ವ್ಯಾಸ - ಮಹಾಭಾರತಾನುವಾದ

ปฺรวเศ

ฯฯ โอํ โอํ นมโ นารายณายฯฯ ศฺรี วเทวฺยาสาย นมห์ ฯฯ

ศฺรี กฺฤษฺณทฺวไปายน วเทวฺยาส วิรจิต

ศฺรี มหาภารต

ศาํติ ปรฺว

ราชธรฺม ปรฺว

อธฺยาย 81

สาร

ราชนุ มิตฺร-ศตฺรุคฬนฺนุ คุรุติสุว รีติ; มํตฺริคฬ ลกฺษณ (1-40).

12081001 ยุธิษฺฐิร อุวาจฯ
12081001a ยทปฺยลฺปตรํ กรฺม ตทปฺยเกเน ทุษฺกรมฺฯ
12081001c ปุรุษเณาสหายเน กิมุ ราชฺยํ ปิตามหฯฯ

ยุธิษฺฐิรนุ หเฬิทนุ: “การฺยวุ เอะษฺฏเ สณฺณทาคิทฺทรู อิตรร สหายวิลฺลทเ โอะพฺพนเ มาฑิ มุคิสุวุทุ กษฺฏ. ปิตามห! อินฺนุ ราชน วิษยทลฺลิ หเฬุวุทเนิทเะ?

12081002a กิํศีลห์ กิํสมาจารโ ราชฺญโ'รฺถสจิวโ ภวเตฺฯ
12081002c กีทฺฤศเ วิศฺวสเทฺราชา กีทฺฤศเ นาปิ วิศฺวสเตฺฯฯ

ราชนิคเะ สจิวนาคิรุววน ศีลวุ หเคิรพเกุ? อาจาร-วฺยวหารคฬุ หเคิรพเกุ? เอะํถวรลฺลิ ราชนุ วิศฺวาสวนฺนิฑพเกุ? มตฺตุ เอะํถวรลฺลิ อวนุ วิศฺวาสวนฺนิฑพารทุ?”

12081003 ภีษฺม อุวาจฯ
12081003a จตุรฺวิธานิ มิตฺราณิ ราชฺญาํ ราชนฺภวํตฺยุตฯ
12081003c สหารฺถโ ภชมานศฺจ สหชห์ กฺฤตฺริมสฺตถาฯฯ

ภีษฺมนุ หเฬิทนุ: “ราชนฺ! ราชนิคเะ นาลฺกุวิธท มิตฺรรุ อิรุตฺตารเะ เอะํทุ หเฬุตฺตารเะ: สหารฺถ¹, ภชมาน², สหช³ มตฺตุ กฺฤตฺริม⁴.

12081004a ธรฺมาตฺมา ปํจมํ มิตฺรํ ส ตุ นไกสฺย น ทฺวยโห์ฯ
12081004c ยตโ ธรฺมสฺตตโ วา สฺยานฺมธฺยสฺถโ วา ตตโ ภวเตฺฯฯ
12081005a ยสฺตสฺยารฺถโ น รโจเต น ตํ ตสฺย ปฺรกาศยเตฺฯ
12081005c ธรฺมาธรฺมเณ ราชานศฺจรํติ วิชิคีษวห์ฯฯ

ไอทนเะย ธรฺมาตฺม เอะนฺนุว มิตฺรนู อิรุตฺตานเะ. ธรฺมาตฺม มิตฺรนุ โอะพฺพน อถวา อิพฺพร มิตฺรนุ มาตฺร อลฺล. เอะลฺลิ ธรฺมวิรุตฺตทเะยโ อลฺลิ อวน พเะํพลวิรุตฺตทเะ. อถวา ยาว ราชนลฺลิ ธรฺมวิทเะยโ อวน อาศฺรยวนฺนุ ปฑเะยุตฺตานเะ. ธรฺมวลฺลทวุคฬุ อวนิคเะ อิษฺฏวาคุวุทิลฺลวาทุทริํท อํถห การฺยคฬนฺนุ อวนิคเะ ตโริสพารทุ. อาทรเะ ชยวนฺนุ พยสุว ราชรุ ธรฺม-อธรฺม ยุกฺต การฺยคฬเะรฑนฺนู มาฑพเกาคุตฺตทเะ.

