પ્રવેશ
।। ઓં ઓં નમો નારાયણાય।। શ્રી વેદવ્યાસાય નમઃ ।।
શ્રી કૃષ્ણદ્વૈપાયન વેદવ્યાસ વિરચિત
શ્રી મહાભારત
અનુશાસન પર્વ
દાનધર્મ પર્વ
અધ્યાય 14
સાર
શંભુવિન નામગળન્નુ હેળબેકॆંદુ યુધિષ્ઠિરનુ ભીષ્મનલ્લિ કેળિકॊળ્ળલુ, ભીષ્મનુ કૃષ્ણનિગॆ “યુધિષ્ઠિરન પ્રશ્નॆગॆ ઉત્તરિસલુ નીને સમર્થનાગિરુવॆ!” ऎંદુદુ (1-5). વાસુદેવનુ શિવન નામગળન્નુ હેળલુ પ્રારંભિસિદુદુ (6-10). જાંબવતિયુ કૃષ્ણનલ્લિ સંતાનવન્નુ કેળિદુદુ (11-18). જાંબવતિગॆ મગનાગુવંતॆ શિવન કુરિતુ તપસ્સન્નુ ગૈયલુ કૃષ્ણનુ હિમાલયવન્નુ સેરિદુદુ (19-26). હિમાલયદલ્લિ કૃષ્ણનુ કંડ ઉપમન્યુવિન આશ્રમદ વર્ણનॆ (27-424). ઉપમન્યુવુ કૃષ્ણનિગॆ શિવન મહિમॆગળન્નુ વર્ણિસિદુદુ (3-71). હાલિગાગિ બાલક ઉપમન્યુવુ શિવન કુરિતુ તપસ્સન્નાચરિસિદુદુ (72-87). શિવનુ શક્રન રૂપદલ્લિ પ્રત્યક્ષનાગલુ ઉપમન્યુવુ શક્રનિંદ વરવન્નુ તિરસ્કરિસિદુદુ (88-106). ઉપમન્યુવિગॆ સ્વરૂપદલ્લિ કાણિસિકॊંડુ શિવન, અવન પ્રમુખ આયુધગળ મત્તુ ગણગળ વર્ણનॆ (107-149). ઉપમન્યુવિનિંદ શિવસ્તુતિ (150-166). શિવનિંદ ઉપમન્યુવિગॆ વરદાન (167-199).
13014001 યુધિષ્ઠિર ઉવાચ।
13014001a પિતામહેશાય વિભો નામાન્યાચક્ષ્વ શંભવે।
13014001c બભ્રવે વિશ્વમાયાય મહાભાગ્યં ચ તત્ત્વતઃ।।
યુધિષ્ઠિરનુ હેળિદનુ: “વિભો! પિતામહનિગૂ ઈશનાગિરુવ બભ્રુ વિશ્વમાય મહાભાગ્ય શંભુવિન નામગળન્નુ હેળુ!”
113014002 ભીષ્મ ઉવાચ।
13014002a સુરાસુરગુરો દેવ વિષ્ણો ત્વં વક્તુમર્હસિ।
13014002c શિવાય વિશ્વરૂપાય યન્માં પૃચ્ચદ્યુધિષ્ઠિરઃ।।
ભીષ્મનુ હેળિદનુ: “સુરાસુરગુરો! દેવ! વિષ્ણુ! વિશ્વરૂપ શિવન કુરિતાદ યુધિષ્ઠિરન ઈ પ્રશ્નॆગॆ નીને ઉત્તરિસલુ અર્હનાગિરુવॆ!
13014003a નામ્નાં સહસ્રં દેવસ્ય તંડિના બ્રહ્મયોનિના।
13014003c નિવેદિતં બ્રહ્મલોકે બ્રહ્મણો યત્પુરાભવત્।।
13014004a દ્વૈપાયનપ્રભૃતયસ્તથૈવેમે તપોધનાઃ।
13014004c ઋષયઃ સુવ્રતા દાંતાઃ શૃણ્વંતુ ગદતસ્તવ।।
હિંદॆ બ્રહ્મલોકદલ્લિ બ્રહ્મનુ બ્રહ્મપુત્ર તંડિગॆ હેળિદ શિવન સહસ્રનામગળન્નુ ઇલ્લિરુવ દ્વૈપાયનને મॊદલાદ તપોધન જિતેંદ્રિય ઋષિગળુ નિન્ન ધ્વનિયલ્લિ કેળુવંતાગલિ!
13014005a ધ્રુવાય નંદિને હોત્રે ગોપ્ત્રે વિશ્વસૃજેઽગ્નયે।
13014005c મહાભાગ્યં વિભો બ્રૂહિ મુંડિનેઽથ કપર્દિને।।
વિભો! ધ્રુવ2, નંદિ3, હોત્ર, ગોપ્ત્ર4, વિશ્વસૃજ, અગ્નિ, મુંડિન5, મત્તુ કપર્દિન6ન મહાભાગ્યદ કુરિતુ હેળુ!”
13014006 વાસુદેવ ઉવાચ।
13014006a ન ગતિઃ કર્મણાં શક્યા વેત્તુમીશસ્ય તત્ત્વતઃ।।
વાસુદેવનુ હેળિદનુ: “ઈશન કર્મગળ ગતિયન્નુ તત્ત્વતઃ તિળિદુકॊળ્ળલુ સાદ્યવે ઇલ્લ.
13014007a હિરણ્યગર્ભપ્રમુખા દેવાઃ સેંદ્રા મહર્ષયઃ।
13014007c ન વિદુર્યસ્ય નિધનમાદિં વા સૂક્ષ્મદર્શિનઃ।
13014007e સ કથં નરમાત્રેણ શક્યો જ્ઞાતું સતાં ગતિઃ।।
સૂક્ષ્મદર્શિગળાદ હિરણ્યગર્ભ પ્રમુખ ઇંદ્રાદિ દેવતॆગળિગૂ, મહર્ષિગળિગૂ યાર આદિ-નિધનગળુ તિળિદિલ્લવો આ ઇરુવવન ગતિયન્નુ નરમાત્રનિગॆ તિળિયલુ હેગॆ સાધ્ય?
13014008a તસ્યાહમસુરઘ્નસ્ય કાંશ્ચિદ્ભગવતો ગુણાન્।
13014008c ભવતાં કીર્તયિષ્યામિ વ્રતેશાય યથાતથમ્।।
આદુદરિંદ આ અસુરઘ્ન, વ્રતેશ, ભગવંતન કॆલવે ગુણગળન્નુ યથાતથવાગિ નિમગॆ હેળુત્તેનॆ.””
13014009 વૈશંપાયન ઉવાચ।
13014009a એવમુક્ત્વા તુ ભગવાન્ગુણાંસ્તસ્ય મહાત્મનઃ।
13014009c ઉપસ્પૃશ્ય શુચિર્ભૂત્વા કથયામાસ ધીમતઃ।।
વૈશંપાયનનુ હેળિદનુ: “હીગॆ હેળિ ભગવંત ધીમતનુ આચમન માડિ શુચિયાગિ આ મહાત્મન ગુણગળન્નુ હેળલુ તॊડગિદનુ.
13014010 વાસુદેવ ઉવાચ।
13014010a શુશ્રૂષધ્વં બ્રાહ્મણેંદ્રાસ્ત્વં ચ તાત યુધિષ્ઠિર।
13014010c ત્વં ચાપગેય નામાનિ નિશામય જગત્પતેઃ।।
13014011a યદવાપ્તં ચ મે પૂર્વં સાંબહેતોઃ સુદુષ્કરમ્।
13014011c યથા ચ ભગવાન્દૃષ્ટો મયા પૂર્વં સમાધિના।।
વાસુદેવનુ હેળિદનુ: “બ્રાહ્મણેંદ્રરે! અય્યા યુધિષ્ઠિર! આપગેય! હિંદॆ નાનુ સાંબનિગોસ્કર દુષ્કરવાદ જગત્પતિય નામગળન્નુ હેગॆ પડॆદॆનॆન્નુવુદન્નૂ, હિંદॆ સમાધિય મૂલક ભગવંતનન્નુ હેગॆ કંડॆનॆન્નુવુદન્નૂ કેળિરિ!
13014012a શંબરે નિહતે પૂર્વં રૌક્મિણેયેન ધીમતા।
13014012c અતીતે દ્વાદશે વર્ષે જાંબવત્યબ્રવીદ્ધિ મામ્।।
હિંદॆ ધીમત રૌક્મિણેય પ્રદ્યુમ્નનુ શંબરનન્નુ સંહરિસિ હન્નॆરડુ વર્ષગળુ કળॆયલુ જાંબવતિયુ નનગॆ હેળિદળુ.
13014013a પ્રદ્યુમ્નચારુદેષ્ણાદીન્રુક્મિણ્યા વીક્ષ્ય પુત્રકાન્।
13014013c પુત્રાર્થિની મામુપેત્ય વાક્યમાહ યુધિષ્ઠિર।।
યુધિષ્ઠિર! પ્રદ્યુમ્ન, ચારુદેષ્ણ મॊદલાદ રુક્મિણિય પુત્રરન્નુ નોડિ પુત્રાર્થિનિયાદ અવળુ નનગॆ ઈ માતન્નાડિદળુ:
13014014a શૂરં બલવતાં શ્રેષ્ઠં કાંતરૂપમકલ્મષમ્।
13014014c આત્મતુલ્યં મમ સુતં પ્રયચ્ચાચ્યુત માચિરમ્।।
“અચ્યુત! નિનગॆ સમાનનાદ શૂર, બલવંતરલ્લિ શ્રેષ્ઠ, મનોહર રૂપદ, અકલ્મષનાદ મગનન્નુ નનગॆ બેગને દયપાલિસુ!
13014015a ન હિ તેઽપ્રાપ્યમસ્તીહ ત્રિષુ લોકેષુ કિં ચન।
13014015c લોકાન્સૃજેસ્ત્વમપરાનિચ્ચન્યદુકુલોદ્વહ।।
યદુકુલોદ્વહ! ઈ મૂરુ લોકગળલ્લિ નિનગॆ દॊરકદે ઇરુવુદુ યાવુદૂ ઇલ્લ. નીનુ ઇચ્છિસિદરॆ બેરॆ લોકગળન્ને સૃષ્ટિસબલ્લॆ!
13014016a ત્વયા દ્વાદશ વર્ષાણિ વાયુભૂતેન શુષ્યતા।
13014016c આરાધ્ય પશુભર્તારં રુક્મિણ્યા જનિતાઃ સુતાઃ।।
હન્નॆરડુ વર્ષગળ પર્યંત વાયુવિનિંદ શરીરવન્નુ શોષિસિ પશુભર્તારનન્નુ આરાધિસિ રુક્મિણિયલ્લિ સુતરન્નુ હુટ્ટિસિદॆ!
13014017a ચારુદેષ્ણઃ સુચારુશ્ચ ચારુવેષો યશોધરઃ।
13014017c ચારુશ્રવાશ્ચારુયશાઃ પ્રદ્યુમ્નઃ શંભુરેવ ચ।।
13014018a યથા તે જનિતાઃ પુત્રા રુક્મિણ્યાશ્ચારુવિક્રમાઃ।
13014018c તથા મમાપિ તનયં પ્રયચ્ચ બલશાલિનમ્।।
શંભુવિન અનુગ્રહદિંદ નિનગॆ રુક્મિણિયલ્લિ સુંદરરૂ વિક્રમિગળૂ આદ ચારુદેષ્ણ, સુચારુ, ચારુવેશ, યશોધર, ચારુશ્રવ, ચારુયશ મત્તુ પ્રદ્યુમ્નરॆંબ મક્કળુ હુટ્ટિદંતॆ નનગૂ કૂડ બલશાલી તનયનન્નુ દયપાલિસુ!”
13014019a ઇત્યેવં ચોદિતો દેવ્યા તામવોચં સુમધ્યમામ્।
13014019c અનુજાનીહિ માં રાજ્ઞિ કરિષ્યે વચનં તવ।।
દેવિયિંદ ઈ રીતિ પ્રચોદિતનાદ નાનુ આ સુમધ્યમॆગॆ “રાણી! નિન્ન વચનવન્નુ નડॆસિકॊડુત્તેનॆ. અનુમતિયન્નુ નીડુ” ऎંદॆનુ.
13014019e સા ચ મામબ્રવીદ્ગચ્ચ વિજયાય શિવાય ચ।
13014020a બ્રહ્મા શિવઃ કાશ્યપશ્ચ નદ્યો દેવા મનોનુગાઃ।।
13014020c ક્ષેત્રૌષધ્યો યજ્ઞવાહાચ્ચંદાંસ્ય ઋષિગણા ધરા।
13014021a સમુદ્રા દક્ષિણા સ્તોભા ઋક્ષાણિ પિતરો ગ્રહાઃ।।
13014021c દેવપત્ન્યો દેવકન્યા દેવમાતર એવ ચ।
13014022a મન્વંતરાણિ ગાવશ્ચ ચંદ્રમાઃ સવિતા હરિઃ।।
13014022c સાવિત્રી બ્રહ્મવિદ્યા ચ ઋતવો વત્સરાઃ ક્ષપાઃ।
13014023a ક્ષણા લવા મુહૂર્તાશ્ચ નિમેષા યુગપર્યયાઃ।।
13014023c રક્ષંતુ સર્વત્ર ગતં ત્વાં યાદવ સુખાવહમ્।
13014023e અરિષ્ટં ગચ્ચ પંથાનમપ્રમત્તો ભવાનઘ।।
અવળાદરો નનગॆ ઇંતॆંદળુ: “અનઘ! મંગળ મત્તુ વિજયવન્નુ હॊંદલુ હોગુ! યાદવ! નન્ન સુખક્કાગિ ऎલ્લકડॆ હોગુવ નિન્નન્નુ બ્રહ્મ, શિવ, કાશ્યપ, નદિગળુ, મનોનુકૂલ દેવતॆગળુ, ક્ષેત્રગળુ, ઔષધિગળુ, મંત્રગળુ, ચંધસ્સુગળુ, ઋષિગણગળુ, ભૂમિ, સમુદ્ર, દક્ષિણॆગળુ, સામગાનગળુ, નક્ષત્રગળુ, પિતૃગળુ, ગ્રહગળુ, દેવપત્નિયરુ, દેવકન્યॆયરુ, દેવમાતॆયરુ, મન્વંતરગળુ, ગોવુગળુ, ચંદ્રમ, સૂર્ય, હરિ, સાવિત્રી, બ્રહ્મવિદ્યॆ, ઋતુગળુ, સંવત્સરગળુ, ક્ષણગળુ, લવગળુ, મુહૂર્તગળુ, નિમિષગળુ મત્તુ યુગગળુ સંરક્ષિસલિ! નિન્ન માર્ગદલ્લિ યાવુદે વિઘ્નગળુ ઇલ્લદિરલિ! હોગુ!”
13014024a એવં કૃતસ્વસ્ત્યયનસ્તયાહં તામભ્યનુજ્ઞાય કપીંદ્રપુત્રીમ્।
13014024c પિતુઃ સમીપે નરસત્તમસ્ય માતુશ્ચ રાજ્ઞશ્ચ તથાહુકસ્ય।।
હીગॆ અવળુ નનગॆ સ્વસ્તિયન્નુ હેળલુ આ કરડિરાજપુત્રિય અનુમતિયન્નુ પડॆદુ નન્ન તંદॆ નરસત્તમ વસુદેવ, તાયિ દેવકિ, મત્તુ રાજા આહુક ઉગ્રસેનર બળિ હોદॆનુ.
