প্ৰৱেশ
।। ওং ওং নমো নাৰাযণায।। শ্ৰী ৱেদৱ্যাসায নমঃ ।।
শ্ৰী কৃষ্ণদ্ৱৈপাযন ৱেদৱ্যাস ৱিৰচিত
শ্ৰী মহাভাৰত
শাংতি পৰ্ৱ
ৰাজধৰ্ম পৰ্ৱ
অধ্যায 43
সাৰ
কৃষ্ণনামশতস্তুতি (1-17).
12043001 ৱৈশংপাযন উৱাচ।
12043001a অভিষিক্তো মহাপ্ৰাজ্ঞো ৰাজ্যং প্ৰাপ্য যুধিষ্ঠিৰঃ।
12043001c দাশাৰ্হং পুংডৰীকাক্ষমুৱাচ প্ৰাংজলিঃ শুচিঃ।।
ৱৈশংপাযননু হেল়িদনু: “ৰাজ্যৱন্নু পডॆদু অভিষিক্তনাদ মহাপ্ৰাজ্ঞ যুধিষ্ঠিৰনু শুচিযাগি কৈমুগিদু দাশাৰ্হ পুংডৰীকাক্ষনিগॆ হেল়িদনু:
12043002a তৱ কৃষ্ণ প্ৰসাদেন নযেন চ বলেন চ।
12043002c বুদ্ধ্যা চ যদুশাৰ্দূল তথা ৱিক্ৰমণেন চ।।
12043003a পুনঃ প্ৰাপ্তমিদং ৰাজ্যং পিতৃপৈতামহং মযা।
12043003c নমস্তে পুংডৰীকাক্ষ পুনঃ পুনৰৰিংদম।।
“কৃষ্ণ! যদুশাৰ্দূল! নিন্ন প্ৰসাদদিংদ, নীতি-বলগল়িংদ, বুদ্ধি-ৱিক্ৰমগল়িংদ নানু পিতৃ-পিতামহৰ ঈ ৰাজ্যৱন্নু পুনঃ পডॆদুকॊংডিদ্দেনॆ. পুংডৰীকাক্ষ! অৰিংদম! পুনঃ পুনঃ নিনগॆ নমস্কৰিসুত্তেনॆ.
12043004a ত্ৱামেকমাহুঃ পুৰুষং ত্ৱামাহুঃ সাত্ৱতাং পতিম্।
12043004c নামভিস্ত্ৱাং বহুৱিধৈঃ স্তুৱংতি পৰমৰ্ষযঃ।।
নিন্নন্নু একনॆংদূ, পুৰুষনॆংদূ, সাত্ৱতৰ পতিযॆংদূ পৰমঋষিগল়ু অনেক নামগল়িংদ বহুৱিধগল়ল্লি স্তুতিসুত্তাৰॆ!
12043005a ৱিশ্ৱকৰ্মন্নমস্তেঽস্তু ৱিশ্ৱাত্মন্ৱিশ্ৱসংভৱ।
12043005c ৱিষ্ণো জিষ্ণো হৰে কৃষ্ণ ৱৈকুংঠ পুৰুষোত্তম।।
ৱিশ্ৱকৰ্ম! ৱিশ্ৱাত্মন্! ৱিশ্ৱসংভৱ! ৱিষ্ণু! জিষ্ণু! হৰি! কৃষ্ণ! ৱৈকুংঠ! পুৰুষোত্তম! নিনগॆ নমস্কাৰ!
12043006a অদিত্যাঃ সপ্তৰাত্ৰং তু পুৰাণে গৰ্ভতাং গতঃ।
12043006c পৃশ্নিগৰ্ভস্ত্ৱমেৱৈকস্ত্ৰিযুগং ত্ৱাং ৱদংত্যপি।।
হিংদॆ নীনু এল়ু বাৰি অদিতিয গৰ্ভদল্লি অৱতৰিসিদॆ1! নীনॊব্বনে পৃশ্নিগৰ্ভ2নॆংদু কৰॆযিসিকॊংডিৰুৱॆ! ত্ৰিযুগ3নॆংদূ নিন্নন্নু কৰॆযুত্তাৰॆ!
12043007a শুচিশ্ৰৱা হৃষীকেশো ঘৃতাৰ্চিৰ্হংস উচ্যসে।
12043007c ত্ৰিচক্ষুঃ শংভুৰেকস্ত্ৱং ৱিভুৰ্দামোদৰোঽপি চ।।
নিন্নন্নু শুচিশ্ৰৱ4, হৃষীকেশ5, ঘৃতাৰ্চি6, হংস ऎংদু কৰॆযুত্তাৰॆ. মুক্কণ্ণ শংভু মত্তু নীনু ऒংদে আগিৰুৱিৰি! নীনু ৱিভু7 মত্তু দামোদৰ8!
