ปฺรวเศ
ฯฯ โอํ โอํ นมโ นารายณายฯฯ ศฺรี วเทวฺยาสาย นมห์ ฯฯ
ศฺรี กฺฤษฺณทฺวไปายน วเทวฺยาส วิรจิต
ศฺรี มหาภารต
กรฺณ ปรฺว
กรฺณวธ ปรฺว
อธฺยาย 36
สาร
ยุทฺธวรฺณนเะ (1-40).
08036001 สํชย อุวาจฯ
08036001a กฺษตฺริยาสฺตเ มหาราช ปรสฺปรวธไษิณห์ฯ
08036001c อนฺยโนฺยํ สมรเ ชฆฺนุห์ กฺฤตวไราห์ ปรสฺปรํฯฯ
สํชยนุ หเฬิทนุ: “มหาราช! ปรสฺปรรนฺนุ วธิสลุ พยสิท อา กฺษตฺริยรุ สมรทลฺลิ ปรสฺปรรนฺนุ ทฺวเษิสุตฺตา อนฺยโนฺยรนฺนุ สํหริสตโะฑคิทรุ.
08036002a รถเาฆาศฺจ หยเาฆาศฺจ นรเาฆาศฺจ สมํตตห์ฯ
08036002c คชเาฆาศฺจ มหาราช สํสกฺตาห์ สฺม ปรสฺปรํฯฯ
มหาราช! เอะลฺลเะฑเะยลฺลิยู รถสมูหคฬุ, อศฺวสมูหคฬุ, ปทาติสมูหคฬุ มตฺตุ คชสมูหคฬุ ปรสฺปรรโะํทิคเะ กาทาฑุตฺติทฺทวุ.
08036003a คทานาํ ปริฆาณาํ จ กณปานาํ จ สรฺปตาํฯ
08036003c ปฺราสานาํ ภิํฑิปาลานาํ ภุศุํฑีนาํ จ สรฺวศห์ฯฯ
08036004a สํปาตํ จานฺวปศฺยาม สํคฺรามเ ภฺฤศทารุณเฯ
08036004c ศลภา อิว สํปเตุห์ สมํตาจฺจรวฺฤษฺฏยห์ฯฯ
อตฺยํต ทารุณวาคิทฺท อา สํคฺรามทลฺลิ นาวุ คทเะคฬุ, ปริฆคฬุ, กณปคฬุ, ปฺราส, ภิํฑิปาล, ภุศุํฑิคฬุ เอะลฺลกฑเะ พีฬุตฺติรุวุทนฺนุ กํฑเะวุ. มิฑตเะคฬโปาทิยลฺลิ เอะลฺลกฑเะ ศรวฺฤษฺฏิคฬาคุตฺติทฺทวุ.
08036005a นาคา นาคานฺสมาสาทฺย วฺยธมํต ปรสฺปรํฯ
08036005c หยา หยาํศฺจ สมรเ รถินโ รถินสฺตถาฯ
08036005e ปตฺตยห์ ปตฺติสํฆไศฺจ หยสํฆไรฺหยาสฺตถาฯฯ
สมรทลฺลิ อานเะคฬุ อานเะคฬนฺนุ, กุทุรเะคฬุ กุทุรเะคฬนฺนุ, รถิคฬุ รถิคฬนฺนุ, ปทาติคฬุ ปทาติสํฆคฬนฺนุ, กุทุรเะคฬุ อศฺวสํฆคฬนฺนุ เอะทุริสิ ปรสฺปรรนฺนุ วธิสุตฺติทฺทวุ.
08036006a ปตฺตยโ รถมาตํคานฺรถา หสฺตฺยศฺวมเว จฯ
08036006c นาคาศฺจ สมรเ ตฺรฺยํคํ มมฺฤทุห์ ศีฆฺรคา นฺฤปฯฯ
นฺฤป! สมรทลฺลิ ปทาติคฬุ อานเะ-รถคฬนฺนู, ศีฆฺรวาคิ จลิสุตฺติทฺท อานเะคฬุ อานเะ-รถ-กุทุรเะคฬนฺนู มรฺทนมาฑุตฺติทฺทวุ.
