ପ୍ରଵେଶ
।। ଓଂ ଓଂ ନମୋ ନାରାଯଣାଯ।। ଶ୍ରୀ ଵେଦଵ୍ଯାସାଯ ନମଃ ।।
ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣଦ୍ଵୈପାଯନ ଵେଦଵ୍ଯାସ ଵିରଚିତ
ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତ
ଶାଂତି ପର୍ଵ
ମୋକ୍ଷଧର୍ମ ପର୍ଵ
ଅଧ୍ଯାଯ 196
ସାର
ଶରୀରେଂଦ୍ରିଯ-ମନୋବୁଦ୍ଧିଗଳିଗିଂତଲୂ ଅତିରିକ୍ତନାଦ ଆତ୍ମନ ନିତ୍ଯତ୍ଵଦ ପ୍ରତିପାଦନॆ (1-23).
12196001 ମନୁରୁଵାଚ।
12196001a ଯଦିଂଦ୍ରିଯୈସ୍ତୂପକୃତାନ୍ପୁରସ୍ତାତ୍ ପ୍ରାପ୍ତାନ୍ଗୁଣାନ୍ସଂସ୍ମରତେ ଚିରାଯ।
12196001c ତେଷ୍ଵିଂଦ୍ରିଯେଷୂପହତେଷୁ ପଶ୍ଚାତ୍ ସ ବୁଦ୍ଧିରୂପଃ ପରମଃ ସ୍ଵଭାଵଃ।।
ମନୁଵୁ ହେଳିଦନୁ: “ବୁଦ୍ଧିରୂପନାଦ ପରମଶ୍ରେଷ୍ଠନାଦ ଜୀଵନୁ ହିଂଦିନ ଶରୀରଦିଂଦ ନୂତନ ଶରୀରକ୍କॆ ବରୁଵାଗ ଆ ଶରୀରଦଲ୍ଲିଦ୍ଦ ପଂଚେଂଦ୍ରିଯଗଳନ୍ନୁ କଳॆଦୁକॊଂଡରୂ ଅଵୁଗଳ ଵିଷଯଗଳନ୍ନୁ ସଂସ୍କାରରୂପଦଲ୍ଲି ତନ୍ନଲ୍ଲିଯେ ଇଟ୍ଟୁକॊଂଡିରୁତ୍ତାନॆ. ହିଂଦିନ ଜନ୍ମଦଲ୍ଲି ଇଂଦ୍ରିଯଗଳ ମୂଲକ ଅନୁଭଵିସିଦ ଵିଷଯଗଳନ୍ନୁ ବହଳ କାଲଦ ଵରॆଗॆ ସ୍ମରିସୁତ୍ତଲେ ଇରୁତ୍ତାନॆ.
12196002a ଯଥେଂଦ୍ରିଯାର୍ଥାନ୍ଯୁଗପତ୍ସମସ୍ତାନ୍ ନାଵେକ୍ଷତେ କୃତ୍ସ୍ନମତୁଲ୍ଯକାଲମ୍।
12196002c ଯଥାବଲଂ ସଂଚରତେ ସ ଵିଦ୍ଵାଂସ୍ ତସ୍ମାତ୍ସ ଏକଃ ପରମଃ ଶରୀରୀ।।
ଜୀଵାତ୍ମନୁ ऎଲ୍ଲ କାଲଗଳଲ୍ଲିଯୂ ऎଲ୍ଲ ଜନ୍ମଗଳଲ୍ଲିଯୂ ଅନୁଭଵିସିଦ ऎଲ୍ଲ ଇଂଦ୍ରିଯ ଵିଷଯଗଳନ୍ନୂ ତାନॊବ୍ବନେ ଏକକାଲଦଲ୍ଲି ନୋଡୁତ୍ତାନॆ. ଜାଗୃତ୍-ସ୍ଵପ୍ନ-ସୁଷୁପ୍ତିଗଳॆଂବ ବେରॆ ବେରॆ ଅଵସ୍ଥॆଗଳଲ୍ଲି ସଂଚରିସୁତ୍ତାନॆ. ଆ କାଲ-ଅଵସ୍ଥॆ-ଇଂଦ୍ରିଯଵିଷଯଗଳୁ ବେରॆବେରॆଯାଗିଦ୍ଦରୂ ଅଵॆଲ୍ଲକ୍କୂ ସାକ୍ଷିଯାଗି ନିଶ୍ଚଲନାଗିରୁଵୁଦରିଂଦ ଈ ଜୀଵାତ୍ମନେ ପରମ ଵିଦ୍ଵାଂସନୁ.