12081006a จตุรฺณาํ มธฺยมเา ศฺรเษฺฐเา นิตฺยํ ศํกฺยเา ตถาปรเาฯ
12081006c สรฺวเ นิตฺยํ ศํกิตวฺยาห์ ปฺรตฺยกฺษํ การฺยมาตฺมนห์ฯฯ

นาลฺกุ วิธท มิตฺรรลฺลิ มธฺยท อิพฺพรุ – ภชมาน มตฺตุ สหช มิตฺรรุ – ศฺรเษฺฐรุ. อุฬิท อิพฺพรุ – สหารฺถ มตฺตุ กฺฤตฺริม มิตฺรรุ – สํทเหนียรุ. อาทรเะ ราชนาทวนุ นิตฺยวู ตนฺน ปฺรตฺยกฺษ การฺยสิทฺธิคาคิ เอะลฺล มิตฺรร วิษยทลฺลิยู สํทเหคฺรสฺถราคิยเ อิรพเกุ.

12081007a น หิ ราชฺญา ปฺรมาทโ วไ กรฺตวฺยโ มิตฺรรกฺษณเฯ
12081007c ปฺรมาทินํ หิ ราชานํ ลโกาห์ ปริภวํตฺยุตฯฯ

ตนฺน มิตฺรรนฺนุ รกฺษิสุว วิษยทลฺลิ ราชนุ สทา อปฺรมตฺตนาคิรพเกุ. ชาครูกตเะยิํทิรพเกุ. มิตฺรร รกฺษณเะย วิษยทลฺลิ ชาครูกนลฺลท ราชนนฺนุ ปฺรชเะคฬุ ติรสฺกริสุตฺตารเะ.

12081008a อสาธุห์ สาธุตามเติ สาธุรฺภวติ ทารุณห์ฯ
12081008c อริศฺจ มิตฺรํ ภวติ มิตฺรํ จาปิ ปฺรทุษฺยติฯฯ

ทุษฺฏนาทวนุ โอะฬฺฬเะยวนาคุตฺตานเะ. สาธุวาคิทฺทวนุ ทารุณนาคุตฺตานเะ. ศตฺรุวาคิทฺทวนุ มิตฺรนาคุตฺตานเะ. มิตฺรนาคิทฺทวนุ ทฺรโหิยาคุตฺตานเะ.

12081009a อนิตฺยจิตฺตห์ ปุรุษสฺตสฺมินฺกโ ชาตุ วิศฺวสเตฺฯ
12081009c ตสฺมาตฺปฺรธานํ ยตฺการฺยํ ปฺรตฺยกฺษํ ตตฺสมาจรเตฺฯฯ

มนุษฺยนุ สฺถิรจิตฺตนาคิรุวุทิลฺล. หีคิรุวาค ยารลฺลิยาทรู หเคเะ วิศฺวาสวนฺนิฑพหุทุ? อาทุทริํท ปฺรธาน การฺยคฬนฺนุ ราชนาทวนุ ปฺรตฺยกฺษวาคิยเ นฑเะสพเกุ. มิตฺรริคเะ วหิสิกโะฏฺฏุ สุมฺมนิรพารทุ.

12081010a เอกาํตเน หิ วิศฺวาสห์ กฺฤตฺสฺนโ ธรฺมารฺถนาศกห์ฯ
12081010c อวิศฺวาสศฺจ สรฺวตฺร มฺฤตฺยุนา น วิศิษฺยตเฯฯ

โอะพฺพน มเลเะยเ สํปูรฺณ วิศฺวาสวนฺนิฑุวุทุ ธรฺมารฺถนาศกวุ. ยาร มเลู วิศฺวาสวนฺนิฑทเ อิรุวุทู กูฑ มฺฤตฺยุวิคิํตลู หเะจฺจาคุตฺตทเะ. อาทุทริํท อิวเะรฑริํทลู อปายวิทเะ.

