049: വിവാഹധര്മേ പുത്രപ്രതിനിധികഥനഃ

പ്രവേശ

।। ഓം ഓം നമോ നാരായണായ।। ശ്രീ വേദവ്യാസായ നമഃ ।।

ശ്രീ കൃഷ്ണദ്വൈപായന വേദവ്യാസ വിരചിത

ശ്രീ മഹാഭാരത

അനുശാസന പര്വ

ദാനധര്മ പര്വ

അധ്യായ 49

സാര

വിവിധ പ്രകാരദ പുത്രര വര്ണനെ (1-29).

13049001 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
13049001a ബ്രൂഹി പുത്രാന്കുരുശ്രേഷ്ഠ വര്ണാനാം ത്വം പൃഥക്പൃഥക്।
13049001c കീദൃശ്യാം കീദൃശാശ്ചാപി പുത്രാഃ കസ്യ ച കേ ച തേ।।

യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “കുരുശ്രേഷ്ഠ! പ്രത്യേക പ്രത്യേക വര്ണഗളല്ലി എംതഹ സ്ത്രീയ ഗര്ഭദിംദ എംതഹ പുത്രനു ഉത്പന്നനാഗുത്താനെ മത്തു യാവ പുത്രരു യാരല്ലി ഹുട്ടുത്താരെ എന്നുവുദന്നു ഹേളു.

13049002a വിപ്രവാദാഃ സുബഹുശഃ ശ്രൂയംതേ പുത്രകാരിതാഃ।
13049002c അത്ര നോ മുഹ്യതാം രാജന്സംശയം ചേത്തുമര്ഹസി।।

പുത്രര വിഷയദല്ലി അനേക മാതുഗളന്നു കേളുത്തേവെ. രാജന്! ആദരെ മോഹദ കാരണദിംദ നിശ്ചയമാഡലു ആഗുത്തില്ല. ആദുദരിംദ നീനു ആ സംശയഗളന്നു ദൂരമാഡു.”

13049003 ഭീഷ്മ ഉവാച।
13049003a ആത്മാ പുത്രസ്തു വിജ്ഞേയസ്തസ്യാനംതരജശ്ച യഃ।
13049003c നിയുക്തജശ്ച വിജ്ഞേയഃ സുതഃ പ്രസൃതജസ്തഥാ।।

ഭീഷ്മനു ഹേളിദനു: “മൊദലനെയ പുത്രനന്നു ആത്മനെംദേ തിളിയബേകു. അനംതരദവനന്നു നിയുക്തജനെംദൂ മൂരനെയവനന്നു പ്രസൃതജനെംദൂ തിളിയബേകു.

13049004a പതിതസ്യ ച ഭാര്യായാം ഭര്ത്രാ സുസമവേതയാ।
13049004c തഥാ ദത്തകൃതൌ പുത്രാവധ്യൂഢശ്ച തഥാപരഃ।।

തന്ന ഭാര്യെയല്ലി പതിത പുരുഷനു സ്വയം പുത്രനന്നു ഹുട്ടിസിദരെ അവനു നാല്കനേ ശ്രേണിയ പുത്രനാഗുത്താനെ. ഇദന്നു ബിട്ടു ദത്തക മത്തു ഖരീദിസിദ പുത്രരൂ ഇരുത്താരെ. ഇവെല്ല ഒട്ടിഗേ ആരു രീതിയ പുത്രരാദരു. ഏളനെയവനു അധ്യൂഡ1.

13049005a ഷഡപധ്വംസജാശ്ചാപി കാനീനാപസദാസ്തഥാ।
13049005c ഇത്യേതേ തേ സമാഖ്യാതാസ്താന്വിജാനീഹി ഭാരത।।

എംടനെയവനു “കാനീന” പുത്ര. ഇവരല്ലദേ ആരു “അപധ്വംസജ” (അനുലോമ) പുത്രരൂ ഹാഗെയേ ആരു “അപസദ” (പ്രതിലോമ) പുത്രരൂ ആഗുത്താരെ. ഭാരത! ഈ പ്രകാര പുത്രര ഭേദഗളന്നു ഹേളിദ്ദാരെ. ഈ എല്ല പുത്രര കുരിതൂ നിനഗെ തിളിദിരബേകു.”

