083: สุวรฺณโตฺปตฺติห์

ปฺรวเศ

ฯฯ โอํ โอํ นมโ นารายณายฯฯ ศฺรี วเทวฺยาสาย นมห์ ฯฯ

ศฺรี กฺฤษฺณทฺวไปายน วเทวฺยาส วิรจิต

ศฺรี มหาภารต

อนุศาสน ปรฺว

ทานธรฺม ปรฺว

อธฺยาย 83

สาร

ภีษฺมนุ ปิํฑวนฺนุ ตํทเะย กไยลฺลิฑทเ ทรฺภเะย มเลิฏฺฏิทุทุ; สุวรฺณท อุตฺปตฺติ (1-27). สุวรฺณทานท มหิมเะย วิษยวาคิ วสิษฺฐ -ปรศุรามร สํวาททลฺลิ ทเวตเะคฬิคเะ ปารฺวติย ศาป มตฺตุ ตารกาสุรนิคเะ หเะทริ ทเวตเะคฬุ พฺรหฺมน ศรณุหโท กถเะ (28-57).

13083001 ยุธิษฺฐิร อุวาจฯ
13083001a อุกฺตํ ปิตามหเนเทํ ควาํ ทานมนุตฺตมมฺฯ
13083001c วิศเษเณ นรเํทฺราณามิติ ธรฺมมวเกฺษตามฺฯฯ

ยุธิษฺฐิรนุ หเฬิทนุ: “ปิตามห! อุตฺตม คโทานท กุริตุ, อทรลฺลิยู วิศเษวาคิ ธรฺมทฺฤษฺฏิยุฬฺฬ นรเํทฺรรุ มาฑพลฺล คโทานท วิษยวนฺนุ นีนุ หเฬิทเะ.

13083002a ราชฺยํ หิ สตตํ ทุห์ขมาศฺรมาศฺจ สุทุรฺวิทาห์ฯ
13083002c ปริวารเณ วไ ทุห์ขํ ทุรฺธรํ จากฺฤตาตฺมภิห์ฯ
13083002e ภูยิษฺฐํ จ นรเํทฺราณาํ วิทฺยตเ น ศุภา คติห์ฯฯ

ราชฺยวเะนฺนุวุทุ สตตวู ทุห์ขทายกวาทุทุ. มนสฺสนฺนุ วศทลฺลิฏฺฏุกโะํฑิรทวริคํตู ตมฺม ราชฺยวนฺนุ สุรกฺษิตวาคิฏฺฏุกโะฬฺฬุวุทุ อตฺยํต กฐิณวุ. ปฺรายศห์ อิทริํทาคิ ราชริคเะ ศุภคติยุ ปฺราปฺตวาคุวุทิลฺล.

13083003a ปูยํตเ ตเ'ตฺร นิยตํ ปฺรยจฺจํตโ วสุํธรามฺฯ
13083003c ปูรฺวํ จ กถิตา ธรฺมาสฺตฺวยา มเ กุรุนํทนฯฯ

อวรลฺลิ นิยมปูรฺวกวาคิ ภูมิยนฺนุ ทานมาฑุววรเ ปุนีตราคุตฺตารเะ. กุรุนํทน! มโะทลุ นีนุ นนคเะ ธรฺมคฬ กุริตุ หเฬิทเะ.

13083004a เอวมเว ความุกฺตํ ปฺรทานํ ตเ นฺฤคเณ หฯ
13083004c ฤษิณา นาจิกเตเน ปูรฺวมเว นิทรฺศิตมฺฯฯ

หาคเะยเ นฺฤค มตฺตุ ฤษิ นาจิกเตรุ คโทานมาฑิทุทร กุริตุ มโะทลเ หเฬิ นิรฺทเศิสิรุวเะ.

13083005a วเทโปนิษทเ จไว สรฺวกรฺมสุ ทกฺษิณาฯ
13083005c สรฺวกฺรตุษุ จโทฺทิษฺฏํ ภูมิรฺคาวโ'ถ กาํจนมฺฯฯ

วเทโปนิษตฺตุคฬลฺลิยู กูฑ สรฺวกรฺมคฬิคเะ ทกฺษิณเะย วิธิยนฺนุ หเฬิทฺทารเะ. เอะลฺล ยชฺญคฬลฺลิ ภูมิ, คโวุ มตฺตุ สุวรฺณ ทกฺษิณเะยนฺนุ หเฬิทฺทารเะ.

13083006a ตตฺร ศฺรุติสฺตุ ปรมา สุวรฺณํ ทกฺษิณเติ วไฯ
13083006c เอตทิจฺจามฺยหํ ศฺรโตุํ ปิตามห ยถาตถมฺฯฯ

อิวุคฬลฺลิ สุวรฺณวุ ปรม ทกฺษิณเะยเะํทุ ศฺฤติยิทเะ. อาทุทริํท ปิตามห! อี วิษยท กุริตุ ยถารฺถรูปทลฺลิ กเฬพยสุตฺตเนเะ.

13083007a กิํ สุวรฺณํ กถํ ชาตํ กสฺมินฺกาลเ กิมาตฺมกมฺฯ
13083007c กิํ ทานํ กิํ ผลํ จไว กสฺมาจฺจ ปรมุจฺยตเฯฯ

สุวรฺณวเะํทรเะ เอนุ? ยาวาค มตฺตุ หเคเะ อทุ อุตฺปนฺนวายิตุ? สุวรฺณวุ เอะํถหุทุ? อิทร ทานท ผลวเนุ? มตฺตุ สุวรฺณวนฺนุ เอกเะ อุตฺตม ทกฺษิณเะยเะํทุ หเฬุตฺตารเะ?

