072: pitāmaheṃdrasaṃvādaḥ

praveśa

|| oṃ oṃ namo nārāyaṇāya|| śrī vedavyāsāya namaḥ ||

śrī kṛṣṇadvaipāyana vedavyāsa viracita

śrī mahābhārata

anuśāsana parva

dānadharma parva

adhyāya 72

sāra

brahmanu iṃdranigè golokavannu varṇisidudu (1-48).

13072001 brahmovāca|
13072001a yo'yaṃ praśnastvayā pṛṣṭo gopradānādhikāravān|
13072001c nāsya praṣṭāsti loke'smiṃstvatto'nyo hi śatakrato||

brahmanu hel̤idanu: “śatakrato! godānada kuritu nīnu kel̤ida praśnègal̤annu kel̤uva adhikāravul̤l̤avanu ī lokadalli ninnannu biṭṭu berè yārū illa.

13072002a saṃti nānāvidhā lokā yāṃstvaṃ śakra na paśyasi|
13072002c paśyāmi yānahaṃ lokānekapatnyaśca yāḥ striyaḥ||

śakra! nānāvidhada golokagal̤ivè. avugal̤annu nīnu noḍalārè. ā aneka lokagal̤annu nānu mattu pativratā strīyaru noḍaballaru.

13072003a karmabhiścāpi suśubhaiḥ suvratā ṛṣayastathā|
13072003c saśarīrā hi tānyāṃti brāhmaṇāḥ śubhavṛttayaḥ||

śubhakarmagal̤iṃda kūḍida suvrata ṛṣigal̤u mattu śubha naḍatègal̤ul̤l̤a brāhmaṇaru saśarīrarāgiye ā lokagal̤igè hoguttārè.

13072004a śarīranyāsamokṣeṇa manasā nirmalena ca|
13072004c svapnabhūtāṃśca tā'llokānpaśyaṃtīhāpi suvratāḥ||

suvrataru śarīravannu tòrèdu mokṣahòṃduva samayadalli nirmala manassiniṃda svapnaprāyavāda ā lokagal̤annu illiṃdale kāṇuttārè.

13072005a te tu lokāḥ sahasrākṣa śṛṇu yādṛgguṇānvitāḥ|
13072005c na tatra kramate kālo na jarā na ca pāpakam|
13072005e tathānyannāśubhaṃ kiṃ cinna vyādhistatra na klamaḥ||

sahasrākṣa! ā lokagal̤u yāva guṇagal̤iṃda kūḍivè ènnuvudannu kel̤u. alli kālavu naḍèyuvudilla. muppilla. pāpavū illa. hāgèye vyādhi mattu āyāsagal̤èṃba berè yāva aśubhagal̤ū alli illa.

13072006a yadyacca gāvo manasā tasminvāṃcaṃti vāsava|
13072006c tatsarvaṃ prāpayaṃti sma mama pratyakṣadarśanāt|
13072006e kāmagāḥ kāmacāriṇyaḥ kāmātkāmāṃśca bhuṃjate||

vāsava! alli govugal̤u manasā bayasida èllavannū paḍèdukòl̤l̤uttavè. adannu nānu pratyakṣa noḍiddenè. svecchèyiṃda saṃcarisuttavè. bekèṃdavugal̤annu saṃkalpa mātradiṃdale paḍèdukòl̤l̤uttavè.

13072007a vāpyaḥ sarāṃsi sarito vividhāni vanāni ca|
13072007c gṛhāṇi parvatāścaiva yāvaddravyaṃ ca kiṃ cana||

alli bāvigal̤u, sarovaragal̤u, nadigal̤u, vividha vanagal̤u, gṛhagal̤u, parvatagal̤u mattu itara dravyagal̤ū ivè.

13072008a manojñaṃ sarvabhūtebhyaḥ sarvaṃ tatra pradṛśyate|
13072008c īdṛśānviddhi tā'llokānnāsti lokastato'dhikaḥ||

alliruva èllavū sarvabhūtagal̤igū manojñavāgiye kāṇuttavè. ī rītiya lokagal̤u mattu idakkū adhikavāgiruva lokagal̤u berèyāvudū illa èṃdu til̤i.

13072009a tatra sarvasahāḥ kṣāṃtā vatsalā guruvartinaḥ|
13072009c ahaṃkārairvirahitā yāṃti śakra narottamāḥ||

śakra! sarvavannū sahisikòl̤l̤uva, sahanaśīlarāda, dayāl̤ugal̤āda, guruvanne anusarisuva, ahaṃkāradiṃda rahitarāgiruva narottamaru alligè hoguttārè.