13049006 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
13049006a ഷഡപധ്വംസജാഃ കേ സ്യുഃ കേ വാപ്യപസദാസ്തഥാ।
13049006c ഏതത്സര്വം യഥാതത്ത്വം വ്യാഖ്യാതും മേ ത്വമര്ഹസി।।

യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “ആരു പ്രകാരദ അപധ്വംസജ മത്തു ആരു പ്രകാരദ അപസദ പുത്രരെംദു യാരിഗെ കരെയുത്താരെ? ഇവെല്ലവന്നൂ യഥാതത്ത്വവാഗി നനഗെ ഹേളബേകു.”

13049007 ഭീഷ്മ ഉവാച।
13049007a ത്രിഷു വര്ണേഷു യേ പുത്രാ ബ്രാഹ്മണസ്യ യുധിഷ്ഠിര।
13049007c വര്ണയോശ്ച ദ്വയോഃ സ്യാതാം യൌ രാജന്യസ്യ ഭാരത।।
13049008a ഏകോ ദ്വിവര്ണ ഏവാഥ തഥാത്രൈവോപലക്ഷിതഃ।
13049008c ഷഡപധ്വംസജാസ്തേ ഹി തഥൈവാപസദാന് ശൃണു।।

ഭീഷ്മനു ഹേളിദനു: “യുധിഷ്ഠിര! രാജന്! ഭാരത! ബ്രാഹ്മണനിഗെ ക്ഷത്രിയ, വൈശ്യ മത്തു ശൂദ്ര – ഈ മൂരു വര്ണദ സ്ത്രീയരല്ലി ഹുട്ടുവ പുത്രരന്നു മൂരു പ്രകാരദ അപധ്വംസജ പുത്രരെംദു കരെയുത്താരെ. ക്ഷത്രിയനിഗെ വൈശ്യ മത്തു ശൂദ്ര ജാതിയ സ്ത്രീയരല്ലി ഹുട്ടുവ പുത്രരന്നു എരഡു പ്രകാരദ അപധ്വംസജ പുത്രരെംദു കരെയുത്താരെ. ഹാഗെയേ വൈശ്യനിഗെ ശൂദ്രജാതിയ സ്ത്രീയല്ലി ഹുട്ടുവ പുത്രനൂ ഒംദു പ്രകാരദ അപധ്വംസജനെനിസികൊള്ളുത്താനെ. ഇദന്നു ഈഗാഗലേ നാനു നിനഗെ ഹേളിയാഗിദെ. ഇന്നു ആരു വിധദ അപസദ പുത്രര കുരിതു കേളു.

13049009a ചംഡാലോ വ്രാത്യവേനൌ ച ബ്രാഹ്മണ്യാം ക്ഷത്രിയാസു ച।
13049009c വൈശ്യായാം ചൈവ ശൂദ്രസ്യ ലക്ഷ്യംതേഽപസദാസ്ത്രയഃ।।

ബ്രാഹ്മണ, ക്ഷത്രിയ മത്തു വൈശ്യ സ്ത്രീയല്ലി ശൂദ്രനിഗെ ഹുട്ടുവ ചംഡാല, വ്രാത്യ മത്തു വേന ഇവരു മൂരു പ്രകാരദ അപസദരെംദു ഹേളുത്താരെ.

13049010a മാഗധോ വാമകശ്ചൈവ ദ്വൌ വൈശ്യസ്യോപലക്ഷിതൌ।
13049010c ബ്രാഹ്മണ്യാം ക്ഷത്രിയായാം ച ക്ഷത്രിയസ്യൈക ഏവ തു।।
13049011a ബ്രാഹ്മണ്യാം ലക്ഷ്യതേ സൂത ഇത്യേതേഽപസദാഃ സ്മൃതാഃ।
13049011c പുത്രരേതോ ന ശക്യം ഹി മിഥ്യാ കര്തും നരാധിപ।।

നരാധിപ! ബ്രാഹ്മണ മത്തു ക്ഷത്രിയ സ്ത്രീയല്ലി വൈശ്യനിഗെ ഹുട്ടുവ പുത്രരന്നു – ക്രമശഃ മാഗധ മത്തു വാമകരന്നു – എരഡു പ്രകാരദ അപസദ പുത്രരെംദു ഹേളുത്താരെ. ബ്രാഹ്മണിയല്ലി ക്ഷത്രിയനു പഡെയുവ സൂതനെംദു കരെയല്പഡുവ പുത്രനു അപസദ പുത്രനേ. ഈ ആരു അപസദ അര്ഥാത് പ്രതിലോമ പുത്രരെംദു തിളിയലാഗുത്തദെ. ഈ പുത്രരു മിഥ്യരെംദു ഹേളലിക്കാഗുവുദില്ല.”