13083008a กสฺมาทฺทานํ สุวรฺณสฺย ปูชยํติ มนีษิณห์ฯ
13083008c กสฺมาจฺจ ทกฺษิณารฺถํ ตทฺยชฺญกรฺมสุ ศสฺยตเฯฯ

มนีษิณรุ เอกเะ สุวรฺณ ทานวนฺนุ อธิก คเารวิสุตฺตารเะ? มตฺตุ ยชฺญกรฺมคฬลฺลิ สุวรฺณ ทกฺษิณเะคฬนฺนุ เอกเะ ปฺรศํสิสุตฺตารเะ?

13083009a กสฺมาจฺจ ปาวนํ ศฺรเษฺฐํ ภูมเรฺคโภฺยศฺจ กาํจนมฺฯ
13083009c ปรมํ ทกฺษิณารฺถเ จ ตทฺพฺรวีหิ ปิตามหฯฯ

ปิตามห! สุวรฺณวุ ภูมิ มตฺตุ คโวุคฬิคิํตลู เอกเะ ศฺรเษฺฐ มตฺตุ ปาวนวเะนิสิกโะํฑิทเะ? ทกฺษิณเะคาคิ อทุ เอะลฺลกฺกิํตลู ศฺรเษฺฐ เอะํทุ เอกเะ หเฬุตฺตารเะ? อทนฺนุ หเฬุ.”

13083010 ภีษฺม อุวาจฯ
13083010a ศฺฤณุ ราชนฺนวหิตโ พหุการณวิสฺตรมฺฯ
13083010c ชาตรูปสมุตฺปตฺติมนุภูตํ จ ยนฺมยาฯฯ

ภีษฺมนุ หเฬิทนุ: “ราชนฺ! มนคโะฏฺฏุ กเฬุ. สุวรฺณท อุตฺปตฺติย การณวุ พหฬ วิสฺตารวาคิทเะ. อี วิษยทลฺลิ นนคาท อนุภวทํตเะ เอะลฺลวนฺนู หเฬุตฺตเนเะ.

13083011a ปิตา มม มหาตเชาห์ ศํตนุรฺนิธนํ คตห์ฯ
13083011c ตสฺย ทิตฺสุรหํ ศฺราทฺธํ คํคาทฺวารมุปาคมมฺฯฯ

นนฺน มหาตเชสฺวี ปิต ศํตนุวิน นิธนวาทาค นานุ อวน ศฺราทฺธวนฺนุ มาฑลุ คํคาทฺวารกฺกเะ หโทเะนุ.

13083012a ตตฺราคมฺย ปิตุห์ ปุตฺร ศฺราทฺธกรฺม สมารภมฺฯ
13083012c มาตา มเ ชาหฺนวี จไว สาหายฺยมกรโตฺตทาฯฯ

ปุตฺร! อลฺลิ อาคมิสิ นานุ ตํทเะย ศฺราทฺธวนฺนุ อารํภิสิทเะนุ. นนฺน มาตเะ ชาหฺนวิยู กูฑ นนคเะ สหายวนฺนุ มาฑิทฬุ.

13083013a ตตโ'คฺรตสฺตปห์สิทฺธานุปวเศฺย พหูนฺฤษีนฺฯ
13083013c ตโยปฺรทานาตฺ ปฺรภฺฤติ การฺยาณฺยหมถารภมฺฯฯ

อนํตร เอะทิรุ อนเก สิทฺธ มหรฺษิคฬนฺนุ กุฬฺฬิริสิ นานุ ชลทานาทิ การฺยคฬนฺนุ อารํภิสิทเะนุ.

13083014a ตตฺสมาปฺย ยถโทฺทิษฺฏํ ปูรฺวกรฺม สมาหิตห์ฯ
13083014c ทาตุํ นิรฺวปณํ สมฺยคฺยถาวทหมารภมฺฯฯ

เอกาคฺรจิตฺตนาคิ ศาสฺตฺรโกฺตวิธิยิํท ปิํฑทานท มโะทลิน เอะลฺล การฺยคฬนฺนู มุคิสิ วิธิวตฺตาคิ ปิํฑทานวนฺนุ มาฑลุ ปฺรารํภิสิทเะนุ.

13083015a ตตสฺตํ ทรฺภวินฺยาสํ ภิตฺตฺวา สุรุจิราํคทห์ฯ
13083015c ปฺรลํพาภรณโ พาหุรุทติษฺฐทฺวิศาํ ปตเฯฯ

วิศาํปตเ! อาค ปิํฑทานกฺกาคิ หรฑิทฺท ทรฺพเะคฬนฺนุ สริสิ โอะํทุ อตฺยํต สุํทรวาท กไยุ หโะรจาจิตุ. อา วิศาล ภุชทลฺลิ ตโฬฺพํทิยเ มโะทลาท อนเก อาภรณคฬุ ศโภิสุตฺติทฺทวุ.