12196003a ରଜସ୍ତମଃ ସତ୍ତ୍ଵମଥୋ ତୃତୀଯଂ ଗଚ୍ଚତ୍ଯସୌ ଜ୍ଞାନଗୁଣାନ୍ଵିରୂପାନ୍।
12196003c ତଥେଂଦ୍ରିଯାଣ୍ଯାଵିଶତେ ଶରୀରୀ ହୁତାଶନଂ ଵାଯୁରିଵେଂଧନସ୍ଥମ୍।।
ଜୀଵଵୁ ରଜ, ତମ ମତ୍ତୁ ମୂରନॆଯଦାଦ ସତ୍ତ୍ଵଗଳॆଂବ ଵିରୂପ ଜ୍ଞାନଗୁଣଗଳନ୍ନୁ ହॊଂଦିରୁତ୍ତାନॆ. ଆଦରॆ ଅଵନୁ ଅଵୁଗଳିଗିଂତ ଅତିରିକ୍ତନାଗିରୁତ୍ତାନॆ. ଵାଯୁଵୁ କଟ୍ଟିଗॆଯଲ୍ଲିରୁଵ ଅଗ୍ନିଯନ୍ନୁ ପ୍ରଵେଶିସୁଵଂତॆ ଜୀଵଵୁ ଶରୀରସ୍ଥ ଇଂଦ୍ରିଯଗଳନ୍ନୁ ପ୍ରଵେଶିସୁତ୍ତଦॆ.
12196004a ନ ଚକ୍ଷୁଷା ପଶ୍ଯତି ରୂପମାତ୍ମନୋ ନ ପଶ୍ଯତି ସ୍ପର୍ଶମିଂଦ୍ରିଯେଂଦ୍ରିଯମ୍।
12196004c ନ ଶ୍ରୋତ୍ରଲିଂଗଂ ଶ୍ରଵଣେ ନିଦର୍ଶନଂ ତଥାଗତଂ1 ପଶ୍ଯତି ତଦ୍ଵିନଶ୍ଯତି।।
ଆତ୍ମଦ ରୂପଵନ୍ନୁ କଣ୍ଣୁଗଳିଂଦ ନୋଡଲିକ୍କାଗୁଵୁଦିଲ୍ଲ. ସ୍ପର୍ଶେଂଦ୍ରିଯଦିଂଦଲୂ ଈ ଇଂଦ୍ରିଯଵନ୍ନୁ ନୋଡଲିକ୍କାଗୁଵୁଦିଲ୍ଲ. ଆତ୍ମଦ ରୂପଵନ୍ନୁ ଶ୍ରଵଣେଂଦ୍ରିଯଦିଂଦଲୂ ତିଳିଯଲୁ ସାଧ୍ଯଵିଲ୍ଲ. ଯାଵାଗ ଆତ୍ମନ ଦର୍ଶନଵାଗୁତ୍ତଦॆଯୋ ଆଗ ଇଂଦ୍ରିଯଗଳॆଲ୍ଲଵୂ ନାଶହॊଂଦୁତ୍ତଵॆ.
