പ്രവേശ
।। ഓം ഓം നമോ നാരായണായ।। ശ്രീ വേദവ്യാസായ നമഃ ।।
ശ്രീ കൃഷ്ണദ്വൈപായന വേദവ്യാസ വിരചിത
ശ്രീ മഹാഭാരത
ശാംതി പര്വ
മോക്ഷധര്മ പര്വ
അധ്യായ 329
സാര
അഗ്നി മത്തു സോമരു ഹേഗെ ഏകയോനിഗളാദരു എന്നുവ അര്ജുനന പ്രശ്നെഗെ ശ്രീകൃഷ്ണനു സൃഷ്ടിയ സമയദല്ലി സോമ-അഗ്നിയരു ബ്രഹ്മനിംദ ഹുട്ടിദുദന്നു വര്ണിസി, ബ്രാഹ്മണര മഹാത്മെയന്നു അനേക നിദര്ശനഗള മൂലക വര്ണിസിദുദു (1-50).
12329001 അര്ജുന ഉവാച।
12329001a അഗ്നീഷോമൌ കഥം പൂര്വമേകയോനീ പ്രവര്തിതൌ।
12329001c ഏഷ മേ സംശയോ ജാതസ്തം ചിംധി മധുസൂദന।।
അര്ജുനനു ഹേളിദനു: “മധുസൂദന! ഹിംദെ അഗ്നി-സോമരു ഹേഗെ ഏകയോനിഗളാദരു? നനഗെ ഈ സംശയവുംടാഗിദെ. ഇദന്നു നിവാരിസു!”
12329002 ശ്രീഭഗവാനുവാച।
12329002a ഹംത തേ വര്തയിഷ്യാമി പുരാണം പാംഡുനംദന।
12329002c ആത്മതേജോദ്ഭവം പാര്ഥ ശൃണുഷ്വൈകമനാ മമ।।
ശ്രീഭഗവംതനു ഹേളിദനു: “പാംഡുനംദന! പാര്ഥ! നന്ന തേജസ്സിനിംദലേ ഹുട്ടിദ പുരാണവന്നു ഹേളുത്തേനെ. ഏകമനസ്കനാഗി കേളു.
12329003A സംപ്രക്ഷാലനകാലേഽതിക്രാംതേ ചതുര്ഥേ യുഗസഹസ്രാംതേ।
12329003B അവ്യക്തേ സര്വഭൂതപ്രലയേ സ്ഥാവരജംഗമേ।
12329003C ജ്യോതിര്ധരണിവായുരഹിതേഽംധേ തമസി ജലൈകാര്ണവേ ലോകേ।
12329003D തമ ഇത്യേവാഭിഭൂതേഽസംജ്ഞകേഽദ്വിതീയേ പ്രതിഷ്ഠിതേ।
12329003E നൈവ രാത്ര്യാം ന ദിവസേ ന സതി നാസതി ന വ്യക്തേ നാവ്യക്തേ വ്യവസ്ഥിതേ।
12329003F ഏതസ്യാമവസ്ഥായാം നാരായണഗുണാശ്രയാദക്ഷയാദജരാദനിംദ്രിയാദ- ഗ്രാഹ്യാദസംഭവാത്ത്യാദഹിംസ്രാല്ലലാമാദ്വിവിധപ്രവൃത്തിവിശേ- ഷത്।
12329003G അക്ഷയാദജരാമരാദമൂര്തിതഃ സര്വവ്യാപിനഃ സര്വകര്തുഃ ശാശ്വതാത്തമസഃ പുരുഷഃ പ്രാദുര്ഭൂതോ ഹരിരവ്യയഃ।।
നാല്കു സഹസ്ര യുഗഗള അംത്യദല്ലി പ്രലയകാലവു സംഭവിസിദ്ദിതു. സ്ഥാവരജംഗമാത്മക സര്വഭൂതഗളൂ അവ്യക്തദല്ലി ലയഹൊംദിദ്ദവു. പൃഥ്വീ-തേജസ്സു-വായുഗള രഹിതവാദ കുരുഡാദ കത്തലെയ ലോകദല്ലി കേവല ജലദ രാശിയു ആവരിസികൊംഡിത്തു. തമ എംദു സംജ്ഞിതവാഗിദ്ദ അദൊംദേ ഇദ്ദിതു. ആഗ രാത്രിയിരലില്ല. ദിവസവിരലില്ല. യാവുദൂ ഇരലില്ല. ഇല്ലദിരലില്ല. വ്യക്തവാഗലീ അവ്യക്തവാഗലീ ഇരലില്ല. ഈ അവസ്ഥെയല്ലി ഗുണാശ്രയ, അക്ഷയ, അജര, ഇംദ്രിയഗളിഗെ അഗ്രാഹ്യ, അസംഭവ, അഹിംസ, സുംദര, അക്ഷയ അജര അമര നാരായണനിംദ സര്വവ്യാപീ, സര്വകര്തു, ശാശ്വതവാഗി ബെളകിദ്ദ ഹരി അവ്യയ പുരുഷനു പ്രാദുര്ഭവിസിദനു.
12329004A നിദര്ശനമപി ഹ്യത്ര ഭവതി।
12329004B നാസീദഹോ ന രാത്രിരാസീത്।
12329004C ന സദാസീന്നാസദാസീത്।
12329004D തമ ഏവ പുരസ്താദഭവദ്വിശ്വരൂപമ്।
12329004E സാ വിശ്വസ്യ ജനനീത്യേവമസ്യാര്ഥോഽനുഭാഷ്യതേ1।।
ഇദര കുരിതാദ നിദര്ശനവൂ ഇദെ. പ്രളയ കാലദല്ലി ഹഗലൂ ഇരലില്ല. രാത്രിയൂ ഇരലില്ല. സത്തൂ ഇരലില്ല. അസത്തൂ ഇരലില്ല. കേവല തമസ്സേ ഇദ്ദിതു. അദു വിശ്വരൂപവാഗിത്തു. ആ രാത്രിയേ വിശ്വദ ജനനിയെംദു ഇദര അര്ഥ. ഇദന്നു ഹാഗെയേ തിളിദുകൊള്ളബേകു.
12329005A തസ്യേദാനീം തമഃസംഭവസ്യ പുരുഷസ്യ പദ്മയോനേര്ബ്രഹ്മണഃ പ്രാദുര്ഭാവേ സ പുരുഷഃ പ്രജാഃ സിസൃക്ഷമാണോ നേത്രാഭ്യാമഗ്നീഷോമൌ സസര്ജ।
12329005B തതോ ഭൂതസര്ഗേ പ്രവൃത്തേ പ്രജാക്രമവശാദ് ബ്രഹ്മക്ഷത്രമുപാതിഷ്ഠത്।
12329005C യഃ സോമസ്തദ്ബ്രഹ്മ യദ്ബ്രഹ്മ തേ ബ്രാഹ്മണാഃ।
12329005D യോഽഗ്നിസ്തത് ക്ഷത്രം ക്ഷത്രാദ്ബ്രഹ്മ ബലവത്തരമ്।
12329005E കസ്മാദിതി ലോകപ്രത്യക്ഷഗുണമേതത്തദ്യഥാ।
12329005F ബ്രാഹ്മണേഭ്യഃ പരം ഭൂതം നോത്പന്നപൂര്വമ്।
12329005G ദീപ്യമാനേഽഗ്നൌ ജുഹോതീതി കൃത്വാ ബ്രവീമി।
12329005H ഭൂതസര്ഗഃ കൃതോ ബ്രഹ്മണാ ഭൂതാനി ച പ്രതിഷ്ഠാപ്യ ത്രൈലോക്യം ധാര്യത ഇതി।।
തമസ്സിനിംദ ഹുട്ടിദ പദ്മയോനി പുരുഷനിംദ ബ്രഹ്മനു പ്രാദുര്ഭവിസിദനു. ആ പുരുഷനു പ്രജെഗളന്നു സൃഷ്ടിസലു ബയസി തന്ന കണ്ണുഗളിംദ അഗ്നി-സോമരന്നു സൃഷ്ടിസിദനു. ഹാഗെ ഭൂതഗള സൃഷ്ടിയു പ്രാരംഭവാഗലു പ്രജാക്രമവാഗി ബ്രാഹ്മണ-ക്ഷത്രിയരു ഹുട്ടികൊംഡരു. സോമനേ ബ്രഹ്മനു. ബ്രഹ്മനേ ബ്രാഹ്മണരു. അഗ്നിയു ക്ഷത്രിയ. ആദരെ ക്ഷത്രിയത്വക്കിംതലൂ ബ്രാഹ്മണത്വവേ ബലവത്തരവാദുദു. ഇദു ഹീഗെ ഏകായിതെംദരെ ഇദു ലോകപ്രത്യക്ഷവാദ ഗുണവേ ആഗിദെ. ബ്രാഹ്മണനിഗിംതലൂ ശ്രേഷ്ഠഭൂതവു അദര ഹിംദെ ഹുട്ടിരലില്ല. ഉരിയുത്തിരുവ അഗ്നിയല്ലി ഹോമമാഡുത്താനെംദു ഹേളിദ്ദേനെ. ബ്രഹ്മനേ ഭൂതഗളന്നു സൃഷ്ടിസിദ്ദാനെ. ഭൂതഗളന്നു പ്രതിഷ്ഠാപിസി മൂരൂ ലോകഗളന്നു അദു ധരിസുത്തദെ.
12329006A മംത്രവാദോഽപി ഹി ഭവതി।
12329006B ത്വമഗ്നേ യജ്ഞാനാം ഹോതാ വിശ്വേഷാമ്।
12329006C ഹിതോ ദേവേഭിര്മാനുഷേ ജനേ ഇതി।
12329006D നിദര്ശനം ചാത്ര ഭവതി।
12329006E വിശ്വേഷാമഗ്നേ യജ്ഞാനാം ഹോതേതി।
12329006F ഹിതോ ദേവൈര്മാനുഷൈര്ജഗത ഇതി।
12329006G അഗ്നിര്ഹി യജ്ഞാനാം ഹോതാ കര്താ।
12329006H സ ചാഗ്നിര്ബ്രഹ്മ।।
ഈ വിഷയദല്ലി വേദവാക്യവൂ ഹീഗിദെ: “അഗ്നിയേ! നീനു യജ്ഞഗളല്ലി ഹോതൃവാഗിരുവെ. സംപൂര്ണ ദേവതെഗളിഗൂ മനുഷ്യരിഗൂ മത്തു ജഗത്തിഗൂ ഹിതൈഷിയാഗിരുവെ.” ഈ വിഷയദല്ലി നിദര്ശനവൂ ഇദെ. “അഗ്നിയേ! നീനു സകല വിധദ യജ്ഞഗളിഗൂ ഹോതൃവാഗിരുവെ. സമസ്ത ദേവതെഗളിഗൂ, മനുഷ്യരിംദ സഹിതവാദ ജഗത്തിഗൂ നീനു ഹിതൈഷിയാഗിരുവെ. അഗ്നിയേ യജ്ഞഗളല്ലി ഹോതൃവൂ കര്തനൂ ആഗിദ്ദാനെ. ഉഭയരൂപീ അഗ്നിയു ബ്രാഹ്മണനു.
