001 ധൃതരാഷ്ട്രമോഹഃ

പ്രവേശ

।। ഓം ഓം നമോ നാരായണായ।। ശ്രീ വേദവ്യാസായ നമഃ ।।

ശ്രീ കൃഷ്ണദ്വൈപായന വേദവ്യാസ വിരചിത

ശ്രീ മഹാഭാരത

ശല്യ പര്വ

ശല്യവധ പര്വ

അധ്യായ 1

സാര

ധൃതരാഷ്ട്ര ശോക (1-52).

09001001 ജനമേജയ ഉവാച 09001001a ഏവം നിപാതിതേ കര്ണേ സമരേ സവ്യസാചിനാ।
09001001c അല്പാവശിഷ്ടാഃ കുരവഃ കിമകുര്വത വൈ ദ്വിജ।।

ജനമേജയനു ഹേളിദനു: “ദ്വിജ! ഹീഗെ സവ്യസാചിയു സമരദല്ലി കര്ണനന്നു കെളഗുരുളിസലു അളിദുളിദ അല്പസംഖ്യാത കുരുഗളു ഏനു മാഡിദരു?

09001002a ഉദീര്യമാണം ച ബലം ദൃഷ്ട്വാ രാജാ സുയോധനഃ।
09001002c പാംഡവൈഃ പ്രാപ്തകാലം ച കിം പ്രാപദ്യത കൌരവഃ।।

പാംഡവര ബലവു ഹെച്ചാഗുത്തിരുവുദന്നു നോഡി രാജ കൌരവ സുയോധനനു സമയോചിത കാര്യകൈഗൊംഡനേ?

09001003a ഏതദിച്ചാമ്യഹം ശ്രോതും തദാചക്ഷ്വ ദ്വിജോത്തമ।
09001003c ന ഹി തൃപ്യാമി പൂര്വേഷാം ശൃണ്വാനശ്ചരിതം മഹത്।।

ദ്വിജോത്തമ! ഇദന്നു കേളലു ബയസുത്തേനെ. അദന്നു ഹേളു. പൂര്വജര ഈ മഹാന് ചരിതെയിംദ ഇന്നൂ തൃപ്തനാഗില്ല!”

09001004 വൈശംപായന ഉവാച 09001004a തതഃ കര്ണേ ഹതേ രാജന്ധാര്തരാഷ്ട്രഃ സുയോധനഃ।
09001004c ഭൃശം ശോകാര്ണവേ മഗ്നോ നിരാശഃ സര്വതോഽഭവത്।।

വൈശംപായനനു ഹേളിദനു: “രാജന്! കര്ണനു ഹതനാഗലു ധാര്തരാഷ്ട്ര സുയോധനനു അത്യംത ശോകസാഗരദല്ലി മുളുഗിഹോദനു. എല്ലെഡെയൂ നിരാശെയേ കംഡുബംദിതു.

09001005a ഹാ കര്ണ ഹാ കര്ണ ഇതി ശോചമാനഃ പുനഃ പുനഃ।
09001005c കൃച്ച്രാത്സ്വശിബിരം പ്രായാദ്ധതശേഷൈര്നൃപൈഃ സഹ।।

“ഹാ കര്ണ! ഹാ കര്ണ!” എംദു പുനഃ പുനഃ ശോകിസുത്താ ബഹള കഷ്ടദിംദ അവനു അളിദുളിദ നൃപരൊംദിഗെ സ്വശിബിരക്കെ തെരളിദനു.

09001006a സ സമാശ്വാസ്യമാനോഽപി ഹേതുഭിഃ ശാസ്ത്രനിശ്ചിതൈഃ।
09001006c രാജഭിര്നാലഭച്ചര്മ സൂതപുത്രവധം സ്മരന്।।

ശാസ്ത്രനിശ്ചിത കാരണഗളിംദ രാജരു സമാധാനഗൊളിസലു പ്രയത്നിസിദരൂ സൂതപുത്രന വധെയന്നു സ്മരിസികൊള്ളുത്താ രാജനിഗെ ശാംതിയെന്നുവുദേ ഇല്ലവായിതു.

