ปฺรวเศ
ฯฯ โอํ โอํ นมโ นารายณายฯฯ ศฺรี วเทวฺยาสาย นมห์ ฯฯ
ศฺรี กฺฤษฺณทฺวไปายน วเทวฺยาส วิรจิต
ศฺรี มหาภารต
ศาํติ ปรฺว
ราชธรฺม ปรฺว
อธฺยาย 24
สาร
วฺยาสนุ ศํข-ลิขิตร กถเะยนฺนุ หเฬิ ยุธิษฺฐิรนิคเะ ราชธรฺมทลฺลิยเ ทฺฤฒนาคิรลุ อาชฺญเะยนฺนุ นีฑิทุทุ (1-30).
12024001 ยุธิษฺฐิร อุวาจฯ
12024001a ภควนฺกรฺมณา กเน สุทฺยุมฺนโ วสุธาธิปห์ฯ
12024001c สํสิทฺธิํ ปรมาํ ปฺราปฺตห์ ศฺรโตุมิจฺจามิ ตํ นฺฤปมฺฯฯ
ยุธิษฺฐิรนุ หเฬิทนุ: “ภควนฺ! วสุธาธิป นฺฤป สุทฺยุมฺนนุ ยาว กรฺมทิํท ปรม สํสิทฺธิยนฺนุ ปฑเะทนุ เอะนฺนุวุทนฺนุ กเฬลุ พยสุตฺตเนเะ.”
12024002 วฺยาส อุวาจฯ
12024002a อตฺราปฺยุทาหรํตีมมิติหาสํ ปุราตนมฺฯ
12024002c ศํขศฺจ ลิขิตศฺจาสฺตาํ ภฺราตรเา สํยตวฺรตเาฯฯ
วฺยาสนุ หเฬิทนุ: “อี วิษยทลฺลิ สํยตวฺรตราคิทฺท ศํข มตฺตุ ลิขิต เอะนฺนุว สหโทรร ปุราตน อิติหาสวนฺนุ อุทาหริสุตฺตารเะ.
12024003a ตยโราวสถาวาสฺตาํ รมณียเา ปฺฤถกฺ ปฺฤถกฺฯ
12024003c นิตฺยปุษฺปผลไรฺวฺฤกฺษไรุปเตเา พาหุทามนุฯฯ
อวริคเะ พาหุทานทิย ตีรทลฺลิ นิตฺยปุษฺป-ผลคฬ วฺฤกฺษคฬิํท ตุํพิทฺท รมณียวาท ปฺรตฺยเก อาศฺรมคฬิทฺทวุ.
12024004a ตตห์ กทา จิลฺลิขิตห์ ศํขสฺยาศฺรมมาคมตฺฯ
12024004c ยทฺฤจฺจยาปิ ศํขโ'ถ นิษฺกฺราํตโ'ภวทาศฺรมาตฺฯฯ
หีคิรลุ โอะมฺมเะ ลิขิตนุ ศํขน อาศฺรมกฺกเะ พํทนุ. อกสฺมาตฺตาคิ อทเ สมทลฺลิ ศํขนุ อาศฺรมท หโะรคเะ หโคิทฺทนุ.
12024005a สโ'ภิคมฺยาศฺรมํ ภฺราตุห์ ศํขสฺย ลิขิตสฺตทาฯ
12024005c ผลานิ ศาตยามาส สมฺยกฺปริณตานฺยุตฯฯ
อณฺณ ศํขน อาศฺรมกฺกเะ พํทุ ลิขิตนุ อลฺลิ จเะนฺนาคิ หณฺณาคิทฺท ผลคฬนฺนุ วฺฤกฺษทิํท กเะฬกฺกเะ พีฬิสิทนุ.
12024006a ตานฺยุปาทาย วิสฺรพฺธโ ภกฺษยามาส ส ทฺวิชห์ฯ
12024006c ตสฺมิํศฺจ ภกฺษยตฺยเว ศํขโ'ปฺยาศฺรมมาคมตฺฯฯ
อวุคฬนฺนุ โอะฏฺฏุหากิ โอะํทเะฑเะยลฺลิ กุฬิตุ อา ทฺวิชนุ นิศฺจิํตเะยิํท ตินฺนุตฺติทฺทนุ. อวุคฬนฺนุ ตินฺนุตฺติรุวาคลเ ศํขนุ อาศฺรมกฺกเะ หิํทิรุคิทนุ.
