પ્રવેશ
।। ઓં ઓં નમો નારાયણાય।। શ્રી વેદવ્યાસાય નમઃ ।।
શ્રી કૃષ્ણદ્વૈપાયન વેદવ્યાસ વિરચિત
શ્રી મહાભારત
શાંતિ પર્વ
આપદ્ધર્મ પર્વ
અધ્યાય 150
સાર
નારદનુ શાલ્મલી વૃક્ષવન્નુ પ્રશંસિસિ પ્રશ્નિસિદુદુ મત્તુ અદર અહંકારવન્નુ કંડુ નિંદિસિદુદુ (1-36).
12150001 1ભીષ્મ ઉવાચ। 12150001a અત્રાપ્યુદાહરંતીમમિતિહાસં પુરાતનમ્।
12150001c સંવાદં ભરતશ્રેષ્ઠ શલ્મલેઃ પવનસ્ય ચ।।
ભીષ્મનુ હેળિદનુ: “ભરતશ્રેષ્ઠ! ઇદક્કॆ સંબંધિસિદંતॆ પુરાતન ઇતિહાસવાદ પવન મત્તુ શાલ્મલી2 વૃક્ષગળ નડુવિન સંવાદવન્નુ ઉદાહરિસુત્તારॆ.
12150002a હિમવંતં સમાસાદ્ય મહાનાસીદ્વનસ્પતિઃ।
12150002c વર્ષપૂગાભિસંવૃદ્ધઃ શાખાસ્કંધપલાશવાન્।।
હિમાલય પર્વતદ મેલॆ ऒંદુ અતી દॊડ્ડ વૃક્ષવિત્તુ. અદુ અનેક વર્ષગળિંદ બॆળॆદુ પ્રબલવાગિત્તુ. અદર બુડ, શાખॆગળુ મત્તુ ऎલॆગળુ સમૃદ્ધવાગિદ્દવુ.
12150003a તત્ર સ્મ મત્તા માતંગા ધર્માર્તાઃ3 શ્રમકર્શિતાઃ।
12150003c વિશ્રમંતિ મહાબાહો તથાન્યા મૃગજાતયઃ।।
મહાબાહો! અદર કॆળગॆ અનેક મદિસિદ આનॆગળુ મત્તુ હાગॆયॆ અન્ય મૃગજાતિગળુ બિસિલિનિંદ આર્તરાગિ મત્તુ બળલિકॆયિંદ પીડિતરાગિ વિશ્રમિસુત્તિદ્દવુ.
12150004a નલ્વમાત્રપરીણાહો ઘનચ્ચાયો વનસ્પતિઃ।
12150004c શુકશારિકસંઘુષ્ટઃ ફલવાન્પુષ્પવાનપિ।।
આ વૃક્ષદ ऎત્તરવુ નાલ્કુનૂરુ મॊળગળિદ્દવુ. અદર નॆરળુ અતિ દॊડ્ડદાગિયૂ દટ્ટવાગિયૂ ઇત્તુ. અદર મેલॆ ગિળિગળુ મત્તુ મૈના પક્ષિગળુ ગૂડુકટ્ટિદ્દવુ. આ વૃક્ષવુ ફલ મત્તુ હૂવુગળॆરડરિંદલૂ તુંબિત્તુ.
12150005a સાર્થિકા વણિજશ્ચાપિ તાપસાશ્ચ વનૌકસઃ।
12150005c વસંતિ વાસાન્માર્ગસ્થાઃ સુરમ્યે તરુસત્તમે।।
દલગળॊંદિગॆ સંચરિસુત્તિદ્દ વર્તકરુ, વનૌકસ તાપસરૂ મત્તુ ઇતર પ્રયાણિકરૂ આ રમ્ય વૃક્ષશ્રેષ્ઠન કॆળગॆ તંગુત્તિદ્દરુ.
12150006a તસ્યા તા વિપુલાઃ શાખા દૃષ્ટ્વા સ્કંધાંશ્ચ સર્વતઃ।
12150006c અભિગમ્યાબ્રવીદેનં નારદો ભરતર્ષભ।।
ભરતર્ષભ! ऎલ્લકડॆ હરડિદ્દ અદર આ વિપુલ શાખॆગળન્નૂ મત્તુ બુડવન્નૂ નોડિ નારદનુ આગમિસિ અદક્કॆ ઇંતॆંદનુ:
12150007a અહો નુ રમણીયસ્ત્વમહો ચાસિ મનોરમઃ।
12150007c પ્રીયામહે ત્વયા નિત્યં તરુપ્રવર શલ્મલે।।
“અહો શલ્મલે! નીનુ અત્યંત રમણીયનૂ મનોહરનૂ આગિરુવॆ. તરુપ્રવર! નિન્નિંદ નમગॆ સદા પ્રસન્નતॆયે ઉંટાગુત્તદॆ.