09001007a സ ദൈവം ബലവന്മത്വാ ഭവിതവ്യം ച പാര്ഥിവഃ।
09001007c സംഗ്രാമേ നിശ്ചയം കൃത്വാ പുനര്യുദ്ധായ നിര്യയൌ।।

ആഗബേകാദുദന്നു ആഗിസികൊള്ളുവുദരല്ലി ദൈവവേ ബലശാലിയാദുദെംദു മന്നിസി രാജനു സംഗ്രാമവന്നു നിശ്ചയിസി പുനഃ യുദ്ധക്കെ ഹൊരടനു.

09001008a ശല്യം സേനാപതിം കൃത്വാ വിധിവദ്രാജപുംഗവഃ।
09001008c രണായ നിര്യയൌ രാജാ ഹതശേഷൈര്നൃപൈഃ സഹ।।

വിധിവത്താഗി ശല്യനന്നു സേനാപതിയന്നാഗി മാഡി രാജാ രാജപുംഗവനു അളിദുളിദ നൃപരൊംദിഗെ രണക്കെ തെരളിദനു.

09001009a തതഃ സുതുമുലം യുദ്ധം കുരുപാംഡവസേനയോഃ।
09001009c ബഭൂവ ഭരതശ്രേഷ്ഠ ദേവാസുരരണോപമം।।

ഭരതശ്രേഷ്ഠ! ആഗ കുരു-പാംഡവ സേനെഗള നഡുവെ ദേവാസുരര രണദംതെ അത്യംത തുമുല യുദ്ധവു നഡെയിതു.

09001010a തതഃ ശല്യോ മഹാരാജ കൃത്വാ കദനമാഹവേ।
09001010c പാംഡുസൈന്യസ്യ1 മധ്യാഹ്നേ ധര്മരാജേന പാതിതഃ।।

മഹാരാജ! ആ ദിന ശല്യനു പാംഡുസേനെയൊംദിഗെ കദനവാഡി മധ്യാഹ്നദല്ലി ധര്മരാജനിംദ ഹതനാദനു.

09001011a തതോ ദുര്യോധനോ രാജാ ഹതബംധൂ രണാജിരാത്।
09001011c അപസൃത്യ ഹ്രദം ഘോരം വിവേശ രിപുജാദ്ഭയാത്।।

ആഗ ബംധുഗളന്നു കളെദുകൊംഡ രാജാ ദുര്യോധനനു രിപുഗള ഭയദിംദ രണദിംദ തപ്പിസികൊംഡു ഘോര സരോവരവന്നു പ്രവേശിസിദനു.

09001012a അഥാപരാഹ്ണേ തസ്യാഹ്നഃ പരിവാര്യ മഹാരഥൈഃ।
09001012c ഹ്രദാദാഹൂയ യോഗേന ഭീമസേനേന പാതിതഃ।।

ആ ദിനദ അപരാഹ്ണദല്ലി മഹാരഥരിംദ സുത്തുവരെയല്പട്ടു ഭീമസേനനു സരോവരദിംദ ദുര്യോധനന്നു കരെദു യോഗവശാത് കെളഗുരുളിസിദനു.

09001013a തസ്മിന് ഹതേ മഹേഷ്വാസേ ഹതശിഷ്ടാസ്ത്രയോ രഥാഃ।
09001013c സംരഭാന്നിശി രാജേംദ്ര ജഘ്നുഃ പാംചാലസൈനികാന്।।

രാജേംദ്ര! ആ മഹേഷ്വാസനു ഹതനാഗലു അളിദുളിദ മൂരു മഹാരഥരു കോപദിംദ രാത്രിയല്ലി പാംചാലസൈനികരന്നു സംഹരിസിദരു.

