121: ಮೈತ್ರೇಯಭಿಕ್ಷಾ

প্ৰৱেশ

।। ওং ওং নমো নাৰাযণায।। শ্ৰী ৱেদৱ্যাসায নমঃ ।।

শ্ৰী কৃষ্ণদ্ৱৈপাযন ৱেদৱ্যাস ৱিৰচিত

শ্ৰী মহাভাৰত

অনুশাসন পৰ্ৱ

দানধৰ্ম পৰ্ৱ

অধ্যায 121

সাৰ

দানদ ৱিশিষ্টতॆযন্নু প্ৰতিপাদিসুৱ ৱ্যাস-মৈত্ৰেযৰ সংৱাদ (1-23).

13121001 যুধিষ্ঠিৰ উৱাচ।
13121001a ৱিদ্যা তপশ্চ দানং চ কিমেতেষাং ৱিশিষ্যতে।
13121001c পৃচ্চামি ত্ৱা সতাং শ্ৰেষ্ঠ তন্মে ব্ৰূহি পিতামহ।।

যুধিষ্ঠিৰনু হেল়িদনু: “পিতামহ! ৱিদ্যॆ, তপস্সু, মত্তু দান ইৱুগল়ল্লি যাৱুদু ৱিশিষ্টৱাদুদু? সংতৰল্লি শ্ৰেষ্ঠ! নিন্নন্নু কেল়ুত্তিদ্দেনॆ. হেল়ু.”

13121002 ভীষ্ম উৱাচ।
13121002a অত্ৰাপ্যুদাহৰংতীমমিতিহাসং পুৰাতনম্।
13121002c মৈত্ৰেযস্য চ সংৱাদং কৃষ্ণদ্ৱৈপাযনস্য চ।।

ভীষ্মনু হেল়িদনু: “ইদক্কॆ সংবংধিসিদংতॆ পুৰাতন ইতিহাসৱাদ মৈত্ৰেয মত্তু কৃষ্ণদ্ৱৈপাযনৰ সংৱাদৱন্নু উদাহৰিসুত্তাৰॆ.

13121003a কৃষ্ণদ্ৱৈপাযনো ৰাজন্নজ্ঞাতচৰিতং চৰন্।
13121003c ৱাৰাণস্যামুপাতিষ্ঠন্মৈত্ৰেযং স্ৱৈৰিণীকুলে।।

ৰাজন্! কৃষ্ণদ্ৱৈপাযননু অজ্ঞাতৱাগি সংচৰিসুত্তা ৱাৰাণসিযন্নু তলুপি অল্লি স্ৱৈৰিণীকুলদ মৈত্ৰেযনন্নু কংডনু.

13121004a তমুপস্থিতমাসীনং জ্ঞাত্ৱা স মুনিসত্তমম্।
13121004c অৰ্চিত্ৱা ভোজযামাস মৈত্ৰেযোঽশনমুত্তমম্।।

অল্লিগॆ আগমিসি কুল়িতিদ্দ আ মুনিসত্তমনন্নু তিল়িদুকॊংডু মৈত্ৰেযনু অৱনন্নু অৰ্চিসি উত্তম অন্নদিংদ ভোজন মাডিসিদনু.

13121005a তদন্নমুত্তমং ভুক্ত্ৱা গুণৱত্সাৰ্ৱকামিকম্।
13121005c প্ৰতিষ্ঠমানোঽস্মযত প্ৰীতঃ কৃষ্ণো মহামনাঃ।।

সাৰ্ৱকামিকৱাদ গুণৱত্তাদ আ উত্তম অন্নৱন্নু ভুংজিসি প্ৰীতনাদ মহামনস্ৱী কৃষ্ণনু হॊৰডুৱাগ মুগুল়্নক্কনু.

