ପ୍ରଵେଶ
।। ଓଂ ଓଂ ନମୋ ନାରାଯଣାଯ।। ଶ୍ରୀ ଵେଦଵ୍ଯାସାଯ ନମଃ ।।
ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣଦ୍ଵୈପାଯନ ଵେଦଵ୍ଯାସ ଵିରଚିତ
ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତ
ଅନୁଶାସନ ପର୍ଵ
ଦାନଧର୍ମ ପର୍ଵ
ଅଧ୍ଯାଯ 123
ସାର
ଦାନ-ଵେଦାଧ୍ଯଯନଗଳॊଂଦିଗॆ ତପସ୍ସିନ ମହତ୍ଵଵନ୍ନୁ ଵ୍ଯାସନୁ ତିଳିସିଦୁଦୁ (1-19).
13123001 ଭୀଷ୍ମ ଉଵାଚ।
13123001a ଏଵମୁକ୍ତଃ ସ ଭଗଵାନ୍ମୈତ୍ରେଯଂ ପ୍ରତ୍ଯଭାଷତ।
13123001c ଦିଷ୍ଟ୍ଯୈଵଂ ତ୍ଵଂ ଵିଜାନାସି ଦିଷ୍ଟ୍ଯା ତେ ବୁଦ୍ଧିରୀଦୃଶୀ।
13123001e ଲୋକୋ ହ୍ଯଯଂ ଗୁଣାନେଵ ଭୂଯିଷ୍ଠଂ ସ୍ମ ପ୍ରଶଂସତି।।
ଭୀଷ୍ମନୁ ହେଳିଦନୁ: “ହୀଗॆ ହେଳଲୁ ଭଗଵାନ୍ ଵ୍ଯାସନୁ ମୈତ୍ରେଯନିଗॆ ହେଳିଦନୁ: “ନୀନୁ ଈ ऎଲ୍ଲ ଵିଷଯଗଳନ୍ନୂ ହୀଗॆଯେ ତିଳିଦୁକॊଂଡିରୁଵୁଦୁ ସୌଭାଗ୍ଯଵେ ସରି. ଭାଗ୍ଯଦ କାରଣଦିଂଦଲେ ନିନଗॆ ଇଂତହ ବୁଦ୍ଧିଯୁଂଟାଗିଦॆ. ଲୋକଦଲ୍ଲି ଜନରୁ ଉତ୍ତମ ଗୁଣଗଳିରୁଵଵରନ୍ନେ ଯାଵାଗଲୂ ପ୍ରଶଂସିସୁତ୍ତାରॆ.
13123002a ରୂପମାନଵଯୋମାନଶ୍ରୀମାନାଶ୍ଚାପ୍ଯସଂଶଯମ୍।
13123002c ଦିଷ୍ଟ୍ଯା ନାଭିଭଵଂତି ତ୍ଵାଂ ଦୈଵସ୍ତେଽଯମନୁଗ୍ରହଃ।
13123002e ଯତ୍ତେ ଭୃଶତରଂ ଦାନାଦ୍ଵର୍ତଯିଷ୍ଯାମି ତଚ୍ଚୃଣୁ।।
ଅଦୃଷ୍ଟଵଶାତ୍ ରୂପ, ଵଯସ୍ସୁ ମତ୍ତୁ ସଂପତ୍ତୁଗଳ ଅଭିମାନଵୁ ନିନ୍ନ ମେଲॆ ଯାଵ ଵିଧଦ ପ୍ରଭାଵଵନ୍ନୂ ବୀରିଲ୍ଲ. ଇଦୁ ଦେଵତॆଗଳ ଅନୁଗ୍ରହଵେ ଆଗିଦॆ ऎନ୍ନୁଵୁଦରଲ୍ଲି ସଂଶଯଵିଲ୍ଲ. ନାନୀଗ ଦାନକ୍କିଂତଲୂ ଵିଶେଷଵାଦ ଧର୍ମଵନ୍ନୁ ହେଳୁତ୍ତେନॆ. କେଳୁ.
