277: ସଗରାରିଷ୍ଟନେମିସଂଵାଦଃ

ପ୍ରଵେଶ

।। ଓଂ ଓଂ ନମୋ ନାରାଯଣାଯ।। ଶ୍ରୀ ଵେଦଵ୍ଯାସାଯ ନମଃ ।।

ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣଦ୍ଵୈପାଯନ ଵେଦଵ୍ଯାସ ଵିରଚିତ

ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତ

ଶାଂତି ପର୍ଵ

ମୋକ୍ଷଧର୍ମ ପର୍ଵ

ଅଧ୍ଯାଯ 277

ସାର

ଅରିଷ୍ଟନେମିଯୁ ସଗରନିଗॆ ଵୈରାଗ୍ଯ ମତ୍ତୁ ମୋକ୍ଷଵନ୍ନୁ ଉପଦେଶିସିଦୁଦୁ (1-47).

12277001 ଯୁଧିଷ୍ଠିର ଉଵାଚ।
12277001a କଥଂ ନୁ ମୁକ୍ତଃ1 ପୃଥିଵୀଂ ଚରେଦସ୍ମଦ୍ଵିଧୋ ନୃପଃ।
12277001c ନିତ୍ଯଂ କୈଶ୍ଚ ଗୁଣୈର୍ଯୁକ୍ତଃ ସଂଗପାଶାଦ୍ଵିମୁଚ୍ଯତେ।।

ଯୁଧିଷ୍ଠିରନୁ ହେଳିଦନୁ: “ନନ୍ନଂଥହ ନୃପନୁ ହେଗॆ ମୁକ୍ତନାଗି ପୃଥ୍ଵିଯଲ୍ଲି ସଂଚରିସବଲ୍ଲନୁ? ନିତ୍ଯ ଯାଵ ଗୁଣଗଳିଂଦ ଯୁକ୍ତନାଗି ସଂଗପାଶଗଳିଂଦ ମୁକ୍ତନାଗବଲ୍ଲନୁ?”

12277002 ଭୀଷ୍ମ ଉଵାଚ।
12277002a ଅତ୍ର ତେ ଵର୍ତଯିଷ୍ଯାମି ଇତିହାସଂ ପୁରାତନମ୍।
12277002c ଅରିଷ୍ଟନେମିନା ପ୍ରୋକ୍ତଂ ସଗରାଯାନୁପୃଚ୍ଚତେ।।

ଭୀଷ୍ମନୁ ହେଳିଦନୁ: “ଈ ଵିଷଯଦଲ୍ଲି ସଗରନୁ କେଳଲୁ ଅରିଷ୍ଟନେମିଯୁ ହେଳିଦ ଈ ପୁରାତନ ଇତିହାସଵନ୍ନୁ ନିନଗॆ ହେଳୁତ୍ତେନॆ.

12277003 ସଗର ଉଵାଚ
12277003a କିଂ ଶ୍ରେଯଃ ପରମଂ ବ୍ରହ୍ମନ୍ କୃତ୍ଵେହ ସୁଖମଶ୍ନୁତେ।
12277003c କଥଂ ନ ଶୋଚେନ୍ନ କ୍ଷୁଭ୍ଯେଦେତଦିଚ୍ଚାମି ଵେଦିତୁମ୍।।

ସଗରନୁ ହେଳିଦନୁ: “ବ୍ରହ୍ମନ୍! ଈ ଲୋକଦଲ୍ଲି ମନୁଷ୍ଯନୁ ଯାଵ ଶ୍ରେଯସ୍କର କର୍ମଵନ୍ନୁ ମାଡି ପରମ ସୁଖଵନ୍ନୁ ହॊଂଦୁତ୍ତାନॆ? ମନୁଷ୍ଯନୁ ଶୋକିସଦିରଲୁ ମତ୍ତୁ ଵ୍ଯାକୁଲଗॊଳ୍ଳଦିରଲୁ ହେଗॆ ସାଧ୍ଯଵାଗୁତ୍ତଦॆ? ଇଦନ୍ନୁ ତିଳିଯବଯସୁତ୍ତେନॆ.””

12277004 ଭୀଷ୍ମ ଉଵାଚ।
12277004a ଏଵମୁକ୍ତସ୍ତଦା ତାର୍କ୍ଷ୍ଯଃ ସର୍ଵଶାସ୍ତ୍ରଵିଶାରଦଃ।
12277004c ଵିବୁଧ୍ଯ ସଂପଦଂ ଚାଗ୍ର୍ଯାଂ ସଦ୍ଵାକ୍ଯମିଦମବ୍ରଵୀତ୍।।

ଭୀଷ୍ମନୁ ହେଳିଦନୁ: “ହୀଗॆ କେଳଲୁ ସର୍ଵଶାସ୍ତ୍ରଵିଶାରଦ ତାର୍କ୍ଷ୍ଯ2ନୁ ଅଵନଲ୍ଲିରୁଵ ଅଗ୍ର ଦୈଵୀସଂପତ୍ତନ୍ନୁ ତିଳିଦୁ ଈ ସଦ୍ଵାକ୍ଯଗଳନ୍ନୁ ହେଳିଦନୁ”

12277005a ସୁଖଂ ମୋକ୍ଷସୁଖଂ ଲୋକେ ନ ଚ ଲୋକୋ3ଽଵଗଚ୍ଚତି।
12277005c ପ୍ରସକ୍ତଃ ପୁତ୍ରପଶୁଷୁ ଧନଧାନ୍ଯସମାକୁଲଃ।।

“ଲୋକଦଲ୍ଲି ମୋକ୍ଷସୁଖଵେ ଯଥାର୍ଥ ସୁଖଵୁ. ଧନ-ଧାନ୍ଯ ମତ୍ତୁ ପୁତ୍ର-ପଶୁଗଳ ପାଲନॆଯଲ୍ଲି ଆସକ୍ତନାଗିରୁଵ ମନୁଷ୍ଯନୁ ଇଦନ୍ନୁ ତିଳିଦୁକॊଳ୍ଳଲାରନୁ.