12081011a อกาลมฺฤตฺยุรฺวิศฺวาสโ วิศฺวสนฺ หิ วิปทฺยตเฯ
12081011c ยสฺมินฺกรโติ วิศฺวาสมิจฺจตสฺตสฺย ชีวติฯฯ

โอะพฺพน มเลเะยเ สํปูรฺณวิศฺวาสวนฺนิฑุวุทุ อกาลมฺฤตฺยุวิน สมนาคิรุตฺตทเะ. เอกเะํทรเะ โอะพฺพน มเลเะยเ สํปูรฺณ วิศฺวาสวนฺนิฏฺฏุ ชีวน นฑเะสุววนุ ยารลฺลิ วิศฺวาสวนฺนิฏฺฏิรุวเะวโ อวน อิจฺฉานุสารวาคิยเ พทุกุตฺตเวเะ. อวนุ วิศฺวาสทฺรโหมาฑิทรเะ อวนนฺนุ นํพิทวนุ สํปูรฺณ นาศวาคุตฺตานเะ.

12081012a ตสฺมาทฺวิศฺวสิตวฺยํ จ ศํกิตวฺยํ จ กเษุ จิตฺฯ
12081012c เอษา นีติคติสฺตาต ลกฺษฺมีศฺจไว⁵ สนาตนีฯฯ

อาทุทริํท กเะลวรลฺลิ วิศฺวาสวนฺนิฑพเกุ. กเะลวรนฺนุ ศํกิสุตฺติรพเกุ. มคู! อิทเ สํปตฺตนฺนุ ปฑเะยุว สนาตน นีติ.

12081013a ยํ มนฺยเต มมาภาวาทิมมรฺถาคมห์ สฺปฺฤศเตฺฯ
12081013c นิตฺยํ ตสฺมาจฺจํกิตวฺยมมิตฺรํ ตํ วิทุรฺพุธาห์ฯฯ

“นนฺน มรณานํตร อิวนุ นนฺน สํปตฺตนฺนุ มุฏฺฏุตฺตานเะ” เอะํทุ ยาร มเลเะ ราชน อภิปฺรายวิทเะยโ อํถวน วิษยทลฺลิ อวนุ สทา สํทเหคฺรสฺตนาคิยเ อิรพเกุ. เอกเะํทรเะ อํถวรุ อมิตฺรรเ เอะํทุ พุทฺธิวํตรุ ติฬิยุตฺตารเะ.

12081014a ยสฺย กฺษเตฺราทปฺยุทกํ กฺษเตฺรมนฺยสฺย คจฺจติฯ
12081014c น ตตฺรานิจฺจตสฺตสฺย ภิทฺยเรนฺสรฺวสเตวห์ฯฯ

ยาร คทฺทเะยิํท หเะจฺจาท นีรุ อินฺนโะพฺพน คทฺทเะคเะ หโคุตฺตทเะยโ อาค กเะฬคเะ คทฺทเะยิรุววน อนุมติยิลฺลทเ มเลิน คทฺทเะยวนุ ตนฺน โอะฑฺฑนฺนุ โอะฑเะยพารทุ.

12081015a ตถไวาตฺยุทกาทฺภีตสฺตสฺย ภเทนมิจฺจติฯ
12081015c ยมเวํลกฺษณํ วิทฺยาตฺตมมิตฺรํ วินิรฺทิศเตฺฯฯ

อาทรเะ มเลิน คทฺทเะยิทฺทวนุ ตนฺน คทฺทเะยุ มุฬุคิหโคพารทเะํทุ โอะฑฺฑนฺนุ โอะฑเะยลุ พยสุตฺตานเะ. อี อุปมานท ลกฺษณวเนเะํทุ ติฬิทุ อิทรลฺลิ ศตฺรุวุ ยารเะํพุทนฺนุ นิรฺธริสพเกุ.

12081016a ยห์ สมฺฤทฺธฺยา น ตุษฺยเต⁶ กฺษยเ ทีนตรโ ภวเตฺฯ
12081016c เอตทุตฺตมมิตฺรสฺย นิมิตฺตมภิจกฺษตเฯฯ

ราชน สมฺฤทฺธิยิํท อินฺนู พเกเะํทุ ตฺฤปฺตนาคุวุทิลฺลทิรุวุทุ มตฺตุ ราชน กฺษยทิํท ทีนนาคุวุทุ อิวุ อุตฺตม มิตฺรน ลกฺษณคฬเะํทุ ปริคณิสพเกุ.