12043008a ৱৰাহোঽগ্নিৰ্বৃহদ্ভানুৰ্ৱৃষণস্তাৰ্ক্ষ্যলক্ষণঃ।
12043008c অনীকসাহঃ পুৰুষঃ শিপিৱিষ্ট উৰুক্ৰমঃ।।
12043009a ৱাচিষ্ঠ উগ্ৰঃ সেনানীঃ সত্যো ৱাজসনিৰ্গুহঃ।
12043009c অচ্যুতশ্চ্যাৱনোঽৰীণাং সংকৃতিৰ্ৱিকৃতিৰ্ৱৃষঃ।।
12043010a কৃতৱৰ্ত্মা ত্ৱমেৱাদ্ৰিৰ্ৱৃষগৰ্ভো ৱৃষাকপিঃ।
12043010c সিংধুক্ষিদূৰ্মিস্ত্ৰিককুত্ত্ৰিধামা ত্ৰিৱৃদচ্যুতঃ।।
নীনে ৱৰাহ, অগ্নি, বৃহদ্ভানু9, ৱৃষণ10, তাৰ্ক্ষ্যলক্ষণ11, অনীকসাহ12, পুৰুষ13, শিপিৱিষ্ট14, উৰুক্ৰম15, ৱাচিষ্ঠ, উগ্ৰ, সেনানী, সত্য, ৱাজসনি16, গুহ, অচ্যুত, অৰিগল় ৱিনাশক, সংকৃতি17, ৱিকৃতি18, ৱৃষ19, কৃতৱৰ্ত্মা20, অদ্ৰি21, ৱৃষগৰ্ভ22, ৱৃষাকপি23, সিংধুক্ষিদূৰ্মি24, ত্ৰিককু25, ত্ৰিধাম, ত্ৰিৱৃদচ্যুত26!
12043011a সম্ৰাড্ৱিৰাট্স্ৱৰাট্চৈৱ সুৰৰাড্ধৰ্মদো ভৱঃ।
12043011c ৱিভুৰ্ভূৰভিভূঃ কৃষ্ণঃ কৃষ্ণৱৰ্ত্মা ত্ৱমেৱ চ।।
নীনে সাম্ৰাট, ৱিৰাট, স্ৱৰাট, মত্তু সুৰৰাজ! নীনে ধৰ্মদ, ভৱ27, ৱিভু28, ভূ, অভিভু. কৃষ্ণ29, কৃষ্ণৱৰ্ত্মা30!
12043012a স্ৱিষ্টকৃদ্ভিষগাৱৰ্তঃ কপিলস্ত্ৱং চ ৱামনঃ।
12043012c যজ্ঞো ধ্ৰুৱঃ পতংগশ্চ জযত্সেনস্ত্ৱমুচ্যসে।।
নিন্নন্নু স্ৱিষ্টকৃতু31ৱॆংদূ, ভিষগাৱৰ্ত32নॆংদূ, কপিল, ৱামন, যজ্ঞ, ধ্ৰুৱ, পতংগ33, মত্তু জযত্সেননॆংদূ কৰॆযুত্তাৰॆ.
12043013a শিখংডী নহুষো বভ্ৰুৰ্দিৱস্পৃক্ত্ৱং পুনৰ্ৱসুঃ।
12043013c সুবভ্ৰুৰুক্ষো ৰুক্মস্ত্ৱং সুষেণো দুংদুভিস্তথা।।
12043014a গভস্তিনেমিঃ শ্ৰীপদ্মং পুষ্কৰং পুষ্পধাৰণঃ।
12043014c ঋভুৰ্ৱিভুঃ সৰ্ৱসূক্ষ্মস্ত্ৱং সাৱিত্ৰং চ পঠ্যসে।।
নিন্নন্নু শিখংডী34, নহুষ, বভ্ৰু35, দিৱস্পৃক্36, পুনৰ্ৱসু37, সুবভ্ৰু38, সুষেণ39, দুংদুভি40, গভস্তিনেমি41, শ্ৰীপদ্ম, পুষ্কৰ, পুষ্পধাৰী, ঋভু, ৱিভু, সৰ্ৱসূক্ষ্ম, সাৱিত্ৰ ऎংদূ কৰॆযুত্তাৰॆ.