13072010a yaḥ sarvamāṃsāni na bhakṣayīta pumānsadā yāvadaṃtāya yuktaḥ1|
13072010c mātāpitrorarcitā satyayuktaḥ śuśrūṣitā brāhmaṇānāmaniṃdyaḥ||

yāva māṃsavannū tinnadiruva, iṃdriyagal̤annu nigrahisuva puruṣaru, mātā-pitṛgal̤annu pūjisuva, satyayuktarāda, brāhmaṇara śūśrūṣè māḍuva aniṃdya puruṣaru alligè hoguttārè.

13072011a akrodhano goṣu tathā dvijeṣu dharme rato guruśuśrūṣakaśca|
13072011c yāvajjīvaṃ satyavṛtte rataśca dāne rato yaḥ kṣamī cāparādhe||

govugal̤a mattu brāhmaṇara viṣayadalli krodhagòl̤l̤adiruva, dharmaniratanāgiruva, guruśuśrūṣaṇèyalli tòḍagiruva, jīvanaparyaṃta satyavratavannu naḍèsikòṃḍu baṃdiruva, dānaniratanāgiruva mattu aparādhagal̤annu kṣamisuva puruṣaru golokakkè hoguttārè.

13072012a mṛdurdāṃto devaparāyaṇaśca sarvātithiścāpi tathā dayāvān|
13072012c īdṛgguṇo mānavaḥ saṃprayāti lokaṃ gavāṃ śāśvataṃ cāvyayaṃ ca||

mṛdusvabhāva, jiteṃdriyatè, devaparāyaṇa, atithigal̤u mattu sarvara kuritū dayè – ī guṇagal̤iṃda kūḍida mānavaru śāśvatavū avyayavū āda golokakkè hoguttārè.

13072013a na pāradārī paśyati lokamenaṃ na vai gurughno na mṛṣāpralāpī|
13072013c sadāpavādī brāhmaṇaḥ śāṃtavedo doṣairanyairyaśca yukto durātmā||

parastrīgamana, gurughāti, sul̤l̤annu hel̤uvudu, paraniṃdanèyannu māḍuvudu, brāhmaṇarannu dveṣisuvudu – ī mattu anya doṣagal̤annu hòṃdiruva durātmanu ī lokavannu noḍuvudilla.

13072014a na mitradhrughnaikṛtikaḥ kṛtaghnaḥ śaṭho'nṛjurdharmavidveṣakaśca|
13072014c na brahmahā manasāpi prapaśyed gavāṃ lokaṃ puṇyakṛtāṃ nivāsam||

mitradrohi, vaṃcaka, kṛtaghna, śaṭha, kuṭila, dharmadveṣi, mattu brahmahatyèyannu māḍiruvavanu manassinalliyū kūḍa ī golokavannu kāṇalāranu.

13072015a etatte sarvamākhyātaṃ naipuṇena sureśvara|
13072015c gopradānaratānāṃ tu phalaṃ śṛṇu śatakrato||

sureśvara! śatakrato! golokada kuritu ninagè èllavannū hel̤iddenè. innu godānavannu māḍuvavarigè dòrèyuva phalada kuritu kel̤u.

13072016a dāyādyalabdhairarthairyo gāḥ krītvā saṃprayaccati|
13072016c dharmārjitadhanakrītānsa lokānaśnute'kṣayān||

pitrārjita dhanadiṃda govugal̤annu kharīdisi dānamāḍuvavaru mattu dharmārjita dhanadiṃda govugal̤annu kharīdisi dānamāḍuvavaru akṣaya lokagal̤annu paḍèyuttārè.

13072017a yo vai dyūte dhanaṃ jitvā gāḥ krītvā saṃprayaccati|
13072017c sa divyamayutaṃ śakra varṣāṇāṃ phalamaśnute||

śakra! dyūtadalli dhanavannu gèddu adariṃda govugal̤annu kharīdisi dānamāḍuvavanu hattusāvira devavarṣagal̤a varègè godānada phalavannu anubhavisuttānè.

