294: වසිෂ්ඨකරාලජනකසංවාදඃ

ප්රවේශ

.. ඕං ඕං නමෝ නාරායණාය.. ශ්රී වේදව්යාසාය නමඃ ..

ශ්රී කෘෂ්ණද්වෛපායන වේදව්යාස විරචිත

ශ්රී මහාභාරත

ශාංති පර්ව

මෝක්ෂධර්ම පර්ව

අධ්යාය 294

සාර

යෝග මත්තු සාංඛ්ය ස්වරූපගළ වර්ණනෙ (1-49).

12294001 කරාලජනක උවාච.
12294001a නානාත්වෛකත්වමිත්යුක්තං ත්වයෛතදෘෂිසත්තම.
12294001c පශ්යාමි චාභිසංදිග්ධමේතයෝර්වෛ නිදර්ශනම්..

කරාලජනකනු හේළිදනු: “ඍෂිසත්තම! නීනු ක්ෂරවු අනේක රූපී මත්තු අක්ෂරවු ඒකරූපී එංදු හේළිදෙ. ආදරෙ ඉවෙරඩූ තත්ත්වගළ කුරිතු නීනු නීඩිද නිදර්ශනද කුරිතු ඉන්නූ සංදිග්ධතෙයන්නු කාණුත්තිද්දේනෙ.

12294002a තථාප්රබුද්ධබුද්ධාභ්යාං බුධ්යමානස්ය චානඝ.
12294002c ස්ථූලබුද්ධ්යා න පශ්යාමි තත්ත්වමේතන්න සංශයඃ..

අනඝ! නන්න මංදබුද්ධිය කාරණදිංදාගි යාරන්නු අජ්ඤානිගළු අනේකනෙංදූ ජ්ඤානිගළු ඒකනෙංදූ කාණුත්තාරෝ ආ පරමාත්මනනන්නු අරියදවනාගිද්දේනෙ. නන්න ඊ හේළිකෙයල්ලි ස්වල්පවූ සංශයවිල්ල.

12294003a අක්ෂරක්ෂරයෝරුක්තං ත්වයා යදපි කාරණම්.
12294003c තදප්යස්ථිරබුද්ධිත්වාත් ප්රනෂ්ටමිව මේ(අ)නඝ..

අනඝ! අක්ෂර මත්තු ක්ෂරගළන්නු තිළිදුකොළ්ළලු නීනු අනේක යුක්තිගළන්නු හේළිද්දීයෙ. ආදරූ නන්න බුද්ධියු අස්ථිරවාගිරුවුදරිංද නීනු හේළිදුදෙල්ලවූ මරෙතුහෝගුත්තිදෙ.

12294004a තදේතච්ච්රෝතුමිච්චාමි නානාත්වෛකත්වදර්ශනම්.
12294004c බුද්ධමප්රතිබුද්ධං ච බුධ්යමානං ච තත්ත්වතඃ..

ආදුදරිංද ආ නානාත්ව මත්තු ඒකත්වරූප දර්ශනවන්නු පුනඃ කේළබයසුත්තේනෙ. බුද්ධ (ජ්ඤානි) නු යාරු? අප්රතිබුද්ධ (ජ්ඤානහීන) නු යාරු? මත්තු බුද්ධ්යමාන (ජ්ඤේය) වු යාවුදු? ඉදර කුරිතු තත්ත්වතඃ හේළබේකු.

12294005a විද්යාවිද්යේ ච භගවන්නක්ෂරං ක්ෂරමේව ච.
12294005c සාංඛ්යං යෝගං ච කාර්ත්ස්න්යේන පෘථක්චෛවාපෘථක්ච හ..

භගවන්! නානු විද්යා, අවිද්යා, අක්ෂර, ක්ෂර, සාංඛ්ය මත්තු යෝගගළ කුරිතු ප්රත්යේක ප්රත්යේක වාගි සංපූර්ණවාගි තිළියබයසුත්තේනෙ.”

12294006 වසිෂ්ඨ උවාච.
12294006a හංත තේ සංප්රවක්ෂ්යාමි යදේතදනුපෘච්චසි.
12294006c යෝගකෘත්යං මහාරාජ පෘථගේව ශෘණුෂ්ව මේ..

වසිෂ්ඨනු හේළිදනු: “මහාරාජ! නිල්ලු! නීනු ඒනන්නු කේළිද්දීයෝ අදර කුරිතු හේළුත්තේනෙ. ඊග ප්රත්යේකවාගි යෝගසංබංධී කෘත්යද කුරිතු කේළු.