09001014a തതഃ പൂര്വാഹ്ണസമയേ ശിബിരാദേത്യ സംജയഃ।
09001014c പ്രവിവേശ പുരീം ദീനോ ദുഃഖശോകസമന്വിതഃ।।

മരു ദിന പൂര്വാഹ്ണ സമയദല്ലി ദുഃഖശോകസമന്വിത ദീന സംജയനു ശിബിരദിംദ ഹൊരടു ഹസ്തിനാപുരിയന്നു പ്രവേശിസിദനു.

09001015a പ്രവിശ്യ ച പുരം തൂര്ണം ഭുജാവുച്ച്രിത്യ ദുഃഖിതഃ।
09001015c വേപമാനസ്തതോ രാജ്ഞഃ പ്രവിവേശ നിവേശനം।।

പുരവന്നു പ്രവേശിസി ഭുജഗളന്നു മേലെത്തി ദുഃഖിതനാഗി നഡുഗുത്താ അവനു ബേഗനേ രാജനിവേശനവന്നു പ്രവേശിസിദനു.

09001016a രുരോദ ച നരവ്യാഘ്ര ഹാ രാജന്നിതി ദുഃഖിതഃ।
09001016c അഹോ ബത വിവിഗ്നാഃ2 സ്മ നിധനേന മഹാത്മനഃ।।

“നരവ്യാഘ്ര! ഹാ രാജ! മഹാത്മന നിധനദിംദ നാവെല്ലരൂ വിവിഗ്നരാഗിദ്ദേവെ!” എംദു ദുഃഖിതനാഗി രോദിസിദനു.

09001017a അഹോ സുബലവാന്കാലോ ഗതിശ്ച പരമാ തഥാ।
09001017c ശക്രതുല്യബലാഃ സര്വേ യത്രാവധ്യംത പാര്ഥിവാഃ।।

“അയ്യോ! കാലവേ അത്യംത ബലശാലി! ബലദല്ലി ശക്രനിഗെ സമനാഗിദ്ദ പാര്ഥിവരെല്ലരൂ വധിസല്പട്ടു പരമ ഗതിയന്നു ഹൊംദിദരു.”

09001018a ദൃഷ്ട്വൈവ ച പുരോ രാജന്ജനഃ സര്വഃ സ സംജയം।

309001018c പ്രരുരോദ ഭൃശോദ്വിഗ്നോ ഹാ രാജന്നിതി സസ്വരം।।
രാജന്! സംജയനന്നു നോഡിദ പുരജനരെല്ലരൂ അത്യംത ഉദ്വിഗ്നരാഗി ഒട്ടു സ്വരദല്ലി “ഹാ രാജാ!” എംദു ഗോളിട്ടരു.

09001019a ആകുമാരം നരവ്യാഘ്ര തത്പുരം വൈ സമംതതഃ।
09001019c ആര്തനാദം മഹച്ചക്രേ ശ്രുത്വാ വിനിഹതം നൃപം।।

നരവ്യാഘ്ര! നൃപനു ഹതനാദുദന്നു കേളി കുമാരാദ്യംതരാഗി സുത്തലിദ്ദ എല്ലരൂ ആര്തനാദഗൈദരു.

09001020a ധാവതശ്ചാപ്യപശ്യച്ച തത്ര ത്രീന്പുരുഷര്ഷഭാന്।
09001020c നഷ്ടചിത്താനിവോന്മത്താന് ശോകേന ഭൃശപീഡിതാന്।।

അല്ലി അവരു ബുദ്ധികളെദുകൊംഡു അത്യംത ശോകദിംദ പീഡിതരാഗി ഹുച്ചരംതെ ഓഡി ഹോഗുത്തിദ്ദ മൂവരു പുരുഷര്ഷഭരന്നു കൂഡ നോഡിദരു.

