147: iṃdrotapārikṣitīyaḥ

praveśa

|| oṃ oṃ namo nārāyaṇāya|| śrī vedavyāsāya namaḥ ||

śrī kṛṣṇadvaipāyana vedavyāsa viracita

śrī mahābhārata

śāṃti parva

āpaddharma parva

adhyāya 147

sāra

brahmahatyèya aparādhī janamejayanigè iṃdrota muniyu āśrayavannittidudu (1-22).

12147001 bhīṣma uvāca|
12147001a evamuktaḥ pratyuvāca taṃ muniṃ janamejayaḥ|
12147001c garhyaṃ bhavāngarhayati niṃdyaṃ niṃdati mā bhavān||
12147002a dhikkāryaṃ mā1 dhikkurute tasmāttvāhaṃ prasādaye|

bhīṣmanu hel̤idanu: “hīgè hel̤alu janamejayanu munigè uttarisidanu: “tiraskṛtanannu nīnu tiraskarisuttiddīyè. niṃdanīyanannu nīnu niṃdisuttiddīyè. dhikkarisabeḍa. nannannu dhikkarisuttiruva ninnannu nānu prasannagòl̤isa bayasuttenè.

12147002c sarvaṃ hīdaṃ svakṛtaṃ2 me jvalāmyagnāvivāhitaḥ||
12147003a svakarmāṇyabhisaṃdhāya nābhinaṃdati me manaḥ|

ivèllavū nāne māḍikòṃḍiddāgidè. idariṃdāgiye nannòl̤agè agniyannu iṭṭiddāro ènnuvaṃtè nānu suḍuttiddenè. nannade kṛtyagal̤annu nènapisikòṃḍu nanna manavu prasannavāguttilla.

12147003c prāptaṃ nūnaṃ mayā ghoraṃ bhayaṃ vaivasvatādapi||
12147004a tattu śalyamanirhṛtya kathaṃ śakṣyāmi jīvitum|
12147004c sarvamanyūnvinīya tvamabhi mā vada śaunaka||

nijavāgiyū nanagè vaivasvata yamaniṃdalū ghora bhayavu prāptavāgalikkidè. ī mul̤l̤annu nanna hṛdayadiṃda kittògèyade nānu hegè tāne jīvisiraballènu? śaunaka! sarvakrodhagal̤annū tyajisi nanna uddhārada yāvudādarū upāyavannu hel̤u.

12147005a mahānasaṃ brāhmaṇānāṃ bhaviṣyāmyarthavānpunaḥ3|
12147005c astu śeṣaṃ kulasyāsya mā parābhūdidaṃ kulam||

bhaviṣyadalli punaḥ nānu uddeśapūrvakavāgi brāhmaṇara mahān bhaktanāguttenè. nanna ī kulavu svalpavādarū ul̤idukòl̤l̤ali. ī kulavu saṃpūrṇavāgi nāśavāgadirali.

12147006a na hi no brahmaśaptānāṃ śeṣo bhavitumarhati|
12147006c śrutīralabhamānānāṃ saṃvidaṃ vedaniścayāt||
12147007a nirvidyamānaḥ subhṛśaṃ bhūyo vakṣyāmi sāṃpratam|
12147007c bhūyaścaivābhinaṃkṣaṃti nirdharmā nirjapā iva||

brāhmaṇara śāpadiṃda namma kulavu svalpavū ul̤iyuvudilla. nanna ī pāpada kāraṇadiṃda samājadalli nanagè praśaṃsèyū dòrèyuttilla mattu sajātīya baṃdhugal̤òṃdigè bèrèyuvaṃtèyū illa. ādudariṃda atyaṃta kheda mattu viraktiyannu hòṃdi vedagal̤a niścayātmaka jñānaviruva ninnaṃthaha brāhmaṇarigè punaḥ hel̤uttenè: nirjana sthānadalliruva yogigal̤u pāpipuruṣarannu hegè rakṣisuvaro hāgè nīvū kūḍa nimma dayèyiṃda nannaṃtaha duḥkhī manuṣyana rakṣaṇèyannu māḍabeku.

