ପ୍ରଵେଶ
।। ଓଂ ଓଂ ନମୋ ନାରାଯଣାଯ।। ଶ୍ରୀ ଵେଦଵ୍ଯାସାଯ ନମଃ ।।
ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣଦ୍ଵୈପାଯନ ଵେଦଵ୍ଯାସ ଵିରଚିତ
ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତ
ଅନୁଶାସନ ପର୍ଵ
ଦାନଧର୍ମ ପର୍ଵ
ଅଧ୍ଯାଯ 10
ସାର
ମିତ୍ରସୌହାର୍ଦଭାଵଦିଂଦ କୀଳୁଜାତିଯଵନିଗॆ ଉପଦେଶଵନ୍ନୁ ମାଡିଦରॆ ଦୋଷଵୁଂଟାଗୁତ୍ତଦॆଯେ ऎଂଦୁ ପ୍ରଶ୍ନିସିଦ ଯୁଧିଷ୍ଠିରନିଗॆ ଭୀଷ୍ମନୁ ହିଂଦॆ ଶୂଦ୍ରମୁନିଗॆ ଓର୍ଵ ଋଷିଯୁ ଉପଦେଶନୀଡିଦୁଦରିଂଦ ପଡॆଦୁକॊଂଡ କଷ୍ଟଗଳ କଥॆଯନ୍ନୁ ହେଳିଦୁଦୁ (1-70).
13010001 ଯୁଧିଷ୍ଠିର ଉଵାଚ।
13010001a ମିତ୍ରସୌହୃଦଭାଵେନ ଉପଦେଶଂ କରୋତି ଯଃ।
13010001c ଜାତ୍ଯାଵରସ୍ଯ ରାଜର୍ଷେ ଦୋଷସ୍ତସ୍ଯ ଭଵେନ୍ନ ଵା।।
ଯୁଧିଷ୍ଠିରନୁ ହେଳିଦନୁ: “ରାଜର୍ଷେ! ମିତ୍ରସୌହାର୍ଦଭାଵଦିଂଦ କୀଳୁଜାତିଯଵନିଗॆ ଉପଦେଶଵନ୍ନୁ ମାଡିଦରॆ ଦୋଷଵୁଂଟାଗୁତ୍ତଦॆଯେ ଅଥଵା ଇଲ୍ଲଵେ?
13010002a ଏତଦିଚ୍ଚାମି ତତ୍ତ୍ଵେନ ଵ୍ଯାଖ୍ଯାତୁଂ ଵୈ ପିତାମହ।
13010002c ସୂକ୍ଷ୍ମା ଗତିର୍ହି ଧର୍ମସ୍ଯ ଯତ୍ର ମୁହ୍ଯଂତି ମାନଵାଃ।।
ପିତାମହ! ନାନୁ ଈ ଵିଷଯଦଲ୍ଲି ଯଥାଵତ୍ତାଗି ଵିଷଦଵାଗି ତିଳିଦୁକॊଳ୍ଳଲୁ ବଯସୁତ୍ତେନॆ. ଧର୍ମଦ ଗତିଯୁ ଅତିସୂକ୍ଷ୍ମ. ଇଂତହ ଵିଷଯଗଳଲ୍ଲିଯେ ମନୁଷ୍ଯରୁ ସୁଲଭଵାଗି ମୋହଗॊଳ୍ଳୁତ୍ତାରॆ.”
13010003 ଭୀଷ୍ମ ଉଵାଚ।
13010003a ଅତ୍ର ତେ ଵର୍ତଯିଷ୍ଯାମି ଶୃଣୁ ରାଜନ୍ଯଥାଗମମ୍।
13010003c ଋଷୀଣାଂ ଵଦତାଂ ପୂର୍ଵଂ ଶ୍ରୁତମାସୀଦ୍ଯଥା ମଯା।।
ଭୀଷ୍ମନୁ ହେଳିଦନୁ: “ରାଜନ୍! ଈ ଵିଷଯଦଲ୍ଲି ହିଂଦॆ ଋଷିଗଳୁ ହେଳିଦ୍ଦୁଦନନ୍ନୁ କେଳିଦ୍ଦେନॆ. ଅଦନ୍ନେ ନିନଗॆ ଯଥାକ୍ରମଵାଗି ହେଳୁତ୍ତେନॆ. କେଳୁ.
13010004a ଉପଦେଶୋ ନ କର୍ତଵ୍ଯୋ ଜାତିହୀନସ୍ଯ କସ୍ଯ ଚିତ୍।
13010004c ଉପଦେଶେ ମହାନ୍ଦୋଷ ଉପାଧ୍ଯାଯସ୍ଯ ଭାଷ୍ଯତେ।।
ଜାତିହୀନନୁ ଯାରେ ଆଗିଦ୍ଦରୂ ଅଵନିଗॆ ଉପଦେଶଵନ୍ନୁ ମାଡବାରଦୁ. ଅଂତହ ଉପଦେଶଦଲ୍ଲି ଉପାଧ୍ଯାଯନ ଦୋଷଵୁ ହॆଚ୍ଚିନଦॆଂଦୁ ହେଳୁତ୍ତାରॆ.
13010005a ନିଦର୍ଶନମିଦଂ ରାଜନ୍ ଶୃଣୁ ମେ ଭରତର୍ଷଭ।
13010005c ଦୁରୁକ୍ତଵଚନେ ରାଜନ୍ଯଥା ପୂର୍ଵଂ ଯୁଧିଷ୍ଠିର।
13010005e ବ୍ରହ୍ମାଶ୍ରମପଦେ ଵୃତ୍ତଂ ପାର୍ଶ୍ଵେ ହିମଵତଃ ଶୁଭେ।।
ରାଜନ୍! ଭରତର୍ଷଭ! ଯୁଧିଷ୍ଠିର! ଇଦକ୍କॆ ସଂବଂଦିସିଦ ऒଂଦୁ ନିଦର୍ଶନଵନ୍ନୁ କେଳୁ. ଦୁଃଖଦଲ୍ଲିରୁଵଵନିଗॆ ଉପଦେଶିସିଦ ଈ ଘଟନॆଯୁ ଶୁଭ ହିମଵତ୍ପର୍ଵଦ ତପ୍ପଲିନଲ୍ଲିଦ୍ଦ ବ୍ରହ୍ମାଶ୍ରମପଦଦଲ୍ଲି ନଡॆଯିତୁ.
13010006a ତତ୍ରାଶ୍ରମପଦଂ ପୁଣ୍ଯଂ ନାନାଵୃକ୍ଷଗଣାଯୁତମ୍।
13010006c ବହୁଗୁଲ୍ମଲତାକୀର୍ଣଂ ମୃଗଦ୍ଵିଜନିଷେଵିତମ୍।।
ନାନାଵୃକ୍ଷଗଣଗଳିଂଦ ମତ୍ତୁ ବହୁଗୁଲ୍ମଲତାକୀର୍ଣଗଳିଂଦ କୂଡିଦ୍ଦ ଆ ପୁଣ୍ଯ ଆଶ୍ରମପଦଦଲ୍ଲି ମୃଗ-ପକ୍ଷିଗଳୁ ଵାସିସୁତ୍ତିଦ୍ଦଵୁ.
13010007a ସିଦ୍ଧଚାରଣସଂଘୁଷ୍ଟଂ ରମ୍ଯଂ ପୁଷ୍ପିତକାନନମ୍।
13010007c ଵ୍ରତିଭିର୍ବହୁଭିଃ କୀର୍ଣଂ ତାପସୈରୁପଶୋଭିତମ୍।।
ସିଦ୍ଧଚାରଣର ଗୁଂପୁଗଳିଦ୍ଦ ଆ ରମ୍ଯ ପୁଷ୍ପିତ କାନନଵୁ ଅନେକ ଵ୍ରତିଗଳୁ ମତ୍ତୁ ତାପସରିଂଦ କୂଡି ଶୋଭିସୁତ୍ତିତ୍ତୁ.