13072018a dāyādyā yasya vai gāvo nyāyapūrvairupārjitāḥ|
13072018c pradattāstāḥ pradātṝṇāṃ saṃbhavaṃtyakṣayā dhruvāḥ||

pitrārjitavāgi baṃda athavā nyāyapūrvakavāgi saṃpādisida govugal̤annu dānamāḍuva dānigal̤igè akṣaya mattu niścala lokagal̤u dòrèyuttavè.

13072019a pratigṛhya ca yo dadyādgāḥ suśuddhena cetasā|
13072019c tasyāpīhākṣayā'llokāndhruvānviddhi śacīpate||

śacīpate! godānavannu svīkarisi ade govannu śuddha manassiniṃda dānamāḍuvavanu kūḍa akṣaya mattu niścala lokagal̤annu paḍèyuttānè èṃdu til̤i.

13072020a janmaprabhṛti satyaṃ ca yo brūyānniyateṃdriyaḥ|
13072020c gurudvijasahaḥ kṣāṃtastasya gobhiḥ samā gatiḥ||

janmaprabhṛti satyavanne hel̤uva, jiteṃdriya, guru-dvijararannu sahisikòl̤l̤uva, kṣamāśīlanu godānada phalavanne hòṃduttānè.

13072021a na jātu brāhmaṇo vācyo yadavācyaṃ śacīpate|
13072021c manasā goṣu na druhyedgovṛttirgonukaṃpakaḥ||
13072022a satye dharme ca niratastasya śakra phalaṃ śṛṇu|
13072022c gosahasreṇa samitā tasya dhenurbhavatyuta||

śacīpate! śakra! avācya mātugal̤annāḍuva brāhmaṇaru illa. manassinalliyū govugal̤igè drohavannèsagade govugal̤igè anukaṃpakanāgiddukòṃḍu govṛttiyannu naḍèsuttā satya-dharmagal̤alli niratanāgiruva brāhmaṇana phalavannu kel̤u. avanu māḍuva òṃdu godānavu sahasra godānagal̤a phalavannu kòḍuttadè.

13072023a kṣatriyasya guṇairebhiranvitasya phalaṃ śṛṇu|
13072023c tasyāpi śatatulyā2 gaurbhavatīti viniścayaḥ||

kṣatriyanū ide guṇagal̤iṃda saṃpannanāgiddarè avanigè dòrèyuva phalada kuritu kel̤u. avana godānavu nūrara samanāguttadè ènnuvudu niścaya.

13072024a vaiśyasyaite yadi guṇāstasya paṃcāśataṃ bhavet|
13072024c śūdrasyāpi vinītasya caturbhāgaphalaṃ smṛtam||

ide guṇagal̤iṃda vaiśyanigè òṃdu godānavu aivattu godānagal̤a phalavannu nīḍuttadè. vinītanāda śūdranigè avanu māḍida òṃdu godānavu innūrā aivattu godānagal̤a phalavannu nīḍuttadè.

13072025a etaccaivaṃ yo'nutiṣṭheta yuktaḥ satyena yukto guruśuśrūṣayā ca|
13072025c dāṃtaḥ kṣāṃto devatārcī praśāṃtaḥ śucirbuddho dharmaśīlo'nahaṃvāk||
13072026a mahatphalaṃ prāpnute sa dvijāya dattvā dogdhrīṃ vidhinānena dhenum|

hīgèye ekāgracittanāgi gosevāvratavannu pālisuva satyaniṣṭha gurusevāpārāyaṇa dakṣa kṣamāśīla devatārcī praśāṃta śucirbuddhi dharmaśīla anahaṃkāranu hālukarèyuva dhenuvannu dvijanigè dānamāḍidarè mahāphalavannu paḍèdukòl̤l̤uttānè.

13072026c nityaṃ dadyādekabhaktaḥ sadā ca satye sthito guruśuśrūṣitā ca||
13072027a vedādhyāyī goṣu yo bhaktimāṃśca nityaṃ dṛṣṭvā yo'bhinaṃdeta gāśca|
13072027c ā jātito yaśca gavāṃ nameta idaṃ phalaṃ śakra nibodha tasya||

śakra! huṭṭidāginiṃdalū govugal̤igè namaskarisuttiruva, pratinityavū govugal̤annu noḍi ānaṃdisuva, satyaniṣṭha, guruśuśrūṣaka, vedādhyāyi, gobhaktanu nitya òṃde hòttu ūṭamāḍuttā dinavū òṃdu godānamāḍidarè dòrakuva phalavannu kel̤u.