13014025a તમર્થમાવેદ્ય યદબ્રવીન્માં વિદ્યાધરેંદ્રસ્ય સુતા ભૃશાર્તા।
13014025c તાનભ્યનુજ્ઞાય તદાતિદુઃખાદ્ ગદં તથૈવાતિબલં ચ રામમ્।।
અત્યંત આર્તળાદ વિદ્યાધરેંદ્રન મગળુ નનગॆ હેળિદુદન્નુ અવરિગॆ તિળિસિ, અતિ દુઃખદિંદ ગદ મત્તુ અતિબલ રામર અનુજ્ઞॆયન્નુ પડॆદॆનુ.
13014026a પ્રાપ્યાનુજ્ઞાં ગુરુજનાદહં તાર્ક્ષ્યમચિંતયમ્।
13014026c સોઽવહદ્ધિમવંતં માં પ્રાપ્ય ચૈનં વ્યસર્જયમ્।।
ગુરુજનર અનુમતિયન્નુ પડॆદુ ગરુડનન્નુ સ્મરિસિદॆનુ. અવનન્નુ એરિ હિમવત્પર્વતવન્નુ સેરિ અવનિંદ બીળ્કॊંડॆનુ.
13014027a તત્રાહમદ્ભુતાન્ભાવાનપશ્યં ગિરિસત્તમે।
13014027c ક્ષેત્રં ચ તપસાં શ્રેષ્ઠં પશ્યામ્યાશ્રમમુત્તમમ્।।
આ ઉત્તમ ગિરિયલ્લિ નાનુ અદ્ભુત ભાવગળન્નુ કંડॆનુ. શ્રેષ્ઠ તપસ્વિગળ ઉત્તમ આશ્રમ ક્ષેત્રગળન્નૂ નોડિદॆનુ.
13014028a દિવ્યં વૈયાઘ્રપદ્યસ્ય ઉપમન્યોર્મહાત્મનઃ।
13014028c પૂજિતં દેવગંધર્વૈર્બ્રાહ્મ્યા લક્ષ્મ્યા સમન્વિતમ્।।
અલ્લિયે વ્યાઘ્રપદન મગ મહાત્મ ઉપમન્યુવિન દિવ્ય આશ્રમવન્નૂ નોડિદॆનુ. દેવગંધર્વરિંદ પૂજિતવાગિદ્દ આ આશ્રમવુ બ્રાહ્મી લક્ષણગળિંદ શોભિસુત્તિત્તુ.
13014029a ધવકકુભકદંબનારિકેલૈઃ કુરબકકેતકજંબુપાટલાભિઃ।
13014029c વટવરુણકવત્સનાભબિલ્વૈઃ સરલકપિત્થપ્રિયાલસાલતાલૈઃ।।
13014030a બદરીકુંદપુન્નાગૈરશોકામ્રાતિમુક્તકૈઃ।
13014030c ભલ્લાતકૈર્મધૂકૈશ્ચ ચંપકૈઃ પનસૈસ્તથા।।
13014031a વન્યૈર્બહુવિધૈર્વૃક્ષૈઃ ફલપુષ્પપ્રદૈર્યુતમ્।
13014031c પુષ્પગુલ્મલતાકીર્ણં કદલીષંડશોભિતમ્।।
ધવ, કકુભ, કદંબ, તॆંગુ, કુરવક, કેદગॆ, નેરળॆ, પાટલ, આલ, વરુણક, વત્સનાભ, બિલ્વ, સરલ, બેલ, પ્રિયાલ, સાલ, તાલ, નॆલ્લિ, કુંદ, પુન્નાગ, અશોક, માવુ, અતિમુક્ત, મધૂક, કોવિદાર, સંપિગॆ, હલસુ – ઇવે મॊદલાદ ફલ-પુષ્પગળન્નીયુવ બહુવિધદ વન્ય વૃક્ષગળિંદલૂ, હૂગॊંચિન પॊદॆ-બળ્ળિગળિંદલૂ, બાળॆય ગિડગળિંદલૂ આ અશ્રમવુ શોભિસુત્તિત્તુ.
13014032a નાનાશકુનિસંભોજ્યૈઃ ફલૈર્વૃક્ષૈરલંકૃતમ્।
13014032c યથાસ્થાનવિનિક્ષિપ્તૈર્ભૂષિતં વનરાજિભિઃ।।
નાના પક્ષિગળિગॆ તિન્નલુ યોગ્ય ફલ-વૃક્ષગળિંદ અલંકૃતવાગિત્તુ. યથાસ્થાનદલ્લિ બॆળॆદ વનરાજિગળિંદ ભૂષિતવાગિત્તુ.
13014033a રુરુવારણશાર્દૂલસિંહદ્વીપિસમાકુલમ્।
13014033c કુરંગબર્હિણાકીર્ણં માર્જારભુજગાવૃતમ્।
13014033e પૂગૈશ્ચ મૃગજાતીનાં મહિષર્ક્ષનિષેવિતમ્।।
રુરુ, આનॆ, હુલિ, સિંહ, જિંકॆગળિંદ તુંબિત્તુ. નવિલુ, બॆક્કુ, હાવુગળિંદ તુંબિત્તુ. કરડિ-કાડॆમ્મॆયે મॊદલાદ મૃગજાતિગળિંદ કૂડિત્તુ.
13014034a નાનાપુષ્પરજોમિશ્રો ગજદાનાધિવાસિતઃ।
13014034c દિવ્યસ્ત્રીગીતબહુલો મારુતોઽત્ર સુખો વવૌ।।
નાના પુષ્પગળ કુસુમગળિંદ મત્તુ આનॆગળ મદોદકગળ સુવાસનॆયન્નુ હॊત્ત મત્તુ દિવ્યસ્ત્રીગીતગળ ધ્વનિગળન્નુ હॊત્ત સુખ મારુતવુ બીસુત્તિત્તુ.
13014035a ધારાનિનાદૈર્વિહગપ્રણાદૈઃ શુભૈસ્તથા બૃંહિતૈઃ કુંજરાણામ્।
13014035c ગીતૈસ્તથા કિંનરાણામુદારૈઃ શુભૈઃ સ્વનૈઃ સામગાનાં ચ વીર।।
વીર! હરિયુવ નીરિન નિનાદ, પક્ષિગળ શુભ ઇંચર, આનॆગળ ઘીંકાર, હાગॆયે ઉદાર કિન્નરર ગીતॆગળુ, શુભ સામગાન સ્વરગળિંદ આ આશ્રમવુ તુંબિત્તુ.
13014036a અચિંત્યં મનસાપ્યન્યૈઃ સરોભિઃ સમલંકૃતમ્।
13014036c વિશાલૈશ્ચાગ્નિશરણૈર્ભૂષિતં કુશસંવૃતમ્।।
અન્યર મનસ્સિગૂ અચિંત્યવાદ સરોવરગળિંદ સમલંકૃતગॊંડિત્તુ. કુશગળુ હરડિદ્દ વિશાલ અગ્ન્યાગારગળિંદ કૂડિત્તુ.
13014037a વિભૂષિતં પુણ્યપવિત્રતોયયા સદા ચ જુષ્ટં નૃપ જહ્નુકન્યયા।
13014037c મહાત્મભિર્ધર્મભૃતાં વરિષ્ઠૈર્ મહર્ષિભિર્ભૂષિતમગ્નિકલ્પૈઃ।।
નૃપ! સદા હરિયુત્તિદ્દ જહ્નુકન્યॆ ગંગॆય પુણ્ય પવિત્ર નીરિનિંદ અદુ વિભૂષિતવાગિત્તુ. અગ્નિકલ્પરાદ મહાત્મ ધર્મભૃતરલ્લિ વરિષ્ઠ મહર્ષિગળિંદ વિભૂષિતવાગિત્તુ.
13014038a વાય્વાહારૈરંબુપૈર્જપ્યનિત્યૈઃ સંપ્રક્ષાલૈર્યતિભિર્ધ્યાનનિત્યૈઃ।
13014038c ધૂમાશનૈરૂષ્મપૈઃ ક્ષીરપૈશ્ચ વિભૂષિતં બ્રાહ્મણેંદ્રૈઃ સમંતાત્।।
આ આશ્રમવુ વાયુવન્ને આહારવાગિ સેવિસુત્તિદ્દવરિંદલૂ, નીરન્નુ માત્રવે આહારવાગિ સેવિસુત્તિદ્દવરિંદલૂ, નિત્યવૂ જપિસુત્તિદ્દવરિંદલૂ, નિત્યવૂ ધ્યાનરતરાદ યતિગળિંદલૂ, હોમધૂમગળન્ને આહારવન્નાગિ સેવિસુત્તિદ્દવરિંદલૂ, સૂર્યન કિરણગળન્ને કુડિદુ જીવિસુત્તિદ્દ, હાલન્ને કુડિદુ જીવિસુત્તિદ્દ બ્રાહ્મણરિંદ વિભૂષિતવાગિત્તુ.
13014039a ગોચારિણોઽથાશ્મકુટ્ટા દંતોલૂખલિનસ્તથા।
13014039c મરીચિપાઃ ફેનપાશ્ચ તથૈવ મૃગચારિણઃ।।
અલ્લિ ગોસેવॆયલ્લિ નિરતરાગિદ્દવરૂ, કલ્લિનિંદ ધાન્યવન્નુ કુટ્ટિ તિન્નુવવરૂ, હલ્લિનિંદલે ધાન્યવન્નુ ऒડॆદુ તિન્નુવવરુ, સૂર્યન કિરણગળન્ને કુડિદુ જીવિસુવવરુ, હાલિન નॊરॆયન્ને તિંદુ જીવિસુવવરુ, મત્તુ મૃગગળ જॊતॆયલ્લિયે વાસિસુવરુ ઇદ્દરુ.
13014040a સુદુઃખાન્નિયમાંસ્તાંસ્તાન્વહતઃ સુતપોન્વિતાન્।
13014040c પશ્યન્નુત્ફુલ્લનયનઃ પ્રવેષ્ટુમુપચક્રમે।।
અત્યંત દુઃખતર નિયમગળન્નુ પાલિસુત્તિદ્દ હલવારુ તપોન્વિતરન્નુ તॆરॆદ કણ્ણુગળિંદ નોડુત્તા આ આશ્રમવન્નુ પ્રવેશિસતॊડગિદॆનુ.
13014041a સુપૂજિતં દેવગણૈર્મહાત્મભિઃ શિવાદિભિર્ભારત પુણ્યકર્મભિઃ।
13014041c રરાજ તચ્ચાશ્રમમંડલં સદા દિવીવ રાજન્રવિમંડલં યથા।।
ભારત! રાજન્! મહાત્મરિંદ પૂજિસલ્પટ્ટ દેવગણગળિંદલૂ, શિવને મॊદલાદ પુણ્યકર્મિગળિંદલૂ આ આશ્રમમંડલવુ દિવિયલ્લિરુવ રવિમંડલદંતॆ સદા રારાજિસુત્તિત્તુ.
13014042a ક્રીડંતિ સર્પૈર્નકુલા મૃગૈર્વ્યાઘ્રાશ્ચ મિત્રવત્।
13014042c પ્રભાવાદ્દીપ્તતપસઃ સંનિકર્ષગુણાન્વિતાઃ।।
ગુણાન્વિત દીપ્તતપસ્વિગળ સાન્નિદ્યદિંદ પ્રભાવિતરાગિ સર્પગળુ મુંગુસિગળॊંદિગૂ, જિંકॆગળॊંદિગॆ હુલિગળૂ મિત્રરરંતॆ આટવાડુત્તિદ્દવુ.
13014043a તત્રાશ્રમપદે શ્રેષ્ઠે સર્વભૂતમનોરમે।
13014043c સેવિતે દ્વિજશાર્દૂલૈર્વેદવેદાંગપારગૈઃ।।
13014044a નાનાનિયમવિખ્યાતૈરૃષિભિશ્ચ મહાત્મભિઃ।।
13014044c પ્રવિશન્નેવ ચાપશ્યં જટાચીરધરં પ્રભુમ્।
13014045a તેજસા તપસા ચૈવ દીપ્યમાનં યથાનલમ્।।
13014045c શિષ્યમધ્યગતં શાંતં યુવાનં બ્રાહ્મણર્ષભમ્।
13014045e શિરસા વંદમાનં મામુપમન્યુરભાષત।।
સર્વભૂતગળિગૂ મનોરમવાગિદ્દ, વેદવેદાંગ પારંગત દ્વિજશાર્દૂલરિંદ, મત્તુ નાના નિયમ વિખ્યાત મહાત્મ ઋષિગળિંદ તુંબિદ્દ આ શ્રેષ્ઠ આશ્રમપદવન્નુ પ્રવેશિસુત્તિદ્દંતॆયે અલ્લિ જટાચીરગળન્નુ ધરિસિદ્દ, તપસ્સિન તેજસ્સિનિંદ અગ્નિયંતॆ બॆળગુત્તિદ્દ, શિષ્યર મધ્યદલ્લિદ્દ, શાંત, યુવક, પ્રભુ બ્રાહ્મણર્ષભનન્નુ કંડॆનુ. શિરસા વંદિસુત્તિદ્દ નનગॆ ઉપમન્યુવુ હેળિદનુ:
13014046a સ્વાગતં પુંડરીકાક્ષ સફલાનિ તપાંસિ નઃ।
13014046c યત્પૂજ્યઃ પૂજયસિ નો દ્રષ્ટવ્યો દ્રષ્ટુમિચ્ચસિ।।
“પુંડરીકાક્ષ! સ્વાગત! પૂજॆ મત્તુ દર્શનગળિગॆ યોગ્યનાદ નીને નન્નન્નુ કાણલુ બંદિદ્દીયॆ મત્તુ પૂજિસુત્તીયॆ ऎંદરॆ નન્ન તપસ્સુગળુ ફલિસિદંતॆયે!”
13014047a તમહં પ્રાંજલિર્ભૂત્વા મૃગપક્ષિષ્વથાગ્નિષુ।
13014047c ધર્મે ચ શિષ્યવર્ગે ચ સમપૃચ્ચમનામયમ્।।
આગ અંજલી બદ્ધનાગિ નાનુ મૃગપક્ષિગળ, અગ્નિહોત્ર, ધર્માચરણॆ મત્તુ શિષ્યવર્ગગળ કુશલવન્નુ વિચારિસિદॆનુ.
13014048a તતો માં ભગવાનાહ સામ્ના પરમવલ્ગુના।
13014048c લપ્સ્યસે તનયં કૃષ્ણ આત્મતુલ્યમસંશયમ્।।
આગ આ ભગવાનનુ સાંત્વન પૂર્વકવાદ ઈ સુમધુર માતન્નાડિદનુ: “કૃષ્ણ! નિનગॆ સમનાદ પુત્રનન્નુ પડॆયુત્તીયॆ! ઇદરલ્લિ સંશયવિલ્લ!
13014049a તપઃ સુમહદાસ્થાય તોષયેશાનમીશ્વરમ્।
13014049c ઇહ દેવઃ સપત્નીકઃ સમાક્રીડત્યધોક્ષજ।।
અધોક્ષજ! મહા તપસ્સન્નાચરિસિ ઈશાન ઈશ્વરનન્નુ તૃપ્તિગॊળિસુ! સપત્નીકનાગિ ઇલ્લિ આ દેવનુ ક્રીડિસુત્તિરુત્તાનॆ.