13123003a ଯାନୀହାଗମଶାସ୍ତ୍ରାଣି ଯାଶ୍ଚ କାଶ୍ଚିତ୍ପ୍ରଵୃତ୍ତଯଃ।
13123003c ତାନି ଵେଦଂ ପୁରସ୍କୃତ୍ଯ ପ୍ରଵୃତ୍ତାନି ଯଥାକ୍ରମମ୍।।
ଈ ଜଗତ୍ତିନଲ୍ଲି ऎଷ୍ଟୁ ଶାସ୍ତ୍ରଗଳିଵॆଯୋ ମତ୍ତୁ ऎଷ୍ଟୁ ବଗॆଯ ପ୍ରଵୃତ୍ତିଗଳିଵॆଯୋ ଅଵॆଲ୍ଲଵୂ ଵେଦଵନ୍ନେ ପୁରସ୍କରିସି ଯଥାକ୍ରମଵାଗି ପ୍ରଚଲିତଵାଗିଵॆ.
13123004a ଅହଂ ଦାନଂ ପ୍ରଶଂସାମି ଭଵାନପି ତପଃଶ୍ରୁତେ।
13123004c ତପଃ ପଵିତ୍ରଂ ଵେଦସ୍ଯ ତପଃ ସ୍ଵର୍ଗସ୍ଯ ସାଧନମ୍।।
ନାନୁ ଦାନଵନ୍ନୁ ପ୍ରଶଂସିସୁତ୍ତେନॆ. ନୀନୁ ତପସ୍ସନ୍ନୂ ଜ୍ଞାନଵନ୍ନୂ ପ୍ରଶଂସିସୁତ୍ତୀଯॆ. ତପସ୍ସୁ ପଵିତ୍ରଵାଦୁଦୁ. ତପସ୍ସୁ ଵେଦ ମତ୍ତୁ ସ୍ଵର୍ଗକ୍କॆ ସାଧନଵୁ.
13123005a ତପସା ମହଦାପ୍ନୋତି ଵିଦ୍ଯଯା ଚେତି ନଃ ଶ୍ରୁତମ୍।
13123005c ତପସୈଵ ଚାପନୁଦେଦ୍ଯଚ୍ଚାନ୍ଯଦପି ଦୁଷ୍କୃତମ୍।।
ତପସ୍ସୁ ମତ୍ତୁ ଵେଦଵିଦ୍ଯॆଯିଂଦ ମନୁଷ୍ଯନୁ ମହତ୍ତ୍ଵଵନ୍ନୁ ପଡॆଯୁତ୍ତାନॆଂଦୁ କେଳିଦ୍ଦେଵॆ. ନାନାଵିଧଦ ପାପଗଳନ୍ନୂ ତପସ୍ସିନିଂଦଲେ ହୋଗଲାଡିସିକॊଳ୍ଳବହୁଦୁ.
13123006a ଯଦ୍ଯଦ୍ଧି କିଂ ଚିତ୍ସଂଧାଯ ପୁରୁଷସ୍ତପ୍ଯତେ ତପଃ।
13123006c ସର୍ଵମେତଦଵାପ୍ନୋତି ବ୍ରାହ୍ମଣୋ ଵେଦପାରଗଃ।।
ଯାଵ ଯାଵ ଉଦ୍ଦେଶଦିଂଦ ମନୁଷ୍ଯନୁ ତପସ୍ସନ୍ନୁ ତପିସୁତ୍ତାନୋ ଅଵॆଲ୍ଲଵନ୍ନୂ ଵେଦପାରଗ ବ୍ରାହ୍ମଣନୁ ପଡॆଦୁକॊଳ୍ଳୁତ୍ତାନॆ.
13123007a ଦୁରନ୍ଵଯଂ ଦୁଷ୍ପ୍ରଧୃଷ୍ଯଂ ଦୁରାପଂ ଦୁରତିକ୍ରମମ୍।
13123007c ସର୍ଵଂ ଵୈ ତପସାଭ୍ଯେତି ତପୋ ହି ବଲଵତ୍ତରମ୍।।
ଯାଵୁଦରॊଂଦିଗॆ ସଂବଂଧଵନ୍ନୁ କଲ୍ପିସିକॊଳ୍ଳଲୁ ସାଧ୍ଯଵାଗୁଵୁଦିଲ୍ଲଵୋ ଅଦରॊଡନॆ ସଂବଂଧଵନ୍ନୁ ତପସ୍ସିନିଂଦଲେ କଲ୍ପିସିକॊଳ୍ଳବହୁଦୁ. ऎଦୁରିସଲୁ ସାଧ୍ଯଵାଗଦେ ଇରୁଵଵଵନ୍ନୁ ତପସ୍ସିନିଂଦ ऎଦୁରିସବହୁଦୁ. ଦୁର୍ଲଭଵାଦୁଦନ୍ନୁ ତପସ୍ସିନିଂଦ ପଡॆଦୁକॊଳ୍ଳବହୁଦୁ. ଦାଟଲୁ ସାଦ୍ଯଵାଗଦେ ଇରୁଵୁଦନ୍ନୂ ତପସ୍ସିନିଂଦ ଦାଟବହୁଦୁ. ऎଲ୍ଲଵୂ ତପସ୍ସିନିଂଦଲେ ସାଧ୍ଯଵାଗୁତ୍ତଵॆ. ଆଦୁଦରିଂଦ ତପସ୍ସେ ବଲଵତ୍ତରଵାଦୁଦୁ.