12147008a arvākca pratitiṣṭhaṃti puliṃdaśabarā iva|
12147008c na hyayajñā amuṃ lokaṃ prāpnuvaṃti kathaṃ cana||

tamma pāpada kāraṇadiṃda yajñada adhikāradiṃda vaṃcitarādavaru puliṃdaru mattu śabararaṃtè narakadalliye biddiruttārè. avaru paralokadalli yāvude uttama gatiyannu paḍèyuvudilla.

12147009a avijñāyaiva me prajñāṃ bālasyeva supaṃḍitaḥ|
12147009c brahman piteva putrebhyaḥ prati māṃ vāṃca śaunaka||

brahman! śaunaka! nīnu prājña mattu nānu mūrkha. nīnu nanna bālabuddhiyannu til̤idukòṃḍu taṃdèyu putrana melè svabhāvataḥ saṃtuṣṭanāguvaṃtè nanna melū prasannanāgu.”

12147010 śaunaka uvāca |
12147010a kimāścaryaṃ yataḥ prājño bahu kuryāddhi sāṃpratam4|
12147010c iti vai paṃḍito bhūtvā bhūtānāṃ nopatapyati5||

śaunakanu hel̤idanu: “atyaṃta prājñanādavanu sāṃpratavādudannu māḍidarè adaralli āścaryavenidè? idannu til̤ida paṃḍitanu prāṇigal̤a kuritu paritapisuvudilla.

12147011a prajñāprāsādamāruhya aśocyaḥ śocate janān|
12147011c jagatīsthānivādristhaḥ prajñayā pratipaśyati6||

viśuddha buddhiya aṭṭavanneri svayaṃ śokarahitanāgiddukòṃḍu itara duḥkhī manuṣyarigāgi śokisuvavanu parvata śikharavanneri parvatada suttaliruva èllavannū noḍuvaṃtè tanna jñānabaladiṃda èllavannū til̤idukòl̤l̤uttānè.

12147012a na copalabhate tatra na ca kāryāṇi paśyati7|
12147012c nirviṇṇātmā parokṣo vā dhikkṛtaḥ sarvasādhuṣu8||

sarvasādhugal̤iṃda viraktanāda mattu avara dṛṣṭipathadiṃda dūraviruva athavā avariṃda dhikkarisalpaṭṭavanigè jñānavu upalabdhavāguvudilla mattu avana yāva kāryavū naḍèyuvudilla.

12147013a viditvobhayato vīryaṃ māhātmyaṃ veda āgame|
12147013c kuruṣveha mahāśāṃtiṃ brahmā śaraṇamastu te||

veda mattu āgamagal̤u hel̤iruva brāhmaṇara vīrya mattu mahātmègal̤annu nīnu til̤ididdīyè. illi mahāśāṃtiyiṃda brāhmaṇaru ninagè nèlèyannu nīḍuvaṃtè prayatnisu.

12147014a tadvai pāratrikaṃ cāru brāhmaṇānāmakupyatām|
12147014c atha cettapyase pāpairdharmaṃ cedanupaśyasi||

krodharahitanāgi brāhmaṇarigè māḍuva sevèyu pāralaukika lābhakkè kāraṇavāguttadè. ninna pāpagal̤igè paścāttāpa paḍuttiruvèyādarè ninna dṛṣṭiyu niraṃtaravāgi dharmada melèye irali.”

12147015 janamejaya uvāca |
12147015a anutapye ca pāpena na cādharmaṃ carāmyaham|
12147015c bubhūṣuṃ bhajamānaṃ ca prativāṃcāmi9 śaunaka||

janamejayanu hel̤idanu: “śaunaka! nanna pāpagal̤igè paścāttāpapaḍuttiddenè. adharmadalli naḍèdukòl̤l̤uvudilla. nanna kalyāṇavanne bayasuttenè. bharavasèyannu nīḍuttiddenè.”

12147016 śaunaka uvāca |
12147016a cittvā staṃbhaṃ10 ca mānaṃ ca prītimiccāmi te nṛpa|
12147016c sarvabhūtahite tiṣṭha dharmaṃ caiva pratismara||

śaunakanu hel̤idanu: “nṛpa! nānu ninna niluvu mattu mānavannu chedisi ninagè priyavādudannu māḍuttenè. nīnu dharmavannu sadā smarisuttā sarvabhūtagal̤a hitada sādhanèyannu māḍu.

