প্ৰৱেশ
।। ওং ওং নমো নাৰাযণায।। শ্ৰী ৱেদৱ্যাসায নমঃ ।।
শ্ৰী কৃষ্ণদ্ৱৈপাযন ৱেদৱ্যাস ৱিৰচিত
শ্ৰী মহাভাৰত
শাংতি পৰ্ৱ
মোক্ষধৰ্ম পৰ্ৱ
অধ্যায 184
সাৰ
ব্ৰহ্মচৰ্য মত্তু গৃহস্থাশ্ৰম ধৰ্মগল় ৱৰ্ণনॆ (1-18).
12184001 ভৰদ্ৱাজ উৱাচ।
12184001a দানস্য কিং ফলং প্ৰাহুৰ্ধৰ্মস্য চৰিতস্য চ।
12184001c তপসশ্চ সুতপ্তস্য স্ৱাধ্যাযস্য হুতস্য চ।।
ভৰদ্ৱাজনু হেল়িদনু: “দানদ ফলৱেনু? ধৰ্মদল্লি নডॆদুকॊল়্ল়ুৱুদৰ ফলৱেনু? চॆন্নাগি তপিসিদ তপস্সিন, স্ৱাধ্যাযদ মত্তু অগ্নিহোত্ৰদ ফলগল়ু এনॆংদু হেল়িদ্দাৰॆ?”
12184002 ভৃগুৰুৱাচ।
12184002a হুতেন শাম্যতে পাপং স্ৱাধ্যাযে শাংতিৰুত্তমা।
12184002c দানেন ভোগ ইত্যাহুস্তপসা সৰ্ৱমাপ্নুযাত্।।
ভৃগুৱু হেল়িদনু: “অগ্নিহোত্ৰদিংদ পাপৱু পৰিহাৰৱাগুত্তদॆ. স্ৱাধ্যাযদিংদ উত্তম শাংতিযু দॊৰॆযুত্তদॆ. দানদিংদ ভোগ মত্তু তপস্সিনিংদ ऎল্লৱূ দॊৰॆযুত্তদॆ ऎংদু হেল়ুত্তাৰॆ.
12184003a দানং তু দ্ৱিৱিধং প্ৰাহুঃ পৰত্ৰাৰ্থমিহৈৱ চ।
12184003c সদ্ভ্যো যদ্দীযতে কিং চিত্তত্পৰত্ৰোপতিষ্ঠতি।।
দানদল্লি ऎৰডু ৱিধগল়ন্নু হেল়িদ্দাৰॆ: পৰলোকক্কাগি মত্তু ইহলোকক্কাগি. সত্পুৰুষৰিগॆ নীডুৱ অল্পদানৱূ পৰলোকক্কॆ সাধনৱাগুত্তদॆ.
12184004a অসত্সু দীযতে যত্তু তদ্দানমিহ ভুজ্যতে।
12184004c যাদৃশং দীযতে দানং তাদৃশং ফলমাপ্যতে।।
অসত্পুৰুষৰিগॆ নীডুৱ দানৱু ঈ লোকদল্লি মাত্ৰ ভোগাদি ফলগল়ন্নু কॊডুত্তদॆ. দানৱু হেগিৰুত্তদॆযো অদৰ ফলৱূ অদক্কॆ অনুগুণৱাগিৰুত্তদॆ.”
12184005 ভৰদ্ৱাজ উৱাচ।
12184005a কিং কস্য ধৰ্মচৰণং কিং ৱা ধৰ্মস্য লক্ষণম্।
12184005c ধৰ্মঃ কতিৱিধো ৱাপি তদ্ভৱান্ৱক্তুমৰ্হতি।।
ভৰদ্ৱাজনু হেল়িদনু: “যাৱ ধৰ্মাচৰণॆযু যাৰিগॆ ৱিহিতৱাগিদॆ? ধৰ্মদ লক্ষণৱেনু? ধৰ্মদল্লি ऎষ্টু ৱিধগল়িৱॆ? ইদন্নু নীনু হেল়বেকু.”
