134

pravēśa

।। ōṁ ōṁ namō nārāyaṇāya।। śrī vēdavyāsāya namaḥ ।।

śrī kr̥ṣṇadvaipāyana vēdavyāsa viracita

śrī mahābhārata

śāṁti parva

āpaddharma parva

adhyāya 134

sāra

rājanu yāva mārgadiṁda kōśavannu tuṁbisikoḷḷabēku ennuvudara kuritāda brahmagīte (1-10).

12134001 bhīṣma uvāca।
12134001a atra gāthā brahmagītāḥ kīrtayaṁti purāvidaḥ।
12134001c yēna mārgēṇa rājānaḥ kōśaṁ saṁjanayaṁti ca।।

bhīṣmanu hēḷidanu: “rājanu yāva mārgadiṁda kōśavannu tuṁbisikoḷḷabēku ennuvudara kuritu hiṁdinadannu tiḷidavaru ī brahmagīteya kīrtaneyannu māḍuttāre.

12134002a na dhanaṁ yajñaśīlānāṁ hāryaṁ dēvasvamēva tat।
12134002c dasyūnāṁ niṣkriyāṇāṁ ca kṣatriyō hartumarhati।।

yajñaśīlara dhanavannu apaharisabāradu. dēvara svattannū apaharisabāradu. kṣatriyanādavanu dasyugaḷa mattu varṇāśrama yukta karmagaḷannu māḍadē iruvavara dhanavannu apaharisabahudu.

12134003a imāḥ prajāḥ kṣatriyāṇāṁ rakṣyāścādyāśca1 bhārata।
12134003c dhanaṁ hi kṣatriyasyēha dvitīyasya na vidyatē।।

bhārata! kṣatriyaru rakṣisabēkeṁdē ī prajegaḷiddāre. ivarē kṣatriyarige sērida dhana. bēre yārigū avaru sērilla.

12134004a tadasya syādbalārthaṁ vā dhanaṁ yajñārthamēva vā।
12134004c abhōgyā hyōṣadhīścittvā bhōgyā ēva pacaṁtyuta।।

ādare tannadē āgiruva dhanavannu rājanu sainyada saṁgrahakkāgiyāgalī yajñamāḍuvudakkāgalī upayōgisikoḷḷabēku. bhatta-gōdhi modalāda hullina pairugaḷalli tinnalu yōgyavalladavugaḷannu biṭṭu bhōgyavāda dhānyagaḷannē baḷasabēku.

12134005a yō vai na dēvānna pitr̥nna martyān haviṣārcati।
12134005c ānaṁtikāṁ tāṁ dhanitāmāhurvēdavidō janāḥ।।

dēvategaḷannu, pitr̥gaḷannu mattu atithigaḷannu tr̥ptigoḷisadē iruvavanalliruva dhanavu vyarthavādudeṁdu vēdavidaru hēḷuttāre.

12134006a harēttaddraviṇaṁ rājan dhārmikaḥ pr̥thivīpatiḥ।
12134006c na hi tat prīṇayēllōkānna kōśaṁ tadvidhaṁ nr̥paḥ।।

rājan! dhārmika pr̥thivīpatiyu aṁthaha vyarthavada dhanavannu kasidukoṁḍu adara mūlaka prajegaḷige anukūlagaḷannu māḍikoṭṭu prītagoḷisabēku. tanna kōśavannu tuṁbisikoḷḷuvudakke rājanu ivannu baḷasabāradu.

12134007a asādhubhyō nirādāya sādhubhyō yaḥ prayaccati।
12134007c ātmānaṁ saṁkramaṁ kr̥tvā manyē2 dharmavidēva saḥ।।

tannannē sētuvannāgisikoṁḍu duṣṭariṁda dhanavannu tegedukoṁḍu satpuruṣarige nīḍuva rājanu saṁpūrṇadharmavannu tiḷidavanāgiruttāne.

12134008a 3audbhijjā jaṁtavaḥ kē cidyuktavācō yathā tathā4। 12134008c aniṣṭataḥ saṁbhavaṁti tathāyajñaḥ pratāyatē5।।

taru-gulmādigaḷu mattu kelavu jaṁtugaḷu tāvāgiyē huṭṭikoḷḷuvaṁte yajñakke aniṣṭa janaru tāvāgiyē huṭṭikoḷḷuttāre.

12134009a yathaiva daṁśamaśakaṁ yathā cāṁḍapipīlikam।
12134009c saiva vr̥ttirayajñēṣu tathā dharmō vidhīyatē।।

noṇa modalāda kīṭagaḷu mattu iruvegaḷoḍane hēgō hāge yajñavirōdhigaḷa kuritū naḍedukoḷḷabēku eṁdu dharmaśāsanavide.

12134010a yathā hyakasmādbhavati bhūmau pāṁsutr̥ṇōlapam6।
12134010c tathaivēha bhavēddharmaḥ sūkṣmaḥ sūkṣmatarō'pi ca।।

akasmāttāgi bhūmiya mēlāguva dhūḷu athavā hullinaṁte dharmavū kūḍa sūkṣmakkiṁtalū ati sūkṣmavāgide.”

samāpti

iti śrīmahābhāratē śāṁti parvaṇi āpaddharma parvaṇi catustriṁśātyadhikaśatatamō'dhyāyaḥ।।
idu śrīmahābhāratadalli śāṁti parvadalli āpaddharma parvadalli nūrāmūvatnālkanē adhyāyavu.

  1. rājyabhōgāśca eṁba pāṭhāṁtaravide (bhārata darśana). ↩︎

  2. kr̥tsa eṁba pāṭhāṁtaravide (bhārata darśana). ↩︎

  3. bhārata darśanadalli idakke modalu ī ślōkārdhavide: tathā tathā jayēllōkānyuktyā haiva yathā yathā। ↩︎

  4. udbhijjā jaṁtavō yadvacchuklajīvā yathā yathā। eṁba pāṭhāṁtaravide (bhārata darśana). ↩︎

  5. animittātsaṁbhavaṁti tathā yajñaḥ prajāyatē। eṁba pāṭhāṁtaravide (bhārata darśana). ↩︎

  6. pāṁsuvilōlitaḥ eṁba pāṭhāṁtaravide (bhārata darśana). ↩︎