12294007a යෝගකෘත්යං තු යෝගානාං ධ්යානමේව පරං බලම්.
12294007c තච්චාපි ද්විවිධං ධ්යානමාහුර්වේදවිදෝ ජනාඃ..
12294008a ඒකාග්රතා ච මනසඃ ප්රාණායාමස්තථෛව ච.
12294008c ප්රාණායාමස්තු සගුණෝ නිර්ගුණෝ මනසස්තථා..

යෝගිගළිගෙ ධ්යානවේ පරම කර්තව්ය මත්තු පරම බල. වේදවිද ජනරු එරඩු විධද ධ්යානගළ කුරිතු හේළිද්දාරෙ. ඔංදු මනස්සින ඒකාග්රතෙ මතු ඉන්නොංදු ප්රාණායාම. ප්රාණායාමදල්ලියූ එරඩු ප්රකාරගළිවෙ: සගුණ මත්තු නිර්ගුණ. මනස්සින සංබංධවන්නු සගුණදොංදිගෙ ඉට්ටුකොංඩු මාඩුව ප්රාණායාමවු සගුණ ප්රාණායාම. මනස්සන්නු නිර්ගුණතත්ත්වදල්ලිරිසි මාඩුව ප්රාණායාමවු නිර්ගුණ ප්රාණායාම.

12294009a මූත්රෝත්සර්ගේ පුරීෂේ ච භෝජනේ ච නරාධිප.
12294009c ත්රිකාලං නාභියුංජීත ශේෂං යුංජීත තත්පරඃ..

නරාධිප! මලවිසර්ජනෙ, මූත්රවිසර්ජනෙ මත්තු භෝජන – ඊ මූරර සමයගළල්ලි යෝගාභ්යාසවන්නු මාඩබාරදු. උළිද සමයදල්ලි තත්පරනාගි යෝගාභ්යාසවන්නු මාඩබේකු.

12294010a ඉංද්රියාණීංද්රියාර්ථේභ්යෝ නිවර්ත්ය මනසා මුනිඃ.
12294010c දශද්වාදශභිර්වාපි චතුර්විංශාත්පරං තතඃ..
12294011a තං චෝදනාභිර්මතිමානාත්මානං චෝදයේදථ.
12294011c තිෂ්ඨංතමජරං තං තු යත්තදුක්තං මනීෂිභිඃ..

මනස්සින මූලක ඉංද්රියගළන්නු ඉංද්රිය විෂයගළිංද හිංතෙගෙදුකොංඩු මුනියු ඉප්පත්තෙරඩු ප්රකාරද1 ප්රේරණෙගළ මූලක ඉප්පත්නාල්කු තත්ත්වගළන්නූ මීරිරුව, යාරන්නු මනීෂිණරු ආත්මස්වරූපවෙංදු හේළුත්තාරෝ ආ ජරරහිත ජීවාත්ම, පරම පුරුෂ පරමාත්මනන්නු ප්රචෝදිසබේකු.

12294012a තෛශ්චාත්මා සතතං ජ්ඤේය ඉත්යේවමනුශුශ්රුම.
12294012c ද්රව්යං2 හ්යහීනමනසෝ නාන්යථේති විනිශ්චයඃ..

හීගෙ ප්රාණායාම මාඩුවවරු සදා පරමාත්මනන්නු තිළිදුකොළ්ළුත්තාරෙ එංදු නානු කේළිද්දේනෙ. ද්රව්ය හීන මනස්සිගේ ඉදු සාධ්ය අන්යථා සාධ්යවිල්ල එංබ නිශ්චයවිදෙ.

12294013a විමුක්තඃ සර්වසංගේභ්යෝ ලඝ්වාහාරෝ ජිතේංද්රියඃ.
12294013c පූර්වරාත්රේ පරේ චෛව ධාරයේත මනෝ(අ)(අ)ත්මනි..

සර්වසංගගළිංද විමුක්තනාගි ලඝු ආහාරියාගි මත්තු ජිතේංද්රියනාගිද්දුකොංඩු රාත්රිය මොදලනේ මත්තු හිංදින ප්රහරගළල්ලි මනස්සන්නු ආත්මනල්ලි ඒකාග්රගොළිසබේකු.

12294014a ස්ථිරීකෘත්යේංද්රියග්රාමං මනසා මිථිලේශ්වර.
12294014c මනෝ බුද්ධ්යා ස්ථිරං කෘත්වා පාෂාණ ඉව නිශ්චලඃ..
12294015a ස්ථාණුවච්චාප්යකංපඃ ස්යාද්ගිරිවච්චාපි නිශ්චලඃ.
12294015c බුධා විධිවිධානජ්ඤාස්තදා යුක්තං ප්රචක්ෂතේ..

