ปฺรวเศ
ฯฯ โอํ โอํ นมโ นารายณายฯฯ ศฺรี วเทวฺยาสาย นมห์ ฯฯ
ศฺรี กฺฤษฺณทฺวไปายน วเทวฺยาส วิรจิต
ศฺรี มหาภารต
ศาํติ ปรฺว
มโกฺษธรฺม ปรฺว
อธฺยาย 249
สาร
มหาทเวน ปฺรารฺถนเะยํตเะ พฺรหฺมน รโษาคฺนิย อุปสํหาร; มฺฤตฺยุวิน อุตฺปตฺติ (1-22).
12249001 สฺถาณุรุวาจฯ
12249001a ปฺรชาสรฺคนิมิตฺตํ มเ การฺยวตฺตามิมาํ ปฺรภโฯ
12249001c วิทฺธิ สฺฤษฺฏาสฺตฺวยา หีมา มา กุปฺยาสาํ ปิตามหฯฯ
สฺถาณุวุ หเฬิทนุ: “ปฺรภโ! ปิตามห! นนฺน อี การฺยวุ ปฺรชเะคฬ สฺฤษฺฏิย กุริตาคิยเ อิทเะ. นีนเ สฺฤษฺฏิสิรุว อิวร มเลเะ กุปิตนาคพารทุ.
12249002a ตว ตเชโคฺนินา ทเว ปฺรชา ทหฺยํติ สรฺวศห์ฯ
12249002c ตา ทฺฤษฺฏฺวา มม การุณฺยํ มา กุปฺยาสาํ ชคตฺปฺรภโฯฯ
ทเว! ชคตฺปฺรภโ! นินฺน ตเชโคฺนิยิํท ปฺรชเะคฬุ เอะลฺลเะลฺลิยู สุฏฺฏุหโคุตฺติทฺทารเะ. อวรนฺนุ นโฑิ นนฺนลฺลิ การุณฺยวุํฏาคิทเะ. อวร มเลเะ กุปิตนาคพเฑ.”
12249003 ปฺรชาปติรุวาจฯ
12249003a น กุปฺยเ น จ มเ กามโ น ภวเรนฺ ปฺรชา อิติฯ
12249003c ลาฆวารฺถํ ธรณฺยาสฺตุ ตตห์ สํหาร อิษฺยตเฯฯ
ปฺรชาปติยุ หเฬิทนุ: “นานุ อวร มเลเะ กุปิตนาคิลฺล. อวรเะลฺลรู อิรพารทเะํพ พยกเะยู นนฺนทลฺล. ภูมิย ภารวนฺนุ หคุรคโะฬิสลุ อวร สํหารวนฺนุ พยสุตฺตเนเะ.
12249004a อิยํ หิ มาํ สทา ทเวี ภารารฺตา สมจโทยตฺฯ
12249004c สํหารารฺถํ มหาทเว ภารเณาปฺสุ นิมชฺชติฯฯ
ภารทิํท อารฺตฬาคิทฺท อี ทเวิยเ ปฺรชเะคฬ สํหารกฺกาคิ นนฺนนฺนุ ปฺรจโทิสิทฬุ. มหาทเว! ภารทิํท อิวฬุ นีรินลฺลิ มุฬุคิหโคุวุทรลฺลิทฺทฬุ.
12249005a ยทาหํ นาธิคจฺจามิ พุทฺธฺยา พหุ วิจารยนฺฯ
12249005c สํหารมาสาํ วฺฤทฺธานาํ ตตโ มาํ กฺรโธ อาวิศตฺฯฯ
พหุปฺรการวาคิ วิจาริสิทรู นนฺน พุทฺธิคเะ วฺฤทฺธิยาคุตฺติรุว อิวรนฺนุ สํหริสุว อุปายวุ หโะฬเะยลิลฺล. อาค กฺรโธวุ นนฺนนฺนุ อาวริสิตุ.”
12249006 สฺถาณุรุวาจฯ
12249006a สํหาราํตํ ปฺรสีทสฺว มา กฺรุธสฺตฺริทศเศฺวรฯ
12249006c มา ปฺรชาห์ สฺถาวรํ วไจ ชํคมํ จ วินีนศห์ฯฯ
สฺถาณุวุ หเฬิทนุ: “ตฺริทศเศฺวร! อี สํหารทิํท ปฺรสีทนาคุ. กฺรโธิตนาคพเฑ. อี สฺถาวร-ชํคม ปฺรชเะคฬนฺนุ วินาศคโะฬิสพเฑ.