12277006a ସକ୍ତବୁଦ୍ଧିରଶାଂତାତ୍ମା ନ ସ ଶକ୍ଯଶ୍ଚିକିତ୍ସିତୁମ୍।
12277006c ସ୍ନେହପାଶସିତୋ ମୂଢୋ ନ ସ ମୋକ୍ଷାଯ କଲ୍ପତେ।।

ଵିଷଯାସକ୍ତ ବୁଦ୍ଧି ମତ୍ତୁ ଅଶାଂତାତ୍ମ ମନୁଷ୍ଯନିଗॆ ଚିକିତ୍ସॆମାଡଲୁ ଶକ୍ଯଵିଲ୍ଲ. ସ୍ନେହପାଶଗଳିଂଦ ବଂଧିତନାଦ ମୂଢନୁ ମୋକ୍ଷକ୍କॆ ହେଳିଦଵନଲ୍ଲ.

12277007a ସ୍ନେହଜାନିହ ତେ ପାଶାନ୍ଵକ୍ଷ୍ଯାମି ଶୃଣୁ ତାନ୍ମମ।
12277007c ସକର୍ଣକେନ ଶିରସା ଶକ୍ଯାଶ୍ଚେତ୍ତୁଂ ଵିଜାନତା।।

ସ୍ନେହଦିଂଦ ହୁଟ୍ଟୁଵ ପାଶଗଳ କୁରିତୁ ହେଳୁତ୍ତେନॆ. ଅଵୁଗଳନ୍ନୁ ନନ୍ନିଂଦ କେଳୁ. କିଵିଗॊଟ୍ଟୁ କେଳୁଵଵନୁ ଇଦନ୍ନୁ ବୁଦ୍ଧିଯିଂଦ ତିଳିଦୁକॊଳ୍ଳଲୁ ଶକ୍ଯନାଗୁତ୍ତାନॆ.

12277008a ସଂଭାଵ୍ଯ ପୁତ୍ରାନ୍କାଲେନ ଯୌଵନସ୍ଥାନ୍ନିଵେଶ୍ଯ ଚ।
12277008c ସମର୍ଥାନ୍ ଜୀଵନେ ଜ୍ଞାତ୍ଵା ମୁକ୍ତଶ୍ଚର ଯଥାସୁଖମ୍।।

କାଲାନୁଗୁଣଵାଗି ପୁତ୍ରରନ୍ନୁ ପଡॆଦୁ, ଯୌଵନସ୍ଥରାଗି ତମ୍ମ ଜୀଵନଵନ୍ନୁ ନଡॆସଲୁ ସମର୍ଥରାଗିଦ୍ଦାରॆ ऎଂଦୁ ନୋଡି ଯଥାସୁଖଵାଗି ମୁକ୍ତନାଗି ସଂଚରିସୁ.

12277009a ଭାର୍ଯାଂ ପୁତ୍ରଵତୀଂ ଵୃଦ୍ଧାଂ ଲାଲିତାଂ ପୁତ୍ରଵତ୍ସଲାମ୍।
12277009c ଜ୍ଞାତ୍ଵା ପ୍ରଜହି କାଲେ ତ୍ଵଂ ପରାର୍ଥମନୁଦୃଶ୍ଯ ଚ।।

ପୁତ୍ରଵତିଯାଦ, ଵୃଦ୍ଧॆଯାଦ, ପୁତ୍ରଵତ୍ସଲॆ ଭାର୍ଯॆଯନ୍ନୁ ମକ୍କଳୁ ନୋଡିକॊଳ୍ଳୁତ୍ତିଦ୍ଦାରॆ ऎଂଦୁ ତିଳିଦୁ ନୀନୁ ମୋକ୍ଷଵନ୍ନେ ପରମାର୍ଥଵॆଂଦୁ ଭାଵିସି ଯୋଗ୍ଯ ସମଯଦଲ୍ଲି ଅଵଳନ୍ନୂ ପରିତ୍ଯଜିସୁ.

12277010a ସାପତ୍ଯୋ ନିରପତ୍ଯୋ ଵା ମୁକ୍ତଶ୍ଚର ଯଥାସୁଖମ୍।
12277010c ଇଂଦ୍ରିଯୈରିଂଦ୍ରିଯାର୍ଥାଂସ୍ତ୍ଵମନୁଭୂଯ ଯଥାଵିଧି।।
12277011a କୃତକୌତୂହଲସ୍ତେଷୁ ମୁକ୍ତଶ୍ଚର ଯଥାସୁଖମ୍।
12277011c ଉପପତ୍ତ୍ଯୋପଲବ୍ଧେଷୁ ଲାଭେଷୁ ଚ ସମୋ ଭଵ।।

ମକ୍କଳିରଲି ଅଥଵା ମକ୍କଳିଲ୍ଲଦିରଲି – ଯଥାସୁଖଵାଗି ମୁକ୍ତନାଗି ସଂଚରିସୁ. ଇଂଦ୍ରିଗଳ ମୂଲକ ଇଂଦ୍ରିଯ ସୁଖଗଳନ୍ନୁ ଯଥାଵିଧିଯାଗି ଅନୁଭଵିସି ଅଵୁଗଳଲ୍ଲିରୁଵ କୁତୂହଲଵନ୍ନୁ ତॊରॆଦୁ ଯଥାସୁଖଵାଗି ମୁକ୍ତନାଗି ସଂଚରିସୁ. ଉପଲବ୍ଧଵାଗୁଵ ଲାଭ-ଅଲାଭଗଳଲ୍ଲି ସମଭାଵଵନ୍ନିଡୁ.

