040 баладэватиртхайа̄тра̄йа̄м̣ са̄расватопа̄кхйа̄нах̣

правэш́а

।। ом̣ ом̣ намо на̄ра̄йан̣а̄йа।। ш́рӣ вэдавйа̄са̄йа намах̣ ।।

ш́рӣ кр̣шн̣адваипа̄йана вэдавйа̄са вирачита

ш́рӣ маха̄бха̄рата

ш́алйа парва

са̄расвата парва

адхйа̄йа 40

са̄ра

да̄лбхйа бакана чаритрэ̆(1-35).

09040001 ваиш́ам̣па̄йана ува̄ча 09040001a брахмайонибхира̄кӣрн̣ам̣ джага̄ма йадунам̣данах̣।
09040001c йатра да̄лбхйо бако ра̄джанпаш́вартхам̣ сумаха̄тапа̄х̣।।
09040001e джуха̄ва дхр̣тара̄шт̣расйа ра̄шт̣рам̣ ваичитравӣрйин̣ах̣।।

ваиш́ам̣па̄йанану хэл̤идану: “брахмайонийим̣да йадунам̣данану а̄кӣрн̣аккэ̆ ходану. ра̄джан! алли паш́угоскарава̄ги маха̄тапасви да̄лбхйа бакану вичитравӣрйана мага дхр̣тара̄шт̣рана ра̄шт̣раваннэ хомама̄д̣идану.

09040002a тапаса̄ гхорарӯпэн̣а карш́айандэхама̄тманах̣।
09040002c кродхэна махата̄вишт̣о дхарма̄тма̄ ваи прата̄пава̄н।।

авану гхорарӯпада тапассиним̣да танна дэхаванну кр̣ш́аго̆л̤исиддану. а̄дарэ̆ а̄ дхарма̄тма прата̄пава̄нану маха̄кродхишт̣ана̄гиддану.

09040003a пура̄ хи наимишэйа̄н̣а̄м̣ сатрэ два̄даш́ава̄ршикэ।
09040003c вр̣ттэ виш́ваджито'мтэ ваи па̄м̣ча̄ла̄нр̣шайо'гаман।।

хим̣дэ̆ наимишава̄сигал̤а ханнэ̆рад̣у варшагал̤а сатраву над̣э̆йуттиралу виш́ваджиту йа̄гаву сам̣пӯрн̣аго̆л̤л̤алу р̣шигал̤у па̄м̣ча̄лараллигэ̆ ходару.

09040004a татрэш́варамайа̄чам̣та дакшин̣а̄ртхам̣ манӣшин̣ах̣।
09040004c бала̄нвита̄нватсатара̄ннирвйа̄дхӣнэкавим̣ш́атим̣।।

аллигэ̆ хоги ра̄джаним̣да дакшин̣э̆йанну кэл̤и а̄ мунигал̤у бала̄нвита, рогарахита иппатто̆м̣ду хорикаругал̤анну пад̣э̆дару.

09040005a та̄набравӣдбако вр̣ддхо вибхаджадхвам̣ паш́ӯнити।
09040005c паш́ӯнэта̄нахам̣ тйактва̄ бхикшишйэ ра̄джасаттамам̣।।

а̄га вр̣ддха бакану аваригэ̆ “паш́угал̤анну нӣвэ хам̣чико̆л̤л̤ири. нанна па̄лина паш́уванну нимагэ бит̣т̣уко̆т̣т̣у на̄ну инно̆бба ра̄джасаттаманалли бхикшэ̆йа̄ги пад̣э̆йуттэнэ̆!”

09040006a эвамуктва̄ тато ра̄джанр̣шӣнсарва̄нпрата̄пава̄н।
09040006c джага̄ма дхр̣тара̄шт̣расйа бхаванам̣ бра̄хман̣оттамах̣।।

ра̄джан! хӣгэ̆ а̄ р̣шигал̤э̆лларигэ̆ хэл̤и а̄ прата̄пава̄н бра̄хман̣оттаману дхр̣тара̄шт̣рана бхаванаккэ̆ ходану.