මිථිලේශ්වර! මනස්සින මූලක ඉංද්රියග්රාමගළන්නු ස්ථිරීකරිසි, බුද්ධියිංද මනස්සන්නු ස්ථිරී කරිසි කල්ලිනංතෙ නිශ්චලනාගබේකු, ඔණ කට්ටිගෙයංතෙ නිෂ්කංපනාගබේකු මත්තු පර්වතදංතෙ නිශ්චලනාගබේකු. අංථවනන්නේ විධිවිධානජ්ඤ විද්වාංසරු යෝග යුක්තනෙංදු හේළුත්තාරෙ.

12294016a න ශෘණෝති න චාඝ්රාති න රස්යති න පශ්යති.
12294016c න ච ස්පර්ශං විජානාති න සංකල්පයතේ මනඃ..
12294017a න චාභිමන්යතේ කිං චින්න ච බුධ්යති කාෂ්ඨවත්.
12294017c තදා ප්රකෘතිමාපන්නං යුක්තමාහුර්මනීෂිණඃ..

ආ සමයදල්ලි අවනු කේළුවුදිල්ල, මූසුවුදිල්ල, ස්වාදිසුවුදිල්ල, නෝඩුවුදිල්ල, මුට්ටුවුදිල්ල මත්තු අවන මනස්සිනල්ලි යාවුදේ රීතිය සංකල්පගළූ ඉරුවුදිල්ල. ඔණ කට්ටිගෙයංතෙ ඒනන්නූ අනුභවිසුවුදිල්ල මත්තු යාවුදර අරිවෙයූ අවනිගිරුවුදිල්ල. අංතහ ස්ථිතියන්නු පඩෙදුකොංඩවරන්නු මනීෂිණරු යෝගයුක්තනෙංදු හේළුත්තාරෙ.

12294018a නිර්වාතේ ච යථා දීප්යන්දීපස්තද්වත්ස දෘශ්යතේ.
12294018c නිර්ලිංගශ්චාචලශ්චෝර්ධ්වං න තිර්යග්ගතිමාප්නුයාත්..

ආ සමයදල්ලි අවනු ගාළියිල්ලද ප්රදේශදල්ලි ඉට්ටිරුව නිශ්චලභාවදිංද ප්රජ්වලිත දීපදංතෙ ප්රකාශිතගොළ්ළුත්තානෙ. ලිංග ශරීරදොංදිගෙ අවන යාවුදේ සංබංධවූ ඉරුවුදිල්ල. අවනු එෂ්ටු නිශ්චලනාගුත්තානෙ අංදරෙ අවන මේලෙ, කෙළගෙ, අථවා මධ්යදල්ලි එල්ලියූ යාවුදේ තරහද ගතියූ උංටාගුවුදිල්ල.

12294019a තදා තමනුපශ්යේත යස්මින් දෘෂ්ටේ තු කථ්යතේ.
12294019c හෘදයස්ථෝ(අ)ංතරාත්මේති ජ්ඤේයෝ ජ්ඤස්තාත මද්විධෛඃ..

යාරන්නු නෝඩිදරෙ මාතේ බරුවුදිල්ලවෝ අවනන්නු නෝඩුත්තානෙ. අය්යා! නන්නංථවරු හෘදයස්ථනාගිරුව ජ්ඤේයනන්නේ අංතරාත්ම එංදු තිළිදුකොංඩිද්දේවෙ.

12294020a විධූම ඉව සප්තාර්චිරාදිත්ය ඉව රශ්මිමාන්.
12294020c වෛද්යුතෝ(අ)ග්නිරිවාකාශේ දෘශ්යතේ(අ)(අ)ත්මා තථාත්මනි..

ආ සමයදල්ලි යෝගිගෙ අවන ආත්මවු හෘදයදල්ලි හොගෙයිල්ලද අග්නියංතෙ, කිරණයුක්ත සූර්යනංතෙ මත්තු ආකාශදල්ලින මිංචින ප්රකාශදංතෙ කාණුත්තානෙ.

12294021a යං පශ්යංති මහාත්මානෝ ධෘතිමංතෝ මනීෂිණඃ.
12294021c බ්රාහ්මණා බ්රහ්මයෝනිෂ්ඨා හ්යයෝනිමමෘතාත්මකම්..

මහාත්මරු, ධෘතිමංත මනීෂිණරු, බ්රහ්මනිෂ්ඨාවංත බ්රාහ්මණරේ ආ අමෘතාත්මක අයෝනියන්නු නෝඩුත්තාරෙ.