12329007A ന ഹ്യ് ഋതേ മംത്രാദ്ധവനമസ്തി।
12329007B ന വിനാ പുരുഷം തപഃ സംഭവതി।
12329007C ഹവിര്മംത്രാണാം സംപൂജാ വിദ്യതേ ദേവമനുഷ്യാണാമനേന ത്വം ഹോതേതി നിയുക്തഃ।
12329007D യേ ച മാനുഷാ ഹോത്രാധികാരാസ്തേ ച।
12329007E ബ്രാഹ്മണസ്യ ഹി യാജനം വിധീയതേ ന ക്ഷത്രവൈശ്യയോര്ദ്വിജാത്യോഃ।
12329007F തസ്മാദ്ബ്രാഹ്മണാ ഹ്യഗ്നിഭൂതാ യജ്ഞാനുദ്വഹംതി।
12329007G യജ്ഞാ ദേവാംസ്തര്പയംതി ദേവാഃ പൃഥിവീം ഭാവയംതി।।
മംത്രവില്ലദേ ഹവനവാഗുവുദില്ല. പുരുഷനില്ലദേ തപസ്സാഗുവുദില്ല. മംത്രോക്ത ഹവിഃപ്രദാനദിംദ ദേവ-മനുഷ്യരു സത്കൃതരാഗുത്താരെ. ആദുദരിംദ നീനു ഹോതൃവെംദു നിയുക്തനാഗിരുവെ. മനുഷ്യരല്ലി ഹോതൃവിന അധികാരവു ബ്രാഹ്മണരിഗേ ഇദെ. ഏകെംദരെ ബ്രാഹ്മണനിഗെ യജ്ഞമാഡിസുവ വിധാനവു തിളിദിദെ. ദ്വിജാതിയവരേ ആദ ക്ഷത്രിയ-വൈശ്യരിഗെ ഈ അധികാരവില്ല. ആദുദരിംദ അഗ്നിഭൂതരാദ ബ്രാഹ്മണരേ യജ്ഞദ ഭാരവന്നു നിര്വഹിസുത്താരെ. യജ്ഞഗളിംദ ദേവതെഗളു തൃപ്തിഹൊംദുത്താരെ. ദേവതെഗളു പൃഥ്വിയന്നു സമൃദ്ധഗൊളിസുത്താരെ.
12329008A ശതപഥേ ഹി ബ്രാഹ്മണം ഭവതി।
12329008B അഗ്നൌ സമിദ്ധേ സ ജുഹോതി യോ വിദ്വാന് ബ്രാഹ്മണമുഖേ ദാനാഹുതിം ജുഹോതി।
12329008C ഏവമപ്യഗ്നിഭൂതാ ബ്രാഹ്മണാ വിദ്വാംസോഽഗ്നിം ഭാവയംതി।
12329008D അഗ്നിര്വിഷ്ണുഃ സര്വഭൂതാന്യനുപ്രവിശ്യ പ്രാണാന് ധാരയതി।
12329008E അപി ചാത്ര സനത്കുമാരഗീതാഃ ശ്ലോകാ ഭവംതി।।
ശതപഥ ബ്രാഹ്മണദല്ലിയൂ ഹീഗെ ഹേളലാഗിദെ. യാവ വിദ്വാംസനു ബ്രാഹ്മണന മുഖരൂപവാദ അഗ്നിയല്ലി ധാന്യഗള ആഹുതിയന്നു കൊഡുവനോ അവനു പ്രജ്വലിസുവ അഗ്നിയല്ലി ഹോമമാഡിദവനാഗുത്താനെ. ഹീഗെ ബ്രാഹ്മണരു അഗ്നിഭൂതരു. വിദ്വാംസരു അഗ്നിയന്നു ആരാധിസുത്താരെ. അഗ്നിയു വിഷ്ണുവു. സര്വഭൂതഗളന്നൂ പ്രവേശിസി പ്രാണഗളന്നു ധരിസുത്താനെ. ഇദക്കെ സംബംധിസിദംതെ സനത്കുമാരഗീതെയ ശ്ലോകഗളിവെ.
12329009a വിശ്വം ബ്രഹ്മാസൃജത്പൂര്വം സര്വാദിര്നിരവസ്കരമ്।
12329009c ബ്രഹ്മഘോഷൈര്ദിവം തിഷ്ഠംത്യമരാ ബ്രഹ്മയോനയഃ।।
ഹിംദെ എല്ലക്കൂ ആദിയല്ലി ബ്രഹ്മനു നിര്മല വിശ്വവന്നു സൃഷ്ടിസിദനു. ബ്രഹ്മയോനി ദേവതെഗളു ബ്രഹ്മഘോഷദിംദലേ അമരരാഗി ദിവദല്ലി നില്ലുത്താരെ.
12329010a ബ്രാഹ്മണാനാം മതിര്വാക്യം കര്മ ശ്രദ്ധാ തപാംസി ച।
12329010c ധാരയംതി മഹീം ദ്യാം ച ശൈത്യാദ്വാര്യമൃതം യഥാ।।
കാവഡിയു മനെയന്നു ഹേഗെ എത്തിഹിഡിദു നിംതിരുവുദോ ഹാഗെ ബ്രാഹ്മണര ബുദ്ധി, വാക്യ, കര്മ, ശ്രദ്ധെ മത്തു തപസ്സുഗളു ഭൂമി- ആകാശഗളന്നു ഹിഡിദു നിംതിരുത്തവെ.
12329011a നാസ്തി സത്യാത്പരോ ധര്മോ നാസ്തി മാതൃസമോ ഗുരുഃ।
12329011c ബ്രാഹ്മണേഭ്യഃ പരം നാസ്തി പ്രേത്യ ചേഹ ച ഭൂതയേ।।
സത്യക്കിംതലൂ ശ്രേഷ്ഠ ധര്മവില്ല. തായിഗെ സമനാദ ഗുരുവില്ല. ഇഹലോകദല്ലി അഥവാ പരലോകദല്ലി ബ്രാഹ്മണനിഗിംത ശ്രേഷ്ഠനാദവനു ഇല്ല.
12329012a നൈഷാമുക്ഷാ വര്ധതേ നോത വാഹാ ന ഗര്ഗരോ മഥ്യതേ സംപ്രദാനേ।
12329012c അപധ്വസ്താ ദസ്യുഭൂതാ ഭവംതി യേഷാം രാഷ്ട്രേ ബ്രാഹ്മണാ വൃത്തിഹീനാഃ।।
യാവ രാഷ്ട്രദല്ലി ബ്രാഹ്മണരു വൃത്തിഹീനരാഗിരുവരോ അല്ലി എത്തുഗളാഗലീ കുദുരെഗളാഗലീ ഭാരവന്നു ഹൊരുവുദില്ല. ബെണ്ണെയന്നാഗലീ മജ്ജിഗെയന്നാഗലീ കൊഡലു മൊസരു കഡെയുവ പാത്രെഗളൂ ഇരുവുദില്ല. അംതഹ രാജരു എല്ലരിംദ ധിക്കരിസല്പട്ടു ദസ്യുഗളംതാഗിബിഡുത്താരെ.
12329013A വേദപുരാണേതിഹാസപ്രാമാണ്യാന്നാരായണമുഖോദ്ഗതാഃ സര്വാത്മാനഃ സര്വകര്താരഃ സര്വഭാവനാശ്ച ബ്രാഹ്മണാഃ।
12329013B വാക്സമകാലം ഹി തസ്യ2 ദേവസ്യ വരപ്രദസ്യ ബ്രാഹ്മണാഃ പ്രഥമം പ്രാദുര്ഭൂതാ ബ്രാഹ്മണേഭ്യശ്ച ശേഷാ വര്ണാഃ പ്രാദുര്ഭൂതാഃ।
12329013C ഇത്ഥം ച സുരാസുരവിശിഷ്ടാ ബ്രാഹ്മണാ യദാ മയാ ബ്രഹ്മഭൂതേന പുരാ സ്വയമേവോത്പാദിതാഃ സുരാസുരമഹര്ഷയോ ഭൂതവിശേഷാഃ സ്ഥാപിതാ നിഗൃഹീതാശ്ച।।
ബ്രാഹ്മണരു നാരായണന മുഖദിംദ ഹുട്ടിദരെംദൂ മത്തു അവരു സര്വാത്മരൂ, സര്വകര്താരരൂ മത്തു സര്വഭാവനരൂ എംദു വേദ-പുരാണ-ഇതിഹാസഗളല്ലി പ്രമാണവിദെ. വാണിയ സമകാലദല്ലി വരപ്രദ ദേവ ബ്രഹ്മനിംദ പ്രഥമവാഗി ബ്രാഹ്മണരു പ്രാദുര്ഭവിസിദരു മത്തു അനംതര ഉളിദ വര്ണദവരു പ്രാദുര്ഭവിസിദരു. ഹീഗെ ബ്രാഹ്മണരു സുരാസുരരിഗിംതലൂ വിശിഷ്ടരാദവരു. ഹിംദെ സ്വയം നാനേ ബ്രഹ്മഭൂതനാഗി അവരന്നു സൃഷ്ടിസിദെനു. സുരാസുരമഹര്ഷിഗളേ മൊദലാദ ഭൂതവിശേഷഗളന്നു അവരേ സ്ഥാപിസിദരു മത്തു നിഗ്രഹിസിദരു.