12150008a સદૈવ શકુનાસ્તાત મૃગાશ્ચાધસ્તથા ગજાઃ।
12150008c વસંતિ તવ સંહૃષ્ટા મનોહરતરાસ્તથા।।
અય્યા! મનોહર વૃક્ષવે! નિન્ન શાખॆગળ મેલॆ સદા અનેક પક્ષિગળુ મત્તુ કॆળગॆ અનેકાનેક મૃગગળુ મત્તુ આનॆગળુ પ્રસન્નતા પૂર્વકવાગિ તંગુત્તિરુત્તવॆ.
12150009a તવ શાખા મહાશાખ સ્કંધં ચ વિપુલં તથા।
12150009c ન વૈ પ્રભગ્નાન્પશ્યામિ મારુતેન કથં ચન।।
મહાશાખા! નિન્ન શાખॆગળન્નુ મત્તુ દપ્પનાદ બુડવન્નુ વાયુદેવનુ ऎંદૂ મુરિયલિલ્લ ऎન્નુવુદન્નુ નોડુત્તિદ્દેનॆ.
12150010a કિં નુ તે મારુતસ્તાત પ્રીતિમાનથ વા સુહૃત્।
12150010c ત્વાં રક્ષતિ સદા યેન વનેઽસ્મિન્પવનો ધ્રુવમ્।।
અય્યા! ઈ વનદલ્લિ નિન્નન્નુ પવનનુ નિશ્ચિતરૂપદલ્લિ રક્ષિસુત્તિદ્દાનॆંદરॆ મારુતનુ નિન્ન મેલॆ વિશેષવાગિ પ્રીતિયન્નિટ્ટિદ્દાનॆયે અથવા અવનુ નિન્ન મિત્રને?
12150011a વિવાન્ હિ4 પવનઃ સ્થાનાદ્વૃક્ષાનુચ્ચાવચાનપિ।
12150011c પર્વતાનાં ચ શિખરાણ્યાચાલયતિ વેગવાન્।।
પવનનુ ऎષ્ટુ વેગશાલિયॆંદરॆ ચિક્ક-દॊડ્ડ મરગળન્નેનુ પર્વતગળ શિખરગળન્નુ કૂડ અવુગળ સ્થાનગળિંદ અલ્લાડિસિબિડુત્તાનॆ.
12150012a શોષયત્યેવ પાતાલં વિવાન્ગંધવહઃ શુચિઃ।
12150012c હ્રદાંશ્ચ સરિતશ્ચૈવ સાગરાંશ્ચ તથૈવ હ।।
ગંધવાહી પવિત્ર વાયુવુ પાતાલ, સરોવર, નદિગળુ મત્તુ સમુદ્રગળન્નૂ કૂડ ऒણગિસિબિડબલ્લનુ.
12150013a ત્વાં સંરક્ષેત પવનઃ સખિત્વેન ન સંશયઃ।
12150013c તસ્માદ્બહલશાખોઽસિ પર્ણવાન્પુષ્પવાનપિ।।
નિન્ન મેલિન સખિત્વદિંદ પવનનુ નિન્નન્નુ રક્ષિસુત્તિદ્દાનॆ ऎન્નુવુદરલ્લિ સંશયવિલ્લ. આદુદરિંદલે નીનુ બલવત્તાદ રॆંબॆગળિંદ કૂડિદ્દીયॆ મત્તુ ऎલॆ-પુષ્પગળિંદ સમૃદ્ધનાગિદ્દીયॆ.
12150014a ઇદં ચ રમણીયં તે પ્રતિભાતિ વનસ્પતે।
12150014c યદિમે વિહગાસ્તાત રમંતે મુદિતાસ્ત્વયિ।।
અય્યા વનસ્પતે! નીનુ અત્યંત રમણીયનાગિ કાણુત્તિદ્દીયॆ. નિન્ન મેલॆ પક્ષિગળુ સંતોષદિંદ રમિસુત્તિવॆ.
