প্ৰৱেশ
।। ওং ওং নমো নাৰাযণায।। শ্ৰী ৱেদৱ্যাসায নমঃ ।।
শ্ৰী কৃষ্ণদ্ৱৈপাযন ৱেদৱ্যাস ৱিৰচিত
শ্ৰী মহাভাৰত
অনুশাসন পৰ্ৱ
দানধৰ্ম পৰ্ৱ
অধ্যায 28
সাৰ
ব্ৰাহ্মণ্যৱন্নু হেগॆ পডॆযুৱুদॆংব যুধিষ্ঠিৰন প্ৰশ্নॆগॆ ভীষ্মনু মতংগন কথॆযন্নু উদাহৰিসুত্তানॆ (1-6). ওৰ্ৱ ব্ৰাহ্মণন সাকুমগনাগি ব্ৰাহ্মণনॆংদে তিল়িদুকॊংডিদ্দ মতংগনিগॆ কত্তॆযॊংদু “নীনু ব্ৰাহ্মণিযল্লি শূদ্ৰনিংদ হুট্টিদ চংডাল” ऎংদু হেল়িদুদু (7-16). ইদন্নু কেল়িদ মতংগনু ব্ৰাহ্মণ্যৱন্নু পডॆযলু মহাতপস্সন্নাচিৰিসিদুদু (17-22). ৱৰৱন্নু নীডলু বংদিদ্দ ইংদ্ৰনু আ ৱৰৱু চংডালনিগॆ প্ৰাপ্তিযাগুৱুদিল্ল ऎন্নুৱুদু (23-28).
13028001 যুধিষ্ঠিৰ উৱাচ।
13028001a প্ৰজ্ঞাশ্ৰুতাভ্যাং ৱৃত্তেন শীলেন চ যথা ভৱান্।
13028001c গুণৈঃ সমুদিতঃ সৰ্ৱৈৰ্ৱযসা চ সমন্ৱিতঃ।।
13028001e তস্মাদ্ভৱংতং পৃচ্চামি ধৰ্মং ধৰ্মভৃতাং ৱৰ।।
যুধিষ্ঠিৰনু হেল়িদনু: “ধৰ্মভৃতৰল্লি শ্ৰেষ্ঠ! নীনু বুদ্ধি, ৱিদ্যॆ, সদাচাৰ শীল, ৱযস্সু মত্তু সৰ্ৱ গুণগল়িংদ সমৃদ্ধনাগিৰুৱॆ. আদুদৰিংদ ধৰ্মদ কুৰিতু নিন্নল্লি কেল়ুত্তেনॆ.
13028002a ক্ষত্ৰিযো যদি ৱা ৱৈশ্যঃ শূদ্ৰো ৱা ৰাজসত্তম।
13028002c ব্ৰাহ্মণ্যং প্ৰাপ্নুযাত্কেন তন্মে ৱ্যাখ্যাতুমৰ্হসি।।
ৰাজসত্তম! ऒংদু ৱেল়ॆ ক্ষত্ৰিয অথৱা ৱৈশ্য অথৱা শূদ্ৰনু ব্ৰাহ্মণ্যৱন্নু পডॆযবেকॆংদৰॆ অৱৰু হেগॆ অদন্নু পডॆদুকॊল়্ল়বহুদু ऎন্নুৱুদন্নু ননগॆ হেল়বেকু.
13028003a তপসা ৱা সুমহতা কৰ্মণা ৱা শ্ৰুতেন ৱা।
13028003c ব্ৰাহ্মণ্যমথ চেদিচ্চেত্তন্মে ব্ৰূহি পিতামহ।।
তপস্সিনিংদ অথৱা মহা কৰ্মগল়িংদ অথৱা শাস্ত্ৰজ্ঞানগল়িংদ ব্ৰাহ্মণত্ৱৱন্নু পডॆযবহুদে? অদন্নু ননগॆ হেল়ু পিতামহ!”