13014050a ઇહૈવ દેવતાશ્રેષ્ઠં દેવાઃ સર્ષિગણાઃ પુરા।
13014050c તપસા બ્રહ્મચર્યેણ સત્યેન ચ દમેન ચ।
13014050e તોષયિત્વા શુભાન્કામાન્પ્રાપ્નુવંસ્તે જનાર્દન।।
જનાર્દન! ઇલ્લિયે હિંદॆ ઋષિગણગળॊંદિગॆ દેવતॆગળુ તપસ્સુ, બ્રહ્મચર્ય, સત્ય મત્તુ દમગળિંદ શિવનન્નુ તૃપ્તિગॊળિસિ શુભકામનॆગળન્નુ પડॆદિદ્દરુ.
13014051a તેજસાં તપસાં ચૈવ નિધિઃ સ ભગવાનિહ।
13014051c શુભાશુભાન્વિતાન્ભાવાન્વિસૃજન્સંક્ષિપન્નપિ।
13014051e આસ્તે દેવ્યા સહાચિંત્યો યં પ્રાર્થયસિ શત્રુહન્।।
શત્રુહન્! યારન્નુ નીનુ પ્રાર્થિસુત્તીયો આ અચિંત્ય ભગવંતનુ તેજસ્સુ મત્તુ તપસ્સુગળ નિધિયુ. ઇલ્લિ અવનુ શુભાશુભ ભાવગળન્નુ સૃષ્ટિસુત્તા મત્તુ નાશગॊળિસુત્તા દેવિય સહિત ઇદ્દાનॆ.
13014052a હિરણ્યકશિપુર્યોઽભૂદ્દાનવો મેરુકંપનઃ।
13014052c તેન સર્વામરૈશ્વર્યં શર્વાત્પ્રાપ્તં સમાર્બુદમ્।।
મેરુવન્ને અલ્લાડિસબલ્લ હિરણ્યકશિપુવॆંબ યાવ દાનવનિદ્દનો અવનુ શર્વનિંદલે હત્તુ કોટિ વર્ષગળ પર્યંત અમરર સર્વ ઐશ્વર્યગળન્નૂ પડॆદુકॊંડનુ.
13014053a તસ્યૈવ પુત્રપ્રવરો મંદરો નામ વિશ્રુતઃ।
13014053c મહાદેવવરાશ્શક્રં વર્ષાર્બુદમયોધયત્।।
મંદારનॆંદુ વિશ્રુતનાગિદ્દ અવન શ્રેષ્ઠ પુત્રનુ મહાદેવન વરદિંદ હત્તુ કોટિ વર્ષગળ કાલ શક્રનॊડનॆ યુદ્ધમાડિદનુ.
13014054a વિષ્ણોશ્ચક્રં ચ તદ્ઘોરં વજ્રમાખંડલસ્ય ચ।
13014054c શીર્ણં પુરાભવત્તાત ગ્રહસ્યાંગેષુ કેશવ।।
અય્યા કેશવ! હિંદॆ વિષ્ણુવિન ચક્રવૂ મત્તુ ઘોર વજ્રાયુધવૂ આ ગ્રહ મંદારરાક્ષસન શરીરદ મેલॆ બિદ્દુ ચૂરુચૂરાદવુ.
13014055a અર્દ્યમાનાશ્ચ વિબુધા ગ્રહેણ સુબલીયસા।
13014055c શિવદત્તવરાન્જઘ્નુરસુરેંદ્રાન્સુરા ભૃશમ્।।
મહાબલશાલિયાગિદ્દ ગ્રહદિંદ અત્યંત પીડિતરાગિદ્દ દેવતॆગળુ શિવનુ કॊટ્ટ વરદિંદલે આ અસુરેંદ્રરન્નુ સંહરિસિદરુ.
13014056a તુષ્ટો વિદ્યુત્પ્રભસ્યાપિ ત્રિલોકેશ્વરતામદાત્।
13014056c શતં વર્ષસહસ્રાણાં સર્વલોકેશ્વરોઽભવત્।
13014056e મમૈવાનુચરો નિત્યં ભવિતાસીતિ ચાબ્રવીત્।।
વિદ્યુત્પ્રભનિંદ સંતૃપ્તનાગિ અવનિગૂ ત્રિલોકેશ્વરત્વવન્નુ દયપાલિસિદનુ. નૂરુ સાવિર વર્ષગળ વરॆગॆ અવનુ સર્વલોકગળ ઈશ્વરનાગિદ્દનુ. “નિત્યવૂ નન્ન અનુચરનાગિરુ!” ऎંદુ અવનિગॆ હેળિદ્દનુ.
13014057a તથા પુત્રસહસ્રાણામયુતં ચ દદૌ પ્રભુઃ।
13014057c કુશદ્વીપં ચ સ દદૌ રાજ્યેન ભગવાનજઃ।।
હાગॆયે પ્રભુ અજ ભગવંતનુ અવનિગॆ ऒંદુ કોટિ પુત્રરન્નિત્તુ રાજ્યવાગિ કુશદ્વીપવન્નિત્તનુ.
13014058a તથા શતમુખો નામ ધાત્રા સૃષ્ટો મહાસુરઃ।
13014058c યેન વર્ષશતં સાગ્રમાત્મમાંસૈર્હુતોઽનલઃ।
13014058e તં પ્રાહ ભગવાંસ્તુષ્ટઃ કિં કરોમીતિ શંકરઃ।।
હાગॆયે ધાત્રનુ શતમુખ ऎંબ હॆસરિન મહાસુરનન્નુ સૃષ્ટિસિદનુ. અવનુ નૂરુ વર્ષગળ પર્યંત તન્ન માંસગળિંદલે અગ્નિયલ્લિ આહુતિયન્નાગિત્તનુ. તુષ્ટનાદ ભગવાન્ શંકરનુ અવનિગॆ “એનુ માડલિ?” ऎંદુ કેળિદનુ.
13014059a તં વૈ શતમુખઃ પ્રાહ યોગો ભવતુ મેઽદ્ભુતઃ।
13014059c બલં ચ દૈવતશ્રેષ્ઠ શાશ્વતં સંપ્રયચ્ચ મે।।
અવનિગॆ શતમુખનુ “નનગॆ અદ્ભુત યોગવુંટાગલિ. દેવતશ્રેષ્ઠ! શાશ્વત બલવન્નૂ નનગॆ દયપાલિસુ!” ऎંદુ કેળિકॊંડનુ.
13014060a સ્વાયંભુવઃ ક્રતુશ્ચાપિ પુત્રાર્થમભવત્પુરા।
13014060c આવિશ્ય યોગેનાત્માનં ત્રીણિ વર્ષશતાન્યપિ।।
હિંદॆ સ્વયંભુવિન મગ ક્રતુવૂ કૂડ પુત્રનિગાગિ યોગદિંદ આત્મવન્નુ પ્રવેશિસિ નૂરુનૂરુ વર્ષગળુ તપસ્સન્નાચરિસિદ્દનુ.
13014061a તસ્ય દેવોઽદદત્પુત્રાન્સહસ્રં ક્રતુસંમિતાન્।
13014061c યોગેશ્વરં દેવગીતં વેત્થ કૃષ્ણ ન સંશયઃ।।
દેવનુ અવનિગॆ ક્રતુવિનંતॆયે ઇદ્દ સહસ્ર પુત્રરન્નુ નીડિદનુ. કૃષ્ણ! દેવગીત યોગેશ્વરનન્નુ નીનુ તિળિદુકॊંડિરુવॆ ऎન્નુવુદરલ્લિ સંશયવે ઇલ્લ.
13014062a વાલખિલ્યા મઘવતા અવજ્ઞાતાઃ પુરા કિલ।
13014062c તૈઃ ક્રુદ્ધૈર્ભગવાન્રુદ્રસ્તપસા તોષિતો હ્યભૂત્।।
હિંદॆ વાલખિલ્યરુ મઘવતનિંદ અપમાનિતરાગિદ્દરલ્લવે? અદરિંદ ક્રુદ્ધરાદ અવરુ ભગવાન્ રુદ્રનન્નુ તપસ્સિનિંદ તૃપ્તિપડિસિદ્દરુ.
13014063a તાંશ્ચાપિ દૈવતશ્રેષ્ઠઃ પ્રાહ પ્રીતો જગત્પતિઃ।
13014063c સુપર્ણં સોમહર્તારં તપસોત્પાદયિષ્યથ।।
પ્રીતનાદ દૈવતશ્રેષ્ઠ જગત્પતિયુ અવરિગૂ “અમૃતવન્નુ અપહરિસુવ સુપર્ણનન્નુ તપસ્સિનિંદ ઉત્પાદિસિરિ!” ऎંદુ હેળિદ્દનુ.
13014064a મહાદેવસ્ય રોષાચ્ચ આપો નષ્ટાઃ પુરાભવન્।
13014064c તાશ્ચ સપ્તકપાલેન દેવૈરન્યાઃ પ્રવર્તિતાઃ।।
મહાદેવન રોષદિંદ હિંદॆ નીરુ નાશવાગિત્તુ. આગ દેવતॆગળુ સપ્તકપાલગળિંદ અન્ય નીરન્નુ સૃષ્ટિસિદ્દરુ.
13014065a અત્રેર્ભાર્યાપિ ભર્તારં સંત્યજ્ય બ્રહ્મવાદિની।
13014065c નાહં તસ્ય મુનેર્ભૂયો વશગા સ્યાં કથં ચન।
13014065e ઇત્યુક્ત્વા સા મહાદેવમગચ્ચચ્ચરણં કિલ।।
અત્રિય ભાર્યॆ બ્રહ્મવાદિનિયૂ કૂડ પતિયન્નુ ત્યજિસિ “નાનુ પુનઃ આ મુનિય વશળાગુવુદિલ્લ” ऎંદુ હેળિ મહાદેવન શરણુહॊંદિદ્દળલ્લવે?
13014066a નિરાહારા ભયાદત્રેસ્ત્રીણિ વર્ષશતાન્યપિ।
13014066c અશેત મુસલેષ્વેવ પ્રસાદાર્થં ભવસ્ય સા।।
13014067a તામબ્રવીદ્ધસન્દેવો ભવિતા વૈ સુતસ્તવ।
13014067c વંશે તવૈવ નામ્ના તુ ખ્યાતિં યાસ્યતિ ચેપ્સિતામ્।।
અત્રિય ભયદિંદ અવળુ ભવન પ્રસાદાર્થવાગિ નિરાહારિયાગિ મૂરુનૂરુ વર્ષ ऒનકॆય મેલॆ મલગુત્તિદ્દળુ. દેવનુ નસુનક્કુ અવળિગॆ “નિનગॆ સુતનાગુત્તાનॆ! નિન્ન મત્તુ વંશદ હॆસરન્નુ ખ્યાતિગॊળિસિ અવનુ તન્ન ઇષ્ટગળન્નુ પડॆદુકॊળ્ળુત્તાનॆ!” ऎંદુ હેળિદનુ.
13014068a શાકલ્યઃ સંશિતાત્મા વૈ નવ વર્ષશતાન્યપિ।
13014068c આરાધયામાસ ભવં મનોયજ્ઞેન કેશવ।।
કેશવ! સંશિતાત્મ શાકલ્યનુ ऒંબત્તુ નૂરુ વર્ષગળુ મનોયજ્ઞદિંદ ભવનન્નુ આરાધિસિદનુ.
13014069a તં ચાહ ભગવાંસ્તુષ્ટો ગ્રંથકારો ભવિષ્યસિ।
13014069c વત્સાક્ષયા ચ તે કીર્તિસ્ત્રૈલોક્યે વૈ ભવિષ્યતિ।
13014069e અક્ષયં ચ કુલં તેઽસ્તુ મહર્ષિભિરલંકૃતમ્।।
તુષ્ટનાદ ભગવંતનુ અવનિગॆ “વત્સ! ગ્રંથકારનાગુત્તીયॆ! ત્રૈલોક્યગળલ્લિ નિન્ન કીર્તિયુ અક્ષયવાગુત્તદॆ. મહર્ષિ! નિન્ન કુલવૂ અક્ષયકાલદવરॆગॆ અલંકૃતવાગિરુત્તદॆ!” ऎંદુ હેળિદ્દનુ.
13014070a સાવર્ણિશ્ચાપિ વિખ્યાત ઋષિરાસીત્કૃતે યુગે।
13014070c ઇહ તેન તપસ્તપ્તં ષષ્ટિં વર્ષશતાન્યથ।।
કૃતયુગદલ્લિ સાવર્ણિયॆંબ વિખ્યાત ઋષિયિદ્દનુ. અવનુ ઇલ્લિ આરુ સાવિર વર્ષગળુ અવન કુરિતાગિ તપસ્સન્નુ તપિસિદ્દનુ.
13014071a તમાહ ભગવાન્રુદ્રઃ સાક્ષાત્તુષ્ટોઽસ્મિ તેઽનઘ।
13014071c ગ્રંથકૃલ્લોકવિખ્યાતો ભવિતાસ્યજરામરઃ।।
અવનિગॆ ભગવાન્ રુદ્રનુ સાક્ષાત્તાગિ “અનઘ! નિન્નિંદ તૃપ્તનાગિદ્દેનॆ! અજરામરનાગિ લોકદલ્લિ ગ્રંથકર્તૃવાગુત્તીયॆ!” ऎંદુ હેળિદ્દનુ.
13014072a મયાપિ ચ યથા દૃષ્ટો દેવદેવઃ પુરા વિભુઃ।
13014072c સાક્ષાત્પશુપતિસ્તાત તચ્ચાપિ શૃણુ માધવ।।
અય્યા! માધવ! હિંદॆ નાનુ કૂડ દેવદેવ વિભુ પશુપતિયન્નુ સાક્ષાત્તાગિ હેગॆ નોડિદॆ ऎન્નુવુદન્નુ કેળુ.
13014073a યદર્થં ચ મહાદેવઃ પ્રયતેન મયા પુરા।
13014073c આરાધિતો મહાતેજાસ્તચ્ચાપિ શૃણુ વિસ્તરમ્।।
યાવ કારણક્કાગિ હિંદॆ નાનુ પ્રયત્નપટ્ટુ મહાદેવ મહાતેજનન્નુ આરાધિસિદॆ ऎન્નુવુદન્નૂ વિસ્તારવાગિ કેળુ.
13014074a યદવાપ્તં ચ મે પૂર્વં દેવદેવાન્મહેશ્વરાત્।
13014074c તત્સર્વમખિલેનાદ્ય કથયિષ્યામિ તેઽનઘ।।
અનઘ! હિંદॆ દેવદેવ મહેશ્વરનિંદ એનન્નુ પડॆદુકॊંડॆ ऎન્નુવ સર્વવન્નૂ સંપૂર્ણવાગિ નિનગॆ હેળુત્તેનॆ.
13014075a પુરા કૃતયુગે તાત ઋષિરાસીન્મહાયશાઃ।
13014075c વ્યાઘ્રપાદ ઇતિ ખ્યાતો વેદવેદાંગપારગઃ।
13014075e તસ્યાહમભવં પુત્રો ધૌમ્યશ્ચાપિ મમાનુજઃ।।
અય્યા! હિંદॆ કૃતયુગદલ્લિ વ્યાઘ્રપાદ ऎંદુ ખ્યાતનાદ વેદવેદાંગપારંગત મહાયશસ્વિ ઋષિયિદ્દનુ. અવનિગॆ નાનુ પુત્રનાગિ જનિસિદॆનુ. ધૌમ્યનૂ કૂડ નન્ન અનુજ.
13014076a કસ્ય ચિત્ત્વથ કાલસ્ય ધૌમ્યેન સહ માધવ।
13014076c આગચ્ચમાશ્રમં ક્રીડન્મુનીનાં ભાવિતાત્મનામ્।।
માધવ! કॆલવુ કાલદ નંતર નાનુ ધૌમ્યનॊંદિગॆ આટવાડુત્તા ભાવિતાત્મ મુનિગળ આશ્રમક્કॆ બંદॆનુ.
