080

প্ৰৱেশ

।। ওং ওং নমো নাৰাযণায।। শ্ৰী ৱেদৱ্যাসায নমঃ ।।

শ্ৰী কৃষ্ণদ্ৱৈপাযন ৱেদৱ্যাস ৱিৰচিত

শ্ৰী মহাভাৰত

শাংতি পৰ্ৱ

ৰাজধৰ্ম পৰ্ৱ

অধ্যায 80

সাৰ

ঋত্ৱিজৰ লক্ষণ; যজ্ঞ-দক্ষিণॆগল় মহত্ৱ; তপস্সিন শ্ৰেষ্ঠতॆ (1-20).

12080001 যুধিষ্ঠিৰ উৱাচ।
12080001a ক্ৱসমুত্থাঃ কথংশীলা ঋত্ৱিজঃ স্যুঃ পিতামহ।
12080001c কথংৱিধাশ্চ ৰাজেংদ্ৰ তদ্ব্ৰূহি ৱদতাং ৱৰ।।

যুধিষ্ঠিৰনু হেল়িদনু: “পিতামহ! মাতনাডুৱৱৰল্লি শ্ৰেষ্ঠ! ৰাজেংদ্ৰ! ঋত্ৱিজৰ উত্পত্তিযু যাৱ কাৰণদিংদাযিতু? অৱৰ গুণ-স্ৱভাৱগল়ু হেগিৰবেকু? অৱৰু যাৱ ৰীতিযল্লিৰুত্তাৰॆ? ইদন্নু হেল়ু.”

12080002 ভীষ্ম উৱাচ।
12080002a প্ৰতিকৰ্ম পুৰাচাৰ ঋত্ৱিজাং স্ম ৱিধীযতে।
12080002c আদৌ চংদাংসি ৱিজ্ঞায দ্ৱিজানাং শ্ৰুতমেৱ চ।।

ভীষ্মনু হেল়িদনু: “দ্ৱিজৰ ছংদস্সুগল় মত্তু শ্ৰুতিগল় জ্ঞানগল়ন্নু তিল়িদু প্ৰতি কৰ্মগল়িগॆ উত্তম আচাৰৱুল়্ল় ঋত্ৱিজৰন্নু নিযুক্তগॊল়িসিকॊল়্ল়বেকু.

12080003a যে ত্ৱেকৰতযো নিত্যং ধীৰা নাপ্ৰিযৱাদিনঃ।
12080003c পৰস্পৰস্য সুহৃদঃ সংমতাঃ সমদৰ্শিনঃ।।
12080004a যেষ্ৱানৃশংস্যং সত্যং চাপ্যহিংসা তপ আৰ্জৱম্।
12080004c অদ্ৰোহো নাভিমানশ্চ হ্ৰীস্তিতিক্ষা দমঃ শমঃ।।
12080005a হ্ৰীমান্সত্যধৃতিৰ্দাংতো ভূতানামৱিহিংসকঃ।
12080005c অকামদ্ৱেষসংযুক্তস্ত্ৰিভিঃ শুক্লৈঃ সমন্ৱিতঃ।।
12080006a অহিংসকো জ্ঞানতৃপ্তঃ স ব্ৰহ্মাসনমৰ্হতি।
12080006c এতে মহৰ্ত্ৱিজস্তাত সৰ্ৱে মান্যা যথাতথম্।।

নিত্যৱূ যজমানন একমাত্ৰ হিতদল্লিযে নিৰতৰাগিৰুৱ ধীৰ প্ৰিযৱাদি পৰস্পৰ সৌহাৰ্দতॆযিংদিৰুৱ সম্মত সমদৰ্শিগল়ু, অক্ৰূৰিগল়ু, সত্যৱংতৰু, অহিংসকৰু, তপস্ৱিগল়ু, সৰল়স্ৱভাৱদৱৰু, দ্ৰোহৱন্নিট্টুকॊংডিল্লদৱৰু, অভিমানৱিল্লদৱৰু, মুজুগুৰ স্ৱাভাৱৱুল়্ল়ৱৰু, সহনশীলৰু, জীৱিগল়িগॆ হিংসॆযন্নুংটুমাডদৱৰ্, কাম-দ্ৱেষগল়িল্লদৱৰু, শাস্ত্ৰজ্ঞান-সদাচাৰ-সত্কুলপ্ৰসূতি ঈ মূৰন্নূ হॊংদিৰুৱ, অহিংসক, জ্ঞানতৃপ্তনু ব্ৰহ্মত্ৱক্কॆ যোগ্যনাগিৰুত্তানॆ.”

12080007 যুধিষ্ঠিৰ উৱাচ।
12080007a যদিদং ৱেদৱচনং দক্ষিণাসু ৱিধীযতে।
12080007c ইদং দেযমিদং দেযং ন ক্ৱ চিদ্ৱ্যৱতিষ্ঠতে।।

যুধিষ্ঠিৰনু হেল়িদনু: “দক্ষিণॆগল় কুৰিতু “ইদন্নু কॊডবেকু. ইদন্নু কॊডবেকু” ऎংব ৱেদ ৱচনৱু মুগিযুৱুদে ইল্ল.