13072028a yatsyādiṣṭvā rājasūye phalaṃ tu yatsyādiṣṭvā bahunā kāṃcanena|
13072028c etattulyaṃ phalamasyāhuragryaṃ sarve saṃtastvṛṣayo ye ca siddhāḥ||

rājasūyayāgadiṃda dòrèyuva phala, bahukāṃcanadiṃda māḍida yajñada phala ivu dinanitya godānada phalakkè samānavèṃdu ādudariṃda adu hèccina mahatvavul̤l̤addèṃdu èlla satpuruṣarū, ṛṣigal̤ū mattu siddharū hel̤uttārè.

13072029a yo'graṃ bhaktānkiṃ cidaprāśya dadyād gobhyo nityaṃ govratī satyavādī|
13072029c śāṃto buddho gosahasrasya puṇyaṃ saṃvatsareṇāpnuyātpuṇyaśīlaḥ||

gosevèya vratavannu kaigòṃḍu nityavū ūṭakkè mòdalu govugal̤igè gogrāsavannu bhaktiyiṃda nīḍuva satyavādī śāṃta buddhanigè òṃde varṣadalli sahasra godānagal̤a phalavu dòrèyuttadè.

13072030a ya ekaṃ bhaktamaśnīyāddadyādekaṃ gavāṃ ca yat|
13072030c daśa varṣāṇyanaṃtāni govratī gonukaṃpakaḥ||

dinada òṃdu ūṭavannu mātra māḍikòṃḍiddu innòṃdu ūṭavannu pratinitya govigè bhaktiyiṃda arpisuva govratī go-anukaṃpanigè hattuvarṣagal̤alli anaṃta godānagal̤a phalavu labhisuttadè.

13072031a ekenaiva ca bhaktena yaḥ krītvā gāṃ prayaccati|
13072031c yāvaṃti tasya proktāni divasāni śatakrato|
13072031e tāvaccatānāṃ sa gavāṃ phalamāpnoti śāśvatam||

śatakrato! yāru hattu varṣagal̤a paryaṃta òṃde hòttu ūṭamāḍuttā mattòṃdu hòttina ūṭada ul̤itāyadiṃda hasuvannu kharīdisi adannu satpātranigè dāna māḍuvavanu ā govinalli èṣṭu romagal̤iruvavo aṣṭu saṃkhyèya govugal̤annu dānamāḍida śāśvata phalavannu hòṃduttānè.

13072032a brāhmaṇasya phalaṃ hīdaṃ kṣatriye'bhihitaṃ śṛṇu|
13072032c paṃcavārṣikametattu kṣatriyasya phalaṃ smṛtam|
13072032e tato'rdhena tu vaiśyasya śūdro vaiśyārdhataḥ smṛtaḥ||

idu brāhmaṇanigè dòrakuva phala. kṣatriyanigè dòrakuva phalada kuritu kel̤u. kṣatriyanigè aidu varṣagal̤alliye phalavannīyuttadè èṃdu smṛtiyidè. adakkiṃda ardha samayadalli vaiśyanigū, vaiśyanadakkiṃta ardhasamayadalli śūdranigū ā phalavu dòrakuttadèyèṃdu smṛtiyidè.

13072033a yaścātmavikrayaṃ kṛtvā gāḥ krītvā saṃprayaccati|
13072033c yāvatīḥ sparśayedgā3 vai tāvattu phalamaśnute|
13072033e lomni lomni mahābhāga lokāścāsyākṣayāḥ smṛtāḥ||

tannanne mārikòṃḍu govannu kharīdisi dānamāḍuvavanigè avanu èlliyavarègè govannu muṭṭuttiruttāno alliyavarègè ā phalavu dòrèyuttadè. mahābhāga! govina roma romadalliyū akṣaya lokagal̤ivèyèṃdu smṛtiyidè.

13072034a saṃgrāmeṣvarjayitvā tu yo vai gāḥ saṃprayaccati|
13072034c ātmavikrayatulyāstāḥ śāśvatā viddhi kauśika||

kauśika4! saṃgrāmadalli gèdda govugal̤annu dānamāḍuvudu mattu tannannu tāne mārāṭamāḍikòṃḍu govannu kharīdisi dānamāḍuvudu ivèraḍū samāna śāśvatalokagal̤annu nīḍuttavè èṃdu til̤i.