09001021a തഥാ സ വിഹ്വലഃ സൂതഃ പ്രവിശ്യ നൃപതിക്ഷയം।
09001021c ദദര്ശ നൃപതിശ്രേഷ്ഠം പ്രജ്ഞാചക്ഷുഷമീശ്വരം।।

ഹാഗെ വിഹ്വലനാഗിദ്ദ സൂതനു നൃപതികക്ഷവന്നു പ്രവേശിസി അല്ലി നൃപതിശ്രേഷ്ഠ പ്രജ്ഞാചക്ഷു തന്ന ഒഡെയനന്നു കംഡനു.

09001022a ദൃഷ്ട്വാ ചാസീനമനഘം സമംതാത്പരിവാരിതം।
09001022c സ്നുഷാഭിര്ഭരതശ്രേഷ്ഠ ഗാംധാര്യാ വിദുരേണ ച।।
09001023a തഥാന്യൈശ്ച സുഹൃദ്ഭിശ്ച ജ്ഞാതിഭിശ്ച ഹിതൈഷിഭിഃ।
09001023c തമേവ ചാര്ഥം ധ്യായംതം കര്ണസ്യ നിധനം പ്രതി।।
09001024a രുദന്നേവാബ്രവീദ്വാക്യം രാജാനം ജനമേജയ।
09001024c നാതിഹൃഷ്ടമനാഃ സൂതോ ബാഷ്പസംദിഗ്ധയാ ഗിരാ।।

ജനമേജയ! അല്ലി കര്ണന നിധനദ കുരിതേ യോചിസുത്തിദ്ദ, ഗാംധാരീ, സൊസെയംദിരു, വിദുര മത്തു അന്യ സുഹൃദയരു, കുടുംബദവരു, മത്തു ഹിതൈഷിഗളിംദ സുത്തുവരെയല്പട്ടു കുളിതിദ്ദ അനഘ ഭരതശ്രേഷ്ഠനന്നു നോഡി ദുഃഖമനസ്കനാഗി അളുത്താ കണ്ണീരിനിംദ തഡെയല്പട്ട ധ്വനിയിംദ സൂതനു രാജനിഗെ ഈ മാതന്നാഡിദനു.

09001025a സംജയോഽഹം നരവ്യാഘ്ര നമസ്തേ ഭരതര്ഷഭ।
09001025c മദ്രാധിപോ ഹതഃ ശല്യഃ ശകുനിഃ സൌബലസ്തഥാ।।
09001025e ഉലൂകഃ പുരുഷവ്യാഘ്ര കൈതവ്യോ ദൃഢവിക്രമഃ।।

“നരവ്യാഘ്ര! ഭരതര്ഷഭ! പുരുഷവ്യാഘ്ര! നാനു സംജയ! മദ്രാധിപ ശല്യ മത്തു ഹാഗെയേ സൌബല ശകുനി, കൈതവ്യ ദൃഢവിക്രമി ഉലൂകരു ഹതരാദരു!

09001026a സംശപ്തകാ ഹതാഃ സര്വേ കാംബോജാശ്ച ശകൈഃ സഹ।
09001026c മ്ലേച്ഛാശ്ച പാര്വതീയാശ്ച യവനാശ്ച നിപാതിതാഃ।।

കാംബോജരു മത്തു ശകരൊംദിഗെ സംശപ്തകരു എല്ലരൂ ഹതരാദരു! മ്ലേച്ഛരു, പര്വതേയരു, മത്തു യവനരു കൂഡ കെളഗുരുളിദരു!

09001027a പ്രാച്യാ ഹതാ മഹാരാജ ദാക്ഷിണാത്യാശ്ച സര്വശഃ।
09001027c ഉദീച്യാ നിഹതാഃ സര്വേ പ്രതീച്യാശ്ച നരാധിപ।।
09001027e രാജാനോ രാജപുത്രാശ്ച സര്വതോ നിഹതാ നൃപ।।

മഹാരാജ! പൂര്വദേശദവരു ദക്ഷിണദവരു എല്ലരൂ ഹതരാദരു! നരാധിപ! ഉത്തരദവരു മത്തു പശ്ചിമദവരു എല്ലരൂ ഹതരാദരു! നൃപ! രാജരു മത്തു രാജപുത്രരെല്ലരൂ ഹതരാദരു!