12196005a ଶ୍ରୋତ୍ରାଦୀନି ନ ପଶ୍ଯଂତି ସ୍ଵଂ ସ୍ଵମାତ୍ମାନମାତ୍ମନା।
12196005c ସର୍ଵଜ୍ଞଃ ସର୍ଵଦର୍ଶୀ ଚ କ୍ଷେତ୍ରଜ୍ଞସ୍ତାନି ପଶ୍ଯତି।।
ଶ୍ରୋତ୍ରାଦି ଇଂଦ୍ରିଯଗଳୁ ସ୍ଵଯଂ ତମ୍ମନ୍ନୁ ତାଵେ ତିଳିଦୁକॊଳ୍ଳଲାରଵୁ2. ହାଗିରୁଵାଗ ଅଵୁ ସଵର୍ଜ୍ଞନୂ ସର୍ଵଦର୍ଶିଯୂ ଆଦ କ୍ଷେତ୍ରଜ୍ଞନନ୍ନୁ ହେଗॆ ତାନେ ଅରିଯବଲ୍ଲଵୁ?
12196006a ଯଥା ହିମଵତଃ ପାର୍ଶ୍ଵଂ ପୃଷ୍ଠଂ ଚଂଦ୍ରମସୋ ଯଥା।
12196006c ନ ଦୃଷ୍ଟପୂର୍ଵଂ ମନୁଜୈର୍ନ ଚ ତନ୍ନାସ୍ତି ତାଵତା।।
ହିମାଲଯଦ ଇନ୍ନॊଂଦୁ ପାର୍ଶ୍ଵଵନ୍ନୁ ମତ୍ତୁ ଚଂଦ୍ରନ ହିଂଭାଗଵନ୍ନୁ ମନୁଷ୍ଯନୁ ऎଂଦୂ ନୋଡିରଦେ ଇଦ୍ଦରୂ ଅଵୁ ଇଲ୍ଲଵॆଂଦୁ ହେଳଲିକ୍କାଗୁଵୁଦିଲ୍ଲ.
12196007a ତଦ୍ଵଦ୍ଭୂତେଷୁ ଭୂତାତ୍ମା ସୂକ୍ଷ୍ମୋ ଜ୍ଞାନାତ୍ମଵାନସୌ।
12196007c ଅଦୃଷ୍ଟପୂର୍ଵଶ୍ଚକ୍ଷୁର୍ଭ୍ଯାଂ ନ ଚାସୌ ନାସ୍ତି ତାଵତା।।
ହାଗॆଯେ ସକଲ ପ୍ରାଣିଗଳ ହୃଦଯାଂତରାଳଦଲ୍ଲି ଜ୍ଞାନସ୍ଵରୂପୀ ସୂକ୍ଷ୍ମାତିସୂକ୍ଷ୍ମ ଆତ୍ମନୁ ଇଦ୍ଦେ ଇଦ୍ଦାନॆ. କଣ୍ଣୁଗଳିଂଦ ଅଵନନ୍ନୁ ନୋଡଲିକ୍କାଗୁଵୁଦିଲ୍ଲ ऎଂଦ ମାତ୍ରକ୍କॆ ଅଵନୁ ଇଲ୍ଲ ऎଂଦୁ ହେଳଲିକ୍କାଗୁଵୁଦିଲ୍ଲ.
12196008a ପଶ୍ଯନ୍ନପି ଯଥା ଲକ୍ଷ୍ମ ଜଗତ୍ସୋମେ ନ ଵିଂଦତି।
12196008c ଏଵମସ୍ତି ନ ଵେତ୍ଯେତନ୍ନ ଚ ତନ୍ନ ପରାଯଣମ୍।।
ଜନରୁ ଚଂଦ୍ରନଲ୍ଲିରୁଵ କଲॆଗଳନ୍ନୁ ନୋଡଦେ ଇଦ୍ଦରୂ ଅଦୁ ଇଦ୍ଦେ ଇରୁତ୍ତଦॆ. ଅଦକ୍କॆ କାରଣଗଳନ୍ନୁ ଅରିଯଦିଦ୍ଦରୂ ଅଦକ୍କॆ କାରଣଗଳୁ ଇଦ୍ଦେ ଇରୁତ୍ତଵॆ. ହାଗॆଯେ ନମଗॆ କାଣଦିଦ୍ଦରୂ ମୂଲଵାଦ ଆତ୍ମଵୁ ଇଦ୍ଦେ ଇଦॆ.