12184006 ভৃগুৰুৱাচ।
12184006a স্ৱধৰ্মচৰণে যুক্তা যে ভৱংতি মনীষিণঃ।
12184006c তেষাং ধৰ্ম1ফলাৱাপ্তিৰ্যোঽন্যথা স ৱিমুহ্যতি।।
ভৃগুৱু হেল়িদনু: “স্ৱধৰ্মাচৰণॆযল্লি নিৰতৰাগিৰুৱ মনীষিণৰিগॆ ধৰ্মফলগল়ু প্ৰাপ্তৱাগুত্তৱॆ. স্ৱধৰ্মক্কॆ ৱিৰুদ্ধৱাদ আচৰণॆযন্নু মাডুৱৱৰু মোহৱশৰাগুত্তাৰॆ2.”
12184007 ভৰদ্ৱাজ উৱাচ।
12184007a যদেতচ্চাতুৰাশ্ৰম্যং ব্ৰহ্মৰ্ষিৱিহিতং পুৰা।
12184007c তেষাং স্ৱে স্ৱে য আচাৰাস্তান্মে ৱক্তুমিহাৰ্হসি।।
ভৰদ্ৱাজনু হেল়িদনু: “হিংদॆ ব্ৰহ্মৰ্ষিগল়ু ৱিংগডিসিৰুৱ নাল্কু আশ্ৰমগল়ল্লি ऒংদॊংদক্কূ ইৰুৱ প্ৰত্যেক ধৰ্মগল় কুৰিতু ননগॆ হেল়বেকু.”
12184008 ভৃগুৰুৱাচ।
12184008A পূৰ্ৱমেৱ ভগৱতা লোকহিতমনুতিষ্ঠতা ধৰ্মসংৰক্ষণাৰ্থমাশ্ৰমাশ্চত্ৱাৰোঽভিনিৰ্দিষ্টাঃ।
12184008B তত্ৰ গুৰুকুলৱাসমেৱ তাৱত্প্ৰথমমাশ্ৰমমুদাহৰংতি।।
12184008C সম্যগত্ৰ শৌচসংস্কাৰৱিনযনিযমপ্ৰণীতো ৱিনীতাত্মা উভে সংধ্যে ভাস্কৰাগ্নিদৈৱতান্যুপস্থায ৱিহায তংদ্ৰালস্যে গুৰোৰভিৱাদনৱেদাভ্যাসশ্ৰৱণপৱিত্ৰীকৃতাংতৰ ত্মা ত্ৰিষৱণমুপস্পৃশ্য ব্ৰহ্মচৰ্যাগ্নিপৰিচৰণগুৰুশুশ্ৰূষানিত্যো ভৈক্ষাদিসৰ্ৱনিৱেদিতাংতৰাত্মা গুৰুৱচননিৰ্দেশানুষ্ঠানাপ্ৰতিকূলো গুৰুপ্ৰসাদলব্ধস্ৱাধ্যাযতত্পৰঃ স্যাত্।
ভৃগুৱু হেল়িদনু: “জগত্তিন কল্যাণক্কাগি ভগৱান্ ব্ৰহ্মনু পূৰ্ৱকালদল্লিযে ধৰ্মৱন্নু ৰক্ষিসলোসুগ নাল্কু আশ্ৰমগল়ন্নু নিৰ্দেশিসিদ্দনু. অৱুগল়ল্লি মॊদলনॆযদু - ব্ৰহ্মচৰ্যপালনॆযॊংদিগॆ গুৰুকুলৱাস. ইদৰল্লিৰুৱ ব্ৰহ্মচাৰিযু অংতঃশুদ্ধি-বহিঃশুদ্ধি, ৱৈদিক সংস্কাৰ মত্তু ৱ্ৰত-নিযমগল়ন্নু পালিসুত্তা তন্ন মনস্সন্নু ৱশদল্লিৰিসিকॊল়্ল়বেকু. বॆল়িগ্গॆ মত্তু সাযংকাল ऎৰডূ সমযগল়ল্লি সংধ্যোপাসনॆ, সূৰ্যোপস্থান মত্তু অগ্নিহোত্ৰগল় মূলক অগ্নিদেৱনন্নু আৰাধিসবেকু. আযাস মত্তু আলস্যগল়ন্নু তॊৰॆদু প্ৰতিদিন গুৰুৱন্নু নমস্কৰিসবেকু মত্তু ৱেদগল় অভ্যাস-শ্ৰৱণগল়িংদ তন্ন অংতৰাত্মৱন্নু