12080008a নেদং প্ৰতি ধনং শাস্ত্ৰমাপদ্ধৰ্মমশাস্ত্ৰতঃ।
12080008c আজ্ঞা শাস্ত্ৰস্য ঘোৰেযং ন শক্তিং সমৱেক্ষতে।।

ধনৱন্নু দানমাডবেকু ऎন্নুৱ ঈ ৱেদৱচনৱু আপদ্ধৰ্মশাস্ত্ৰৱন্নু অনুসৰিসুৱুদিল্ল. অপাৰ দক্ষিণॆযন্নু কॊডুৱ সামৰ্থ্যৱিদॆযো ইল্লৱো ऎংদু পৰগণিসদে ইৰুৱ ঈ শাস্ত্ৰদ আজ্ঞॆযু ঘোৰৱাগিদॆ.

12080009a শ্ৰদ্ধামাৰভ্য যষ্টৱ্যমিত্যেষা ৱৈদিকী শ্ৰুতিঃ।
12080009c মিথ্যোপেতস্য যজ্ঞস্য কিমু শ্ৰদ্ধা কৰিষ্যতি।।

“শ্ৰদ্ধাৱংতনু যাগমাডবেকু” ऎন্নুৱ ৱেদ শ্ৰুতিৱাক্যৱূ ইদॆ. যথোক্ত দক্ষিণॆযন্নু কॊডলু আগদে ইদ্দৰॆ যজ্ঞৱু নিষ্ফলৱাগবহুদু. আগ কেৱল শ্ৰদ্ধॆযেনু মাডুত্তদॆ?”

12080010 ভীষ্ম উৱাচ।
12080010a ন ৱেদানাং পৰিভৱান্ন শাঠ্যেন ন মাযযা।
12080010c কশ্চিন্মহদৱাপ্নোতি মা তে ভূদ্বুদ্ধিৰীদৃশী।।

ভীষ্মনু হেল়দনু: “উদ্ধটতনদিংদ অথৱা ৱংচনॆযিংদ ৱেদগল়ন্নু নিংদিসুৱুদৰিংদ যাৰূ অধিকনাগুৱুদিল্ল. আদুদৰিংদ নীনু ঈ ৰীতি যোচিসদিৰু.

12080011a যজ্ঞাংগং দক্ষিণাস্তাত ৱেদানাং পৰিবৃংহণম্।
12080011c ন মংত্ৰা দক্ষিণাহীনাস্তাৰযংতি কথং চন।।

মগূ! যজ্ঞাংগৱাদ দক্ষিণॆগল়ু ৱদগল় ৱিস্তাৰৱে আগিদ্দু যজ্ঞদল্লি উংটাগবহুদাদ ন্যূনতॆগল় পৰিহাৰক্কॆংদিৱॆ. মংত্ৰ মত্তু দক্ষিণॆগল়িংদ হীনৱাদ যজ্ঞৱু যজমাননন্নু উদ্ধৰিসুৱুদিল্ল.

12080012a শক্তিস্তু পূৰ্ণপাত্ৰেণ সংমিতানৱমা ভৱেত্।
12080012c অৱশ্যং তাত যষ্টৱ্যং ত্ৰিভিৰ্ৱৰ্ণৈৰ্যথাৱিধি।।

পূৰ্ণপাত্ৰॆ205যিংদ অসম সামৰ্থ্যগল়ু সমৱাগুত্তৱॆ. মগূ! আদুদৰিংদ মূৰু ৱৰ্ণদৱৰূ যথাৱিধিযাগি যজ্ঞমাডবেকু.

12080013a সোমো ৰাজা ব্ৰাহ্মণানামিত্যেষা ৱৈদিকী শ্ৰুতিঃ।
12080013c তং চ ৱিক্ৰেতুমিচ্চংতি ন ৱৃথা ৱৃত্তিৰিষ্যতে।
12080013e তেন ক্ৰীতেন ধৰ্মেণ ততো যজ্ঞঃ প্ৰতাযতে।।

সোমনু ব্ৰাহ্মণৰ ৰাজনॆন্নুৱ ৱেদৱাক্যৱিদॆ. অদন্নু ৱিক্ৰযিসলু বযসিদৰॆ অদু ৱ্যৰ্থ ৱৃত্তিযেনূ অল্ল. হাগॆ ৱিক্ৰযিসিদ সোমদিংদ যজ্ঞৱু ৱৃদ্ধিযাগুত্তদॆ.