13010008a ବ୍ରାହ୍ମଣୈଶ୍ଚ ମହାଭାଗୈଃ ସୂର୍ଯଜ୍ଵଲନସଂନିଭୈଃ।
13010008c ନିଯମଵ୍ରତସଂପନ୍ନୈଃ ସମାକୀର୍ଣଂ ତପସ୍ଵିଭିଃ।
13010008e ଦୀକ୍ଷିତୈର୍ଭରତଶ୍ରେଷ୍ଠ ଯତାହାରୈଃ କୃତାତ୍ମଭିଃ।।
ଭରତଶ୍ରେଷ୍ଠ! ଆ ଆଶ୍ରମପଦଵୁ ସୂର୍ଯଜ୍ଵଲନ ସନ୍ନିଭରାଦ ମହାଭାଗ ବ୍ରାହ୍ମଣରିଂଦ, ଵ୍ରତ-ନିଯମ ସଂପନ୍ନରିଂଦ, ତପସ୍ଵିଗଳିଂଦ, ଦୀକ୍ଷିତରିଂଦ ମତ୍ତୁ ଯତାହାର କୃତାତ୍ମରିଂଦ ତୁଂବିତ୍ତୁ.
13010009a ଵେଦାଧ୍ଯଯନଘୋଷୈଶ୍ଚ ନାଦିତଂ ଭରତର୍ଷଭ।
13010009c ଵାଲଖିଲ୍ଯୈଶ୍ଚ ବହୁଭିର୍ଯତିଭିଶ୍ଚ ନିଷେଵିତମ୍।।
ଭରତର୍ଷଭ! ଵେଦାଧ୍ଯଯନଘୋଷଗଳିଂଦ ନିନାଦିସୁତ୍ତିଦ୍ଦ ଆ ଆଶ୍ରମପଦଵୁ ଵାଲଖିଲ୍ଯରିଂଦ ମତ୍ତୁ ଅନେକ ଯତିଗଳିଂଦ କୂଡିତ୍ତୁ.
13010010a ତତ୍ର କଶ୍ଚିତ୍ସମୁତ୍ସାହଂ କୃତ୍ଵା ଶୂଦ୍ରୋ ଦଯାନ୍ଵିତଃ।
13010010c ଆଗତୋ ହ୍ଯାଶ୍ରମପଦଂ ପୂଜିତଶ୍ଚ ତପସ୍ଵିଭିଃ।।
ଯାଵନୋ ऒବ୍ବ ଦଯାନ୍ଵିତ ଶୂଦ୍ରନୁ ଆ ଆଶ୍ରମପଦକ୍କॆ ଆଗମିସଲୁ, ତପସ୍ଵିଗଳୁ ଅଵନନ୍ନୁ ଉତ୍ସାହଦିଂଦ ଆଦରିସି ସତ୍କରିସିଦରୁ.
13010011a ତାଂସ୍ତୁ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ମୁନିଗଣାନ୍ଦେଵକଲ୍ପାନ୍ମହୌଜସଃ।
13010011c ଵହତୋ ଵିଵିଧା ଦୀକ୍ଷାଃ ସଂପ୍ରହୃଷ୍ଯତ ଭାରତ।।
ଭାରତ! ମତ୍ତୁ ଵିଵିଧ ଦୀକ୍ଷॆଗଳନ୍ନୁ ନଡॆସୁତ୍ତିଦ୍ଦ ଆ ଦେଵକଲ୍ପ ମହୌଜସ ମୁନିଗଣଗଳନ୍ନୁ ନୋଡି ଅଵନିଗॆ ଅତ୍ଯଂତ ସଂତୋଷଵାଯିତୁ.
13010012a ଅଥାସ୍ଯ ବୁଦ୍ଧିରଭଵତ୍ତପସ୍ଯେ ଭରତର୍ଷଭ।
13010012c ତତୋଽବ୍ରଵୀତ୍କୁଲପତିଂ ପାଦୌ ସଂଗୃହ୍ଯ ଭାରତ।।
ଭରତର୍ଷଭ! ଭାରତ! ଆଗ ଅଵନିଗॆ ତପସ୍ସନ୍ନାଚରିସୁଵ ବୁଦ୍ଧିଯୁଂଟାଯିତୁ. କୁଲପତିଯ ପାଦଗଳନ୍ନୁ ହିଡିଦୁ ଅଵନୁ ହେଳିଦନୁ:
13010013a ଭଵତ୍ପ୍ରସାଦାଦିଚ୍ଚାମି ଧର୍ମଂ ଚର୍ତୁଂ ଦ୍ଵିଜର୍ଷଭ।
13010013c ତନ୍ମାଂ ତ୍ଵଂ ଭଗଵନ୍ଵକ୍ତୁଂ ପ୍ରଵ୍ରାଜଯିତୁମର୍ହସି।।
“ଦ୍ଵିଜର୍ଷଭ! ନିନ୍ନ ପ୍ରସାଦଦିଂଦ ନାନୁ ଧର୍ମଵନ୍ନୁ ଆଚରିସଲୁ ଇଚ୍ଛିସୁତ୍ତେନॆ. ଭଗଵନ୍! ଆଦୁଦରିଂଦ ନୀନୁ ନନଗॆ ପ୍ରଵ୍ରାଜନନ୍ନାଗି ମାଡବେକୁ.
13010014a ଵର୍ଣାଵରୋଽହଂ ଭଗଵନ୍ଶୂଦ୍ରୋ ଜାତ୍ଯାସ୍ମି ସତ୍ତମ।
13010014c ଶୁଶ୍ରୂଷାଂ କର୍ତୁମିଚ୍ଚାମି ପ୍ରପନ୍ନାଯ ପ୍ରସୀଦ ମେ।।
ସତ୍ତମ! ଭଗଵନ୍! କଡॆଯ ଵର୍ଣଦ ଶୂଦ୍ରନାଗି ହୁଟ୍ଟିଦ୍ଦେନॆ. ଶୁଶ୍ରୂଷॆ ମାଡଲୁ ବଯସୁତ୍ତେନॆ. ଶରଣାଗତନାଗିରୁଵ ନନ୍ନ ମେଲॆ କରୁଣॆ ତୋରୁ.”
13010015 କୁଲପତିରୁଵାଚ।
13010015a ନ ଶକ୍ଯମିହ ଶୂଦ୍ରେଣ ଲିଂଗମାଶ୍ରିତ୍ଯ ଵର୍ତିତୁମ୍।
13010015c ଆସ୍ଯତାଂ ଯଦି ତେ ବୁଦ୍ଧିଃ ଶୁଶ୍ରୂଷାନିରତୋ ଭଵ।।
କୁଲପତିଯୁ ହେଳିଦନୁ: “ଶୂଦ୍ରନାଦଵନୁ ପ୍ରଵ୍ରାଜନ ଚିହ୍ନॆଯନ୍ନୁ ଧରିସି ଇରଲୁ ଶକ୍ଯଵିଲ୍ଲ. ଇଲ୍ଲିରଲୁ ନିନ୍ନ ମନସ୍ସାଦରॆ ଶୁଶ୍ରୂଷନିରତନାଗି ଇରୁ!””
13010016 ଭୀଷ୍ମ ଉଵାଚ।
13010016a ଏଵମୁକ୍ତସ୍ତୁ ମୁନିନା ସ ଶୂଦ୍ରୋଽଚିଂତଯନ୍ନୃପ।
13010016c କଥମତ୍ର ମଯା କାର୍ଯଂ ଶ୍ରଦ୍ଧା ଧର୍ମେ ପରା ଚ ମେ।
13010016e ଵିଜ୍ଞାତମେଵଂ ଭଵତୁ କରିଷ୍ଯେ ପ୍ରିଯମାତ୍ମନଃ।।
ଭୀଷ୍ମନୁ ହେଳିଦନୁ: “ନୃପ! ମୁନିଯୁ ହୀଗॆ ହେଳଲୁ ଶୂଦ୍ରନୁ ଯୋଚିସିଦନୁ: “ଧର୍ମଦ ମେଲିରୁଵ ନନ୍ନ ପରମଶ୍ରଦ୍ଧॆଯନ୍ନୁ ହେଗॆ କାର୍ଯଗତଗॊଳିସଲି? ତିଳିଯିତୁ! ନନଗॆ ପ୍ରିଯଵାଦୁଦନ୍ନେ ମାଡୁତ୍ତେନॆ!”