12024007a ภกฺษยํตํ ตุ ตํ ทฺฤษฺฏฺวา ศํขโ ภฺราตรมพฺรวีตฺฯ
12024007c กุตห์ ผลานฺยวาปฺตานิ หเตุนา กเน ขาทสิฯฯ
หณฺณุคฬนฺนุ ตินฺนุตฺติรุว อวนนฺนุ นโฑิ ศํขนุ “อี หณฺณุคฬุ เอะลฺลิ ทโะรกิทวุ? เอกเะ อิวุคฬนฺนุ ตินฺนุตฺติรุวเะ?” เอะํทุ ตมฺมนนฺนุ กเฬิทนุ.
12024008a สโ'พฺรวีทฺภฺราตรํ ชฺยเษฺฐมุปสฺปฺฤศฺยาภิวาทฺย จฯ
12024008c อิต เอว คฺฤหีตานิ มยเติ ปฺรหสนฺนิวฯฯ
อวนุ อณฺณน พฬิหโคิ, ปาทคฬนฺนุ มุฏฺฏิ นมสฺกริสิ, นคุตฺตา “อิวุคฬนฺนุ นานุ อิลฺลิํทลเ ตเะคเะทุกโะํฑเะ!” เอะํทนุ.
12024009a ตมพฺรวีตฺตทา ศํขสฺตีวฺรกโปสมนฺวิตห์ฯ
12024009c สฺตเยํ ตฺวยา กฺฤตมิทํ ผลานฺยาททตา สฺวยมฺฯฯ
12024009e คจฺจ ราชานมาสาทฺย สฺวกรฺม ปฺรถยสฺว วไฯฯ
อิทนฺนุ กเฬิ ศํขนุ ตีวฺร ศโกสมนฺวิตนาคิ ตมฺมนิคเะ หเฬิทนุ: “สฺวยํ นีนเ อี หณฺณุคฬนฺนุ ตเะคเะทุกโะํฑิทุทริํท นีนุ กฬฺฬตน มาฑิรุวเะ. หโคุ! ราชนลฺลิคเะ หโคิ นีนุ มาฑิท กเะลสวนฺนุ หเฬิกโ!
12024010a อทตฺตาทานมเวเทํ กฺฤตํ ปารฺถิวสตฺตมฯ
12024010c สฺตเนํ มาํ ตฺวํ วิทิตฺวา จ สฺวธรฺมมนุปาลยฯฯ
12024010e ศีฆฺรํ ธารย จเารสฺย มม ทํฑํ นราธิปฯฯ
“ปารฺถิวสตฺตม! ทานวาคิ กโะฏฺฏิรท, ยารนฺนู กเฬทเ มตฺตุ ยาริคู หเฬทเ นานุ ผลวนฺนุ ติํทุพิฏฺฏเะนุ. นนฺนนฺนุ นีนุ กฬฺฬนเะํทุ ติฬิทุ สฺวธรฺมวนฺนุ อนุสริสุ. นราธิป! กฬฺฬนิคเะ ทโะรกุว ศิกฺษเะยนฺนุ นนคู ศีฆฺรวาคิ นีฑุ!””
12024011a อิตฺยุกฺตสฺตสฺย วจนาตฺสุทฺยุมฺนํ วสุธาธิปมฺฯ
12024011c อภฺยคจฺจนฺมหาพาหโ ลิขิตห์ สํศิตวฺรตห์ฯฯ
มหาพาหโ! อวน มาตินํตเะ สํศิตวฺรต ลิขิตนุ วสุธาธิป สุทฺยุมฺนนลฺลิคเะ หโทนุ.
