praveśa
|| oṃ oṃ namo nārāyaṇāya|| śrī vedavyāsāya namaḥ ||
śrī kṛṣṇadvaipāyana vedavyāsa viracita
śrī mahābhārata
śāṃti parva
rājadharma parva
adhyāya 36
sāra
12036001 vyāsa uvāca|
12036001a tapasā karmabhiścaiva pradānena ca bhārata|
12036001c punāti pāpaṃ puruṣaḥ pūtaścenna pravartate||
vyāsanu hel̤idanu: “bhārata! tapassiniṃda, karmagal̤iṃda mattu dānadiṃda mattu ā pāpagal̤annu punaḥ māḍade iruvudariṃda puruṣanu pāpagal̤annu tòl̤èdukòṃḍu pavitranāguttānè.
12036002a ekakālaṃ tu bhuṃjānaścaranbhaikṣaṃ svakarmakṛt|
12036002c kapālapāṇiḥ khaṭvāṃgī brahmacārī sadotthitaḥ||
12036003a anasūyuradhaḥśāyī karma loke prakāśayan|
12036003c pūrṇairdvādaśabhirvarṣairbrahmahā vipramucyate||
brahmahatyèyannu māḍidavanu bhikṣèyannu māḍikòṃḍu òṃde hòttu ūṭamāḍabeku. tanna èlla kèlasagal̤annū tāne māḍikòl̤l̤abeku. kapālavannū daṃḍavannū hiḍidu brahmacāriyāgirabeku. sadā caṭuvaṭikèyiṃdirabeku. yāralliyū doṣavannèṇisabāradu. nèlada melè malagabeku. tānu māḍida pāpavannu janaralli hel̤ikòl̤l̤abeku. ī niyamagal̤annu saṃpūrṇa hannèraḍu varṣagal̤avarègè pālisidarè avanu brahmahatyādoṣadiṃda muktanāguttānè.
12036004a ṣaḍbhirvarṣaiḥ kṛccrabhojī brahmahā pūyate naraḥ|
12036004c māse māse samaśnaṃstu tribhirvarṣaiḥ pramucyate||
āru varṣagal̤u kṛcchravratānusāravāgi bhojanamāḍuttiddarè athavā māsa-māsagal̤alliyū kṛcchravratācaraṇè māḍidarè brahmahatyèmāḍida naranu pavitranāguttānè.
12036005a saṃvatsareṇa māsāśī pūyate nātra saṃśayaḥ|
12036005c tathaivoparamanrājansvalpenāpi pramucyate||
rājan! tiṃgal̤igòmmè mātra ūṭamāḍikòṃḍiddarè òṃde varṣadalli brahmahatyèmāḍidavanu pavitranāguttānè ènnuvudaralli saṃśayave illa. adakkū hèccu kāla upavāsadiṃdiddarè atyalpakāladalliye brahmahatyādoṣada nivāraṇèyāguttadè.
12036006a kratunā cāśvamedhena pūyate nātra saṃśayaḥ|
12036006c ya cāsyāvabhṛthe snāṃti ke cidevaṃvidhā narāḥ||
12036007a te sarve pūtapāpmāno bhavaṃtīti parā śrutiḥ|
aśvamedhayāgadiṃdalū brahmahatyādoṣadiṃda muktanāguvanu ènnuvudaralli saṃśayavilla. aśvamedhada avabhṛthasnāna māḍida naranu ī vidhada èlla pāpagal̤iṃdalū muktanāguttānè èṃdu śrutigal̤u hel̤uttavè.
12036007c brāhmaṇārthe hato yuddhe mucyate brahmahatyayā||
12036008a gavāṃ śatasahasraṃ tu pātrebhyaḥ pratipādayan|
12036008c brahmahā vipramucyeta sarvapāpebhya eva ca||
brāhmaṇarigāgi yuddhadalli hatanādarè brahmahatyādoṣadiṃda muktanāguttānè. òṃdu lakṣa govugal̤annu pātranādavanigè dānamāḍidarè brahmahatyè mattu èlla doṣagal̤iṃdalū muktanāguttānè.