13010017a ଗତ୍ଵାଶ୍ରମପଦାଦ୍ଦୂରମୁଟଜଂ କୃତଵାଂସ୍ତୁ ସଃ।
13010017c ତତ୍ର ଵେଦିଂ ଚ ଭୂମିଂ ଚ ଦେଵତାଯତନାନି ଚ।
13010017e ନିଵେଶ୍ଯ ଭରତଶ୍ରେଷ୍ଠ ନିଯମସ୍ଥୋଽଭଵତ୍ସୁଖମ୍।।
ଆ ଆଶ୍ରମପଦଦିଂଦ ଦୂର ହୋଗି ଅଲ୍ଲॊଂଦୁ ଗୁଡିସଲନ୍ନୁ କଟ୍ଟିକॊଂଡନୁ. ଅଲ୍ଲି ଵେଦିଯନ୍ନୂ, ଵାସସ୍ଥଳଵନ୍ନୂ, ଦେଵାଲଯଵନ୍ନୂ କଲ୍ପିସିକॊଂଡୁ ନିଯମସ୍ଥନାଗି ଵାସିସି ସୁଖଦିଂଦ ଇରତॊଡଗିଦନୁ.
13010018a ଅଭିଷେକାଂଶ୍ଚ ନିଯମାନ୍ଦେଵତାଯତନେଷୁ ଚ।
13010018c ବଲିଂ ଚ କୃତ୍ଵା ହୁତ୍ଵା ଚ ଦେଵତାଂ ଚାପ୍ଯପୂଜଯତ୍।।
ନିଯମଦିଂଦ ସ୍ନାନମାଡି ଦେଵତାସ୍ଥାନଦଲ୍ଲି ବଲିଯନ୍ନିତ୍ତୁ, ହୋମମାଡି ଦେଵତॆଗଳନ୍ନୁ ପୂଜିସୁତ୍ତିଦ୍ଦନୁ.
13010019a ସଂକଲ୍ପନିଯମୋପେତଃ ଫଲାହାରୋ ଜିତେଂଦ୍ରିଯଃ।
13010019c ନିତ୍ଯଂ ସଂନିହିତାଭିଶ୍ଚ ଓଷଧୀଭିଃ ଫଲୈସ୍ତଥା।।
13010020a ଅତିଥୀନ୍ପୂଜଯାମାସ ଯଥାଵତ୍ସମୁପାଗତାନ୍।
13010020c ଏଵଂ ହି ସୁମହାନ୍କାଲୋ ଵ୍ଯତ୍ଯକ୍ରାମତ୍ସ ତସ୍ଯ ଵୈ।।
ସଂକଲ୍ପନିଯମଗଳିଂଦ କୂଡି ଫଲାହାରନୂ ଜିତେଂଦ୍ରିଯନୂ ଆଗିଦ୍ଦ ଅଵନୁ ନିତ୍ଯଵୂ ଅଲ୍ଲିଗॆ ଆଗମିସୁତ୍ତିଦ୍ଦ ଅତିଥିଗଳନ୍ନୁ ହତ୍ତିରଦଲ୍ଲିଯେ ଦॊରକୁତ୍ତିଦ୍ଦ ମୂଲିକॆଗଳୁ ମତ୍ତୁ ହଣ୍ଣୁଗଳିଂଦ ସତ୍କରିସୁତ୍ତିଦ୍ଦନୁ. ହୀଗॆ ଅଵନୁ ବହଳ ସମଯଵନ୍ନୁ କଳॆଦନୁ.
13010021a ଅଥାସ୍ଯ ମୁନିରାଗଚ୍ଚତ୍ସଂଗତ୍ଯା ଵୈ ତମାଶ୍ରମମ୍।
13010021c ସଂପୂଜ୍ଯ ସ୍ଵାଗତେନର୍ଷିଂ ଵିଧିଵତ୍ପର୍ଯତୋଷଯତ୍।।
ऒମ୍ମॆ ସତ୍ସଂଗଵନ୍ନୁ ବଯସି ଅଵନ ଆଶ୍ରମକ୍କॆ ଓର୍ଵ ମୁନିଯୁ ଆଗମିସିଦନୁ. ଅଵନନ୍ନୁ ଆ ଋଷିଯନ୍ନୁ ଵିଥିଵତ୍ତାଗି ସ୍ଵାଗତିସି ପୂଜିସି ସଂତୁଷ୍ଟଗॊଳିସିଦନୁ.
13010022a ଅନୁକୂଲାଃ କଥାଃ କୃତ୍ଵା ଯଥାଵତ୍ପର୍ଯପୃଚ୍ଚତ।
13010022c ଋଷିଃ ପରମତେଜସ୍ଵୀ ଧର୍ମାତ୍ମା ସଂଯତେଂଦ୍ରିଯଃ।।
ଅନୁକୂଲକର ମାତୁଗଳନ୍ନାଡୁତ୍ତା ଆ ପରମତେଜସ୍ଵୀ ଧର୍ମାତ୍ମା ସଂଯତେଂଦ୍ରିଯ ଋଷିଯୁ ଯଥାଵତ୍ତାଗି ହॊରଟୁହୋଦନୁ.
13010023a ଏଵଂ ସ ବହୁଶସ୍ତସ୍ଯ ଶୂଦ୍ରସ୍ଯ ଭରତର୍ଷଭ।
13010023c ସୋଽଗଚ୍ଚଦାଶ୍ରମମୃଷିଃ ଶୂଦ୍ରଂ ଦ୍ରଷ୍ଟୁଂ ନରର୍ଷଭ।।
ନରର୍ଷଭ! ଭରତର୍ଷଭ! ହୀଗॆ ଅନେକବାରି ଶୂଦ୍ରନନ୍ନୁ ନୋଡଲୁ ଆ ଋଷିଯୁ ଅଵନ ଆଶ୍ରମକ୍କॆ ହୋଦନୁ.
13010024a ଅଥ ତଂ ତାପସଂ ଶୂଦ୍ରଃ ସୋଽବ୍ରଵୀଦ୍ଭରତର୍ଷଭ।
13010024c ପିତୃକାର୍ଯଂ କରିଷ୍ଯାମି ତତ୍ର ମେଽନୁଗ୍ରହଂ କୁରୁ।।
ଭରତର୍ଷଭ! ऒମ୍ମॆ ଆ ଶୂଦ୍ରନୁ ତାପସନିଗॆ ହେଳିଦନୁ: “ପିତୃକାର୍ଯଵନ୍ନୁ ମାଡୁତ୍ତେନॆ. ଅଦକ୍କॆ ନନଗॆ ଅନୁଗ୍ରହିସୁ.”
13010025a ବାଢମିତ୍ଯେଵ ତଂ ଵିପ୍ର ଉଵାଚ ଭରତର୍ଷଭ।
13010025c ଶୁଚିର୍ଭୂତ୍ଵା ସ ଶୂଦ୍ରସ୍ତୁ ତସ୍ଯର୍ଷେଃ ପାଦ୍ଯମାନଯତ୍।।
ଭରତର୍ଷଭ! ଵିପ୍ରନୁ ହାଗॆଯେ ଆଗଲॆଂଦୁ ହେଳିଦନୁ. ଶୂଦ୍ରନାଦରୋ ଶୁଚିଯାଗି ଆ ଋଷିଗॆ ପାଦ୍ଯଵନ୍ନୁ ତଂଦନୁ.
13010026a ଅଥ ଦର୍ଭାଂଶ୍ଚ ଵନ୍ଯାଶ୍ଚ ଓଷଧୀର୍ଭରତର୍ଷଭ।
13010026c ପଵିତ୍ରମାସନଂ ଚୈଵ ବୃସୀଂ ଚ ସମୁପାନଯତ୍।।
ଭରତର୍ଷଭ! ଅନଂତର ଅଵନୁ ଦର୍ଭॆଗଳନ୍ନୂ, ଵନ୍ଯ ମୂଲିକଗଳନ୍ନୂ, ପଵିତ୍ର ଆସନଵନ୍ନୂ, ଚାପॆଯନ୍ନୂ ତଂଦନୁ.