12024012a สุทฺยุมฺนสฺตฺวํตปาลเภฺยห์ ศฺรุตฺวา ลิขิตมาคตมฺฯ
12024012c อภฺยคจฺจตฺสหามาตฺยห์ ปทฺภฺยามเว นรเศฺวรห์ฯฯ
ลิขิตน พรุวิกเะยนฺนุ ทฺวารปาลริํท กเฬิท นรเศฺวร สุทฺยุมฺนนุ อมาตฺยรโะํทิคเะ กาลฺนฑุคเะยลฺลิยเ พํทนุ.
12024013a ตมพฺรวีตฺสมาคตฺย ส ราชา พฺรหฺมวิตฺตมมฺฯ
12024013c กิมาคมนมาจกฺษฺว ภควนฺกฺฤตมเว ตตฺฯฯ
อา พฺรหฺมวิตฺตมนนฺนุ สฺวาคติสิ ราชนุ “ภควนฺ! นีนุ ยาว การณทิํท อิลฺลิคเะ อาคมิสิรุวเะยโ อา การฺยวุ อาทํตเะยเ ติฬิ” เอะํทนุ.
12024014a เอวมุกฺตห์ ส วิปฺรรฺษิห์ สุทฺยุมฺนมิทมพฺรวีตฺฯ
12024014c ปฺรติศฺรเาษิ กริษฺยเติ ศฺรุตฺวา ตตฺกรฺตุมรฺหสิฯฯ
หีคเะ หเฬลุ อา วิปฺรรฺษิยุ สุทฺยุมฺนนิคเะ หเฬิทนุ: “มาฑุตฺตเนเะ เอะํทุ มาตุกโะฏฺฏมเลเะ, นานุ หเฬุวุทนฺนุ กเฬิ อทรํตเะยเ มาฑพเกาคุตฺตทเะ!
12024015a อนิสฺฤษฺฏานิ คุรุณา ผลานิ ปุรุษรฺษภฯ
12024015c ภกฺษิตานิ มยา ราชํสฺตตฺร มาํ ศาธิ มาจิรมฺฯฯ
ปุรุษรฺษภ! ราชนฺ! อวนุ กโะฑทเะยเ มตฺตุ อวนนฺนุ กเฬทเะยเ นานุ อณฺณน ผลคฬนฺนุ ติํทิทฺทเนเะ. อา อปราธกฺกเะ กูฑลเ นนฺนนฺนุ ศิกฺษิสุ!”
12024016 สุทฺยุมฺน อุวาจฯ
12024016a ปฺรมาณํ จเนฺมตโ ราชา ภวตโ ทํฑธารณเฯ
12024016c อนุชฺญายามปิ ตถา หเตุห์ สฺยาทฺพฺราหฺมณรฺษภฯฯ
สุทฺยุมฺนนุ หเฬิทนุ: “พฺราหฺมณรฺษภ! นินฺนนฺนุ ศิกฺษิสลุ ราชนุ มาตฺร อรฺหนเะํทุ อิรุวุทาทรเะ นินฺนนฺนุ กฺษมิสิ กฬุหิสิกโะฑลู อวนุ อรฺหนลฺลวเ?
12024017a ส ภวานภฺยนุชฺญาตห์ ศุจิกรฺมา มหาวฺรตห์ฯ
12024017c พฺรูหิ กามานตโ'นฺยาํสฺตฺวํ กริษฺยามิ หิ ตเ วจห์ฯฯ
ศุจิกรฺมา! มหาวฺรต! นินฺนนฺนุ นานุ กฺษมิสิทฺทเนเะ มตฺตุ หิํทิรุคลุ อนุมติยิตฺติทฺทเนเะ. มตฺตเนาทรู อภิลาษเะคฬิทฺทรเะ อทนฺนู หเฬุ. นินฺน อา มาตนฺนู นฑเะสิกโะฑุตฺตเนเะ.””
12024018 วฺยาส อุวาจฯ
12024018a จํทฺยมานโ'ปิ พฺรหฺมรฺษิห์ ปารฺถิวเน มหาตฺมนาฯ
12024018c นานฺยํ วไ วรยามาส ตสฺมาทฺทํฑาทฺฤตเ วรมฺฯฯ
วฺยาสนุ หเฬิทนุ: “มหาตฺม ปารฺถิวนุ สมาธาน ปฑิสุตฺติทฺทรู พฺรหฺมรฺษิยุ “ศิกฺษเะย วรวนฺนลฺลทเ พเรเะ ยาว วรวนฺนู นินฺนิํท นานุ สฺวีกริสุวุทิลฺล” เอะํทุ หฐหิฑิทนุ.