13072035a alābhe yo gavāṃ dadyāttiladhenuṃ yatavrataḥ|
13072035c durgātsa tārito dhenvā kṣīranadyāṃ pramodate||

govina abhāvadalli tiladhenuvannu dānamāḍuva yatavratanu ā dhenuviniṃda kaṣṭagal̤annu pārāguttānè mattu kṣīrasarovarada tīradalli pramodisuttānè.

13072036a na tvevāsāṃ dānamātraṃ praśastaṃ pātraṃ kālo goviśeṣo vidhiśca|
13072036c kālajñānaṃ vipra gavāṃtaraṃ hi duḥkhaṃ jñātuṃ pāvakādityabhūtam||

vipra! govugal̤a dānamātradiṃda adu praśastavāguvudilla. pātra, kāla, goviśeṣa mattu vidhigal̤u mukhya. yāva kāladalli dānamāḍabeku, èṃtaha govannu dānamāḍabeku mattu agni-sūryara tejassiruva pātranu yāru èṃdu til̤idukòl̤l̤uvudu kaṭhiṇa.

13072037a svādhyāyāḍhyaṃ śuddhayoniṃ praśāṃtaṃ vaitānasthaṃ pāpabhīruṃ kṛtajñam|
13072037c goṣu kṣāṃtaṃ nātitīkṣṇaṃ śaraṇyaṃ vṛttiglānaṃ tādṛśaṃ pātramāhuḥ||

svādhyāyasaṃpannanū, śuddhayoniyalli janisidavanū, praśāṃtanū, yajñaparāyaṇanū, pāpakkè hèdaruvavanū, kṛtajñanū, govugal̤a kuritu kṣamèyiṃdiruvavanū, atitīkṣṇanalladavanū, śaraṇyanū ādavanu godānakkè pātranu èṃdu hel̤uttārè.

13072038a vṛttiglāne sīdati cātimātraṃ kṛṣyarthaṃ vā homahetoḥ prasūtyām|
13072038c gurvarthaṃ vā bālasaṃvṛddhaye vā dhenuṃ dadyāddeśakāle viśiṣṭe||

vṛttiyannu kal̤èdukòṃḍiruvavanigè, atyaṃta kaṣṭadalliruvavanigè, kṛṣigoskaravāgi athavā homada saluvāgiyū, garbhiṇiya mattu bāṇaṃtiya poṣaṇèya saluvāgiyū, gurudakṣiṇègāgiyū, makkal̤annu sākuva saluvāgiyū godānavannu yāva deśa-kālagal̤allādarū māḍabahudu.

13072039a aṃtarjātāḥ5 sukrayajñānalabdhāḥ prāṇakrītā nirjitāścaukajāśca|
13072039c kṛccrotsṛṣṭāḥ poṣaṇābhyāgatāśca dvārairetairgoviśeṣāḥ praśastāḥ||

garbhavannu dharisiruva, kharīdisiruva, jñānakkè pāritoṣakavāgi dòrakiruva, tannanne mārikòṃḍu kharīdisida, gèddukòṃḍiruva, bal̤uval̤iyāgi baṃda, baṃdhanadiṃda biḍugaḍèyannu hòṃdida, tāvāgiye manèbāgiligè āgamisida hasugal̤u dānakkè praśastavādavugal̤u.

13072040a balānvitāḥ śīlavayopapannāḥ sarvāḥ praśaṃsaṃti sugaṃdhavatyaḥ|
13072040c yathā hi gaṃgā saritāṃ variṣṭhā tathārjunīnāṃ kapilā variṣṭhā||

balānvitavāda, śīlasaṃpannavāda mattu cikkavayassina sugaṃdhayukta hasugal̤èllavū dānakkè yogyavādavugal̤e. gaṃgèyu hegè nadigal̤alli variṣṭhal̤o hāgè kapilèyu govugal̤alli variṣṭhal̤u.

13072041a tisro rātrīstvadbhirupoṣya bhūmau tṛptā gāvastarpitebhyaḥ pradeyāḥ|
13072041c vatsaiḥ puṣṭaiḥ kṣīrapaiḥ supracārās tryahaṃ dattvā gorasairvartitavyam||

mūru rātri kevala nīrannu kuḍidukòṃḍu nèlada melè malagiddu govugal̤a sevèmāḍi saṃtṛptigòl̤isi naṃtara godānamāḍabeku. hāluṇṇuva puṣṭa karuvinòṃdigè satpātranigè godānamāḍabeku. godānada naṃtara mūru dina ākal̤a hālannu mātra sevisabeku.