13010027a ଅଥ ଦକ୍ଷିଣମାଵୃତ୍ଯ ବୃସୀଂ ପରମଶୀର୍ଷିକାମ୍।
13010027c କୃତାମନ୍ଯାଯତୋ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ତତସ୍ତମୃଷିରବ୍ରଵୀତ୍।।
ଋଷିଯୁ କୁଳିତୁକॊଳ୍ଳଲୁ ଚାପॆଯନ୍ନୁ ଦକ୍ଷିଣଦିକ୍କିଗॆ ଅଭିମୁଖଵାଗି ହାକି, ଆସନ କୂର୍ଚଵନ୍ନୁ ପଶ୍ଚିମାଗ୍ରଵାଗି ହାକିଦନୁ. ଅଦନ୍ନୁ ନୋଡି ଋଷିଯୁ ହେଳିଦନୁ:
13010028a କୁରୁଷ୍ଵୈତାଂ ପୂର୍ଵଶୀର୍ଷାଂ ଭଵ ଚୋଦଙ୍ମୁଖଃ ଶୁଚିଃ।
13010028c ସ ଚ ତତ୍କୃତଵାନ୍ଶୂଦ୍ରଃ ସର୍ଵଂ ଯଦୃଷିରବ୍ରଵୀତ୍।।
“ଈ ଆସନ କୂର୍ଚଵନ୍ନୁ ପୂର୍ଵାଗ୍ରଵାଗି ମାଡୁ. ନୀନୁ ଶୁଚିଯାଗି ଉତ୍ତରାଭିମୁଖଵାଗି କୁଳିତୁକୋ!” ଋଷିଯୁ ହେଳିଦଂତॆଯେ ଶୂଦ୍ରନୁ ऎଲ୍ଲଵନ୍ନୂ ମାଡିଦନୁ.
13010029a ଯଥୋପଦିଷ୍ଟଂ ମେଧାଵୀ ଦର୍ଭାଦୀଂସ୍ତାନ୍ଯଥାତଥମ୍।
13010029c ହଵ୍ଯକଵ୍ଯଵିଧିଂ କୃତ୍ସ୍ନମୁକ୍ତଂ ତେନ ତପସ୍ଵିନା।।
ଉପଦେଶିସଲ୍ପଟ୍ଟଂତॆ ଆ ମେଧାଵିଯୁ ଦର୍ଭାଦିଗଳନ୍ନୁ ହେଗॆ ବଳସବେକୋ ହାଗॆ ବଳସିଦନୁ. ଆ ତପସ୍ଵିଯୁ ହେଳିଦଂତॆଯେ ହଵ୍ଯକଵ୍ଯଵିଧିଗଳॆଲ୍ଲଵନ୍ନୂ ମାଡିଦନୁ.
13010030a ଋଷିଣା ପିତୃକାର୍ଯେ ଚ ସ ଚ ଧର୍ମପଥେ ସ୍ଥିତଃ।
13010030c ପିତୃକାର୍ଯେ କୃତେ ଚାପି ଵିସୃଷ୍ଟଃ ସ ଜଗାମ ହ।।
ଋଷିଯ ନିର୍ଦେଶନଦଂତॆଯେ ଧର୍ମପଥଦଲ୍ଲି ନିଂତୁ ଅଵନୁ ପିତୃକାର୍ଯଗଳନ୍ନୁ ମୁଗିସିଦ ନଂତର, ଋଷିଯୁ ହॊରଟୁହୋଦନୁ.
13010031a ଅଥ ଦୀର୍ଘସ୍ଯ କାଲସ୍ଯ ସ ତପ୍ଯନ୍ଶୂଦ୍ରତାପସଃ।
13010031c ଵନେ ପଂଚତ୍ଵମଗମତ୍ସୁକୃତେନ ଚ ତେନ ଵୈ।
13010031e ଅଜାଯତ ମହାରାଜରାଜଵଂଶେ ମହାଦ୍ଯୁତିଃ।।
ଦୀର୍ଘକାଲଦଵରॆଗॆ ତପସ୍ସନ୍ନୁ ତପିସି ଆ ଶୂଦ୍ରତପସ୍ଵିଯୁ ଵନଦଲ୍ଲିଯେ ପଂଚତ୍ଵଵନ୍ନୁ ହॊଂଦିଦନୁ. ମହାରାଜ! ଅଵନ କର୍ମଫଲଗଳିଂଦାଗି ଅଵନୁ ରାଜଵଂଶଦଲ୍ଲି ମହାଦ୍ଯୁତିଯାଗି ଜନିସିଦନୁ.
13010032a ତଥୈଵ ସ ଋଷିସ୍ତାତ କାଲଧର୍ମମଵାପ୍ଯ ହ।
13010032c ପୁରୋହିତକୁଲେ ଵିପ୍ର ଆଜାତୋ ଭରତର୍ଷଭ।।
ଭରତର୍ଷଭ! ମଗୂ! ହାଗॆଯେ ଆ ଋଷିଯୂ କାଲଧର୍ମଵନ୍ନୁ ହॊଂଦି ପୁରୋହିତକୁଲଦଲ୍ଲି ଵିପ୍ରନାଗି ଜନିସିଦନୁ.
13010033a ଏଵଂ ତୌ ତତ୍ର ସଂଭୂତାଵୁଭୌ ଶୂଦ୍ରମୁନୀ ତଦା।
13010033c କ୍ରମେଣ ଵର୍ଧିତୌ ଚାପି ଵିଦ୍ଯାସୁ କୁଶଲାଵୁଭୌ।।
ହୀଗॆ ଶୂଦ୍ରମୁନି ମତ୍ତୁ ଋଷି ଇବ୍ବରୂ ହାଗॆ ହୁଟ୍ଟି କ୍ରମେଣ ବॆଳॆଦରୁ. ଇବ୍ବରୂ ଵିଦ୍ଯॆଗଳଲ୍ଲି କୁଶଲରାଗିଦ୍ଦରୁ.
13010034a ଅଥର୍ଵଵେଦେ ଵେଦେ ଚ ବଭୂଵର୍ଷିଃ ସୁନିଶ୍ଚିତଃ।
13010034c କଲ୍ପପ୍ରଯୋଗେ ଚୋତ୍ପନ୍ନେ ଜ୍ଯୋତିଷେ ଚ ପରଂ ଗତଃ।
13010034e ସଖ୍ଯେ ଚାପି ପରା ପ୍ରୀତିସ୍ତଯୋଶ୍ଚାପି ଵ୍ଯଵର୍ଧତ।।
ପୁରୋହିତକୁଲଦଲ୍ଲି ହୁଟ୍ଟିଦ ଋଷିଯୁ ଵେଦଗଳଲ୍ଲି, ଅଦରଲ୍ଲୂ ଵିଶେଷଵାଗି ଅଥର୍ଵଵେଦଦଲ୍ଲି, ପୂର୍ଣ ପାଂଡିତ୍ଯଵନ୍ନୁ ପଡॆଦିଦ୍ଦନୁ. କଲ୍ପ ପ୍ରଯୋଗ ମତ୍ତୁ ଜ୍ଯୋତିଃଶାସ୍ତ୍ରଗଳଲ୍ଲି ପାରଂଗତନାଗିଦ୍ଦନୁ. ସାଂଖ୍ଯଶାସ୍ତ୍ରଦଲ୍ଲିଯୂ ଅଵନିଗॆ ଵିଶେଷ ଆସକ୍ତିଯିଦ୍ଦିତୁ.
13010035a ପିତର୍ଯୁପରତେ ଚାପି କୃତଶୌଚଃ ସ ଭାରତ।
13010035c ଅଭିଷିକ୍ତଃ ପ୍ରକୃତିଭୀ ରାଜପୁତ୍ରଃ ସ ପାର୍ଥିଵଃ।
13010035e ଅଭିଷିକ୍ତେନ ସ ଋଷିରଭିଷିକ୍ତଃ ପୁରୋହିତଃ।।
ଭାରତ! ତଂଦॆଯୁ ମରଣହॊଂଦଲୁ ଶୌଚଗଳୁ ମୁଗିଦନଂତର ଆ ରାଜପୁତ୍ରନୁ ପ୍ରଜॆଗଳିଂଦ ପାର୍ଥିଵନାଗି ଅଭିଷିକ୍ତନାଦନୁ. ଅଵନୁ ଅଭିଷିକ୍ତନାଦାଗଲେ ଋଷିଯୂ ଅଵନ ପୁରୋହିତନାଗି ଅଭିଷିକ୍ତନାଦନୁ.