12147017a na bhayānna ca kārpaṇyānna lobhāttvāmupāhvaye|
12147017c tāṃ me devā giraṃ satyāṃ śṛṇvaṃtu brāhmaṇaiḥ saha||

nānu ninnannu bhayadiṃdāgalī kārpaṇyadiṃdāgalī athavā lobhadiṃdāgalī svīkarisuttilla. nīnu ī brāhmaṇaròṃdigè daivī vāṇiyaṃtiruva nanna ī satyamātannu kel̤u.

12147018a so'haṃ na kena ciccārthī tvāṃ ca dharmamupāhvaye|
12147018c krośatāṃ sarvabhūtānāmaho dhigiti kurvatām||

nānu ninniṃda yāva vastuvannū bayasuttilla. sarvabhūtagal̤ū ninnannu kūgi dhikkarisuttiddarū kevala dharmada kāraṇadiṃdāgi ninnannu illi svāgatisuttiddenè.

12147019a vakṣyaṃti māmadharmajñā vakṣyaṃtyasuhṛdo janāḥ|
12147019c vācastāḥ suhṛdaḥ śrutvā saṃjvariṣyaṃti me bhṛśam||

janaru nannannu adharmajñanèṃdu hel̤uvaru. nanna suhṛd janaru nannannu tyajisuttārè. nānu ninagè nīḍuva dharmopadeśavannu kel̤i nanna suhṛdayaru atyaṃta roṣadiṃda uriyuttārè.

12147020a ke cideva mahāprājñāḥ parijñāsyaṃti kāryatām|
12147020c jānīhi me kṛtaṃ tāta brāhmaṇān prati bhārata||

bhārata! yārādarū mahāprājñare nanna ī kāryavannu arthamāḍikòl̤l̤aballaru. brāhmaṇarigè òl̤l̤èyadannu māḍabekènnuvude nanna ī kāryada uddeśavāgidè. idannu nīnu cènnāgi til̤iduko.

12147021a yathā te matkṛte kṣemaṃ labheraṃstattathā kuru|
12147021c pratijānīhi cādrohaṃ brāhmaṇānāṃ narādhipa||

brāhmaṇaru nannalli hegè kṣemavāgiddāro hāgè nīnū avara kṣemavannu noḍiko. narādhipa! brāhmaṇara kuritu drohavannèsaguvudilla èṃdu pratijñèyannu māḍu.”

12147022 janamejaya uvāca |
12147022a naiva vācā na manasā na punarjātu karmaṇā|
12147022c drogdhāsmi brāhmaṇānvipra caraṇāveva te spṛśe||

janamejayanu hel̤idanu: “vipra! ninna caraṇagal̤annu muṭṭi śapathamāḍuttiddenè – vācā, manasā athava karmagal̤iṃda brāhmaṇarigè drohavannèsaguvudilla!”

samāpti

iti śrīmahābhārate śāṃti parvaṇi āpaddharma parvaṇi iṃdrotapārikṣitīye saptacatvāriṃśadadhikaśatatamo'dhyāyaḥ||
idu śrīmahābhāratadalli śāṃti parvadalli āpaddharma parvadalli iṃdrotapārikṣitīya ènnuva nūrānalvattel̤ane adhyāyavu.

  1. māṃ èṃba pāṭhāṃtaravidè (gītā près). ↩︎

  2. duṣkṛtaṃ èṃba pāṭhāṃtaravidè (gītā près). ↩︎

  3. mahānāsaṃ brāhmaṇānāṃ bhūyo vakṣyāmi sāṃpratam| èṃba pāṭhāṃtaravidè (gītā près). ↩︎

  4. kimāścaryaṃ yadaprajño bahu kuryādasāṃpratam| èṃba pāṭhāṃtaravidè (gītā près). ↩︎

  5. nānukupyate èṃba pāṭhāṃtaravidè (gītā près). ↩︎

  6. pratipatsyati èṃba pāṭhāṃtaravidè (gītā près). ↩︎

  7. na colabhyate tena na cāścaryāṇi kurvate| èṃba pāṭhāṃtaravidè (gītā près). ↩︎

  8. pūrvasādhuṣu èṃba pāṭhāṃtaravidè (gītā près). ↩︎

  9. prītimān bhava èṃba pāṭhāṃtaravidè (gītā près). ↩︎

  10. daṃbhaṃ èṃba pāṭhāṃtaravidè (gītā près). ↩︎