09040007a са самӣпагато бхӯтва̄ дхр̣тара̄шт̣рам̣ джанэш́варам̣।
09040007c айа̄чата паш́ӯнда̄лбхйах̣ са чаинам̣ рушито'бравӣт।।

джанэш́вара дхр̣тара̄шт̣рана самӣпа хоги да̄лбхйану паш́угал̤анну йа̄чисидану. а̄га ра̄джану рошаго̆м̣д̣у авано̆м̣дигэ̆ ма̄тана̄д̣идану.

09040008a йадр̣ччайа̄ мр̣та̄ др̣шт̣ва̄ га̄стада̄ нр̣пасаттама।
09040008c эта̄нпаш́ӯннайа кшипрам̣ брахмабам̣дхо йадӣччаси।।

а̄ нр̣пасаттаману даивэччхэ̆йим̣да мр̣таго̆м̣д̣идда говугал̤анну нод̣и “брахмабам̣дхувэ! нинагэ̆ ишт̣ава̄дарэ̆ ӣ паш́угал̤анну бэганэ ко̆м̣д̣о̆ййи!” э̆м̣дану.

09040009a р̣шистватха вачах̣ ш́рутва̄ чим̣тайа̄ма̄са дхармавит।
09040009c ахо бата нр̣ш́ам̣сам̣ ваи ва̄кйамукто'сми сам̣сади।।

а̄ ма̄танну кэл̤и дхармавиду р̣шийу “аййо! сам̣садийалли им̣таха кат̣хора ма̄тугал̤анну кэл̤абэка̄йиталла!” э̆м̣ду чим̣тисидану.

09040010a чим̣тайитва̄ мухӯртам̣ ча роша̄вишт̣о двиджоттамах̣।
09040010c матим̣ чакрэ вина̄ш́а̄йа дхр̣тара̄шт̣расйа бхӯпатэх̣।।

мухӯртака̄ла чим̣тиси роша̄вишт̣ана̄да а̄ двиджоттаману бхӯпати дхр̣тара̄шт̣рана вина̄ш́ада куриту ниш́чайисидану.

09040011a са уткр̣тйа мр̣та̄на̄м̣ ваи ма̄м̣са̄ни двиджасаттамах̣।
09040011c джуха̄ва дхр̣тара̄шт̣расйа ра̄шт̣рам̣ нарапатэх̣ пура̄।।

а̄ двиджасаттаману мр̣та паш́угал̤аннэ̆ттико̆м̣д̣у хоги нарапати дхр̣тара̄шт̣рана ра̄джйаванну хомама̄д̣идану.

09040012a авакӣрн̣э сарасватйа̄стӣртхэ праджва̄лйа па̄вакам̣।
09040012c бако да̄лбхйо маха̄ра̄джа нийамам̣ парама̄стхитах̣।।
09040012e са таирэва джуха̄ва̄сйа ра̄шт̣рам̣ ма̄м̣саирмаха̄тапа̄х̣।।

маха̄ра̄джа! маха̄тапасви да̄лбхйа бакану нийама̄стхитана̄гиддуко̆м̣д̣у сарасватийа авакӣрн̣а тӣртхадалли йаджн̃эш́варананну праджвалиси адараллийэ ма̄м̣сагал̤им̣да ра̄шт̣раванну а̄хутийа̄гиттану.

09040013a тасмим̣сту видхиватсатрэ сам̣правр̣ттэ суда̄рун̣э।
09040013c акшӣйата тато ра̄шт̣рам̣ дхр̣тара̄шт̣расйа па̄ртхива।।

па̄ртхива! а̄ суда̄рун̣а сатраву видхиватта̄ги мум̣дуварэ̆йуттидда ха̄гэ дхр̣тара̄шт̣рана ра̄шт̣раву кшӣн̣исутта̄ бам̣диту.

