087: śrāddhakalpaḥ

praveśa

|| oṃ oṃ namo nārāyaṇāya|| śrī vedavyāsāya namaḥ ||

śrī kṛṣṇadvaipāyana vedavyāsa viracita

śrī mahābhārata

anuśāsana parva

dānadharma parva

adhyāya 87

sāra

bhīṣmanu yudhiṣṭhiranigè prati tithigal̤alli māḍuva śrāddhagal̤a phalagal̤annu varṇisuvudu (1-19).

13087001 yudhiṣṭhira uvāca|
13087001a cāturvarṇyasya dharmātmandharmaḥ proktastvayānagha|
13087001c tathaiva me śrāddhavidhiṃ kṛtsnaṃ prabrūhi pārthiva||

yudhiṣṭhiranu hel̤idanu: “anagha! dharmātman! cāturvaṇagal̤a dharmavannu nīnu hel̤iddīyè. hāgèye śrāddavidhiya kuritū saṃpūrṇavāgi hel̤u.”

13087002 vaiśaṃpāyana uvāca|
13087002a yudhiṣṭhireṇaivamukto bhīṣmaḥ śāṃtanavastadā|
13087002c imaṃ śrāddhavidhiṃ kṛtsnaṃ pravaktumupacakrame||

vaiśaṃpāyananu hel̤idanu: “yudhiṣṭhiranu hīgè hel̤alu bhīṣma śāṃtanavanu ī śrāddhavidhiya sakalavannū hel̤alu prāraṃbhisidanu.

13087003 bhīṣma uvāca|
13087003a śṛṇuṣvāvahito rājan śrāddhakalpamimaṃ śubham|
13087003c dhanyaṃ yaśasyaṃ putrīyaṃ pitṛyajñaṃ paraṃtapa||

bhīṣmanu hel̤īdanu: “rājan! paraṃtapa! śubhavāda, dhanyagòl̤isuva, yaśassannū putrarannū nīḍuva śrāddhakalpavèṃba ī pitṛyajñada kuritu ekāgracittanāgi kel̤u.

13087004a devāsuramanuṣyāṇāṃ gaṃdharvoragarakṣasām|
13087004c piśācakiṃnarāṇāṃ ca pūjyā vai pitaraḥ sadā||

devāsuramanuṣyarigè gaṃdharvoragarākṣasarigè mattu piśācakinnararigè pitṛgal̤u sadā pūjyare.

13087005a pitṝnpūjyāditaḥ paścāddevānsaṃtarpayaṃti vai|
13087005c tasmātsarvaprayatnena puruṣaḥ pūjayetsadā||

mòdalu pitṛgal̤annu pūjisi naṃtara devatègal̤annu tṛptipaḍisuttārè. ādudariṃda puruṣanu ivarannu sarvaprayatnadiṃda sadā pūjisabeku.

13087006a anvāhāryaṃ mahārāja pitṝṇāṃ śrāddhamucyate|
13087006c taccāmiṣeṇa1 vidhinā vidhiḥ prathamakalpitaḥ||

mahārāja! pitṛgal̤a śrāddhavannu anvāhārya2 èṃdu hel̤uttārè. vidhivattāgi āmiṣa3gal̤iṃda ī vidhiyannu mòdalu māḍuva saṃpradāyavidè.

13087007a sarveṣvahaḥsu prīyaṃte kṛtaiḥ śrāddhaiḥ pitāmahāḥ|
13087007c pravakṣyāmi tu te sarvāṃstithyāṃ tithyāṃ guṇāguṇān||

pratinityamāḍuva śrāddhagal̤iṃda pitāmaharu tṛptarāguttārè. èlla tithigal̤annū mattu āyātithigal̤a guṇāguṇagal̤annu hel̤uttenè.

13087008a yeṣvahaḥsu kṛtaiḥ śrāddhairyatphalaṃ prāpyate'nagha|
13087008c tatsarvaṃ kīrtayiṣyāmi yathāvattannibodha me||

anagha! yāva tithiyalli māḍida śrāddhavu yāva phalavannu kòḍuttadè ènnuvudèllavannū yathāvattāgi hel̤uttenè. kel̤u.

13087009a pitṝnarcya pratipadi prāpnuyāt svagṛhe striyaḥ|
13087009c abhirūpaprajāyinyo darśanīyā bahuprajāḥ||

pāḍya pratipadiyalli svagṛhadalli śrāddhamāḍidarè tannaṃtèye iruva bahusaṃtānavul̤l̤a suṃdara strīyannu paḍèdukòl̤l̤uttānè.

13087010a striyo dvitīyāṃ jāyaṃte tṛtīyāyāṃ tu vaṃdinaḥ|
13087010c caturthyāṃ kṣudrapaśavo bhavaṃti bahavo gṛhe||

dvitīya bidigèyalli śrāddhamāḍidarè hèṇṇumakkal̤u huṭṭuttārè. tadigèya divasa māḍidarè manèyalli aśvasamṛddhiyāguttadè. caturthiya divasa māḍidarè saṇṇa-saṇṇa prāṇigal̤a samṛddhiyāguttadè.

13087011a paṃcamyāṃ bahavaḥ putrā jāyaṃte kurvatāṃ nṛpa|
13087011c kurvāṇāstu narāḥ ṣaṣṭhyāṃ bhavaṃti dyutibhāginaḥ||

nṛpa! paṃcamiyaṃdu māḍidarè bahuputraru janisuttārè. ṣaṣṭhiyalli māḍuva nararu kāṃtiyutarāguttārè.