12080014a ইত্যেৱং ধৰ্মতঃ খ্যাতমৃষিভিৰ্ধৰ্মৱাদিভিঃ।
12080014c পুমান্যজ্ঞশ্চ সোমশ্চ ন্যাযৱৃত্তো যথা ভৱেত্।
12080014e অন্যাযৱৃত্তঃ পুৰুষো ন পৰস্য ন চাত্মনঃ।।

হীগॆ ধৰ্মৱাদী খ্যাত ঋষিগল়ু ধৰ্মদ কুৰিতু হেল়িদ্দাৰॆ. যজ্ঞদ যজমান, সোম মত্তু যজ্ঞ ইৱু ন্যাযসংপন্নৱাগিদ্দৰॆ যজ্ঞৱূ যথাৰ্থৰূপদল্লি পৰ্যৱসানৱাগুত্তদॆ. অন্যাযৱৃত্তিয পুৰুষনু তনগূ মত্ত ইতৰৰিগূ ऒল়্ল়ॆযদন্নুংটুমাডুৱুদিল্ল.

12080015a শৰীৰং যজ্ঞপাত্ৰাণি206 ইত্যেষা শ্ৰূযতে শ্ৰুতিঃ।
12080015c তানি সম্যক্প্ৰণীতানি207 ব্ৰাহ্মণানাং মহাত্মনাম্।।

শৰীৰৱে যজ্ঞপাত্ৰॆগল়ॆংদু শ্ৰুতিয হেল়ুত্তদॆ. মহাত্ম ব্ৰাহ্মণৰিগॆ অদে প্ৰণীতাগ্নিযাগুত্তদॆ.

12080016a তপো যজ্ঞাদপি শ্ৰেষ্ঠমিত্যেষা পৰমা শ্ৰুতিঃ।
12080016c তত্তে তপঃ প্ৰৱক্ষ্যামি ৱিদ্ৱংস্তদপি মে শৃণু।।

তপস্সু যজ্ঞক্কিংতলূ শ্ৰেষ্ঠৱাদুদু ऎংব পৰম শ্ৰুতিৱচনৱিদॆ. ৱিদ্ৱন্! আ তপস্সু ऎংথহুদু ऎন্নুৱুদন্নু হেল়ুত্তেনॆ. কেল়ু.

12080017a অহিংসা সত্যৱচনমানৃশংস্যং দমো ঘৃণা।
12080017c এতত্তপো ৱিদুৰ্ধীৰা ন শৰীৰস্য শোষণম্।।

কেৱল শৰীৰ শোষণॆযে তপস্সল্ল. অহিংসॆ, সত্যৱচন, অক্ৰৌৰ্য, জিতেংদ্ৰিযতॆ মত্তু দযাপৰতॆ ইৱুগল়ন্নু তপস্সॆংদু ধীৰৰু হেল়ুত্তাৰॆ.

12080018a অপ্ৰামাণ্যং চ ৱেদানাং শাস্ত্ৰাণাং চাতিলংঘনম্।
12080018c অৱ্যৱস্থা চ সৰ্ৱত্ৰ তদ্ৱৈ নাশনমাত্মনঃ।।

ৱেদক্কॆ প্ৰমাণৱিল্লৱॆংদু হেল়ুৱুদু, শাস্ত্ৰগল়ন্নু উল্লংঘিসি নডॆযুৱুদু মত্তু ऎল্লॆডॆগল়ল্লিযূ অৱ্যৱস্থॆযিংদ নডॆদুকॊল়্ল়ুৱুদু – ইৱু আত্মনাশকৱাদৱুগল়ু.

12080019a নিবোধ দশহোতৃণাং ৱিধানং পাৰ্থ যাদৃশম্।
12080019c চিত্তিঃ স্ৰুক্চিত্তমাজ্যং চ পৱিত্ৰং জ্ঞানমুত্তমম্।।

পাৰ্থ! হোতৃগল় হত্তু ৱিধানগল় কুৰিতু কেল়ু208. বুদ্ধিযে স্ৰুক্. মনস্সে আজ্য. উত্তম জ্ঞানৱে যজ্ঞসমযদল্লি ধৰিসুৱ পৱিত্ৰ.

12080020a সৰ্ৱং জিহ্মং মৃত্যুপদমাৰ্জৱং ব্ৰহ্মণঃ পদম্।
12080020c এতাৱাংজ্ঞানৱিষযঃ কিং প্ৰলাপঃ কৰিষ্যতি।।

ऎল্ল তৰহদ কুটিলতॆগল়ূ মৃত্যুস্থানগল়ু. সৰল়তॆযু ব্ৰহ্মপদৱু. জ্ঞানদ ৱিষযৱু ইষ্টুমাত্ৰৱাগিদॆ. উল়িদুদॆল্লৱূ ৱ্যৰ্থপ্ৰলাপগল়ু. অৱুগল়েনু মাডুত্তৱॆ?”

সমাপ্তি

ইতি শ্ৰী মহাভাৰতে শাংতি পৰ্ৱণি ৰাজধৰ্ম পৰ্ৱণি অশীতিতমোঽধ্যাযঃ।।
ইদু শ্ৰী মহাভাৰত শাংতি পৰ্ৱদ ৰাজধৰ্ম পৰ্ৱদল্লি ऎংভত্তনে অধ্যাযৱু.