13072042a dattvā dhenuṃ suvratāṃ sādhuvatsāṃ kalyāṇavṛttāmapalāyinīṃ ca|
13072042c yāvaṃti lomāni bhavaṃti tasyās tāvaṃti varṣāṇi vasatyamutra||

taṃṭè māḍade hālukòḍuva mattu tappisikòṃḍu oḍi hogade iruva sādhu hasuvannu dānamāḍidavanu ā hasuvinalliruva romagal̤a saṃkhyèyaṣṭu varṣagal̤annu paralokadalli sukhavāgi kal̤èyuttānè.

13072043a tathānaḍvāhaṃ brāhmaṇāyātha dhuryaṃ dattvā yuvānaṃ balinaṃ vinītam|
13072043c halasya voḍhāramanaṃtavīryaṃ prāpnoti lokāndaśadhenudasya||

hāgèye bhāravannèl̤èyaballa, baliṣṭhavāda, yuvavayassina, sādhuvāda, negilènnèl̤èyuva apārabalavul̤l̤a èttannu brāhmaṇanigè dānamāḍuvavanu hattu godānagal̤iṃda prāptavāguva lokagal̤annu paḍèdukòl̤l̤uttānè.

13072044a kāṃtāre brāhmaṇāngāśca yaḥ paritrāti kauśika|
13072044c kṣemeṇa ca vimucyeta6 tasya puṇyaphalaṃ śṛṇu|

kauśika! kāṃtāradalli brāhmaṇa-govugal̤annu rakṣisi kṣemadiṃda biḍugaḍègòl̤isuvavana puṇyaphalavannu kel̤u.

13072044e aśvamedhakratostulyaṃ phalaṃ bhavati śāśvatam||
13072045a mṛtyukāle sahasrākṣa yāṃ vṛttimanukāṃkṣate|

sahasrākṣa! avanigè aśvamedhakratuvina samanāda śāśvata phalavu labhisuttadè. mattu mṛtyukāladalli yāvudannu bayasuvano adanne paḍèdukòl̤l̤uttānè.

13072045c lokānbahuvidhāndivyānyadvāsya hṛdi vartate||
13072046a tatsarvaṃ samavāpnoti karmaṇā tena mānavaḥ|
13072046c gobhiśca samanujñātaḥ sarvatra sa mahīyate||

go-brāhmaṇara rakṣaṇā karmadiṃda mānavanu bahuvidhada divya lokagal̤annū mattu hṛdayadalliruva sarva kāmanègal̤annū paḍèdukòl̤l̤uttānè. govugal̤a anugrahakkè pātranādavanu sarvatra pūjyanāguttānè.

13072047a yastvetenaiva vidhinā gāṃ vaneṣvanugaccati|
13072047c tṛṇagomayaparṇāśī niḥspṛho niyataḥ śuciḥ||
13072048a akāmaṃ tena vastavyaṃ muditena śatakrato|
13072048c mama loke suraiḥ sārdhaṃ loke yatrāpi ceccati||

śatakrato! ide vidhiyiṃda govugal̤annu anusarisi araṇyakkè hogi, niḥspṛhanū, niyatanū, śuciyū āgiddukòṃḍu hullu-gomaya-taragèlègal̤annu tinnuttā akāmadiṃda vāsisuvavanu mudadiṃda nanna lokadalli suraròṃdigè ānaṃdisuttānè mattu tānu bayasida lokagal̤igè hoguttānè.”

samāpti

iti śrīmahābhārate anuśāsana parvaṇi dānadharma parvaṇi pitāmaheṃdrasaṃvāde dvisaptatitamo'dhyāyaḥ||
idu śrīmahābhāratadalli anuśāsana parvadalli dānadharma parvadalli pitāmaheṃdrasaṃvāda ènnuva èppattèraḍane adhyāyavu.


  1. pumānsadā bhāvito dharmayuktaḥ (bhārata darśana). ↩︎

  2. dvijatulyā (bhārata darśana). ↩︎

  3. yāvatsaṃdarśayedgāṃ vai (bhārata darśana). ↩︎

  4. iṃdrane kuśikana maga gādhiyāgi huṭṭiddudariṃda kauśikanādanu. ↩︎

  5. aṃtarjñātāḥ (bhārata darśana). ↩︎

  6. kṣaṇena vipramucyeta (bhārata darśana). ↩︎