13083016a ตมุตฺถิตมหํ ทฺฤษฺฏฺวา ปรํ วิสฺมยมาคมมฺฯ
13083016c ปฺรติคฺรหีตา สากฺษานฺมเ ปิตเติ ภรตรฺษภฯฯ

ภรตรฺษภ! มเลเะทฺทิทฺท อทนฺนุ นโฑิ นนคเะ ปรมวิสฺมยวายิตุ. สากฺษาตฺ นนฺน ตํทเะยเ ปิํฑวนฺนุ สฺวีกริสลุ อลฺลิ อุปสฺถิตนาคิทฺทนุ!

13083017a ตตโ มเ ปุนรเวาสีตฺสํชฺญา สํจิํตฺย ศาสฺตฺรตห์ฯ
13083017c นายํ วเทเษุ วิหิตโ วิธิรฺหสฺต อิติ ปฺรภโฯ
13083017e ปิํฑโ ทเยโ นรเณเห ตตโ มติรภูนฺมมฯฯ

ปฺรภโ! อาทรเะ ศาสฺตฺรวิธิย กุริตุ วิจาริสิทาค นนฺน มนสฺสินลฺลิ กูฑลเ “มนุษฺยริคเะ กไยลฺลิ ปิํฑวนฺนุ นีฑุว วิธิยุ วเทคฬลฺลิ วิหิตวาคิลฺล” เอะํพ วิษยวุ นเะนปิคเะ พํทิตุ.

13083018a สากฺษานฺนเห มนุษฺยสฺย ปิตรโ'ํตรฺหิตาห์ กฺว จิตฺฯ
13083018c คฺฤหฺณํติ วิหิตํ ตฺวเวํ ปิํฑโ ทเยห์ กุศเษฺวิติฯฯ

สากฺษาตฺ ตํทเะยเ ปฺรกฏนาคิ มนุษฺยน กไยิํท ปิํฑวนฺนุ เอะํทู ตเะคเะทุกโะฬฺฬุวุทิลฺล. ศาสฺตฺรวุ ปิํฑวนฺนุ ทรฺพเะย มเลเ อิฑพเกเะํทุ วิหิสิทเะ.

13083019a ตตโ'หํ ตทนาทฺฤตฺย ปิตุรฺหสฺตนิทรฺศนมฺฯ
13083019c ศาสฺตฺรปฺรมาณาตฺสูกฺษฺมํ ตุ วิธิํ ปารฺถิว สํสฺมรนฺฯฯ
13083020a ตตโ ทรฺภเษุ ตตฺสรฺวมททํ ภรตรฺษภฯ
13083020c ศาสฺตฺรมารฺคานุสารเณ ตทฺวิทฺธิ มนุชรฺษภฯฯ

หีคเะ ยโจิสิท นานุ ปฺรตฺยกฺษ กาณุตฺติทฺท ตํทเะย กไยนฺนุ อนาทริสิ ศาสฺตฺรท ปฺรมาณทํตเะ ปิํฑทานท สูกฺษฺมวิธิยนฺนุ นเะนปิสิกโะํฑุ ทรฺพเะคฬ มเลเะยเ ปิํฑทานวนฺนุ มาฑิทเะ. มนุชรฺษภ! ศาสฺตฺรมารฺควนฺนุ อนุสริสุวุทกฺกาคิยเ นานุ หาคเะ มาฑิทเะ เอะํทุ ติฬิ.

13083021a ตตห์ สโ'ํตรฺหิตโ พาหุห์ ปิตุรฺมม นราธิปฯ
13083021c ตตโ มาํ ทรฺศยามาสุห์ สฺวปฺนาํตเ ปิตรสฺตทาฯฯ

ชนาธิป! อาค นนฺน ตํทเะย พาหุวุ อํตรฺหิตวายิตุ. อนํตร สฺวปฺนทลฺลิ ตํทเะยุ นนคเะ กาณิสิกโะํฑนุ.

13083022a ปฺรียมาณาสฺตุ มามูจุห์ ปฺรีตาห์ สฺม ภรตรฺษภฯ
13083022c วิชฺญานเน ตวานเน ยนฺน มุหฺยสิ ธรฺมตห์ฯฯ

สํตโษทิํท อวนุ นนคเะ หเฬิทนุ: “ภรตรฺษภ! นินฺน อี ศาสฺตฺรชฺญานทิํท ปฺรสนฺนนาคิทฺทเนเะ. เอกเะํทรเะ นีนุ ธรฺมท วิษยทลฺลิ มโหิตนาคลิลฺล.

13083023a ตฺวยา หิ กุรฺวตา ศาสฺตฺรํ ปฺรมาณมิห ปารฺถิวฯ
13083023c อาตฺมา ธรฺมห์ ศฺรุตํ วเทาห์ ปิตรศฺจ มหรฺษิภิห์ฯฯ
13083024a สากฺษาตฺปิตามหโ พฺรหฺมา คุรวโ'ถ ปฺรชาปติห์ฯ
13083024c ปฺรมาณมุปนีตา วไ สฺถิติศฺจ น วิจาลิตาฯฯ

ปารฺถิว! นีนุ อิลฺลิ ศาสฺตฺรคฬ ปฺรมาณคฬนฺนุ สฺวีกริสิ อาตฺม, ธรฺม, วเท, ปิตฺฤคณ, มหรฺษิคฬุ, สากฺษาตฺ ปิตามห พฺรหฺม, คุรุ ปฺรชาปติ – อิวรเะลฺลร คเารววนฺนู หเะจฺจิสิทเะ มตฺตุ ธรฺมนิรตราทวริคเะ นินฺน อี อาทรฺศวนฺนุ ตโริสิ วิจลิตราคลุ พิฑลิลฺล.