13049012 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
13049012a ക്ഷേത്രജം കേ ചിദേവാഹുഃ സുതം കേ ചിത്തു ശുക്രജമ്।
13049012c തുല്യാവേതൌ സുതൌ കസ്യ തന്മേ ബ്രൂഹി പിതാമഹ।।

യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “തന്ന പത്നിയ ഗര്ഭദല്ലി ഹുട്ടുവ എല്ലരൂ തന്നദേ പുത്രരെംദു കെലവരു ഹേളിദരെ തന്ന വീര്യദിംദ ഹുട്ടുവവനു മാത്ര തന്ന പുത്രനെംദു തിളിയുത്താരെ. ഈ ഇബ്ബരു പുത്രരൂ സമാനരേ? പിതാമഹ! ഇദര കുരിതു നനഗെ ഹേളു.”

13049013 ഭീഷ്മ ഉവാച।
13049013a രേതജോ വാ ഭവേത്പുത്രസ്ത്യക്തോ വാ ക്ഷേത്രജോ ഭവേത്।
13049013c അധ്യൂഢഃ സമയം ഭിത്ത്വേത്യേതദേവ നിബോധ മേ।।

ഭീഷ്മനു ഹേളിദനു: “തന്നദേ വീര്യദിംദ ഉത്പന്ന പുത്രനു നിജവാഗി തന്ന പുത്രനെംദേ ആഗുത്താനെ. ഒംദു വേളെ വീര്യവന്നിത്ത പുരുഷനു സ്ത്രീയന്നു ത്യജിസിദ്ദരെ അവളല്ലി ഹുട്ടുവ പുത്രനു ക്ഷേത്രജനെംദാഗുത്താനെ. ഈ രീതി സമയഭേദന മാഡിയേ അധ്യൂഢ പുത്രന വിഷയദല്ലി തിളിദുകൊള്ളബേകു.”

13049014 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
13049014a രേതോജം വിദ്മ വൈ പുത്രം ക്ഷേത്രജസ്യാഗമഃ കഥമ്।
13049014c അധ്യൂഢം വിദ്മ വൈ പുത്രം ഹിത്വാ ച സമയം കഥമ്।।

യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “വീര്യദിംദ ഉത്പന്ന പുത്രനന്നു മാത്ര പുത്രനെംദു തിളിയുത്തേവെ. തന്ന വീര്യദിംദല്ലദ ക്ഷേത്രജ പുത്രനു ഹേഗാഗബല്ലനു? ഹാഗെയേ യാവ രീതിയല്ലി സമയഭേദന മാഡി നാവു അധ്യൂഡ പുത്രനെംദു തിളിയബേകു?”

13049015 ഭീഷ്മ ഉവാച।
13049015a ആത്മജം പുത്രമുത്പാദ്യ യസ്ത്യജേത്കാരണാംതരേ।
13049015c ന തത്ര കാരണം രേതഃ സ ക്ഷേത്രസ്വാമിനോ ഭവേത്।।

ഭീഷ്മനു ഹേളിദനു: “തന്ന വീര്യദിംദ പുത്രനന്നു ഹുട്ടിസി അന്യ കാരണഗളിംദ അവളന്നു പരിത്യജിസിദരെ, കേവല വീര്യസ്ഥാപനെ മാഡിദ കാരണദിംദ അവനിഗെ ആ പുത്രന മേലെ അധികാരവിരുവുദില്ല. ആ പുത്രനു ആ ക്ഷേത്ര അഥവാ സ്ത്രീയ സ്വാമിയവനദാഗുത്താനെ.

13049016a പുത്രകാമോ ഹി പുത്രാര്ഥേ യാം വൃണീതേ വിശാം പതേ।
13049016c തത്ര ക്ഷേത്രം പ്രമാണം സ്യാന്ന വൈ തത്രാത്മജഃ സുതഃ।।

വിശാംപതേ! പുത്രനന്നു ബയസിദവനു പുത്രനിഗാഗി യാരന്നു വിവാഹവാഗുത്താനോ അവള ക്ഷേത്രജ പുത്രനു ആ വിവാഹവാദ പതിയദ്ദു എംദു നിശ്ചയിസുത്താരെ. അല്ലി ഗര്ഭസ്ഥാപനെ മാഡിദവന അധികാരവിരുവുദില്ല.