12036009a kapilānāṃ sahasrāṇi yo dadyātpaṃcaviṃśatim|
12036009c dogdhrīṇāṃ sa ca pāpebhyaḥ sarvebhyo vipramucyate||
hālukòḍuva ippattaidu sāvira kapila varṇada govugal̤annu dānamāḍidarè sarva pāpagal̤iṃda muktidòrèyuttadè.
12036010a gosahasraṃ savatsānāṃ dogdhrīṇāṃ prāṇasaṃśaye|
12036010c sādhubhyo vai daridrebhyo dattvā mucyeta kilbiṣāt||
karugal̤iruva mattu hālukarèyuva sahasra govugal̤annu maraṇakāladalli daridra satpuruṣarigè dānamāḍidarè èlla pāpagal̤a vimocanèyāguttadè.
12036011a śataṃ tai yastu kāṃbojānbrāhmaṇebhyaḥ prayaccati|
12036011c niyatebhyo mahīpāla sa ca pāpātpramucyate||
mahīpāla! niyamānuṣṭhāna pararāda brāhmaṇarigè nūru kāṃboja deśada kudurègal̤annu dānamāḍuvudariṃdalū sarva pāpagal̤a vimocanèyāguttadè.
12036012a manorathaṃ tu yo dadyādekasmā api bhārata|
12036012c na kīrtayeta dattvā yaḥ sa ca pāpātpramucyate||
bhārata! kevala òbbana manorathavannu pūraisuva hāgè dānamāḍi ā dānada kuritu berèyavaralli hel̤ikòl̤l̤ade iddavanū pāpadiṃda muktanāguttānè.
12036013a surāpānaṃ sakṛtpītvā yo'gnivarṇāṃ pibeddvijaḥ|
12036013c sa pāvayatyathātmānamiha loke paratra ca||
surāpānavannu māḍida dvijanu kèṃpāgi kāsi kudiyuttiruva agnivarṇada surèyannu kuḍidarè avanu ī lokadalli mattu paralokadalli śuddhanāguttānè.
12036014a meruprapātaṃ prapatanjvalanaṃ vā samāviśan|
12036014c mahāprasthānamātiṣṭhanmucyate sarvakilbiṣaiḥ||
parvatadiṃda hāri kèl̤agè bīl̤uvudariṃdalū, agniyannu praveśisuvudariṃdalū mattu maraṇadīkṣèyannu kaigòṃḍu uttarābhimukhavāgi prayāṇisuttā himālayadalli prāṇatyāgamāḍuvudariṃdalū manuṣyanu sarvapāpagal̤iṃda vimuktanāguttānè.
12036015a bṛhaspatisaveneṣṭvā surāpo brāhmaṇaḥ punaḥ|
12036015c samitiṃ brāhmaṇairgaccediti vai brāhmaṇī śrutiḥ||
surāpāna māḍida brāhmaṇanu bṛhaspatisava ènnuva yāgavannu māḍuvudariṃda brāhmaṇara sabhègè punaḥ hogalu arhanāguttānè èṃdu śrutigal̤u sāruttavè.
12036016a bhūmipradānaṃ kuryādyaḥ surāṃ pītvā vimatsaraḥ|
12036016c punarna ca pibedrājansaṃskṛtaḥ śudhyate naraḥ||
rājan! surāpāna māḍida naranu mātsaryarahitanāgi bhūdāna māḍuvudariṃda mattu punaḥ surāpānamāḍade iruvudariṃda susaṃskṛtanū śuddhanū āguttānè.
12036017a gurutalpī śilāṃ taptāmāyasīmadhisaṃviśet|
12036017c pāṇāvādhāya vā śephaṃ pravrajedūrdhvadarśanaḥ||
12036018a śarīrasya vimokṣeṇa mucyate karmaṇo'śubhāt|
12036018c karmabhyo vipramucyaṃte yattāḥ saṃvatsaraṃ striyaḥ||
gurupatniyòḍanè samāgama māḍidavanu kāda śilèya melè malagabeku athavā tanna śiśnavannu kattarisikòṃḍu, talèyannètti ākāśavanne noḍuttā prayāṇisabeku. ī rīti śarīravannu tòrèyuvudariṃdale ā aśubhakarmada pāpadiṃda muktanāguttānè. iṃtaha pāpakarmavannu māḍida strīyaru òṃdu varṣa saṃyamadiṃda iddarè pāpamuktarāguttārè.