13083025a ตทิทํ สมฺยคารพฺธํ ตฺวยาทฺย ภรตรฺษภฯ
13083025c กิํ ตุ ภูมเรฺควาํ จารฺถเ สุวรฺณํ ทียตามิติฯฯ

ภรตรฺษภ! อิํทุ นีนุ อุตฺตมวาคิ ปฺรารํภิสิทฺทียเะ. อาทรเะ อีค นีนุ ภูทาน มตฺตุ คโทานคฬ นิษฺกฺรยรูปทลฺลิ สฺวลฺป สุวรฺณทานวนฺนู มาฑุ.

13083026a เอวํ วยํ จ ธรฺมศฺจ สรฺวเ จาสฺมตฺปิตามหาห์ฯ
13083026c ปาวิตา วไ ภวิษฺยํติ ปาวนํ ปรมํ หิ ตตฺฯฯ

หีคเะ มาฑุวุทริํท นมฺม มตฺตุ นมฺม เอะลฺล ปิตามหรู ปวิตฺรราคุตฺตารเะ. เอกเะํทรเะ สุวรฺณวุ ปรม ปาวนวาทุทุ.

13083027a ทศ ปูรฺวานฺทศ ปราํสฺตถา สํตารยํติ ตเฯ
13083027c สุวรฺณํ ยเ ปฺรยจฺจํติ เอวํ มเ ปิตรโ'พฺรุวนฺฯฯ
13083028a ตตโ'หํ วิสฺมิตโ ราชนฺ ปฺรติพุทฺธโ วิศาํ ปตเฯ
13083028c สุวรฺณทานเ'กรวํ มติํ ภรตสตฺตมฯฯ

สุวรฺณทานวนฺนุ มาฑุววรุ ตมฺม หิํทิน มตฺตุ มุํทิน หตฺตุ หตฺตุ ตลเะมารุคฬนฺนุ อุทฺธริสุตฺตารเะ.” ราชนฺ! นนฺน ตํทเะยุ หีคเะ หเฬลุ นนคเะ เอะจฺจรวายิตุ. สฺวปฺนวนฺนุ นเะนปิสิกโะํฑุ นนคเะ พหฬ วิสฺมยวายิตุ. วิศาํปตเ! ภรตสตฺตม! อาค นานุ สุวรฺณทานวนฺนุ มาฑลุ นิศฺจยิสิทเะ.

13083029a อิติหาสมิมํ จาปิ ศฺฤณุ ราชนฺปุราตนมฺฯ
13083029c ชามทคฺนฺยํ ปฺรติ วิภโ ธนฺยมายุษฺยมเว จฯฯ

ราชนฺ! วิภโ! ชามทคฺนิย กุริตาท อี ปุราตน อิติหาสวนฺนุ กเฬุ. อี อาขฺยานวุ ธน มตฺตุ อายุสฺสนฺนุ วฺฤทฺธิสุตฺตทเะ.

13083030a ชามทคฺนฺยเน รามเณ ตีวฺรรโษานฺวิตเน วไฯ
13083030c ตฺริห์สปฺตกฺฤตฺวห์ ปฺฤถิวี กฺฤตา นิห์กฺษตฺริยา ปุราฯฯ

หิํทเะ ชามทคฺนิ รามนุ ตีวฺร รโษานฺวิตนาคิ อิปฺปตฺตโะํทุ พาริ ภูมิยนฺนุ นิห์กฺษตฺริยรนฺนาคิ มาฑิทนุ.

13083031a ตตโ ชิตฺวา มหีํ กฺฤตฺสฺนาํ รามโ ราชีวลโจนห์ฯ
13083031c อาชหาร กฺรตุํ วีรโ พฺรหฺมกฺษตฺรเณ ปูชิตมฺฯฯ
13083032a วาชิมเธํ มหาราช สรฺวกามสมนฺวิตมฺฯ

มหาราช! อาค สํปูรฺณ ปฺฤถฺวิยนฺนุ คเะทฺทุ วีร ราชีวลโจน รามนุ พฺราหฺมณรุ มตฺตุ กฺษตฺริยรุ สนฺมานิสุว มตฺตุ สรฺวกามคฬนฺนู ปูรไสุว อศฺวมเธวนฺนุ นฑเะสิทนุ.

13083032c ปาวนํ สรฺวภูตานาํ ตเชโทฺยุติวิวรฺธนมฺฯฯ
13083033a วิปาปฺมาปิ ส ตเชสฺวี ตเน กฺรตุผลเน วไฯ
13083033c นไวาตฺมนโ'ถ ลฆุตาํ ชามทคฺนฺยโ'ภฺยคจฺจตฯฯ

อศฺวมเธวุ สรฺวภูตคฬนฺนุ ปาวนคโะฬิสุตฺตทเะยาทรู มตฺตุ ตเชโทฺยุติคฬนฺนุ วฺฤทฺธิสุตฺตทเะยาทรู อา ตเชสฺวิยุ อา กฺรตุวิน ผลทิํท ปาปมุกฺตนาคลิลฺล. อิทริํทาคิ อวนิคเะ ตนฺน ลฆุตฺวท อนุภววายิตุ.