12294022a තදේවාහුරණුභ්යෝ(අ)ණු තන්මහද්භ්යෝ මහත්තරම්.
12294022c තදංතඃ3 සර්වභූතේෂු ධ්රුවං තිෂ්ඨන්න දෘශ්යතේ..

ආ බ්රහ්මවන්නු අණුවිගිංතලූ අණු මත්තු මහත්තරවාදුදක්කිංතලූ මහත්තරවාදුදු එංදු හේළුත්තාරෙ. අදු නිශ්චයවාගියූ සර්වභූතගළල්ලිද්දරූ කාණුවුදිල්ල.

12294023a බුද්ධිද්රව්යේණ දෘශ්යේත මනෝදීපේන ලෝකකෘත්.
12294023c මහතස්තමසස්තාත පාරේ තිෂ්ඨන්නතාමසඃ..

බුද්ධිසංපන්නනු මනෝදීපදිංද ආ ලෝකකෘතනන්නු නෝඩබහුදු. අය්යා! අවනු මහා තමස්සින ආචෙයිද්දානෙ මත්තු තමෝගුණ රහිතනාගිද්දානෙ.

12294024a ස තමෝනුද ඉත්යුක්තස්තත්ත්වජ්ඤෛර්වේදපාරගෛඃ.
12294024c විමලෝ විතමස්කශ්ච නිර්ලිංගෝ(අ)ලිංගසංජ්ඤිතඃ..

ආදුදරිංද වේදපාරග සත්ත්වජ්ඤරු අවනන්නු තමෝනුද අර්ථාත් අජ්ඤානනාශක එන්නුත්තාරෙ. අවනු විමල, විතමස්ක, නිර්ලිංග මත්තු අලිංග එංදූ කරෙයල්පට්ටිද්දානෙ.

12294025a යෝගමේතද්ධි යෝගානාං මන්යේ යෝගස්ය ලක්ෂණම්.
12294025c ඒවං පශ්යං ප්රපශ්යංති ආත්මානමජරං පරම්..

ඉදේ යෝගිගළ යෝගවෙංදු තිළි. ඉදේ යෝගිය ලක්ෂණ. හීගෙයේ යෝගිගළු අජරවූ මත්තු එල්ලර ද්රෂ්ටනූ ආගිරුව පරාමාත්මනන්නු කාණුත්තාරෙ.

12294026a යෝගදර්ශනමේතාවදුක්තං තේ තත්ත්වතෝ මයා.
12294026c සාංඛ්යජ්ඤානං ප්රවක්ෂ්යාමි පරිසංඛ්යානිදර්ශනම්..

ඉදූවරෙගෙ නානු නිනගෙ යෝගදර්ශනද කුරිතු හේළිදෙ. ඊග පරිසංඛ්යානදර්ශන සාංඛ්යජ්ඤානද කුරිතු හේළුත්තේනෙ.

12294027a අව්යක්තමාහුඃ ප්රකෘතිං පරාං ප්රකෘතිවාදිනඃ.
12294027c තස්මාන්මහත්සමුත්පන්නං ද්විතීයං රාජසත්තම..

රාජසත්තම! ප්රකෘතිවාදිගළු මූල ප්රකෘතියන්නු අව්යක්ත එංදු හේළුත්තාරෙ. අදරිංද උත්පන්නවාද එරඩනේ තත්ත්වවන්නු මහත් එංදු හේළුත්තාරෙ.

12294028a අහංකාරස්තු මහතස්තෘතීයමිති නඃ ශ්රුතම්.
12294028c පංච භූතාන්යහංකාරාදාහුඃ සාංඛ්යානුදර්ශිනඃ..

මහත්තිනිංද උංටාද අහංකාරවු මූරනෙයදු එංදු කේළිද්දේවෙ. පංචභූතගළු අහංකාරදිංදාදවු එංදු සාංඛ්යානුදර්ශිගළු හේළුත්තාරෙ.

12294029a ඒතාඃ ප්රකෘතයස්ත්වෂ්ටෞ විකාරාශ්චාපි ෂෝඩශ.
12294029c පංච චෛව විශේෂා වෛ තථා පංචේංද්රියාණි ච..

ඊ එංටු ප්රකෘතිගළු. ඉවුගළිංද හදිනාරු විකාරගළු උත්පන්නවාගුත්තවෙ: ඓදු ජ්ඤානේංද්රියගළු, ඓදු කර්මේංද්රියගළු, ඔංදු මනස්සු මත්තු ඓදු ස්ථූලභූතගළු. ඉවුගළල්ලි ඓදු තත්ත්වගළු මත්තු ඓදු ජ්ඤානේංද්රියගළන්නු විශේෂ එංදු කරෙයුත්තාරෙ.