13028004 ভীষ্ম উৱাচ।
13028004a ব্ৰাহ্মণ্যং তাত দুষ্প্ৰাপং ৱৰ্ণৈঃ ক্ষত্ৰাদিভিস্ত্ৰিভিঃ।
13028004c পৰং হি সৰ্ৱভূতানাং স্থানমেতদ্যুধিষ্ঠিৰ।।
ভীষ্মনু হেল়িদনু: “মগূ যুধিষ্ঠিৰ! ক্ষত্ৰিযাদি মূৰূ ৱৰ্ণদৱৰিগॆ ব্ৰাহ্মণ্যৱু দুষ্প্ৰাপ্যৱু. একॆংদৰॆ ব্ৰাহ্মণ্যত্ৱৱু সৰ্ৱভূতগল়িগূ শ্ৰেষ্ঠ স্থানৱু.
13028005a বহ্ৱীস্তু সংসৰন্যোনীৰ্জাযমানঃ পুনঃ পুনঃ।
13028005c পৰ্যাযে তাত কস্মিংশ্চিদ্ব্ৰাহ্মণো নাম জাযতে।।
মগূ! জীৱৱু হলৱাৰু যোনিগল়ল্লি পুনঃ পুনঃ জন্মৱন্নু তাল়ি যাৱুদো ऒংদু কালদল্লি ব্ৰাহ্মণযোনিযল্লি হুট্টুত্তদॆ.
13028006a অত্ৰাপ্যুদাহৰংতীমমিতিহাসং পুৰাতনম্।
13028006c মতংগস্য চ সংৱাদং গৰ্দভ্যাশ্চ যুধিষ্ঠিৰ।।
যুধিষ্ঠিৰ! ইদক্কॆ সংবংধিসি পুৰাতন ইতিহাসৱাগিৰুৱ মতংগ মত্তু ऒংদু হॆণ্ণু কত্তॆয নডুৱॆ নডॆদ সংৱাদৱন্নু উদাহৰিসুত্তাৰॆ.
13028007a দ্ৱিজাতেঃ কস্য চিত্তাত তুল্যৱৰ্ণঃ সুতঃ প্ৰভুঃ।
13028007c মতংগো নাম নাম্নাভূত্সৰ্ৱৈঃ সমুদিতো গুণৈঃ।।
মগূ! ওৰ্ৱ ব্ৰাহ্মণনিগॆ মতংগ ऎংব হॆসৰিন সাকুমগনিদ্দনু. সৰ্ৱগুণগল়িংদ সমুদিতনাগিদ্দ অৱনন্নু ব্ৰাহ্মণনॆংদে ऎল্লৰূ মন্নিসুত্তিদ্দৰু.
13028008a স যজ্ঞকাৰঃ কৌংতেয পিত্ৰা সৃষ্টঃ পৰংতপ।
13028008c প্ৰাযাদ্গৰ্দভযুক্তেন ৰথেনেহাশুগামিনা।।
কৌংতেয! পৰংতপ! ऒম্মॆ তংদॆয আজ্ঞানুসাৰৱাগি অৱনু যজ্ঞমাডিসলু শীঘ্ৰৱাগি হোগুৱ কত্তॆযন্নু কট্টিদ ৰথদল্লি কুল়িতু পক্কদ ঊৰিগॆ হॊৰটনু.
13028009a স বালং গৰ্দভং ৰাজন্ৱহংতং মাতুৰংতিকে।
13028009c নিৰৱিধ্যত্প্ৰতোদেন নাসিকাযাং পুনঃ পুনঃ।।
ৰাজন্! কত্তॆযু ইন্নূ ऎল়ॆযদাগিত্তু. আদুদৰিংদ অদু ৰথৱন্নু তন্ন তাযিয কডॆযে ऎল়ॆদুকॊংডু হোগুত্তিত্তু. মতংগনু চাৱটিযিংদ অদৰ মূগিন মেলॆ পুনঃ পুনঃ হॊডॆযুত্তিদ্দনু.