13087012a kṛṣibhāgī bhaveccrāddhaṃ kurvāṇaḥ saptamīṃ nṛpa|
13087012c aṣṭamyāṃ tu prakurvāṇo vāṇijye lābhamāpnuyāt||

nṛpa! saptamiyaṃdu śrāddhavannu māḍuvavanu kṛṣibhāgi4yāguttānè. aṣṭamiyaṃdu māḍuvavanu vāṇijyadalli lābhavannu paḍèdukòl̤l̤uttānè.

13087013a navamyāṃ kurvataḥ śrāddhaṃ bhavatyekaśaphaṃ bahu|
13087013c vivardhaṃte tu daśamīṃ gāvaḥ śrāddhāni kurvataḥ||

navamiyalli śrāddhavannu māḍuvavana ekaśapha5gal̤u anekavāguttavè. daśamiyalli śrāddhavannu māḍuvavana govugal̤u vṛddhiyāguttadè.

13087014a kupyabhāgī bhavenmartyaḥ kurvannekādaśīṃ nṛpa|
13087014c brahmavarcasvinaḥ putrā jāyaṃte tasya veśmani||

nṛpa! ekādaśiyalli śrāddhavannu māḍuva manuṣyanu kupyabhāgi6yāguttānè. avana manèyalli brahmavarcasvī putraru huṭṭuttārè.

13087015a dvādaśyāmīhamānasya nityameva pradṛśyate|
13087015c rajataṃ bahu citraṃ ca suvarṇaṃ ca manoramam||

dvādaśiyalli śrāddhamāḍuvavanigè nityavū aneka bèl̤l̤iya mattu cinnagal̤a manohara citragal̤u noḍadòrèyuttavè.

13087016a jñātīnāṃ tu bhaveccreṣṭhaḥ kurvan śrāddhaṃ trayodaśīm|

trayodaśiyalli śrāddhavannu māḍi jñātibāṃdhavaralli śreṣṭhanāgabahudu.

13087016c avaśyaṃ tu yuvāno'sya pramīyaṃte narā gṛhe||
13087017a yuddhabhāgī bhavenmartyaḥ śrāddhaṃ kurvaṃścaturdaśīm|

ādarè caturdaśiyalli śrāddhavannu māḍuva manuṣyanu yuddhabhāgi7yāguttānè mattu avana manèyalli yuvakaru avaśyavāgi sāyuttārè.

13087017c amāvāsyāṃ tu nivapansarvānkāmānavāpnuyāt||

avāvāsyèyaṃdu māḍidaraṃtū yajamānanu sarvakāmanègal̤annū paḍèdukòl̤l̤uttānè.

13087018a kṛṣṇapakṣe daśamyādau varjayitvā caturdaśīm|
13087018c śrāddhakarmaṇi tithyaḥ syuḥ praśastā na tathetarāḥ||

kṛṣṇapakṣadalli caturdaśiyannu biṭṭu daśamiyiṃda amavāsyèyavarègina tithi śrāddhagal̤u bahal̤a praśastavāgivè. itara tithiśrāddhagal̤u8 aṣṭòṃdu praśastavalla.

13087019a yathā caivāparaḥ pakṣaḥ pūrvapakṣādviśiṣyate|
13087019c tathā śrāddhasya pūrvāhṇādaparāhṇo viśiṣyate||

hegè śrāddhagal̤igè pūrvapakṣa9kkiṃta aparapakṣa10vu śreṣṭhavo hāgè śrāddhakkè pūrvāhṇa11kkiṃtalū aparāhṇa12vu śreṣṭhavu.”

samāpti

iti śrīmahābhārate anuśāsana parvaṇi dānadharma parvaṇi śrāddhakalpe saptāśītitamo'dhyāyaḥ||
idu śrīmahābhāratadalli anuśāsana parvadalli dānadharma parvadalli śrāddhakalpa ènnuva èṃbhattel̤ane adhyāyavu.


  1. tasmādviśeṣavidhinā (gītā près, saṃpuṭa 6). ↩︎

  2. māsika śrāddha, pratitiṃgal̤ū māḍuva śrāddha, amavāsyè māḍuva śrāddha (saṃskṛta-kannaḍa nighaṃṭu: ji. èn. cakravarti, 2009). ↩︎

  3. māṃsa, bhogya vastu, sukhasāmagri (saṃskṛta-kannaḍa nighaṃṭu: ji. èn. cakravarti, 2009). ↩︎

  4. kṛṣiyalli lābha (bhārata darśana). ↩︎

  5. òṃde gòrasiruva kudurè mòdalāda prāṇigal̤u (bhārata darśana). ↩︎

  6. bèl̤l̤i-cinnagal̤annu biṭṭu ul̤ida lohagal̤a samṛddhi (bhārata darśana). ↩︎

  7. tānūkūḍa yuddhadalli bhāgavahisabekāguttadè (bhārata darśana). ↩︎

  8. pāḍyadiṃda navamiya varègina śrāddhagal̤u (bhārata darśana). ↩︎

  9. śuklapakṣada innòṃdu hèsaru ↩︎

  10. kṛṣṇapakṣada innòṃdu hèsaru ↩︎

  11. sūryodayadiṃda madhyāhnadavarègè ↩︎

  12. madhyāhnadiṃda sūryāstadavarègè ↩︎