12277012a ଏଷ ତାଵତ୍ସମାସେନ ତଵ ସଂକୀର୍ତିତୋ ମଯା।
12277012c ମୋକ୍ଷାର୍ଥୋ ଵିସ୍ତରେଣାପି ଭୂଯୋ ଵକ୍ଷ୍ଯାମି ତଚ୍ଚୃଣୁ।।

ଇଦୂଵରॆଗॆ ନାନୁ ମୋକ୍ଷଦ କୁରିତାଗି ସଂକ୍ଷିପ୍ତଵାଗି ହେଳିଦॆନୁ. ଈଗ ଇଦର କୁରିତୁ ଵିସ୍ତାରଵାଗି ହେଳୁତ୍ତେନॆ. କେଳୁ.

12277013a ମୁକ୍ତା ଵୀତଭଯା ଲୋକେ ଚରଂତି ସୁଖିନୋ ନରାଃ।
12277013c ସକ୍ତଭାଵା ଵିନଶ୍ଯଂତି ନରାସ୍ତତ୍ର ନ ସଂଶଯଃ।।
12277014a ଆହାରସଂଚଯାଶ୍ଚୈଵ ତଥା କୀଟପିପୀଲିକାଃ।
12277014c ଅସକ୍ତାଃ ସୁଖିନୋ ଲୋକେ ସକ୍ତାଶ୍ଚୈଵ ଵିନାଶିନଃ।।

ମୁକ୍ତ ନରରୁ ଭଯଵନ୍ନୁ କଳॆଦୁକॊଂଡୁ ସୁଖିଗଳାଗି ସଂଚରିସୁତ୍ତାରॆ. କୀଟ-ଇରୁଵॆଗଳଂତॆ ଆହାରସଂଚଯଦଲ୍ଲିଯେ ସକ୍ତରାଦ ନରରୁ ନାଶହॊଂଦୁତ୍ତାରॆ ऎନ୍ନୁଵୁଦରଲ୍ଲି ସଂଶଯଵିଲ୍ଲ. ଆଦୁଦରିଂଦ ଲୋକଦଲ୍ଲି ଅସକ୍ତରୁ ସୁଖିଗଳୁ ମତ୍ତୁ ସକ୍ତରୁ ଵିନାଶହॊଂଦୁଵଵରୁ.

12277015a ସ୍ଵଜନେ ନ ଚ ତେ ଚିଂତା କର୍ତଵ୍ଯା ମୋକ୍ଷବୁଦ୍ଧିନା।
12277015c ଇମେ ମଯା ଵିନାଭୂତା ଭଵିଷ୍ଯଂତି କଥଂ ତ୍ଵିତି।।

ମୋକ୍ଷବୁଦ୍ଧିଯୁଳ୍ଳଵରୁ “ନାନିଲ୍ଲଦେ ଇଵରୁ ହେଗॆ ଜୀଵିସୁଵରୁ?” ऎଂଦୁ ସ୍ଵଜନର ଵିଷଯଦଲ୍ଲି ଚିଂତିସବାରଦୁ.

12277016a ସ୍ଵଯମୁତ୍ପଦ୍ଯତେ ଜଂତୁଃ ସ୍ଵଯମେଵ ଵିଵର୍ଧତେ।
12277016c ସୁଖଦୁଃଖେ ତଥା ମୃତ୍ଯୁଂ ସ୍ଵଯମେଵାଧିଗଚ୍ଚତି।।

ଜଂତୁଵୁ ସ୍ଵଯଂ ହୁଟ୍ଟିକॊଳ୍ଳୁତ୍ତଦॆ. ସ୍ଵଯଂ ତାନେ ବॆଳॆଯୁତ୍ତଦॆ. ସୁଖ-ଦୁଃଖଗଳନ୍ନୁ ମତ୍ତୁ ମୃତ୍ଯୁଵନ୍ନୂ ସ୍ଵଯଂ ତାନେ ପଡॆଦୁକॊଳ୍ଳୁତ୍ତଦॆ.

12277017a ଭୋଜନାଚ୍ଚାଦନେ ଚୈଵ ମାତ୍ରା ପିତ୍ରା ଚ ସଂଗ୍ରହମ୍।
12277017c ସ୍ଵକୃତେନାଧିଗଚ୍ଚଂତି ଲୋକେ ନାସ୍ତ୍ଯକୃତଂ ପୁରା।।

ମନୁଷ୍ଯନୁ ତନ୍ନ ପୂର୍ଵ ଜନ୍ମଦ କର୍ମାନୁସାରଵାଗି ଊଟ-ଉପଚାରଗଳନ୍ନୂ, ଉଡୁଗॆ-ତॊଡୁଗॆଗଳନ୍ନୂ, ମତ୍ତୁ ତାଯି-ତଂଦॆଯରୁ ସଂଗ୍ରହିସିଦ ଐଶ୍ଵର୍ଯଵନ୍ନୂ ପଡॆଦୁକॊଳ୍ଳୁତ୍ତାନॆ. ଈ ଲୋକଦଲ୍ଲି ତନ୍ନଦେ କର୍ମଦିଂଦ ऎଲ୍ଲଵନ୍ନୂ ପଡॆଦୁକॊଳ୍ଳୁତ୍ତାନॆଯେ ହॊରତୁ ହିଂଦॆ ମାଡଦେ ଇଦ୍ଦୁଦର ଯାଵ ଫଲଵନ୍ନୂ ପଡॆଦୁକॊଳ୍ଳୁଵୁଦିଲ୍ଲ.

12277018a ଧାତ୍ରା ଵିହିତଭକ୍ଷ୍ଯାଣି ସର୍ଵଭୂତାନି ମେଦିନୀମ୍।
12277018c ଲୋକେ ଵିପରିଧାଵଂତି ରକ୍ଷିତାନି ସ୍ଵକର୍ମଭିଃ।।

ऎଲ୍ଲ ପ୍ରାଣିଗଳୂ ସ୍ଵକର୍ମଫଲଗଳ ରକ୍ଷଣॆଯିଂଦଲେ ଲୋକଦଲ୍ଲି ସଂଚରିସୁତ୍ତଵॆ. ସର୍ଵଭୂତଗଳୂ ଵିଧାତୃଵୁ ଈ ମେଦିନିଯଲ୍ଲି ଯାଵ କାଲକ୍କॆ ଯାଵ ଆହାରଵନ୍ନୁ କଲ୍ପିସିରୁଵନୋ ଅଦନ୍ନେ ହॊଂଦୁତ୍ତଵॆ.