12081017a ยํ มนฺยเต มมาภาวาทสฺยาภาวโ ภวเทิติฯ
12081017c ตสฺมินฺกุรฺวีต วิศฺวาสํ ยถา ปิตริ วไ ตถาฯฯ
12081018a ตํ ศกฺตฺยา วรฺธมานศฺจ สรฺวตห์ ปริพฺฤํหยเตฺฯ

“นานิลฺลทิทฺทรเะ อิวนู อิรุวุทิลฺล” เอะํพ ภาวนเะยารลฺลิทเะยโ อวนลฺลิ ตํทเะย มเลเะ อิฑุว วิศฺวาสวนฺนุ อิฑพเกุ. อํถวนนฺนุ ศกฺติยิทฺทษฺฏู เอะลฺล รีติยิํท สํมฺฤทฺธนนฺนาคิ มาฑลุ ปฺรยตฺนิสพเกุ.

12081018c นิตฺยํ กฺษตาทฺวารยติ ยโ ธรฺมเษฺวปิ กรฺมสุฯฯ
12081019a กฺษตาทฺภีตํ วิชานียาทุตฺตมํ มิตฺรลกฺษณมฺฯ
12081019c ยเ ตสฺย กฺษตมิจฺจํติ ตเ ตสฺย ริปวห์ สฺมฺฤตาห์ฯฯ

ราชน ธรฺมกรฺมคฬลฺลิน นฺยูนตเะคฬนฺนุ หโคลาฑิสุวุทุ มตฺตุ ราชนิคเะ หานิยนฺนุํฏุ มาฑิยเนุ เอะํพ ภยทิํทิรุวุทุ อิวู กูฑ อุตฺตม มิตฺรน ลกฺษณคฬเ อาคิวเะ. ราชน กฺษติยนฺนุ พยสุววนุ ศตฺรุวเะํทุ หเฬุตฺตารเะ.

12081020a วฺยสนานฺนิตฺยภีตโ'สเา สมฺฤทฺธฺยามเว ตฺฤปฺยตเฯ
12081020c ยตฺสฺยาทเวํวิธํ มิตฺรํ ตทาตฺมสมมุจฺยตเฯฯ

ราชนิคเะ กษฺฏวโะทคิพิฑพหุทเะํทุ ยาวาคลู ภยภีตนาคิรุววนุ มตฺตุ ราชน สมฺฤทฺธิยิํทลเ ตฺฤปฺติหโะํทุววนุ อิํถห มิตฺรนุ ราชน อาตฺมสมนเะํทเ ภาวิสพเกุ.

12081021a รูปวรฺณสฺวรโปเตสฺติติกฺษุรนสูยกห์ฯ
12081021c กุลีนห์ ศีลสํปนฺนห์ ส ตเ สฺยาตฺปฺรตฺยนํตรห์ฯฯ

รูปทลฺลิ สุํทรนู, วรฺณทลฺลิ มนโหรนู, สฺวรทลฺลิ มฺฤทุวู อาคิรุว กฺษมาศีล, อสูยารหิต, กุลีน, มตฺตุ ศีลสํปนฺนนุ นินฺน นินฺน ปฺรธาน สจิวนาคลิ.

12081022a มเธาวี สฺมฺฤติมานฺทกฺษห์ ปฺรกฺฤตฺยา จานฺฤศํสวานฺฯ
12081022c ยโ มานิตโ'มานิตโ วา น สํทูษฺยเตฺกทา จนฯฯ
12081023a ฤตฺวิคฺวา ยทิ วาจารฺยห์ สขา วาตฺยํตสํสฺตุตห์ฯ
12081023c คฺฤหเ วสเทมาตฺยสฺตเ ยห์ สฺยาตฺปรมปูชิตห์ฯฯ