09001028a ദുര്യോധനോ ഹതോ രാജന്യഥോക്തം പാംഡവേന ച।
09001028c ഭഗ്നസക്ഥോ മഹാരാജ ശേതേ പാംസുഷു രൂഷിതഃ।।

രാജന്! ദുര്യോധനനൂ ഹതനാദനു! മഹാരാജ! പാംഡവനു ഹേളിദ്ദംതെയേ അവനു തൊഡെയൊഡെദു ഗായഗൊംഡു കെസരിനല്ലി മലഗിദ്ദാനെ!

09001029a ധൃഷ്ടദ്യുമ്നോ ഹതോ രാജന് ശിഖംഡീ ചാപരാജിതഃ।
09001029c ഉത്തമൌജാ യുധാമന്യുസ്തഥാ രാജന്പ്രഭദ്രകാഃ।।

രാജന്! ധൃഷ്ടദ്യുമ്ന, അപരാജിത ശിഖംഡീ, ഉത്തമൌജ, യുധാമന്യു മത്തു ഇതര പ്രഭദ്രകരൂ ഹതരാദരു!

09001030a പാംചാലാശ്ച നരവ്യാഘ്രാശ്ചേദയശ്ച നിഷൂദിതാഃ।
09001030c തവ പുത്രാ ഹതാഃ സര്വേ ദ്രൌപദേയാശ്ച ഭാരത।।
09001030e കര്ണപുത്രോ ഹതഃ ശൂരോ വൃഷസേനോ മഹാബലഃ।।

നരവ്യാഘ്ര പാംചാലരൂ, ചേദിദേശദവരൂ സംഹരിസല്പട്ടരു! ഭാരത! നിന്ന മത്തു ദ്രൌപദിയ പുത്രരെല്ലരൂ ഹതരാഗിദ്ദാരെ! കര്ണപുത്ര ശൂര മഹാബല വൃഷസേനനൂ ഹതനാഗിദ്ദാനെ!

09001031a നരാ വിനിഹതാഃ സര്വേ ഗജാശ്ച വിനിപാതിതാഃ।
09001031c രഥിനശ്ച നരവ്യാഘ്ര ഹയാശ്ച നിഹതാ യുധി।।

നരരു ഹതരാദരു! ആനെഗളു കെളഗുരുളിദവു! നരവ്യാഘ്ര! യുദ്ധദല്ലി രഥിഗളു മത്തു കുദുരെഗളൂ ഹതവാദവു!

09001032a കിംചിച്ഛേഷം ച ശിബിരം താവകാനാം കൃതം വിഭോ।
09001032c പാംഡവാനാം ച ശൂരാണാം സമാസാദ്യ പരസ്പരം।।

വിഭോ! പരസ്പരരന്നു എദുരിസിദ ശൂര പാംഡവര മത്തു നിന്ന ശിബിരഗളല്ലി കെലവരു മാത്ര ഉളിദുകൊംഡിദ്ദാരെ.

09001033a പ്രായഃ സ്ത്രീശേഷമഭവജ്ജഗത്കാലേന മോഹിതം।
09001033c സപ്ത പാംഡവതഃ ശേഷാ ധാര്തരാഷ്ട്രാസ്തഥാ ത്രയഃ।।

കാലമോഹിതവാദ ഈ ജഗത്തിനല്ലി പ്രായശഃ കേവല സ്ത്രീയരു മാത്ര ഉളിദുകൊംഡിദ്ദാരെ. പാംഡവരു ഏളു മംദി മത്തു ധാര്തരാഷ്ട്രരു മൂരു മംദി ഉളിദുകൊംഡിദ്ദാരെ.