12196009a ରୂପଵଂତମରୂପତ୍ଵାଦୁଦଯାସ୍ତମଯେ ବୁଧାଃ।
12196009c ଧିଯା ସମନୁପଶ୍ଯଂତି ତଦ୍ଗତାଃ ସଵିତୁର୍ଗତିମ୍।।
ଵିଦ୍ଵାଂସରୁ ଉଦଯକାଲଦଲ୍ଲି କାଣିସୁକॊଳ୍ଳୁଵ ମତ୍ତୁ ସଂଧ୍ଯାକାଲଦଲ୍ଲି ଅସ୍ତନାଗୁଵ ସୂର୍ଯନନ୍ନୁ ବୁଦ୍ଧିଯ ମୂଲକ ସୂର୍ଯନୁ ଅସ୍ତଂଗତନାଗିଦ୍ଦେନॆ ऎଂଦୁ ତିଳିଦୁକॊଳ୍ଳୁତ୍ତାରॆ.
12196010a ତଥା ବୁଦ୍ଧିପ୍ରଦୀପେନ ଦୂରସ୍ଥଂ ସୁଵିପଶ୍ଚିତଃ।
12196010c ପ୍ରତ୍ଯାସନ୍ନଂ ନିନୀଷଂତି ଜ୍ଞେଯଂ ଜ୍ଞାନାଭିସଂହିତମ୍।।
ହାଗॆଯେ ସୁଜ୍ଞାନିଗଳୁ ଦୂରଦଲ୍ଲିରୁଵୁଦନ୍ନୁ ହାଗୂ ତମ୍ମ ହତ୍ତିରଦଲ୍ଲି ହୃଦଯାଂତରାଳଦଲ୍ଲିଯେ ଇରୁଵ ଜ୍ଞେଯ, ଜ୍ଞାନଶବ୍ଦଦିଂଦ ସୂଚିତନାଦ ପରବ୍ରହ୍ମ ପରମାତ୍ମନନ୍ନୁ ବୁଦ୍ଧିଯॆଂବ ପ୍ରକାଶଦ ମୂଲକ ତିଳିଦୁକॊଳ୍ଳୁତ୍ତାରॆ.
12196011a ନ ହି ଖଲ୍ଵନୁପାଯେନ କଶ୍ଚିଦର୍ଥୋଽଭିସିଧ୍ଯତି।
12196011c ସୂତ୍ରଜାଲୈର୍ଯଥା ମତ୍ସ୍ଯାନ୍ବଧ୍ନଂତି ଜଲଜୀଵିନଃ।।
12196012a ମୃଗୈର୍ମୃଗାଣାଂ ଗ୍ରହଣଂ ପକ୍ଷିଣାଂ ପକ୍ଷିଭିର୍ଯଥା।
12196012c ଗଜାନାଂ ଚ ଗଜୈରେଵଂ ଜ୍ଞେଯଂ ଜ୍ଞାନେନ ଗୃହ୍ଯତେ।।
ଉପାଯଵିଲ୍ଲଦେ ଯାଵୁଦୂ ସିଦ୍ଧିସୁଵୁଦିଲ୍ଲ. ଜଲଜୀଵି ବॆସ୍ତରୁ ବଲॆଗଳନ୍ନୁ ବଳସି ମୀନନ୍ନୁ ହିଡିଯୁତ୍ତାରॆ. ବେଡରୁ ମୃଗଗଳନ୍ନୁ ବଳସି ମୃଗଗଳନ୍ନୂ, ପକ୍ଷିଗଳନ୍ନୁ ବଳସି ପକ୍ଷିଗଳନ୍ନୂ, ଆନॆଗଳନ୍ନୁ ବଳସି ଆନॆଗଳନ୍ନୂ ହିଡିଯୁତ୍ତାରॆ. ଅଦେ ରୀତି ଜ୍ଞାନଦିଂଦଲେ ଜ୍ଞେଯନନ୍ନୁ ଗ୍ରହିସିକॊଳ୍ଳବେକୁ.