13083034a ส ตุ กฺรตุวรเณเษฺฏฺวา มหาตฺมา ทกฺษิณาวตาฯ
13083034c ปปฺรจฺจาคมสํปนฺนานฺฤษีนฺทเวาํศฺจ ภารฺควห์ฯฯ
13083035a ปาวนํ ยตฺปรํ นฺฤณามุคฺรเ กรฺมณิ วรฺตตามฺฯ
13083035c ตทุจฺยตาํ มหาภาคา อิติ ชาตฆฺฤณโ'พฺรวีตฺฯฯ

ปฺรจุร ทกฺษิณเะคฬิํท สํปนฺนวาคิทฺท อา ศฺรเษฺฐ ยชฺญวนฺนุ ปูรฺณคโะฬิสิ มหามนสฺวี ภารฺควนุ มนสฺสินลฺลิ ทยาภาววนฺนุ ตาฬิ ศาสฺตฺรชฺญ ฤษิคฬุ มตฺตุ ทเวตเะคฬลฺลิ หีคเะ ปฺรศฺนิสิทนุ: “มหาภาครเ! อุคฺรกรฺมทลฺลิ ตโะฑคิท มนุษฺยนิคเะ ปรม ปาวน วสฺตุ ยาวุทุ อทนฺนุ นนคเะ หเฬิ.”

113083036 วสิษฺฐ อุวาจฯ
13083036a ทเวตาสฺตเ ปฺรยจฺจํติ สุวรฺณํ ยเ ททตฺยุตฯ
13083036c อคฺนิรฺหิ ทเวตาห์ สรฺวาห์ สุวรฺณํ จ ตทาตฺมกมฺฯฯ

สุวรฺณวนฺนุ ทานมาฑุววรุ ทเวตเะคฬนฺนเ ทานมาฑิทํตเะ. เอกเะํทรเะ อคฺนิยุ สรฺวทเวตามยนุ มตฺตุ สุวรฺณวุ อคฺนิสฺวรูปวุ.

13083037a ตสฺมาตฺสุวรฺณํ ททตา ทตฺตาห์ สรฺวาศฺจ ทเวตาห์ฯ
13083037c ภวํติ ปุรุษวฺยาฆฺร น หฺยตห์ ปรมํ วิทุห์ฯฯ

ปุรุษวฺยาฆฺร! อาทุทริํท สุวรฺณวนฺนุ ทานมาฑุววรุ สรฺว ทเวตเะคฬนฺนู ทานมาฑิทํตเะ. อิทริํทาคิ วิทฺวาํสรุ สุวรฺณทานกฺกิํต หเะจฺจิน ทานวิลฺล เอะนฺนุตฺตารเะ.

13083038a ภูย เอว จ มาหาตฺมฺยํ สุวรฺณสฺย นิพโธ มเฯ
13083038c คทตโ มม วิปฺรรฺษเ สรฺวศสฺตฺรภฺฤตาํ วรฯฯ

วิปฺรรฺษเ! สรฺวศสฺตฺรภฺฤตรลฺลิ ศฺรเษฺฐ! นานุ หเฬุว สุวรฺณท มหาตฺมเะยนฺนุ อินฺนู กเฬุ.

13083039a มยา ศฺรุตมิทํ ปูรฺวํ ปุราณเ ภฺฤคุนํทนฯ
13083039c ปฺรชาปตเห์ กถยตโ มนโห์ สฺวายํภุวสฺย วไ2ฯฯ

ภฺฤคุนํทน! หิํทเะ ปฺรชาปติยุ มนุ สฺวายํภุวุวิคเะ หเฬิท อี ปุราณวนฺนุ กเฬิทฺทเนเะ.

13083040a ศูลปาณเรฺภควตโ รุทฺรสฺย จ มหาตฺมนห์ฯ
13083040c คิรเา หิมวติ ศฺรเษฺฐเ ตทา ภฺฤคุกุลโทฺวหฯฯ
13083041a ทเวฺยา วิวาหเ นิรฺวฺฤตฺตเ รุทฺราณฺยา ภฺฤคุนํทนฯ
13083041c สมาคมเ ภควตโ ทเวฺยา สห มหาตฺมนห์ฯ

ภฺฤคุกุลโทฺวห! ภฺฤคุนํทน! ศฺรเษฺฐ ปรฺวต หิมาลยทลฺลิ ศูลปาณี มหาตฺมา ภควานฺ รุทฺรนิคเะ ทเวี รุทฺราณิยโะฑนเะ วิวาหวุ นฑเะยิตุ มตฺตุ มหามน ภควานฺ ศิวนุ อุมาทเวิยโะฑนเะ สมาคม-สุขวนฺนุ ปฑเะยุตฺติทฺทนุ.