পৱিত্ৰগॊল়িসিকॊল়্ল়বেকু. বॆল়িগ্গॆ, সাযংকাল মত্তু মধ্যাহ্ন মূৰূ হॊত্তু স্নানমাডবেকু. ব্ৰহ্মচৰ্যদ পালনॆ, অগ্নিয উপাসনॆ মত্তু গুৰুৱিন সেৱॆযন্নু মাডবেকু. প্ৰতিদিন ভিক্ষॆ বেডি তৰবেকু. ভিক্ষॆযল্লি দॊৰকিদষ্টন্নূ গুৰুৱিগॆ অৰ্পিসবেকু. তন্ন অংতৰাত্মৱন্নে গুৰুৱিন চৰণগল়ল্লিডবেকু. গুৰুৱু এনে হেল়িদৰূ, যাৱুদে সূচনॆযন্নিত্তৰূ মত্তু যাৱুদে কাৰ্যক্কॆ আজ্ঞॆযন্নিত্তৰূ অদক্কॆ ৱিপৰীতৱাগি নডॆদুকॊল়্ল়বাৰদু. গুৰুৱিন কৃপাপ্ৰসাদদিংদ দॊৰॆযুৱ স্ৱাধ্যাযদল্লি তত্পৰনাগিৰবেকু.
12184009A ভৱতি চাত্ৰ শ্লোকঃ।।
12184009a গুৰুং যস্তু সমাৰাধ্য দ্ৱিজো ৱেদমৱাপ্নুযাত্।
12184009c তস্য স্ৱৰ্গফলাৱাপ্তিঃ সিধ্যতে চাস্য মানসম্।।
ঈ ৱিষযদল্লি ऒংদু শ্লোকৱিদॆ: যাৰু গুৰুৱন্নু আৰাধিসি ৱেদাধ্যযন মাডুত্তানো অৱনিগॆ স্ৱৰ্গলোকৱু প্ৰাপ্তৱাগুত্তদॆ মত্তু অৱন মানসিক সংকল্পৱু সিদ্ধৱাগুত্তদॆ.
12184010A গাৰ্হস্থ্যং খলু দ্ৱিতীযমাশ্ৰমং ৱদংতি।
12184010B তস্য সমুদাচাৰলক্ষণং সৰ্ৱমনুৱ্যাখ্যাস্যামঃ।।
12184010C সমাৱৃত্তানাং সদাৰাণাং সহধৰ্মচৰ্যাফলাৰ্থিনাং গৃহাশ্ৰমো ৱিধীযতে।
12184010D ধৰ্মাৰ্থকামাৱাপ্তিৰ্হ্যত্ৰ ত্ৰিৱৰ্গসাধনমৱেক্ষ্যাগৰ্হিতেন কৰ্মণা ধনান্যাদায স্ৱাধ্যাযপ্ৰকৰ্ষোপলব্ধেন ব্ৰহ্মৰ্ষিনিৰ্মিতেন ৱা অদ্ৰিসাৰগতেন ৱা হৱ্যনিযমাভ্যাসদৈৱতপ্ৰসাদোপলব্ধেন ৱা ধনেন গৃহস্থো গাৰ্হস্থ্যং প্ৰৱৰ্তযেত্।।
12184010E তদ্ধি সৰ্ৱাশ্ৰমাণাং মূলমুদাহৰংতি।
12184010F গুৰুকুলৱাসিনঃ পৰিৱ্ৰাজকা যে চান্যে সংকল্পিতৱ্ৰতনিযমধৰ্মানুষ্ঠাযিনস্তেষামপ্যত এৱ ভিক্ষাবলিসংৱিভাগাঃ প্ৰৱৰ্তংতে।।
গাৰ্হস্থ্যৱু ऎৰডনে আশ্ৰমৱॆংদু হেল়িদ্দাৰॆ. ঈগ নানু অদৰল্লি পালিসবেকাদ সমস্ত উত্তম আচৰণॆগল়ন্নু ৱৰ্ণিসুত্তেনॆ. ৱিদ্যॆযন্নু মুগিসি গুলকুলদিংদ স্নাতকনাগি হিংদিৰুগিদ সদাচাৰী ব্ৰহ্মচাৰিগॆ ऒংদুৱেল়ॆ সহধৰ্মিণিযॊংদিগॆ ধৰ্মাচৰণॆমাডুৱ মত্তু অদৰ ফলদ ইচ্ছॆযাদৰॆ অৱনিগॆ গৃহস্থাশ্ৰমৱন্নু প্ৰৱেশিসুৱ ৱিধিযিদॆ. ঈ আশ্ৰমদল্লি ধৰ্ম, অৰ্থ মত্তু কাম ঈ মূৰৰ প্ৰাপ্তিযাগুত্তদॆ. আদুদৰিংদ ত্ৰিৱৰ্গসাধনॆযন্নু বযসি গৃহস্থনাদৱনু উত্তম কৰ্মগল়িংদ ধনসংগ্ৰহ মাডবেকু অৰ্থাত্ অৱনু স্ৱাধ্যাযদিংদ পডॆদুকॊংড ৱিশিষ্ঠ যোগ্যতॆযিংদ ব্ৰহ্মৰ্ষিগল়ু ধৰ্মশাস্ত্ৰগল়ল্লি নিশ্চযিসিদ মাৰ্গদল্লি অথৱা পৰ্ৱতদিংদ উপলব্ধৱাগুৱ অদৰ সাৰভূত মণি-ৰত্ন, দিৱ্যৌষধি, মত্তু চিন্ন মॊদলাদ ধনৱন্নু সংগ্ৰহিসবেকু. অথৱা হৱ্য, কৱ্য, নিযম, ৱেদাভ্যাস মত্তু দেৱতॆগল় প্ৰসন্নতॆযিংদ দॊৰॆত ধনদ মূলক গৃহস্থনু তন্ন গৃহস্তিযন্নু নিৰ্ৱহিসবেকু. একॆংদৰॆ গাৰ্হস্থ্য আশ্ৰমৱু ऎল্ল আশ্ৰমগল় মূলৱॆংদু হেল়ুত্তাৰॆ. গুৰুকুলদল্লি ৱাসিসুৱ ব্ৰহ্মচাৰি, ৱনদল্লিদ্দুকॊংডু সংকল্পানুসাৰ ৱ্ৰত, নিযম মত্তু ধৰ্মপালনॆ মাডুৱ ৱিৱিধ ৱানপ্ৰস্থৰু মত্তু সৰ্ৱৱন্নূ ত্যজিসি সৰ্ৱত্ৰ সংচৰিসুৱ সংন্যাসী ইৱৰॆল্লৰূ গৃহস্থাশ্ৰমিযিংদলে ভিক্ষা, উডুগॊৰॆ, উপহাৰ মত্তু দানাদিগল়ন্নু পডॆদু তম্ম তম্ম ধৰ্মগল়ন্নু পালিসুৱুদৰল্লি প্ৰৱৃত্তৰাগুত্তাৰॆ.
12184011A ৱানপ্ৰস্থানাং দ্ৰৱ্যোপস্কাৰ ইতি প্ৰাযশঃ খল্ৱেতে সাধৱঃ সাধুপথ্যদৰ্শনাঃ স্ৱাধ্যাযপ্ৰসংগিনস্তীৰ্থাভিগমনদেশদৰ্শনাৰ্থং পৃথিৱীং পৰ্যটংতি।
12184011B তেষাং প্ৰত্যুত্থানাভিৱাদনানসূযাৱাক্প্ৰদানসৌমুখ্যশ ক্ত্যাসন শযনাভ্যৱহাৰসত্ক্ৰিযাশ্চেতি।।
ৱানপ্ৰস্থিগল়িগॆ ধনসংগ্ৰহৱু নিষিদ্ধৱু. ঈ শ্ৰেষ্ঠ পুৰুষৰু হॆচ্চাগি শুদ্ধ-হিতকৰ অন্নমাত্ৰৱন্নে বযসুত্তা স্ৱাধ্যায-তীৰ্থযাত্ৰॆ-দেশ দৰ্শনদ নিমিত্ত ভূমিযল্লি সংচৰিসুত্তিৰুত্তাৰॆ. ইৱৰু মনॆগॆ বংদৰॆ গৃহস্থনু ऎদ্দু মুংদॆ হোগি অৱৰন্নু স্ৱাগতিসবেকু. অৱৰ চৰণগল়ল্লি তলॆযন্নিডবেকু. দোষদৃষ্টিযন্নিডদে অৱৰॊডনॆ উত্তমৱাগি মাতনাডবেকু. যথাশক্তি সুখকৰ আসনৱন্নু নীডবেকু. সুখকৰ হাসিগॆয মেলॆ অৱৰন্নু মলগিসবেকু মত্তু উত্তম ভোজনৱন্নু নীডবেকু. হীগॆ অৱৰিগॆ পূৰ্ণ সত্কাৰৱন্নু নীডবেকু. ইদে আ শ্ৰেষ্ঠ পুৰুষৰ কুৰিতু গৃহস্থন কৰ্তৱ্যগল়াগিৱॆ.