12196013a ଅହିରେଵ ହ୍ଯହେଃ ପାଦାନ୍ପଶ୍ଯତୀତି ନିଦର୍ଶନମ୍।
12196013c ତଦ୍ଵନ୍ମୂର୍ତିଷୁ ମୂର୍ତିଷ୍ଠଂ ଜ୍ଞେଯଂ ଜ୍ଞାନେନ ପଶ୍ଯତି।।
ହାଵୁ ମାତ୍ର ଅଦର ହॆଜ୍ଜॆଗଳନ୍ନୁ ତିଳିଦୁକॊଳ୍ଳବହୁଦୁ ऎଂବ ନିଦର୍ଶନଵିଦॆ. ଅଦେ ରୀତି ଜ୍ଞାନିଯୁ ଶରୀରଗଳଲ୍ଲି ଶରୀରସ୍ଥନାଗିରୁଵ ଜ୍ଞେଯନନ୍ନୁ ଜ୍ଞାନଦ ମୂଲକଵେ ତିଳିଯୁତ୍ତାନॆ.
12196014a ନୋତ୍ସହଂତେ ଯଥା ଵେତ୍ତୁମିଂଦ୍ରିଯୈରିଂଦ୍ରିଯାଣ୍ଯପି।
12196014c ତଥୈଵେହ ପରା ବୁଦ୍ଧିଃ ପରଂ ବୁଦ୍ଧ୍ଯା ନ ପଶ୍ଯତି।।
ଇଂଦ୍ରିଯଗଳୁ ଇଂଦ୍ରିଯଗଳ ମୂଲକ ଆତ୍ମନନ୍ନୁ ହେଗॆ ତିଳିଦୁକॊଳ୍ଳଲାରଵୋ ହାଗॆ ଇଂଦ୍ରିଯଗଳନ୍ନେ ଆଶ୍ରଯିସିରୁଵ ବୁଦ୍ଧିଯୂ କୂଡ ପରମବୋଧ୍ଯଵାଦ ବ୍ରହ୍ମତତ୍ତ୍ଵଵନ୍ନୁ ନୋଡଲାରଦୁ.
12196015a ଯଥା ଚଂଦ୍ରୋ ହ୍ଯମାଵାସ୍ଯାମଲିଂଗତ୍ଵାନ୍ନ ଦୃଶ୍ଯତେ।
12196015c ନ ଚ ନାଶୋଽସ୍ଯ ଭଵତି ତଥା ଵିଦ୍ଧି ଶରୀରିଣମ୍।।
ଅମଵାସ୍ଯॆଯଂଦୁ ଚଂଦ୍ରନୁ ଅଵନ ଲକ୍ଷଣଗଳିଂଦ କାଣିସିକॊଳ୍ଳଦେ ଇଦ୍ଦରୂ ହେଗॆ ନାଶଵାଗିରଦେ ଇରୁତ୍ତାନୋ ହାଗॆ ଶରୀରଦଲ୍ଲିରୁଵ ଆତ୍ମଵୁ କାଣଦେ ଇଦ୍ଦରୂ ନାଶଵାଗି ହୋଯିତॆଂଦୁ ତିଳିଯବାରଦୁ.
12196016a କ୍ଷୀଣକୋଶୋ ହ୍ଯମାଵାସ୍ଯାଂ ଚଂଦ୍ରମା ନ ପ୍ରକାଶତେ।
12196016c ତଦ୍ଵନ୍ମୂର୍ତିଵିଯୁକ୍ତଃ ସନ୍ ଶରୀରୀ ନୋପଲଭ୍ଯତେ।।
ଅମଵାସ୍ଯॆଯଲ୍ଲି ଚଂଦ୍ରମନୁ କ୍ଷୀଣକୋଶନାଗିରୁଵୁଦରିଂଦ କାଣୁଵୁଦିଲ୍ଲ. ହାଗॆଯେ ଶରୀରଦିଂଦ ଵିମୁକ୍ତନାଦ ଶରୀରିଯୁ ନୋଡଲିକ୍କॆ ସିଗୁଵୁଦିଲ୍ଲ.