13083041e ตตห์ สรฺวเ สมุทฺวิคฺนา ภควํตมุปาคมนฺฯฯ
13083042a ตเ มหาทเวมาสีนํ ทเวีํ จ วรทามุมามฺฯ
13083042c ปฺรสาทฺย ศิรสา สรฺวเ รุทฺรมูจุรฺภฺฤคูทฺวหฯฯ

ภฺฤคูทฺวห! อาค เอะลฺล ทเวตเะคฬู อุทฺวิคฺนราคิ กไลาสศิขรทลฺลิ กุฬิติทฺท มหาทเว มตฺตุ วรทายินี ทเวี อุมเะย พฬิ หโคิ ศิรสา สมสฺกริสิ รุทฺรนิคเะ หเฬิทรุ:

13083043a อยํ สมาคมโ ทเว ทเวฺยา สห ตวานฆฯ
13083043c ตปสฺวินสฺตปสฺวินฺยา ตเชสฺวินฺยาติตเชสห์ฯ
13083043e อมโฆตเชาสฺตฺวํ ทเว ทเวี จเยมุมา ตถาฯฯ

“อนฆ! ทเว! ทเวิยโะฑนเะ นินฺน อี สมาคมวุ ตปสฺวินิยโะฑนเะ ตปสฺวิย มตฺตุ ตเชสฺวินิยโะฑนเะ มหาตเชสฺวิย สํยโควาคิทเะ. ทเว! นินฺน ตเชสฺสุ อมโฆวาทุทุ. อํตเะยเ ทเวิ อุมเะย ตเชสฺสู กูฑ อมโฆวาทุทุ.

13083044a อปตฺยํ ยุวยโรฺทเว พลวทฺภวิตา ปฺรภโฯ
13083044c ตนฺนูนํ ตฺริษุ ลโกเษุ น กิํ จิจฺจเษยิษฺยติฯฯ

ปฺรภโ! นิมฺมิพฺพร สํตานวุ อตฺยํต ปฺรพลวาคุวุทุ. นิศฺจยวาคิยู อวนุ มูรุ ลโกคฬลฺลิ ยารนฺนู อุฬิสลารนุ.

13083045a ตทเภฺยห์ ปฺรณตเภฺยสฺตฺวํ ทเวเภฺยห์ ปฺฤถุลโจนฯ
13083045c วรํ ปฺรยจฺจ ลโกเศ ตฺรไลโกฺยหิตกามฺยยาฯ
13083045e อปตฺยารฺถํ นิคฺฤหฺณีษฺว ตเชโ ชฺวลิตมุตฺตมมฺ3ฯฯ

ปฺฤถุลโจน! ลโกเศ! ทเวตเะคฬุ นินฺน จรณคฬิคเะ นมสฺกริสุตฺติทฺทารเะ. ตฺรไลโกฺยท หิตวนฺนุ พยสิ นมคเะ วรวนฺนุ นีฑุ. สํตานกฺกาคิ ปฺรกฏวาคุว นินฺน อา อุตฺตม ชฺวลิต ตเชสฺสนฺนุ นินฺนลฺลิยเ หิฑิทิฏฺฏุกโ!”

13083046a อิติ ตเษาํ กถยตาํ ภควานฺคโวฺฤษธฺวชห์ฯ
13083046c เอวมสฺตฺวิติ ทเวาํสฺตานฺวิปฺรรฺษเ ปฺรตฺยภาษตฯฯ

วิปฺรรฺษเ! ทเวตเะคฬุ หีคเะ หเฬลุ ภควานฺ วฺฤษธฺวชนุ “หาคเะยเ อาคลิ!” เอะํทุ หเฬิทนุ.

13083047a อิตฺยุกฺตฺวา จโรฺธฺวมนยตฺตทฺรเตโ วฺฤษวาหนห์ฯ
13083047c อูรฺธฺวรเตาห์ สมภวตฺตตห์ปฺรภฺฤติ จาปิ สห์ฯฯ

หีคเะ หเฬิ วฺฤษวาหนนุ ตนฺน รเตสฺสนฺนุ มเลกฺกเะฬเะทุกโะํฑนุ. อํทินิํท อวนุ อูรฺธฺวรเต เอะํทุ วิขฺยาตนาทนุ.

13083048a รุทฺราณี ตุ ตตห์ กฺรุทฺธา ปฺรชโจฺจเทเ ตถา กฺฤตเฯ
13083048c ทเวานถาพฺรวีตฺตตฺร สฺตฺรีภาวาตฺปรุษํ วจห์ฯฯ

ตนฺน สํตานวนฺนุ กิตฺตุหากิทุทริํท กฺรุทฺธฬาท รุทฺราณิยุ สฺตฺรีภาวทิํท ทเวตเะคฬิคเะ อี กฐโร มาตนฺนาฑิทฬุ:

13083049a ยสฺมาทปตฺยกามโ วไ ภรฺตา มเ วินิวรฺติตห์ฯ
13083049c ตสฺมาตฺสรฺวเ สุรา ยูยมนปตฺยา ภวิษฺยถฯฯ

“สุรรเ! นนฺน ปติยุ นนฺนลฺลิ สํตานวนฺนุ ปฑเะยลุ อิจฺฉิสิทาค นีวุ อวนนฺนุ ตฑเะทิริ. อาทุทริํท นีวเะลฺลรู สํตานวิลฺลทวราคุตฺตีริ!

13083050a ปฺรชโจฺจเทโ มม กฺฤตโ ยสฺมาทฺยุษฺมาภิรทฺย วไฯ
13083050c ตสฺมาตฺปฺรชา วห์ ขคมาห์ สรฺวเษาํ น ภวิษฺยติฯฯ

อากาศจารี ทเวตเะคฬเ! นีวเะลฺล สเริ นนฺน สํตติยนฺนุ ตุํฑุมาฑิทิริ. อาทุทริํท นิมฺมเะลฺลริคู สํตานวาคุวุทิลฺล.”