มเธาวี, ชฺญาปกศกฺติยุ จเะนฺนาคิรุว, ทกฺษ, สฺวภาวตห์ มฺฤทุวาคิรุว, มาน-อปมานคฬเะรฑรลฺลิยู นินฺนนฺนุ เอะํทู ทูษิสทวนุ – อวนุ นินฺน ฤตฺวิชนเ อาคิรพหุทุ, อาจารฺยนาคิรพหุทุ, อถวา นินฺน ปฺรศํสเะคเะ ปาตฺรนาท สขนาคิรพหุทุ – อวนนฺนุ มํตฺริยนฺนาคิ นิยโชิสิ อวนุ ยาวาคลู นินฺน มนเะยลฺลิยเ มาสิมาฑิกโะํฑิรุวํตเะ เอรฺปฑิสุ. อวนนฺนุ ปรม คเารวทิํท นโฑิกโะฬฺฬพเกุ.

12081024a ส ตเ วิทฺยาตฺปรํ มํตฺรํ ปฺรกฺฤติํ จารฺถธรฺมยโห์ฯ
12081024c วิศฺวาสสฺตเ ภวเตฺตตฺร ยถา ปิตริ วไ ตถาฯฯ

อวนุ นินฺน ปรม คุหฺยวิษยคฬ กุริตุ มตฺตุ อรฺถ-ธรฺมคฬ ปฺรกฺฤติ⁷ยนฺนุ ติฬิทวราคิรพเกุ. นินฺน ตํทเะย มเลเะ อิฑุวษฺฏุ วิศฺวาสวนฺนุ นินฺน อา อามาตฺยน มเลเะ อิฏฺฏิรพเกุ.

12081025a นไว ทฺวเา น ตฺรยห์ การฺยา น มฺฤษฺยเรนฺปรสฺปรมฺฯ
12081025c เอการฺถาทเว ภูตานาํ ภเทโ ภวติ สรฺวทาฯฯ

ปรสฺปรรลฺลิ ภินฺนาภิปฺรายวุํฏาคพารทเะํทุ การฺยวนฺนุ โอะพฺพนิคเ วหิสพเกุ. เอะรฑุ มูรุ ชนริคเะ วหิสพารทุ. โอะํทเ วิษยทลฺลิ อนเก อภิปฺรายคฬิรุวุทุ มนุษฺยรลฺลิ ยาวาคลู โอะํทเ วิษยทลฺลิ อนเก อภิปฺรายคฬิรุตฺตวเะ.

12081026a กีรฺติปฺรธานโ ยศฺจ สฺยาทฺยศฺจ สฺยาตฺสมยเ สฺถิตห์ฯ
12081026c สมรฺถานฺยศฺจ น ทฺวเษฺฏิ สมรฺถานฺกุรุตเ จ ยห์ฯฯ
12081027a ยโ น กามาทฺภยาลฺลโภาตฺกฺรโธาทฺวา ธรฺมมุตฺสฺฤชเตฺฯ
12081027c ทกฺษห์ ปรฺยาปฺตวจนห์ ส ตเ สฺยาตฺปฺรตฺยนํตรห์ฯฯ

ยาริคเะ กีรฺติยเ ปฺรธานวาคิรุว มตฺตุ นีติ-มรฺยาทเะคฬ จเากฏฺฏินลฺลิยเ นฑเะทุกโะฬฺฬุว, สมรฺถ, อนฺยรนฺนุ ทฺวเษิสท, กามทิํทาคลี, ลโภทิํทาคลี, ภยทิํทาคลี ธรฺมวนฺนุ กไพิฑท ทกฺษ มิตภาษิยุ นินฺน ปฺรธาน มํตฺริยาคลิ.

12081028a ศูรศฺจารฺยศฺจ วิทฺวาํศฺจ ปฺรติปตฺติวิศารทห์ฯ
12081028c กุลีนห์ ศีลสํปนฺนสฺติติกฺษุรนสูยกห์ฯฯ

อวนุ ศูรนู, อารฺยนู, วิทฺวาํสนู, ยาวาค เอนุ มาฑพเกเะํทุ ติฬิทวนาคิรพเกุ. กุลีนนู, ศีลสํปนฺนนู, กฺษมาวํตนู, อาตฺมปฺรศํสเะยนฺนุ มาฑิกโะฬฺฬทวนู อาคิรพเกุ.