12196017a ଯଥା କୋଶାଂତରଂ3 ପ୍ରାପ୍ଯ ଚଂଦ୍ରମା ଭ୍ରାଜତେ ପୁନଃ।
12196017c ତଦ୍ଵଲ୍ଲିଂଗାଂତରଂ ପ୍ରାପ୍ଯ ଶରୀରୀ ଭ୍ରାଜତେ ପୁନଃ।।
ବେରॆ କୋଶଵନ୍ନୁ ପଡॆଦୁକॊଂଡୁ ପୁନଃ ଚଂଦ୍ରନୁ ବॆଳଗୁଵଂତॆ ଇନ୍ନॊଂଦୁ ଦେହଵନ୍ନୁ ପଡॆଦୁକॊଂଡୁ ଆତ୍ମଵୁ ପୁନଃ ବॆଳଗୁତ୍ତଦॆ.
12196018a ଜନ୍ମଵୃଦ୍ଧିକ୍ଷଯଶ୍ଚାସ୍ଯ ପ୍ରତ୍ଯକ୍ଷେଣୋପଲଭ୍ଯତେ।
12196018c ସା ତୁ ଚଂଦ୍ରମସୋ ଵ୍ଯକ୍ତିର୍ନ ତୁ ତସ୍ଯ ଶରୀରିଣଃ।।
ଯାଵ ଜନ୍ମ, ଵୃଦ୍ଧି ମତ୍ତୁ କ୍ଷଯଗଳୁ ଚଂଦ୍ରନଲ୍ଲି ପ୍ରତ୍ଯକ୍ଷଵାଗି କାଣିସୁତ୍ତଵॆଯୋ ଅଵୁ ଵସ୍ତୁତଃ ଚଂଦ୍ରନ ଵୃତ୍ତିଯାଗିରୁଵୁଦିଲ୍ଲ. ଚଂଦ୍ରମଂଡଲକ୍କॆ ସଂବଂଧିସିଦ ଵୃତ୍ତିଗଳାଗିରୁତ୍ତଵॆ. ଅଦେ ରୀତି ଜନ୍ମ-ଵୃଦ୍ଧି-କ୍ଷଯଗଳୁ ଦେହକ୍କॆ ସଂବଂଧିସିଦଵୁଗଳାଗିଵॆଯେ ହॊରତୁ ଦେହିଗॆ ସଂବଂଧିସିଦଵୁଗଳଲ୍ଲ.
12196019a ଉତ୍ପତ୍ତିଵୃଦ୍ଧିଵ୍ଯଯତୋ ଯଥା ସ ଇତି ଗୃହ୍ଯତେ।
12196019c ଚଂଦ୍ର ଏଵ ତ୍ଵମାଵାସ୍ଯାଂ ତଥା ଭଵତି ମୂର୍ତିମାନ୍।।
ଉତ୍ପତ୍ତି-ଵୃଦ୍ଧି-ଵ୍ଯଯଗଳନ୍ନୁ ହॊଂଦିଦ୍ଦରୂ ଚଂଦ୍ରନୁ ଅଵନେ ऎଂଦୁ ହେଗॆ ହେଳୁତ୍ତେଵॆଯୋ ହାଗॆ ବେରॆ ବେରॆ ଅଵସ୍ଥॆଗଳ ଦେହଦଲ୍ଲିରୁଵଵନୂ ऒଂଦେ ऎଂଦୁ ତିଳିଯବେକୁ.
12196020a ନାଭିସର୍ପଦ୍ଵିମୁଂଚଦ୍ଵା ଶଶିନଂ ଦୃଶ୍ଯତେ ତମଃ।
12196020c ଵିସୃଜଂଶ୍ଚୋପସର୍ପଂଶ୍ଚ ତଦ୍ଵତ୍ପଶ୍ଯ ଶରୀରିଣମ୍।।
ଅଂଧକାରରୂପନାଦ ରାହୁଵୁ ଚଂଦ୍ରନନ୍ନୁ ନୁଂଗୁଵୁଦାଗଲୀ ଵିସର୍ଜିସୁଵୁଦାଗଲୀ ହେଗॆ କାଣୁଵୁଦିଲ୍ଲଵୋ ହାଗॆ ଆତ୍ମଵୁ ଶରୀରଵନ୍ନୁ ପ୍ରଵେଶିସୁଵୁଦୁ ମତ୍ତୁ ବିଟ୍ଟୁ ହୋଗୁଵୁଦୁ କାଣୁଵୁଦିଲ୍ଲ.