12294030a ඒතාවදේව තත්ත්වානාං සාංඛ්යමාහුර්මනීෂිණඃ.
12294030c සාංඛ්යේ විධිවිධානජ්ඤා නිත්යං සාංඛ්යපථේ රතාඃ..

නිත්යවූ සාංඛ්යපථදල්ලියේ ඉරුව සාංඛ්ය විධිවිධානජ්ඤ මනීෂිණරු ඊ තත්ත්වගළන්නේ සාංඛ්යගළු එන්නුත්තාරෙ.

12294031a යස්මාද්යදභිජායේත තත්තත්රෛව ප්රලීයතේ.
12294031c ලීයංතේ ප්රතිලෝමානි සෘජ්යංතේ චාංතරාත්මනා..

යාව තත්ත්වවු යාවුදරිංද උත්පන්නවාගුත්තදෙයෝ අදු අදරල්ලියේ ලීනවූ ආගුත්තදෙ. අනුලෝමක්රමදංතෙ4 ආ තත්ත්වගළ උත්පත්තියාගුත්තදෙ. ආදරෙ අවර සංහාරවු විලෝමක්රමදංතෙ5 ආගුත්තදෙ. ඊ එල්ල තත්ත්වගළූ අංතරාත්මනිංදලේ සෘෂ්ටිසල්පඩුත්තවෙ.

12294032a අනුලෝමේන ජායංතේ ලීයංතේ ප්රතිලෝමතඃ.
12294032c ගුණා ගුණේෂු සතතං සාගරස්යෝර්මයෝ යථා..

සමුද්රද අලෙගළු පුනඃ අවුගළල්ලියේ ශාංතවාගුවංතෙ සතතවූ ගුණගළු ගුණගළිංද අනුලෝම ක්රමදල්ලි උත්පන්නවාගුත්තවෙ මත්තු ගුණගළු ගුණගළල්ලි ප්රතිලෝමක්රමදල්ලි ලයගොළ්ළුත්තවෙ.

12294033a සර්ගප්රලය ඒතාවාන් ප්රකෘතේර්නෘපසත්තම.
12294033c ඒකත්වං ප්රලයේ චාස්ය බහුත්වං ච යදාසෘජත්.
12294033e ඒවමේව ච රාජේංද්ර විජ්ඤේයං ජ්ඤේයචිංතකෛඃ..

රාජේංද්ර! නෘපසත්තම! ඉෂ්ටේ ප්රකෘතිය සෘෂ්ටි මත්තු ප්රලයද විෂයවු. ප්රලයදල්ලි ඉවුගළ ඒකත්වවාගුත්තදෙ මත්තු සෘෂ්ටිය සමයදල්ලි ඉවුගළ බහුත්වවුංටාගුත්තදෙ. ජ්ඤේයචිංතකරු ඉදන්නේ තිළිදුකොංඩිද්දාරෙ.

12294034a අධිෂ්ඨාතාරමව්යක්තමස්යාප්යේතන්නිදර්ශනම්.
12294034c ඒකත්වං ච බහුත්වං ච ප්රකෘතේරනු තත්ත්වවාන්.
12294034e ඒකත්වං ප්රලයේ චාස්ය බහුත්වං ච ප්රවර්තනාත්..

අව්යක්ත ප්රකෘතියේ අධිෂ්ඨාතා පුරුෂනන්නු සෘෂ්ටිකාලදල්ලි බහුත්වද කඩෙ එළෙදොය්යුත්තදෙ. ඉදේ පුරුෂන ඒකත්වද නිදර්ශනවු. ප්රකෘතියූ කූඩ ප්රලයකාලදල්ලි ඒකත්වවන්නූ සෘෂ්ටිකාලදල්ලි බහුත්වවන්නූ පඩෙදුකොළ්ළුත්තදෙ එන්නුවුදන්නූ තත්ත්වවානරු තිළිදුකොංඩිරුත්තාරෙ. ඉදේ රීති පුරුෂනූ කූඩ ප්රලයකාලදල්ලි ඒකත්වවන්නු හොංදිරුත්තානෙ. ආදරෙ සෘෂ්ටිකාලදල්ලි ප්රකෘතිය ප්රේරකනාගුව කාරණදිංද අවනල්ලි බහුත්වද ආරෝපවුංටාගුත්තදෙ.

12294035a බහුධාත්මා ප්රකුර්වීත ප්රකෘතිං ප්රසවාත්මිකාම්.
12294035c තච්ච ක්ෂේත්රං මහානාත්මා පංචවිංශෝ(අ)ධිතිෂ්ඨති..