12081029a เอตเ หฺยมาตฺยาห์ กรฺตวฺยาห์ สรฺวกรฺมสฺววสฺถิตาห์ฯ
12081029c ปูชิตาห์ สํวิภกฺตาศฺจ สุสหายาห์ สฺวนุษฺฐิตาห์ฯฯ

หีคเะ ตมฺม ตมฺม กรฺมคฬลฺลิ ตโะฑคิกโะํฑุ คเารวิสลฺปฏฺฏุ โอะคฺคฏฺฏินลฺลิรุว อมาตฺยรุ นินคเะ โอะฬฺฬเะย สหายกฺกเะ พรุตฺตารเะ.

12081030a กฺฤตฺสฺนมเตเ วินิกฺษิปฺตาห์ ปฺรติรูปเษุ กรฺมสุฯ
12081030c ยุกฺตา มหตฺสุ การฺยเษุ ศฺรเยาํสฺยุตฺปาทยํติ จฯฯ

อวริคเะ อนุรูป กรฺมคฬลฺลิ อวรนฺนุ ตโะฑคิสิกโะํฑรเะ อวรุ อา การฺยวนฺนุ มาฑิมุคิสุวุทลฺลทเ มุํทเะ อทกฺกิํตลู หเะจฺจิน การฺยคฬลฺลิ ตโะฑคิ ราชน ศฺรเยสฺสนฺนุ วฺฤทฺธิคโะฬิสุวุทรลฺลิ ตโะฑคุตฺตารเะ.

12081031a เอตเ กรฺมาณิ กุรฺวํติ สฺปรฺธมานา มิถห์ สทาฯ
12081031c อนุติษฺฐํติ จไวารฺถานาจกฺษาณาห์ ปรสฺปรมฺฯฯ

อิวรุ สทา สฺปรฺธิสุตฺตา การฺยคฬนฺนุ มาฑุตฺติรุตฺตารเะ. ปรสฺปรริํท กเฬิกโะํฑุ ราชน อรฺถสิทฺธิคาคิ ปฺรยตฺนิสุตฺติรุตฺตารเะ.

12081032a ชฺญาติภฺยศฺจไว พิภฺยเถา มฺฤตฺยโริว ยตห์ สทาฯ
12081032c อุปราชเว ราชรฺธิํ ชฺญาติรฺน สหตเ สทาฯฯ

กุลทวร⁸ วิษยทลฺลิ มฺฤตฺยุวิน กุริตุ หเคโ หาคเะ ภยทิํทิรพเกุ. อุปราชราคิรุววนุ ตนฺนทเ กุลท ราชน อภิวฺฤทฺธิยนฺนุ ยาวาคลู สหิสิกโะฬฺฬุวุทิลฺล.

12081033a ฤชโรฺมฺฤทโรฺวทานฺยสฺย หฺรีมตห์ สตฺยวาทินห์ฯ
12081033c นานฺยโ ชฺญาตเรฺมหาพาหโ วินาศมภินํทติฯฯ

สรฬนู, กโมลสฺวภาวทวนู, อุทาริยู, ลชฺชาศีลนู มตฺตุ สตฺยวาทิยู อาท ราชน วินาศวนฺนุ อวน กุลทวรลฺลทเ พเรเะ ยารุ ตานเ อภินํทิสุตฺตารเะ?

12081034a อชฺญาติตา นาติสุขา นาวชฺญเยาสฺตฺวตห์ ปรมฺฯ
12081034c อชฺญาติมํตํ ปุรุษํ ปรเ ปริภวํตฺยุตฯฯ

อาทรเะ ทายาทิคฬลฺลิ อี ทโษวิทฺทรู ทายาทิคฬิํท สํปูรฺณ วิหีนนาคิทฺทรู ราชนุ สุขิยาคิรุวุทิลฺล. อาทุทริํท ทายาทิคฬนฺนุ ยาวการณกฺกู อนาทริสพารทุ. ทายาทิคฬเ อิลฺลท ราชนนฺนุ กุลท หโะรคินวรุ อถวา ศตฺรุคฬุ พหฬวาคิ ปีฑิสุตฺติรุตฺตารเะ.