08036007a ปตตาํ ตตฺร ศูราณาํ กฺรโศตาํ จ ปรสฺปรํฯ
08036007c ฆโรมายโธนํ ชชฺญเ ปศูนาํ วไศสํ ยถาฯฯ
ศูรรุ พีฬุตฺติรุวุทริํท มตฺตุ ปรสฺปรรนฺนุ กูคิ กรเะยุวุทริํท อา รณาํคณวุ ปศุคฬ วธฺยสฺถานทํตเะ พหุฆโรวาคิ กาณุตฺติตฺตุ.
08036008a รุธิรเณ สมาสฺตีรฺณา ภาติ ภารต มเทินีฯ
08036008c ศกฺรคโปคณากีรฺณา ปฺราวฺฤษีว ยถา ธราฯฯ
ภารต! รกฺตทิํท วฺยาปฺตวาคิทฺท อา รณภูมิยุ วรฺษากาลท กเะํปุพณฺณท ศกฺรคโปคณคฬิํท วฺยาปฺต ภูมิยํตเะ หโะฬเะยุตฺติตฺตุ.
08036009a ยถา วา วาสสี ศุกฺลเ มหารชนรํชิตเฯ
08036009c พิภฺฤยาทฺยุวติห์ ศฺยามา ตทฺวทาสีทฺวสุํธราฯ
08036009e มาํสศโณิตจิตฺรเว ศาตกเาํภมยีว จฯฯ
ศฺยามลวรฺณท ยุวติยโะพฺพฬุ กุํกุมท หูวิน พณฺณทิํท รํชิตวาท พิฬิย วสฺตฺรวนฺนุฏฺฏิรุวํตเะ รณรํควุ ปฺรกาศิสุตฺติตฺตุ. มาํส-รกฺตคฬิํท จิตฺริตวาท สุวรฺณกุํภทํตเะ ตโรุตฺติตฺตุ.
08036010a ฉินฺนานาํ จโตฺตมาํคานาํ พาหูนาํ จโรุภิห์ สหฯ
08036010c กุํฑลานาํ ปฺรวิทฺธานาํ ภูษณานาํ จ ภารตฯฯ
08036011a นิษฺกาณามธิสูตฺราณาํ ศรีราณาํ จ ธนฺวินาํฯ
08036011c วรฺมณาํ สปตากานาํ สํฆาสฺตตฺราปตนฺภุวิฯฯ
ภารต! อา รณภูมิยลฺลิ โอะฑเะทุหโคิทฺท ศิรสฺสุคฬู, ตโะฑเะคฬู, พาหุคฬู, กุํฑลคฬู, อํคท-กเยูรคฬุ, โอะฑวเะ-วสฺตฺรคฬู, หารคฬู, ธนฺวิคฬ ศรีรคฬู, กวจคฬู, ปตากเะคฬู ราศิ ราศิยาคิ พิทฺทิทฺทวุ.
08036012a คชานฺคชาห์ สมาสาทฺย วิษาณาคฺรไรทารยนฺฯ
08036012c วิษาณาภิหตาสฺตเ จ ภฺราชํตเ ทฺวิรทา ยถาฯฯ
08036013a รุธิรเณาวสิกฺตาํคา คไริกปฺรสฺรวา อิวฯ
08036013c ยถา ภฺราชํติ สฺยํทํตห์ ปรฺวตา ธาตุมํฑิตาห์ฯฯ
อานเะคฬุ อานเะคฬนฺนุ อากฺรมณิสิ ทํตท ตุทิคฬิํท อิริยุตฺติทฺทวุ. ทํตคฬ อาฆาตกฺกโะฬคาคิ อานเะคฬ อํคาํคคฬิํท รกฺตวุ สโริ ตโยิสุตฺติรลุ อวุคฬุ คไริกาท ธาตุคฬิํท กูฑิท จิลุมเะคฬนฺนุฬฺฬ ปรฺวตคฬํตเะ ตโรุตฺติทฺทวุ.