13123008a ସୁରାପୋଽସଂମତାଦାଯୀ ଭ୍ରୂଣହା ଗୁରୁତଲ୍ପଗଃ।
13123008c ତପସା ତରତେ ସର୍ଵମେନସଶ୍ଚ ପ୍ରମୁଚ୍ଯତେ।।
ସୁରାପାନମାଡିଦ, ଦୁର୍ଦାନଗଳନ୍ନୁ ସ୍ଵୀକରିସୁଵ, ଅଥଵା କଳ୍ଳନୁ, ଭ୍ରୂଣହତ୍ଯॆଯନ୍ନୁ ମାଡିଦ ମତ୍ତୁ ଗୁରୁପତ୍ନିଯॊଡନॆ କୂଡିଦ ପାପିଷ୍ଠରॆଲ୍ଲରୂ କୂଡ ତପସ୍ସିନିଂଦ ପାପମୁକ୍ତରାଗି ସଂସାରସାଗରଵନ୍ନୁ ଦାଟୁତ୍ତାରॆ.
13123009a ସର୍ଵଵିଦ୍ଯସ୍ତୁ ଚକ୍ଷୁଷ୍ମାନପି ଯାଦୃଶତାଦୃଶଃ।
13123009c ତପସ୍ଵିନୌ ଚ ତାଵାହୁସ୍ତାଭ୍ଯାଂ କାର୍ଯଂ ସଦା ନମଃ।।
ସର୍ଵଵିଦ୍ଯାଵଂତନନ୍ନୁ ଚକ୍ଷୁଷ୍ମଂତନॆଂଦୁ କରॆଯୁତ୍ତାରॆ. ହାଗॆଯେ ତପସ୍ଵିଯୁ ऎଂଥଵନେ ଆଗିଦ୍ଦରୂ ଅଵନନ୍ନୁ ନେତ୍ରଵଂତନॆଂଦୁ ହେଳୁତ୍ତାରॆ. ବହୁଶ୍ରୁତନିଗୂ ତପସ୍ଵିଗୂ ସଦା ନମସ୍କରିସବେକୁ.
13123010a ସର୍ଵେ ପୂଜ୍ଯାଃ ଶ୍ରୁତଧନାସ୍ତଥୈଵ ଚ ତପସ୍ଵିନଃ।
13123010c ଦାନପ୍ରଦାଃ ସୁଖଂ ପ୍ରେତ୍ଯ ପ୍ରାପ୍ନୁଵଂତୀହ ଚ ଶ୍ରିଯମ୍।।
ଵେଦଵନ୍ନେ ଧନଵନ୍ନାଗି ହॊଂଦିରୁଵଵରୁ ମତ୍ତୁ ତପସ୍ଵିଗଳॆଲ୍ଲରୂ ପୂଜନୀଯରେ. ଦାନିଗଳୂ କୂଡ ଇଲ୍ଲି ସଂପତ୍ତନ୍ନୁ ପଡॆଦୁ ପରଲୋକଦଲ୍ଲି ସୁଖିଗଳାଗୁତ୍ତାରॆ.
13123011a ଇମଂ ଚ ବ୍ରହ୍ମଲୋକଂ ଚ ଲୋକଂ ଚ ବଲଵତ୍ତରମ୍।
13123011c ଅନ୍ନଦାନୈଃ ସୁକୃତିନଃ ପ୍ରତିପଦ୍ଯଂତି ଲୌକିକାଃ।।
ପୁଣ୍ଯକର୍ମିଗଳୁ ଅନ୍ନଦାନଗଳିଂଦ ଲୌକିକଵାଦ ଫଲଗଳନ୍ନୂ ମତ୍ତୁ ନଂତର ବ୍ରହ୍ମଲୋକ ହାଗୂ ଅଦକ୍କୂ ବଲଵତ୍ତରଵାଦ ଲୋକଗଳନ୍ନୁ ପଡॆଯୁତ୍ତାରॆ.