12329014A അഹല്യാധര്ഷണനിമിത്തം ഹി ഗൌതമാദ്ധരിശ്മശ്രുതാമിംദ്രഃ പ്രാപ്തഃ।
12329014B കൌശികനിമിത്തം ചേംദ്രോ മുഷ്കവിയോഗം മേഷവൃഷണത്വം ചാവാപ।
12329014C അശ്വിനോര്ഗ്രഹപ്രതിഷേധോദ്യതവജ്രസ്യ പുരംദരസ്യ ച്യവനേന സ്തംഭിതോ ബാഹുഃ।
12329014D ക്രതുവധപ്രാപ്തമന്യുനാ ച ദക്ഷേണ ഭൂയസ്തപസാ ചാത്മാനം സംയോജ്യ നേത്രാകൃതിരന്യാ ലലാടേ രുദ്രസ്യോത്പാദിതാ।।
അഹല്യെയന്നു കാഡിസിദ കാരണക്കാഗി ഇംദ്രനു ഗൌതമനിംദ ഹസിരു ബണ്ണദ ഗഡ്ഡ-മീസെഗളന്നു ഹൊംദിദനു. കൌശിക ഗൌതമന കാരണദിംദലേ ഇംദ്രനു തന്ന വൃഷണഗളന്നു കളെദുകൊംഡു മേഷവൃഷണഗളന്നു പഡെദുകൊംഡനു. അശ്വിനീ ദേവതെഗളിഗെ നിയതവാഗിദ്ദ യജ്ഞഭാഗവന്നു തഡെയലു വജ്രവന്നു ഹിഡിദെത്തിദ്ദ പുരംദരന ബാഹുഗളന്നു ച്യവനനു സ്തംഭിസിദനു. തന്ന ക്രതുവു വിധ്വസ്തവാദുദക്കാഗി കോപഗൊംഡ ദക്ഷനു കഠോര തപസ്സിന മൂലക രുദ്രന ഹണെയല്ലി മത്തൊംദു കണ്ണു ഹുട്ടുവംതെ മാഡിദനു.
12329015A ത്രിപുരവധാര്ഥം ദീക്ഷാമഭ്യുപഗതസ്യ രുദ്രസ്യോശനസാ ശിരസോ ജടാ ഉത്കൃത്യ പ്രയുക്താഃ।
12329015B തതഃ പ്രാദുര്ഭൂതാ ഭുജഗാഃ।
12329015C തൈരസ്യ ഭുജഗൈഃ പീഡ്യമാനഃ കംഠോ നീലതാമുപനീതഃ।
12329015D പൂര്വേ ച മന്വംതരേ സ്വായംഭുവേ നാരായണഹസ്തബംധഗ്രഹണാന്നീലകംഠത്വമേവ വാ।।
ത്രിപുരവധെഗാഗി രുദ്രനു ദീക്ഷാബദ്ധനാഗിരലു ഉശനസനു തന്ന ശിരസ്സിന ജടെഗളന്നു കിത്തു അഭിമംത്രിസി അവന മേലെ പ്രയോഗിസിദനു. കൂഡലേ അവുഗളിംദ സര്പഗളു പ്രാദുര്ഭവിസിദവു. രുദ്രന കുത്തിഗെയന്നു സുത്തി ആ സര്പഗളു പീഡിസലു അവന കംഠവു നീലി ബണ്ണവന്നു പഡെദുകൊംഡിതു. ഹിംദിന സ്വായംഭുവ മന്വംതരദല്ലി നാരായണനു തന്ന കൈഗളിംദ രുദ്രന കുത്തിഗെയന്നു ഹിഡിദിദ്ദുദരിംദലൂ അവനു നീലകംഠത്വവന്നു പഡെദുകൊംഡനു3.
12329016A അമൃതോത്പാദനേ പുരശ്ചരണതാമുപഗതസ്യാംഗിരസോ ബൃഹസ്പതേരുപസ്പൃശതോ ന പ്രസാദം ഗതവത്യഃ കിലാപഃ।
12329016B അഥ ബൃഹസ്പതിരപാം ചുക്രോധ।
12329016C യസ്മാന്മമോപസ്പൃശതഃ കലുഷീഭൂതാ ന പ്രസാദമുപഗതാസ്തസ്മാദദ്യപ്രഭൃതി ഝഷമകരമത്സ്യകച്ചപജംതുസംകീര്ണാഃ കലുഷീഭവതേതി।
12329016D തദാപ്രഭൃത്യാപോ യാദോഭിഃ സംകീര്ണാഃ സംവൃത്താഃ।।
അമൃതോത്പാദനെയ സമയദല്ലി അംഗിരസന മഗ ബൃഹസ്പതിയു പുരശ്ചരണെയ പ്രാരംഭദല്ലി ഉപസ്പര്ഷമാഡലു ഹോദാഗ ജലാശയഗളു പ്രസന്നവാഗിരലില്ല മത്തു സ്വച്ഛവാഗിയൂ ഇരലില്ല. ആഗ ബൃഹസ്പതിയു ജലാശയഗള മേലെ കുപിതഗൊംഡനു. “നാനു ആചമനമാഡലു ബംദ സമയദല്ലി നീവു കലുഷിതരാഗിദ്ദീരി. പ്രശാംതവാഗില്ല. ആദുദരിംദ നാനീഗ ശാപകൊഡുത്തിദ്ദേനെ. ഇംദിനിംദ നീവു മീനു, മൊസളെ, ആമെ ഇവേ മൊദലാദ ജംതുഗളിംദ കലുഷിതരാഗിരി” എംദു ശാപവന്നിത്തനു. അംദിനിംദ എല്ല ജലാശയഗളൂ ജലജംതുഗളിംദ തുംബിഹോഗിവെ.
12329017A വിശ്വരൂപോ വൈ ത്വാഷ്ട്രഃ പുരോഹിതോ ദേ വാനാമാസീത്സ്വസ്രീയോഽസുരാണാമ്।
12329017B സ പ്രത്യക്ഷം ദേവേഭ്യോ ഭാഗമദദത് പരോക്ഷമസുരേഭ്യഃ।।
ത്വഷ്ടൃവിന മഗ വിശ്വരൂപനു ദേവതെഗള പുരോഹിതനാഗിദ്ദനു. അവനു അസുരരിഗെ തംഗിയ മഗനാഗിദ്ദനു. അവനു പ്രത്യക്ഷവാഗി ദേവതെഗളിഗൂ മത്തു പരോക്ഷവാഗി അസുരരിഗൂ യജ്ഞഭാഗഗളന്നു കൊഡുത്തിദ്ദനു.
12329018A അഥ ഹിരണ്യകശിപും പുരസ്കൃത്യ വിശ്വരൂപമാതരം സ്വസാരമസുരാ വരമയാചംത।
12329018B ഹേ സ്വസരയം തേ പുത്രസ്ത്വാഷ്ട്രോ വിശ്വരൂപസ്ത്രിശിരാ ദേവാനാം പുരോഹിതഃ പ്രത്യക്ഷം ദേവേഭ്യോ ഭാഗമദദത്പരോക്ഷമസ്മാകമ്।
12329018C തതോ ദേവാ വര്ധംതേ വയം ക്ഷീയാമഃ।
12329018D തദേനം ത്വം വാരയിതുമര്ഹസി തഥാ യഥാസ്മാന് ഭജേദിതി।।
ഒമ്മെ അസുരരു ഹിരണ്യകശിപുവന്നു മുംദിരിസികൊംഡു തമ്മ തംഗി വിശ്വരൂപന തായിയല്ലി വരവന്നു കേളികൊംഡരു: “ഹേ തംഗിയേ! നിന്ന മത്തു ത്വഷ്ട്രുവിന പുത്ര ത്രിശിര വിശ്വരൂപനു ദേവതെഗള പുരോഹിതനു. അവനു ദേവതെഗളിഗെ പ്രത്യക്ഷവാഗി മത്തു നമഗെ പരോക്ഷവാഗി യജ്ഞഭാഗഗളന്നു നീഡുത്തിദ്ദാനെ. ഇദരിംദാഗി ദേവതെഗളു വര്ധിസുത്തിദ്ദാരെ മത്തു നാവു ക്ഷീണിസുത്തിദ്ദേവെ. നീനു ഇദന്നു നില്ലിസബേകു. അവനു നമ്മ കഡെ സേരുവംതെ മാഡബേകു.”
12329019A അഥ വിശ്വരൂപം നംദനവനമുപഗതം മാതോവാച।
12329019B പുത്ര കിം പരപക്ഷവര്ധനസ്ത്വം മാതുലപക്ഷം നാശയസി।
12329019C നാര്ഹസ്യേവം കര്തുമിതി।
12329019D സ വിശ്വരൂപോ മാതുര്വാക്യമനതിക്രമണീയമിതി മത്വാ സംപൂജ്യ ഹിരണ്യകശിപുമഗാത്।।
ആഗ നംദനവനദല്ലിദ്ദ വിശ്വരൂപനിഗെ മാതെയു ഹേളിദളു: “പുത്ര! നീനു ഏകെ ശത്രുപക്ഷവന്നു വര്ധിസുത്തിരുവെ മത്തു തായിയ പക്ഷവന്നു നാശഗൊളിസുത്തിദ്ദീയെ. ഹീഗെ മാഡുവുദു സരിയല്ല.” വിശ്വരൂപനു മാതൃവാക്യവന്നു അതിക്രമിസബാരദു എംദു തിളിദു അവളന്നു ഗൌരവിസി ഹിരണ്യകശിപുവിന ബളി ആഗമിസിദനു.
12329020A ഹൈരണ്യഗര്ഭാച്ച വസിഷ്ഠാദ്ധിരണ്യകശിപുഃ ശാപം പ്രാപ്തവാന്।
12329020B യസ്മാത്ത്വയാന്യോ വൃതോ ഹോതാ തസ്മാദസമാപ്തയജ്ഞസ്ത്വമപൂര്വാത്സത്ത്വജാതാദ്വധം പ്രാപ്സ്യസീതി।
12329020C തച്ചാപദാനാദ്ധിരണ്യകശിപുഃ പ്രാപ്തവാന്വധമ്।।
ആ കാരണക്കാഗി ഹിരണ്യഗര്ഭന മഗ വസിഷ്ഠനു ഹിരണ്യകശിപുവിഗെ ശാപവന്നിത്തനു: “നീനു അന്യനന്നു ഹോതൃവന്നാഗി ആരിസികൊംഡിദുദരിംദ ഈ യജ്ഞവു സമാപ്തവാഗുവുദരൊളഗെ അപൂര്വവാദൊംദു പ്രാണിയിംദ വധെയന്നു പഡെദുകൊള്ളുത്തീയെ!” എംദു. ആ ശാപദിംദാഗി ഹിരണ്യകശിപുവു വധിസല്പട്ടനു.