12249007a ปลฺวลานิ จ สรฺวาณิ สรฺวํ จไว ตฺฤณโลปมฺฯ
12249007c สฺถาวรํ ชํคมํ จไว ภูตคฺรามํ จตุรฺวิธมฺฯฯ
ชลาศยคฬุ, หุลฺลิน มเะทเะคฬุ, สฺถาวรคฬุ มตฺตุ ชํคมคฬเะํพ นาลฺกุ วิธท ภูตคฺรามคฬิวเะ.
12249008a ตทเตทฺภสฺมสาทฺภูตํ ชคตฺสรฺวมุปปฺลุตมฺฯ
12249008c ปฺรสีท ภควนฺสาธโ วร เอษ วฺฤตโ มยาฯฯ
อวเะลฺลวู ภสฺมีภูตวาคุตฺติวเะ. ชคตฺตเะลฺลวู มุฬุคิหโคุตฺติทเะ. ภควนฺ! ปฺรสีทนาคุ. อิทเ นานุ กเฬุว วรวุ.
12249009a นษฺฏา น ปุนรเษฺยํติ ปฺรชา หฺยเตาห์ กถํ จนฯ
12249009c ตสฺมานฺนิวรฺตฺยตามเตตฺตเชห์ สฺวเนไว ตเชสาฯฯ
นษฺฏวาท อี ปฺรชเะคฬุ ปุนห์ ยาวการณกฺกู หุฏฺฏุวุทิลฺล. อาทุทริํท อี ตเชสฺสนฺนุ นินฺนทเ ตเชสฺสินิํท หิํตเะคเะทุกโ.
12249010a อุปายมนฺยํ สํปศฺย ปฺรชานาํ หิตกามฺยยาฯ
12249010c ยถเมเ ชํตวห์ สรฺวเ นิวรฺตเรนฺปรํตปฯฯ
12249011a อภาวมภิคจฺจเยุรุตฺสนฺนปฺรชนาห์ ปฺรชาห์ฯ
12249011c อธิทไวนิยุกฺตโ'สฺมิ ตฺวยา ลโกเษฺวิหเศฺวรฯฯ
ปรํตป! ปฺรชเะคฬ หิตวนฺนุ พยสิ, ปุนห์ อิวรุ นาศวาคทํตเะ มตฺตุ อิวร สํหาร การฺยวุ วฺยวสฺถิตรีติยลฺลิ นฑเะยุวํตเะ อนฺย อุปายวนฺนุ นีนเ ยโจิสุ. ลโกเศฺวรเศฺวร! อธิทไวนาคิ นินฺนิํท นิยุกฺตคโะฬิสลฺปฏฺฏิทฺทเนเะ.
12249012a ตฺวทฺภวํ หิ ชคนฺนาถ ชคตฺ สฺถาวรชํคมมฺฯ
12249012c ปฺรสาทฺย ตฺวาํ มหาทเว ยาจามฺยาวฺฤตฺติชาห์ ปฺรชาห์ฯฯ
ชคนฺนาถ! มหาทเว! สฺถาวร-ชํคม ชคตฺตเะลฺลวู นินฺนิํทลเ หุฏฺฏิทเะ. นินฺน ปฺรสาททิํท ปฺรชเะคฬุ สตฺตุ ปุนห์ หุฏฺฏุวํตาคลิ.””
12249013 นารท อุวาจฯ
12249013a ศฺรุตฺวา ตุ วจนํ ทเวห์ สฺถาณโรฺนิยตวางฺมนาห์ฯ
12249013c ตเชสฺตตฺสฺวํ นิชคฺราห ปุนรเวาํตราตฺมนาฯฯ
นารทนุ หเฬิทนุ: “นิยต มาตุ-มนสฺสุคฬุฬฺฬ พฺรหฺมทเวนุ สฺถาณุวิน มาตนฺนุ กเฬิ ตเชสฺสนฺนุ หิํตเะคเะทุกโะํฑุ ปุนห์ อทนฺนุ ตนฺนลฺลิยเ ลีนคโะฬิสิทนุ.
12249014a ตตโ'คฺนิมุปสํคฺฤหฺย ภควา'ลฺลโกปูชิตห์ฯ
12249014c ปฺรวฺฤตฺติํ จ นิวฺฤตฺติํ จ กลฺปยามาส วไ ปฺรภุห์ฯฯ
อาค ลโกปูชิต ปฺรภุ ภควานนุ อคฺนิยนฺนุ อุปสํหริสิ ปฺรวฺฤตฺติ-นิวฺฤตฺติคฬนฺนุ กลฺปิสิทนุ.