12277019a ସ୍ଵଯଂ ମୃତ୍ପିଂଡଭୂତସ୍ଯ ପରତଂତ୍ରସ୍ଯ ସର୍ଵଦା।
12277019c କୋ ହେତୁଃ ସ୍ଵଜନଂ ପୋଷ୍ଟୁଂ ରକ୍ଷିତୁଂ ଵାଦୃଢାତ୍ମନଃ।।

ସ୍ଵଯଂ ତାନେ ମଣ୍ଣିନ ମୁଦ୍ଦॆଯଂତॆ ସର୍ଵଦା ପରତଂତ୍ରନାଗିରୁଵାଗ ଅଂଥଦ ଅଦୃଢାତ୍ମ ଯାରୁ ତାନେ ସ୍ଵଜନର ପୋଷଣॆ-ରକ୍ଷଣॆଗଳିଗॆ କାରଣନାଗୁତ୍ତାନॆ?

12277020a ସ୍ଵଜନଂ ହି ଯଦା ମୃତ୍ଯୁର୍ହଂତ୍ଯେଵ ତଵ ପଶ୍ଯତଃ।
12277020c କୃତେଽପି ଯତ୍ନେ ମହତି ତତ୍ର ବୋଦ୍ଧଵ୍ଯମାତ୍ମନା।।

ନୀନୁ ऎଷ୍ଟେ ମହାପ୍ରଯତ୍ନଗଳନ୍ନୁ ମାଡିଦରୂ ନିନ୍ନ କଣ୍ଣମୁଂଦॆଯେ ନିନ୍ନ ସ୍ଵଜନରନ୍ନୁ ମୃତ୍ଯୁଵୁ କॊଂଡॊଯ୍ଯୁତ୍ତଦॆ ऎନ୍ନୁଵାଗଲାଦରୂ ନିନ୍ନ ସାମର୍ଥ୍ଯଵୁ ऎଷ୍ଟॆନ୍ନୁଵୁଦନ୍ନୁ ନୀନୁ ତିଳିଦୁକॊଳ୍ଳବେକୁ.

12277021a ଜୀଵଂତମପି ଚୈଵୈନଂ ଭରଣେ ରକ୍ଷଣେ ତଥା।
12277021c ଅସମାପ୍ତେ ପରିତ୍ଯଜ୍ଯ ପଶ୍ଚାଦପି ମରିଷ୍ଯସି।।

ନୀନୁ ଭରଣ-ପୋଷଣ ମାଡବେକାଗିରୁଵଵରୁ ଜୀଵଂତଵିରୁଵାଗଲେ ଅଦନ୍ନୁ ମୁଗିସଦॆଯେ ନୀନୁ ବିଟ୍ଟୁ ସତ୍ତୁହୋଗବହୁଦୁ.

12277022a ଯଦା ମୃତଶ୍ଚ ସ୍ଵଜନଂ ନ ଜ୍ଞାସ୍ଯସି କଥଂ ଚନ।
12277022c ସୁଖିତଂ ଦୁଃଖିତଂ ଵାପି ନନୁ ବୋଦ୍ଧଵ୍ଯମାତ୍ମନା।।

ମୃତନାଦ ନିନ୍ନଵନୂ ମରଣାନଂତର ସୁଖଵାଗିରୁତ୍ତାନୋ ଅଥଵା ଦୁଃଖିତନାଗିରୁତ୍ତାନୋ ऎନ୍ନୁଵୁଦୁ ନିନଗॆ ऎଂଦୂ ତିଳିଯୁଵୁଦିଲ୍ଲ. ଆଦୁଦରିଂଦ ଈ ଵିଷଯଦଲ୍ଲି ନୀନୁ ଯୋଚନॆମାଡବେକାଗିଦॆ.

12277023a ମୃତେ ଵା ତ୍ଵଯି ଜୀଵେ ଵା ଯଦି ଭୋକ୍ଷ୍ଯତି ଵୈ ଜନଃ।
12277023c ସ୍ଵକୃତଂ ନନୁ ବୁଦ୍ଧ୍ଵୈଵଂ କର୍ତଵ୍ଯଂ ହିତମାତ୍ମନଃ।।

ନୀନୁ ମୃତନାଗୁ ଅଥଵା ଜୀଵଂତଵିରୁ. ଜନରୁ ଅଵର କର୍ମଫଲଗଳନ୍ନୁ ଭୋଗିସିଯେ ତୀରୁତ୍ତାରॆ. ଅଵର ଭରଣ-ପୋଷଣॆଯୁ ନନ୍ନ କର୍ତ୍ଯଵ୍ଯ ऎଂଦୁ ତିଳିଯଦେ ନିନ୍ନ ହିତଦ କୁରିତୁ ଯୋଚିସୁ.

12277024a ଏଵଂ ଵିଜାନଽଲ୍ଲୋକେଽସ୍ମିନ୍କଃ କସ୍ଯେତ୍ଯଭିନିଶ୍ଚିତଃ।
12277024c ମୋକ୍ଷେ ନିଵେଶଯ ମନୋ ଭୂଯଶ୍ଚାପ୍ଯୁପଧାରଯ।।

ଇଦନ୍ନୁ ତିଳିଦୁ ଈ ଲୋକଦଲ୍ଲି ଯାରୁ ଯାରଵନୁ ऎଂଦୁ ନିଶ୍ଚଯିସି ମୋକ୍ଷମାର୍ଗଦଲ୍ଲିଯେ ବୁଦ୍ଧିଯନ୍ନିଡୁ. ପୁନଃ ପୁନଃ ମନସ୍ସିନଲ୍ଲି ଈ ଵିଷଯଵନ୍ନୁ ଆଲୋଚିସୁତ୍ତିରୁ.

