന്ന സത്യവചനവു സുള്ളാഗുവുദില്ല!”

14005026a ബൃഹസ്പതിവചഃ ശ്രുത്വാ ശക്രോ വിഗതമത്സരഃ।
14005026c പ്രശസ്യൈനം വിവേശാഥ സ്വമേവ ഭവനം തദാ।।

ബൃഹസ്പതിയ മാതന്നു കേളി ശക്രനു മത്സരവന്നു കളെദുകൊംഡനു. ബൃഹസ്പതിയന്നു പ്രശംസെമാഡി തന്ന ഭവനവന്നു പ്രവേശിസിദനു.”

സമാപ്തി

ഇതി ശ്രീമഹാഭാരതേ അശ്വമേധികപര്വണി സംവര്തമരുത്തീയേ പംചമോഽധ്യായഃ।।
ഇദു ശ്രീമഹാഭാരതദല്ലി അശ്വമേധികപര്വദല്ലി സംവര്തമരുത്തീയ എന്നുവ ഐദനേ അധ്യായവു.