09040014a чидйама̄нам̣ йатха̄нам̣там̣ ванам̣ параш́уна̄ вибхо।
09040014c бабхӯва̄пахатам̣ тачча̄пйавакӣрн̣амачэтанам̣।।

вибхо! ко̆д̣алийим̣да каттарисалпад̣утта̄ аран̣йаву кшӣн̣аго̆л̤л̤увам̣тэ̆ дхр̣тара̄шт̣рана ра̄шт̣раву кшӣн̣исутта̄ бам̣диту.

09040015a др̣шт̣ва̄ тадавакӣрн̣ам̣ ту ра̄шт̣рам̣ са мануджа̄дхипах̣।
09040015c бабхӯва дурмана̄ ра̄джам̣ш́чим̣тайа̄ма̄са ча прабхух̣।।

ра̄джан! танна ра̄шт̣раву кшӣн̣исуттирувуданну нод̣ида прабху мануджа̄дхипану чим̣тиси дух̣кхитана̄дану.

09040016a мокша̄ртхамакародйатнам̣ бра̄хман̣аих̣ сахитах̣ пура̄।
09040016c атха̄сау па̄ртхивах̣ кхиннастэ ча випра̄стада̄ нр̣па।।

сам̣кат̣а вимочанэ̆га̄ги бра̄хман̣аро̆м̣дигэ̆ прайатнапат̣т̣ану. нр̣па! а̄дарӯ па̄ртхива матту випрару кхиннара̄гийэ иддару.

09040017a йада̄ ча̄пи на ш́акноти ра̄шт̣рам̣ мочайитум̣ нр̣па।
09040017c атха ваипра̄ш́ника̄м̣статра папрачча джанамэджайа।।

джанамэджайа! нр̣па! ра̄шт̣раванну а̄ сам̣кат̣адим̣да муктаго̆л̤исалу са̄дхйавиллада̄да̄га авану ваипра̄ш́никаранну кэл̤идану.

09040018a тато ваипра̄ш́ника̄х̣ пра̄хух̣ паш́увипракр̣таствайа̄।
09040018c ма̄м̣саирабхиджухотӣти тава ра̄шт̣рам̣ мунирбаках̣।।

а̄га ваипра̄ш́никару хэл̤идару: “нӣну випранигэ̆ нӣд̣ида паш́угал̤а ма̄м̣сагал̤им̣да муни бакану нинна ра̄шт̣раванну а̄хутийанна̄ги ко̆т̣т̣у хомисуттидда̄нэ̆.

09040019a тэна тэ хӯйама̄насйа ра̄шт̣расйа̄сйа кшайо маха̄н।
09040019c тасйаитаттапасах̣ карма йэна тэ хйанайо маха̄н।।
09040019e апа̄м̣ кум̣джэ сарасватйа̄стам̣ праса̄дайа па̄ртхива।।

авану ха̄гэ̆ хома ма̄д̣уттирувударим̣да нинна маха̄ ра̄шт̣раву кшайава̄гуттидэ̆. а̄ тапасвийа кармадим̣далэ нинагэ̆ ӣ маха̄ нашт̣авум̣т̣а̄гуттидэ̆. па̄ртхива! сарасватӣ надийа тӣрада кум̣джагал̤аллирува авананну прасаннаго̆л̤ису!”

09040020a сарасватӣм̣ тато гатва̄ са ра̄джа̄ бакамабравӣт।
09040020c нипатйа ш́ираса̄ бхӯмау пра̄м̣джалирбхаратаршабха।।

бхаратаршабха! анам̣тара ра̄джану сарасватӣ тӣраккэ̆ хоги бхӯмийа мэлэ̆ ш́ираса̄ бидду каимугиду баканигэ̆ хэл̤идану:

09040021a праса̄дайэ тва̄ бхагаваннапара̄дхам̣ кшамасва мэ।
09040021c мама дӣнасйа лубдхасйа мауркхйэн̣а хатачэтасах̣।।
09040021e твам̣ гатиствам̣ ча мэ на̄тхах̣ праса̄дам̣ картумархаси।।

“бхагаван! нӣну прасаннана̄гу. ӣ дӣна-лубдхану мӯркхатанадим̣да̄ги чэтанаваннэ кал̤э̆дуко̆м̣д̣у ма̄д̣идда апара̄дхаванну кшамису. на̄тха! нанагэ̆ нӣнэ гати! нанна мэлэ̆ прасаннана̄габэку!”