09001034a തേ ചൈവ ഭ്രാതരഃ പംച വാസുദേവോഽഥ സാത്യകിഃ।
09001034c കൃപശ്ച കൃതവര്മാ ച ദ്രൌണിശ്ച ജയതാം വരഃ।।

അവരു ഐവരു സഹോദരരു, വാസുദേവ മത്തു സാത്യകി. കൃപ, കൃതവര്മ ഹാഗൂ വിജയിഗളല്ലി ശ്രേഷ്ഠ ദ്രൌണി.

09001035a തവാപ്യേതേ മഹാരാജ രഥിനോ നൃപസത്തമ।
09001035c അക്ഷൌഹിണീനാം സര്വാസാം സമേതാനാം ജനേശ്വര।।
09001035e ഏതേ ശേഷാ മഹാരാജ സര്വേഽന്യേ നിധനം ഗതാഃ।।

മഹാരാജ! നൃപസത്തമ! ജനേശ്വര! ഒംദുഗൂഡിദ്ദ എല്ല അക്ഷൌഹിണീ സേനെഗളല്ലി ഈ രഥിഗളു മാത്ര ഉളിദുകൊംഡിദ്ദാരെ. മഹാരാജ! അന്യ എല്ലരൂ നിധനഹൊംദിദരു.

09001036a കാലേന നിഹതം സര്വം ജഗദ്വൈ ഭരതര്ഷഭ।
09001036c ദുര്യോധനം വൈ പുരതഃ കൃത്വാ വൈരസ്യ ഭാരത।।

ഭരതര്ഷഭ! ഭാരത! ദുര്യോധന മത്തു അവന വൈരവന്നു മുംദെമാഡികൊംഡു കാലനേ ഈ ജഗത്തെല്ലവന്നൂ വിനാശഗൊളിസിദനു!”

09001037a ഏതച്ഛ്രുത്വാ വചഃ ക്രൂരം ധൃതരാഷ്ട്രോ ജനേശ്വരഃ।
09001037c നിപപാത മഹാരാജ ഗതസത്ത്വോ മഹീതലേ।।

മഹാരാജ! ഈ ക്രൂര മാതന്നു കേളി ജനേശ്വര ധൃതരാഷ്ട്രനു പ്രാണഹോദംതാഗി നെലദമേലെ ബിദ്ദനു.

09001038a തസ്മിന്നിപതിതേ ഭൂമൌ വിദുരോഽപി മഹായശാഃ।
09001038c നിപപാത മഹാരാജ രാജവ്യസനകര്ശിതഃ।।

മഹാരാജ! അവനു കെളഗെ ബീളലു രാജവ്യസനദിംദ ദുഃഖിതനാഗിദ്ദ മഹായശസ്വി വിദുരനു കൂഡ ഭൂമിയമേലെ ബിദ്ദനു.

09001039a ഗാംധാരീ ച നൃപശ്രേഷ്ഠ സര്വാശ്ച കുരുയോഷിതഃ।
09001039c പതിതാഃ സഹസാ ഭൂമൌ ശ്രുത്വാ ക്രൂരം വചശ്ച താഃ।।

നൃപശ്രേഷ്ഠ! ആ ക്രൂര മാതന്നു കേളി കൂഡലേ ഗാംധാരി മത്തു കുരുസ്ത്രീയരെല്ലരൂ ഭൂമിയമേലെ ബിദ്ദരു.

09001040a നിഃസംജ്ഞം പതിതം ഭൂമൌ തദാസീദ്രാജമംഡലം।
09001040c പ്രലാപയുക്താ മഹതീ കഥാ ന്യസ്താ പടേ യഥാ।।

പ്രലപിസുത്തിദ്ദ ആ രാജമംഡലവു സംജ്ഞെഗളന്നു കളെദുകൊംഡു വിശാല ചിത്രപടദല്ലി അംകിത ചിത്രഗളംതെ ഭൂമിയ മേലെ ബിദ്ദിതു.