12196021a ଯଥା ଚଂଦ୍ରାର୍କସଂଯୁକ୍ତଂ ତମସ୍ତଦୁପଲଭ୍ଯତେ।
12196021c ତଦ୍ଵଚ୍ଚରୀରସଂଯୁକ୍ତଃ ଶରୀରୀତ୍ଯୁପଲଭ୍ଯତେ।।
ଗ୍ରହଣକାଲଦଲ୍ଲି ହେଗॆ ସୂର୍ଯ-ଚଂଦ୍ରରॊଡନॆ ସେରିରୁଵ ତମସ୍ସିନ ଆଵିର୍ଭାଵଵାଗୁତ୍ତଦॆଯୋ ହାଗॆ ଶରୀରଦॊଡନॆ ସେରିକॊଂଡାଗ ଆତ୍ମନୁ ଶରୀରିଯାଗିଯେ ପ୍ରତୀତନାଗୁତ୍ତାନॆ.
12196022a ଯଥା ଚଂଦ୍ରାର୍କନିର୍ମୁକ୍ତଃ ସ ରାହୁର୍ନୋପଲଭ୍ଯତେ।
12196022c ତଦ୍ଵଚ୍ଚରୀରନିର୍ମୁକ୍ତଃ ଶରୀରୀ ନୋପଲଭ୍ଯତେ।।
ଗ୍ରହଣାନଂତର ଚଂଦ୍ର-ସୂର୍ଯରନ୍ନୁ ବିଟ୍ଟୁହୋଦ ରାହୁଵୁ ହେଗॆ କଣ୍ଣିଗॆ କାଣୁଵୁଦିଲ୍ଲଵୋ ହାଗॆ ଶରୀରଦିଂଦ ଵିମୁକ୍ତନାଦ ଆତ୍ମନୂ ଯାରିଗୂ କାଣୁଵୁଦିଲ୍ଲ.
12196023a ଯଥା ଚଂଦ୍ରୋ ହ୍ଯମାଵାସ୍ଯାଂ ନକ୍ଷତ୍ରୈର୍ଯୁଜ୍ଯତେ ଗତଃ।
12196023c ତଦ୍ଵଚ୍ଚରୀରନିର୍ମୁକ୍ତଃ ଫଲୈର୍ଯୁଜ୍ଯତି କର୍ମଣଃ।।
ଅମଵାସ୍ଯॆଯ ନଂତର ଚଂଦ୍ରନୁ ହେଗॆ ପୁନଃ ଦୃଶ୍ଯନାଗି ନକ୍ଷତ୍ରଗଳॊଂଦିଗॆ ସେରିରୁତ୍ତାନୋ ଅଦେ ରୀତି ऒଂଦୁ ଶରୀରଵନ୍ନୁ ବିଟ୍ଟୁହୋଦ ଆତ୍ମନୁ ତାନୁ ମାଡିଦ କର୍ମଫଲଗଳॊଡନॆ ଦେହାଂତରଵନ୍ନୁ ପ୍ରଵେଶିସୁତ୍ତାନॆ.”
ସମାପ୍ତି
ଇତି ଶ୍ରୀମହାଭାରତେ ଶାଂତିପର୍ଵଣି ମୋକ୍ଷଧର୍ମପର୍ଵଣି ମନୁବୃହସ୍ପତିସଂଵାଦେ ଷଟ୍ନଵତ୍ଯଧିକଶତମୋଽଧ୍ଯାଯଃ।।
ଇଦୁ ଶ୍ରୀମହାଭାରତଦଲ୍ଲି ଶାଂତିପର୍ଵଦଲ୍ଲି ମୋକ୍ଷଧର୍ମପର୍ଵଦଲ୍ଲି ମନୁବୃହସ୍ପତିସଂଵାଦ ऎନ୍ନୁଵ ନୂରାତॊଂଭତ୍ତାରନେ ଅଧ୍ଯାଯଵୁ.