13010036a ସ ତଂ ପୁରୋଧାଯ ସୁଖମଵସଦ୍ଭରତର୍ଷଭ।
13010036c ରାଜ୍ଯଂ ଶଶାସ ଧର୍ମେଣ ପ୍ରଜାଶ୍ଚ ପରିପାଲଯନ୍।।
ଭରତର୍ଷଭ! ଅଵନନ୍ନୁ ପୁରୋହିତନନ୍ନାଗି ପଡॆଦୁ ରାଜନୁ ସୁଖଵାଗିଦ୍ଦନୁ. ଧର୍ମଦିଂଦ ରାଜ୍ଯଵନ୍ନାଳିଦନୁ ମତ୍ତୁ ପ୍ରଜॆଗଳନ୍ନୁ ପରିପାଲିସିଦନୁ.
13010037a ପୁଣ୍ଯାହଵାଚନେ ନିତ୍ଯଂ ଧର୍ମକାର୍ଯେଷୁ ଚାସକୃତ୍।
13010037c ଉତ୍ସ୍ମଯନ୍ପ୍ରାହସଚ୍ଚାପି ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ରାଜା ପୁରୋହିତମ୍।
13010037e ଏଵଂ ସ ବହୁଶୋ ରାଜନ୍ପୁରୋଧସମୁପାହସତ୍।।
ନିତ୍ଯଵୂ ପୁଣ୍ଯାହଵାଚନ ମତ୍ତୁ ଧର୍ମକାର୍ଯଗଳନ୍ନୁ ନଡॆସୁତ୍ତିରୁଵାଗ ରାଜନୁ ପୁରୋହିତନନ୍ନୁ ନୋଡି ନସୁନଗୁତ୍ତିଦ୍ଦନୁ ମତ୍ତୁ ହଲଵୁ ବାରି ଜୋରାଗି ନଗୁତ୍ତିଦ୍ଦନୁ କୂଡ. ହୀଗॆ ରାଜନୁ ପୁରୋହିତନ ଅପହାସ୍ଯମାଡୁତ୍ତିଦ୍ଦନୁ.
13010038a ଲକ୍ଷଯିତ୍ଵା ପୁରୋଧାସ୍ତୁ ବହୁଶସ୍ତଂ ନରାଧିପମ୍।
13010038c ଉତ୍ସ୍ମଯଂତଂ ଚ ସତତଂ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵାସୌ ମନ୍ଯୁମାନଭୂତ୍।।
ନରାଧିପନୁ ସତତଵୂ ନସୁନଗୁଵୁଦନ୍ନୁ ନୋଡି ପୁରୋହିତନିଗॆ କୋପଵୁଂଟାଯିତୁ. ଆଦରॆ ରାଜନ ମୁଂଦॆ କୋପଵନ୍ନୁ ପ୍ରକଟଗॊଳିସଲାଗୁତ୍ତିରଲିଲ୍ଲ.
13010039a ଅଥ ଶୂନ୍ଯେ ପୁରୋଧାସ୍ତୁ ସହ ରାଜ୍ଞା ସମାଗତଃ।
13010039c କଥାଭିରନୁକୂଲାଭୀ ରାଜାନମଭିରାମଯତ୍।।
ऒମ୍ମॆ ପୁରୋହିତନୁ ରାଜନନ୍ନୁ ଏକାଂତଦଲ୍ଲି ଭେଟିଯାଦନୁ. ଅନୁକୂଲକର ମାତୁଗଳିଂଦ ରାଜନନ୍ନୁ ସଂତୁଷ୍ଟଗॊଳିସିଦନୁ.
13010040a ତତୋଽବ୍ରଵୀନ୍ନରେଂଦ୍ରଂ ସ ପୁରୋଧା ଭରତର୍ଷଭ।
13010040c ଵରମିଚ୍ଚାମ୍ଯହଂ ତ୍ଵେକଂ ତ୍ଵଯା ଦତ୍ତଂ ମହାଦ୍ଯୁତେ।।
ଭରତର୍ଷଭ! ଆଗ ପୁରୋହିତନୁ ନରେଂଦ୍ରନିଗॆ ହେଳିଦନୁ: “ମହାଦ୍ଯୁତେ! ନିନ୍ନିଂଦ ऒଂଦୁ ଵରଵନ୍ନୁ ପଡॆଦୁକॊଳ୍ଳଲୁ ବଯସୁତ୍ତେନॆ.”
13010041 ରାଜୋଵାଚ।
13010041a ଵରାଣାଂ ତେ ଶତଂ ଦଦ୍ଯାଂ କିମୁତୈକଂ ଦ୍ଵିଜୋତ୍ତମ।
13010041c ସ୍ନେହାଚ୍ଚ ବହୁମାନାଚ୍ଚ ନାସ୍ତ୍ଯଦେଯଂ ହି ମେ ତଵ।।
ରାଜନୁ ହେଳିଦନୁ: “ଦ୍ଵିଜୋତ୍ତମ! ऒଂଦେ ଵରଵେକॆ? ନୂରୁ ଵରଗଳନ୍ନାଦରୂ କॊଡବଲ୍ଲॆ. ନିନ୍ନ ମେଲିନ ସ୍ନେହଦିଂଦାଗି ନନଗॆ ନିନଗॆ କॊଡବାରଦॆନ୍ନୁଵ ଵସ୍ତୁଵେ ଇଲ୍ଲଵାଗିଦॆ.”
13010042 ପୁରୋହିତ ଉଵାଚ।
13010042a ଏକଂ ଵୈ ଵରମିଚ୍ଚାମି ଯଦି ତୁଷ୍ଟୋଽସି ପାର୍ଥିଵ।
13010042c ଯଦ୍ଦଦାସି ମହାରାଜ ସତ୍ଯଂ ତଦ୍ଵଦ ମାନୃତମ୍।।
ପୁରୋହିତନୁ ହେଳିଦନୁ: “ପାର୍ଥିଵ! ନୀନୁ ସଂତୁଷ୍ଟନାଗିଦ୍ଦରॆ ऒଂଦେ ଵରଵନ୍ନୁ ବଯସୁତ୍ତେନॆ. ମହାରାଜ! ଅଦନ୍ନୁ କॊଡୁତ୍ତେନॆ ऎନ୍ନୁଵ ସତ୍ଯଵନ୍ନୁ ନୁଡି. ସୁଳ୍ଳନ୍ନାଡବେଡ!””
13010043 ଭୀଷ୍ମ ଉଵାଚ।
13010043a ବାଢମିତ୍ଯେଵ ତଂ ରାଜା ପ୍ରତ୍ଯୁଵାଚ ଯୁଧିଷ୍ଠିର।
13010043c ଯଦି ଜ୍ଞାସ୍ଯାମି ଵକ୍ଷ୍ଯାମି ଅଜାନନ୍ନ ତୁ ସଂଵଦେ।।
ଭୀଷ୍ମନୁ ହେଳିଦନୁ: “ଯୁଧିଷ୍ଠିର! ହାଗॆଯେ ଆଗଲି ऎଂଦୁ ରାଜନୁ ଉତ୍ତରିସିଦନୁ. “ନନଗॆ ତିଳିଦିଦ୍ଦରॆ ହେଳୁତ୍ତେନॆ. ତିଳିଯଦେ ଇଦ୍ଦରॆ ହେଳୁଵୁଦିଲ୍ଲ.”
13010044 ପୁରୋହିତ ଉଵାଚ।
13010044a ପୁଣ୍ଯାହଵାଚନେ ନିତ୍ଯଂ ଧର୍ମକୃତ୍ଯେଷୁ ଚାସକୃତ୍।
13010044c ଶାଂତିହୋମେଷୁ ଚ ସଦା କିଂ ତ୍ଵଂ ହସସି ଵୀକ୍ଷ୍ଯ ମାମ୍।।
ପୁରୋହିତନୁ ହେଳିଦନୁ: “ନିତ୍ଯଵୂ ପୁଣ୍ଯାହଵାଚନ ମତ୍ତୁ ଶାଂତିହୋମ ମॊଦଲାଦ ଧର୍ମକାର୍ଯଗଳନ୍ନୁ ମାଡିସୁଵାଗ, ଏକॆ ନୀନୁ ସଦା ନନ୍ନନ୍ନୁ ନୋଡି ନଗୁତ୍ତିରୁତ୍ତୀଯॆ?