12024019a ตตห์ ส ปฺฤถิวีปาลโ ลิขิตสฺย มหาตฺมนห์ฯ
12024019c กรเา ปฺรจฺจเทยามาส ธฺฤตทํฑโ ชคาม สห์ฯฯ
อาค อา ปฺฤถิวีปาลนุ มหาตฺม ลิขิตน เอะรฑู กไคฬนฺนู กตฺตริสุํตเะ มาฑิทนุ. ศิกฺษเะยนฺนุ ปฑเะท อวนุ หโะรฏุหโทนุ.
12024020a ส คตฺวา ภฺราตรํ ศํขมารฺตรูปโ'พฺรวีทิทมฺฯ
12024020c ธฺฤตทํฑสฺย ทุรฺภุทฺธเรฺภควนฺ กฺษํตุมรฺหสิฯฯ
อวนุ อณฺณ ศํขน พฬิ หโคิ อารฺตรูปนาคิ “ภควนฺ! ศิกฺษเะยนฺนุ ปฑเะท อี ทุรฺพุทฺธิยนฺนุ กฺษมิสพเกุ” เอะํทุ กเฬิกโะํฑนุ.
12024021 ศํข อุวาจฯ
12024021a น กุปฺยเ ตว ธรฺมชฺญ น จ ทูษยสเ มมฯ
12024021c ธรฺมสฺตุ ตเ วฺยติกฺราํตสฺตตสฺตเ นิษฺกฺฤติห์ กฺฤตาฯฯ
ศํขนุ หเฬิทนุ: “ธรฺมชฺญ! นินฺนมเลเะ กโปวิลฺล. นินฺนนฺนุ ทูษิสุวุทู อิลฺล. ธรฺมวนฺนุ อติกฺรมิสิทุทริํท นินคเะ อี ปฺรายศฺจิตฺตวายิตุ.
12024022a ส คตฺวา พาหุทาํ ศีฆฺรํ ตรฺปยสฺว ยถาวิธิฯ
12024022c ทเวานฺปิตฺฤนฺฤษีํศฺจไว มา จาธรฺมเ มนห์ กฺฤถาห์ฯฯ
ศีฆฺรทลฺลิยเ นีนุ พหุทานทิคเะ หโคิ ยถาวิธิยาคิ ทเวตเะคฬิคู, ปิตฺฤคฬิคู, ฤษิคฬิคู ตรฺปณคฬนฺนุ นีฑุ. นินฺน มนสฺสนฺนุ อธรฺมทลฺลิ ตโะฑคิสพเฑ!””
12024023 วฺยาส อุวาจฯ
12024023a ตสฺย ตทฺวจนํ ศฺรุตฺวา ศํขสฺย ลิขิตสฺตทาฯ
12024023c อวคาหฺยาปคาํ ปุณฺยามุทการฺถํ ปฺรจกฺรมเฯฯ
วฺยาสนุ หเฬิทนุ: “ศํขน อา มาตนฺนุ กเฬิท ลิขิตนุ ปุณฺย นทิยลฺลิ มิํทุ ตรฺปณคฬนฺนุ กโะฑลุ ปฺรารํภิสิทนุ.
12024024a ปฺราทุราสฺตาํ ตตสฺตสฺย กรเา ชลชสํนิภเาฯ
12024024c ตตห์ ส วิสฺมิตโ ภฺราตุรฺทรฺศยามาส ตเา กรเาฯฯ
กูฑลเ อวนิคเะ กมลทํตห กไคฬุ หุฏฺฏิกโะํฑวุ. วิสฺมิตนาท อวนุ ตนฺน อา เอะรฑู กไคฬนฺนู อณฺณนิคเะ ตโริสิทนุ.