12150015a એષાં પૃથક્સમસ્તાનાં શ્રૂયતે મધુરઃ સ્વરઃ।
12150015c પુષ્પસંમોદને કાલે વાશતાં સુમનોહરમ્।।
વસંત ઋતુવિનલ્લિ મનોરમવાગિ કૂગુવ ઈ પક્ષિગળ પ્રત્યેકવાદ મત્તુ ऒટ્ટાદ મધુર સ્વરગળુ કેળિબરુત્તવॆ.
12150016a તથેમે મુદિતા નાગાઃ સ્વયૂથકુલશોભિનઃ।
12150016c ઘર્માર્તાસ્ત્વાં સમાસાદ્ય સુખં વિંદંતિ શલ્મલે।।
શલ્મલે! તમ્મ યૂથકુલદલ્લિ સુશોભિત ગજરાજનુ ઘીળિડુત્તા બિસિલિનિંદ પીડિતનાગિ નિન્ન બળિબંદુ સુખવન્નુ હॊંદુત્તાનॆ.
12150017a તથૈવ મૃગજાતીભિરન્યાભિરુપશોભસે।
12150017c તથા સાર્થાધિવાસૈશ્ચ શોભસે મેરુવદ્દ્રુમ।।
વૃક્ષવે! હીગॆયે ઇતર જાતિગળ પશુગળૂ કૂડ નિન્ન શોભॆયન્નુ હॆચ્ચિસુત્તવॆ. નીનુ ऎલ્લર નિવાસસ્થાનવાગિરુવ કારણદિંદ મેરુપર્વતદંતॆ શોભિસુત્તીયॆ.
12150018a બ્રાહ્મણૈશ્ચ તપઃસિદ્ધૈસ્તાપસૈઃ શ્રમણૈરપિ।
12150018c ત્રિવિષ્ટપસમં મન્યે તવાયતનમેવ હ।।
બ્રાહ્મણરિંદલૂ, તપઃસિદ્ધ તાપસરૂ, શ્રમણરૂ5 કૂડિરુવ નિન્ન ઈ સ્થાનવુ નનગॆ સ્વર્ગદ સમાનવાગિ તોરુત્તિદॆ.
12150019a બંધુત્વાદથ વા સખ્યાચ્ચલ્મલે નાત્ર સંશયઃ।
12150019c પાલયત્યેવ સતતં ભીમઃ સર્વત્રગોઽનિલઃ।।
શલ્મલે! બંધુત્વદિંદ અથવા સખ્યદિંદ સર્વત્રગ ભીમ અનિલનુ સતતનૂ નિન્નન્નુ પાલિસુત્તિદ્દાનॆ ऎન્નુવુદરલ્લિ સંશયવિલ્લ.
12150020a ન્યગ્ભાવં પરમં વાયોઃ શલ્મલે ત્વમુપાગતઃ।
12150020c તવાહમસ્મીતિ સદા યેન રક્ષતિ મારુતઃ।।
શલ્મલે! નીનુ વાયુવિન ऎદિરુ અત્યંત વિનમ્રનાગિ “નાનુ નિન્નવને આગિદ્દેનॆ” ऎંદુ હેળુત્તિરબહુદુ. આદુદરિંદલે મારુતનુ સદા નિન્નન્નુ રક્ષિસુત્તિરબહુદુ.
12150021a ન તં પશ્યામ્યહં વૃક્ષં પર્વતં વાપિ તં દૃઢમ્।
12150021c યો ન વાયુબલાદ્ભગ્નઃ પૃથિવ્યામિતિ મે મતિઃ।।
વાયુવિન બલદિંદ ભગ્નવાગદ યાવ દૃઢ વૃક્ષવન્નાગલી પર્વતવન્નાગલી ઈ ભૂમિયલ્લિ નોડિલ્લ ऎંદુ નન્ન મત.
12150022a ત્વં પુનઃ કારણૈર્નૂનં શલ્મલે રક્ષ્યસે સદા।
12150022c વાયુના સપરીવારસ્તેન તિષ્ઠસ્યસંશયમ્।।
શલ્મલે! અવશ્યવાગિયૂ યાવુદો કારણદિંદ પ્રેરિતનાગિ વાયુદેવનુ નિશ્ચિતરૂપદલ્લિ સપરિવાર નિન્ન રક્ષણॆયન્નુ માડુત્તિદ્દાનॆ. ઇદરિંદલે નીનુ હીગॆ નિંતિદ્દીયॆ ऎન્નુવુદરલ્લિ સંદેહવે ઇલ્લ.”