13010045a ସଵ୍ରୀଡଂ ଵୈ ଭଵତି ହି ମନୋ ମେ ହସତା ତ୍ଵଯା।
13010045c କାମଯା ଶାପିତୋ ରାଜନ୍ନାନ୍ଯଥା ଵକ୍ତୁମର୍ହସି।।
ନୀନୁ ନନ୍ନ କୁରିତୁ ନଗୁଵାଗ ନନ୍ନ ମନସ୍ସିଗॆ ତୁଂବା ନାଚିକॆଯାଗୁତ୍ତଦॆ. ରାଜନ୍! ଆଣॆଯିଟ୍ଟୁ ହେଳୁତ୍ତିଦ୍ଦେନॆ. ଅନ୍ଯଥା ହେଳବାରଦୁ.
13010046a ଭାଵ୍ଯଂ ହି କାରଣେନାତ୍ର ନ ତେ ହାସ୍ଯମକାରଣମ୍।
13010046c କୌତୂହଲଂ ମେ ସୁଭୃଶଂ ତତ୍ତ୍ଵେନ କଥଯସ୍ଵ ମେ।।
ଇଦକ୍କॆ ଯାଵୁଦୋ ऒଂଦୁ କାରଣଵିଦॆ. ଅକାରଣଵାଗି ନୀନୁ ନନ୍ନନ୍ନୁ ହାସ୍ଯମାଡୁତ୍ତିଲ୍ଲ. ଇଦର କୁରିତୁ ନନଗॆ ତୁଂବା କୁତୂହଲଵାଗିଦॆ. ତତ୍ତ୍ଵଯୁତଵାଗି ନନଗॆ ହେଳୁ.”
13010047 ରାଜୋଵାଚ।
13010047a ଏଵମୁକ୍ତେ ତ୍ଵଯା ଵିପ୍ର ଯଦଵାଚ୍ଯଂ ଭଵେଦପି।
13010047c ଅଵଶ୍ଯମେଵ ଵକ୍ତଵ୍ଯଂ ଶୃଣୁଷ୍ଵୈକମନା ଦ୍ଵିଜ।।
ରାଜନୁ ହେଳିଦନୁ: “ଵିପ୍ର! ଦ୍ଵିଜ! ନୀନୁ ଇଦନ୍ନୁ କେଳିଦୁଦରିଂଦ ହେଳବାରଦାଗିଦ୍ଦରୂ ଅଵଶ୍ଯଵାଗି ଅଦନ୍ନୁ ହେଳଲେ ବେକାଗିଦॆ. ଏକମନସ୍କନାଗି କେଳୁ.
13010048a ପୂର୍ଵଦେହେ ଯଥା ଵୃତ୍ତଂ ତନ୍ନିବୋଧ ଦ୍ଵିଜୋତ୍ତମ।
13010048c ଜାତିଂ ସ୍ମରାମ୍ଯହଂ ବ୍ରହ୍ମନ୍ନଵଧାନେନ ମେ ଶୃଣୁ।।
ଦ୍ଵିଜୋତ୍ତମ! ପୂର୍ଵଦେହଦଲ୍ଲି ଏନାଯିତୁ ऎନ୍ନୁଵୁଦନ୍ନୁ କେଳୁ. ବ୍ରହ୍ମନ୍! ପୂର୍ଵଜନ୍ମଵୁ ନନ୍ନ ସ୍ମରଣॆଯଲ୍ଲିଦॆ. ଏକାଗ୍ରଚିତ୍ତନାଗି ନନ୍ନନ୍ନୁ କେଳୁ.
13010049a ଶୂଦ୍ରୋଽହମଭଵଂ ପୂର୍ଵଂ ତାପସୋ ଭୃଶସଂଯୁତଃ।
13010049c ଋଷିରୁଗ୍ରତପାସ୍ତ୍ଵଂ ଚ ତଦାଭୂର୍ଦ୍ଵିଜସତ୍ତମ।।
ଦ୍ଵିଜସତ୍ତମ! ହିଂଦॆ ନାନୁ ଶୂଦ୍ରନାଗିଦ୍ଦॆ. ମହା ତପସ୍ସିନିଂଦ କୂଡିଦ୍ଦॆ. ନୀନୁ ଆଗ ଉଗ୍ରତପସ୍ଵି ଋଷିଯାଗିଦ୍ଦॆ.
13010050a ପ୍ରୀଯତା ହି ତଦା ବ୍ରହ୍ମନ୍ମମାନୁଗ୍ରହବୁଦ୍ଧିନା।
13010050c ପିତୃକାର୍ଯେ ତ୍ଵଯା ପୂର୍ଵମୁପଦେଶଃ କୃତୋଽନଘ।
13010050e ବୃସ୍ଯାଂ ଦର୍ଭେଷୁ ହଵ୍ଯେ ଚ କଵ୍ଯେ ଚ ମୁନିସତ୍ତମ।।
ବ୍ରହ୍ମନ୍! ଅନଘ! ମୁନିସତ୍ତମ! ଆଗ ପ୍ରୀତିଯିଂଦ ନନ୍ନ ମେଲିନ ଅନୁଗ୍ରହ ବୁଦ୍ଧିଯିଂଦ ନୀନୁ ହିଂଦॆ ପିତୃକାର୍ଯଦଲ୍ଲି ଚାପॆ, ଦର୍ଭॆ ମତ୍ତୁ ହଵ୍ଯ-କଵ୍ଯଗଳ ଵିଷଯଗଳଲ୍ଲି ନନଗॆ ଉପଦେଶମାଡିଦ୍ଦॆ.
13010051a ଏତେନ କର୍ମଦୋଷେଣ ପୁରୋଧାସ୍ତ୍ଵମଜାଯଥାଃ।
13010051c ଅହଂ ରାଜା ଚ ଵିପ୍ରେଂଦ୍ର ପଶ୍ଯ କାଲସ୍ଯ ପର୍ଯଯମ୍।
13010051e ମତ୍କୃତେ ହ୍ଯୁପଦେଶେନ ତ୍ଵଯା ପ୍ରାପ୍ତମିଦଂ ଫଲମ୍।।
ଈ କର୍ମଦୋଷଦିଂଦ ନୀନୁ ପୁରୋହିତନାଗି ହୁଟ୍ଟିଦॆ. ଵିପ୍ରେଂଦ୍ର! ନାନୁ ରାଜନାଗି ହୁଟ୍ଟିଦॆ. କାଲଦ ପର୍ଯଯଵନ୍ନୁ ନୋଡୁ! ନନଗॆ ଉପଦେଶମାଡିଦୁଦରିଂଦ ନିନଗॆ ଈ ଫଲଵୁ ପ୍ରାପ୍ତଵାଯିତୁ.
13010052a ଏତସ୍ମାତ୍କାରଣାଦ୍ବ୍ରହ୍ମନ୍ପ୍ରହସେ ତ୍ଵାଂ ଦ୍ଵିଜୋତ୍ତମ।
13010052c ନ ତ୍ଵାଂ ପରିଭଵନ୍ବ୍ରହ୍ମନ୍ପ୍ରହସାମି ଗୁରୁର୍ଭଵାନ୍।।
ବ୍ରହ୍ମନ୍! ଦ୍ଵିଜୋତ୍ତମ! ଈ କାରଣଦିଂଦଲେ ନାନୁ ନିନ୍ନନ୍ନୁ ନୋଡି ନଗୁତ୍ତିଦ୍ଦॆ. ନିନ୍ନନ୍ନୁ ଅପମାନଗॊଳିସଲୁ ନାନୁ ନଗୁତ୍ତିରଲିଲ୍ଲ. ନୀନୁ ନନ୍ନ ଗୁରୁଵାଗିରୁଵॆ!