09040022a там̣ татха̄ вилапам̣там̣ ту ш́окопахатачэтасам̣।
09040022c др̣шт̣ва̄ тасйа кр̣па̄ джаджн̃э ра̄шт̣рам̣ тачча вйамочайат।।

ш́окопахатачэтасана̄ги ха̄гэ̆ вилаписуттирува авананну нод̣и баканалли кр̣пэ̆йум̣т̣а̄йиту. авана ра̄шт̣раванну муктаго̆л̤исидану.

09040023a р̣ших̣ прасаннастасйа̄бхӯтсам̣рам̣бхам̣ ча виха̄йа сах̣।
09040023c мокша̄ртхам̣ тасйа ра̄шт̣расйа джуха̄ва пунара̄хутим̣।।

р̣шийу копаванну то̆рэ̆ду прасаннана̄дану. авана ра̄джйада вимочанэ̆га̄ги пунах̣ а̄хутийанну хомисидану.

09040024a мокшайитва̄ тато ра̄шт̣рам̣ пратигр̣хйа паш́ӯнбахӯн।
09040024c хр̣шт̣а̄тма̄ наимиша̄ран̣йам̣ джага̄ма пунарэва хи।।

ра̄шт̣раванну муктаго̆л̤иси, анэка паш́угал̤анну свӣкариси, хр̣шт̣а̄тмана̄ги мунийу пунах̣ наимиша̄ран̣йаккэ̆ тэ̆рал̤идану.

09040025a дхр̣тара̄шт̣ро'пи дхарма̄тма̄ свастхачэта̄ маха̄мана̄х̣।
09040025c свамэва нагарам̣ ра̄джа̄ пратипэдэ махарддхимат।।

дхарма̄тма̄ маха̄манасви ра̄джа̄ дхр̣тара̄шт̣ранӯ кӯд̣а танна самр̣ддха нагараккэ̆ прайа̄н̣исидану.

09040026a татра тӣртхэ маха̄ра̄джа бр̣хаспатируда̄радхӣх̣।
09040026c асура̄н̣а̄мабха̄ва̄йа бха̄ва̄йа ча диваукаса̄м̣।।
09040027a ма̄м̣саирапи джуха̄вэшт̣имакшӣйам̣та тато'сура̄х̣।
09040027c даиватаирапи сам̣бхагна̄ джитака̄ш́ибхира̄хавэ।।

маха̄ра̄джа! адэ тӣртхадалли уда̄рабуддхи бр̣хаспатийу асурара вина̄ш́акка̄ги матту диваукасара вр̣ддхига̄ги ма̄м̣саванну а̄хутийанна̄гитту хомисидану. а̄га асурару кшӣн̣исидару матту йуддхадалли виджайолласита дэватэ̆гал̤им̣да бхагнара̄дару.

09040028a татра̄пи видхиваддаттва̄ бра̄хман̣эбхйо маха̄йаш́а̄х̣।
09040028c ва̄джинах̣ кум̣джара̄м̣ш́чаива ратха̄м̣ш́ча̄ш́ватарӣйута̄н।।
09040029a ратна̄ни ча маха̄рха̄н̣и дханам̣ дха̄нйам̣ ча пушкалам̣।
09040029c йайау тӣртхам̣ маха̄ба̄хурйа̄йа̄там̣ пр̣тхивӣпатэ।।

пр̣тхивӣпатэ! алли кӯд̣а видхиватта̄ги маха̄йаш́асвӣ баха̄ба̄ху балара̄ману бра̄хман̣аригэ̆ кудурэ̆-а̄нэ̆-хэсарагаттэ̆гал̤а ратха-бэ̆лэ̆ба̄л̤ува ратна-дхана-да̄нйагал̤анну хэрал̤ава̄гитту йа̄йа̄та тӣртхаккэ̆ ходану.