12150023 શલ્મલિરુવાચ।
12150023a ન મે વાયુઃ સખા બ્રહ્મન્ન બંધુર્ન ચ મે સુહૃત્।
12150023c પરમેષ્ઠી તથા નૈવ યેન રક્ષતિ માનિલઃ।।
શલ્મલિયુ હેળિતુ: “બ્રહ્મન્! વાયુવુ નન્ન સખનૂ અલ્લ, બંધુવૂ અલ્લ, સુહૃદનૂ અલ્લ. નન્નન્નુ રક્ષિસલુ આ અનિલનુ પરમેષ્ઠિ બ્રહ્મનૂ અલ્લ.
12150024a મમ તેજોબલં વાયોર્ભીમમપિ હિ નારદ।
12150024c કલામષ્ટાદશીં પ્રાણૈર્ન મે પ્રાપ્નોતિ મારુતઃ।।
નારદ! નન્ન તેજોબલવુ વાયુવિગિંત ભયંકરવાગિદॆ. વાયુવુ નન્ન પ્રાણશક્તિય હદિનॆંટરલ્લિ ऒંદુ અંશદષ્ટન્નૂ હॊંદિલ્લ.
12150025a આગચ્ચન્પરમો6 વાયુર્મયા વિષ્ટંભિતો બલાત્।
12150025c રુજન્ દ્રુમાન્પર્વતાંશ્ચ યચ્ચાન્યદપિ કિં ચન।।
વાયુવ પરમ બલદિંદ વૃક્ષ, પર્વત મત્તુ ઇતર વસ્તુગળન્નુ મુરિયુત્તા નન્ન બળિ બંદાગ નાનુ બલદિંદ અવન વેગવન્નુ તડॆયુત્તેનॆ.
12150026a સ મયા બહુશો ભગ્નઃ પ્રભંજન્વૈ પ્રભંજનઃ।
12150026c તસ્માન્ન બિભ્યે દેવર્ષે ક્રુદ્ધાદપિ સમીરણાત્।।
દેવર્ષે! ઈ રીતિ નાનુ ધ્વંસમાડુવ વાયુવિન ગતિયન્નુ અનેક બારિ તડॆદિદ્દેનॆ. અદરિંદ અવનુ કુપિતનાદરૂ નનગॆ અવન ભયવિલ્લ.”
12150027 નારદ ઉવાચ।
12150027a શલ્મલે વિપરીતં તે દર્શનં નાત્ર સંશયઃ।
12150027c ન હિ વાયોર્બલેનાસ્તિ ભૂતં તુલ્યબલં ક્વ ચિત્।।
નારદનુ હેળિદનુ: “શલ્મલે! ઈ વિષયદલ્લિ નિન્ન દૃષ્ટિયુ વિપરીતવાગિદॆ ऎન્નુવુદરલ્લિ સંશયવિલ્લ. એકॆંદરॆ વાયુવિન બલદ સમાન યાવ જીવિય બલવૂ ઇલ્લ.
12150028a ઇંદ્રો યમો વૈશ્રવણો વરુણશ્ચ જલેશ્વરઃ।
12150028c ન તેઽપિ તુલ્યા મરુતઃ કિં પુનસ્ત્વં વનસ્પતે।।
વનસ્પતે! ઇંદ્ર, યમ, વૈશ્રવણ કુબેર મત્તુ જલેશ્વર વરુણ ઇવરૂ કૂડ વાયુવિન સમાન બલશાલિગળલ્લ. ઇન્નુ નિન્નંતહ સાધારણ વૃક્ષવેનુ?
12150029a યદ્ધિ કિં ચિદિહ પ્રાણિ શલ્મલે ચેષ્ટતે ભુવિ।
12150029c સર્વત્ર ભગવાન્વાયુશ્ચેષ્ટાપ્રાણકરઃ પ્રભુઃ।।
શલ્મલે! ભુવિયલ્લિ યાવ જીવિયૂ સ્વલ્પવાદરૂ ચલિસુત્તિદॆ ऎંદરॆ આ ચલનાશક્તિ મત્તુ જીવવન્નુ નીડુવવનુ સર્વત્ર સામર્થ્યશાલી પ્રભુ ભગવાન્ વાયુવે આગિદ્દાનॆ.
12150030a એષ ચેષ્ટયતે સમ્યક્ પ્રાણિનઃ સમ્યગાયતઃ।
12150030c અસમ્યગાયતો ભૂયશ્ચેષ્ટતે વિકૃતો નૃષુ।।
ઇવનુ સરિયાગિ પ્રાણવે મॊદલાદ રૂપગળલ્લિ વિસ્તરિતનાદાગ સમસ્ત પ્રાણિગળલ્લિયૂ ચલનॆયુંટાગુત્તદॆ મત્તુ ઇવનુ સરિયાગિ કॆલસમાડદિદ્દરॆ પ્રાણિગળ શરીરદલ્લિ વિકૃતિયુંટાગુત્તદॆ.
12150031a સ ત્વમેવંવિધં વાયું સર્વસત્ત્વભૃતાં વરમ્।
12150031c ન પૂજયસિ પૂજ્યં તં કિમન્યદ્બુદ્ધિલાઘવાત્।।
સર્વસત્ત્વગળલ્લિયે શ્રેષ્ઠ પૂજ્ય વાયુવન્નુ ઈ રીતિ નીનુ ગૌરવિસુવુદિલ્લવॆંદાદરॆ ઇદુ નિન્ન બુદ્ધિય લઘુત્વવલ્લદે ઇન્નેનુ?
12150032a અસારશ્ચાસિ દુર્બુદ્ધે કેવલં બહુ ભાષસે।
12150032c ક્રોધાદિભિરવચ્ચન્નો મિથ્યા વદસિ શલ્મલે।।
શલ્મલે! દુર્બુદ્ધે! નીનુ સારહીનનુ. કેવલ અતિયાગિ માતનાડુત્તીયॆ. ક્રોધ મॊદલાદ દુર્ગુણગળિંદ પ્રેરિતનાગિ સુળ્ળુ હેળુત્તિદ્દીયॆ.
12150033a મમ રોષઃ સમુત્પન્નસ્ત્વય્યેવં સંપ્રભાષતિ।
12150033c બ્રવીમ્યેષ સ્વયં વાયોસ્તવ દુર્ભાષિતં બહુ।।
નીનુ ઈ રીતિ માતનાડુવુદરિંદ નન્ન મનદલ્લિ રોષવુંટાગિદॆ. સ્વયં નાને વાયુવિગॆ નિન્ન ઈ દુર્વચનગળન્નુ તિળિસુત્તેનॆ.
12150034a ચંદનૈઃ સ્પંદનૈઃ7 શાલૈઃ સરલૈર્દેવદારુભિઃ।
12150034c વેતસૈર્બંધનૈશ્ચાપિ યે ચાન્યે બલવત્તરાઃ।।
12150035a તૈશ્ચાપિ નૈવં દુર્બુદ્ધે ક્ષિપ્તો વાયુઃ કૃતાત્મભિઃ।
12150035c તે હિ જાનંતિ વાયોશ્ચ બલમાત્મન એવ ચ।।
12150036a તસ્માત્તે વૈ નમસ્યંતિ શ્વસનં દ્રુમસત્તમાઃ।
12150036c ત્વં તુ મોહાન્ન જાનીષે વાયોર્બલમનંતકમ્8।।
ચંદન, નॆમ્મિગિડ, શાલ, સરલ, દેવદારુ, બાગિરુવ બॆત્ત, મત્તુ અન્ય બલવત્તર કૃતાત્મ વૃક્ષગળૂ વાયુવન્નુ નિન્નંતॆ આક્ષેપિસુવુદિલ્લ. દુર્બુદ્ધે! અવરુ વાયુવિન મત્તુ તમ્મ બલવન્નુ ચॆન્નાગિ તિળિદુકॊંડિદ્દારॆ. આદુદરિંદ આ શ્રેષ્ઠ વૃક્ષગળુ વાયુદેવન ऎદિરુ તલॆબાગુત્તારॆ. નીનાદરો મોહપરવશનાગિ વાયુવિન અનંત બલવન્નુ તિળિદુકॊંડિલ્લ.””