08036014a ตโมรานฺคชิภิรฺมุกฺตานฺปฺรตีปานาสฺถิตานฺพหูนฺฯ
08036014c หสฺตไรฺวิจเรุสฺตเ นาคา พภํชุศฺจาปรเ ตถาฯฯ
มาวฏิคริํท ปฺรหริสลฺปฏฺฏ ตโมรคฬนฺนุ อนเก อานเะคฬุ สโะํฑิลุคฬลฺลิ หิฑิทุ อตฺติตฺต สํจริสุตฺติทฺทวุ. อินฺนุ อิตร อานเะคฬุ อวุคฬนฺนุ มุริทุหากุตฺติทฺทวุ.
08036015a นาราจไศฺจินฺนวรฺมาณโ ภฺราชํตเ สฺม คชโตฺตมาห์ฯ
08036015c หิมาคมเ มหาราช วฺยภฺรา อิว มหีธราห์ฯฯ
มหาราช! นาราจคฬิํท กวจคฬนฺนุ กฬเะทุกโะํฑิทฺท อุตฺตม อานเะคฬุ หเมํตฤตุวินลฺลิ มโฑคฬิลฺลท ปรฺวตคฬํตเะ ปฺรกาศิสุตฺติทฺทวุ.
08036016a ศรไห์ กนกปุํขไสฺตุ จิตา รเชุรฺคชโตฺตมาห์ฯ
08036016c อุลฺกาภิห์ สํปฺรทีปฺตาคฺราห์ ปรฺวตา อิว มาริษฯฯ
มาริษ! กนกปุํขคฬุฬฺฬ ศรคฬิํท จุจฺจลฺปฏฺฏ อุตฺตม อานเะคฬุ กโะฬฺฬิคฬ พเะํกิยิํท ปฺรทีปฺต ปรฺวตคฬํตเะ ตโรุตฺติทฺทวุ.
08036017a กเ จิทภฺยาหตา นาคา นาคไรฺนคนิภา ภุวิฯ
08036017c นิปเตุห์ สมรเ ตสฺมินฺปกฺษวํต อิวาทฺรยห์ฯฯ
อินฺนุ กเะลวุ อานเะคฬุ ศตฺรุปกฺษท อานเะคฬิํท คายคโะํฑุ รเะกฺกเะคฬุฬฺฬ ปรฺวตคฬํตเะ รณรํคทลฺลิ พิทฺทิทฺทวุ.
08036018a อปรเ ปฺราทฺรวนฺนาคาห์ ศลฺยารฺตา วฺรณปีฑิตาห์ฯ
08036018c ปฺรติมานไศฺจ กุํภไศฺจ ปเตุรุรฺวฺยาํ มหาหวเฯฯ
อิตร อานเะคฬุ ศรปฺรหารคฬิํท อารฺตราคิ, คายคฬิํท ปีฑิตราคิ โอฑิหโคิ ทํตมธฺยวนฺนู กุํพสฺถฬคฬนฺนู โอะรเะคโะฏฺฏุ ภูมิย มเลเะ พีฬุตฺติทฺทวุ.
08036019a นิษเทุห์ สิํหวจฺจานฺยเ นทํตโ ภไรวานฺรวานฺฯ
08036019c มมฺลุศฺจ พหวโ ราชํศฺจุกูชุศฺจาปรเ ตถาฯฯ
ราชนฺ! อินฺนู อิตร อานเะคฬุ สิํหคฬํตเะ ครฺชิสุตฺตา ภไรววาคิ กูคุตฺติทฺทวุ. อนเก อานเะคฬุ อลฺลลฺลิ โอฑิ สุตฺตุวรเะยุตฺติทฺทวุ. อิตร อานเะคฬุ นรฬุตฺติทฺทวุ.