13014077a તત્રાપિ ચ મયા દૃષ્ટા દુહ્યમાના પયસ્વિની।
13014077c લક્ષિતં ચ મયા ક્ષીરં સ્વાદુતો હ્યમૃતોપમમ્।।
અલ્લિ નાનુ હાલુસુરિસુત્તિદ્દ હસુવન્નુ નોડિદॆનુ. અમૃતોપમ રુચિયિદ્દ હાલન્નૂ નાનુ નોડિદॆનુ.
13014078a તતઃ પિષ્ટં સમાલોડ્ય તોયેન સહ માધવ।
13014078c આવયોઃ ક્ષીરમિત્યેવ પાનાર્થમુપનીયતે।।
માધવ! અનંતર હિટ્ટન્નુ નીરિનલ્લિ કલॆસિ અદે હાલॆંદુ કુડિયલુ નમગॆ નીડલાયિતુ.
13014079a અથ ગવ્યં પયસ્તાત કદા ચિત્પ્રાશિતં મયા।
13014079c તતઃ પિષ્ટરસં તાત ન મે પ્રીતિમુદાવહત્।।
અય્યા! અદક્કૂ મॊદલુ યાવાગલો ऒમ્મॆ હસુવિન હાલન્નુ નાનુ કુડિદિદ્દॆનુ. અય્યા! હિટ્ટિન આ રસવુ નનગॆ સંતોષવન્નુ નીડલિલ્લ.
13014080a તતોઽહમબ્રુવં બાલ્યાજ્જનનીમાત્મનસ્તદા।
13014080c ક્ષીરોદનસમાયુક્તં ભોજનં ચ પ્રયચ્ચ મે।।
આગ નાનુ બાલ્યતનદિંદ નન્ન તાયિગॆ “હાલન્નુ સેરિસિ માડિદ ભોજનવન્નુ નનગॆ નીડુ!” ऎંદુ કેળિકॊંડॆનુ.
13014081a તતો મામબ્રવીન્માતા દુઃખશોકસમન્વિતા।
13014081c પુત્રસ્નેહાત્પરિષ્વજ્ય મૂર્ધ્નિ ચાઘ્રાય માધવ।।
માધવ! આગ દુઃખશોકસમન્વિતળાદ માતॆયુ પુત્રસ્નેહદિંદ નન્નન્નુ બિગિદપ્પિ નॆત્તિયન્નુ મૂસુત્તા હેળિદળુ:
13014082a કુતઃ ક્ષીરોદનં વત્સ મુનીનાં ભાવિતાત્મનામ્।
13014082c વને નિવસતાં નિત્યં કંદમૂલફલાશિનામ્।।
“મગૂ! વનદલ્લિ નિત્યવૂ કંદમૂલ ફલગળન્નુ તિન્નુત્તા વાસિસુત્તિરુવ ભાવિતાત્મ મુનિગળિગॆ હાલॆલ્લિ સિગુત્તદॆ?
13014083a અપ્રસાદ્ય વિરૂપાક્ષં વરદં સ્થાણુમવ્યયમ્।
13014083c કુતઃ ક્ષીરોદનં વત્સ સુખાનિ વસનાનિ ચ।।
વત્સ! વિરૂપાક્ષ વરદ સ્થાણુ અવ્યયનન્નુ પ્રસન્નગॊળિસદે ક્ષીરાન્ન, સુખગળુ મત્તુ વસ્ત્રગળુ ऎલ્લિંદ દॊરॆયુત્તવॆ?
13014084a તં પ્રપદ્ય સદા વત્સ સર્વભાવેન શંકરમ્।
13014084c તત્પ્રસાદાચ્ચ કામેભ્યઃ ફલં પ્રાપ્સ્યસિ પુત્રક।।
વત્સ! પુત્રક! સર્વભાવદિંદ સદા શંકરનન્નુ સ્તુતિસુ. અવન પ્રસાદદિંદ બયસિદ ફલવન્નુ પડॆયુત્તીયॆ!”
13014085a જનન્યાસ્તદ્વચઃ શ્રુત્વા તદાપ્રભૃતિ શત્રુહન્।
13014085c મમ ભક્તિર્મહાદેવે નૈષ્ઠિકી સમપદ્યત।।
શત્રુહન્! જનનિય આ માતન્નુ કેળિદાગલિંદ નન્નલ્લિ મહાદેવન મેલॆ અનન્ય ભક્તિયુંટાયિતુ.
13014086a તતોઽહં તપ આસ્થાય તોષયામાસ શંકરમ્।
13014086c દિવ્યં વર્ષસહસ્રં તુ પાદાંગુષ્ઠાગ્રવિષ્ઠિતઃ।।
આગ નાનુ તપસ્સન્નારિસિ શંકરનન્નુ તૃપ્તિગॊળિસતॊડગિદॆનુ. ऒંદુ સાવિર દેવવર્ષગળ પર્યંત કાલિન અંગુષ્ઠદ મેલॆ નિંતુકॊંડॆનુ.
13014087a એકં વર્ષશતં ચૈવ ફલાહારસ્તદાભવમ્।
13014087c દ્વિતીયં શીર્ણપર્ણાશી તૃતીયં ચાંબુભોજનઃ।
13014087e શતાનિ સપ્ત ચૈવાહં વાયુભક્ષસ્તદાભવમ્।।
મॊદલનॆય નૂરુ વર્ષગળન્નુ ફલાહારદલ્લિયે કળॆદॆનુ. ऎરડનॆય નૂરુ વર્ષગળલ્લિ ऒણગિદ ऎલॆયન્નુ તિન્નુત્તિદ્દॆનુ. મૂરનॆય નૂરુ વર્ષગળલ્લિ કેવલ નીરન્નુ કુડિયુત્તિદ્દॆનુ. એળુ નૂરુ વર્ષગળુ નાનુ કેવલ વાયુભક્ષકનાગિદ્દॆનુ.
13014088a તતઃ પ્રીતો મહાદેવઃ સર્વલોકેશ્વરઃ પ્રભુઃ।
13014088c શક્રરૂપં સ કૃત્વા તુ સર્વૈર્દેવગણૈર્વૃતઃ।
13014088e સહસ્રાક્ષસ્તદા ભૂત્વા વજ્રપાણિર્મહાયશાઃ।।
અનંતર સર્વલોકેશ્વર પ્રભુ મહાદેવનુ સહસ્રાક્ષ વજ્રપાણિ મહાયશસ્વિ શક્રન રૂપવન્નુ માડિકॊંડુ સર્વ દેવગણગળિંદ આવૃતનાગિ બંદનુ.
13014089a સુધાવદાતં રક્તાક્ષં સ્તબ્ધકર્ણં મદોત્કટમ્।
13014089c આવેષ્ટિતકરં રૌદ્રં ચતુર્દંષ્ટ્રં મહાગજમ્।।
13014090a સમાસ્થિતશ્ચ ભગવાન્દીપ્યમાનઃ સ્વતેજસા।
13014090c આજગામ કિરીટી તુ હારકેયૂરભૂષિતઃ।।
સॊંડિલન્નુ સુત્તિકॊંડિદ્દ, કॆંપુ કણ્ણુગળ, સॆટॆદુ નિંત કિવિગળ, મદોદકવન્નુ સુરિસુત્તિદ્દ, રૌદ્ર નાલ્કુ હલ્લુગળિદ્દ બિળિય મહાગજવન્નેરિ, સ્વતેજસ્સિનિંદ બॆળગુત્તા, કિરીટ-હાર-કેયૂરગળિંદ ભૂષિતનાગિ ભગવંતનુ નન્ન બળિ આગમિસિદનુ.
13014091a પાંડુરેણાતપત્રેણ ધ્રિયમાણેન મૂર્ધનિ।
13014091c સેવ્યમાનોઽપ્સરોભિશ્ચ દિવ્યગંધર્વનાદિતઃ।।
13014092a તતો મામાહ દેવેંદ્રઃ પ્રીતસ્તેઽહં દ્વિજોત્તમ।
13014092c વરં વૃણીષ્વ મત્તસ્ત્વં યત્તે મનસિ વર્તતે।।
અવન નॆત્તિય મેલॆ શ્વેતછત્રવુ બॆળગુત્તિત્તુ. હાડુત્તિદ્દ દિવ્ય ગંધર્વરિંદલૂ અપ્સરॆયરિંદલૂ સેવિસલ્પટ્ટ આ દેવેંદ્રનુ નનગॆ “દ્વિજોત્તમ! નિન્ન મેલॆ નાનુ પ્રીતનાગિદ્દેનॆ. નિન્ન મનસ્સિનલ્લિરુવ વરવન્નુ કેળુ!” ऎંદનુ.
13014093a શક્રસ્ય તુ વચઃ શ્રુત્વા નાહં પ્રીતમનાભવમ્।
13014093c અબ્રુવં ચ તદા કૃષ્ણ દેવરાજમિદં વચઃ।।
શક્રન માતન્નુ કેળિ નાનુ પ્રીતમનસ્કનાગલિલ્લ. કૃષ્ણ! આગ દેવરાજનિગॆ ઈ માતન્નાડિદનુ.
13014094a નાહં ત્વત્તો વરં કાંક્ષે નાન્યસ્માદપિ દૈવતાત્।
13014094c મહાદેવાદૃતે સૌમ્ય સત્યમેતદ્બ્રવીમિ તે।।
“સૌમ્ય! મહાદેવનલ્લદે બેરॆ યાવ દેવતॆયિંદલૂ નાનુ વરવન્નુ બયસુત્તિલ્લ! નિનગॆ નાનુ ઈ સત્યવન્નુ હેળુત્તિદ્દેનॆ.
13014095a પશુપતિવચનાદ્ભવામિ સદ્યઃ કૃમિરથ વા તરુરપ્યનેકશાખઃ।
13014095c અપશુપતિવરપ્રસાદજા મે ત્રિભુવનરાજ્યવિભૂતિરપ્યનિષ્ટા।।
પશુપતિયુ હેળિદરॆ કૂડલે નાનુ ક્રિમિયાગુત્તેનॆ અથવા અનેક શાખॆગળુળ્ળ વૃક્ષવાગુત્તેનॆ. પશુપતિય વરપ્રસાદવિલ્લદે દॊરકિદ ત્રિભુવન રાજ્ય ઐશ્વર્યવૂ નનગॆ અનિષ્ટવાદુદુ.
13014096a અપિ કીટઃ પતંગો વા ભવેયં શંકરાજ્ઞયા।
13014096c ન તુ શક્ર ત્વયા દત્તં ત્રૈલોક્યમપિ કામયે।।
શંકરનુ આજ્ઞॆયિત્તરॆ કીટવાગલી પતંગવાગલી આગબલ્લॆનુ. શક્ર! આદરॆ નીનુ કॊટ્ટ ત્રૈલોક્યવન્નૂ નાનુ બયસુવુદિલ્લ.
13014097a યાવચ્ચશાંકશકલામલબદ્ધમૌલિર્ ન પ્રીયતે પશુપતિર્ભગવાન્મમેશઃ।
13014097c તાવજ્જરામરણજન્મશતાભિઘાતૈર્ દુઃખાનિ દેહવિહિતાનિ સમુદ્વહામિ।।
ऎલ્લિયવરॆગॆ નિર્મલવૂ ઉજ્વલવૂ આદ અર્ધચંદ્રમય કિરીટવન્નુ ધરિસિરુવ નન્ન ઈશ પશુપતિયુ નન્ન મેલॆ પ્રીતનાગુવુદિલ્લવો અલ્લિય વરॆગॆ ઈ દેહવિહિતવાગિરુવ મુપ્પુ-મરણ-જન્મગળॆંબ નૂરારુ ઘાતિ-દુઃખગળન્નુ સહિસિકॊંડિરુત્તેનॆ.
13014098a દિવસકરશશાંકવહ્નિદીપ્તં ત્રિભુવનસારમપારમાદ્યમેકમ્।
13014098c અજરમમરમપ્રસાદ્ય રુદ્રં જગતિ પુમાનિહ કો લભેત શાંતિમ્।।
સૂર્ય-ચંદ્ર-અગ્નિગળંતॆ બॆળગુત્તિરુવ, ત્રિભુવનગળ સારવાગિરુવ, અપારનૂ, આદ્યનૂ, એકનૂ, અજરામરનૂ આદ રુદ્રનન્નુ પ્રસન્નગॊળિસદે ઈ જગત્તિનલ્લિ યાવ પુરુષનુ તાને શાંતિયન્નુ પડॆદાનુ?”
13014099 શક્ર ઉવાચ।
13014099a કઃ પુનસ્તવ હેતુર્વૈ ઈશે કારણકારણે।
13014099c યેન દેવાદૃતેઽન્યસ્માત્પ્રસાદં નાભિકાંક્ષસિ।।
શક્રનુ હેળિદનુ: “કારણક્કૂ કારણનાગિરુવ ઈશનલ્લદે બેરॆ યાવ દેવનિંદલૂ પ્રસાદવન્નુ નીનુ બયસદે ઇરુવુદક્કॆ કારણવેનુ?”
13014100 ઉપમન્યુરુવાચ।
13014100a હેતુભિર્વા કિમન્યૈસ્તે ઈશઃ કારણકારણમ્।
13014100c ન શુશ્રુમ યદન્યસ્ય લિંગમભ્યર્ચ્યતે સુરૈઃ।।
ઉપમન્યુવુ હેળિદનુ: “ઈશનુ કારણગળિગૂ કારણનॆન્નુવુદક્કॆ બેરॆ યાવ કારણગળન્નુ કॊડુવ અવશ્યકતॆયિદॆ? સુરરુ ઇદૂવરॆગॆ બેરॆ યાર લિંગવન્નૂ પૂજિસિરુવરॆન્નુવુદન્નુ નાવુ કેળિલ્લ!
13014101a કસ્યાન્યસ્ય સુરૈઃ સર્વૈર્લિંગં મુક્ત્વા મહેશ્વરમ્।
13014101c અર્ચ્યતેઽર્ચિતપૂર્વં વા બ્રૂહિ યદ્યસ્તિ તે શ્રુતિઃ।।
મહેશ્વરન લિંગવન્નુ બિટ્ટુ બેરॆ યારદ્દાદરૂ લિંગવન્નુ સર્વ સુરરૂ હિંદॆ અથવા ઈગ પૂજિસુત્તિદ્દુદન્નુ નીનુ કેળિદ્દરॆ અદન્નુ નનગॆ હેળુ!
13014102a યસ્ય બ્રહ્મા ચ વિષ્ણુશ્ચ ત્વં ચાપિ સહ દૈવતૈઃ।
13014102c અર્ચયધ્વં સદા લિંગં તસ્માચ્ચ્રેષ્ઠતમો હિ સઃ।।
યાર લિંગવન્નુ સદા બ્રહ્મ, વિષ્ણુ, મત્તુ દેવતॆગળॊંદિગॆ નીનૂ કૂડ અર્ચિસિકॊંડુ બંદિદ્દીયો અવને શ્રેષ્ઠતમનુ.
13014103a તસ્માદ્વરમહં કાંક્ષે નિધનં વાપિ કૌશિક।
13014103c ગચ્ચ વા તિષ્ઠ વા શક્ર યથેષ્ટં બલસૂદન।।
કૌશિક! શક્ર! બલસૂદન! આદુદરિંદ નાનુ અવનિંદલે વરવન્નાગલી નિધનવન્નાગલી બયસિદ્દેનॆ. યથેષ્ટવાગિ નીનુ ઇલ્લિયે નિલ્લુ અથવા હॊરટુહોગુ!