12329021A വിശ്വരൂപോ മാതൃപക്ഷവര്ധനോഽത്യര്ഥം തപസ്യഭവത്।
12329021B തസ്യ വ്രതഭംഗാര്ഥമിംദ്രോ ബഹ്വീഃ ശ്രീമത്യോഽപ്സരസോ നിയുയോജ।
12329021C താശ്ച ദൃഷ്ട്വാ മനഃ ക്ഷുഭിതം തസ്യാഭവത്താസു ചാപ്സരഃസു നചിരാദേവ സക്തോഽഭവത്।
12329021D സക്തം ചൈനം ജ്ഞാത്വാപ്സരസ ഊചുര്ഗച്ചാമഹേ വയം യഥാഗതമിതി।।
അനംതര വിശ്വരൂപനു മാതൃപക്ഷദ വര്ധനെഗാഗി തപസ്സന്നു തപിസിദനു. അവന വ്രതഭംഗവന്നുംടുമാഡലു ഇംദ്രനു അനേക ശ്രീമതി അപ്സരെയരന്നു നിയോജിസിദനു. അവരന്നു നോഡി അവന മനസ്സു ക്ഷോഭെഗൊംഡിതു. കൂഡലേ ആ അപ്സരെയരല്ലി അവന മനസ്സു അനുരക്തഗൊംഡിതു. അവനു തമ്മല്ലി ആസക്തനാഗിദ്ദാനെ എംദു തിളിദ അപ്സരെയരു “നാവു എല്ലിംദ ബംദിദ്ദെവോ അല്ലിഗെ ഹോഗുത്തേവെ” എംദരു.
12329022A താസ്ത്വാഷ്ട്ര ഉവാച।
12329022B ക്വ ഗമിഷ്യഥ ആസ്യതാം താവന്മയാ സഹ ശ്രേയോ ഭവിഷ്യതീതി।
12329022C താസ്തമബ്രുവന്।
12329022D വയം ദേവസ്ത്രിയോഽപ്സരസ ഇംദ്രം വരദം പുരാ പ്രഭവിഷ്ണും വൃണീമഹ ഇതി।।
ത്വാഷ്ട്രനു അവരിഗെ ഹേളിദനു: “എല്ലിഗെ ഹോഗുത്തിദ്ദീരി? നന്ന ബളിയേ ഇദ്ദുബിഡി. നിമഗെ ശ്രേയസ്സാഗുത്തദെ.” അവരു അവനിഗെ ഹേളിദരു: “നാവു ദേവസ്ത്രീയരാദ അപ്സരെയരു. ഹിംദെയേ നാവു വരദ പ്രഭവിഷ്ണു ഇംദ്രനന്നു വരിസിബിട്ടിദ്ദേവെ.”
12329023A അഥ താ വിശ്വരൂപോഽബ്രവീദദ്യൈവ സേംദ്രാ ദേവാ ന ഭവിഷ്യംതീതി।
12329023B തതോ മംത്രാന് ജജാപ।
12329023C തൈര്മംത്രൈഃ പ്രാവര്ധത ത്രിശിരാഃ।
12329023D ഏകേനാസ്യേന സര്വലോകേഷു ദ്വിജൈഃ ക്രിയാവദ്ഭിര്യജ്ഞേഷു സുഹുതം സോമം പപാവേകേനാപ ഏകേന സേംദ്രാന്ദേവാന്।
12329023E അഥേംദ്രസ്തം വിവര്ധമാനം സോമപാനാപ്യായിതസര്വഗാത്രം ദൃഷ്ട്വാ ചിംതാമാപേദേ।।
കൂഡലേ വിശ്വരൂപനു അവരിഗെ “ഈ ക്ഷണദല്ലിയേ ഇംദ്രസഹിതരാദ ദേവതെഗളല്ലി യാരൂ ഉളിയുവുദില്ല” എംദനു. അനംതര മംത്രഗളന്നു ജപിസിദനു. ആ മംത്രഗളിംദ അവന മൂരു തലെഗളൂ ബെളെദവു. ഒംദു മുഖദിംദ അവനു സര്വലോകഗളല്ലിരുവ ക്രിയാവംത ദ്വിജരു വിധിപൂര്വകവാഗി യജ്ഞഗളല്ലി ആഹുതിയന്നാഗി നീഡുത്തിദ്ദ സോമവന്നു, ഇന്നൊംദരിംദ നീരന്നു മത്തു മൂരനെയദരിംദ ഇംദ്രസഹിത ദേവതെഗള തേജസ്സന്നു ഹീരി കുഡിയുത്തിദ്ദനു. സോമപാനദിംദ വിശ്വരൂപന സര്വ ശരീരവൂ പരിപുഷ്ടവാഗുത്തിരുവുദന്നു ഇംദ്രനു നോഡി ചിംതിതനാദനു.
12329024A ദേവാശ്ച തേ സഹേംദ്രേണ ബ്രഹ്മാണമഭിജഗ്മുരൂചുശ്ച।
12329024B വിശ്വരൂപേണ സര്വയജ്ഞേഷു സുഹുതഃ സോമഃ പീയതേ।
12329024C വയമഭാഗാഃ സംവൃത്താഃ।
12329024D അസുരപക്ഷോ വര്ധതേ വയം ക്ഷീയാമഃ।
12329024E തദര്ഹസി നോ വിധാതും ശ്രേയോ യദനംതരമിതി।।
ഇംദ്രനൊംദിഗെ ദേവതെഗളു ബ്രഹ്മന ബളിസാരി ഹീഗെ ഹേളിദരു: “സര്വയജ്ഞഗളല്ലി ആഹുതിയന്നാഗിത്ത സോമവന്നു വിശ്വരൂപനു കുഡിയുത്തിദ്ദാനെ. നമഗെ യജ്ഞഗളല്ലി ഭാഗവേ ദൊരെയുത്തില്ല. അസുരപക്ഷവു വര്ധിസുത്തിദെ മത്തു നാവു ക്ഷീണിസുത്തിദ്ദേവെ. ഈ സമയദല്ലി നീനു നമഗെ ശ്രേയസ്സന്നുംടുമാഡബേകു.”
12329025A താന്ബ്രഹ്മോവാച ഋഷിര്ഭാര്ഗവസ്തപസ്തപ്യതേ ദധീചഃ।
12329025B സ യാച്യതാം വരം യഥാ കലേവരം ജഹ്യാത്।
12329025C തസ്യാസ്ഥിഭിര്വജ്രം ക്രിയതാമിതി।।
അവരിഗെ ബ്രഹ്മനു ഹീഗെ ഹേളിദനു: “ഭാര്ഗവ ഋഷി ദധീചനു തപസ്സന്നു തപിസുത്തിദ്ദാനെ. അവനു ശരീരത്യാഗമാഡുവംതെ വരവന്നു കേളികൊള്ളി. അവന അസ്ഥിയിംദ വജ്രവന്നു നിര്മിസിരി.”
12329026A ദേവാസ്തത്രാഗച്ചന്യത്ര ദധീചോ ഭഗവാന് ഋഷിസ്തപസ്തേപേ।
12329026B സേംദ്രാ ദേവാസ്തമഭിഗമ്യോചുര്ഭഗവംസ്തപസഃ കുശലമവിഘ്നം ചേതി।
12329026C താന്ദധീച ഉവാച സ്വാഗതം ഭവദ്ഭ്യഃ കിം ക്രിയതാമ്।
12329026D യദ്വക്ഷ്യഥ തത്കരിഷ്യാമീതി।
12329026E തേ തമബ്രുവന് ശരീരപരിത്യാഗം ലോകഹിതാര്ഥം ഭഗവാന്കര്തുമര്ഹതീതി।
12329026F അഥ ദധീചസ്തഥൈവാവിമനാഃ സുഖദുഃഖസമോ മഹായോഗീ ആത്മാനം സമാധായ ശരീരപരിത്യാഗം ചകാര।।
ആഗ ദേവതെഗളു ഭഗവാന് ഋഷി ദധീചിയു തപസ്സന്നു തപിസുത്തിദ്ദല്ലിഗെ ഹോദരു. ഇംദ്രനൊംദിഗെ ദേവതെഗളു അവനിഗെ “ഭഗവന്! നിന്ന തപസ്സു കുശലവാഗി അവിഘ്നവാഗി നഡെയുത്തിദെയേ?” എംദു കേളിദരു. അവരിഗെ ദധീചനു ഹേളിദനു: “സ്വാഗത! നിമഗെ നാനു ഏനു മാഡലി? നീവു ഹേളിദുദന്നു നാനു മാഡുത്തേനെ.” ആഗ അവരു “ലോകഹിതാര്ഥക്കാഗി നീനു ശരീര പരിത്യാഗ മാഡബേകു” എംദു ഹേളിദരു. കൂഡലേ സുഖദുഃഖഗളന്നു സമനാഗി കാണുത്തിദ്ദ മഹായോഗീ ദധീചനു സ്വല്പവൂ വിമനസ്കനാഗദേ ആത്മവന്നു പരമാത്മനല്ലി വിലീനഗൊളിസി ശരീര പരിത്യാഗ മാഡിദനു.