13121006a তমুত্স্মযংতং সংপ্ৰেক্ষ্য মৈত্ৰেযঃ কৃষ্ণমব্ৰৱীত্।
13121006c কাৰণং ব্ৰূহি ধৰ্মাত্মন্যোঽস্মযিষ্ঠাঃ কুতশ্চ তে।
13121006e তপস্ৱিনো ধৃতিমতঃ প্ৰমোদঃ সমুপাগতঃ।।

অৱন মুগুল়্নগॆযন্নু নোডি মৈত্ৰেযনু কৃষ্ণনিগॆ কেল়িদনু: “ধৰ্মাত্ম! নিন্ন ঈ মুগুল়্নগॆগॆ কাৰণৱন্নু হেল়ু. তপস্ৱিযূ ধৃতমতনূ আগিৰুৱ নিনগॆ ऎল্লিংদ ঈ প্ৰমোদৱুংটাগিদॆ?

13121007a এতত্পৃচ্চামি তে ৱিদ্ৱন্নভিৱাদ্য প্ৰণম্য চ।
13121007c আত্মনশ্চ তপোভাগ্যং মহাভাগ্যং তথৈৱ চ।।

ৱিদ্ৱন্! নানু নিন্নন্নু অভিৱাদিসি নমস্কৰিসি ইদন্নু কেল়ুত্তিদ্দেনॆ. নানু নন্নল্লি তপোভাগ্য মত্তু মহাভাগ্যৱন্নু কংডিদ্দেনॆ.

13121008a পৃথগাচৰতস্তাত পৃথগাত্মনি চাত্মনোঃ।
13121008c অল্পাংতৰমহং মন্যে ৱিশিষ্টমপি ৱা ত্ৱযা।।

জীৱাত্মা মত্তু পৰমাত্মৰল্লি স্ৱল্পৱে অংতৰৱন্নু কাণুত্তেনॆ. সৰ্ৱপদাৰ্থগল়ॊংদিগॆ পৰমাত্মন সংবংধৱিদॆ. একॆংদৰॆ অৱনু সৰ্ৱৱ্যাপিযু. ঈ কাৰণদিংদ নানু পৰমাত্মনু জীৱাত্মনিগিংত শ্ৰেষ্ঠ ऎংদূ ভাৱিসুত্তেনॆ. নীনূ কূড জীৱাত্ম-পৰমাত্মৰু অভিন্ন ऎংদু তিল়িদৱনাগিদ্দীযॆ. আদৰূ নিন্ন আচৰণॆযু ভিন্নৱাগিদॆ. নিনগॆ স্ৱল্প ৱিস্মযৱাগিদॆ মত্তু ননগॆ ৱিস্মযৱাগুত্তিল্ল.”

13121009 ৱ্যাস উৱাচ।
13121009a অতিচ্চেদাতিৱাদাভ্যাং স্মযোঽযং সমুপাগতঃ।
13121009c অসত্যং ৱেদৱচনং কস্মাদ্ৱেদোঽনৃতং ৱদেত্।।

ৱ্যাসনু হেল়িদনু: “ননগॆ ইল্লি অতিচ্ছংদ¹ মত্তু অতিৱাদ² ইৱॆৰডূ প্ৰাপ্তৱাগিদॆ. ঈ কাৰণদিংদলে নন্নল্লি ৱিস্ময মত্তু হৰ্ষোল্লাসৱু প্ৰকটৱাযিতু. ৱেদৱাক্যৱু ऎংদূ সুল়্ল়াগুৱুদিল্ল. ৱেদৱন্নু যাৰু অসত্য ऎংদু হেল়ুত্তাৰॆ?

13121010a ত্ৰীণ্যেৱ তু পদান্যাহুঃ পুৰুষস্যোত্তমং ৱ্ৰতম্।
13121010c ন দ্ৰুহ্যেচ্চৈৱ দদ্যাচ্চ সত্যং চৈৱ পৰং ৱদেত্।
³13121010e ইদানীং চৈৱ নঃ কৃত্যং পুৰস্তাচ্চ পৰং স্মৃতম্।।

পুৰুষন উত্তম ৱ্ৰতগল়ু মূৰু ऎংদু ৱেদৱু হেল়ুত্তদॆ: যাৰিগূ দ্ৰোহৱন্নॆসগদে ইৰুৱুদু, দাননীডুৱুদু মত্তু ইতৰৰিগॆ সদা সত্যৱন্নে হেল়ুৱুদু. নাৱু ইদন্নু বহল় হিংদॆযে কেল়িদ্দেৱॆ মত্তু ঈ সমযদল্লি কূড ৱেদদ ঈ আজ্ঞॆযন্নু পালিসুৱুদু নম্ম কৰ্তৱ্যৱাগিদॆ.