13010053a ଵିପର୍ଯଯେଣ ମେ ମନ୍ଯୁସ୍ତେନ ସଂତପ୍ଯତେ ମନଃ।
13010053c ଜାତିଂ ସ୍ମରାମ୍ଯହଂ ତୁଭ୍ଯମତସ୍ତ୍ଵାଂ ପ୍ରହସାମି ଵୈ।।
ଈ ଵୈପରୀତ୍ଯଦିଂଦାଗି ନନ୍ନ ମନସ୍ସିଗॆ ଖେଦଵୁଂଟାଗିଦॆ. ପରିତାପଵୁଂଟାଗୁତ୍ତିଦॆ. ନମ୍ମ ହିଂଦିନ ଜନ୍ମଵନ୍ନୁ ସ୍ମରିସିକॊଂଡୁ ନିନ୍ନନ୍ନୁ ନୋଡିଦାଗଲॆଲ୍ଲା ନଗୁତ୍ତେନॆ.
13010054a ଏଵଂ ତଵୋଗ୍ରଂ ହି ତପ ଉପଦେଶେନ ନାଶିତମ୍।
13010054c ପୁରୋହିତତ୍ଵମୁତ୍ସୃଜ୍ଯ ଯତସ୍ଵ ତ୍ଵଂ ପୁନର୍ଭଵେ।।
ଆ ଉପଦେଶଦିଂଦ ନିନ୍ନ ଉଗ୍ର ତପସ୍ସୁ ନାଶଵାଯିତୁ. ଆଦୁଦରିଂଦ ଈ ପୁରୋହିତତ୍ଵଵନ୍ନୁ ତॊରॆଦୁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଜନ୍ମଵନ୍ନୁ ପଡॆଯଲୁ ପୁନଃ ପ୍ରଯତ୍ନିସୁ.
13010055a ଇତସ୍ତ୍ଵମଧମାମନ୍ଯାଂ ମା ଯୋନିଂ ପ୍ରାପ୍ସ୍ଯସେ ଦ୍ଵିଜ।
13010055c ଗୃହ୍ଯତାଂ ଦ୍ରଵିଣଂ ଵିପ୍ର ପୂତାତ୍ମା ଭଵ ସତ୍ତମ।।
ଦ୍ଵିଜ! ସତ୍ତମ! ଇନ୍ନୁ ମୁଂଦାଦରୂ ନିନଗॆ ଅନ୍ଯ ଯୋନିଯୁ ପ୍ରାପ୍ତଵାଗଦିରଲି. ଵିପ୍ର! ବେକାଦଷ୍ଟୁ ଧନଵନ୍ନୁ ତॆଗॆଦୁକୋ! ପୂତାତ୍ମନାଗୁ!””
13010056 ଭୀଷ୍ମ ଉଵାଚ।
13010056a ତତୋ ଵିସୃଷ୍ଟୋ ରାଜ୍ଞା ତୁ ଵିପ୍ରୋ ଦାନାନ୍ଯନେକଶଃ।
13010056c ବ୍ରାହ୍ମଣେଭ୍ଯୋ ଦଦୌ ଵିତ୍ତଂ ଭୂମିଂ ଗ୍ରାମାଂଶ୍ଚ ସର୍ଵଶଃ।।
ଭୀଷ୍ମନୁ ହେଳିଦନୁ: “ରାଜନିଂଦ କଳୁହିସଲ୍ପଟ୍ଟ ଆ ଵିପ୍ରନୁ ଅନେକ ବ୍ରାହ୍ମଣରିଗॆ ଵିତ୍ତ, ଭୂମି, ଗ୍ରାମ ମତ୍ତୁ ସର୍ଵଵନ୍ନୂ ଦାନଗଳନ୍ନାଗିତ୍ତନୁ.
13010057a କୃଚ୍ଚ୍ରାଣି ଚୀର୍ତ୍ଵା ଚ ତତୋ ଯଥୋକ୍ତାନି ଦ୍ଵିଜୋତ୍ତମଃ।
13010057c ତୀର୍ଥାନି ଚାଭିଗତ୍ଵା ଵୈ ଦାନାନି ଵିଵିଧାନି ଚ।।
ଆ ଦ୍ଵିଜୋତ୍ତମନୁ ବ୍ରାହ୍ମଣରିଗॆ ହେଳିଦଂତହ କୃଚ୍ଚ୍ରାଦି ଵ୍ରତଗଳନ୍ନୁ ମାଡି ତୀର୍ଥଗଳିଗॆ ହୋଗି ଵିଵିଧ ଦାନଗଳନ୍ନିତ୍ତନୁ.
13010058a ଦତ୍ତ୍ଵା ଗାଶ୍ଚୈଵ ଵିପ୍ରାଣାଂ ପୂତାତ୍ମା ସୋଽଭଵଦ୍ଦ୍ଵିଜଃ।
13010058c ତମେଵ ଚାଶ୍ରମଂ ଗତ୍ଵା ଚଚାର ଵିପୁଲଂ ତପଃ।।
ଆ ଦ୍ଵିଜନୁ ଗୋଵୁଗଳନ୍ନୂ ଵିପ୍ରରିଗॆ ନୀଡି ପୂତାତ୍ମନାଗି ଅଦେ ଆଶ୍ରମକ୍କॆ ହୋଗି ଵିପୁଲ ତପସ୍ସନ୍ନୁ ଆଚରିସିଦନୁ.
13010059a ତତଃ ସିଦ୍ଧିଂ ପରାଂ ପ୍ରାପ୍ତୋ ବ୍ରାହ୍ମଣୋ ରାଜସତ୍ତମ।
13010059c ସଂମତଶ୍ଚାଭଵତ୍ତେଷାମାଶ୍ରମେଽ’ଶ୍ରମଵାସିନାମ୍।।
ରାଜସତ୍ତମ! ଅନଂତର ଆ ବ୍ରାହ୍ମଣନୁ ପରମ ସିଦ୍ଧିଯନ୍ନୁ ପଡॆଦନୁ. ଆ ଆଶ୍ରମଦଲ୍ଲି ଆଶ୍ରମଵାସିଗଳ ମାନନୀଯନୂ ଆଦନୁ.
13010060a ଏଵଂ ପ୍ରାପ୍ତୋ ମହତ୍କୃଚ୍ଚ୍ରମୃଷିଃ ସ ନୃପସତ୍ତମ।
13010060c ବ୍ରାହ୍ମଣେନ ନ ଵକ୍ତଵ୍ଯଂ ତସ୍ମାଦ୍ଵର୍ଣାଵରେ ଜନେ।।
ନୃପସତ୍ତମ! ହୀଗॆ ଆ ଋଷିଯୁ ମହା କଷ୍ଟଵନ୍ନୁ ଅନୁଭଵିସିଦନୁ. ଆଦୁଦରିଂଦ ବ୍ରାହ୍ମଣନୁ କॆଳଵର୍ଣଦ ଜନରିଗॆ ଉପଦେଶିସବାରଦୁ.
13010061a ଵର୍ଜଯେଦୁପଦେଶଂ ଚ ସଦୈଵ ବ୍ରାହ୍ମଣୋ ନୃପ।
13010061c ଉପଦେଶଂ ହି କୁର୍ଵାଣୋ ଦ୍ଵିଜଃ କୃଚ୍ଚ୍ରମଵାପ୍ନୁଯାତ୍।।
ନୃପ! ଯାଵାଗଲୂ ଉପଦେଶମାଡୁଵୁଦନ୍ନୁ ବ୍ରାହ୍ମଣନୁ ଵର୍ଜିସବେକୁ. ଏକॆଂଦରॆ ଉପଦେଶ ମାଡୁଵ ଦ୍ଵିଜନୁ କଷ୍ଟଗଳନ୍ନୁ ପଡॆଦୁକॊଳ୍ଳୁତ୍ତାନॆ.
13010062a ଏଷିତଵ୍ଯଂ ସଦା ଵାଚା ନୃପେଣ ଦ୍ଵିଜସତ୍ତମାତ୍1।
13010062c ନ ପ୍ରଵକ୍ତଵ୍ଯମିହ ହି କିଂ ଚିଦ୍ଵର୍ଣାଵରେ ଜନେ।।
ନୃପନୁ ଦ୍ଵିଜସତ୍ତମନ ମାତିନ ମୂଲକ ଉପଦେଶଵନ୍ନୁ ପଡॆଦୁକॊଳ୍ଳବହୁଦୁ. ଆଦରॆ କॆଳଗିନ ଜାତିଯ ଜନରିଗॆ ଅଦନ୍ନୁ ହେଳିକॊଡବାରଦୁ.