08036020a หยาศฺจ นิหตา พาณไห์ สฺวรฺณภาํฑปริจฺจทาห์ฯ
08036020c นิษเทุศฺจไว มมฺลุศฺจ พภฺรมุศฺจ ทิศโ ทศฯฯ
สฺวรฺณาภรณคฬิํท วิภูษิตวาคิทฺท กุทุรเะคฬุ พาณคฬิํท วธิสลฺปฏฺฏุ พีฬุตฺติทฺทวุ. กเะลวุ หตฺตุ ทิกฺกุคฬลฺลิยู มํกาคิ ติรุคุตฺติทฺทวุ.
08036021a อปรเ กฺฤษฺยมาณาศฺจ วิวเษฺฏํตโ มหีตลเฯ
08036021c ภาวานฺพหุวิธาํศฺจกฺรุสฺตาฑิตาห์ ศรตโมรไห์ฯฯ
อิตร กุทุรเะคฬุ นเะลทมเลเะ หโะรฬาฑุตฺตา กุํทิหโคุตฺติทฺทวุ. กเะลวุ ศร-ตโมรคฬิํท หโะฑเะยลฺปฏฺฏุ พหุวิธท ภาวคฬโะํทิคเะ สุตฺตาฑุตฺติทฺทวุ.
08036022a นราสฺตุ นิหตา ภูมเา กูชํตสฺตตฺร มาริษฯ
08036022c ทฺฤษฺฏฺวา จ พาํทวานนฺยเ ปิตฺฤๅนนฺยเ ปิตามหานฺฯฯ
มาริษ! หตราคิ นเะลท มเลเะ พิทฺทิทฺท มนุษฺยรุ อนฺย พาํธวรนฺนโ ตํทเะยนฺนโ อชฺชนนฺนโ นโฑิ กูคิ กรเะยุตฺติทฺทรุ.
08036023a ธาวมานานฺปราํศฺจไว ทฺฤษฺฏฺวานฺยเ ตตฺร ภารตฯ
08036023c คโตฺรนามานิ ขฺยาตานิ ศศํสุริตรเตรํฯฯ
ภารต! โอฑิหโคุตฺติรุว ศตฺรุคฬนฺนู อิตรรนฺนู นโฑิทวรุ ปรสฺปรร คโตฺร-นามธเยคฬนฺนุ หเฬิกโะฬฺฬุตฺติทฺทรุ.
08036024a ตเษาํ ฉินฺนา มหาราช ภุชาห์ กนกภูษณาห์ฯ
08036024c อุทฺวเษฺฏํตเ วิวเษฺฏํตเ ปตํตเ จโตฺปตํติ จฯฯ
มหาราช! กตฺตริสลฺปฏฺฏ กนกภูษณ ภุชคฬุ อลฺลลฺลิยเ สุตฺติกโะฬฺฬุตฺติทฺทวุ. กุณิยุตฺติทฺทวุ. หารุตฺติทฺทวุ มตฺตุ ปุนห์ กเะฬกฺกเะ พีฬุตฺติทฺทวุ.
08036025a นิปตํติ ตถา ภูมเา สฺผุรํติ จ สหสฺรศห์ฯ
08036025c วเคาํศฺจานฺยเ รณเ จกฺรุห์ สฺผุรํต อิว ปนฺนคาห์ฯฯ
นฑุคุตฺติทฺท สหสฺรารุ ตโฬุคฬุ อา รณาํคณทลฺลิ ตุํพิหโคิทฺทวุ. กเะลวุ ภุชคฬุ ไอทุ หเะฑเะคฬ สรฺปคฬํตเะ มหาวเคทิํท มุํทเะ หโคุตฺติทฺทวุ.
08036026a ตเ ภุชา ภโคิภโคาภาศฺจํทนากฺตา วิศาํ ปตเฯ
08036026c ลโหิตารฺทฺรา ภฺฤศํ รเชุสฺตปนียธฺวชา อิวฯฯ
วิศาํปตเ! สรฺป ศรีรคฬํติทฺท จํทน จรฺจิต รกฺตทิํท นเะนเะทุหโคิทฺท ตโฬุคฬุ สุวรฺณมย ธฺวชคฬํตเะ กาณุตฺติทฺทวุ.