09040030a йатра йаджн̃э йайа̄тэсту маха̄ра̄джа сарасватӣ।
09040030c сарпих̣ пайаш́ча сусра̄ва на̄хушасйа маха̄тманах̣।।

маха̄ра̄джа! алли нахушана мага маха̄тма йайа̄тийу йаджн̃ама̄д̣ида̄га сарасватийу ха̄лу туппагал̤анну нӣра̄ги харисиддал̤у.

09040031a татрэшт̣ва̄ пурушавйа̄гхро йайа̄тих̣ пр̣тхивӣпатих̣।
09040031c а̄кра̄мадӯрдхвам̣ мудито лэбхэ лока̄м̣ш́ча пушкала̄н।।

аллийэ йа̄гама̄д̣и пурушавйа̄гхра пр̣тхивӣпати йайа̄тийу пушкала локагал̤анну пад̣э̆ду мудитана̄ги мэлэ̆ эридану.

09040032a йайа̄тэрйаджама̄насйа йатра ра̄джансарасватӣ।
09040032c праср̣та̄ прададау ка̄ма̄нбра̄хман̣а̄на̄м̣ маха̄тмана̄м̣।।

ра̄джан! йайа̄тийу йаджама̄нана̄гидда̄га алли сарасватийу маха̄тма бра̄хман̣ару байасидудэ̆ллаваннӯ о̆дагисико̆т̣т̣ал̤у.

09040033a йатра йатра хи йо випро йа̄нйа̄н ка̄ма̄набхӣпсати।
09040033c татра татра сариччрэшт̣ха̄ сасарджа субахӯн раса̄н।।

э̆ллэ̆лли випрару йа̄вйа̄ва а̄сэ̆гал̤анну байасидаро аллалли а̄ сариташ́рэшт̣хэ̆йу анэка расагал̤анну ср̣шт̣исидал̤у.

09040034a татра дэва̄х̣ сагам̣дхарва̄х̣ прӣта̄ йаджн̃асйа сам̣пада̄।
09040034c висмита̄ ма̄нуша̄ш́ча̄сандр̣шт̣ва̄ та̄м̣ йаджн̃асам̣падам̣।।

гам̣дхарваро̆м̣дигэ̆ дэватэ̆гал̤ӯ кӯд̣а а̄ йаджн̃ада ваибхававанну кам̣д̣у прӣтара̄дару. а̄ йаджн̃асам̣падаванну нод̣и манушйару висмитара̄дару.

09040035a татаста̄лакэтурмаха̄дхармасэтур маха̄тма̄ кр̣та̄тма̄ маха̄да̄нанитйах̣।
09040035c васишт̣ха̄пава̄хам̣ маха̄бхӣмавэгам̣ дхр̣та̄тма̄ джита̄тма̄ самабхйа̄джага̄ма।।

анам̣тара та̄лакэту-маха̄дхармасэту-маха̄тма̄-кр̣та̄тма̄-дхр̣та̄тма̄-джита̄тма-нитйавӯ маха̄да̄нагал̤анну нӣд̣ува балара̄ману маха̄бхайам̣кара вэгадим̣да харийува васишт̣ха̄пава̄ха тӣртхаккэ̆ ходану.”

сама̄пти

ити ш́рӣмаха̄бха̄ратэ ш́алйапарван̣и са̄расватапарван̣и баладэватиртхайа̄тра̄йа̄м̣ са̄расватопа̄кхйа̄нэ чатва̄рим̣ш́о'дхйа̄йах̣।।
иду ш́рӣмаха̄бха̄ратадалли ш́алйапарвадалли са̄расватапарвадалли баладэватӣртхайа̄тра̄йа̄м̣ са̄расватопа̄кхйа̄на э̆ннува налваттанэ адхйа̄йаву.