12329027A തസ്യ പരമാത്മന്യവസൃതേ താന്യസ്ഥീനി ധാതാ സംഗൃഹ്യ വജ്രമകരോത്।
12329027B തേന വജ്രേണാഭേദ്യേനാപ്രധൃഷ്യേണ ബ്രഹ്മാസ്ഥിസംഭൂതേന വിഷ്ണുപ്രവിഷ്ടേനേംദ്രോ വിശ്വരൂപം ജഘാന।
12329027C ശിരസാം ചാസ്യ ചേദനമകരോത്।
12329027D തസ്മാദനംതരം വിശ്വരൂപഗാത്രമഥനസംഭവം ത്വഷ്ട്രോത്പാദിതമേവാരിം വൃത്രമിംദ്രോ ജഘാന।।
അവനു പരമാത്മനല്ലി ലീനനാദ നംതര ധാതനു അവന അസ്ഥിഗളന്നു സംഗ്രഹിസി അദരിംദ വജ്രവന്നു നിര്മിസിദനു. അഭേദ്യവാദ, എദുരിസലു അസാധ്യവാദ, ബ്രാഹ്മണന അസ്ഥിയിംദ മാഡല്പട്ടിദ്ദ, വിഷ്ണുവു പ്രവേശിസിദ്ദ ആ വജ്രദിംദ ഇംദ്രനു വിശ്വരൂപനന്നു പ്രഹരിസിദനു. അവന മൂരു തലെഗളന്നൂ കത്തരിസിദനു. അദര നംതര ത്വഷ്ട്രനു വിശ്വരൂപന ശരീരവന്നു മഥിസി അദരിംദ വൃത്രനു ഹുട്ടിദനു. അവനന്നൂ കൂഡ ഇംദ്രനു വജ്രായുധദിംദ സംഹരിസിദനു.
12329028A തസ്യാം ദ്വൈധീഭൂതായാം ബ്രഹ്മവധ്യായാം ഭയാദിംദ്രോ ദേവരാജ്യം പരിത്യജ്യ അപ്സു സംഭവാം ശീതലാം മാനസസരോഗതാം നലിനീം പ്രപേദേ।
12329028B തത്ര ചൈശ്വര്യയോഗാദണുമാത്രോ ഭൂത്വാ ബിസഗ്രംഥിം പ്രവിവേശ।।
ഈ രീതി എരഡു ബ്രഹ്മവധെഗള പാപഗളിംദ ഭയഗ്രസ്ഥനാഗി ഇംദ്രനു ദേവരാജ്യവന്നു പരിത്യജിസി ശീതല മാനസസരോവരദ നീരിനല്ലി ഹുട്ടിദ കമലദല്ലി സേരികൊംഡനു. തന്ന യോഗൈശ്വര്യദിംദ അണുരൂപനാഗി കമലദ ദംടിന ഗെണ്ണന്നു പ്രവേശിസിദനു.
12329029A അഥ ബ്രഹ്മവധ്യാഭയപ്രനഷ്ടേ ത്രൈലോക്യനാഥേ ശചീപതൌ ജഗദനീശ്വരം ബഭൂവ।
12329029B ദേവാന്രജസ്തമശ്ചാവിവേശ।
12329029C മംത്രാ ന പ്രാവര്തംത മഹര്ഷീണാമ്।
12329029D രക്ഷാംസി പ്രാദുരഭവന്।
12329029E ബ്രഹ്മ ചോത്സാദനം ജഗാമ।
12329029F അനിംദ്രാശ്ചാബലാ ലോകാഃ സുപ്രധൃഷ്യാ ബഭൂവുഃ।।
ബ്രഹ്മവധെയ ഭയദിംദ ത്രൈലോക്യനാഥ ശചീപതിയു പ്രനഷ്ടനാഗലു ജഗത്തിനല്ലി ഈശ്വരനേ ഇല്ലദംതായിതു. രജസ്തമോഗുണഗളു ദേവതെഗളന്നു ആവേശഗൊംഡവു. മഹര്ഷിഗള മംത്രഗളു മൊദലിനംതെ നഡെയുത്തിരലില്ല. രാക്ഷസരു ഹെച്ചികൊംഡരു. വേദഗള അധ്യയനവൂ നിംതുഹോയിതു. ഇംദ്രനില്ലദേ ലോകഗളു ദുര്ബലവാദവു. യാരു ബേകാദരൂ ഗെല്ലുവംതെ ആയിതു.
12329030A അഥ ദേവാ ഋഷയശ്ചായുഷഃ പുത്രം നഹുഷം നാമ ദേവരാജത്വേഽഭിഷിഷിചുഃ।
12329030B നഹുഷഃ പംചഭിഃ ശതൈര്ജ്യോതിഷാം ലലാടേ ജ്വലദ്ഭിഃ സര്വതേജോഹരൈസ്ത്രിവിഷ്ടപം പാലയാം ബഭൂവ।
12329030C അഥ ലോകാഃ പ്രകൃതിമാപേദിരേ സ്വസ്ഥാശ്ച ബഭൂവുഃ।।
ആഗ ദേവതെഗളൂ ഋഷിഗളൂ ആയുവിന പുത്ര നഹുഷനെന്നുവനിഗെ ദേവരാജത്വവന്നിത്തു അഭിഷേകിസിദരു. നഹുഷനു തന്ന ഹണെയല്ലി സമസ്തപ്രാണിഗള തേജസ്സന്നൂ അപഹരിസുവ സാമര്ഥ്യവിദ്ദ ഐദുനൂരു പ്രജ്വലിസുത്തിദ്ദ ജ്യോതിഗളന്നു ഹൊംദിദ്ദു ആ മഹാശക്തിയ മൂലക സ്വര്ഗരാജ്യവന്നു പരിപാലിസുത്തിദ്ദനു. ആഗ ലോകഗളു മൊദലിന സ്ഥിതിഗേ ബംദവു. സ്വസ്ഥഗൊംഡവു.
12329031A അഥോവാച നഹുഷഃ।
12329031B സര്വം മാം ശക്രോപഭുക്തമുപസ്ഥിതമൃതേ ശചീമിതി।
12329031C സ ഏവമുക്ത്വാ ശചീസമീപമഗമദുവാച ചൈനാമ്।
12329031D സുഭഗേഽഹമിംദ്രോ ദേവാനാം ഭജസ്വ മാമിതി।
12329031E തം ശചീ പ്രത്യുവാച।
12329031F പ്രകൃത്യാ ത്വം ധര്മവത്സലഃ സോമവംശോദ്ഭവശ്ച।
12329031G നാര്ഹസി പരപത്നീധര്ഷണം കര്തുമിതി।।
ഒമ്മെ നഹുഷനു ഹേളിദനു: “ശചിയൊബ്ബളന്നു ബിട്ടു ഇംദ്രനു ഉപഭോഗിസുത്തിദ്ദ സകല വസ്തുഗളൂ നന്ന ബളിബംദിവെ.” ഹീഗെ ഹേളി ശചിയ ബളിസാരി അവളിഗെ ഇദന്നു ഹേളിദനു: “സുഭഗേ! നാനു ദേവതെഗള ഇംദ്ര. നന്നന്നു സേവിസു.” അവനിഗെ ശചിയു ഉത്തരിസിദളു: “സ്വാഭാവികവാഗിയേ നീനു ധര്മവത്സലനാഗിരുവെ. സോമവംശദല്ലി ഹുട്ടിദ്ദീയെ കൂഡ. നിന്നംഥവനു പരപത്നിയന്നു കാഡുവുദു സരിയല്ല.”
12329032A താമഥോവാച നഹുഷഃ।
12329032B ഐംദ്രം പദമധ്യാസ്യതേ മയാ।
12329032C അഹമിംദ്രസ്യ രാജ്യരത്നഹരോ നാത്രാധര്മഃ കശ്ചിത് ത്വമിംദ്രഭുക്തേതി।
12329032D സാ തമുവാച।
12329032E അസ്തി മമ കിം ചിദ്വ്രതമപര്യവസിതമ്।
12329032F തസ്യാവഭൃഥേ ത്വാമുപഗമിഷ്യാമി കൈശ്ചിദേവാഹോഭിരിതി।
12329032G സ ശച്യൈവമഭിഹിതോ നഹുഷോ ജഗാമ।।
അവളിഗെ നഹുഷനു ഹേളിദനു: “നാനീഗ ഇംദ്രന പദവിയന്നു പഡെദുകൊംഡിദ്ദേനെ. നാനു ഇംദ്രന രാജ്യവന്നൂ രത്നഗളന്നൂ പഡെദിദ്ദേനെ. ഇംദ്രന ഭോഗവസ്തുവാദ നിന്നന്നൂ പഡെദുകൊള്ളുവുദരല്ലി അധര്മവേനൂ ഇല്ല.” അവളു അവനിഗെ ഹേളിദളു: “നന്നദൊംദു വ്രതവു നഡെയുത്തിദെ. അദര അവഭൃഥവാദ നംതര കെലവേ ദിനഗളല്ലി നിന്ന ബളി ബരുത്തേനെ”. ശചിയു ഹീഗെ ഹേളലു നഹുഷനു ഹിംദിരുഗിദനു.
12329033A അഥ ശചീ ദുഃഖശോകാര്താ ഭര്തൃദര്ശനലാലസാ നഹുഷഭയഗൃഹീതാ ബൃഹസ്പതിമുപാഗച്ചത്।
12329033B സ ച താമഭിഗതാം ദൃഷ്ട്വൈവ ധ്യാനം പ്രവിശ്യ ഭര്തൃകാര്യതത്പരാം ജ്ഞാത്വാ ബൃഹസ്പതിരുവാച।
12329033C അനേനൈവ വ്രതേന തപസാ ചാന്വിതാ ദേവീം വരദാമുപശ്രുതിമാഹ്വയ।
12329033D സാ തവേംദ്രം ദര്ശയിഷ്യതീതി।।
ആഗ ശചിയു ദുഃഖശോകാര്തളാഗി പതിയ ദര്ശനവന്നു ബയസി മത്തു നഹുഷന ഭയദിംദ പീഡിതളാഗി ബൃഹസ്പതിയ ബളിസാരിദളു. അവളു ആഗമിസിരുവുദന്നു കംഡു അവളു പതിയ കാര്യതത്പരളാഗിരുവുദന്നു തിളിദു ധ്യാനതത്പരനാഗി ബൃഹസ്പതിയു ഹേളിദനു: “ഇദേ വ്രതദിംദ മത്തു തപസ്സിനിംദ കൂഡിദവളാഗി ദേവി വരദെ ഉപശ്രുതിയന്നു ആഹ്വാനിസു. അവളു നിനഗെ ഇംദ്രനന്നു തോരിസുത്താളെ.”