12184012A ভৱতি চাত্ৰ শ্লোকঃ।
12184012a অতিথিৰ্যস্য ভগ্নাশো গৃহাত্ প্ৰতিনিৱৰ্ততে।
12184012c স দত্ত্ৱা দুষ্কৃতং তস্মৈ পুণ্যমাদায গচ্চতি।।
ঈ ৱিষযদল্লি শ্লোকৱॊংদিদॆ: যাৱ গৃহস্থন মনॆয বাগিলিনিংদ যাৰে অতিথিযু ভিক্ষॆযু দॊৰॆযদে নিৰাশনাগি হিংদিৰুগুত্তানো আ গৃহস্থনিগॆ অৱনু তন্ন পাপৱন্নু কॊট্টু অৱন পুণ্যৱন্নু তॆগॆদুকॊংডু হোগুত্তানॆ.
12184013A অপি চাত্ৰ যজ্ঞক্ৰিযাভিৰ্দেৱতাঃ প্ৰীযংতে নিৱাপেন পিতৰো ৱেদাভ্যাসশ্ৰৱণধাৰণেন ঋষযঃ।।
12184013B অপত্যোত্পাদনেন প্ৰজাপতিৰিতি।
ইদল্লদে গৃহস্থাশ্ৰমদল্লিদ্দুকॊংডু যজ্ঞমাডুৱুদৰিংদ দেৱতॆগল়ু, শ্ৰাদ্ধ-তৰ্পণগল়ন্নু মাডুৱুদৰিংদ পিতৃগল়ু, ৱেদ-শাস্ত্ৰগল় শ্ৰৱণ, অভ্যাস মত্তু ধাৰণॆগল়িংদ ঋষিগল়ু হাগূ সংতানোত্পতিযিংদ প্ৰজাপতি – ইৱৰু প্ৰসন্নৰাগুত্তাৰॆ.
12184014A শ্লোকৌ চাত্ৰ ভৱতঃ।।
12184014a ৱত্সলাঃ সৰ্ৱভূতানাং ৱাচ্যাঃ শ্ৰোত্ৰসুখা গিৰঃ।
12184014c পৰিৱাদোপঘাতৌ চ3 পাৰুষ্যং চাত্ৰ গৰ্হিতম্।।
ঈ ৱিষযদল্লি ऎৰডু শ্লোকগল়িৱॆ: সৰ্ৱভূতগল়ল্লি ৱাত্সল্যৱিৰুৱ মত্তু কেল়লু সুখকৰৱাগিৰুৱ মাতন্নু আডবেকু. ইন্নॊব্বৰিগॆ নোৱন্নুংটুমাডুৱুদু, ঘাতিযন্নুংটুমাডুৱুদু মত্তু কঠোৰ মাতনাডুৱুদু নিংদনীযৱু.
12184015a অৱজ্ঞানমহংকাৰো দংভশ্চৈৱ ৱিগৰ্হিতঃ।
12184015c অহিংসা সত্যমক্ৰোধঃ সৰ্ৱাশ্ৰমগতং তপঃ।।
পৰতিৰস্কাৰ, অহংকাৰ মত্তু দাংভিকতॆ – ইৱুগল়ু নিংদনীযৱু. অহিংসॆ, সত্য, অক্ৰোধ – ইৱুগল়ু ऎল্ল আশ্ৰমিগল়িগূ হেল়িৰুৱ তপস্সু.