12043015a অংভোনিধিস্ত্ৱং ব্ৰহ্মা ত্ৱং পৱিত্ৰং ধাম ধন্ৱ চ।
12043015c হিৰণ্যগৰ্ভং ত্ৱামাহুঃ স্ৱধা স্ৱাহা চ কেশৱ।।
নীনু অংভোনিধি42যু. নীনু ব্ৰহ্ম, পৱিত্ৰ ধাম মত্তু ধন্ৱ. কেশৱ! নিন্নন্নু হিৰণ্যগৰ্ভনॆংদূ, স্ৱধা মত্তু স্ৱাহা ऎংদূ কৰॆযুত্তাৰॆ.
12043016a যোনিস্ত্ৱমস্য প্ৰলযশ্চ কৃষ্ণ ত্ৱমেৱেদং সৃজসি ৱিশ্ৱমগ্ৰে।
12043016c ৱিশ্ৱং চেদং ত্ৱদ্ৱশে ৱিশ্ৱযোনে নমোঽস্তু তে শাৰ্ঙ্গচক্ৰাসিপাণে।।
কৃষ্ণ! যাৱুদৰ যোনি মত্তু প্ৰলযনূ নীনাগিৰুৱॆযো আ ৱিশ্ৱৱন্নু মॊদলু নীনে সৃষ্টিসুৱॆ. ৱিশ্ৱযোনে! ঈ ৱিশ্ৱৱু নিন্নদে ৱশদল্লিদ্দॆ. শাৰ্ঙ্গ-চক্ৰ-খড্গপাণিযে! নিনগॆ নমস্কাৰৱু!”
12043017a এৱং স্তুতো ধৰ্মৰাজেন কৃষ্ণঃ সভামধ্যে প্ৰীতিমান্পুষ্কৰাক্ষঃ।
12043017c তমভ্যনংদদ্ভাৰতং পুষ্কলাভিৰ্ ৱাগ্ভিৰ্জ্যেষ্ঠং পাংডৱং যাদৱাগ্ৰ্যঃ।।
সভামধ্যদল্লি ধৰ্মৰাজনু হীগॆ স্তুতিসলু প্ৰসন্ননাদ যাদৱাগ্ৰ্য পুষ্কৰাক্ষ কৃষ্ণনু জ্যেষ্ঠ পাংডৱ ভাৰতনন্নু উত্তম মাতুগল়িংদ অভিনংদিসিদনু.”
সমাপ্তি
ইতি শ্ৰী মহাভাৰতে শাংতিপৰ্ৱণি ৰাজধৰ্মপৰ্ৱণি ৱাসুদেৱস্তুতৌ ত্ৰিচত্ৱাৰিংশোঽধ্যাযঃ।।
ইদু শ্ৰী মহাভাৰত শাংতিপৰ্ৱদ ৰাজধৰ্মপৰ্ৱদল্লি ৱাসুদেৱস্তুতি ऎন্নুৱ নল্ৱত্মূৰনে অধ্যাযৱু.
-
সপ্তধা ৱিষ্ণ্ৱাখ্য আদিত্যো ৱামনশ্চেতি দ্ৱেধা আদিত্যামেৱ জন্ম। ততঃ আদিতেঃ ৰূপাংতৰেষু পৃশ্নিপ্ৰভৃতিষু ক্ৰমাত্পৃশ্নিগৰ্ভ পৰশুৰামঃ দাশৰথীৰামঃ যাদৱৌ ৰামকৃষ্ণৌ চেতি সৰ্ৱেষু গৰ্ভেষু এক এৱ ত্ৱং ন তু প্ৰতিগৰ্ভং ভিন্নঃ - অৰ্থাত্ আদিত্য মত্তু ৱামননাগি ऎৰডু বাৰি অদিতিযল্লি গৰ্ভস্থনাগিদ্দনॆংদূ, অদিতিয পৃশ্নিযে মॊদলাদ জন্মাংতৰগল়ল্লি পৰশুৰাম, ৰাম, বলৰাম মত্তু কৃষ্ণৰাগি হুট্টিদৱনু ऒব্বনে ऎংদু ৱ্যাখ্যানকাৰৰু অৰ্থৈসিদ্দাৰॆ. (ভাৰত দৰ্শন, সংপুট 21, পুটসংখ্যॆ 365-366). ↩︎
-