12329034A സാഥ മഹാനിയമമാസ്ഥിതാ ദേവീം വരദാമുപശ്രുതിം മംത്രൈരാഹ്വയത്।
12329034B സോപശ്രുതിഃ ശചീസമീപമഗാത്।
12329034C ഉവാച ചൈനാമിയമസ്മി ത്വയോപഹൂതോപസ്ഥിതാ।
12329034D കിം തേ പ്രിയം കരവാണീതി।
12329034E താം മൂര്ധ്നാ പ്രണമ്യോവാച ശചീ ഭഗവത്യര്ഹസി മേ ഭര്താരം ദര്ശയിതും ത്വം സത്യാ മതാ ചേതി।
12329034F സൈനാം മാനസം സരോഽനയത്।
12329034G തത്രേംദ്രം ബിസഗ്രംഥിഗതമദര്ശയത്।।
ആഗ മഹാനിയമസ്ഥിതളാഗിദ്ദ ശചിയു വരദെ ദേവീ ഉപശ്രുതിയന്നു മംത്രപൂര്വകവാഗി ആഹ്വാനിസിദളു. ഉപശ്രുതിയു ശചിയ ബളിബംദു ഹേളിദളു: “നിന്നിംദ കരെയല്പട്ട നാനു ഇല്ലിഗെ ബംദിദ്ദേനെ. നിനഗെ പ്രിയവാദ ഏനന്നു മാഡലി?” ശചിയു അവളിഗെ തലെബാഗി നമസ്കരിസി ഹേളിദളു: “ഭഗവതി! നീനു സത്യവൂ മതിയൂ ആഗിരുവെ. നന്ന പതിയന്നു തോരിസികൊഡു.” അവളു ശചിയന്നു മാനസ സരോവരക്കെ കരെദൊയ്ദു അല്ലി കമലദ ദംടിന ഗണ്ണിനല്ലി അണുരൂപദല്ലിദ്ദ ഇംദ്രനന്നു തോരിസിദളു.
12329035A താമിംദ്രഃ പത്നീം കൃശാം ഗ്ലാനാം ച ദൃഷ്ട്വാ ചിംതയാം ബഭൂവ।
12329035B അഹോ മമ മഹദ്ദുഃഖമിദമദ്യോപഗതമ്।
12329035C നഷ്ടം ഹി മാമിയമന്വിഷ്യോപാഗമദ്ദുഃഖാര്തേതി।
12329035D താമിംദ്ര ഉവാച കഥം വര്തയസീതി।
12329035E സാ തമുവാച।
12329035F നഹുഷോ മാമാഹ്വയതി।
12329035G കാലശ്ചാസ്യ മയാ കൃത ഇതി।।
കൃശളൂ, ദുര്ബലളൂ ആഗിദ്ദ പത്നിയന്നു നോഡി ഇംദ്രനു ചിംതാപരനാദനു. “അയ്യോ! നനഗെ ഈ മഹാദുഃഖവു ഒദഗി ബംദിതല്ല! കളെദുഹോഗിദ്ദ നന്നന്നു ഹുഡുകികൊംഡു അതിദുഃഖിതളാഗിരുവ ഇവളു ഇല്ലിഗെ ബംദിദ്ദാളല്ലാ!” ആഗ ഇംദ്രനു അവളിഗെ “നീനു ഹേഗിദ്ദീയെ?” എംദു കേളിദനു. ശചിയു അവനിഗെ ഹേളിദളു: “നഹുഷനു നന്നന്നു കരെയുത്തിദ്ദാനെ. ആദരെ നാനു അവനിംദ സ്വല്പ സമയവന്നു കേളിദ്ദേനെ.”
12329036A താമിംദ്ര ഉവാച।
12329036B ഗച്ച।
12329036C നഹുഷസ്ത്വയാ വാച്യോഽപൂര്വേണ മാമ് ഋഷിയുക്തേന യാനേന ത്വമധിരൂഢ ഉദ്വഹസ്വ।
12329036D ഇംദ്രസ്യ ഹി മഹാംതി വാഹനാനി മനസഃ പ്രിയാണ്യധിരൂഢാനി മയാ।
12329036E ത്വമന്യേനോപയാതുമര്ഹസീതി।
12329036F സൈവമുക്താ ഹൃഷ്ടാ ജഗാമ।
12329036G ഇംദ്രോഽപി ബിസഗ്രംഥിമേവാവിവേശ ഭൂയഃ।।
ഇംദ്രനു അവളിഗെ ഹേളിദനു: “ഹോഗു! നഹുഷനിഗെ നീനു ഇദന്നു ഹേളബേകു: “ഋഷിഗളിംദ ഹൊരല്പട്ട അപൂര്വ വാഹനവന്നേരി നന്ന ബളി ബാ. ഇംദ്രന മഹാ വാഹനഗളല്ലി കുളിതു മനഃസംതോഷവന്നു ഹൊംദിദ്ദേനെ. നീനു അന്യ യാനദല്ലി ബരബേകു.”” അദന്നു കേളി ശചിയു ഹൃഷ്ടളാഗി ഹിംദിരുഗിദളു. ഇംദ്രനാദരോ പുനഃ കമലഗ്രംഥിയന്നു പ്രവേശിസിദനു.
12329037A അഥേംദ്രാണീമഭ്യാഗതാം ദൃഷ്ട്വോവാച നഹുഷഃ പൂര്ണഃ സ കാല ഇതി।
12329037B തം ശച്യബ്രവീച്ചക്രേണ യഥോക്തമ്।
12329037C സ മഹര്ഷിയുക്തം വാഹനമധിരൂഢഃ ശചീസമീപമുപാഗച്ചത്।।
ഇംദ്രാണിയു ആഗമിസിദുദന്നു കംഡു നഹുഷനു “കാലവു പൂര്ണവായിതു” എംദു ഹേളിദനു. ശചിയു അവനിഗെ ശക്രനു ഹേളിദംതെയേ ഹേളിദളു. നഹുഷനു മഹര്ഷിഗളു ഹൊത്ത വാഹനവന്നേരി ശചിയ ബളി ഹൊരടനു.
12329038A അഥ മൈത്രാവരുണിഃ കുംഭയോനിരഗസ്ത്യോ മഹര്ഷീന് വിക്രിയമാണാംസ്താന്നഹുഷേണാപശ്യത്।
12329038B പദ്ഭ്യാം ച തേനാസ്പൃശ്യത।
12329038C തതഃ സ നഹുഷമബ്രവീദകാര്യപ്രവൃത്ത പാപ പതസ്വ മഹീമ്।
12329038D സര്പോ ഭവ യാവദ്ഭൂമിര്ഗിരയശ്ച തിഷ്ഠേയുസ്താവദിതി।
12329038E സ മഹര്ഷിവാക്യസമകാലമേവ തസ്മാദ്യാനാദവാപതത്।।
ആഗ നഹുഷനു വാഹനവന്നു ഹൊത്തിദ്ദ മൈത്രാവരുണി, കുംഭയോനി മഹര്ഷി അഗസ്ത്യനന്നു നോഡിദനു. അവനന്നു കാലിനിംദ മുട്ടിദനു കൂഡ. ആഗ അവനു നഹുഷനിഗെ ഹേളിദനു: “അകാര്യപ്രവൃത്ത! പാപി! ഭൂമിയ മേലെ ബീളു. എല്ലിയവരിഗെ ഭൂമി-ഗിരിഗളിരുത്തവെയോ അല്ലിയവരെഗെ സര്പവാഗിയേ ഇരു.” ആ മഹര്ഷിയു തന്ന മാതന്നു മുഗിസുത്തിദ്ദംതെയേ അവനു യാനദിംദ കെളഗെ ബിദ്ദനു.
12329039A അഥാനിംദ്രം പുനസ്ത്രൈലോക്യമഭവത്।
12329039B തതോ ദേവാ ഋഷയശ്ച ഭഗവംതം വിഷ്ണും ശരണമിംദ്രാര്ഥേഽഭിജഗ്മുഃ।
12329039C ഊചുശ്ചൈനം ഭഗവന്നിംദ്രം ബ്രഹ്മവധ്യാഭിഭൂതം ത്രാതുമര്ഹസീതി।
12329039D തതഃ സ വരദസ്താനബ്രവീദശ്വമേധം യജ്ഞം വൈഷ്ണവം ശക്രോഽഭിയജതു।
12329039E തതഃ സ്വം സ്ഥാനം പ്രാപ്സ്യതീതി।।
പുനഃ ത്രൈലോക്യദല്ലി ഇംദ്രനില്ലദംതായിതു. ആഗ ദേവതെഗളു മത്തു ഋഷിഗളു ഇംദ്രനിഗാഗി ഭഗവംത വിഷ്ണുവിന മൊരെഹൊക്കരു. “ഭഗവന്! ബ്രഹ്മവധെയിംദ പീഡിതനാഗിരുവ ഇംദ്രനന്നു പാരുമാഡബേകു” എംദു അവനല്ലി കേളികൊംഡരു. ആഗ ആ വരദനു അവരിഗെ ഹേളിദനു: “വൈഷ്ണവ യജ്ഞ അശ്വമേധവന്നു മാഡലി. അദരിംദ ശക്രനിഗെ ജയവാഗുത്തദെ. അനംതര അവനു തന്ന സ്ഥാനവന്നു പഡെദുകൊള്ളുത്താനെ.”
12329040A തതോ ദേവാ ഋഷയശ്ചേംദ്രം നാപശ്യന്യദാ തദാ ശചീമൂചുര്ഗച്ച സുഭഗേ ഇംദ്രമാനയസ്വേതി।
12329040B സാ പുനസ്തത്സരഃ സമഭ്യഗച്ചത്।
12329040C ഇംദ്രശ്ച തസ്മാത്സരസഃ സമുത്ഥായ ബൃഹസ്പതിമഭിജഗാമ।
12329040D ബൃഹസ്പതിശ്ചാശ്വമേധം മഹാക്രതും ശക്രായാഹരത്।
12329040E തതഃ കൃഷ്ണസാരംഗം മേധ്യമശ്വമുത്സൃജ്യ വാഹനം തമേവ കൃത്വാ ഇംദ്രം മരുത്പതിം ബൃഹസ്പതിഃ സ്വസ്ഥാനം പ്രാപയാമാസ।।
അനംതര ദേവതെഗളു മത്തു ഋഷിഗളു ഇംദ്രനന്നു കാണദേ ശചിഗെ “സുഭഗേ! ഹോഗു! ഇംദ്രനന്നു കരെദുകൊംഡു ബാ!” എംദു ഹേളിദരു. അവളു പുനഃ ആ സരോവരദ ബളി ബംദളു. ഇംദ്രനാദരോ ആ സരോവരദിംദ മേലെദ്ദു ബൃഹസ്പതിയ ബളിസാരിദനു. ബൃഹസ്പതിയു ശക്രന മൂലക മഹാക്രതു അശ്വമേധവന്നു മാഡിസിദനു. ആഗ ബൃഹസ്പതിയു കൃഷ്ണസാരംഗവര്ണദ മേധ്യാശ്വവന്നു ബിട്ടിദ്ദനു. അദന്നേ വാഹനവന്നാഗി മാഡി അവനു മരുത്പതി ഇംദ്രനന്നു സ്വസ്ഥാനദല്ലി പ്രതിഷ്ഠാപിസിദനു.