12024025a ตตสฺตมพฺรวีจฺจํขสฺตปสเทํ กฺฤตํ มยาฯ
12024025c มา จ ตเ'ตฺร วิศํกา ภูทฺทไวมเว วิธียตเฯฯ
อาค ศํขนุ “นนฺน ตปสฺสินิํทาคิ นานเ อิทนฺนุ หีคเะ มาฑิทเะนุ. อิทรลฺลิ ศํกเะตาฬทิรุ. ทไววเ เอะลฺลวนฺนู มาฑิสุตฺตทเะ!” เอะํทุ หเฬิทนุ.
12024026 ลิขิต อุวาจฯ
12024026a กิํ นุ นาหํ ตฺวยา ปูตห์ ปูรฺวมเว มหาทฺยุตเฯ
12024026c ยสฺย ตเ ตปสโ วีรฺยมีทฺฤศํ ทฺวิชสตฺตมฯฯ
ลิขิตนุ หเฬิทนุ: “มหาทฺยุตเ! ทฺวิชสตฺตม! นินฺน ตปสฺสิน วีรฺยวุ อี ตรหนาคิตฺตเะํทรเะ มโะทลเ นีนุ นนฺนนฺนุ ปวิตฺรนนฺนาคิ มาฑพหุทิตฺตลฺลวเ?”
12024027 ศํข อุวาจฯ
12024027a เอวมเตนฺมยา การฺยํ นาหํ ทํฑธรสฺตวฯ
12024027c ส จ ปูตโ นรปติสฺตฺวํ จาปิ ปิตฺฤภิห์ สหฯฯ
ศํขนุ หเฬิทนุ: “หีคเะ มาฑุวุทเ นนฺน กรฺตวฺยวาคิตฺตุ. นินคเะ ศิกฺษเะยนฺนุ วิธิสุววนุ นานลฺล! นินคเะ ทํฑวนฺนิตฺตุ อา นรปติยู, ปิตฺฤคฬโะํทิคเะ นีนู ปวิตฺรราทิริ!””
12024028 วฺยาส อุวาจฯ
12024028a ส ราชา ปาํฑวศฺรเษฺฐ ศฺรเษฺฐโ วไ ตเน กรฺมณาฯ
12024028c ปฺราปฺตวานฺปรมาํ สิทฺธิํ ทกฺษห์ ปฺราจเตสโ ยถาฯฯ
วฺยาสนุ หเฬิทนุ: “ปาํฑวศฺรเษฺฐ! ทํฑธารณเะย อา ศฺรเษฺฐ กรฺมทิํทาคิ ราชา สุทฺยุมฺนนุ ทกฺษ ปฺราจเตสนํตเะ ปรม สิทฺธิยนฺนุ ปฑเะทนุ.
12024029a เอษ ธรฺมห์ กฺษตฺริยาณาํ ปฺรชานาํ ปริปาลนมฺฯ
12024029c อุตฺปถเ'สฺมินฺมหาราช มา จ ศโกเ มนห์ กฺฤถาห์ฯฯ
มหาราช! ปฺรชเะคฬ ปริปาลนเะยเ กฺษตฺริยร ธรฺม. อาทุทริํท อิทร กุริตุ ศโกิสพเฑ!
12024030a ภฺราตุรสฺย หิตํ วากฺยํ ศฺฤณุ ธรฺมชฺญสตฺตมฯ
12024030c ทํฑ เอว หิ ราชเํทฺร กฺษตฺรธรฺมโ น มุํฑนมฺฯฯ
ธรฺมชฺญ! สตฺตม! ตมฺมน หิตวากฺยวนฺนุ กเฬุ. ราชเํทฺร! ทํฑวเ กฺษตฺรธรฺม. มุํฑนวลฺล!””
สมาปฺติ
อิติ ศฺรี มหาภารตเ ศาํติปรฺวณิ ราชธรฺมปรฺวณิ วฺยาสวากฺยเ จตุรฺวิํศโ'ธฺยายห์ฯฯ
อิทุ ศฺรี มหาภารต ศาํติปรฺวท ราชธรฺมปรฺวทลฺลิ วฺยาสวากฺย เอะนฺนุว อิปฺปตฺนาลฺกนเ อธฺยายวุ.