12277025a କ୍ଷୁତ୍ପିପାସାଦଯୋ ଭାଵା ଜିତା ଯସ୍ଯେହ ଦେହିନଃ।
12277025c କ୍ରୋଧୋ ଲୋଭସ୍ତଥା ମୋହଃ ସତ୍ତ୍ଵଵାନ୍ମୁକ୍ତ ଏଵ ସଃ।।

ହସିଵୁ, ବାଯାରିକॆ, କ୍ରୋଧ, ଲୋଭ, ମୋହ ମॊଦଲାଦ ଭାଵଗଳନ୍ନୁ ଜଯିସିରୁଵ ସତ୍ତ୍ଵସଂପନ୍ନନୁ ମୁକ୍ତନେ ସରି.

12277026a ଦ୍ଯୂତେ ପାନେ ତଥା ସ୍ତ୍ରୀଷୁ ମୃଗଯାଯାଂ ଚ ଯୋ ନରଃ।
12277026c ନ ପ୍ରମାଦ୍ଯତି ସଂମୋହାତ୍ସତତଂ ମୁକ୍ତ ଏଵ ସଃ।।

ଦ୍ଯୂତ, ମଦ୍ଯପାନ, ସ୍ତ୍ରୀଯରୁ ମତ୍ତୁ ବେଟॆଗଳଲ୍ଲି ଯାଵ ନରନୁ ସମ୍ମୋହଦିଂଦ ପ୍ରମାଦଗॊଳ୍ଳୁଵୁଦିଲ୍ଲଵୋ ଅଵନୁ ମୁକ୍ତନେ ସରି.

12277027a ଦିଵସେ ଦିଵସେ ନାମ ରାତ୍ରୌ ରାତ୍ରୌ ସଦା ସଦା।
12277027c ଭୋକ୍ତଵ୍ଯମିତି ଯଃ ଖିନ୍ନୋ ଦୋଷବୁଦ୍ଧିଃ ସ ଉଚ୍ଯତେ।।

ପ୍ରତି ଦିନଵୂ ମତ୍ତୁ ପ୍ରତି ରାତ୍ରିଯୂ ସଦା ନାନୁ ଏନନ୍ନୁ ଭୋଗିସଲି ऎଂଦୁ ଚିଂତିସି ଖିନ୍ନନାଗୁଵଵନନ୍ନୁ ଦୋଷବୁଦ୍ଧିଯॆଂଦୁ କରॆଯୁତ୍ତାରॆ.

12277028a ଆତ୍ମଭାଵଂ ତଥା ସ୍ତ୍ରୀଷୁ ମୁକ୍ତମେଵ ପୁନଃ ପୁନଃ।
12277028c ଯଃ ପଶ୍ଯତି ସଦା ଯୁକ୍ତୋ ଯଥାଵନ୍ମୁକ୍ତ ଏଵ ସଃ।।

ସଦା ସାଵଧାନଯୁକ୍ତନାଗିଦ୍ଦୁକॊଂଡୁ ଅଵଳୁ ତନ୍ନଵଳॆଂବ ଆତ୍ମଭାଵଵନ୍ନୁ ତାଳଦେ ସ୍ତ୍ରୀଯରନ୍ନୁ ନୋଡୁଵଵନୁ ମୁକ୍ତନେ ସରି.

12277029a ସଂଭଵଂ ଚ ଵିନାଶଂ ଚ ଭୂତାନାଂ ଚେଷ୍ଟିତଂ ତଥା।
12277029c ଯସ୍ତତ୍ତ୍ଵତୋ ଵିଜାନାତି ଲୋକେଽସ୍ମିନ୍ମୁକ୍ତ ଏଵ ସଃ।।

ଈ ଲୋକଦଲ୍ଲି ଭୂତଗଳ ହୁଟ୍ଟୁ, ମରଣ ମତ୍ତୁ ଜୀଵନ କ୍ଲେଷଗଳନ୍ନୁ ଯଥାର୍ଥରୂପଦଲ୍ଲି ତିଳିଦିରୁଵଵନେ ମୁକ୍ତନୁ.

12277030a ପ୍ରସ୍ଥଂ ଵାହସହସ୍ରେଷୁ ଯାତ୍ରାର୍ଥଂ ଚୈଵ କୋଟିଷୁ।
12277030c ପ୍ରାସାଦେ ମଂଚକସ୍ଥାନଂ ଯଃ ପଶ୍ଯତି ସ ମୁଚ୍ଯତେ।।

ସାଵିରାରୁ-କୋଟ୍ଯାନୁକୋଟି ବଂଡିଗଳଲ୍ଲି ତୁଂବିରୁଵ ଧାନ୍ଯଦଲ୍ଲି ତନଗॆ ଅଂଦିନ ଊଟକ୍କॆ ବେକାଗୁଵଷ୍ଟେ ଧାନ୍ଯଵୁ ସାକୁ ऎଂଦୁ ଭାଵିସୁଵଵନୁ ହାଗୂ ଵିଶାଲ ଭଵନଦଲ୍ଲି ହାସିଗॆ ହାସୁଵଷ୍ଟୁ ଜାଗଵୁ ସାକୁ ऎନ୍ନୁଵଵନୁ ମୁକ୍ତନେ ସରି.

12277031a ମୃତ୍ଯୁନାଭ୍ଯାହତଂ ଲୋକଂ ଵ୍ଯାଧିଭିଶ୍ଚୋପପୀଡିତମ୍।
12277031c ଅଵୃତ୍ତିକର୍ଶିତଂ ଚୈଵ ଯଃ ପଶ୍ଯତି ସ ମୁଚ୍ଯତେ।।

ଲୋକଵୁ ମୃତ୍ଯୁଵିନ ଆକ୍ରମଣକ୍କॊଳପଟ୍ଟିଦॆଯॆଂଦୂ, ଵ୍ଯାଧିଗଳିଂଦ ପୀଡିତଵାଗିଦॆଯॆଂଦୂ, ଜୀଵିକॆଯ ଅଭାଵଦିଂଦ ଦୁର୍ବଲଵୁ ऎଂଦୁ ଯାରୁ କାଣୁତ୍ତାନୋ ଅଵନୁ ମୁକ୍ତନାଗୁତ୍ତାନॆ.