13028010a তং তু তীৱ্ৰৱ্ৰণং দৃষ্ট্ৱা গৰ্দভী পুত্ৰগৃদ্ধিনী।
13028010c উৱাচ মা শুচঃ পুত্ৰ চংডালস্ত্ৱাধিতিষ্ঠতি।।
তন্ন মগনিগॆ আগিদ্দ তীৱ্ৰ গাযৱন্নু নোডি তাযি কত্তॆযু মগনন্নু সমাধানগॊল়িসুত্তা হেল়িতু: “মগূ! দুঃখিসবেড! বংডিযল্লি চাংডালনু কুল়িতিদ্দানॆ!
13028011a ব্ৰাহ্মণে দাৰুণং নাস্তি মৈত্ৰো ব্ৰাহ্মণ উচ্যতে।
13028011c আচাৰ্যঃ সৰ্ৱভূতানাং শাস্তা কিং প্ৰহৰিষ্যতি।।
ব্ৰাহ্মণনল্লি ক্ৰৌৰ্যৱিৰুৱুদিল্ল. ऎল্লৰ মেলূ মিত্ৰভাৱৱন্নু হॊংদিৰুৱৱনে ব্ৰাহ্মণনॆংদু হেল়ুত্তাৰॆ. সৰ্ৱভূতগল় মেলূ শাসনমাডুৱ আচাৰ্যনু হেগॆ তানে হॊডॆযুত্তানॆ?
13028012a অযং তু পাপপ্ৰকৃতিৰ্বালে ন কুৰুতে দযাম্।
13028012c স্ৱযোনিং মানযত্যেষ ভাৱো ভাৱং নিগচ্চতি।।
ইৱনু পাপপ্ৰকৃতিযুল়্ল়ৱনাগিৰুৱুদৰিংদ বালকনাদ নিন্ন মেলॆ দযॆযন্নু তোৰিসুত্তিল্ল. ইৱনু তন্ন যোনিযংতॆযে নডॆদুকॊল়্ল়ুত্তিদ্দানॆ. হুট্টিন স্ৱভাৱৱে যাৱাগলূ মনোভাৱৱন্নু নিযংত্ৰিসুত্তদॆ.”
13028013a এতচ্ছ্ৰুত্ৱা মতংগস্তু দাৰুণং ৰাসভীৱচঃ।
13028013c অৱতীৰ্য ৰথাত্তূৰ্ণং ৰাসভীং প্ৰত্যভাষত।।
তাযিগত্তॆয আ দাৰুণ মাতন্নু কেল়ি মতংগনু কূডলে ৰথদিংদ ইল়িদু ৰাসভিগॆ উত্তৰিসিদনু:
13028014a ব্ৰূহি ৰাসভি কল্যাণি মাতা মে যেন দূষিতা।
13028014c কথং মাং ৱেত্সি চংডালং ক্ষিপ্ৰং ৰাসভি শংস মে।।
“কল্যাণী ৰাসভিযে! নন্ন তাযিযন্নু দূষিসুত্তিৰুৱৱল়ে! ৰাসভি! নন্নন্নু চংডালনॆংদু হেগॆ তিল়িদিৰুৱॆ? বেগনে ননগॆ হেল়ু!
13028015a কেন জাতোঽস্মি চংডালো ব্ৰাহ্মণ্যং যেন মেঽনশত্1।
13028015c তত্ত্ৱেনৈতন্মহাপ্ৰাজ্ঞে ব্ৰূহি সৰ্ৱমশেষতঃ।।
নানু চংডালনॆংদু যাৰিংদ নিনগॆ তিল়িযিতু? যাৱুদৰিংদ ব্ৰাহ্মণ্যৱু নাশৱাগুত্তদॆ? মহাপ্ৰাজ্ঞॆ! যথাৱত্তাগি মত্তু সংপূৰ্ণৱাগি হেল়ু!”
