praveśa
|| oṃ oṃ namo nārāyaṇāya|| śrī vedavyāsāya namaḥ ||
śrī kṛṣṇadvaipāyana vedavyāsa viracita
śrī mahābhārata
anuśāsana parva
dānadharma parva
adhyāya 87
sāra
bhīṣmanu yudhiṣṭhiranigè prati tithigal̤alli māḍuva śrāddhagal̤a phalagal̤annu varṇisuvudu (1-19).
13087001 yudhiṣṭhira uvāca|
13087001a cāturvarṇyasya dharmātmandharmaḥ proktastvayānagha|
13087001c tathaiva me śrāddhavidhiṃ kṛtsnaṃ prabrūhi pārthiva||
yudhiṣṭhiranu hel̤idanu: “anagha! dharmātman! cāturvaṇagal̤a dharmavannu nīnu hel̤iddīyè. hāgèye śrāddavidhiya kuritū saṃpūrṇavāgi hel̤u.”
13087002 vaiśaṃpāyana uvāca|
13087002a yudhiṣṭhireṇaivamukto bhīṣmaḥ śāṃtanavastadā|
13087002c imaṃ śrāddhavidhiṃ kṛtsnaṃ pravaktumupacakrame||
vaiśaṃpāyananu hel̤idanu: “yudhiṣṭhiranu hīgè hel̤alu bhīṣma śāṃtanavanu ī śrāddhavidhiya sakalavannū hel̤alu prāraṃbhisidanu.
13087003 bhīṣma uvāca|
13087003a śṛṇuṣvāvahito rājan śrāddhakalpamimaṃ śubham|
13087003c dhanyaṃ yaśasyaṃ putrīyaṃ pitṛyajñaṃ paraṃtapa||
bhīṣmanu hel̤īdanu: “rājan! paraṃtapa! śubhavāda, dhanyagòl̤isuva, yaśassannū putrarannū nīḍuva śrāddhakalpavèṃba ī pitṛyajñada kuritu ekāgracittanāgi kel̤u.
13087004a devāsuramanuṣyāṇāṃ gaṃdharvoragarakṣasām|
13087004c piśācakiṃnarāṇāṃ ca pūjyā vai pitaraḥ sadā||
devāsuramanuṣyarigè gaṃdharvoragarākṣasarigè mattu piśācakinnararigè pitṛgal̤u sadā pūjyare.
13087005a pitṝnpūjyāditaḥ paścāddevānsaṃtarpayaṃti vai|
13087005c tasmātsarvaprayatnena puruṣaḥ pūjayetsadā||
mòdalu pitṛgal̤annu pūjisi naṃtara devatègal̤annu tṛptipaḍisuttārè. ādudariṃda puruṣanu ivarannu sarvaprayatnadiṃda sadā pūjisabeku.
13087006a anvāhāryaṃ mahārāja pitṝṇāṃ śrāddhamucyate|
13087006c taccāmiṣeṇa1 vidhinā vidhiḥ prathamakalpitaḥ||
mahārāja! pitṛgal̤a śrāddhavannu anvāhārya2 èṃdu hel̤uttārè. vidhivattāgi āmiṣa3gal̤iṃda ī vidhiyannu mòdalu māḍuva saṃpradāyavidè.
13087007a sarveṣvahaḥsu prīyaṃte kṛtaiḥ śrāddhaiḥ pitāmahāḥ|
13087007c pravakṣyāmi tu te sarvāṃstithyāṃ tithyāṃ guṇāguṇān||
pratinityamāḍuva śrāddhagal̤iṃda pitāmaharu tṛptarāguttārè. èlla tithigal̤annū mattu āyātithigal̤a guṇāguṇagal̤annu hel̤uttenè.
13087008a yeṣvahaḥsu kṛtaiḥ śrāddhairyatphalaṃ prāpyate'nagha|
13087008c tatsarvaṃ kīrtayiṣyāmi yathāvattannibodha me||
anagha! yāva tithiyalli māḍida śrāddhavu yāva phalavannu kòḍuttadè ènnuvudèllavannū yathāvattāgi hel̤uttenè. kel̤u.
13087009a pitṝnarcya pratipadi prāpnuyāt svagṛhe striyaḥ|
13087009c abhirūpaprajāyinyo darśanīyā bahuprajāḥ||
pāḍya pratipadiyalli svagṛhadalli śrāddhamāḍidarè tannaṃtèye iruva bahusaṃtānavul̤l̤a suṃdara strīyannu paḍèdukòl̤l̤uttānè.
13087010a striyo dvitīyāṃ jāyaṃte tṛtīyāyāṃ tu vaṃdinaḥ|
13087010c caturthyāṃ kṣudrapaśavo bhavaṃti bahavo gṛhe||
dvitīya bidigèyalli śrāddhamāḍidarè hèṇṇumakkal̤u huṭṭuttārè. tadigèya divasa māḍidarè manèyalli aśvasamṛddhiyāguttadè. caturthiya divasa māḍidarè saṇṇa-saṇṇa prāṇigal̤a samṛddhiyāguttadè.
13087011a paṃcamyāṃ bahavaḥ putrā jāyaṃte kurvatāṃ nṛpa|
13087011c kurvāṇāstu narāḥ ṣaṣṭhyāṃ bhavaṃti dyutibhāginaḥ||
nṛpa! paṃcamiyaṃdu māḍidarè bahuputraru janisuttārè. ṣaṣṭhiyalli māḍuva nararu kāṃtiyutarāguttārè.