12277032a ଯଃ ପଶ୍ଯତି ସୁଖୀ ତୁଷ୍ଟୋ4 ନପଶ୍ଯଂଶ୍ଚ ଵିହନ୍ଯତେ।
12277032c ଯଶ୍ଚାପ୍ଯଲ୍ପେନ ସଂତୁଷ୍ଟୋ ଲୋକେଽସ୍ମିନ୍ମୁକ୍ତ ଏଵ ସଃ।।

ହୀଗॆ ନୋଡୁଵଵନୁ ସୁଖିଯୂ ସଂତୁଷ୍ଟନୂ ଆଗୁତ୍ତାନॆ. ହୀଗॆ ନୋଡଦିରୁଵଵନୁ ନଷ୍ଟନାଗୁତ୍ତାନॆ5. ଈ ଲୋକଦଲ୍ଲି ଅଲ୍ପଦିଂଦଲେ ସଂତୁଷ୍ଟରାଗିରୁଵଵରୁ ମୁକ୍ତରେ ସରି.

12277033a ଅଗ୍ନୀଷୋମାଵିଦଂ ସର୍ଵମିତି ଯଶ୍ଚାନୁପଶ୍ଯତି।
12277033c ନ ଚ ସଂସ୍ପୃଶ୍ଯତେ ଭାଵୈରଦ୍ଭୁତୈର୍ମୁକ୍ତ ଏଵ ସଃ।।

ଯାରୁ ଈ ऎଲ୍ଲଵୂ ଅଗ୍ନୀଷୋମଗଳ6 ସ୍ଵରୂପଵॆଂଦୁ ତିଳିଯୁଵନୋ ଅଵନନ୍ନୁ ମାଯॆଯ ଅଦ୍ଭୁତଭାଵଗଳୁ ତଗଲୁଵୁଦିଲ୍ଲ. ଅଂଥଵନୁ ମୁକ୍ତନେ ସରି.

12277034a ପର୍ଯଂକଶଯ୍ଯା ଭୂମିଶ୍ଚ ସମାନେ ଯସ୍ଯ ଦେହିନଃ।
12277034c ଶାଲଯଶ୍ଚ କଦନ୍ନଂ ଚ ଯସ୍ଯ ସ୍ଯାନ୍ମୁକ୍ତ ଏଵ ସଃ।।

ଯାରିଗॆ ପର୍ଯଂକଶଯନଵୂ ଭୂମିଯ ମେଲॆ ମଲଗୁଵୁଦୂ ସମାନଵୋ, ହାଗॆଯେ ମୃଷ୍ଟାନ୍ନଵୂ ତଂଗଳନ୍ନଵୂ ସମାନଵୋ ଅଵନୁ ମୁକ୍ତନେ ସରି.

12277035a କ୍ଷୌମଂ ଚ କୁଶଚୀରଂ ଚ କୌଶେଯଂ ଵଲ୍କଲାନି ଚ।
12277035c ଆଵିକଂ ଚର୍ମ ଚ ସମଂ ଯସ୍ଯ ସ୍ଯାନ୍ମୁକ୍ତ ଏଵ ସଃ।।

ଯାରିଗॆ ସୁଵର୍ଣଦ ଜରିଯିଂଦ କୂଡିରୁଵ ରେଷ୍ମॆଯ ପଟ୍ଟେଵସ୍ତ୍ରଵୂ-ଦର୍ଭॆଯ ବଟ୍ଟॆଯୂ ସମାନଵୋ, ରେଷ୍ମॆଯ ଵସ୍ତ୍ରଵୂ-ନାରୁ ମଡିଯୂ ସମାନଵୋ, ମତ୍ତୁ ଉଣ୍ଣॆଯ ବଟ୍ଟॆଯୂ-ମୃଗଚର୍ମଵୂ ସମାନଵୋ ଅଵନୁ ମୁକ୍ତନେ ସରି.

12277036a ପଂଚଭୂତସମୁଦ୍ଭୂତଂ ଲୋକଂ ଯଶ୍ଚାନୁପଶ୍ଯତି।
12277036c ତଥା ଚ ଵର୍ତତେ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ଲୋକେଽସ୍ମିନ୍ମୁକ୍ତ ଏଵ ସଃ।।

ପଂଚଭୂତଗଳିଂଦ ଉଂଟାଦୁଦॆଂଦୁ ଲୋକଵନ୍ନୁ କାଣୁଵଵନୁ ମତ୍ତୁ ଲୋକଦ ऎଲ୍ଲ ପ୍ରାଣିଗଳନ୍ନୂ ସମନାଗି କାଣୁଵଵନୁ ମୁକ୍ତନେ ସରି.

12277037a ସୁଖଦୁଃଖେ ସମେ ଯସ୍ଯ ଲାଭାଲାଭୌ ଜଯାଜଯୌ।
12277037c ଇଚ୍ଚାଦ୍ଵେଷୌ ଭଯୋଦ୍ଵେଗୌ ସର୍ଵଥା ମୁକ୍ତ ଏଵ ସଃ।।

ସୁଖ-ଦୁଃଖଗଳଲ୍ଲି, ଲାଭାଲାଭଗଳଲ୍ଲି, ଜଯାଜଯଗଳଲ୍ଲି, ଇଚ୍ଚାଦ୍ଵେଷଗଳଲ୍ଲି, ମତ୍ତୁ ଭଯୋଦ୍ଵେଗଗଳଲ୍ଲି ସମଭାଵଦିଂଦିରୁଵଵନୁ ମୁକ୍ତନେ ସରି.