13028016 গৰ্দভ্যুৱাচ।
13028016a ব্ৰাহ্মণ্যাং ৱৃষলেন ত্ৱং মত্তাযাং নাপিতেন হ।
13028016c জাতস্ত্ৱমসি চংডালো ব্ৰাহ্মণ্যং তেন তেঽনশত্।।
গৰ্দভিযু হেল়িদল়ু: “ব্ৰাহ্মণিযল্লি শূদ্ৰ ক্ষৌৰিকনিংদ নীনু হুট্টিৰুৱॆ. আদুদৰিংদ নীনু হুট্টিনল্লি চংডাল2. ইদৰিংদলে নিন্ন ব্ৰাহ্মণ্যৱু নাশৱাযিতু.”
13028017a এৱমুক্তো মতংগস্তু প্ৰত্যুপাযাদ্গৃহং প্ৰতি।
13028017c তমাগতমভিপ্ৰেক্ষ্য পিতা ৱাক্যমথাব্ৰৱীত্।।
ইদন্নু কেল়ি মতংগনাদৰো তন্ন মনॆযকডॆ হॊৰটনু. অৱনু বংদিৰুৱুদন্নু নোডি তংদॆযু হেল়িদনু:
13028018a মযা ত্ৱং যজ্ঞসংসিদ্ধৌ নিযুক্তো গুৰুকৰ্মণি।
13028018c কস্মাত্প্ৰতিনিৱৃত্তোঽসি কচ্চিন্ন কুশলং তৱ।।
“নানু নিন্নন্নু যজ্ঞদ গুৰুকাৰ্যদল্লি নিযুক্তগॊল়িসিদ্দॆনু. নীনু একॆ হিংদিৰুগি বংদিৰুৱॆ? নীনু কুশলৱাগিদ্দীযॆ তানে?”
13028019 মতংগ উৱাচ।
13028019a অযোনিৰগ্ৰ্যযোনিৰ্ৱা3 যঃ স্যাত্স কুশলী ভৱেত্।
13028019c কুশলং তু কুতস্তস্য যস্যেযং জননী পিতঃ।।
মতংগনু হেল়িদনু: “চংডাল যোনিযল্লি হুট্টিদৱনু হেগॆ কুশলিযাগিৰবহুদু? তংদॆযে! অংথহ তাযিযল্লি হুট্টিদৱনু হেগॆ কুশলিযাগিৰবহুদু?
13028020a ব্ৰাহ্মণ্যাং ৱৃষলাজ্জাতং পিতৰ্ৱেদযতীহ মাম্।
13028020c অমানুষী গৰ্দভীযং তস্মাত্তপ্স্যে তপো মহত্।।
তংদॆযে! নানু শূদ্ৰনিংদ ব্ৰাহ্মণিযল্লি হুট্টিদৱনॆংদু আ অমানুষী গাৰ্দভিযু ননগॆ হেল়িতু. আদুদৰিংদ নানু মহা তপস্সন্নু তপিসুত্তেনॆ.”
13028021a এৱমুক্ত্ৱা স পিতৰং প্ৰতস্থে কৃতনিশ্চযঃ।
13028021c ততো গত্ৱা মহাৰণ্যমতপ্যত মহত্তপঃ।।
তংদॆগॆ হীগॆ হেল়ি আ কৃতনিশ্চযিযু মহাৰণ্যক্কॆ হোগি মহা তপস্সন্নু তপিসিদনু.
13028022a ততঃ সংতাপযামাস ৱিবুধাংস্তপসান্ৱিতঃ।
13028022c মতংগঃ সুসুখং প্ৰেপ্সুঃ স্থানং সুচৰিতাদপি।।
13028023a তং তথা তপসা যুক্তমুৱাচ হৰিৱাহনঃ।
ইদে জন্মদল্লিযে সুলভৱাগি ব্ৰাহ্মণত্ৱৱন্নু পডॆযবেকॆংব উদ্দেশদিংদ তপস্সন্নাচৰিসি জগত্তন্নে সুডুত্তিদ্দ তপসান্ৱিত মংতগনিগॆ হৰিৱাহন ইংদ্ৰনু হেল়িদনু:
13028023c মতংগ তপ্যসে কিং ত্ৱং ভোগানুত্সৃজ্য মানুষান্।।
13028024a ৱৰং দদানি তে হংত ৱৃণীষ্ৱ ত্ৱং যদিচ্চসি।
13028024c যচ্চাপ্যৱাপ্যমন্যত্তে সৰ্ৱং প্ৰব্ৰূহি মাচিৰম্।।
“মতংগ! মনুষ্য ভোগগল়ন্নু বিসুটু তপস্সন্নেকॆ তপিসুত্তিৰুৱॆ? নিল্লু! নিনগॆ ৱৰৱন্নু নীডুত্তেনॆ. নিনগিষ্টৱাদুদন্নু কেল়িকো! পডॆযলু ऎষ্টে অসাধ্যৱাগিদ্দৰূ নীনু বযসুৱ ऎল্লৱন্নূ বেগনে হেল়ু!”