12249015a อุปสํหรตสฺตสฺย ตมคฺนิํ รโษชํ ตทาฯ
12249015c ปฺราทุรฺพภูว วิศฺวเภฺยห์ ขเภฺยโ นารี มหาตฺมนห์ฯฯ
รโษทิํท อุํฏาท อา อคฺนิยนฺนุ อวนุ อุปสํหริสลุ อา มหาตฺมน เอะลฺล อวยวคฬิํท โอะํทุ ศกฺติยุ หโะรฏุ นาริยาคิ ปฺราทุรฺภวิสิตุ.
12249016a กฺฤษฺณา รกฺตาํพรธรา รกฺตนเตฺรตลาํตราฯ
12249016c ทิวฺยกุํฑลสํปนฺนา ทิวฺยาภรณภูษิตาฯฯ
กปฺปุ มตฺตุ กเะํปุ วสฺตฺรคฬนฺนุฏฺฏิทฺท, คุฬิพิทฺท รกฺตนเตฺรฬาคิทฺท อวฬุ ทิวฺยกุํฑลสํปนฺนฬาคิ ทิวฺยาภรณภูษิตฬาคิทฺทฬุ.
12249017a สา วินิห์สฺฤตฺย วไ ขเภฺยโ ทกฺษิณามาศฺริตา ทิศมฺฯ
12249017c ททฺฤศาตเ'ถ ตเา กนฺยาํ ทเวเา วิศฺวเศฺวราวุภเาฯฯ
อวน อวยวคฬิํท หโะรฏุ ทกฺษิณ ทิกฺกินลฺลิ หโคุตฺติทฺท อา กนฺยเะยนฺนุ อิพฺพรุ วิศฺวเศฺวร ทเวรู นโฑิทรุ.
12249018a ตามาหูย ตทา ทเวโ ลโกานามาทิรีศฺวรห์ฯ
12249018c มฺฤตฺยโ อิติ มหีปาล ชหิ จเมาห์ ปฺรชา อิติฯฯ
มหีปาล! อาค ลโกคฬ อาทิ อีศฺวรนุ อวฬนฺนุ มฺฤตฺยุวเะํทุ กรเะทุ อี ปฺรชเะคฬนฺนุ สํหริสุ เอะํทนุ.
12249019a ตฺวํ หิ สํหารพุทฺธฺยา มเ จิํติตา รุษิตเน จฯ
12249019c ตสฺมาตฺสํหร สรฺวาสฺตฺวํ ปฺรชาห์ สชฑปํฑิตาห์ฯฯ
“สํหารพุทฺธิยิํท รโษคโะํฑุ นินฺนนฺนุ จิํติสิทเะนุ. อาทุทริํท นีนุ ปํฑิตรุ-มูรฺขรุ เอะนฺนุว ภเทภาววิลฺลทเ เอะลฺลรนฺนู สํหริสุ.
12249020a อวิศเษเณ จไว ตฺวํ ปฺรชาห์ สํหร ภามินิฯ
12249020c มม ตฺวํ หิ นิยโคเน ศฺรเยห์ ปรมวาปฺสฺยสิฯฯ
ภามินิ! นีนุ ยารนฺนู พิฑทเ ปฺรชเะคฬนฺนุ สํหริสุ. นนฺน นิยโคทิํท นีนุ ปรม ศฺรเยสฺสนฺนุ ปฑเะยุตฺตียเะ.”
12249021a เอวมุกฺตา ตุ สา ทเวี มฺฤตฺยุห์ กมลมาลินีฯ
12249021c ปฺรทธฺยเา ทุห์ขิตา พาลา สาศฺรุปาตมตีว หิฯฯ
อวนุ หีคเะ หเฬลุ กมลมาลินี พาลกิ ทเวี มฺฤตฺยุวุ กณฺณีรุ สุริสุตฺตา ทุห์ขิตฬาคิ จิํตามคฺนฬาทฬุ.
12249022a ปาณิภฺยาํ จไว ชคฺราห ตานฺยศฺรูณิ ชนเศฺวรห์ฯ
12249022c มานวานาํ หิตารฺถาย ยยาจเ ปุนรเว จฯฯ
มานวร หิตารฺถกฺกาคิ ชนเศฺวร พฺรหฺมนุ อวฬ กณฺณุคฬิํท อุทุรุตฺติทฺท อศฺรุพิํทุคฬนฺนุ กเะฬกฺกเะ พีฬลุ พิฑทเ ตนฺน อํชลิยลฺลิยเ หิฑิทุกโะํฑนุ. อาค อวฬุ ปุนห์ ปฺรารฺถิสิทฬุ.”