12184016A অপি চাত্ৰ মাল্যাভৰণৱস্ত্ৰাভ্যংগগংধোপভোগনৃত্তগীতৱাদিত্ৰ শ্ৰুতিসুখনযনাভিৰামসংদৰ্শনানাং প্ৰাপ্তিৰ্ভক্ষ্যভোজ্যপেযলেহ্যচোষ্যাণামভ্যৱহাৰ্যাণাং ৱিৱিধানামুপভোগঃ স্ৱদাৰৱিহাৰসংতোষঃ কামসুখাৱাপ্তিৰিতি
ইৱল্লদে গৃহস্থাশ্ৰমদল্লি পুষ্পমালॆগল়ু, নানা ৱিধদ আভূষণগল়ু, ৱস্ত্ৰ, অভ্যংগ, গংধোপভোগ, নৃত্য-গীত-ৱাদ্যগল়ু, কণ্ণু-কিৱিগল়িগॆ আনংদৱন্নুংটুমাডুৱ দৃশ্যগল়ু, ভক্ষ-ভোজ্য-পেয-লেহ মত্তু চোষ্যগল়ু দॊৰॆযুত্তৱॆ. উদ্যানৱনগল়ল্লি সংচৰিসুত্তা আনংদৱন্নু পডॆযবহুদু. ভাৰ্যॆযॊডনॆ কামসুখৱন্নূ অনুভৱিসবহুদু.
12184017a ত্ৰিৱৰ্গগুণনিৰ্ৱৃত্তিৰ্যস্য নিত্যং গৃহাশ্ৰমে।
12184017c স সুখান্যনুভূযেহ শিষ্টানাং গতিমাপ্নুযাত্।।
গৃহস্থাশ্ৰমদল্লি যাৰিগॆ ধৰ্মাৰ্থকামগল়ু নিত্যৱূ সিদ্ধিসুত্তৱॆযো অৱনু ঈ লোকদল্লি ऎল্ল ৱিধদ সুখগল়ন্নূ অনুভৱিসি কডॆযল্লি শিষ্ট পুৰুষনু হॊংদুৱ সদ্গতিযন্নু হॊংদুত্তানॆ.
12184018a উংচৱৃত্তিৰ্গৃহস্থো যঃ স্ৱধৰ্মচৰণে ৰতঃ।
12184018c ত্যক্তকামসুখাৰংভস্তস্য স্ৱৰ্গো ন দুৰ্লভঃ।।
স্ৱধৰ্মাচৰণॆযল্লিযে ইদ্দুকॊংডু উংছৱৃত্তিয জীৱনৱন্নু নডॆসুৱ মত্তু কামসুখগল়ন্নু পৰিত্যজিসিদ গৃহস্থনিগॆ স্ৱৰ্গৱু দুৰ্লভৱল্ল.”
সমাপ্তি
ইতি শ্ৰীমহাভাৰতে শাংতিপৰ্ৱণি মোক্ষধৰ্মপৰ্ৱণি ভৃগুভৰদ্ৱাজসংৱাদে চতুৰাশীত্যধিকশতমোঽধ্যাযঃ।।
ইদু শ্ৰীমহাভাৰতদল্লি শাংতিপৰ্ৱদল্লি মোক্ষধৰ্মপৰ্ৱদল্লি ভৃগুভৰদ্ৱাজসংৱাদ ऎন্নুৱ নূৰাऎংভত্নাল্কনে অধ্যাযৱু.
-
স্ৱৰ্গ (গীতা প্ৰॆস্/ভাৰত দৰ্শন). ↩︎
-
ঈ শ্লোকদল্লি ভৰদ্ৱাজন মূৰূ প্ৰশ্নॆগল়িগॆ উত্তৰৱিদॆ: (১) স্ৱধৰ্মাচৰণॆযে ऎল্লৰ ধৰ্মৱু. (২) ৱৰ্ণাশ্ৰমধৰ্মগল় অনুষ্ঠানৱে ধৰ্মদ লক্ষণ মত্তু (৩) ऎষ্টু ৱৰ্ণগল়িৱॆযো মত্তু ऎষ্টু আশ্ৰমগল়িৱॆযো অষ্টু ৱিধদ ধৰ্মগল়িৱॆ (ভাৰত দৰ্শন). ↩︎
-
পৰিতাপোপঘাতশ্চ (গীতা প্ৰॆস্/ ভাৰত দৰ্শন). ↩︎