13121011a অল্পোঽপি তাদৃশো দাযো ভৱত্যুত মহাফলঃ।
13121011c তৃষিতায চ যদ্দত্তং হৃদযেনানসূযতা।।

কॊট্ট দানৱু অল্পৱাদৰূ মহাফলৱন্নু নীডুত্তদॆ ऎংদু হেল়ুত্তাৰॆ. নীনু হসিদিদ্দ মত্তু বাযাৰিদ্দ অতিথিগॆ অসূযাৰহিতনাগি হৃদযপূৰ্ৱকৱাগি অন্ন-জলদ দানৱন্নু নীডিদ্দীযॆ.

13121012a তৃষিতস্তৃষিতায ত্ৱং দত্ত্ৱৈতদশনং মম।
13121012c অজৈষীৰ্মহতো লোকান্মহাযজ্ঞৈৰিৱাভিভো।
13121012e অতো দানপৱিত্ৰেণ প্ৰীতোঽস্মি তপসৈৱ চ।।

ৱিভো! নানু হসিদিদ্দॆ মত্তু বাযাৰিদ্দॆ. নীনু অন্ন-জলগল়ন্নিত্তু নন্ন হসিৱু-বাযাৰিকॆগল়ন্নু তৃপ্তিপডিসিদॆ. ঈ পুণ্যদ প্ৰভাৱদিংদ নীনু মহা যজ্ঞগল়িংদ প্ৰাপ্তৱাগুৱ মহান্ লোকগল়ন্নু জযিসিদ্দীযॆ. ইদু ননগॆ প্ৰত্যক্ষ কাণুত্তিদॆ. ঈ পৱিত্ৰ দান মত্তু তপস্সিনিংদ নানু প্ৰীতনাগিদ্দেনॆ.

13121013a পুণ্যস্যৈৱ হি তে গংধঃ⁴ পুণ্যস্যৈৱ চ দৰ্শনম্।
13121013c পুণ্যশ্চ ৱাতি গংধস্তে মন্যে কৰ্মৱিধানতঃ।।

নিন্ন গংধৱু পুণ্যৱাদুদু. নিন্ন দৰ্শনৱূ পুণ্যৱাদুদু. নিন্নিংদ বৰুৱ ঈ পুণ্য সুগংধৱু নিন্ন কৰ্মৱিধানগল় অনুষ্ঠানদিংদুংটাগিদॆ ऎংদু ননগॆ অনিসুত্তদॆ.

13121014a অধিকং মাৰ্জনাত্তাত তথৈৱাপ্যনুলেপনাত্।
13121014c শুভং সৰ্ৱপৱিত্ৰেভ্যো দানমেৱ পৰং ভৱেত্⁵।।

অয্যা! দানৱু তীৰ্থস্নান মত্তু ৱৈদিকৱ্ৰতৱন্নু পূৰৈসুৱুদক্কিংতলূ অধিকৱাদুদু. ऎল্ল পৱিত্ৰ কৰ্মগল়িগিংতলূ দানৱে পৰম শুভৱাদুদু.

13121015a যানীমান্যুত্তমানীহ ৱেদোক্তানি প্ৰশংসসি।
13121015c তেষাং শ্ৰেষ্ঠতমং দানমিতি মে নাস্তি সংশযঃ।।

ৱেদোক্তৱাদ যাৱ যাৱ উত্তম কৰ্মগল়ন্নু প্ৰশংসিসুত্তীযো অৱॆল্লৱুগল়ল্লি দানৱে শ্ৰেষ্ঠৱাদুদু. ননগॆ অদৰল্লি সংশযৱে ইল্ল.

13121016a দানকৃদ্ভিঃ কৃতঃ পংথা যেন যাংতি মনীষিণঃ।
13121016c তে হি প্ৰাণস্য দাতাৰস্তেষু ধৰ্মঃ প্ৰতিষ্ঠিতঃ।।

দানিগল়ু মাডিকॊট্ট মাৰ্গদল্লিযে মনীষিণৰু হোগুত্তাৰॆ. দানমাডুৱৱনন্নু প্ৰাণদাতনॆংদু পৰিগণিসুত্তাৰॆ. অৱনল্লিযে ধৰ্মৱু প্ৰতিষ্ঠিতগॊংডিদॆ.