09001041a കൃച്ച്രേണ തു തതോ രാജാ ധൃതരാഷ്ട്രോ മഹീപതിഃ।
09001041c ശനൈരലഭത പ്രാണാന്പുത്രവ്യസനകര്ശിതഃ।।

അനംതര പുത്രവ്യസനദിംദ ദുഃഖിത മഹീപതി രാജാ ധൃതരാഷ്ട്രനു കഷ്ടദിംദ മെല്ലനെ ചേതരിസികൊംഡനു.

09001042a ലബ്ധ്വാ തു സ നൃപഃ സംജ്ഞാം വേപമാനഃ സുദുഃഖിതഃ।
09001042c ഉദീക്ഷ്യ ച ദിശഃ സര്വാഃ ക്ഷത്താരം വാക്യമബ്രവീത്।।

സംജ്ഞെഗളന്നു പഡെദ ആ നൃപനു അതി ദുഃഖദിംദ കംപിസുത്താ എല്ല ദിക്കുഗളല്ലിയൂ നോഡുത്താ ക്ഷത്തനിഗെ ഈ മാതന്നാഡിദനു:

09001043a വിദ്വന് ക്ഷത്തര്മഹാപ്രാജ്ഞ ത്വം ഗതിര്ഭരതര്ഷഭ।
09001043c മമാനാഥസ്യ സുഭൃശം പുത്രൈര്ഹീനസ്യ സര്വശഃ।।
09001043e ഏവമുക്ത്വാ തതോ ഭൂയോ വിസംജ്ഞോ നിപപാത ഹ।।

“വിദ്വന്! ക്ഷത്ത! മഹാപ്രാജ്ഞ! ഭരതര്ഷഭ! എല്ല പുത്രരന്നൂ കളെദുകൊംഡു അതീവ അനാഥനാഗിരുവ നനഗെ നീനേ ഗതി!” ഹീഗെ ഹേളി അവനു പുനഃ മൂര്ഛിതനാഗി കെളഗെ ബിദ്ദനു.

09001044a തം തഥാ പതിതം ദൃഷ്ട്വാ ബാംധവാ യേഽസ്യ കേ ചന।
09001044c ശീതൈസ്തു സിഷിചുസ്തോയൈര്വിവ്യജുര്വ്യജനൈരപി।।

ഹാഗെ അവനു ബിദ്ദുദന്നു നോഡി ബാംധവരല്ലി കെലവരു തണ്ണീരന്നു ചിമുകിസിദരു മത്തു ബീസണിഗെയന്നു ബീസിദരു.

09001045a സ തു ദീര്ഘേണ കാലേന പ്രത്യാശ്വസ്തോ മഹീപതിഃ।
09001045c തൂഷ്ണീം ദധ്യൌ മഹീപാലഃ പുത്രവ്യസനകര്ശിതഃ।।
09001045e നിഃശ്വസന്ജിഹ്മഗ ഇവ കുംഭക്ഷിപ്തോ വിശാം പതേ।।

വിശാംപതേ! ദീര്ഘകാലദ നംതര പുനഃ എച്ചരഗൊംഡ ആ മഹീപതി മഹീപാലനു പുത്രവ്യസനദിംദ പീഡിതനാഗി ഗഡിഗെയല്ലിട്ട ഹാവിനംതെ നിട്ടുസിരുബിഡുത്താ മൌനിയാഗി കുളിതിദ്ദനു.

09001046a സംജയോഽപ്യരുദത്തത്ര ദൃഷ്ട്വാ രാജാനമാതുരം।
09001046c തഥാ സര്വാഃ സ്ത്രിയശ്ചൈവ ഗാംധാരീ ച യശസ്വിനീ।।

ആതുരനാഗിദ്ദ രാജനന്നു നോഡി സംജയനൂ, മത്തു ഹാഗെയേ യശസ്വിനീ ഗാംധാരീ മത്തു എല്ല സ്ത്രീയരൂ രോദിസതൊഡഗിദരു.