12277038a ରକ୍ତମୂତ୍ରପୁରୀଷାଣାଂ ଦୋଷାଣାଂ ସଂଚଯଂ ତଥା।
12277038c ଶରୀରଂ ଦୋଷବହୁଲଂ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ଚେଦଂ ଵିମୁଚ୍ଯତେ।।

ଶରୀରଵୁ ରକ୍ତ-ମୂତ୍ର-ମଲଗଳ ଆଵାସସ୍ଥାନଵାଗିରୁଵୁଦନ୍ନୂ, ଵାତ-ପିତ୍ତ-କଫଗଳॆଂବ ଦୋଷଯୁକ୍ତଵାଗିରୁଵୁଦନ୍ନୂ କଂଡୁକॊଂଡଵନୁ ମୁକ୍ତନାଗୁତ୍ତାନॆ.

12277039a ଵଲୀପଲିତସଂଯୋଗଂ କାର୍ଶ୍ଯଂ ଵୈଵର୍ଣ୍ଯମେଵ ଚ।
12277039c କୁବ୍ଜଭାଵଂ ଚ ଜରଯା ଯଃ ପଶ୍ଯତି ସ ମୁଚ୍ଯତେ।।

ମୁପ୍ପୁ ଆଵରିସିଦॊଡନॆଯେ ଚର୍ମଵୁ ସୁକ୍କିହୋଗୁଵୁଦୁ, ତଲॆଗୂଦଲୁ ନॆରॆଯୁଵୁଦୁ, ଦେହଵୁ କୃଶଵାଗି କାଂତିହୀନଵାଗୁଵୁଦୁ, ସॊଂଟଵୁ ବଗ୍ଗୁଵୁଦୁ – ଇଵୁଗଳନ୍ନୁ ମନଗାଣୁଵଵନୁ ମୁକ୍ତନାଗୁତ୍ତାନॆ.

12277040a ପୁଂସ୍ତ୍ଵୋପଘାତଂ କାଲେନ ଦର୍ଶନୋପରମଂ ତଥା।
12277040c ବାଧିର୍ଯଂ ପ୍ରାଣମଂଦତ୍ଵଂ ଯଃ ପଶ୍ଯତି ସ ମୁଚ୍ଯତେ।।

କାଲକ୍ରମେଣଵାଗି ଆଗୁଵ ପୁରୁଷତ୍ଵଦ ନାଶ, ଦୃଷ୍ଟିଯୁ ମଂଦଵାଗୁଵୁଦୁ, କିଵି କେଳିସଦେ ଇରୁଵୁଦୁ, ମତ୍ତୁ ପ୍ରାଣଶକ୍ତିଯୁ କ୍ଷୀଣିସୁଵୁଦୁ – ଇଵୁଗଳନ୍ନୁ ମୁଂଦାଗିଯେ ମନଗଂଡଵନୁ ମୁକ୍ତନାଗୁତ୍ତାନॆ.

12277041a ଗତାନୃଷୀଂସ୍ତଥା ଦେଵାନସୁରାଂଶ୍ଚ ତଥା ଗତାନ୍।
12277041c ଲୋକାଦସ୍ମାତ୍ପରଂ ଲୋକଂ ଯଃ ପଶ୍ଯତି ସ ମୁଚ୍ଯତେ।।

ऎଷ୍ଟୋ ମଂଦି ଋଷିଗଳୁ, ଦେଵତॆଗଳୁ ମତ୍ତୁ ଅସୁରରୁ ଈ ଲୋକଦିଂଦ ପରଲୋକକ୍କॆ ହॊରଟୁହୋଦରୁ ऎନ୍ନୁଵୁଦନ୍ନୁ ନୋଡୁଵଵନୁ ମୁକ୍ତନାଗୁତ୍ତାନॆ.

12277042a ପ୍ରଭାଵୈରନ୍ଵିତାସ୍ତୈସ୍ତୈଃ ପାର୍ଥିଵେଂଦ୍ରାଃ ସହସ୍ରଶଃ।
12277042c ଯେ ଗତାଃ ପୃଥିଵୀଂ ତ୍ଯକ୍ତ୍ଵା ଇତି ଜ୍ଞାତ୍ଵା ଵିମୁଚ୍ଯତେ।।

ସହସ୍ରାରୁ ପ୍ରଭାଵଯୁକ୍ତ ପାର୍ଥିଵେଂଦ୍ରରୁ ଈ ପୃଥ୍ଵିଯନ୍ନୁ ତॊରॆଦୁ ହॊରଟୁହୋଗିଦ୍ଦାରॆ ऎଂଦୁ ତିଳିଦୁକॊଂଡଵନୁ ମୁକ୍ତନାଗୁତ୍ତାନॆ.

12277043a ଅର୍ଥାଂଶ୍ଚ ଦୁର୍ଲଭାଽଲ୍ଲୋକେ କ୍ଲେଶାଂଶ୍ଚ ସୁଲଭାଂସ୍ତଥା।
12277043c ଦୁଃଖଂ ଚୈଵ କୁଟୁଂବାର୍ଥେ ଯଃ ପଶ୍ଯତି ସ ମୁଚ୍ଯତେ।।

ଈ ଲୋକଦଲ୍ଲି ଅର୍ଥପ୍ରାପ୍ତିଯୁ ଦୁର୍ଲଭଵାଦୁଦୁ, କ୍ଲେଷଗଳୁ ସୁଲଭଵାଗି ଦॊରॆଯୁତ୍ତଵॆ ମତ୍ତୁ କୁଟୁଂବଦ କାରଣଦିଂଦ ଅନେକ ଦୁଃଖଗଳୁଂଟାଗୁତ୍ତଦॆ ऎନ୍ନୁଵୁଦନ୍ନୁ କଂଡଵନୁ ମୁକ୍ତନାଗୁତ୍ତାନॆ.