12329041A തതഃ സ ദേവരാഡ്ദേവൈരൃഷിഭിഃ സ്തൂയമാനസ്ത്രിവിഷ്ടപസ്ഥോ നിഷ്കല്മഷോ ബഭൂവ।
12329041B ബ്രഹ്മവധ്യാം ചതുര്ഷു സ്ഥാനേഷു വനിതാഗ്നിവനസ്പതിഗോഷു വ്യഭജത്।
12329041C ഏവമിംദ്രോ ബ്രഹ്മതേജഃപ്രഭാവോപബൃംഹിതഃ ശത്രുവധം കൃത്വാ സ്വസ്ഥാനം പ്രാപിതഃ।।
അനംതര ദേവരാജനു ദേവതെഗളു മത്തു ഋഷിഗളിംദ സ്തുതിസല്പഡുത്താ ത്രിവിഷ്ടപദല്ലി നെലെസി നിഷ്കല്മഷനാദനു. ബ്രഹ്മവധെയന്നു നാല്കു സ്ഥാനഗളല്ലി – വനിതെയരു, അഗ്നി, വനസ്പതി മത്തു ഗോവുഗളല്ലി വിഭജിസിദനു. ഹീഗെ ഇംദ്രനു ബ്രഹ്മതേജസ്സിന പ്രഭാവദിംദ വൃദ്ധിയന്നു ഹൊംദി ശത്രുവധെഗൈദു സ്വസ്ഥാനദല്ലി നെലെസിദനു.
12329042A ആകാശഗംഗാഗതശ്ച പുരാ ഭരദ്വാജോ മഹര്ഷിരുപാസ്പൃശംസ്ത്രീന് ക്രമാന് ക്രമതാ വിഷ്ണുനാഭ്യാസാദിതഃ।
12329042B സ ഭരദ്വാജേന സസലിലേന പാണിനോരസി താഡിതഃ സലക്ഷണോരസ്കഃ സംവൃത്തഃ।।
ഹിംദെ മഹര്ഷി ഭരദ്വാജനു ആകാശഗംഗെഗെ ഹോഗി ആചമന മാഡുത്തിദ്ദാഗ മൂരു ഹെജ്ജെഗളിംദ മൂരു ലോകഗളന്നൂ അളെയുത്തിദ്ദ മഹാവിഷ്ണുവു അല്ലിഗെ ബംദനു. ആഗ ഭരദ്വാജനു ആചമന ജലദിംദ കൂഡിദ്ദ തന്ന കൈയിംദ അവന വക്ഷഃസ്ഥളവന്നു പ്രഹരിസിദനു. അദരിംദ മഹാവിഷ്ണുവിന വക്ഷഃസ്ഥളദ മേലെ ഗുരുതായിതു.
12329043A ഭൃഗുണാ മഹര്ഷിണാ ശപ്തോഽഗ്നിഃ സര്വഭക്ഷത്വമുപനീതഃ।।
മഹര്ഷി ഭൃഗുവിനിംദ ശപിതനാദ അഗ്നിയു സര്വഭക്ഷത്വവന്നു പഡെദുകൊംഡനു.
12329044A അദിതിര്വൈ ദേവാനാമന്നമപചദേതദ് ഭുക്ത്വാസുരാന് ഹനിഷ്യംതീതി।
12329044B തത്ര ബുധോ വ്രതചര്യാസമാപ്താവാഗച്ചത്।
12329044C അദിതിം ചാവോചദ്ഭിക്ഷാം ദേഹീതി।
12329044D തത്ര ദേവൈഃ പൂര്വമേതത്പ്രാശ്യം നാന്യേനേത്യദിതിര്ഭിക്ഷാം നാദാത്।
12329044E അഥ ഭിക്ഷാപ്രത്യാഖ്യാനരുഷിതേന ബുധേന ബ്രഹ്മഭൂതേന വിവസ്വതോ ദ്വിതീയേ ജന്മന്യംഡസംജ്ഞിതസ്യാംഡം മാരിതമദിത്യാഃ।
12329044F സ മാര്തംഡോ വിവസ്വാനഭവച്ച്രാദ്ധദേവഃ।।
ദേവതെഗളു ഭുംജിസി അസുരരന്നു സംഹരിസബേകെംദു അദിതിയു അന്നവന്നു ബേയിസുത്തിദ്ദളു. അല്ലിഗെ വ്രതചര്യഗളന്നു മുഗിസിദ ബുധനു ആഗമിസിദനു. “ഭിക്ഷാംദേഹീ” എംദു അദിതിഗെ ഹേളിദനു. തന്ന അന്നവന്നു മൊദലു ദേവതെഗളു ഭുംജിസബേകു. ബേരെ യാരൂ അദന്നു തിന്നബാരദു എംദു അദിതിയു അവനിഗെ ഭിക്ഷവന്നു നീഡലില്ല. ഭിക്ഷെയു സിഗദിദ്ദ രോഷദിംദ ബ്രഹ്മഭൂത ബുധനു “അംഡ എന്നുവ വിവസ്വതന എരഡനെയ ജന്മദ സമയദല്ലി തായി അദിതിഗെ ഉദരപീഡെയാഗുത്തദെ” എംദു ശാപവന്നിത്തനു. ശ്രാദ്ധദേവ വിവസ്വാനനു മാര്തംഡനാദനു.
12329045A ദക്ഷസ്യ വൈ ദുഹിതരഃ ഷഷ്ടിരാസന്।
12329045B താഭ്യഃ കശ്യപായ ത്രയോദശ പ്രാദാദ്ദശ ധര്മായ ദശ മനവേ സപ്തവിംശതിമിംദവേ।
12329045C താസു തുല്യാസു നക്ഷത്രാഖ്യാം ഗതാസു സോമോ രോഹിണ്യാമഭ്യധികാം പ്രീതിമകരോത്।
12329045D തതസ്താഃ ശേഷാഃ പത്ന്യ ഈര്ഷ്യാവത്യഃ പിതുഃ സമീപം ഗത്വേമമര്ഥം ശശംസുഃ।
12329045E ഭഗവന്നസ്മാസു തുല്യപ്രഭാവാസു സോമോ രോഹിണീമധികം ഭജതീതി।
12329045F സോഽബ്രവീദ്യക്ഷ്മൈനമാവേക്ഷ്യതീതി।।
ദക്ഷനിഗെ അരവത്തു പുത്രിയരിദ്ദരു. അവരല്ലി ഹന്നെരഡു പുത്രിയരന്നു കശ്യപനിഗെ, ഹത്തു പുത്രിയരന്നു ധര്മനിഗെ, ഹത്തന്നു മനുവിഗെ മത്തു ഇപ്പത്തേളു പുത്രിയരന്നു ഇംദുവിഗെ കൊട്ടനു. സോമനു നക്ഷത്രഗളെംദു പ്രസിദ്ധരാഗിദ്ദ ഒംദേ തരനാഗിദ്ദ അവരല്ലി രോഹിണിയന്നു അധികവാഗി പ്രീതിസിദനു. ആഗ ഉളിദ പത്നിയരു ഈര്ഷെയിംദ തംദെയ സമീപഹോഗി ഇദന്നു ഹേളിദരു: “ഭഗവന്! നാവു സമാനപ്രഭാവവുള്ളവരാഗിദ്ദരൂ സോമനു രോഹിണിയന്നു അധികവാഗി പ്രീതിസുത്തിദ്ദാനെ.” അവനു “ചംദ്രനിഗെ ക്ഷയരോഗവു പ്രവേശിസലി!” എംദനു.
12329046A ദക്ഷശാപാത്സോമം രാജാനം യക്ഷ്മാവിവേശ।
12329046B സ യക്ഷ്മണാവിഷ്ടോ ദക്ഷമഗമത്।
12329046C ദക്ഷശ്ചൈനമബ്രവീന്ന സമം വര്തസ ഇതി।
12329046D തത്രര്ഷയഃ സോമമബ്രുവന് ക്ഷീയസേ യക്ഷ്മണാ।
12329046E പശ്ചിമസ്യാം ദിശി സമുദ്രേ ഹിരണ്യസരസ്തീര്ഥമ്।
12329046F തത്ര ഗത്വാത്മാനമഭിഷേചയസ്വേതി।
12329046G അഥാഗച്ചത്സോമസ്തത്ര ഹിരണ്യസരസ്തീര്ഥമ്।
12329046H ഗത്വാ ചാത്മനഃ സ്നപനമകരോത്।
12329046I സ്നാത്വാ ചാത്മാനം പാപ്മനോ മോക്ഷയാമാസ।
12329046J തത്ര ചാവഭാസിതസ്തീര്ഥേ യദാ സോമസ്തദാപ്രഭൃതി തീര്ഥം തത്പ്രഭാസമിതി നാമ്നാ ഖ്യാതം ബഭൂവ।
12329046K തച്ചാപാദദ്യാപി ക്ഷീയതേ സോമോഽമാവാസ്യാംതരസ്ഥഃ।
12329046L പൌര്ണമാസീമാത്രേഽധിഷ്ഠിതോ മേഘലേഖാപ്രതിച്ചന്നം വപുര്ദര്ശയതി।
12329046M മേഘസദൃശം വര്ണമഗമത്തദസ്യ ശശലക്ഷ്മ വിമലമഭവത്।।
ദക്ഷന ശാപദിംദാഗി ക്ഷയരോഗവു രാജാ സോമനന്നു പ്രവേശിസിതു. ക്ഷയദിംദ പീഡിത അവനു ദക്ഷന ബളി ഹോദനു. നീനു പത്നിയരല്ലി സമനാഗി വര്തിസദേ ഇദ്ദുദരിംദ ഹീഗായിതെംദു ഹേളിദനു. അല്ലിദ്ദ ഋഷിഗളു സോമനിഗെ ഹേളിദരു. “ക്ഷയരോഗദിംദ ക്ഷീണിസുത്തിരുവെ. പശ്ചിമ ദിക്കിന സമുദ്രതീരദല്ലി ഹിരണ്യസരോവരവെംബ തീര്ഥവിദെ. അല്ലി ഹോഗി സ്നാനമാഡു!” കൂഡലേ സോമനു ഹിരണ്യസരോവര തീര്ഥക്കെ ഹോദനു. ഹോഗി അല്ലി സ്നാനമാഡിദനു. സ്നാനമാഡി തന്നന്നു പാപരഹിതനന്നാഗി മാഡികൊംഡനു. യാവാഗ സോമനു ആ തീര്ഥദല്ലി സ്നാനമാഡി തന്ന പ്രഭെയന്നു പഡെദുകൊംഡനോ അംദിനിംദ ആ തീര്ഥവു പ്രഭാസ എംബ ഹെസരിനിംദ പ്രഖ്യാതവായിതു. ആ ശാപദിംദാഗി സോമനു ഈഗലൂ കൂഡ അമവാസ്യെയവരെഗെ ക്ഷീണിസുത്തിരുത്താനെ. പുനഃ ഹുണ്ണിമെയവരെഗെ വൃദ്ധിസുത്താനെ. അവന ശരീരവു മേഘദംതിരുവ ശ്യാമലവര്ണദ രേഖെയിംദ ആച്ഛാദിതവാഗിദെ. മേഘവര്ണദ മൊലദ ചിഹ്നെയു സ്പഷ്ടവാഗി കാണുത്തദെ.