13123012a ପୂଜିତାଃ ପୂଜଯଂତ୍ଯେତାନ୍ମାନିତା ମାନଯଂତି ଚ।
13123012c ଅଦାତା1 ଯତ୍ର ଯତ୍ରୈତି ସର୍ଵତଃ ସଂପ୍ରଣୁଦ୍ଯତେ।।
ପୂଜିତଗॊଂଡଵରୁ ପୂଜିସୁତ୍ତାରॆ ମତ୍ତୁ ସନ୍ମାନିତରାଦଵରୁ ସନ୍ମାନିସୁତ୍ତାରॆ. ଦାନିଯୁ ऎଲ୍ଲॆଲ୍ଲି ହୋଗୁତ୍ତାନୋ ऎଲ୍ଲକଡॆ ଅଵନନ୍ନୁ ସ୍ତୁତିସୁତ୍ତାରॆ.
13123013a ଅକର୍ତା ଚୈଵ କର୍ତା ଚ ଲଭତେ ଯସ୍ଯ ଯାଦୃଶମ୍।
13123013c ଯଦ୍ଯେଵୋର୍ଧ୍ଵଂ ଯଦ୍ଯଵାକ୍ଚ ତ୍ଵଂ ଲୋକମଭିଯାସ୍ଯସି।।
ଦାନମାଡୁଵଵନୁ ମତ୍ତୁ ଦାନମାଡଦଵନୁ ତମ୍ମ ତମ୍ମ କର୍ମଗଳିଗॆ ତକ୍କଂତॆ ଫଲଵନ୍ନୁ ପଡॆଦୁକॊଳ୍ଳୁତ୍ତାରॆ. ଅଵସାନାନଂତର କର୍ମଫଲାନୁସାରଵାଗି ମେଲିନ ଅଥଵା କॆଳଗିନ ଲୋକଗଳିଗॆ ହୋଗୁତ୍ତାରॆ.
13123014a ପ୍ରାପ୍ସ୍ଯସେ ତ୍ଵନ୍ନପାନାନି ଯାନି ଦାସ୍ଯସି କାନି ଚିତ୍।
13123014c ମେଧାଵ୍ଯସି କୁଲେ ଜାତଃ ଶ୍ରୁତଵାନନୃଶଂସଵାନ୍।।
13123015a କୌମାରଦାରଵ୍ରତଵାନ୍ମୈତ୍ରେଯ ନିରତୋ ଭଵ।
13123015c ଏତଦ୍ଗୃହାଣ ପ୍ରଥମଂ ପ୍ରଶସ୍ତଂ ଗୃହମେଧିନାମ୍।।
ମୈତ୍ରେଯ! ବଯସିଦ ଵସ୍ତୁଗଳॆଲ୍ଲଵନ୍ନୂ ପଡॆଦୁକॊଳ୍ଳୁତ୍ତୀଯॆ. ଅନ୍ନପାନଗଳନ୍ନୂ ପଡॆଦୁକॊଳ୍ଳୁତ୍ତୀଯॆ. ନୀନୁ ମେଧାଵୀ. ସତ୍କୁଲପ୍ରସୂତ. ଶାସ୍ତ୍ରଜ୍ଞ. ଦଯାଣୁ. ତରୁଣ. ଵ୍ରତନିଷ୍ଠ. ସଦା ଧର୍ମପାଲନॆଯଲ୍ଲିଯେ ନିରତନାଗିରୁ. ଗୃହସ୍ଥରିଗିରୁଵ ସର୍ଵୋତ୍ତମ ମୁଖ୍ଯକର୍ତଵ୍ଯଵନ୍ନୁ ଅଂଗୀକରିସୁ.