સમાપ્તિ
ઇતિ શ્રીમહાભારતે શાંતિ પર્વણિ આપદ્ધર્મ પર્વણિ પવનશાલ્મલિસંવાદે પંચાશદધિકશતમોઽધ્યાયઃ।।
ઇદુ શ્રીમહાભારતદલ્લિ શાંતિ પર્વદલ્લિ આપદ્ધર્મ પર્વદલ્લિ પવનશાલ્મલિસંવાદ ऎન્નુવ નૂરાઐવત્તને અધ્યાયવુ.
-
ગીતા પ્રॆસ્ નલ્લિ ઈ ऒંદુ અધ્યાયવન્નુ ऎરડુ અધ્યાયગળન્નાગિ નીડલાગિદॆ. ૧-૧૯ શ્લોકગળુ ऒંદુ અધ્યાયવાદરॆ ૨૦-૩૬ શ્લોકગળુ ઇન્નॊંદુ અધ્યાયવાગિદॆ. ગીતા પ્રॆસ્ નલ્લિ ઇદક્કॆ મॊદલુ યુધિષ્ઠિરન પ્રશ્નॆયન્નॊડગૂડિદ ઈ મૂરુ અધિક શ્લોકગળિવॆ: યુધિષ્ઠિર ઉવાચ। બલિનઃ પ્રત્યમિત્રસ્ય નિત્યમાસન્નવર્તિનઃ। ઉપકારાપકારાભ્યાં સમર્થસ્યોદ્યતસ્ય ચ।। મોહાદ્વિકત્થનામાત્રૈરસારોઽલ્પબલો લઘુઃ। વાગ્ભિરપ્રતિરૂપાભિરભિદ્રુહા પિતામહ।। આત્મનો બલમાસ્થાય કથં વર્તેત માનવઃ। આગચ્છતોઽતિક્રુદ્ધસ્ય તસ્યોદ્ધરણકામ્યયા।। અર્થાત્ – યુધિષ્ઠિરનુ હેળિદનુ: “બલવંત, નિત્ય નિકટવર્તિ, ઉપકાર મત્તુ અપકારમાડુવુદરલ્લિ સમર્થ હાગૂ નિત્યવૂ ઉદ્યોગશીલ શત્રુવॆનॊડનॆ યારાદરૂ અલ્પ બલશાલી, સારવિલ્લદ મત્તુ ऎલ્લ વિષયગળલ્લિયૂ સ્વલ્પવે સામર્થ્યવિરુવ મનુષ્યનુ મોહવશનાગિ જંબ કॊચ્ચિકॊળ્ળુત્તા અયોગ્ય માતનાડિ વૈરવન્નુ કટ્ટિકॊંડરॆ આ બલવાન્ શત્રુવુ અત્યંત કુપિતનાગિ આ દુર્બલ મનુષ્યનન્નુ કિત્તॊગॆયલુ આક્રમણિસિદરॆ આગ આ આક્રાંત મનુષ્યનુ તન્નદે બલદ મેલॆ ભરવસॆયન્નિટ્ટુ હેગॆ આ આક્રમણકારિયॊડનॆ વર્તિસબેકુ? ↩︎
-
બૂરુગદ મર https://kn.wikipedia.org/s/9s9 . ↩︎
-
ઘર્માર્તાઃ ऎંબ પાઠાંતરવિદॆ (ગીતા પ્રॆસ્). ઇલ્લિ ઇદે શબ્ધવુ સરિયॆંદુ તોરુત્તદॆ. ↩︎
-
ભગવાન્ ऎંબ પાઠાંતરવિદॆ (ગીતા પ્રॆસ્). ↩︎
-
ભિક્ષુગળુ, યાચકરુ, ધ્યાનપર યોગિગળુ. ↩︎
-
પરુષો ऎંબ પાઠાંતરવિદॆ (ગીતા પ્રॆસ્). ↩︎
-
સ્યંદનૈઃ ऎંબ પાઠાંતરવિદॆ (ગીતા પ્રॆસ્). ઇલ્લિ ઈ શબ્ધવે સરિયાગિ તોરુત્તદॆ. સ્યંદન ऎંદરॆ તિનિષવૃક્ષ અથવા નॆમ્મિ ગિડ. ↩︎
-
ઇદર નંતર ગીતા પ્રॆસ્ નલ્લિ ઈ ऒંદુ શ્લોકાર્ધવિદॆ: એવં તસ્માદ્ગમિષ્યામિ સકાશં માતરિષ્વનઃ।। ↩︎