13121017a যথা ৱেদাঃ স্ৱধীতাশ্চ যথা চেংদ্ৰিযসংযমঃ।
13121017c সৰ্ৱত্যাগো যথা চেহ তথা দানমনুত্তমম্।।

হেগॆ ৱেদ-স্ৱাধ্যায, ইংদ্ৰিযসংযম মত্তু সৰ্ৱত্যাগৱু উত্তমৱো হাগॆ দানৱূ অত্যংত উত্তমৱॆংদু হেল়ুত্তাৰॆ.

13121018a ত্ৱং হি তাত সুখাদেৱ⁶ সুখমেষ্যসি শোভনম্।
13121018c সুখাত্সুখতৰপ্ৰাপ্তিমাপ্নুতে মতিমান্নৰঃ।।

অয্যা! ঈ দানদ কাৰণদিংদ নীনু সুখক্কিংতলূ উত্তম সুখৱন্নু পডॆদুকॊল়্ল়ুত্তীযॆ. মতিমান্ নৰনু দানদিংদ উত্তৰোত্তৰ সুখৱন্নু পডॆদুকॊল়্ল়ুত্তানॆ.

13121019a তন্নঃ প্ৰত্যক্ষমেৱেদমুপলব্ধমসংশযম্।
13121019c শ্ৰীমংতমাপ্নুৱংত্যৰ্থা দানং যজ্ঞস্তথা সুখম্।।

ইদু নম্ম মুংদॆ প্ৰত্যক্ষৱাগিদॆ. নিঃসংদেহৱাগি ইদন্নু নাৱু তিল়িদুকॊল়্ল়বেকু. নিন্নংতহ শ্ৰীসংপন্ননু অৰ্থৱন্নু পডॆদুকॊংডু অদৰিংদ দান, যজ্ঞ মত্তু সুখৱন্নু পডॆদুকॊল়্ল়ুত্তানॆ.

13121020a সুখাদেৱ পৰং দুঃখং দুঃখাদন্যত্পৰং সুখম্।
13121020c দৃশ্যতে হি মহাপ্ৰাজ্ঞ নিযতং ৱৈ স্ৱভাৱতঃ।।

ৱিষযসুখগল়ল্লি আসক্তৰাগিৰুৱৱৰু সুখদিংদলে পৰম দুঃখৱন্নু পডॆদুকॊল়্ল়ুত্তাৰॆ. মত্তু তপস্সিনিংদ দুঃখৱন্নু সহিসিকॊল়্ল়ুৱৱৰু দুঃখদিংদলে সুখৱন্নু পডॆদুকॊল়্ল়ুত্তাৰॆ. মহাপ্ৰাজ্ঞ! সুখ-দুঃখগল়ু মনুষ্যন স্ৱভাৱক্কনুগুণৱাগি নিযতৱাগিৰুত্তৱॆ ऎন্নুৱুদু কাণুত্তদॆ.

13121021a ত্ৰিৱিধানীহ ৱৃত্তানি নৰস্যাহুৰ্মনীষিণঃ।
13121021c পুণ্যমন্যত্পাপমন্যন্ন পুণ্যং ন চ পাপকম্।।

মনীষিগল়ু মনুষ্যন মূৰু প্ৰকাৰদ আচৰণॆগল় কুৰিতু হেল়িদ্দাৰॆ: পুণ্যময, পাপময মত্তু পুণ্য-পাপগল়িংদ ৰহিতৱাদ আচৰণॆ.

13121022a ন ৱৃত্তং মন্যতেঽন্যস্য মন্যতেঽন্যস্য পাপকম্।
13121022c তথা স্ৱকৰ্মনিৰ্ৱৃত্তং ন পুণ্যং ন চ পাপকম্।।

ব্ৰহ্মনিষ্ঠ পুৰুষনু কৰ্তাৰনॆংব অভিমান ৰহিতনাগিৰুত্তানॆ. আদুদৰিংদ অৱনু মাডিদ কৰ্মগল়ু পুণ্য অথৱা পাপৱॆংদু পৰিগণিসল্পডুৱুদিল্ল. অৱনিগॆ অৱন কৰ্মজনিত পুণ্য অথৱা পাপগল়ু প্ৰাপ্তৱাগুৱুদে ইল্ল.