13049017a അന്യത്ര ക്ഷേത്രജഃ പുത്രോ ലക്ഷ്യതേ ഭരതര്ഷഭ।
13049017c ന ഹ്യാത്മാ ശക്യതേ ഹംതും ദൃഷ്ടാംതോപഗതോ ഹ്യസൌ।।

ഭരതര്ഷഭ! ബേരെ ക്ഷേത്രദല്ലി ഉത്പന്നനാദ പുത്രന വിഭിന്ന ലക്ഷണഗളിംദ അവനു യാര പുത്രനു എംദു തിളിദുഹോഗുത്തദെ. യാരൂ തന്ന വാസ്തവവന്നു മുച്ചിഡലാരനു. അദു സ്വതഃ പ്രത്യക്ഷവാഗിബിഡുത്തദെ.

13049018a കശ്ചിച്ച കൃതകഃ പുത്രഃ സംഗ്രഹാദേവ ലക്ഷ്യതേ।
13049018c ന തത്ര രേതഃ ക്ഷേത്രം വാ പ്രമാണം സ്യാദ്യുധിഷ്ഠിര।।

യുധിഷ്ഠിര! കെലവൊമ്മെ കൃത്രിമ പുത്രരൂ ആഗുത്താരെ. അവരു ഗ്രഹണ മാത്രദിംദ അഥവാ തന്നവരെംദു സ്വീകരിസുവുദര മാത്രദിംദലേ തന്ന പുത്രരാഗുത്താരെ. അല്ലി വീര്യ അഥവാ ക്ഷേത്രഗള കുരിതു യോചിസി അവന പുത്രത്വവന്നു നിര്ധരിസലു ആഗുവുദില്ല.”

13049019 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
13049019a കീദൃശഃ കൃതകഃ പുത്രഃ സംഗ്രഹാദേവ ലക്ഷ്യതേ।
13049019c ശുക്രം ക്ഷേത്രം പ്രമാണം വാ യത്ര ലക്ഷ്യേത ഭാരത।।

യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “ഭാരത! പുത്രത്വദ നിശ്ചയദല്ലി വീര്യ മത്തു ക്ഷേത്രദ പ്രമാണവു എല്ലി ഇരുവുദില്ലവോ മത്തു കേവല സംഗ്രഹ മാത്രദിംദലേ പുത്രനെംദെനിസികൊള്ളുത്താനോ അംതഹ കൃത്രിമ പുത്രനു ഹേഗിരുത്താനെ?”

13049020 ഭീഷ്മ ഉവാച।
13049020a മാതാപിതൃഭ്യാം സംത്യക്തം പഥി യം തു പ്രലക്ഷയേത്।
13049020c ന ചാസ്യ മാതാപിതരൌ ജ്ഞായേതേ സ ഹി കൃത്രിമഃ।।

ഭീഷ്മനു ഹേളിദനു: “തംദെ-തായിയരു മാര്ഗദല്ലി ത്യജിസിരുവ മത്തു ഹുഡുകിദരൂ യാര തംദെ-തായിയരു സിഗലില്ലവോ, ആ ബാലകനന്നു പാലനെ-പോഷണെ മാഡുവവരിഗെ അവനു കൃത്രിമ പുത്രനെനിസികൊള്ളുത്താനെ.

13049021a അസ്വാമികസ്യ സ്വാമിത്വം യസ്മിന്സംപ്രതിലക്ഷയേത്।
13049021c സവര്ണസ്തം ച പോഷേത സവര്ണസ്തസ്യ ജായതേ।।

അനാഥനാഗിരുവ അവനന്നു വര്തമാനദല്ലി പാലനെ പോഷണെ മാഡുവവര ജാതിയേ ആ പുത്രനദ്ദൂ ആഗുത്തദെ.”

13049022 യുധിഷ്ഠിര ഉവാച।
13049022a കഥമസ്യ പ്രയോക്തവ്യഃ സംസ്കാരഃ കസ്യ വാ കഥമ്।
13049022c ദേയാ കന്യാ കഥം ചേതി തന്മേ ബ്രൂഹി പിതാമഹ।।

യുധിഷ്ഠിരനു ഹേളിദനു: “പിതാമഹ! ഇംഥഹ ബാലകന സംസ്കാരഗളന്നു യാവ ജാതിയ അനുസാര മാഡബേകു? വാസ്തവദല്ലി അവനു യാവ വര്ണദവനു എംദു ഹേഗെ തിളിയബഹുദു? ഹാഗെയേ അവനന്നു യാവ വര്ണദ കന്യെയൊഡനെ വിവാഹ മാഡബേകു? അദന്നു നനഗെ ഹേളു.”