පරමාත්මනේ ප්රසවාත්මිකා ප්රකෘතියන්නු නානා රූපගළල්ලි පරිවර්තනගොළිසුත්තානෙ. ප්රකෘති මත්තු අදර විකාරගළන්නු ක්ෂේත්ර එංදු හේළුත්තාරෙ. ඉප්පත්නාල්කු තත්ත්වගළිගිංතලූ භින්නවාද ඉප්පත්තෛදනෙයදු මහාන් ආත්මවු. අදු ක්ෂේත්රදල්ලි අධිෂ්ඨානන රූපදල්ලි වාසිසිකොංඩිරුත්තදෙ.

12294036a අධිෂ්ඨාතේති රාජේංද්ර ප්රෝච්යතේ යතිසත්තමෛඃ.
12294036c අධිෂ්ඨානාදධිෂ්ඨාතා ක්ෂේත්රාණාමිති නඃ ශ්රුතම්..

රාජේංද්ර! ආදුදරිංදලේ යතිසත්තමරු අදන්නු අධිෂ්ඨාත එංදු කරෙයුත්තාරෙ. ක්ෂේත්රගළ අධිෂ්ඨානනාගිරුව කාරණදිංද අවනු අධිෂ්ඨාතනෙනිසිකොළ්ළුත්තානෙ එංදු නාවු කේළිද්දේවෙ.

12294037a ක්ෂේත්රං ජානාති චාව්යක්තං ක්ෂේත්රජ්ඤ ඉති චෝච්යතේ.
12294037c අව්යක්තිකේ පුරේ ශේතේ පුරුෂශ්චේති කථ්යතේ..

අදු ක්ෂේත්රවාද අව්යක්ත ප්රකෘතියන්නු තිළිදුකොංඩිරුවුදරිංද අදන්නු ක්ෂේත්රජ්ඤ එංදු හේළුත්තාරෙ. අව්යක්ත ප්රාකෘතික ශරීරවෙංබ පුරදල්ලි ශයනමාඩුවුදරිංද අවනන්නු පුරුෂ එංදූ කරෙයුත්තාරෙ.

12294038a අන්යදේව ච ක්ෂේත්රං ස්යාදන්යඃ ක්ෂේත්රජ්ඤ උච්යතේ.
12294038c ක්ෂේත්රමව්යක්තමිත්යුක්තං ජ්ඤාතා වෛ පංචවිංශකඃ..

වාස්තවවාගි ක්ෂේත්රවු අන්ය මත්තු ක්ෂේත්රජ්ඤනු අන්ය එංදු හේළුත්තාරෙ. ක්ෂේත්රවන්නු අව්යක්ත එංදු හේළුත්තාරෙ මත්තු ක්ෂේත්රජ්ඤනු ඉප්පත්තෛදනෙයදු එංදු හේළුත්තාරෙ.

12294039a අන්යදේව ච ජ්ඤානං ස්යාදන්යජ්ජ්ඤේයං තදුච්යතේ.
12294039c ජ්ඤානමව්යක්තමිත්යුක්තං ජ්ඤේයෝ වෛ පංචවිංශකඃ..

ජ්ඤානවු අන්ය මත්තු ජ්ඤේයනු අදක්කිංතලූ භින්නවාදුදු එංදු හේළුත්තාරෙ. ජ්ඤානවන්නු අව්යක්ත ප්රකෘතියෙංදූ ජ්ඤේයනු ඉප්පත්තෛදනෙයදෙංදූ හේළිද්දාරෙ.

12294040a අව්යක්තං ක්ෂේත්රමිත්යුක්තං තථා සත්ත්වං තථේශ්වරම්.
12294040c අනීශ්වරමතත්ත්වං ච තත්ත්වං තත්පංචවිංශකම්..

අව්යක්තවන්නු ක්ෂේත්ර එංදු හේළිද්දාරෙ. අදක්කේ සත්ත්ව (බුද්ධි) මත්තු ශාසක එන්නුව සංජ්ඤෙගළන්නූ කොට්ටිද්දාරෙ. ආදරෙ ඉප්පත්තෛදනෙයදු තත්ත්වවල්ලද්දු මත්තු ඊශ්වරරහිතවාගි භින්නවාගිරුවුදු.

12294041a සාංඛ්යදර්ශනමේතාවත්පරිසංඛ්යානදර්ශනම්.
12294041c සාංඛ්යං ප්රකුරුතේ චෛව ප්රකෘතිං ච ප්රචක්ෂතේ..