13123016a ଯୋ ଭର୍ତା ଵାସିତାତୁଷ୍ଟୋ ଭର୍ତୁସ୍ତୁଷ୍ଟା ଚ ଵାସିତା।
13123016c ଯସ୍ମିନ୍ନେଵଂ କୁଲେ ସର୍ଵଂ କଲ୍ଯାଣଂ ତତ୍ର ଵର୍ତତେ।।
ପତିଯୁ ତୁଷ୍ଟନାଗି ମତ୍ତୁ ପତ୍ନିଯୁ ତୁଷ୍ଟଳାଗି ଵାସିସୁତ୍ତିରୁଵ କୁଲଦଲ୍ଲି ସର୍ଵଵୂ କଲ୍ଯାଣମଯଵାଗିଯେ ଇରୁତ୍ତଦॆ.
13123017a ଅଦ୍ଭିର୍ଗାତ୍ରାନ୍ମଲମିଵ ତମୋଽଗ୍ନିପ୍ରଭଯା ଯଥା।
13123017c ଦାନେନ ତପସା ଚୈଵ ସର୍ଵପାପମପୋହ୍ଯତେ।।
ନୀରିନିଂଦ ଦେହଦ କॊଳॆଯନ୍ନୁ ତॊଳॆଦୁକॊଳ୍ଳୁଵଂତॆ, ମତ୍ତୁ ଅଗ୍ନିଯିଂଦ କତ୍ତଲॆଯନ୍ନୁ ହୋଗଲାଡିସୁଵଂତॆ ଦାନ-ତପସ୍ସୁଗଳିଂଦ ସର୍ଵପାପଗଳନ୍ନୂ କଳॆଦୁକॊଳ୍ଳବହୁଦୁ.
13123018a ସ୍ଵସ୍ତି ପ୍ରାପ୍ନୁହି ମୈତ୍ରେଯ ଗୃହାନ୍ସାଧୁ ଵ୍ରଜାମ୍ଯହମ୍।
13123018c ଏତନ୍ମନସି କର୍ତଵ୍ଯଂ ଶ୍ରେଯ ଏଵଂ ଭଵିଷ୍ଯତି।।
ମୈତ୍ରେଯ! ନିନଗॆ ମଂଗଳଵାଗଲି. ନାନିନ୍ନୁ ନନ୍ନ ଆଶ୍ରମକ୍କॆ ହୋଗୁତ୍ତେନॆ. ନାନୁ ହେଳିଦୁଦନ୍ନୁ ସ୍ମରିସିକॊଂଡୁ ଅଦରଂତॆଯେ ମାଡୁ. ଶ୍ରେଯସ୍ସୁଂଟାଗୁତ୍ତଦॆ.”
13123019a ତଂ ପ୍ରଣମ୍ଯାଥ ମୈତ୍ରେଯଃ କୃତ୍ଵା ଚାଭିପ୍ରଦକ୍ଷିଣମ୍।
13123019c ସ୍ଵସ୍ତି ପ୍ରାପ୍ନୋତୁ ଭଗଵାନିତ୍ଯୁଵାଚ କୃତାଂଜଲିଃ।।
ଵ୍ଯାସନୁ ହୀଗॆ ହେଳିଦ ନଂତର ମୈତ୍ରେଯନୁ ଅଵନିଗॆ ପ୍ରଦକ୍ଷିଣॆ ନମସ୍କାରଵନ୍ନୁ ମାଡି ଅଂଜଲୀବଦ୍ଧନାଗି “ପୂଜ୍ଯନିଗॆ କଲ୍ଯାଣଵାଗଲି” ऎଂଦୁ ହେଳି ବୀଳ୍କॊଟ୍ଟନୁ.”
ସମାପ୍ତି
ଇତି ଶ୍ରୀମହାଭାରତେ ଅନୁଶାସନ ପର୍ଵଣି ଦାନଧର୍ମ ପର୍ଵଣି ମୈତ୍ରେଯଭିକ୍ଷାଯାଂ ତ୍ରଯୋଵିଂଶତ୍ଯଧିକଶତତମୋଽଧ୍ଯାଯଃ।।
ଇଦୁ ଶ୍ରୀମହାଭାରତଦଲ୍ଲି ଅନୁଶାସନ ପର୍ଵଦଲ୍ଲି ଦାନଧର୍ମ ପର୍ଵଦଲ୍ଲି ମୈତ୍ରେଯଭିକ୍ଷ ऎନ୍ନୁଵ ନୂରାଇପ୍ପତ୍ମୂରନେ ଅଧ୍ଯାଯଵୁ.
-
ସ ଦାତା (ଭାରତ ଦର୍ଶନ/ଗୀତା ପ୍ରॆସ୍). ↩︎