13083051a ปาวกสฺตุ น ตตฺราสีจฺจาปกาลเ ภฺฤคูทฺวหฯ
13083051c ทเวา ทเวฺยาสฺตถา ศาปาทนปตฺยาสฺตทาภวนฺฯฯ

ภฺฤคูทฺวห! อา สมยทลฺลิ อคฺนิทเวนุ อลฺลิรลิลฺล. อาทุทริํท อวนิคเะ อา ศาปวุ ตคลลิลฺล. อุฬิท เอะลฺล ทเวตเะคฬู ทเวิย ศาปทิํท สํตานหีนราทรุ.

13083052a รุทฺรสฺตุ ตเชโ'ปฺรติมํ ธารยามาส ตตฺตทาฯ
13083052c ปฺรสฺกนฺนํ ตุ ตตสฺตสฺมาตฺกิํ จิตฺตตฺราปตทฺภุวิฯฯ

รุทฺรนุ อาค ตนฺน ปฺรติม ตเชสฺสนฺนุ เอะฬเะทุกโะํฑิทฺทรู สฺวลฺป วีรฺยวุ สฺขลิตวาคิ อลฺลิยเ ภูมิย มเลเะ พิทฺทิตุ.

13083053a ตตฺปปาต ตทา จาคฺนเา ววฺฤธเ จาทฺภุตโปมมฺฯ
13083053c ตเชสฺตเชสิ สํปฺฤกฺตมเกยโนิตฺวมาคตมฺฯฯ

อา อทฺภุต ตเชสฺสุ อคฺนิยลฺลิ พิทฺทุ วฺฤทฺธิยายิตุ. ตเชสฺสุ ตเชสฺสินลฺลิ สเริ โอะํทุ สฺวยํภู ปุรุษน รูปทลฺลิ อภิวฺยกฺตวาคตโะฑคิตุ.

13083054a เอตสฺมินฺนเว กาลเ ตุ ทเวาห์ ศกฺรปุรโคมาห์ฯ
13083054c อสุรสฺตารกโ นาม ตเน สํตาปิตา ภฺฤศมฺฯฯ

อิทเ สมยทลฺลิ ตารก เอะํพ หเะสริน อสุรนุ ศกฺรนเ มโะทลาท ทเวตเะคฬนฺนุ อติยาคิ กาฑุตฺติทฺทนุ.

13083055a อาทิตฺยา วสวโ รุทฺรา มรุตโ'ถาศฺวินาวปิฯ
13083055c สาธฺยาศฺจ สรฺวเ สํตฺรสฺตา ทไตเยสฺย ปรากฺรมาตฺฯฯ

อาทิตฺยรุ, วสุคฬุ, รุทฺรรุ, มรุตรุ มตฺตุ อศฺวินี ทเวตเะคฬุ, สาธฺยรุ เอะลฺลรู อา ทไตฺยน ปรากฺรมทิํท สํตฺรสฺตราคิทฺทรุ.

13083056a สฺถานานิ ทเวตานาํ หิ วิมานานิ ปุราณิ จฯ
13083056c ฤษีณามาศฺรมาศฺจไว พภูวุรสุรไรฺหฺฤตาห์ฯฯ

ทเวตเะคฬ สฺถาน-วิมาน มตฺตุ ปุรคฬนฺนู หาคู ฤษิคฬ อาศฺรมคฬนฺนู อา อสุรนุ อปหริสิทนุ.

13083057a ตเ ทีนมนสห์ สรฺวเ ทเวาศฺจ ฤษยศฺจ หฯ
13083057c ปฺรชคฺมุห์ ศรณํ ทเวํ พฺรหฺมาณมชรํ ปฺรภุมฺฯฯ

ทีนมนสฺกราท ทเวตเะคฬุ มตฺตุ ฤษิคฬเะลฺลรู ทเว อชร ปฺรภุ พฺรหฺมน ศรณุ หโทรุ.

สมาปฺติ

อิติ ศฺรีมหาภารตเ อนุศาสน ปรฺวณิ ทานธรฺม ปรฺวณิ สุวรฺณโตฺปตฺติรฺนาม ตฺรฺยาศีติตมโ'ธฺยายห์ฯฯ
อิทุ ศฺรีมหาภารตทลฺลิ อนุศาสน ปรฺวทลฺลิ ทานธรฺม ปรฺวทลฺลิ สุวรฺณโตฺปตฺติ เอะนฺนุว เอะํภตฺมูรนเ อธฺยายวุ.