13014104a કામમેષ વરો મેઽસ્તુ શાપો વાપિ મહેશ્વરાત્।
13014104c ન ચાન્યાં દેવતાં કાંક્ષે સર્વકામફલાન્યપિ।।
મહેશ્વરનિંદ વરવાગલી શાપવન્નાગલી બયસુત્તેનॆ. બેરॆ યાવ દેવતॆયિંદલૂ સર્વકામગળ ફલવન્નૂ બયસુવુદિલ્લ.”
13014105a એવમુક્ત્વા તુ દેવેંદ્રં દુઃખાદાકુલિતેંદ્રિયઃ।
13014105c ન પ્રસીદતિ મે રુદ્રઃ કિમેતદિતિ ચિંતયન્।
13014105e અથાપશ્યં ક્ષણેનૈવ તમેવૈરાવતં પુનઃ।।
13014106a હંસકુંદેંદુસદૃશં મૃણાલકુમુદપ્રભમ્।
13014106c વૃષરૂપધરં સાક્ષાત્ક્ષીરોદમિવ સાગરમ્।।
દેવેંદ્રનિગॆ હીગॆ હેળિ “રુદ્રનુ એકॆ નન્ન મેલॆ પ્રસન્નનાગલિલ્લ?” ऎંદુ ચિંતિસુત્તા દુઃખદિંદ વ્યાકુલેંદ્રિયનાગિરલુ ક્ષણદલ્લિયે નાનુ આ ઐરાવતવુ પુનઃ હંસ મત્તુ કોલુમલ્લિગॆય હૂવિનંતॆ બિળિયાગિયૂ, ચંદ્રન પ્રભॆયુળ્ળદ્દૂ સાક્ષાત્ ક્ષીરસાગરદંતॆયૂ ઇદ્દ વૃષભન રૂપવન્નુ ધરિસિદ્દુદન્નુ નોડિદॆનુ.
13014107a કૃષ્ણપુચ્ચં મહાકાયં મધુપિંગલલોચનમ્।
13014107c જાંબૂનદેન દામ્ના ચ સર્વતઃ સમલંકૃતમ્।।
13014108a રક્તાક્ષં સુમહાનાસં સુકર્ણં સુકટીતટમ્।
13014108c સુપાર્શ્વં વિપુલસ્કંધં સુરૂપં ચારુદર્શનમ્।।
આ વૃષભદ બાલવુ કપ્પાગિત્તુ. દેહવુ દॊડ્ડદાગિત્તુ. જેનુતુપ્પદ બણ્ણદ કણ્ણુગળિદ્દવુ. સુત્તલૂ બંગારદ સરપળિયિંદ અલંકૃતગॊંડિત્તુ. કॆંપુ કણ્ણિન આ વૃષભદ મૂગુ સુંદરવાગિત્તુ. કિવિગળુ સુંદરવાગિદ્દવુ. કટિપ્રદેશવુ સુંદરવાગિત્તુ. પક્કॆગળુ સુંદરવાગિદ્દવુ. હॆગલુ વિશાલવાગિત્તુ. નોડલુ અત્યંત સુંદરવાગિત્તુ.
13014109a કકુદં તસ્ય ચાભાતિ સ્કંધમાપૂર્ય વિષ્ઠિતમ્।
13014109c તુષારગિરિકૂટાભં સિતાભ્રશિખરોપમમ્।।
13014110a તમાસ્થિતશ્ચ ભગવાન્દેવદેવઃ સહોમયા।
13014110c અશોભત મહાદેવઃ પૌર્ણમાસ્યામિવોડુરાટ્।।
અદર હિળિલુ હॆગલન્નુ પૂર્તિયાગિ આવરિસિ મેલॆદ્દુ કાણુત્તિત્તુ. હિમવત્પર્વતદ શિખરદંતॆ પ્રકાશિસુત્તિદ્દ મત્તુ બિળિય મોડદ શિખરદંતિદ્દ આ વૃષભવન્નુ એરિદ્દ ઉમાસહિતનાદ ભગવાન્ દેવદેવ મહાદેવનુ પૂર્ણિમॆય ચંદ્રનંતॆ શોભિસુત્તિદ્દનુ.
13014111a તસ્ય તેજોભવો વહ્નિઃ સમેઘઃ સ્તનયિત્નુમાન્।
13014111c સહસ્રમિવ સૂર્યાણાં સર્વમાવૃત્ય તિષ્ઠતિ।।
અવન તેજસ્સિનિંદ હુટ્ટિદ અગ્નિયુ ગુડુગુવ મેઘગળ મધ્યદલ્લિરુવ સહસ્રારુ સૂર્યરંતॆ કાણુત્તિત્તુ.
13014112a ઈશ્વરઃ સુમહાતેજાઃ સંવર્તક ઇવાનલઃ।
13014112c યુગાંતે સર્વભૂતાનિ દિધક્ષુરિવ ચોદ્યતઃ।।
મહાતેજસ્વી ઈશ્વરનુ યુગાંતદલ્લિ સર્વભૂતગળન્નૂ ભસ્મમાડુવ સંવર્તકાગ્નિયંતॆયે પ્રજ્વલિસુત્તિદ્દનુ.
13014113a તેજસા તુ તદા વ્યાપ્તે દુર્નિરીક્ષ્યે સમંતતઃ।
13014113c પુનરુદ્વિગ્નહૃદયઃ કિમેતદિતિ ચિંતયમ્।।
સર્વત્ર વ્યાપિસિરુવ અવન તેજસ્સિનિંદાગિ અવનન્નુ નોડલૂ સાધ્યવાગુત્તિરલિલ્લ. ઇદેનિરબહુદુ ऎંદુ પુનઃ નન્ન હૃદયવુ ઉદ્વિગ્નગॊંડુ ચિંતિતનાદॆનુ.
13014114a મુહૂર્તમિવ તત્તેજો વ્યાપ્ય સર્વા દિશો દશ।
13014114c પ્રશાંતં ચ ક્ષણેનૈવ દેવદેવસ્ય માયયા।।
મુહૂર્તકાલ સર્વ દશ દિક્કુગળન્નૂ વ્યાપિસિ આ તેજસ્સુ દેવદેવન માયॆયિંદ ક્ષણદલ્લિયે પ્રશાંતવાયિતુ.
13014115a અથાપશ્યં સ્થિતં સ્થાણું ભગવંતં મહેશ્વરમ્।
13014115c સૌરભેયગતં સૌમ્યં વિધૂમમિવ પાવકમ્।
13014115e સહિતં ચારુસર્વાંગ્યા પાર્વત્યા પરમેશ્વરમ્।।
આગ નાનુ સર્વાંગસુંદરિ પાર્વતિયॊડનॆ નંદિયન્નેરિદ્દ ધૂમરહિત પાવકનંતॆ નિંતિરુવ સ્થાણુ ભગવંત મહેશ્વર સૌમ્ય પરમેશ્વરનન્નુ નોડિદॆનુ.
13014116a નીલકંઠં મહાત્માનમસક્તં તેજસાં નિધિમ્।
13014116c અષ્ટાદશભુજં સ્થાણું સર્વાભરણભૂષિતમ્।।
સર્વાભરણભૂષિતનાદ આ નીલકંઠ, મહાત્મ, અસક્ત, તેજસ્સિન નિધિ સ્થાણુવિગॆ હદિનॆંટુ ભુજગળિદ્દવુ.
13014117a શુક્લાંબરધરં દેવં શુક્લમાલ્યાનુલેપનમ્।
13014117c શુક્લધ્વજમનાધૃષ્યં શુક્લયજ્ઞોપવીતિનમ્।।
બિળિય વસ્ત્રવન્નુ ધરિસિદ્દ આ દેવનુ બિળિય માલॆ-લેપનગળન્નુ ધરિસિદ્દનુ. આ અનધૃષ્યન ધ્વજવુ બિળિયદાગિત્તુ. બિળિય યજ્ઞોપવીતવન્નુ ધરિસિદ્દનુ.
13014118a ગાયદ્ભિર્નૃત્યમાનૈશ્ચ ઉત્પતદ્ભિરિતસ્તતઃ।
13014118c વૃતં પારિષદૈર્દિવ્યૈરાત્મતુલ્યપરાક્રમૈઃ।।
હાડુત્તા નૃત્યમાડુત્તિદ્દ, અલ્લિંદિલ્લિગॆ હારિ કુણિયુત્તિદ્દ તન્નષ્ટે પરાક્રમવિદ્દ દિવ્ય પારિષદરિંદ અવનુ આવૃતનાગિદ્દનુ.
13014119a બાલેંદુમુકુટં પાંડું શરચ્ચંદ્રમિવોદિતમ્।
13014119c ત્રિભિર્નેત્રૈઃ કૃતોદ્દ્યોતં ત્રિભિઃ સૂર્યૈરિવોદિતૈઃ।।
અવનુ બાલચંદ્રનન્ને મુકુટવાગિ ધરિસિદ્દનુ. શરત્કાલદલ્લિ ઉદયિસુવ ચંદ્રનંતॆ બિળિયાગિદ્દનુ. ઉદયિસુત્તિરુવ મૂરુ સૂર્યરંતॆ આવન મૂરુ કણ્ણુગળુ પ્રકાશિસુત્તિદ્દવુ.
13014120a અશોભત ચ દેવસ્ય માલા ગાત્રે સિતપ્રભે।
13014120c જાતરૂપમયૈઃ પદ્મૈર્ગ્રથિતા રત્નભૂષિતા।।
દેવન પાંડુરપ્રભॆય શરીરદલ્લિ સુવર્ણમય કમલગળિંદ મત્તુ રત્નગળિંદ વિભૂષિત માલॆયુ શોભિસુત્તિત્તુ.
13014121a મૂર્તિમંતિ તથાસ્ત્રાણિ સર્વતેજોમયાનિ ચ।
13014121c મયા દૃષ્ટાનિ ગોવિંદ ભવસ્યામિતતેજસઃ।।
ગોવિંદ! અમિત તેજસ્વિ ભવન ऎલ્લ તેજોમય અસ્ત્રગળૂ મૂર્તિમત્તાગિ નિંતિરુવુદન્નુ નાનુ નોડિદॆનુ.
13014122a ઇંદ્રાયુધસહસ્રાભં ધનુસ્તસ્ય મહાત્મનઃ।
13014122c પિનાકમિતિ વિખ્યાતં સ ચ વૈ પન્નગો મહાન્।।
સહસ્ર વજ્રગળંતॆ હॊળॆયુત્તિદ્દ પિનાકવॆંદુ વિખ્યાતવાદ આ મહાત્મન મહા ધનુસ્સુ સર્પરૂપદલ્લિરુવુદન્નુ નોડિદॆનુ.
13014123a સપ્તશીર્ષો મહાકાયસ્તીક્ષ્ણદંષ્ટ્રો વિષોલ્બણઃ।
13014123c જ્યાવેષ્ટિતમહાગ્રીવઃ સ્થિતઃ પુરુષવિગ્રહઃ।।
નિંતિદ્દ આ એળુ તલॆય, મહાકાય, તીક્ષ્ણદંષ્ટ્ર, વિષોલ્બણ, પુરુષવિગ્રહદ મહાગ્રીવક્કॆ શિંજનિયુ બિગિદિત્તુ.
13014124a શરશ્ચ સૂર્યસંકાશઃ કાલાનલસમદ્યુતિઃ।
13014124c યત્તદસ્ત્રં મહાઘોરં દિવ્યં પાશુપતં મહત્।।
સૂર્યનંતિદ્દ, કાલાનલન પ્રકાશવન્નુ હॊંદિદ્દ અવન દિવ્ય અસ્ત્ર મહા પાશુપત શરવુ મહાઘોરવાગિદ્દિતુ.
13014125a અદ્વિતીયમનિર્દેશ્યં સર્વભૂતભયાવહમ્।
13014125c સસ્ફુલિંગં મહાકાયં વિસૃજંતમિવાનલમ્।।
અદ્વિતીયવૂ અનિર્દેશ્યવૂ આદ આ પાશુપતવુ સર્વભૂતગળિગૂ ભયવન્નુંટુમાડુત્તિત્તુ. અતિ દॊડ્ડગાત્રદ પાશુપતદિંદ અગ્નિય કિડિગળુ હॊરહॊમ્મુત્તિદ્દવુ.
13014126a એકપાદં મહાદંષ્ટ્રં સહસ્રશિરસોદરમ્।
13014126c સહસ્રભુજજિહ્વાક્ષમુદ્ગિરંતમિવાનલમ્।।
સહસ્ર શિર-ઉદરગળિદ્દ, સહસ્ર ભુજ-નાલિગॆ-કણ્ણુગળિદ્દ આ મહાદંષ્ટ્ર ऒંદે કાલિન અસ્ત્રવુ અગ્નિયન્નુ સુરિસુત્તિત્તુ.
13014127a બ્રાહ્માન્નારાયણાદૈંદ્રાદાગ્નેયાદપિ વારુણાત્।
13014127c યદ્વિશિષ્ટં મહાબાહો સર્વશસ્ત્રવિઘાતનમ્।।
મહાબાહો! સર્વશસ્ત્રગળન્નૂ નાશગॊળિસુવ આ પાશુપતવુ બ્રહ્મ, નારાયણ, ઇંદ્ર, અગ્નિ મત્તુ વરુણર અસ્ત્રગળન્નૂ મીરિસુવંતિત્તુ.
13014128a યેન તત્ત્રિપુરં દગ્ધ્વા ક્ષણાદ્ભસ્મીકૃતં પુરા।
13014128c શરેણૈકેન ગોવિંદ મહાદેવેન લીલયા।।
ગોવિંદ! હિંદॆ મહાદેવનુ લીલાજાલવાગિ ऒંદે શરદિંદ ક્ષણદલ્લિયે ત્રિપુરવન્નુ સુટ્ટુહાકિદ્દનુ.
13014129a નિર્દદાહ જગત્કૃત્સ્નં ત્રૈલોક્યં સચરાચરમ્।
13014129c મહેશ્વરભુજોત્સૃષ્ટં નિમેષાર્ધાન્ન સંશયઃ।।
મહેશ્વરન ભુજદિંદ પ્રયોગિસલ્પટ્ટ અદુ સંપૂર્ણ જગત્તન્નૂ, ચરાચરગળॊંદિગॆ ત્રૈલોક્યવન્નૂ નિમિષાર્ધદલ્લિ સુટ્ટુબિડુત્તદॆ ऎન્નુવુદરલ્લિ સંશયવિલ્લ.
13014130a નાવધ્યો યસ્ય લોકેઽસ્મિન્બ્રહ્મવિષ્ણુસુરેષ્વપિ।
13014130c તદહં દૃષ્ટવાંસ્તાત આશ્ચર્યાદ્ભુતમુત્તમમ્।।
અય્યા! યાવ મહાસ્ત્રક્કॆ ઈ લોકદલ્લિ અવધ્યરાદવરુ યારૂ – બ્રહ્મ, વિષ્ણુ, સુરરૂ કૂડ – ઇલ્લવો આ અદ્ભુત ઉત્તમ અસ્ત્રવન્નુ આશ્ચર્યદિંદ નાનુ નોડિદॆનુ.
13014131a ગુહ્યમસ્ત્રં પરં ચાપિ તત્તુલ્યાધિકમેવ વા।
13014131c યત્તચ્ચૂલમિતિ ખ્યાતં સર્વલોકેષુ શૂલિનઃ।।
પાશુપતક્કૂ ગુહ્યવાદ, અદક્કॆ સમનાદ અથવા અદક્કિંતલૂ અધિકવાદ, મત્તુ યાવુદરિંદ અવનુ શૂલિન ऎંદુ સર્વલોકગળલ્લિ વિખ્યાતનાગિરુવનો આ શૂલવન્નૂ નાનુ નોડિદॆનુ.