09001047a തതോ ദീര്ഘേണ കാലേന വിദുരം വാക്യമബ്രവീത്।
09001047c ധൃതരാഷ്ട്രോ നരവ്യാഘ്രോ മുഹ്യമാനോ മുഹുര്മുഹുഃ।।

ദീര്ഘ കാലദ നംതര ക്ഷണ-ക്ഷണക്കൂ മൂര്ഛിതനാഗുത്തിദ്ദ നരവ്യാഘ്ര ധൃതരാഷ്ട്രനു വിദുരനല്ലി ഈ മാതന്നാഡിദനു:

09001048a ഗച്ചംതു യോഷിതഃ സര്വാ ഗാംധാരീ ച യശസ്വിനീ।
09001048c തഥേമേ സുഹൃദഃ സര്വേ ഭ്രശ്യതേ മേ മനോ ഭൃശം।।

“യശസ്വിനീ ഗാംധാരിയൂ, എല്ല സ്ത്രീയരു മത്തു എല്ല സുഹൃദരൂ ഹൊരടുഹോഗലി! നന്ന മനസ്സു തുംബാ ഭ്രമെഗൊംഡിദെ!”

09001049a ഏവമുക്തസ്തതഃ ക്ഷത്താ താഃ സ്ത്രിയോ ഭരതര്ഷഭ।
09001049c വിസര്ജയാമാസ ശനൈര്വേപമാനഃ പുനഃ പുനഃ।।

ഭരതര്ഷഭ! ഹീഗെ ഹേളലു പുനഃ പുനഃ കംപിസുത്തിദ്ദ ക്ഷത്തനു മെല്ലനെ സ്ത്രീയരന്നു കളുഹിസികൊട്ടനു.

09001050a നിശ്ചക്രമുസ്തതഃ സര്വാസ്താഃ സ്ത്രിയോ ഭരതര്ഷഭ।
09001050c സുഹൃദശ്ച തതഃ സര്വേ ദൃഷ്ട്വാ രാജാനമാതുരം।।

ഭരതര്ഷഭ! ആതുര രാജനന്നു നോഡി ആ എല്ല സ്ത്രീയരൂ എല്ല സുഹൃദരൂ അല്ലിംദ ഹൊരടുഹോദരു.

09001051a തതോ നരപതിം തത്ര ലബ്ധസംജ്ഞം പരംതപ।
09001051c അവേക്ഷ്യ സംജയോ ദീനോ രോദമാനം ഭൃശാതുരം।।

പരംതപ! ആഗ അല്ലി സംജ്ഞെഗളന്നു പഡെദു തുംബാ ആതുരനാഗി രോദിസുത്തിദ്ദ നരപതിയന്നു സംജയനു നോഡിദനു.

09001052a പ്രാംജലിര്നിഃശ്വസംതം ച തം നരേംദ്രം മുഹുര്മുഹുഃ।
09001052c സമാശ്വാസയത ക്ഷത്താ വചസാ മധുരേണ ഹ।।

ബാരി ബാരി നിട്ടുസിരുബിഡുത്തിദ്ദ ആ നരേംദ്രനന്നു അംജലീബദ്ധ ക്ഷത്തനു മധുര മാതുഗളിംദ സംതയിസിദനു.”

സമാപ്തി

ഇതി ശ്രീമഹാഭാരതേ ശല്യപര്വണി ശല്യവധപര്വണി ധൃതരാഷ്ട്രമോഹേ പ്രഥമോഽധ്യായഃ।।
ഇദു ശ്രീമഹാഭാരതദല്ലി ശല്യപര്വദല്ലി ശല്യവധപര്വദല്ലി ധൃതരാഷ്ട്രമോഹ എന്നുവ മൊദലനേ അധ്യായവു.