12036019a mahāvrataṃ caredyastu dadyātsarvasvameva tu|
12036019c gurvarthe vā hato yuddhe sa mucyetkarmaṇo'śubhāt||
mahāvrata60vannu ācarisidavanu, sarvavannū dānamāḍidavanu mattu guruvina paravāgi yuddhadalli maḍidavanu ī aśubha karmadiṃda muktanāguttānè.
12036020a anṛtenopacartā ca pratiroddhā gurostathā|
12036020c upahṛtya priyaṃ tasmai tasmātpāpātpramucyate||
guruvigè priyavādudannu taṃdu kòḍuvudariṃda guruvigè sul̤l̤uhel̤idudara mattu guruvigè viruddhavāgi naḍèdukòṃḍidudara pāpadiṃda muktanāguttānè.
12036021a avakīrṇinimittaṃ tu brahmahatyāvrataṃ caret|
12036021c kharacarmavāsāḥ ṣaṇmāsaṃ tathā mucyeta kilbiṣāt||
brahmacaryavratadiṃda bhraṣṭanādavanu gocarmavannu hòdèdukòṃḍu āru tiṃgal̤a kāla brahmahatyāvratavannu ācarisidarè ā pāpadiṃda muktanāguttānè.
12036022a paradārāpahārī ca parasyāpaharan vasu|
12036022c saṃvatsaraṃ vratī bhūtvā tathā mucyeta kilbiṣāt||
òṃdu varṣa kaṭhora vratavannu ācarisidarè parastrīyannu mattu parara svattannu apaharisida pāpadiṃda muktanāgabahudu.
12036023a steyaṃ tu yasyāpaharettasmai dadyātsamaṃ vasu|
12036023c vividhenābhyupāyena tena mucyeta kilbiṣāt||
parara svattannu apaharisidavanu, adakkè samanādaṣṭu saṃpattannu vividha upāyagal̤iṃda hiṃdirugisidarè ā pāpadiṃda muktanāguttānè.
12036024a kṛccrāddvādaśarātreṇa svabhyastena daśāvaram|
12036024c parivettā bhavetpūtaḥ parivittiśca bhārata||
bhārata! parivetta61 mattu parivitti62 ivaribbarigū hannèraḍu rātrigal̤u jiteṃdriyarāgiddu kṛcchravratavannācarisuvude prāyaścittavāgidè.
12036025a niveśyaṃ tu bhavettena sadā tārayitā pitṛn|
12036025c na tu striyā bhaveddoṣo na tu sā tena lipyate||
prāyaścittavannu māḍikòṃḍa parivettiyu vivāhavāgi pitṛkāryagal̤annu māḍuttā baṃdarè avana patnigè yāva doṣavū āguvudilla. aval̤igè pāpagal̤u aṃṭikòl̤l̤uvudilla.
12036026a bhajane hyṛtunā śuddhaṃ cāturmāsyaṃ vidhīyate|
12036026c striyastena viśudhyaṃti iti dharmavido viduḥ||
cāturmāsyavrata63da mūlaka śuddhimāḍikòl̤l̤uva vidhānavidè. strīyaru ī vratada ācaraṇèyiṃda śuddharāguttārèṃdu dharmavidaru hel̤uttārè.
12036027a striyastvāśaṃkitāḥ pāpairnopagamyā hi jānatā|
12036027c rajasā tā viśudhyaṃte bhasmanā bhājanaṃ yathā||
patniyu pāpiyèṃdu śaṃkisidarè aval̤u punaḥ rajasvalèyāguvavarègè aval̤òḍanè kūḍabāradu. bhasmalepanadiṃda pātrèyu śuddhavāguvaṃtè rajodarśanadiṃda strīyaru śuddharāguttārè.
12036028a catuṣpātsakalo dharmo brāhmaṇānāṃ vidhīyate|
12036028c pādāvakṛṣṭo rājanye tathā dharmo vidhīyate||
dharmada èlla nālku pādagal̤ū brāhmaṇarigè vihitavāgivè. rājanigè dharmada mūru pādagal̤u vihitavāgivè.