13028025 মতংগ উৱাচ।
13028025a ব্ৰাহ্মণ্যং কামযানোঽহমিদমাৰব্ধৱাংস্তপঃ।
13028025c গচ্চেযং তদৱাপ্যেহ ৱৰ এষ ৱৃতো মযা।।
মতংগনু হেল়িদনু: “ব্ৰাহ্মণ্যৱন্নু বযসিযে নানু ঈ তপস্সন্নু আৰংভিসিদ্দেনॆ. আ ৱৰৱন্নু পডॆদॊডনॆযে নানু হॊৰটুহোগুত্তেনॆ. ইদে নানু নিন্নিংদ বেডুৱ ৱৰ!”
13028026a এতচ্ছ্ৰুত্ৱা তু ৱচনং তমুৱাচ পুৰংদৰঃ।
13028026c ব্ৰাহ্মণ্যং প্ৰাৰ্থযানস্ত্ৱমপ্ৰাপ্যমকৃতাত্মভিঃ।।
অৱন আ মাতন্নু কেল়ি পুৰংদৰনু হেল়িদনু: “অকৃতাত্মৰিগূ অপ্ৰাপ্তৱাদ ব্ৰাহ্মণ্যৱন্নু নীনু প্ৰাৰ্থিসুত্তিদ্দীযॆ!
13028027a শ্ৰেষ্ঠং যত্সৰ্ৱভূতেষু তপো যন্নাতিৱৰ্ততে।
13028027c তদগ্ৰ্যং প্ৰাৰ্থযানস্ত্ৱমচিৰাদ্ৱিনশিষ্যসি।।
সৰ্ৱভূতগল়ল্লিযে শ্ৰেষ্ঠৱাদুদু তপস্সিনিংদ দॊৰॆযুৱুদিল্ল. আ অগ্ৰ্যৱন্নু প্ৰাৰ্থিসুত্তিৰুৱॆযাদুদৰিংদ বেগনে নীনু ৱিনাশহॊংদুত্তীযॆ!
13028028a দেৱতাসুৰমৰ্ত্যেষু যত্পৱিত্ৰং পৰং স্মৃতম্।
13028028c চংডালযোনৌ জাতেন ন তত্প্ৰাপ্যং কথং চন।।
দেৱতॆগল়ু, অসুৰৰু মত্তু মনুষ্যৰু যাৱুদন্নু পৰম পৱিত্ৰৱॆংদু তিল়িদুকॊংডিদ্দাৰো অদু চংডালযোনিযল্লি হুট্টিদৱনিগॆ ऎংদূ দॊৰॆযুৱুদিল্ল!””
সমাপ্তি
ইতি শ্ৰীমহাভাৰতে অনুশাসনপৰ্ৱণি দানধৰ্মপৰ্ৱণি ইংদ্ৰমতংগসংৱাদে অষ্টাৱিংশোঽধ্যাযঃ।।
ইদু শ্ৰীমহাভাৰতদল্লি অনুশাসনপৰ্ৱদল্লি দানধৰ্মপৰ্ৱদল্লি ইংদ্ৰমতংগসংৱাদ ऎন্নুৱ ইপ্পত্তॆংটনে অধ্যাযৱু.