13014132a દારયેદ્યન્મહીં કૃત્સ્નાં શોષયેદ્વા મહોદધિમ્।
13014132c સંહરેદ્વા જગત્કૃત્સ્નં વિસૃષ્ટં શૂલપાણિના।।
શૂલપાણિયિંદ પ્રયોગિસલ્પટ્ટ આ શૂલવુ ઈ સંપૂર્ણ ભૂમિયન્નુ સીળબલ્લદુ. સાગરવન્નુ બત્તિસબલ્લદુ. મત્તુ ઇડી જગત્તન્ને સંહરિસબલ્લદુ.
13014133a યૌવનાશ્વો હતો યેન માંધાતા સબલઃ પુરા।
13014133c ચક્રવર્તી મહાતેજાસ્ત્રિલોકવિજયી નૃપઃ।।
13014134a મહાબલો મહાવીર્યઃ શક્રતુલ્યપરાક્રમઃ।
13014134c કરસ્થેનૈવ ગોવિંદ લવણસ્યેહ રક્ષસઃ।।
ગોવિંદ! હિંદॆ રાક્ષસ લવણન કૈયલ્લિદ્દ આ શૂલદિંદલે ચક્રવર્તી, મહાતેજસ્વી, ત્રિલોકવિજયી, મહાબલશાલી, મહાવીર્યવંત, પરાક્રમદલ્લિ શક્રન સમનાગિદ્દ નૃપ યુવનાશ્વન મગ માંધાતનુ સેનॆયॊંદિગॆ હતનાગિદ્દનુ.
13014135a તચ્ચૂલમતિતીક્ષ્ણાગ્રં સુભીમં લોમહર્ષણમ્।
13014135c ત્રિશિખાં ભ્રુકુટીં કૃત્વા તર્જમાનમિવ સ્થિતમ્।।
અતિ તીક્ષ્ણ મॊનॆયિદ્દ, ભયંકરવાગિદ્દ, રોમાંચકવાગિદ્દ આ શૂલવુ તન્ન મૂરુ તુદિગળન્ને ગંટિક્કિકॊંડુ ભયપડિસુત્તિરુવંતॆ નિંતિત્તુ.
13014136a વિધૂમં સાર્ચિષં કૃષ્ણં કાલસૂર્યમિવોદિતમ્।
13014136c સર્પહસ્તમનિર્દેશ્યં પાશહસ્તમિવાંતકમ્।
13014136e દૃષ્ટવાનસ્મિ ગોવિંદ તદસ્ત્રં રુદ્રસન્નિધૌ।।
ગોવિંદ! ધૂમરહિત જ્વાલॆગળિદ્દ, કપ્પુ બણ્ણદ, પ્રળયકાલદલ્લિ ઉદયિસુત્તિરુવ સૂર્યનંતિદ્દ, અનિર્દેશ્યવાગિદ્દ, પાશવન્નુ હિડિદ યમનંતॆ કૈયલ્લિ સર્પવન્નુ હિડિદિદ્દ આ અસ્ત્રવન્નુ નાનુ રુદ્રન સન્નિધિયલ્લિ નોડિદॆનુ.
13014137a પરશુસ્તીક્ષ્ણધારશ્ચ દત્તો રામસ્ય યઃ પુરા।
13014137c મહાદેવેન તુષ્ટેન ક્ષત્રિયાણાં ક્ષયંકરઃ।
13014137e કાર્તવીર્યો હતો યેન ચક્રવર્તી મહામૃધે।।
13014138a ત્રિઃસપ્તકૃત્વઃ પૃથિવી યેન નિઃક્ષત્રિયા કૃતા।
13014138c જામદગ્ન્યેન ગોવિંદ રામેણાક્લિષ્ટકર્મણા।।
13014139a દીપ્તધારઃ સુરૌદ્રાસ્યઃ સર્પકંઠાગ્રવેષ્ટિતઃ।
13014139c અભવચ્ચૂલિનોઽભ્યાશે દીપ્તવહ્નિશિખોપમઃ।।
હિંદॆ મહાદેવનુ તુષ્ટનાગિ ક્ષત્રિયર ક્ષયંકર રામનિગॆ કॊટ્ટિદ્દ તીક્ષ્ણઅલગિન પરશુવન્નુ શૂલપાણિય પક્કદલ્લિરુવુદન્નુ નોડિદॆનુ. ગોવિંદ! અક્લિષ્ટકર્મિ જામદગ્નિયુ આ પરશુવિનિંદ મહાયુદ્ધદલ્લિ ચક્રવર્તિ કાર્તવીર્યનન્નુ સંહરિસિદ્દનુ મત્તુ ઇપ્પત્તॊંદુ બારિ ભૂમિયન્નુ નિઃક્ષત્રિયરન્નાગિ માડિદ્દનુ. અદર અલગુગળુ થળથળિસુત્તિદ્દવુ. અતિરૌદ્રવાગિદ્દ અદર કંઠદલ્લિ સર્પવુ સુત્તિકॊંડિત્તુ. ઉરિયુત્તિરુવ બॆંકિય રાશિયંતॆ કાણુત્તિત્તુ.
13014140a અસંખ્યેયાનિ ચાસ્ત્રાણિ તસ્ય દિવ્યાનિ ધીમતઃ।
13014140c પ્રાધાન્યતો મયૈતાનિ કીર્તિતાનિ તવાનઘ।।
અનઘ! આ ધીમતન બળિ અસંખ્ય દિવ્યાસ્ત્રગળિદ્દવુ. અવુગળલ્લિ પ્રધાનવાદવુગળન્નુ માત્ર નિનગॆ વર્ણિસિદ્દેનॆ.
13014141a સવ્યદેશે તુ દેવસ્ય બ્રહ્મા લોકપિતામહઃ।
13014141c દિવ્યં વિમાનમાસ્થાય હંસયુક્તં મનોજવમ્।।
દેવન બલભાગદલ્લિ લોકપિતામહ બ્રહ્મનુ મનોવેગદ હંસગળન્નુ કટ્ટિદ્દ દિવ્ય વિમાનદલ્લિ કુળિતિદ્દનુ.
13014142a વામપાર્શ્વગતશ્ચૈવ તથા નારાયણઃ સ્થિતઃ।
13014142c વૈનતેયં સમાસ્થાય શંખચક્રગદાધરઃ।।
હાગॆયે અવન બલભાગદલ્લિ વૈનતેયનન્નેરિ શંખ-ચક્ર-ગદાધર નારાયણનુ નિંતિદ્દનુ.
13014143a સ્કંદો મયૂરમાસ્થાય સ્થિતો દેવ્યાઃ સમીપતઃ।
13014143c શક્તિં કંઠે સમાદાય દ્વિતીય ઇવ પાવકઃ।।
દેવિય સમીપદલ્લિ સ્કંદનુ શક્તિયન્નુ કંઠદલ્લિ ધરિસિ મયૂરવન્નેરિ ऎરડનॆય અગ્નિયો ऎંબંતॆ નિંતિદ્દનુ.
13014144a પુરસ્તાચ્ચૈવ દેવસ્ય નંદિં પશ્યામ્યવસ્થિતમ્।
13014144c શૂલં વિષ્ટભ્ય તિષ્ઠંતં દ્વિતીયમિવ શંકરમ્।।
દેવન ऎદુરિગॆ ऎરડનॆય શંકરનો ऎન્નુવંતॆ શૂલવન્નુ મેલॆત્તિદ્દ નંદિયુ નિંતિરુવુદન્નુ નોડિદॆનુ.
13014145a સ્વાયંભુવાદ્યા મનવો ભૃગ્વાદ્યા ઋષયસ્તથા।
13014145c શક્રાદ્યા દેવતાશ્ચૈવ સર્વ એવ સમભ્યયુઃ।।
સ્વાયંભુ મॊદલાદ મનુગળૂ, ભૃગુવે મॊદલાદ ઋષિગળૂ, શક્રને મॊદલાદ દેવતॆગળુ ऎલ્લરૂ અલ્લિગॆ બંદુ સેરિદ્દરુ.
13014146a તેઽભિવાદ્ય મહાત્માનં પરિવાર્ય સમંતતઃ।
13014146c અસ્તુવન્વિવિધૈઃ સ્તોત્રૈર્મહાદેવં સુરાસ્તદા।।
મહાત્મ શિવનન્નુ સુત્તુવરॆદુ અવનિગॆ નમસ્કરિસિ સુરરુ મહાદેવનન્નુ વિવિધ સ્તોત્રગળિંદ સ્તુતિસિદરુ.
13014147a બ્રહ્મા ભવં તદા સ્તુન્વન્રથંતરમુદીરયન્।
13014147c જ્યેષ્ઠસામ્ના ચ દેવેશં જગૌ નારાયણસ્તદા।
13014147e ગૃણન્ શક્રઃ પરં બ્રહ્મ શતરુદ્રીયમુત્તમમ્।।
બ્રહ્મનુ રથંતરસામદિંદ ભવનન્નુ સ્તુતિસિદનુ. નારાયણનુ જ્યેષ્ઠસામદિંદ દેવેશનન્નુ સ્તુતિસિદનુ. શક્રનુ શતરુદ્રીયદિંદ આ પરબ્રહ્મનન્નુ સ્તુતિસિદનુ.
13014148a બ્રહ્મા નારાયણશ્ચૈવ દેવરાજશ્ચ કૌશિકઃ।
13014148c અશોભંત મહાત્માનસ્ત્રયસ્ત્રય ઇવાગ્નયઃ।।
આગ બ્રહ્મ, નારાયણ મત્તુ દેવરાજ કૌશિક – ઈ મૂવરુ મહાત્મરુ મૂરુ અગ્નિગળંતॆ શોભિસુત્તિદ્દરુ.
13014149a તેષાં મધ્યગતો દેવો રરાજ ભગવાન્ શિવઃ।
13014149c શરદ્ઘનવિનિર્મુક્તઃ પરિવિષ્ટ ઇવાંશુમાન્।
13014149e તતોઽહમસ્તુવં દેવં સ્તવેનાનેન સુવ્રતમ્।।
અવર મધ્યદલ્લિદ્દ ભગવાન્ શિવનુ મળॆગાલદ મોડગળિંદ વિમુક્તનાદ સૂર્યનંતॆ રારાજિસિદનુ. આગ નાનુ સુવ્રત દેવનન્નુ ઈ સ્તવદિંદ સ્તુતિસિદॆનુ.
13014150a નમો દેવાધિદેવાય મહાદેવાય વૈ નમઃ।
13014150c શક્રાય શક્રરૂપાય શક્રવેષધરાય ચ।।
“દેવાધિદેવનિગॆ નમસ્કાર! મહાદેવનિગॆ નમસ્કાર! શક્રરૂપદ શક્રવેષવન્નુ ધરિસિદ શક્રનિગॆ નમસ્કાર!
13014151a નમસ્તે વજ્રહસ્તાય પિંગલાયારુણાય ચ।
13014151c પિનાકપાણયે નિત્યં ખડ્ગશૂલધરાય ચ।।
પિંગલ મત્તુ અરુણવર્ણદ વજ્રહસ્ત, પિનાકપાણી, નિત્ય, ખડ્ગશૂલધર – નિનગॆ નમસ્કાર!
13014152a નમસ્તે કૃષ્ણવાસાય કૃષ્ણકુંચિતમૂર્ધજે।
13014152c કૃષ્ણાજિનોત્તરીયાય કૃષ્ણાષ્ટમિરતાય ચ।।
કપ્પુ વસ્ત્રવન્નુ ધરિસિરુવ, કપ્પુ ગુંગુરુ કૂદલુળ્ળ, કૃષ્ણાજિનવન્ને ઉત્તરીયવન્નાગિ હॊદ્દિરુવ, કૃષ્ણાષ્ટમી વ્રતરતનાગિરુવ નિનગॆ નમસ્કાર!
13014153a શુક્લવર્ણાય શુક્લાય શુક્લાંબરધરાય ચ।
13014153c શુક્લભસ્માવલિપ્તાય શુક્લકર્મરતાય ચ।।
શુક્લવર્ણને, શુક્લને, શુક્લાંબરધરને, શુક્લભસ્મવન્નુ લેપિસિકॊંડિરુવવને, શુદ્ધકર્મરતને નિનગॆ નમસ્કાર!
713014154a ત્વં બ્રહ્મા સર્વદેવાનાં રુદ્રાણાં નીલલોહિતઃ।
13014154c આત્મા ચ સર્વભૂતાનાં સાંખ્યે પુરુષ ઉચ્યસે।।
નીનુ સર્વદેવતॆગળ મત્તુ રુદ્રર બ્રહ્મ. નીલલોહિતનાદ નીનુ સર્વભૂતગળ આત્મ. સાંખ્યદલ્લિ નિન્નન્નુ પુરુષનॆંદુ કરॆયુત્તારॆ.
13014155a ઋષભસ્ત્વં પવિત્રાણાં યોગિનાં નિષ્કલઃ શિવઃ।
13014155c આશ્રમાણાં ગૃહસ્થસ્ત્વમીશ્વરાણાં મહેશ્વરઃ।
13014155e કુબેરઃ સર્વયક્ષાણાં ક્રતૂનાં વિષ્ણુરુચ્યસે।।
ઋષભનુ નીનુ, પવિત્ર યોગિગળલ્લિ નિષ્કલનાદ શિવનુ નીનુ. ગૃહસ્થાશ્રમિગળ ઈશ્વરર મહેશ્વરનુ નીનુ. સર્વયક્ષરલ્લિ કુબેરનુ નીનુ.
13014156a પર્વતાનાં મહામેરુર્નક્ષત્રાણાં ચ ચંદ્રમાઃ।
13014156c વસિષ્ઠસ્ત્વમૃષીણાં ચ ગ્રહાણાં સૂર્ય ઉચ્યસે।।
ક્રતુગળલ્લિ નિન્નન્નુ વિષ્ણુવॆન્નુત્તારॆ. પર્વતગળલ્લિ મહામેરુવૂ મત્તુ નક્ષત્રગળલ્લિ ચંદ્રમનૂ નીને. ઋષિગળલ્લિ નીનુ વસિષ્ઠનॆંદૂ ગ્રહગળલ્લિ સૂર્યનॆંદૂ કરॆયલ્પડુવॆ.
13014157a આરણ્યાનાં પશૂનાં ચ સિંહસ્ત્વં પરમેશ્વરઃ।
13014157c ગ્રામ્યાણાં ગોવૃષશ્ચાસિ ભગવાઽલ્લોકપૂજિતઃ।।
પરમેશ્વર! અરણ્યદ પશુગળલ્લિ સિંહવુ નીનુ. ભગવન્! ગ્રામ્યપશુગળલ્લિ નીનુ લોકપૂજિતનાદ વૃષભનાગિરુવॆ.
13014158a આદિત્યાનાં ભવાન્વિષ્ણુર્વસૂનાં ચૈવ પાવકઃ।
13014158c પક્ષિણાં વૈનતેયશ્ચ અનંતો ભુજગેષુ ચ।।
આદિત્યરલ્લિ નીનુ વિષ્ણુવૂ, વસુગળલ્લિ પાવકનૂ, પક્ષિગળલ્લિ વૈનતેયનૂ, સર્પગળલ્લિ અનંતનૂ આગિરુવॆ.