12081035a นิกฺฤตสฺย นรไรนฺยไรฺชฺญาติรเว ปรายณมฺฯ
12081035c นานฺยไรฺนิการํ สหตเ ชฺญาตเรฺชฺญาติห์ กทา จนฯฯ
12081036a อาตฺมานมเว ชานาติ นิกฺฤตํ พาํธวไรปิฯ
12081036c ตเษุ สํติ คุณาศฺจไว นไรฺคุณฺยํ ตเษุ ลกฺษฺยตเฯฯ

อินฺนโะพฺพนิํท วํจิตนาทวนเะ ตนฺน กุลทวรเ อาศฺรยราคุตฺตารเะ. โอะํทเ กุลทวรลฺลิ ยาริคู กุลท หโะรคินวริํท ยาวุทเ ตโะํทรเะยาทรู อทนฺนุ สหิสุวุทิลฺล. อวรเะลฺลรู โอะํทาคิ หโะรคินวนนฺนุ สทเะพฑิยุตฺตารเะ. หีคเะ กุลทวรลฺลิ/ทายาทรลฺลิ คุณคฬู อิรุตฺตวเะ. อาทุทริํท ชฺญาติ/กุล/ทายาทิคฬ วิจารทลฺลิ เอะจฺจริกเะยิํท อิรพเกุ. อวรโะฑนเ ทฺวเษวนฺนเ กฏฺฏิกโะฬฺฬพารทุ.

12081037a นาชฺญาติรนุคฺฤหฺณาติ นาชฺญาติรฺทิคฺธมสฺยติฯ
12081037c อุภยํ ชฺญาติลโกเษุ ทฺฤศฺยตเ สาธฺวสาธุ จฯฯ

ชฺญาติคฬิลฺลทวนุ อนุคฺรหิสุวุทิลฺล มตฺตุ นมสฺกริสุวุทิลฺล. ชฺญาติคฬิทฺทวนุ อิวเะรฑนฺนู มาฑุตฺตานเะ. อํตเะยเ ตโะํทรเะยนฺนู มาฑุตฺตานเะ. อาทุทริํท ชฺญาติคฬ วิษยทลฺลิ โอะฬฺฬเะยทู อิทเะ. กเะฏฺฏทฺทู อิทเะ.

12081038a ตานฺมานยเตฺปูชยเจฺจ นิตฺยํ วาจา จ กรฺมณาฯ
12081038c กุรฺยาจฺจ ปฺริยมเตเภฺยโ นาปฺริยํ กิํ จิทาจรเตฺฯฯ

ราชนาทวนุ นิตฺยวู ชฺญาติคฬนฺนุ มาตุ มตฺตุ กรฺมคฬิํท ปูชิสพเกุ. อิวริคเะ ปฺริยวาทวุคฬนฺนเ มาฑพเกาทุทลฺลทเะ เอะํทู อปฺริยวาทุทนฺนุ มาฑพารทุ.

12081039a วิศฺวสฺตวทวิศฺวสฺตสฺตเษุ วรฺตเต สรฺวทาฯ
12081039c น หิ ทโษโ คุณโ วเติ นิสฺปฺฤกฺตสฺตเษุ ทฺฤศฺยตเฯฯ

ชฺญาติยวรลฺลิ สฺวลฺปวู วิศฺวาสวเ อิลฺลทิทฺทรู อวร เอะทิรุ อตฺยํต วิศฺวาสิยาคิรุวํตเะยเ วรฺติสพเกุ. ชฺญาติคฬลฺลิ คุณวิรุวุทเ อถวา ทโษวิทเะยเ เอะนฺนุวุทนฺนุ นิรฺณยิสุว อวศฺยกตเะยู อิรุวุทิลฺล.

12081040a ตสฺยไวํ วรฺตมานสฺย ปุรุษสฺยาปฺรมาทินห์ฯ
12081040c อมิตฺราห์ สํปฺรสีทํติ ตถา มิตฺรีภวํตฺยปิฯฯ

หีคเะ ชาครูกนาคิ นฑเะทุกโะฬฺฬุว ปุรุษน ศตฺรุคฬู ปฺรสนฺนราคิรุตฺตารเะ มตฺตุ ศตฺรุคฬู มิตฺรรเ อาคุตฺตารเะ.