12036029a tathā vaiśye ca śūdre ca pādaḥ pādo vidhīyate|
12036029c vidyādevaṃvidhenaiṣāṃ gurulāghavaniścayam||
hāgèye vaiśya mattu śūdrarigè òṃdòṃdu pāda kaḍimè dharmavu vihitavāgidè. idara prakāra pāpagal̤a mahattvatè mattu laghutvagal̤u mattu avugal̤a prāyaścittagal̤u niścayisalpaṭṭivè.
12036030a tiryagyonivadhaṃ kṛtvā drumāṃścittvetarānbahūn|
12036030c trirātraṃ vāyubhakṣaḥ syātkarma ca prathayennaraḥ||
paśu-pakṣigal̤annu vadhisuvudariṃda mattu aneka vṛkṣagal̤annu kaḍiyuvudariṃda āda pāpavannu manuṣyanu mūrurātri vāyubhakṣakanāgiddu upavāsadiṃdiddarè tòrèdukòl̤l̤uttānè.
12036031a agamyāgamane rājanprāyaścittaṃ vidhīyate|
12036031c ārdravastreṇa ṣaṇmāsaṃ vihāryaṃ bhasmaśāyinā||
rājan! saṃgamāḍabārade iddavaròḍanè saṃgamāḍidarè āru tiṃgal̤a kāla òddè baṭṭèyannu uṭṭukòṃḍu saṃcarisuttirabeku mattu būdiya melè malagabeku èṃba prāyaścittavidè.
12036032a eṣa eva tu sarveṣāmakāryāṇāṃ vidhirbhavet|
12036032c brāhmaṇoktena vidhinā dṛṣṭāṃtāgamahetubhiḥ||
māḍabārada èlla karmagal̤igū idanne prāyaścittavāgi brāhmaṇagal̤alli vidhāna-dṛṣṭāṃtagal̤a mūlaka vihisalāgidè.
12036033a sāvitrīmapyadhīyānaḥ śucau deśe mitāśanaḥ|
12036033c ahiṃsro'maṃdako'jalpanmucyate sarvakilbiṣaiḥ||
śucipradeśadalli, alpāhāragal̤annu tiṃdu, ahiṃsāvrataniṣṭanāgi, rāga-dveṣa-mānāpamānaśūnyanāgi, mauniyāgi gāyatrī maṃtravannu japisuvavanu sarva pāpagal̤iṃdalū vimuktanāguttānè.
12036034a ahaḥsu satataṃ tiṣṭhedabhyākāśaṃ niśi svapet|
12036034c trirahnastrirniśāyāśca savāsā jalamāviśet||
12036035a strīśūdrapatitāṃścāpi nābhibhāṣedvratānvitaḥ|
12036035c pāpānyajñānataḥ kṛtvā mucyedevaṃvrato dvijaḥ||
til̤iyade pāpamāḍida dvijanu pāpavimocanègāgi hagalinalli yāvāgalū niṃtukòṃḍe irabeku. rātriyalli ākāśavanne hòddikòṃḍu bayalinalli malagabeku. hagalu mūru bāri mattu rātri mūru bāri uṭṭabaṭṭèyalliye nīrinalli mul̤ugi snānamāḍabeku. ī vratavannācarisuttiruvāga strī-śūdra-patitaralli mātanāḍabāradu.
12036036a śubhāśubhaphalaṃ pretya labhate bhūtasākṣikaḥ|
12036036c atiricyettayoryattu tatkartā labhate phalam||
paṃcabhūtagal̤e sākṣikavāgiruva śubhāśubhaphalagal̤u maraṇada naṃtarave dòrèyuttavè. avugal̤alli yāva karmagal̤annu hèccu māḍiruvano avugal̤a phalavannu hèccāgi paḍèyuttānè.
12036037a tasmāddānena tapasā karmaṇā ca śubhaṃ phalam|
12036037c vardhayedaśubhaṃ kṛtvā yathā syādatirekavān||
ādudariṃda dāna, tapassu muṃtāda karmagal̤iṃda śubhaphalagal̤u hèccuttavè. aśubha karmagal̤igiṃtalū puṇyakarmagal̤annu hèccāgi māḍidarè puṇyaphalagal̤e hèccu dòrèyuttavè.