12277044a ଅପତ୍ଯାନାଂ ଚ ଵୈଗୁଣ୍ଯଂ ଜନଂ ଵିଗୁଣମେଵ ଚ।
12277044c ପଶ୍ଯନ୍ଭୂଯିଷ୍ଠଶୋ ଲୋକେ କୋ ମୋକ୍ଷଂ ନାଭିପୂଜଯେତ୍।।

ମକ୍କଳଲ୍ଲିରୁଵ ଗୁଣହୀନତॆ ମତ୍ତୁ ଜନରଲ୍ଲିରୁଵ ଦୁର୍ଗୁଣଗଳନ୍ନୁ ଲୋକଦଲ୍ଲି ହॆଚ୍ଚୁ ହॆଚ୍ଚୁ ନୋଡୁତ୍ତିରୁଵ ଯାରୁ ତାନେ ମୋକ୍ଷଵନ୍ନୁ ଆଦରିସୁଵୁଦିଲ୍ଲ?

12277045a ଶାସ୍ତ୍ରାଲ୍ଲୋକାଚ୍ଚ ଯୋ ବୁଦ୍ଧଃ ସର୍ଵଂ ପଶ୍ଯତି ମାନଵଃ।
12277045c ଅସାରମିଵ ମାନୁଷ୍ଯଂ ସର୍ଵଥା ମୁକ୍ତ ଏଵ ସଃ।।

ଶାସ୍ତ୍ରଗଳ ଅଧ୍ଯଯନଦିଂଦ ମତ୍ତୁ ଲୌକିକ ଅନୁଭଵଦିଂଦ ଜ୍ଞାନସଂପନ୍ନନାଗି ମନୁଷ୍ଯତ୍ଵଵେ ନିସ୍ସାରଵॆଂଦୁ କଂଡୁକॊଳ୍ଳୁଵ ମାନଵନୁ ସର୍ଵଥା ମୁକ୍ତନାଦଂତॆଯେ.

12277046a ଏତଚ୍ଚ୍ରୁତ୍ଵା ମମ ଵଚୋ ଭଵାଂଶ୍ଚରତୁ ମୁକ୍ତଵତ୍।
12277046c ଗାର୍ହସ୍ଥ୍ଯେ ଯଦି ତେ ମୋକ୍ଷେ କୃତା ବୁଦ୍ଧିରଵିକ୍ଲଵା।।

ନନ୍ନ ଈ ମାତନ୍ନୁ କେଳି ନିନ୍ନ ବୁଦ୍ଧିଯ ଵ୍ଯାକୁଲତॆଯନ୍ନୁ ଦୂରୀକରିସି, ଗୃହସ୍ଥାଶ୍ରମଦଲ୍ଲାଗଲୀ ସଂନ୍ଯାସାଶ୍ରମଦଲ୍ଲାଗଲୀ ଇଦ୍ଦୁକॊଂଡୁ ମୁକ୍ତନଂତॆ ଵ୍ଯଵହରିସୁ.”

12277047a ତତ୍ତସ୍ଯ ଵଚନଂ ଶ୍ରୁତ୍ଵା ସମ୍ଯକ୍ସ ପୃଥିଵୀପତିଃ।
12277047c ମୋକ୍ଷଜୈଶ୍ଚ ଗୁଣୈର୍ଯୁକ୍ତଃ ପାଲଯାମାସ ଚ ପ୍ରଜାଃ।।

ଅଵନ ଆ ମାତନ୍ନୁ ଶ୍ରଦ୍ଧॆଯିଂଦ କେଳି ପୃଥିଵୀପତି ସଗରନୁ ମୋକ୍ଷୋପଯୋଗୀ ଗୁଣଗଳିଂଦ ଯୁକ୍ତନାଗି ପ୍ରଜॆଗଳନ୍ନୁ ପାଲିସୁତ୍ତିଦ୍ଦନୁ.”

ସମାପ୍ତି

ଇତି ଶ୍ରୀମହାଭାରତେ ଶାଂତିପର୍ଵଣି ମୋକ୍ଷଧର୍ମପର୍ଵଣି ସଗରାରିଷ୍ଟନେମିସଂଵାଦେ ସପ୍ତସପ୍ତତ୍ଯଧିକଦ୍ଵିଶତତମୋଽଧ୍ଯାଯଃ।।
ଇଦୁ ଶ୍ରୀମହାଭାରତଦଲ୍ଲି ଶାଂତିପର୍ଵଦଲ୍ଲି ମୋକ୍ଷଧର୍ମପର୍ଵଦଲ୍ଲି ସଗରାରିଷ୍ଟନେମିସଂଵାଦ ऎନ୍ନୁଵ ଇନ୍ନୂରାऎପ୍ପତ୍ତେଳନେ ଅଧ୍ଯାଯଵୁ.


  1. ଯୁକ୍ତଃ (ଭାରତ ଦର୍ଶନ). ↩︎

  2. ଅରିଷ୍ଟନେମିଯ ଇନ୍ନॊଂଦୁ ହॆସରୁ ତାର୍କ୍ଷ୍ଯ. ↩︎

  3. ମୂଢୋ (ଭାରତ ଦର୍ଶନ). ↩︎

  4. ଯଃ ପଶ୍ଯତି ସ ସଂତୁଷ୍ଟୋ (ଭାରତ ଦର୍ଶନ). ↩︎

  5. ତନ୍ନନ୍ନୁ ସଂତୁଷ୍ଟନନ୍ନାଗି କାଣୁଵଵନୁ ମୁକ୍ତନୁ. ତାନୁ ସଂତୁଷ୍ଟନॆଂଦୁ ଯାରୁ କାଣୁଵୁଦିଲ୍ଲଵୋ ଅଵନୁ ହାଳାଗିହୋଗୁତ୍ତାନॆ. (ଭାରତ ଦର୍ଶନ) ↩︎

  6. ଅଗ୍ନି – ଜଠରାଗ୍ନି, ଭୋକ୍ତା ମତ୍ତୁ ସୋମ – ଅନ୍ନ, ଭୋଜ୍ଯ (ଭାରତ ଦର୍ଶନ). ↩︎