12329047A സ്ഥൂലശിരാ മഹര്ഷിര്മേരോഃ പ്രാഗുത്തരേ ദിഗ്ഭാഗേ തപസ്തേപേ।
12329047B തസ്യ തപസ്തപ്യമാനസ്യ സര്വഗംധവഹഃ ശുചിര്വായുര്വിവായമാനഃ ശരീരമസ്പൃശത്।
12329047C സ തപസാ താപിതശരീരഃ കൃശോ വായുനോപവീജ്യമാനോ ഹൃദയപരിതോഷമഗമത്।
12329047D തത്ര തസ്യാനിലവ്യജനകൃതപരിതോഷസ്യ സദ്യോ വനസ്പതയഃ പുഷ്പശോഭാം ന ദര്ശിതവംത ഇതി സ ഏതാന് ശശാപ ന സര്വകാലം പുഷ്പവംതോ ഭവിഷ്യഥേതി।।
മഹര്ഷി സ്ഥൂലശിരനു മേരുവിന ഈശാന്യദിക്കിന പ്രദേശദല്ലി തപസ്സന്നു തപിസുത്തിദ്ദനു. അവനു തപസ്സന്നു തപിസുത്തിരലു സര്വഗംധഗളന്നൂ ഹൊത്തു ബീസുത്തിദ്ദ ശുചിയാദ വായുവു അവന ശരീവന്നു സ്പര്ശിസിതു. തപസ്സിനിംദ സംതപ്തനാഗിദ്ദ മത്തു ശരീരവു കൃശവാഗിദ്ദ അവനു സുഗംധയുക്ത വാതാവരണദിംദ പ്രഹൃഷ്ടനാദനു. അല്ലി ഹാഗെ ബീസണിഗെയംതെ ബീസുത്തിദ്ദ ഗാളിയിംദ താനു പരിതുഷ്ടനാദരൂ അല്ലിദ്ദ വനസ്പതിഗളു പുഷ്പഗളിംദ ശൊഭിസുത്തില്ലവെംദു സര്വകാലവൂ അവു പുഷ്പഭരിതവാഗദംതെ ശാപവന്നിത്തനു.
12329048A നാരായണോ ലോകഹിതാര്ഥം വഡവാമുഖോ നാമ മഹര്ഷിഃ പുരാഭവത്।
12329048B തസ്യ മേരൌ തപസ്തപ്യതഃ സമുദ്ര ആഹൂതോ നാഗതഃ।
12329048C തേനാമര്ഷിതേനാത്മഗാത്രോഷ്മണാ സമുദ്രഃ സ്തിമിതജലഃ കൃതഃ।
12329048D സ്വേദപ്രസ്യംദനസദൃശശ്ചാസ്യ ലവണഭാവോ ജനിതഃ।
12329048E ഉക്തശ്ചാപേയോ ഭവിഷ്യസി।
12329048F ഏതച്ച തേ തോയം വഡവാമുഖസംജ്ഞിതേന പീയമാനം മധുരം ഭവിഷ്യതി।
12329048G തദേതദദ്യാപി വഡവാമുഖസംജ്ഞിതേനാനുവര്തിനാ തോയം സാമുദ്രം പീയതേ।।
ഹിംദെ നാരായണനു ലൊകഹിതാര്ഥക്കാഗി വഡവാമുഖ എംബ ഹെസരിന മഹര്ഷിയാദനു. അവനു മേരു പര്വതദല്ലി തപസ്സന്നു തപിസുത്തിദ്ദാഗ സമുദ്രനന്നു ആഹ്വാനിസിദനു. ആദരെ സമുദ്രനു ബരലില്ല. അദരിംദ കുപിതനാദ അവനു തന്ന ശരീരദ ഉഷ്ണദിംദലേ സമുദ്രവന്നു സ്തിമിതഗൊളിസിദനു. ബെവരിന ഹനിയംത ലവണഭാവവന്നൂ ഉംടുമാഡിദനു. “നീനു കുഡിയലു അയോഗ്യനാഗുത്തീയെ! ആദരെ വഡവാമുഖവെംബ അഗ്നിയു കുഡിദ നിന്ന നീരു മധുരവാഗുത്തദെ” എംദനു. അവനു ഹേളിദംതെ വഡവാമുഖവെംബ അഗ്നിയു ഈഗലൂ കൂഡ സമുദ്രദ നീരന്നു കുഡിയുത്തദെ.
12329049A ഹിമവതോ ഗിരേര്ദുഹിതരമുമാം രുദ്രശ്ചകമേ।
12329049B ഭൃഗുരപി ച മഹര്ഷിര്ഹിമവംതമാഗമ്യാബ്രവീത് കന്യാമുമാം മേ ദേഹീതി।
12329049C തമബ്രവീദ്ധിമവാനഭിലഷിതോ വരോ രുദ്ര ഇതി।
12329049D തമബ്രവീദ് ഭൃഗുര്യസ്മാത്ത്വയാഹം കന്യാവരണകൃതഭാവഃ പ്രത്യാഖ്യാതസ്തസ്മാന്ന രത്നാനാം ഭവാന് ഭാജനം ഭവിഷ്യതീതി। 12329049E അദ്യപ്രഭൃത്യേതദവസ്ഥിതമൃഷിവചനമ്।।
ഗിരി ഹിമവതനു പുത്രി ഉമെയന്നു രുദ്രനിഗെ കൊഡലു ബയസിദ്ദനു. മഹര്ഷി ഭൃഗുവൂ കൂഡ ഹിമവംതന ബളി ആഗമിസി “കന്യെ ഉമെയന്നു നനഗെ കൊഡു” എംദു ഹേളിദനു. അവനിഗെ ഹിമവാനനു “രുദ്രനന്നു വരനന്നാഗി ബയസിദ്ദേനെ” എംദനു. ഭൃഗുവു അവനിഗെ ഹേളിദനു: “നാനു കന്യെയന്നു വരിസലു ഭാവനെയന്നിട്ടുകൊംഡു ബംദിദ്ദരൂ നന്നന്നു ഉപേക്ഷെമാഡിരുവെയാദുദരിംദ നീനു രത്നഗളിഗെ നിധിയാഗുവുദില്ല!” അംദിനിംദ ഋഷിവചനദംതെ ഹാഗെയേ ആയിതു.
12329050A തദേവംവിധം മാഹാത്മ്യം ബ്രാഹ്മണാനാമ്।
12329050B ക്ഷത്രമപി ശാശ്വതീമവ്യയാം പൃഥിവീം പത്നീമഭിഗമ്യ ബുഭുജേ।
12329050C തദേതദ്ബ്രഹ്മാഗ്നീഷോമീയമ്।
12329050D തേന ജഗദ്ധാര്യതേ।।
ബ്രാഹ്മണര മഹാത്മെയു അംഥഹുദു. ക്ഷത്രിയരൂ കൂഡ അവര അനുഗ്രഹദിംദലേ ഈ ശാശ്വതീ പൃഥ്വിയന്നു പത്നിയംതെ പരിഗ്രഹിസി ഉപഭോഗിസുത്താരെ. അദേ ബ്രഹ്മാഗ്നിഷോമീയവു. അദരിംദലേ ജഗത്തു നിംതിദെ.”
സമാപ്തി
ഇതി ശ്രീമഹാഭാരതേ ശാംതി പര്വണി മോക്ഷധര്മ പര്വണി നാരായണീയേ ഏകോനത്രിംശാധികത്രിശതതമോഽധ്യായഃ।।
ഇദു ശ്രീമഹാഭാരതദല്ലി ശാംതി പര്വദല്ലി മോക്ഷധര്മ പര്വദല്ലി നാരായണീയ എന്നുവ മുന്നൂരാഇപ്പത്തൊംഭത്തനേ അധ്യായവു.
-
സാ വിശ്വരൂപസ്യ രജനീ ഹി ഏവമസ്യാര്ഥോഽനുഭാഷ്യഃ।। (ഭാരത ദര്ശന). ↩︎
-
വാക്സംയമകാലേ ഹിതസ്യ (ഭാരത ദര്ശന). ↩︎
-
ബേരെ ബേരെ മന്വംതരഗളല്ലി ബേരെ ബേരെ രീതിഗളല്ലി ശിവനിഗെ നീലകംഠത്വവു പ്രാപ്തവായിതു ഇംദു ഇവു സൂചിസുത്തവെ. ഈഗിന വൈവസ്വത മന്വംതരദല്ലി ക്ഷീരസാഗരവന്നു ദേവ-ദാനവരു മഥനമാഡിദാഗ അദരിംദ ഹൊരബംദ വിഷവന്നു കുഡിദു അദന്നു തന്ന കൊരളിനല്ലിയേ നില്ലിസിദുദക്കാഗി ശിവന കംഠവു നീലവായിതു. ↩︎