13010063a ବ୍ରାହ୍ମଣାଃ କ୍ଷତ୍ରିଯା ଵୈଶ୍ଯାସ୍ତ୍ରଯୋ ଵର୍ଣା ଦ୍ଵିଜାତଯଃ।
13010063c ଏତେଷୁ କଥଯନ୍ରାଜନ୍ବ୍ରାହ୍ମଣୋ ନ ପ୍ରଦୁଷ୍ଯତି।।
ରାଜନ୍! ବ୍ରାହ୍ମଣ, କ୍ଷତ୍ରିଯ ମତ୍ତୁ ଵୈଶ୍ଯ – ଈ ମୂରୁ ଵର୍ଣଦଵରୁ ଦ୍ଵିଜାତିଗଳୁ. ଇଵରॊଂଦିଗॆ ମାତନାଡୁଵୁଦରିଂଦ ବ୍ରାହ୍ମଣନୁ ପ୍ରଦୂଷିତନାଗୁଵୁଦିଲ୍ଲ.
13010064a ତସ୍ମାତ୍ସଦ୍ଭିର୍ନ ଵକ୍ତଵ୍ଯଂ କସ୍ଯ ଚିତ୍କିଂ ଚିଦଗ୍ରତଃ।
13010064c ସୂକ୍ଷ୍ମା ଗତିର୍ହି ଧର୍ମସ୍ଯ ଦୁର୍ଜ୍ଞେଯା ହ୍ଯକୃତାତ୍ମଭିଃ।।
ଆଦୁଦରିଂଦ ସାଧୁଜନରୁ ଯାରॊଡନॆଯାଦରୂ ମାତନାଡଲୁ ମୁଂଦାଗବାରଦୁ. ଧର୍ମଦ ଗତିଯୁ ସୂକ୍ଷ୍ମ. ଅକୃତାତ୍ମରିଗॆ ଇଦୁ ସୁଲଭଵାଗି ତିଳିଯୁଵୁଦିଲ୍ଲ.
13010065a ତସ୍ମାନ୍ମୌନାନି ମୁନଯୋ ଦୀକ୍ଷାଂ କୁର୍ଵଂତି ଚାଦୃତାଃ।
13010065c ଦୁରୁକ୍ତସ୍ଯ ଭଯାଦ୍ରାଜନ୍ନାନୁଭାଷଂତି କିଂ ଚନ।।
ରାଜନ୍! ଆଦୁଦରିଂଦ ମୁନିଗଳୁ ମୌନଦିଂଦ ଦୀକ୍ଷॆଗଳନ୍ନୁ ନଡॆସୁତ୍ତାରॆ. ଅନୁଚିତ ମାତୁଗଳୁ ହॊରବୀଳବହୁଦॆଂବ ଭଯଦିଂଦ ଅଵରୁ ଯାରॊଡନॆଯୂ ମାତନ୍ନାଡୁଵୁଦିଲ୍ଲ.
13010066a ଧାର୍ମିକା ଗୁଣସଂପନ୍ନାଃ ସତ୍ଯାର୍ଜଵପରାଯଣାଃ।
13010066c ଦୁରୁକ୍ତଵାଚାଭିହତାଃ ପ୍ରାପ୍ନୁଵଂତୀହ ଦୁଷ୍କୃତମ୍।।
ଧାର୍ମିକରୁ, ଗୁଣସଂପନ୍ନରୁ, ସତ୍ଯ-ସରଳତॆଗଳନ୍ନୁ ପରିପାଲିସୁଵଵରୁ ଅନୁଚିତ ମାତଗଳନ୍ନାଡୁଵୁଦରିଂଦ ପାପଵନ୍ନୁ ପଡॆଦୁକॊଳ୍ଳୁତ୍ତାରॆ.
13010067a ଉପଦେଶୋ ନ କର୍ତଵ୍ଯଃ କଦା ଚିଦପି କସ୍ଯ ଚିତ୍।
13010067c ଉପଦେଶାଦ୍ଧି ତତ୍ପାପଂ ବ୍ରାହ୍ମଣଃ ସମଵାପ୍ନୁଯାତ୍।।
ବ୍ରାହ୍ମଣନୁ ଯାଵାଗଲୂ ଯାରିଗୂ ଉପଦେଶଵନ୍ନୁ ମାଡବାରଦୁ. ଉପଦେଶମାଡୁଵୁଦରିଂଦ ଶିଷ୍ଯନ ପାପଵନ୍ନୁ ଅଵନୁ ପଡॆଦୁକॊଳ୍ଳୁତ୍ତାନॆ.
13010068a ଵିମୃଶ୍ଯ ତସ୍ମାତ୍ପ୍ରାଜ୍ଞେନ ଵକ୍ତଵ୍ଯଂ ଧର୍ମମିଚ୍ଚତା।
13010068c ସତ୍ଯାନୃତେନ ହି କୃତ ଉପଦେଶୋ ହିନସ୍ତି ଵୈ।।
ଆଦୁଦରିଂଦ ଧର୍ମଵନ୍ନୁ ବଯସୁଵଵନୁ ପ୍ରଜ୍ଞॆଯିଂଦ ଵିମର୍ଶିସି ହେଳବେକୁ. ସତ୍ଯ-ଅନୃତଗଳନ୍ନୁ କୂଡିସି ମାଡିଦ ଉପଦେଶଵୁ ଅଵନନ୍ନେ ନାଶଗॊଳିସୁତ୍ତଦॆ.
13010069a ଵକ୍ତଵ୍ଯମିହ ପୃଷ୍ଟେନ ଵିନିଶ୍ଚିତ୍ଯ ଵିପର୍ଯଯମ୍।
13010069c ସ ଚୋପଦେଶଃ କର୍ତଵ୍ଯୋ ଯେନ ଧର୍ମମଵାପ୍ନୁଯାତ୍।।
କେଳିଦାଗ ଵିପର୍ଯାସଗଳନ୍ନୁ ଵିମର୍ଶିସି ଉପଦେଶିସବେକୁ. ଅଦରିଂଦ ପୁଣ୍ଯଵୁ ଲଭିସୁତ୍ତଦॆ.
13010070a ଏତତ୍ତେ ସର୍ଵମାଖ୍ଯାତମୁପଦେଶେ କୃତେ ସତି।
13010070c ମହାନ୍ କ୍ଲେଶୋ ହି ଭଵତି ତସ୍ମାନ୍ନୋପଦିଶେତ୍କ୍ଵ ଚିତ୍।।
ଉପଦେଶଦ ସଂବଂଧଵାଗି ନାନୁ ऎଲ୍ଲଵନ୍ନୂ ନିନଗॆ ହେଳିଦ୍ଦେନॆ. ଉପଦେଶମାଡୁଵୁଦରିଂଦ ମହାକ୍ଲେଶଵୁଂଟାଗୁତ୍ତଦॆ. ଆଦୁଦରିଂଦ ଯାରିଗୂ ଉପଦେଶମାଡବାରଦୁ.”
ସମାପ୍ତି
ଇତି ଶ୍ରୀମହାଭାରତେ ଅନୁଶାସନ ପର୍ଵଣି ଦାନଧର୍ମ ପର୍ଵଣି ଶୂଦ୍ରମୁନିସଂଵାଦେ ଦଶମୋଽଧ୍ଯାଯଃ।।
ଇଦୁ ଶ୍ରୀମହାଭାରତଦଲ୍ଲି ଅନୁଶାସନ ପର୍ଵଦଲ୍ଲି ଦାନଧର୍ମ ପର୍ଵଦଲ୍ଲି ଶୂଦ୍ରମୁନିସଂଵାଦ ऎନ୍ନୁଵ ହତ୍ତନେ ଅଧ୍ଯାଯଵୁ.
-
ନେଷିତଵ୍ଯଂ ସଦା ଵାଚା ଦ୍ଵିଜେନ ନୃପସତ୍ତମ। (ଗୀତା ପ୍ରॆସ୍). ↩︎