13014159a સામવેદશ્ચ વેદાનાં યજુષાં શતરુદ્રિયમ્।
13014159c સનત્કુમારો યોગીનાં સાંખ્યાનાં કપિલો હ્યસિ।।
વેદગળલ્લિ સામવેદવૂ, યજસ્સુગળલ્લિ શતરુદ્રીયવૂ, યોગિગળલ્લિ સનત્કુમારનૂ, સાંખ્યરલ્લિ કપિલનૂ આગિરુવॆ.
13014160a શક્રોઽસિ મરુતાં દેવ પિતૄણાં ધર્મરાડસિ।
13014160c બ્રહ્મલોકશ્ચ લોકાનાં ગતીનાં મોક્ષ ઉચ્યસે।।
દેવ! મરુત્તરલ્લિ શક્રનૂ મત્તુ પિતૃગળલ્લિ ધર્મરાજનૂ આગિરુવॆ. લોકગળલ્લિ બ્રહ્મલોકવॆંદૂ, ગતિગળલ્લિ મોક્ષવॆંદૂ કરॆયલ્પટ્ટિરુવॆ.
13014161a ક્ષીરોદઃ સાગરાણાં ચ શૈલાનાં હિમવાન્ગિરિઃ।
13014161c વર્ણાનાં બ્રાહ્મણશ્ચાસિ વિપ્રાણાં દીક્ષિતો દ્વિજઃ।
13014161e આદિસ્ત્વમસિ લોકાનાં સંહર્તા કાલ એવ ચ।।
સાગરગળલ્લિ ક્ષીરસાગરનૂ, શૈલગળલ્લિ હિમવાન્ ગિરિયૂ, વર્ણગળલ્લિ બ્રાહ્મણનૂ, વિપ્રરલ્લિ દીક્ષિત દ્વિજનૂ, મત્તુ લોકગળ આદિ, સંહર્ત મત્તુ કાલનૂ નીને અગિરુવॆ.
13014162a યચ્ચાન્યદપિ લોકેષુ સત્ત્વં તેજોધિકં સ્મૃતમ્।
13014162c તત્સર્વં ભગવાનેવ ઇતિ મે નિશ્ચિતા મતિઃ।।
ભગવાન્! લોકગળલ્લિ બેરॆ યાવુદાદરૂ અધિક સત્ત્વ તેજગળિંદ કૂડિરુવુદિદ્દરॆ અવॆલ્લવૂ નીને ऎંદુ નનગન્નિસુત્તદॆ.
13014163a નમસ્તે ભગવન્દેવ નમસ્તે ભક્તવત્સલ।
13014163c યોગેશ્વર નમસ્તેઽસ્તુ નમસ્તે વિશ્વસંભવ।।
ભગવન્! દેવ! નિનગॆ નમસ્કાર! ભક્તવત્સલ! નિનગॆ નમસ્કાર! યોગેશ્વર! નિનગॆ નમસ્કાર! વિશ્વસંભવ! નિનગॆ નમસ્કાર!
13014164a પ્રસીદ મમ ભક્તસ્ય દીનસ્ય કૃપણસ્ય ચ।
13014164c અનૈશ્વર્યેણ યુક્તસ્ય ગતિર્ભવ સનાતન।।
દીનનૂ કૃપણનૂ આદ ઈ ભક્તન મેલॆ કૃપॆદોરુ! અન્ય ઐશ્વર્યગળિંદ યુક્તનાગિરુવ સનાતન! નીને નન્ન ગતિયાગુ!
13014165a યં ચાપરાધં કૃતવાનજ્ઞાનાત્પરમેશ્વર।
13014165c મદ્ભક્ત ઇતિ દેવેશ તત્સર્વં ક્ષંતુમર્હસિ।।
પરમેશ્વર! દેવેશ! અજ્ઞાનદિંદ માડિદ અપરાધગળન્નુ નન્ન ભક્ત ऎંદુ અવॆલ્લવન્નૂ ક્ષમિસબેકુ.
13014166a મોહિતશ્ચાસ્મિ દેવેશ તુભ્યં રૂપવિપર્યયાત્।
13014166c તેન નાર્ઘ્યં મયા દત્તં પાદ્યં ચાપિ સુરેશ્વર।।
દેવેશ! સુરેશ્વર! નિન્ન રૂપ-વિપર્યાસગળિંદ મોહિતનાગિ નાનુ નિનગॆ અર્ઘ્ય-પાદ્યગળન્નુ નીડલિલ્લ!”
13014167a એવં સ્તુત્વાહમીશાનં પાદ્યમર્ઘ્યં ચ ભક્તિતઃ।
13014167c કૃતાંજલિપુટો ભૂત્વા સર્વં તસ્મૈ ન્યવેદયમ્।।
હીગॆ આ ઈશાનનન્નુ સ્તુતિસિ નાનુ ભક્તિપૂર્વકવાગિ અવનિગॆ પાદ્ય-અર્ઘ્યગળન્નિત્તુ, કૈમુગિદુ, ऎલ્લવન્નૂ અવનિગॆ નિવેદિસિદॆનુ.
13014168a તતઃ શીતાંબુસંયુક્તા દિવ્યગંધસમન્વિતા।
13014168c પુષ્પવૃષ્ટિઃ શુભા તાત પપાત મમ મૂર્ધનિ।।
અય્યા! આગ શીતલ નીરિનિંદ કૂડિદ, દિવ્યગંધગળિંદ સમન્વિતવાદ શુભ પુષ્પવૃષ્ટિયુ નન્ન નॆત્તિય મેલॆ સુરિયિતુ.
13014169a દુંદુભિશ્ચ તતો દિવ્યસ્તાડિતો દેવકિંકરૈઃ।
13014169c વવૌ ચ મારુતઃ પુણ્યઃ શુચિગંધઃ સુખાવહઃ।।
આગ દેવકિંકરરુ દિવ્ય દુંદુભિગળન્નુ મॊળગિસિદરુ. સુખવન્નીયુવ પુણ્ય શુચિગંધ મારુતવૂ બીસતॊડગિતુ.
13014170a તતઃ પ્રીતો મહાદેવઃ સપત્નીકો વૃષધ્વજઃ।
13014170c અબ્રવીત્ત્રિદશાંસ્તત્ર હર્ષયન્નિવ માં તદા।।
આગ પ્રીતનાદ સપત્નીકનાદ મહાદેવ વૃષધ્વજનુ નનગॆ હર્ષવન્નીયુત્તા અલ્લિદ્દ ત્રિદશરિગॆ હેળિદનુ:
13014171a પશ્યધ્વં ત્રિદશાઃ સર્વે ઉપમન્યોર્મહાત્મનઃ।
13014171c મયિ ભક્તિં પરાં દિવ્યામેકભાવાદવસ્થિતામ્।।
“સર્વ ત્રિદશરે! નન્નમેલિન દિવ્ય અપ્રતિમ ભક્તિયિંદ એકભાવદિંદ નિંતિરુવ મહાત્મ ઉપમન્યુવન્નુ નોડિરિ!”
13014172a એવમુક્તાસ્તતઃ કૃષ્ણ સુરાસ્તે શૂલપાણિના।
13014172c ઊચુઃ પ્રાંજલયઃ સર્વે નમસ્કૃત્વા વૃષધ્વજમ્।।
કૃષ્ણ! શૂલપાણિયુ હીગॆ હેળલુ સર્વ સુરરૂ વૃષધ્વજનન્નુ કૈમુગિદુ નમસ્કરિસિ હેળિદરુ:
13014173a ભગવન્દેવદેવેશ લોકનાથ જગત્પતે।
13014173c લભતાં સર્વકામેભ્યઃ ફલં ત્વત્તો દ્વિજોત્તમઃ।।
“ભગવન્! દેવદેવેશ! લોકનાથ! જગત્પતે! નિન્નિંદ ઈ દ્વિજોત્તમનુ તન્ન સર્વકામનॆગળ ફલવન્નૂ પડॆદુકॊળ્ળલિ!”
13014174a એવમુક્તસ્તતઃ શર્વઃ સુરૈર્બ્રહ્માદિભિસ્તથા।
13014174c આહ માં ભગવાનીશઃ પ્રહસન્નિવ શંકરઃ।।
સુર-બ્રહ્માદિગળુ હીગॆ હેળલુ શર્વ ઈશ ભગવાન્ શંકરનુ નસુનગુત્તા નનગॆ હેળિદનુ:
13014175a વત્સોપમન્યો પ્રીતોઽસ્મિ પશ્ય માં મુનિપુંગવ।
13014175c દૃઢભક્તોઽસિ વિપ્રર્ષે મયા જિજ્ઞાસિતો હ્યસિ।।
“વત્સ! ઉપમન્યુ! મુનિપુંગવ! વિપ્રર્ષે! પ્રીતનાગિદ્દેનॆ. નન્નન્નુ નોડુ! નન્નિંદ પરીક્ષિસલ્પટ્ટ નીનુ નન્ન દૃઢભક્તનાગિરુવॆ!
13014176a અનયા ચૈવ ભક્ત્યા તે અત્યર્થં પ્રીતિમાનહમ્।
13014176c તસ્માત્સર્વાન્દદામ્યદ્ય કામાંસ્તવ યથેપ્શિતાન્।।
નિન્ન ઈ અનન્ય અત્યર્થ ભક્તિયિંદ નાનુ પ્રીતનાગિદ્દેનॆ. આદુદરિંદ નીનુ બયસિદ સર્વકામનॆગળન્નૂ ઇંદુ નાનુ નીડુત્તેનॆ.”
13014177a એવમુક્તસ્ય ચૈવાથ મહાદેવેન મે વિભો।
13014177c હર્ષાદશ્રૂણ્યવર્તંત લોમહર્ષશ્ચ જાયતે।।
વિભો! મહાદેવનુ હીગॆ હેળલુ હર્ષદિંદ નન્ન કણ્ણુગળલ્લિ નીરુ તુંબિતુ. રોમાંચનવાયિતુ.
13014178a અબ્રુવં ચ તદા દેવં હર્ષગદ્ગદયા ગિરા।
13014178c જાનુભ્યામવનિં ગત્વા પ્રણમ્ય ચ પુનઃ પુનઃ।।
આગ નॆલદ મેલॆ મંડિયૂરિ પુનઃ પુનઃ નમસ્કરિસુત્તા હર્ષગદ્ગદ ધ્વનિયલ્લિ આ દેવનિગॆ હેળિદॆનુ:
13014179a અદ્ય જાતો હ્યહં દેવ અદ્ય મે સફલં તપઃ।
13014179c યન્મે સાક્ષાન્મહાદેવઃ પ્રસન્નસ્તિષ્ઠતેઽગ્રતઃ।।
“દેવ! સાક્ષાત્ મહાદેવને પ્રસન્નનાગિ નન્ન મુંદॆ નિંતિરુવનॆંદરॆ ઇંદે નન્ન જન્મવાયિતુ! ઇંદુ નન્ન તપસ્સુ ફલિસિતુ!
13014180a યં ન પશ્યંતિ ચારાધ્ય દેવા હ્યમિતવિક્રમમ્।
13014180c તમહં દૃષ્ટવાન્દેવં કોઽન્યો ધન્યતરો મયા।।
દેવ! આરાધ્યદેવ અમિતવિક્રમનાદ નિન્નન્નુ નાનુ નોડુત્તિદ્દેનॆંદરॆ નનગિંતલૂ અધિક ધન્યનુ બેરॆ યારિદ્દારॆ?
13014181a એવં ધ્યાયંતિ વિદ્વાંસઃ પરં તત્ત્વં સનાતનમ્।
13014181c ષડ્વિંશકમિતિ ખ્યાતં યત્પરાત્પરમક્ષરમ્।।
પરાત્પરનૂ, અક્ષરનૂ, ષડ્વિંશકનॆંદુ ખ્યાતનૂ, સનાતનનૂ આદ ઈ પરમ તત્ત્વવન્ને વિદ્વાંસરુ ધ્યાનિસુત્તારॆ.
13014182a સ એષ ભગવાન્દેવઃ સર્વતત્ત્વાદિરવ્યયઃ।
13014182c સર્વતત્ત્વવિધાનજ્ઞઃ પ્રધાનપુરુષેશ્વરઃ।।
અવને ભગવાન્ દેવ! સર્વતત્ત્વ. આદિ મત્તુ અવ્યય. સર્વતત્ત્વવિધાનગળન્નૂ તિળિદવનુ! પ્રધાન પુરુષ મત્તુ ઈશ્વર!
13014183a યોઽસૃજદ્દક્ષિણાદંગાદ્બ્રહ્માણં લોકસંભવમ્।
13014183c વામપાર્શ્વાત્તથા વિષ્ણું લોકરક્ષાર્થમીશ્વરઃ।
13014183e યુગાંતે ચૈવ સંપ્રાપ્તે રુદ્રમંગાત્સૃજત્પ્રભુઃ।।
તન્ન શરીરદ બલભાગદિંદ લોકસંભવ બ્રહ્મનન્નૂ ऎડભાગદિંદ લોકરક્ષણॆગાગિ વિષ્ણુવન્નૂ સૃજિસિદ ઈશ્વર! પ્રભુવે! યુગાંતદલ્લિ નિન્ન અંગદિંદલે નીનુ રુદ્રનન્નુ સૃષ્ટિસુત્તીયॆ!
13014184a સ રુદ્રઃ સંહરન્ કૃત્સ્નં જગત્ સ્થાવરજંગમમ્।
13014184c કાલો ભૂત્વા મહાતેજાઃ સંવર્તક ઇવાનલઃ।।
આ રુદ્રને સંવર્તક ऎન્નુવ મહાતેજસ્વિ અગ્નિયાગિ સ્થાવરજંગમ સમેતવાદ ઈ જગત્તન્નુ સંપૂર્ણવાગિ સંહરિસુત્તાનॆ.
13014185a એષ દેવો મહાદેવો જગત્સૃષ્ટ્વા ચરાચરમ્।
13014185c કલ્પાંતે ચૈવ સર્વેષાં સ્મૃતિમાક્ષિપ્ય તિષ્ઠતિ।।
ઇદે દેવ મહાદેવનુ ચરાચર જગત્તન્નુ સૃષ્ટિસિ કલ્પાંતદલ્લિ ऎલ્લવન્નૂ નॆનપન્નાગિસિકॊંડુ નિંતિરુત્તાનॆ.
13014186a સર્વગઃ સર્વભૂતાત્મા સર્વભૂતભવોદ્ભવઃ।
13014186c આસ્તે સર્વગતો નિત્યમદૃશ્યઃ સર્વદૈવતૈઃ।।
ऎલ્લદરલ્લિ હરિયુવ, સર્વભૂતગળલ્લિ આત્મસ્વરૂપનાગિરુવ, સર્વભૂતગળ હુટ્ટુ-વૃદ્ધિગળિગॆ કારણનાદ નીનુ સર્વગતનાગિ નિત્યવૂ સર્વદેવતॆગળલ્લિ અદૃશ્યનાગિરુવॆ!
13014187a યદિ દેયો વરો મહ્યં યદિ તુષ્ટશ્ચ મે પ્રભુઃ।
13014187c ભક્તિર્ભવતુ મે નિત્યં શાશ્વતી ત્વયિ શંકર।।
પ્રભુ! શંકર! નીનુ નન્ન મેલॆ તુષ્ટનાગિદ્દરॆ મત્તુ નનગॆ વરવન્નુ કॊડુવુદાદરॆ નનગॆ નિન્ન મેલॆ નિત્યવૂ શાશ્વત ભક્તિયુ ઇરલિ!