13087012a kṛṣibhāgī bhaveccrāddhaṃ kurvāṇaḥ saptamīṃ nṛpa|
13087012c aṣṭamyāṃ tu prakurvāṇo vāṇijye lābhamāpnuyāt||
nṛpa! saptamiyaṃdu śrāddhavannu māḍuvavanu kṛṣibhāgi4yāguttānè. aṣṭamiyaṃdu māḍuvavanu vāṇijyadalli lābhavannu paḍèdukòl̤l̤uttānè.
13087013a navamyāṃ kurvataḥ śrāddhaṃ bhavatyekaśaphaṃ bahu|
13087013c vivardhaṃte tu daśamīṃ gāvaḥ śrāddhāni kurvataḥ||
navamiyalli śrāddhavannu māḍuvavana ekaśapha5gal̤u anekavāguttavè. daśamiyalli śrāddhavannu māḍuvavana govugal̤u vṛddhiyāguttadè.
13087014a kupyabhāgī bhavenmartyaḥ kurvannekādaśīṃ nṛpa|
13087014c brahmavarcasvinaḥ putrā jāyaṃte tasya veśmani||
nṛpa! ekādaśiyalli śrāddhavannu māḍuva manuṣyanu kupyabhāgi6yāguttānè. avana manèyalli brahmavarcasvī putraru huṭṭuttārè.
13087015a dvādaśyāmīhamānasya nityameva pradṛśyate|
13087015c rajataṃ bahu citraṃ ca suvarṇaṃ ca manoramam||
dvādaśiyalli śrāddhamāḍuvavanigè nityavū aneka bèl̤l̤iya mattu cinnagal̤a manohara citragal̤u noḍadòrèyuttavè.
13087016a jñātīnāṃ tu bhaveccreṣṭhaḥ kurvan śrāddhaṃ trayodaśīm|
trayodaśiyalli śrāddhavannu māḍi jñātibāṃdhavaralli śreṣṭhanāgabahudu.
13087016c avaśyaṃ tu yuvāno'sya pramīyaṃte narā gṛhe||
13087017a yuddhabhāgī bhavenmartyaḥ śrāddhaṃ kurvaṃścaturdaśīm|
ādarè caturdaśiyalli śrāddhavannu māḍuva manuṣyanu yuddhabhāgi7yāguttānè mattu avana manèyalli yuvakaru avaśyavāgi sāyuttārè.
13087017c amāvāsyāṃ tu nivapansarvānkāmānavāpnuyāt||
avāvāsyèyaṃdu māḍidaraṃtū yajamānanu sarvakāmanègal̤annū paḍèdukòl̤l̤uttānè.
13087018a kṛṣṇapakṣe daśamyādau varjayitvā caturdaśīm|
13087018c śrāddhakarmaṇi tithyaḥ syuḥ praśastā na tathetarāḥ||
kṛṣṇapakṣadalli caturdaśiyannu biṭṭu daśamiyiṃda amavāsyèyavarègina tithi śrāddhagal̤u bahal̤a praśastavāgivè. itara tithiśrāddhagal̤u8 aṣṭòṃdu praśastavalla.
13087019a yathā caivāparaḥ pakṣaḥ pūrvapakṣādviśiṣyate|
13087019c tathā śrāddhasya pūrvāhṇādaparāhṇo viśiṣyate||
hegè śrāddhagal̤igè pūrvapakṣa9kkiṃta aparapakṣa10vu śreṣṭhavo hāgè śrāddhakkè pūrvāhṇa11kkiṃtalū aparāhṇa12vu śreṣṭhavu.”
samāpti
iti śrīmahābhārate anuśāsana parvaṇi dānadharma parvaṇi śrāddhakalpe saptāśītitamo'dhyāyaḥ||
idu śrīmahābhāratadalli anuśāsana parvadalli dānadharma parvadalli śrāddhakalpa ènnuva èṃbhattel̤ane adhyāyavu.
-
tasmādviśeṣavidhinā (gītā près, saṃpuṭa 6). ↩︎
-
māsika śrāddha, pratitiṃgal̤ū māḍuva śrāddha, amavāsyè māḍuva śrāddha (saṃskṛta-kannaḍa nighaṃṭu: ji. èn. cakravarti, 2009). ↩︎
-
māṃsa, bhogya vastu, sukhasāmagri (saṃskṛta-kannaḍa nighaṃṭu: ji. èn. cakravarti, 2009). ↩︎
-
kṛṣiyalli lābha (bhārata darśana). ↩︎
-
òṃde gòrasiruva kudurè mòdalāda prāṇigal̤u (bhārata darśana). ↩︎
-
bèl̤l̤i-cinnagal̤annu biṭṭu ul̤ida lohagal̤a samṛddhi (bhārata darśana). ↩︎
-
tānūkūḍa yuddhadalli bhāgavahisabekāguttadè (bhārata darśana). ↩︎
-
pāḍyadiṃda navamiya varègina śrāddhagal̤u (bhārata darśana). ↩︎
-
śuklapakṣada innòṃdu hèsaru ↩︎
-
kṛṣṇapakṣada innòṃdu hèsaru ↩︎
-
sūryodayadiṃda madhyāhnadavarègè ↩︎
-
madhyāhnadiṃda sūryāstadavarègè ↩︎