পৃশ্নিযু কৃষ্ণন তাযি দেৱকিযু তন্ন পূৰ্ৱ জন্মদল্লি সুতপ ऎংব প্ৰজাপতিযাগিদ্দ ৱসুদেৱন পত্নিযাগিদ্দল়ু. আদুদৰিংদ কৃষ্ণনিগॆ পৃশ্ণিগৰ্ভনॆংব হॆসৰু. ৱসুদেৱ-দেৱকিযৰু সুতপ-পৃশ্নিযৰাগিদ্দাগ উগ্ৰ তপস্সন্নাচৰিসি পৰমাত্মনল্লি অৱনংথহ পুত্ৰনাগবেকॆংদু বেডিকॊংডিদ্দৰু. ↩︎
-
্ৰিযুগং ऎন্নুৱুদক্কॆ ৱ্যাখ্যানকাৰৰু মূৰু যুগ্মগল়ু ইৰুৱংথৱনু ऎংদু অৰ্থৈসিদ্দাৰॆ. ধৰ্ম-জ্ঞান-ৱৈৰাগ্য-ঐশ্ৱৰ্য-শ্ৰী-যশস্সু ইৱে আ মূৰু যুগ্মগল়ু. (ভাৰত দৰ্শন, সংপুট 21, পুটসংখ্যॆ 367). ↩︎
-
নিন্ন কীৰ্তিযু পৰমপৱিত্ৰৱাদুদু. ↩︎
-
ইংদ্ৰিযগল় প্ৰেৰক ↩︎
-
ঘৃতদিংদ হত্তি উৰিযুৱ যজ্ঞেশ্ৱৰ ↩︎
-
সৰ্ৱত্ৰৱ্যাপক . ↩︎
-
কৃষ্ণন তুংটতনৱন্নু তডॆযলাৰদে যশোদॆযু হগ্গদিংদ অৱন হॊট্টॆযন্নু কট্টি আ হগ্গৱন্নু ऒৰল়ুকল্লিগॆ কট্টিদুদৰিংদ কৃষ্ণনিগॆ দামোদৰনॆংব হॆসৰাযিতু. ↩︎
-
সূৰ্য . ↩︎
-
ধৰ্ম . ↩︎
-
গৰুডধ্ৱজ . ↩︎
-
সেনॆগল়ন্নু সহিসিকॊল়্ল়তক্কৱনু ↩︎
-
অংতৰ্যামি পৰমাত্ম ↩︎
-
ऎল্লৰল্লিযূ আত্মৰূপনাগিৰুৱৱনু ↩︎
-
ৱামন . ↩︎
-
অন্নদাত . ↩︎
-
সংস্কাৰ সংপন্ন ↩︎
-
সংস্কাৰগল়িল্লদৱনু . ↩︎
-
ধৰ্ম . ↩︎
-
যজ্ঞস্ৱৰূপ . ↩︎
-
ऎল্লক্কূ মূল কাৰণনু ↩︎
-
ধৰ্মগৰ্ভ . ↩︎
-
হৰি-হৰ ৰূপি ↩︎
-
সমুদ্ৰস্ৱৰূপি . ↩︎
-
কৰ্মমাডলু যোগ্যৱাদ পূৰ্ৱোত্তৰ মত্তু ঈশান্য দিক্কুগল় স্ৱৰূপি ↩︎
-
স্ৱৰ্গদিংদ চ্যুতনাগি অৱতৰিসিদৱনু ↩︎
-
ऎল্লৱুগল় উত্পত্তি কাৰণ ↩︎
-
সৰ্ৱত্ৰ ৱ্যাপী ↩︎
-
ऎল্লৱন্নূ তন্ন কডॆগॆ আকৰ্ষিসিকॊল়্ল়ুৱ ↩︎
-
অগ্নি . ↩︎
-
সকলাভিষ্টগল়ন্নূ নॆৰৱেৰিসিকॊডুৱৱনু ↩︎
-
অশ্ৱিনী দেৱতॆগল় তংদॆ সূৰ্য ↩︎
-
গৰুড . ↩︎
-
নৱিলুগৰিযন্নু ধৰিসিদৱনু ↩︎
-
ভূমিযন্নু ধৰিসিৰুৱ অনংতৰূপী ↩︎
-
ऒংদে কালিনল্লি আকাশৱন্নু অল়ॆদৱনু ↩︎
-
ব্ৰহ্মাদিদেৱতॆগল়লি অংতৰাত্মৰূপনাগি পুনঃ ৱাসমাডুৱৱনু ↩︎
-
কংদুবণ্ণদৱনু . ↩︎
-
যজ্ঞদল্লি হেৰল় সুৱৰ্ণৱন্নু দক্ষিণॆযাগি কॊট্টৱনু ↩︎
-
দুংদুভি ऎন্নুৱ ৰাক্ষসনন্নু সংহৰিসিদৱনু ↩︎
-
কিৰণগল়ে ৰথদ চক্ৰগল়াগিৰুৱ সূৰ্য ↩︎
-
সমুদ্ৰ . ↩︎