13014188a અતીતાનાગતં ચૈવ વર્તમાનં ચ યદ્વિભો।
13014188c જાનીયામિતિ મે બુદ્ધિસ્ત્વત્પ્રસાદાત્સુરોત્તમ।।
વિભો! સુરોત્તમ! નિન્ન પ્રસાદદિંદ આગિહોગિરુવ, મુંદॆ આગલિરુવ મત્તુ વર્તમાનગળન્નુ નન્ન બુદ્ધિયિંદ તિળિયબયસુત્તેનॆ.
13014189a ક્ષીરોદનં ચ ભુંજીયામક્ષયં સહ બાંધવૈઃ।
13014189c આશ્રમે ચ સદા મહ્યં સાંનિધ્યં પરમસ્તુ તે।।
બાંધવરॊંદિગॆ નાનુ અક્ષયવાદ ક્ષીરાન્નવન્નુ ભુંજિસુવંતાગલિ! નન્ન આશ્રમદલ્લિ સદા નિન્ન પરમ સાન્નિધ્યવુ દॊરॆયુવંતાગલિ!”
13014190a એવમુક્તઃ સ માં પ્રાહ ભગવાઽલ્લોકપૂજિતઃ।
13014190c મહેશ્વરો મહાતેજાશ્ચરાચરગુરુઃ પ્રભુઃ।।
હાગॆ હેળિદ નનગॆ ભગવાન્ લોકપૂજિત પ્રભુ ચરાચરગુરુ મહાતેજસ્વી મહેશ્વરનુ હેળિદનુ:
13014191a અજરશ્ચામરશ્ચૈવ ભવ દુઃખવિવર્જિતઃ।
13014191c શીલવાન્ગુણસંપન્નઃ સર્વજ્ઞઃ પ્રિયદર્શનઃ।।
“અજરામરનાગિ નીનુ દુઃખવન્નુ કળॆદુકॊંડુ શીલવંતનૂ, ગુણસંપન્નનૂ, સર્વજ્ઞનૂ, સુંદરનૂ આગુવॆ!
13014192a અક્ષયં યૌવનં તેઽસ્તુ તેજશ્ચૈવાનલોપમમ્।
13014192c ક્ષીરોદઃ સાગરશ્ચૈવ યત્ર યત્રેચ્ચસે મુને।।
નિન્ન યૌવનવુ અક્ષયવાગલિ. નિન્ન તેજસ્સુ અગ્નિય તેજસ્સિનંતાગલિ. મુને! નીનુ બયસિદલ્લॆલ્લા ક્ષીરસાગરવે નિનગॆ દॊરકલિ!
13014193a તત્ર તે ભવિતા કામં સાંનિધ્યં પયસો નિધેઃ।
13014193c ક્ષીરોદનં ચ ભુંક્ષ્વ ત્વમમૃતેન સમન્વિતમ્।।
13014194a બંધુભિઃ સહિતઃ કલ્પં તતો મામુપયાસ્યસિ।
13014194c સાન્નિધ્યમાશ્રમે નિત્યં કરિષ્યામિ દ્વિજોત્તમ।।
ક્ષીરસાગરદ સાન્નિધ્યદલ્લિ નિન્ન બયકॆયંતॆ અમૃતસમાન ક્ષીરાન્નવન્નુ નિન્ન બંધુગળॊડનॆ ભુંજિસુ! કલ્પવુ મુગિયલુ નીનુ નન્ન બળિ બરુત્તીયॆ. દ્વિજોત્તમ! નિન્ન આશ્રમદલ્લિ નિત્યવૂ નન્ન સાન્નિધ્યવન્નુ માડિકॊડુત્તેનॆ.
13014195a તિષ્ઠ વત્સ યથાકામં નોત્કંઠાં કર્તુમર્હસિ।
13014195c સ્મૃતઃ સ્મૃતશ્ચ તે વિપ્ર સદા દાસ્યામિ દર્શનમ્।।
વત્સ! ऎદ્દેળુ! બયસિદંતॆ ઇરુ. ઉદ્વેગપડબેકાગિલ્લ. વિપ્ર! સદા નીનુ સ્મરિસિદાગલॆલ્લા નિનગॆ દર્શનવન્નીયુત્તેનॆ!”
13014196a એવમુક્ત્વા સ ભગવાન્સૂર્યકોટિસમપ્રભઃ।
13014196c મમેશાનો વરં દત્ત્વા તત્રૈવાંતરધીયત।।
હીગॆ હેળિ કોટિસૂર્યગળ સમનાદ પ્રભॆયિદ્દ આ ઈશાન ભગવંતનુ નનગॆ વરવન્નિત્તુ અલ્લિયે અંતર્ધાનનાદનુ.
13014197a એવં દૃષ્ટો મયા કૃષ્ણ દેવદેવઃ સમાધિના।
13014197c તદવાપ્તં ચ મે સર્વં યદુક્તં તેન ધીમતા।।
કૃષ્ણ! હીગॆ નાનુ સમાધિયિંદ આ દેવદેવનન્નુ નોડિદॆનુ. આ ધીમંતનુ નિનગॆ નાનુ હેળિદંતॆ ऎલ્લવન્નૂ નનગॆ દયપાલિસિદનુ.
13014198a પ્રત્યક્ષં ચૈવ તે કૃષ્ણ પશ્ય સિદ્ધાન્વ્યવસ્થિતાન્।
13014198c ઋષીન્વિદ્યાધરાન્યક્ષાન્ગંધર્વાપ્સરસસ્તથા।।
કૃષ્ણ! વ્યવસ્થિતરાગિરુવ સિદ્ધરન્નૂ, ઋષિગળન્નૂ, વિદ્યાધરરન્નૂ, યક્ષરન્નૂ, ગંધર્વ-અપ્સરॆયરન્નૂ પ્રત્યક્ષવાગિ નોડુ!
13014199a પશ્ય વૃક્ષાન્મનોરમ્યાન્સદા પુષ્પફલાન્વિતાન્।।
13014199c સર્વર્તુકુસુમૈર્યુક્તાન્સ્નિગ્ધપત્રાન્સુશાખિનઃ।
13014199e સર્વમેતન્મહાબાહો દિવ્યભાવસમન્વિતમ્।।
મહાબાહો! સદા પુષ્પ-ફલગળિંદ કૂડિરુવ, સુંદર શાખॆગળલ્લॆલ્લા ऎળॆય ऎલॆગળુ મત્તુ કુસુમગળિંદ મનોરમ વૃક્ષગળન્નુ નોડુ. ઇલ્લિ સર્વવૂ દિવ્યભાવગળિંદ કૂડિવॆ!”
સમાપ્તિ
ઇતિ શ્રીમહાભારતે અનુશાસનપર્વણિ દાનધર્મપર્વણિ મેઘવાહનપર્વાખ્યાને ચતુર્દશોઽધ્યાયઃ।।
ઇદુ શ્રીમહાભારતદલ્લિ અનુશાસનપર્વદલ્લિ દાનધર્મપર્વદલ્લિ મેઘવાહનપર્વાખ્યાન ऎન્નુવ હદિનાલ્કને અધ્યાયવુ.
-
ઇદક્કॆ મॊદલુ ઈ કॆળગિન શ્લોકગળિવॆ: ભીષ્મ ઉવાચ। અશક્તોઽહં ગુણાન્વક્તું મહાદેવસ્ય ધીમતઃ। યો હિ સર્વગતો દેવો ન ચ સર્વત્ર દૃશ્યતે।। બ્રહ્મવિષ્ણુસુરેશનાં સ્રષ્ટા ચ પ્રભુરેવ ચ। બ્રહ્માદયઃ પિશાચાંતા યં હિ દેવા ઉપાસતે।। પ્રકૃતીનાં પરત્વેન પુરષસ્ય ચ યઃ પરઃ। ચિંત્યતે યો યોગવિદ્ભિઋષિભિસ્તત્વદર્શભિઃ। અક્ષરં પરમં બ્રહ્મ અસચ્ચ સદસચ્ચ યઃ।। પ્રકૃતિં પુરુષં ચૈવ ક્ષોભયિત્વા સ્વતેજસા। બ્રહ્માણમસૃજત્તસ્માદ્દેવદેવઃ પ્રજાપતિઃ।। કો હિ શક્તો ગુણાન્વક્તું દેવદેવસ્ય ધીમતઃ। ગર્ભજન્મજરાયુક્તો મર્ત્યો મૃત્યુસમન્વિતઃ।। કો હિ શક્તોભવં જ્ઞાતું બદ્વિધઃ પરમેશ્વરમ્। ઋતે નારાયણાત્ પુત્ર શંકચક્રગદાધરાત્।। એષ વિદ્વાન્ ગુણશ્રેષ્ઠો વિષ્ણુઃ પરમદુર્જયઃ। દિવ્યચક્ષુર્મહાતેજા વીક્ષતે યોગચક્ષુષા।। રુદ્રભક્ત્યા તુ કૃષ્ણેન જગદ્વ્યાપ્તં મહાત્મના। તં પ્રસાદ્ય તદા દેવં બદર્યાં કિલ ભારત।। અર્થાત્ પ્રિયતરત્વં ચ સર્વલોકેષુ વૈ તદા। પ્રાપ્તવાનેવ રાજેંદ્ર સુવર્ણાક્ષન્મહેશ્વરાત્।। પૂર્ણં વર્ષસહસ્રં તુ તપ્તવાનેષ માધવઃ। પ્રસાદ્ય વરદં દેવં ચરાચરગુરું શિવમ્।। યુગે યુગે તુ કૃષ્ણેન તોષિતો વૈ મહેશ્વરઃ। ભક્ત્યા પરમયા ચૈવ પ્રીતશ્ચૈવ મહાત્મનઃ।। ઐશ્વર્યં યાદૃશં તસ્ય જગદ્યોનેર્મહાત્મનઃ। તદયં દૃષ્ટવાન્ સાક્ષાત્ પુત્રાર્થે હરિરચ્યુતઃ।। યસ્માત્ પરતરં ચૈવ નાન્યં પશ્યામિ ભારત। વ્યાખ્યાતું દેવદેવસ્ય શક્તો નામાન્યશેષતઃ।। એષ શક્તો મહાબાહુર્વક્તું બગવતો ગુણાન્। વિભૂતિં ચૈવ કાર્ત્સ્યેન સત્યાં માહેશ્વરીં નૃપ।। વૈશંપાયન ઉવાચ। એવમુક્ત્વા તદા ભીષ્મો વાસુદેવં મહાયશાઃ। ભવમાહાત્મ્યસંયુક્તમિદમાહ પિતામહઃ।। (ભારત દર્શન) ↩︎
-
શાશ્વત . ↩︎
-
આનંદમયિ . ↩︎
-
રક્ષક . ↩︎
-
ચૂડારહિત, બોળુ મંડॆય ↩︎
-
જટાજૂટધારિ . ↩︎
-
ઇદક્કॆ મॊદલુ ઈ કॆળગિન સ્તોત્રશ્લોકગળિવॆ: નમોઽસ્તુ રક્તવર્ણાય રક્તાંબરધરાય ચ। રક્તધ્વજપતાકાય રક્તસ્રગનુલેપિને।। નમોઽસ્તુ પીતવર્ણાય પીતાંબરધરાય ચ। નમોઽસ્તૂચ્છિત્રચ્છત્રાય કિરીટવરધારિને।। અર્ધહારાર્ધકેયૂર અર્ધકુંડલકર્ણિને। નમઃ પવનવેગાય નમો દેવાય વૈ નમઃ।। સુરેંદ્રાય મુનીંદ્રાય મહેંદ્રાય નમોઽસ્તુ તે। નમઃ પદ્માર્ધમાલાય ઉત્પલૈર્મિશ્રિતાય ચ।। અર્ધચંદન લિપ્તાય અર્ધસ્રગનુલેપિને। નમ આદિત્યવક્ત્રાય આદિત્યનયનાય ચ। નમ આદિત્યવર્ણાય આદિત્યપ્રતિમાય ચ।। નમઃ સોમાય સૌમ્યાય સૌમ્યવક્ત્રધરાય ચ। સૌમ્યરૂપાય મુખ્યાય સૌમ્યદંષ્ટ્રવિભૂષણે।। નમઃ શ્યામાય ગૌરાય અર્ધપીતાર્ધપાંડવે। નારીનરશરીરાય સ્ત્રીપુંસાય નમોઽસ્તુ તે।। નમો વૃષભવાહાય ગજેંદ્રગમનાય ચ। દુર્ગમાય નમસ્તુભ્યમગમ્યગમનાય ચ।। નમોઽસ્તુ ગણગીતાય ગણવૃંદરતાય ચ। ગણાનુયાતમાર્ગાય ગણનિત્યવ્રતાય ચ।। નમઃ શ્વેતાભ્રવર્ણાય સંધ્યારાગપ્રભાય ચ। અનુદ્દિષ્ટાભિધાનાય સ્વરૂપય નમોઽસ્તુ તે।। નમો રક્તાગ્રવાસાય રક્તસૂત્રધરાય ચ। રક્તમાલાવિચિત્રાય રક્તાંબરધરાય ચ।। મણિભૂષિતમૂર્ધાય નમશ્ચંદ્રાર્ધભૂષિણે। વિચિત્રમણિમૂર્ધાય કુસુમાષ્ટધરાય ચ।। નમોઽગ્નિમુખનેત્રાય સહસ્રશશિલોચને। અગ્નિરૂપાય કાંતાય નમોઽસ્તુ ગહનાય ચ।। ખચરાય નમસ્તુભ્યં ગોચરાભિરતાય ચ। ભૂચરાય ભુવનાયાનંતાય શિવાય ચ।। નમો દિગ્વાસસે નિત્યમધિવાસસુવાસસે। નમોજગન્નિવાસાય પ્રતિપત્તિસુખાય ચ।। નિત્યમુદ્બદ્ધમુકુટે મહાકેયૂરધારિણે। સર્પકંઠોપહારાય વિચિત્રાભરણાય ચ।। નમસ્ત્રિનેત્રનેત્રાય સહસ્રશતલોચને। સ્ત્રીપુંસાય નપુંસાય નમઃ સાંખ્યાય યોગિને।। શંયોરભિસ્રવંતાય અથર્વાય નમો નમઃ। નમઃ સર્વાર્તિનાશાય નમઃ શોકહરાય ચ।। નમો મેઘનિનાદાય બહુમાયાધરાય ચ। બીજક્ષેત્રાભિપાલાય સ્રષ્ટારાય નમો નમઃ।। નમઃ સુરાસુરેશાય વિશ્વેશાય નમો નમઃ। નમઃ પવનવેગાય નમઃ પવનરૂપિણે।। નમઃ કાંચનમાલાય ગિરિમાલાય વૈ નમઃ। નમઃ સુરારિમાલાય ચંડવેગાય વૈ નમઃ।। બ્રહ્મશિરોપહર્તાય મહિષઘ્નાય વૈ નમઃ। નમઃ સ્ત્રીરૂપધારાય યજ્ઞ વિધ્વંસનાય ચ।। નમસ્ત્રિપુરહર્તાય યજ્ઞવિધ્વંસનાય ચ। નમઃ કામાંગનાશાય કાલદંડધરાય ચ।। નમઃ સ્યંદવિશાખાય બ્રહ્મદંડાય વૈ નમઃ। નમો ભવાય શર્વાય વિશ્વરૂપાય વૈ નમઃ।। ઈશાનાય ભવઘ્નાય નમોઽસ્ત્વંધકઘાતિને। નમો વિશ્વાય માયાય ચિંત્યાચિંત્યાય વૈ નમઃ। ત્વં નો ગતિશ્ચ શ્રેષ્ઠશ્ચ ત્વમેવ હૃદયં તથા।। (ભારત દર્શન). ↩︎