  1. อิทกฺกเะ มโะทลุ อี อธิก ศฺลโกคฬิวเะ: อิตฺยุกฺตฺวา วเทศาสฺตฺรชฺญาสฺตมูจุสฺตํ มหรฺษยห์ฯ ราม วิปฺราห์ สตฺกฺริยํตาํ วเทปฺรามาณฺยทรฺศนาตฺฯ ภูยศฺจ วิปฺรรฺษิคณาห์ ปฺรษฺฐวฺยาห์ ปาวนํ ปฺรติฯฯ ยเ ตทฺ พฺรูยุรฺมหาปฺราชฺญาสฺตจฺจไว สมุทาจรฯ ตตโ วสิษฺฐํ ทเวรฺษิมคสฺตฺยมถ กาศปมฺฯฯ ตมเวารฺถํ มหาตเชาห์ ปปฺรจฺฉ ภฺฤคุนํทนห์ฯ ชาตา มติรฺมเ วิปฺรเํทฺราห์ กถํ ปูยเยมิตฺยุตฯฯ กเน วา กรฺมยโคเน ปฺรทานเนเห กเน วาฯ ยทิ วโ'นุคฺรหกฺฤตา พุทฺธิรฺมาํ ปฺรติ สตฺตมาห์ฯ ปฺรพฺรูต ปาวนํ กิํ มเ ภวเทิติ ตปโธนาห์ฯฯ ฤษย อูจุห์ฯ คาศฺจ ภูมิํ จ วิตฺตํ จ ทตฺวเห ภฺฤคุนํทนฯ ปาปกฺฤตฺปูยตเ มรฺตฺย อิติ ภารฺคว ศุศฺฤมฯฯ อนฺยทฺทานํ ตุ วิปฺรรฺษเ ศฺรูยตาํ ปาวนํ มหตฺฯ ทิวฺยมตฺยทฺภุตาการมปตฺยํ ชาตวเทสห์ฯฯ ทคฺธฺวา ลโกานฺปุรา วีรฺยาตฺสํภูตมิหษุศฺรุมฯ สุวรฺณมิติ วิขฺยาตํ ตทฺททตฺสิทฺธมเษฺยสิฯฯ ตตโ'พฺรวีทฺวสิษฺฐสฺตํ ภควานฺ สํศิตวฺรตห์ฯ ศฺฤณุ ราม ยถโตฺปนฺนํ สุวรฺณมนลปฺรภมฺฯฯ ผลํ ทาสฺยติ ตเ ยตฺตุ ทานํ ปรมิหโจฺยตเฯ สุวรฺณํ ยจฺจ ยสฺมาจฺจ ยถา จ คุณวตฺตมมฺฯฯ ตนฺนิพโธ มหาพาหโ สรฺวํ นิคทตโ มมฯ อคฺนีษโมาตฺมกมิทํ สุวรฺณํ วิทฺธิ นิศฺจยเฯฯ อชโ'คฺนิรฺวรุณโ มเษห์ สูรฺยโ'ศฺว อิติ ทรฺศนมฺฯ กุํชราศฺจ มฺฤคา นาค มหิษาศฺจาสุรา อิติฯฯ กุกฺกุฏาศฺจ วราหาศฺจ รากฺษสา ภฺฤคุนํทนฯ อิฑา คาวห์ ปยห์ สโมโ ภูมิริตฺยเว จ สฺมฺฤติห์ฯฯ ชคตฺสรฺวํ จ นิรฺมถฺย ตเชโราศิห์ สมุตฺถิตห์ฯ สุวรฺณมเภฺยโ วิปฺรรฺษเ รตฺนํ ปรมมุตฺตมมฺฯฯ เอตสฺมาตฺ การณาทฺทเวา คํธรฺวโรครากฺษสาห์ฯ มนุษฺยาศฺจ วิศาจาศฺจ ปฺรยตา ธารยํติ ตตฺฯฯ มุกุฏไรํคทยุตไรลํการไห์ ปฺฤถคฺวิธไห์ฯ สุวรฺณวิกฺฤตไสฺตตฺร วิราชํตเ ภฺฤคูตฺตมฯฯ ตสฺมาตฺสรฺวปวิตฺรเภฺยห์ ปวิตฺรํ ปรมํ สฺมฺฤตมฺฯ ภูมเรฺคโภฺยโ'ถ รตฺนเภฺยสฺตทฺวิทฺธิ มนุชรฺษภฯฯ ปฺฤถิวีํ คาศฺจ ทตฺวเห ยจฺจานฺยทปิ กิํจนฯ วิศิษฺยตเ สุวรฺณสฺย ทานํ ปรมกํ วิภโฯฯ อกฺษยํ ปาวนํ จไว สุวรฺณมมรทฺยุตเฯ ปฺรยจฺฉ ทฺวิชมุขฺยเภฺยห์ ปาวนํ หฺยเตทุตฺตมมฺฯฯ สุวรฺณมเว สรฺวาสุ ทกฺษิณาสุ วิธียตเฯ สุวรฺณํ ยเ ปฺรยจฺฉํติ ทรฺวทาสฺตเ ภวนฺตฺยุตฯฯ (คีตา ปฺรเะสฺ/ภารต ทรฺศน). ↩︎

  2. ยถานฺยายํ ตุ ตสฺย วไฯฯ (คีตา ปฺรเะสฺ). ↩︎

  3. อิทร นํตร อี มูรุ อธิก ศฺลโกคฬิวเะ: ตฺรไลโกฺยสารเา หิ ยุวาํ ลโกํ สํตาปยิษฺยถห์ฯ ตทปตฺยํ หิ ยุวยโรฺทเวานภิภวเทฺธฺรุวมฺฯ น หิ ตเ ปฺฤถิวี ทเวี น จ ธเารฺน ทิวํ วิภโฯฯ นเทํ ธารยิตุํ ศกฺตาห์ สมสฺตา อิติ มเ มติห์ฯ ตเชห์ปภาวนิรฺทคฺธํ ตสฺมาตฺสรฺวมิทํ ชคตฺฯฯ ตสฺมาตฺปฺรสาทํ ภควนฺกรฺตุมรฺหสิ นห์ ปฺรภโฯ น ทเวฺยาํ สํภวเตฺปุตฺรโ ภวตห์ สุรสตฺตมฯ ธไรฺยาทเว นิคฺฤหฺณีษฺว ตเชโ ชฺวลิตมุตฺตมมฺฯฯ (คีตา ปฺรเะสฺ). ↩︎