12036038a kuryāccubhāni karmāṇi nimitte pāpakarmaṇām|
12036038c dadyānnityaṃ ca vittāni tathā mucyeta kilbiṣāt||
śubhakarmagal̤annu māḍuttirabeku; pāpakarmagal̤annu māḍabāradu. nityavū dhanavannu dānamāḍuvudariṃda pāpavimuktanāguttānè.
12036039a anurūpaṃ hi pāpasya prāyaścittamudāhṛtam|
12036039c mahāpātakavarjaṃ tu prāyaścittaṃ vidhīyate||
pāpagal̤igè anurūpavāda prāyaścittagal̤annu udāharisiddenè. mahāpātakavannu biṭṭu ul̤idavugal̤igè prāyaścittagal̤annu hel̤alāgidè.
12036040a bhakṣyābhakṣyeṣu sarveṣu vācyāvācye tathaiva ca|
12036040c ajñānajñānayo rājanvihitānyanujānate||
rājan! til̤ido athavā til̤iyadèyo abhakṣyavādudannu bhakṣisidarè, mattu avācyavādavugal̤annu mātanāḍidarè avugal̤igū prāyaścittagal̤annu śāstragal̤alli hel̤alāgidè.
12036041a jānatā tu kṛtaṃ pāpaṃ guru sarvaṃ bhavatyuta|
12036041c ajñānātskhalite doṣe prāyaścittaṃ vidhīyate||
til̤idu māḍida pāpagal̤èllavū adhika pāpagal̤āguttavè. ajñānadiṃda māḍida doṣagal̤igè prāyaścittagal̤annu hel̤iddārè.
12036042a śakyate vidhinā pāpaṃ yathoktena vyapohitum|
12036042c āstike śraddadhāne tu vidhireṣa vidhīyate||
īga hel̤ida vidhigal̤iṃda pāpagal̤annu kal̤èdukòl̤l̤alu śakyavidè. ādarè āstikarigè mattu śraddhèyul̤l̤avarigè mātra ī vidhigal̤annu hel̤alāgidè.
12036043a nāstikāśraddadhāneṣu puruṣeṣu kadā cana|
12036043c daṃbhadoṣapradhāneṣu vidhireṣa na dṛśyate||
daṃbhadoṣave pradhānavāgiruva nāstikaru mattu śraddhèyillada puruṣarigè prāyaścittavidhigal̤u yāvuvū illa.
12036044a śiṣṭācāraśca śiṣṭaśca dharmo dharmabhṛtāṃ vara|
12036044c sevitavyo naravyāghra pretya ceha sukhārthinā||
dharmabhṛtaralli śreṣṭhane! naravyāghra! maraṇānaṃtaradalli mattu ihadalli sukhavannu bayasuvavaru śiṣṭācārigal̤āgirabeku. dharmavannu anusarisi naḍèdukòl̤l̤abeku.
12036045a sa rājanmokṣyase pāpāttena pūrveṇa hetunā|
12036045c trāṇārthaṃ vā vadhenaiṣāmatha vā nṛpakarmaṇā||
rājan! ī mòdalu hel̤ida kāraṇagal̤iṃdāgi nīnu ninna pāpadiṃda muktanāguvè.
12036046a atha vā te ghṛṇā kā citprāyaścittaṃ cariṣyasi|
12036046c mā tvevānāryajuṣṭena karmaṇā nidhanaṃ gamaḥ||
athavā ī karmagal̤annu māḍidènèllā èṃdu tappitasthabhāvavannu hòṃdiddarè prāyaścittagal̤annu māḍiko! anāryajuṣṭa kāryavannèsagi ātmavināśavannu māḍikòl̤l̤abeḍa!””
samāpti
iti śrī mahābhārate śāṃtiparvaṇi rājadharmaparvaṇi prāyaścittīye ṣaṭ striṃśo'dhyāyaḥ||
idu śrī mahābhārata śāṃtiparvada rājadharmaparvadalli prāyaścittīya ènnuva mūvattārane adhyāyavu.