12081041a ย เอวํ วรฺตตเ นิตฺยํ ชฺญาติสํพํธิมํฑลเฯ
12081041c มิตฺรเษฺวมิตฺรเษฺวไศฺวรฺยเ จิรํ ยศสิ ติษฺฐติฯฯ

ชฺญาติ-สํพํธิ มํฑลทลฺลิ นิตฺยวู หีคเะยเ นฑเะทุกโะฬฺฬพเกุ. มิตฺร-อมิตฺรร วิษยทลฺลิ อี รีติ นฑเะทุกโะฬฺฬุววรุ พหุกาลท วรเะคเะ ไอศฺวรฺย มตฺตุ ยศสฺสุคฬลฺลิ สฺถิรราคิรุตฺตารเะ.”

สมาปฺติ

อิติ ศฺรี มหาภารตเ ศาํติ ปรฺวณิ ราชธรฺม ปรฺวณิ เอกาศีติตมโ'ธฺยายห์ฯฯ
อิทุ ศฺรี มหาภารต ศาํติ ปรฺวท ราชธรฺม ปรฺวทลฺลิ เอะํภตฺตโะํทนเ อธฺยายวุ.

นิพํธนเะคฬโะํทิคเะ ปรสฺปรร ปฺรยโชนวนฺนุ อุทฺทเศิสิ มาฑิกโะํฑ มไตฺริ. ↩︎
วํศสํพํธท ปรํปรเะยาคิ พํท มไตฺริ ↩︎
หุฏฺฏิทาคินิํท ชโะตเะยิรุวุทุ, โอะฏฺฏิคเ กเะลส มาฑุวุทุ, อี การณคฬิํท สฺวภาวไกฺยทิํท อุํฏาคุว มไตฺริ ↩︎
มนห์ปูรฺวก มไตฺริยิลฺลทิทฺทรู สํทรฺภานุสารวาคิ มิตฺรนํตเะ วรฺติสุวุทุ ↩︎
ลกฺษฺยาจไว สนาตนีฯ เอะํพ ปาฐาํตรวิทเะ. ↩︎
ยสฺตุ วฺฤทฺธฺยา น ตฺฤปฺยเตฯ เอะํพ ปาฐาํตรวิทเะ. ↩︎
ปฺรกฺฤติคฬุ มูรุ วิธ: อรฺถปฺรกฺฤติ, ธรฺมปฺรกฺฤติ มตฺตุ ธรฺม-อรฺถปฺรกฺฤติ. กฺฤษิรฺวณิกฺปถโ ทุรฺคํ สเตุห์ กุํชรพํธนํฯ ขนฺยากรราทานํ ศูนฺยานาํ จ นิวเศนมฺฯ อษฺฏเา สํธานกรฺมาณิ ปฺรตฺยุกฺตานิ มนีษิภิห์ฯฯ กฺฤษิ, วาณิชฺย, ทุรฺค, อาณเะกฏฺฏุ, กาฑินลฺลิ อานเะคฬนฺนุ หิฑิยุว ชาค, ลโหคฬ คณิคฬุ, ตเะริคเะ, ศูนฺยสฺถานคฬุ – อิวุ อรฺถปฺราปฺติ สาธก สฺถานคฬุ. ทุรฺคาธฺยกฺษโ พลาธฺยกฺษโ ธรฺมาธฺยกฺษศฺจมูปติห์ฯ ปุรโธาวไทฺยทไวชฺญา สปฺต ปฺรกฺฤตยสฺตฺจิมาห์ฯฯ ทุรฺคาธฺยกฺษ, พลาธฺยกฺษ, ธรฺมาธฺยกฺษ, สเนาปติ, ปุรโหิต, วไทฺย, ชฺยโติษิ – อี เอฬุ ปฺรกฺฤติคฬลฺลิ ธรฺมาธฺยกฺษนุ ธรฺมปฺรกฺฤติ. อุฬิทวรุ อรฺถ-ธรฺมปฺรกฺฤติคฬุ. อิวรเะลฺลร มเลฺวิจารกนุ มํตฺริ. ↩︎
ทายาทิคฬ วิษยทลฺลิ? ↩︎