ඉදේ සාංඛ්යදර්ශනද පරිසංඛ්යානදර්ශන. ඉදු තත්ත්වගළ ගණනෙයන්නු මාඩුත්තදෙ මත්තු ප්රකෘතියන්නේ ජගත්තින කාරණවෙංදු හේළුත්තදෙ. ආදුදරිංද ඊ දර්ශනද හෙසරු සාංඛ්යදර්ශනවු.

12294042a තත්ත්වානි ච චතුර්විංශත්පරිසංඛ්යාය තත්ත්වතඃ.
12294042c සාංඛ්යාඃ සහ ප්රකෘත්යා තු නිස්තත්ත්වඃ පංචවිංශකඃ..

සාංඛ්යජ්ඤරු ප්රකෘතිසහිත ඉප්පත්නාල්කු තත්ත්වගළන්නු එණිසි පරම පුරුෂනන්නු ජඩ තත්ත්වගළිගිංත භින්නවාද ඉප්පත්තෛදනෙයදු එංදු නිශ්චයිසිද්දාරෙ.

12294043a පංචවිංශෝ(අ)ප්රබුද්ධාත්මා6 බුධ්යමාන ඉති ස්මෘතඃ.
12294043c යදා තු බුධ්යතේ(අ)(අ)ත්මානං තදා භවති කේවලඃ..

ඊ ඉප්පත්තෛදනෙයදන්නු අප්රබුද්ධාත්මා මත්තු බුධ්යමාන එංදු හේළිද්දාරෙ. යාවාග අදු තන්නන්නු තානු අරිතුකොළ්ළුත්තදෙයෝ ආග අදු කේවලවාගුත්තදෙ.

12294044a සම්යග්දර්ශනමේතාවද්භාෂිතං තව තත්ත්වතඃ.
12294044c ඒවමේතද්විජානංතඃ සාම්යතාං ප්රතියාංත්යුත..

හීගෙ නානු සම්යග්දර්ශනවන්නු යථාවත්තාගි හේළිද්දේනෙ. යාරු ඉදන්නු ඊ ප්රකාරවාගි තිළිදුකොළ්ළුත්තාරෝ අවරු සාම්යතෙයන්නු පඩෙදුකොළ්ළුත්තාරෙ.

12294045a සම්යග් නිදර්ශනං නාම ප්රත්යක්ෂං ප්රකෘතේස්තථා.
12294045c ගුණතත්ත්වාන්යථෛතානි නිර්ගුණෝ(අ)න්යස්තථා භවේත්..

ප්රකෘති-පුරුෂර ප්රත්යක්ෂ දර්ශනවේ සම්යග්දර්ශනවු. ඊ ගුණමය තත්ත්වගළිගිංතලූ භින්න පරම පුරුෂ පරමාත්මනු නිර්ගුණනු.

12294046a න ත්වේවං වර්තමානානාමාවෘත්තිර්විද්යතේ පුනඃ.
12294046c විද්යතේ(අ)ක්ෂරභාවත්වාදපරස්පරමව්යයම්..

ඊ දර්ශනද ප්රකාර ජ්ඤානවන්නු පඩෙදුකොංඩවරු ඊ සංසාරදල්ලි පුනාරාවෘත්තියන්නු හොංදුවුදිල්ල. ඒකෙංදරෙ අවරු අවිනාශී බ්රහ්මභාවවන්නු හොංදුත්තාරෙ මත්තු අවනල්ලියේ අවරු සේරිකොළ්ළුත්තාරෙ.

12294047a පශ්යේරන්නේකමතයෝ න සම්යක්තේෂු දර්ශනම්.
12294047c තේ(අ)ව්යක්තං ප්රතිපද්යංතේ පුනඃ පුනරරිංදම..

අරිංදම! යාර බුද්ධියු බහුත්වවන්නු කාණුත්තදෙයෝ අවරිගෙ සම්යක් ජ්ඤානවු ප්රාප්තවාගුවුදිල්ල. ඉංථවරු පුනඃ පුනඃ ශරීරධාරණෙ මාඩබේකාගුත්තදෙ.

12294048a සර්වමේතද්විජානංතෝ න සර්වස්ය ප්රබෝධනාත්.
12294048c ව්යක්තීභූතා භවිෂ්යංති ව්යක්තස්ය වශවර්තිනඃ..

යාරු ඊ එල්ල ප්රපංචවන්නූ තිළිදිරුත්තාරෝ ආදරෙ ඉදක්කිංතලූ භින්නවාද පරමාත්ම තත්ත්වවන්නු තිළිදිරුවුදිල්ලවෝ අවරු නිශ්චයවාගියූ ශරීරධාරිගළාගුත්තාරෙ මත්තු කාම-ක්රෝධාදි දෝෂගළ වශවර්තිගළාගියේ උළියුත්තාරෙ.