13049023 ഭീഷ്മ ഉവാച।
13049023a ആത്മവത്തസ്യ കുര്വീത സംസ്കാരം സ്വാമിവത്തഥാ।
13049024a ത്യക്തോ മാതാപിതൃഭ്യാം യഃ സവര്ണം പ്രതിപദ്യതേ।

ഭീഷ്മനു ഹേളിദനു: “തംദെ-തായിയരിംദ ത്യക്തനാദവനു പാലകനിഗെ സവര്ണിയേ ആഗുത്താനെ. ആദുദരിംദ അവന സംസ്കാരഗളന്നു പാലകന വര്ണദ പ്രകാരവേ മാഡബേകു.

13049024c തദ്ഗോത്രവര്ണതസ്തസ്യ കുര്യാത്സംസ്കാരമച്യുത।।
13049025a അഥ ദേയാ തു കന്യാ സ്യാത്തദ്വര്ണേന യുധിഷ്ഠിര।

യുധിഷ്ഠിര! അച്യുത! പാലക തംദെയ സഗോത്ര ബംധുഗളല്ലി യാവ സംസ്കാരഗളാഗുത്തവെയോ അവുഗളന്നേ ആ പുത്രനിഗൂ മാഡബേകു. മത്തു ഹാഗെയേ അദേ വര്ണദ കന്യെയൊഡനെ അവന വിവാഹവന്നൂ മാഡബേകു.

13049025c സംസ്കര്തും മാതൃഗോത്രം ച മാതൃവര്ണവിനിശ്ചയേ।।
13049026a കാനീനാധ്യൂഢജൌ ചാപി വിജ്ഞേയൌ പുത്രകില്ബിഷൌ।

ഒംദു വേളെ ആ പുത്രന തായിയ വര്ണ മത്തു ഗോത്രഗള കുരിതു തിളിദിദ്ദരെ ആ ബാലകന സംസ്കാരവന്നു അവന തായിയ വര്ണ-ഗോത്രഗളിഗനുസാരവാഗിയേ മാഡബേകു. കാനീന മത്തു അധ്യൂഡജ പുത്രരു ഇബ്ബരൂ കില്ബിഷ പുത്രരെംദേ തിളിയബേകു.

13049026c താവപി സ്വാവിവ സുതൌ സംസ്കാര്യാവിതി നിശ്ചയഃ।।
13049027a ക്ഷേത്രജോ വാപ്യപസദോ യേഽധ്യൂഢാസ്തേഷു ചാപ്യഥ।
13049027c ആത്മവദ്വൈ പ്രയുംജീരന്സംസ്കാരം ബ്രാഹ്മണാദയഃ।।
13049028a ധര്മശാസ്ത്രേഷു വര്ണാനാം നിശ്ചയോഽയം പ്രദൃശ്യതേ।
13049028c ഏതത്തേ സര്വമാഖ്യാതം കിം ഭൂയഃ ശ്രോതുമിച്ചസി।।

ഈ എരഡു പ്രകാരദ പുത്രരിഗൂ സമാന സംസ്കാരഗളന്നു മാഡബേകെംദു ശാസ്ത്രനിശ്ചയവിദെ. ബ്രാഹ്മണാദി വര്ണദവരു ക്ഷേത്രജ, അപസദ മത്തു അധ്യൂഡ ഈ എല്ല പ്രകാരദ പുത്രരിഗൂ തമ്മദേ വര്ണദ സമാന സംസ്കാരഗളന്നു നീഡബേകു. വര്ണസംസ്കാരഗള വിഷയദല്ലി ധര്മശാസ്ത്രഗള ഇദേ നിശ്ചയവിദെ. ഈ പ്രകാര നാനു നിനഗെ എല്ലവന്നൂ ഹേളിദ്ദേനെ. ഇന്നൂ ഏനന്നു കേളലു ബയസുത്തീയെ?”

സമാപ്തി

ഇതി ശ്രീമഹാഭാരതേ അനുശാസന പര്വണി ദാനധര്മ പര്വണി വിവാഹധര്മേ പുത്രപ്രതിനിധികഥനേ ഏകോനപംചാശത്തമോഽധ്യായഃ।।
ഇദു ശ്രീമഹാഭാരതദല്ലി അനുശാസന പര്വദല്ലി ദാനധര്മ പര്വദല്ലി വിവാഹധര്മേ പുത്രപ്രതിനിധികഥന എന്നുവ നല്വത്തൊംഭത്തനേ അധ്യായവു.


  1. കുമാരീ അവസ്ഥെയല്ലിയേ തായിയ ഗര്ഭദല്ലിദ്ദവനു വിവാഹിതനാദവന മനെഗെ ബംദമേലെ ഹുട്ടിദവനു (ഭാരത ദര്ശന). ↩︎