⁷13121023a ৰমস্ৱৈধস্ৱ মোদস্ৱ দেহি চৈৱ যজস্ৱ চ।
13121023c ন ত্ৱামভিভৱিষ্যংতি ৱৈদ্যা ন চ তপস্ৱিনঃ।।

নীনু আনংদপূৰ্ৱকৱাগি স্ৱধৰ্ম পালনॆযল্লি নিৰতনাগিৰু. নিৰংতৰৱাগি নিন্ন উন্নতিযাগলি. নীনু প্ৰসন্ননাগিৰু. দাননীডু মত্তু যজ্ঞমাডু. ৱিদ্ৱাংসৰু মত্তু তপস্ৱিগল়ু নিন্নন্নু পৰাভৱগॊল়িসলাৰৰু.””

সমাপ্তি

ইতি শ্ৰীমহাভাৰতে অনুশাসন পৰ্ৱণি দানধৰ্ম পৰ্ৱণি মৈত্ৰেযভিক্ষাযাং একৱিংশত্যধিকশততমোঽধ্যাযঃ।।
ইদু শ্ৰীমহাভাৰতদল্লি অনুশাসন পৰ্ৱদল্লি দানধৰ্ম পৰ্ৱদল্লি ইতি শ্ৰীমহাভাৰতে অনুশাসন পৰ্ৱণি দানধৰ্ম পৰ্ৱণি মৈত্ৰেযভিক্ষাযাং একৱিংশত্যধিকশততমোঽধ্যাযঃ।।
ইদু শ্ৰীমহাভাৰতদল্লি অনুশাসন পৰ্ৱদল্লি দানধৰ্ম পৰ্ৱদল্লি মৈত্ৰেযভিক্ষ ऎন্নুৱ নূৰাইপ্পত্তॊংদনে অধ্যাযৱু. ऎন্নুৱ নূৰাইপ্পত্তॊংদনে অধ্যাযৱু.

অতিথিগॆ অত্যংত গৌৰৱৱন্নিত্তু অৱন ইচ্ছানুসাৰ সত্কাৰমাডুৱুদক্কॆ “অতিচ্ছংদ” ऎংদু হেল়ুত্তাৰॆ (ভাৰত দৰ্শন). ↩︎
মাতিনিংদ অতিথিযন্নু গৌৰৱিসুৱুদন্নু “অতিৱাদ” ऎন্নুত্তাৰॆ (ভাৰত দৰ্শন). ↩︎
ইদক্কॆ মॊদলু ঈ ऒংদু অধিক শ্লোকাৰ্ধৱিদॆ: ইতি ৱেদোক্তমৃষিভিঃ পুৰস্তাত্ পৰিকল্পিতম্। (গীতা প্ৰॆস্) ↩︎
সত্ত্ৱং (গীতা প্ৰॆস্). ↩︎
ইদৰ নংতৰ ঈ ऒংদু অধিক শ্লোকাৰ্ধৱিদॆ: নো চেত্ সৰ্ৱপৱিত্ৰেভ্যো দানমেৱ পৰং ভৱেত্। (গীতা প্ৰॆস্) ↩︎
মহাবুদ্ধে (গীতা প্ৰॆস্). ↩︎
ইদক্কॆ মॊদলু ঈ ऎৰডু অধিক শ্লোকগল়িৱॆ: যজ্ঞদানতপঃশীলা নৰা ৱৈ পুণ্যকৰ্মিণঃ। যেঽভিদ্ৰুহ্যংতি ভূতানি তে ৱৈ পাপকৃতো জনাঃ।। দ্ৰৱ্যাণ্যাদদতে চৈৱ দুঃখং যাংতি পতংতি চ। ততোঽন্যত্কৰ্ম যত্কিংচিন্ন পুণ্যং ন চ পাতকম্।। (গীতা প্ৰॆস্) ↩︎