12294049a සර්වමව්යක්තමිත්යුක්තමසර්වඃ පංචවිංශකඃ.
12294049c ය ඒනමභිජානංති න භයං තේෂු විද්යතේ..

අව්යක්තක්කෙ “සර්ව” එංබ හෙසරිදෙ මත්තු සර්වක්කිංතලූ භින්නවාද ඉප්පත්තෛදනෙය පරමාත්මනන්නු “අසර්ව” එංදු හේළිද්දාරෙ. අවනන්නු යාරු ඊ රීති තිළිදිරුත්තාරෝ අවරිගෙ පුනඃ පුනඃ බංදු-හෝගුව භයවිරුවුදිල්ල.”

සමාප්ති ඉති ශ්රීමහාභාරතේ ශාංති පර්වණි මෝක්ෂධර්ම පර්වණි වසිෂ්ඨකරාලජනකසංවාදේ චතුර්නවත්යත්යධිකද්විශතතමෝ(අ)ධ්යායඃ.. ඉදු ශ්රීමහාභාරතදල්ලි ශාංති පර්වදල්ලි මෝක්ෂධර්ම පර්වදල්ලි වසිෂ්ඨකරාලජනකසංවාද එන්නුව ඉන්නූරාතොංභත්නාල්කනේ අධ්යායවු.

  1. ගඩිගෙයල්ලි නීරු තුංබිසුවංතෙ පාදාංගුෂ්ඨදිංද නෙත්තියවරෙගෙ සංපූර්ණ ශරීරදල්ලි මූගින හොළ්ළෙගළ මූලක වායුවන්නු සෙළෙදු තුංබිසබේකු. නංතර වායුවන්නු බ්රහ්මරංධ්ර (නෙත්ති) දිංද ලලාටදල්ලි ස්ථාපිසබේකු. ඊදු ප්රාණවායුවින ප්රත්යාහරද ප්රථම ස්ථානවු. ඉදේ රීති ඔංදාද මේලෙ ඔංදරම්තෙ උසිරන්නු තෙගෙදු නිල්ලිසුත්තා ක්රමශඃ භ්රූ මධ්ය, කණ්ණුගළු, මූගින මූල, නාලිගෙය මූල, කංටකූප, හෘදය මධ්ය, නාභිමධ්ය, මේඩ්ර, උදර, ගුද, ඌරුමධ්ය, ජානු, චිතිමූල, ජංඝාමධ්ය, ගුල්ඵ මත්තු පාදාංගුෂ්ඨ – ඊ ස්ථානගළල්ලි වායුවන්නු ස්ථාපිසබේකු. ඊ හදිනෙංටු ස්ථානගළල්ලි මාඩුව ප්රත්යාහාරගළන්නු හදිනෙංටු ප්රකාරද ප්රේරණෙගළු එංදු තිළියබේකු. ඉදල්ලදේ ධ්යාන, ධාරණ, සමාඅදි මත්තු “සත්ත්වපුරුෂාන්යතා ඛ්යාති” අංදරෙ බුද්ධි මත්තු පුරුෂ ඉවෙරඩර භින්නතෙය බෝධ – ඊ නාල්කු ප්රේරණෙගළිවෙ. ඉවෙල්ලවූ සේරි ඔට්ටු ඉප්පත්තෙරඩු ප්රකාරද ප්රේරණෙගළු (ගීතා ප්රෙස්). ↩︎

  2. ව්රතං (ගීතා ප්රෙස්). ↩︎

  3. තත්තත්ත්වං (ගීතා ප්රෙස්). ↩︎

  4. ප්රකෘතියිංද මහත්තත්ත්ව, මහත්තත්ත්වදිංද අහංකාර, අහංකාරදිංද සූක්ෂ්ම භූත මොදලාදවුගළු අනුක්රමවාගි සෘෂ්ටියාගුත්තවෙ (ගීතා ප්රෙස්). ↩︎

  5. අර්ථාත් පෘථ්වියු ජලදල්ලි, ජලවු තේජස්සිනල්ලි, තේජස්සු වායුවිනල්ලි ලීනවාගුත්තවෙ. හීගෙ එල්ල තත්ත්වගළූ තම්ම තම්ම කාරණගළල්ලි ලීනවාගුත්තවෙ (ගීතා ප්රෙස්). ↩︎

  6. පංචවිංශෝ(අ)ප්රකෘත්යාත්මා (ගීතා ප්රෙස්). ↩︎