08036027a วรฺตมานเ ตถา ฆโรเ สํกุลเ สรฺวตโทิศํฯ
08036027c อวิชฺญาตาห์ สฺม ยุธฺยํตเ วินิฆฺนํตห์ ปรสฺปรํฯฯ
เอะลฺล ทิกฺกุคฬลฺลิ อี รีติ ฆโร สํกุล ยุทฺธวุ นฑเะยุตฺติรลุ ยารุ ยารเะํทุ ติฬิยลารทเ นมฺมวรุ ปรสฺปรรนฺนเ กโะลฺลุตฺติทฺทรุ.
08036028a ภเามเน รชสา กีรฺณเ ศสฺตฺรสํปาตสํกุลเฯ
08036028c นไว สฺวเ น ปรเ ราชนฺวฺยชฺญายํต ตมโวฺฤตเฯฯ
ราชนฺ! ศสฺตฺรคฬุ พีฬุตฺติทฺท อา สํกุลยุทฺธทิํท รณภูมิย มเลเะทฺท ธูฬินิํทาคิ กตฺตลเะยุ อาวริสลุ นมฺมวรฺยารุ ศตฺรุคฬฺยารุ เอะนฺนุวุทุ ติฬิยุตฺตลเ อิรลิลฺล.
08036029a ตถา ตทภวทฺยุทฺธํ ฆโรรูปํ ภยานกํฯ
08036029c ศโณิตโทา มหานทฺยห์ ปฺรสสฺรุสฺตตฺร จาสกฺฤตฺฯฯ
ฆโรรูปี ภยานก อา ยุทฺธวุ หาคเะ นฑเะยุตฺติรลุ รกฺตวเ นีราคิ หริยุตฺติทฺท มหานทิคฬุ หุฏฺฏิ หริยตโะฑคิทวุ.
08036030a ศีรฺษปาษาณสํจนฺนาห์ กเศศไวลศาทฺวลาห์ฯ
08036030c อสฺถิสํฆาตสํกีรฺณา ธนุห์ศรวรโตฺตมาห์ฯฯ
ตลเะคฬเ กลฺลุพํฑเะคฬาคิทฺทวุ. ตลเะคูทลุคฬเ ปาจี หุลฺลุคฬาคิทฺทวุ. เอะลุพุคฬเ มีนินํติทฺทวุ. มตฺตุ ธนุสฺสุ-พาณคฬเ อทร อุตฺตม ทโณิคฬํติทฺทวุ.
08036031a มาํสกรฺทมปํกาศฺจ ศโณิตเาฆาห์ สุทารุณาห์ฯ
08036031c นทีห์ ปฺรวรฺตยามาสุรฺยมราษฺฏฺรวิวรฺธนีห์ฯฯ
ยมราษฺฏฺรวนฺนุ วรฺธิสุว อา นทิคฬุ สุทารุณวาท รกฺตวเ นีราคิ มาํส-มชฺชเะคฬเ กเะสราคิ หริยุตฺติทฺทวุ.
08036032a ตา นทฺยโ ฆโรรูปาศฺจ นยํตฺยโ ยมสาทนํฯ
08036032c อวคาฒา มชฺชยํตฺยห์ กฺษตฺรสฺยาชนยนฺภยํฯฯ
ยมสาทนกฺกเะ กโะํฑโะยฺยุตฺติทฺท อา ฆโรรูปี นทิคฬุ อทรลฺลิ พิทฺทวรนฺนุ มุฬุคิสิพิฑุตฺติทฺทวุ มตฺตุ กฺษตฺริยรลฺลิ ภยวนฺนุํฏุมาฑุตฺติทฺทวุ.
08036033a กฺรวฺยาทานาํ นรวฺยาฆฺร นรฺทตาํ ตตฺร ตตฺร หฯ
08036033c ฆโรมายโธนํ ชชฺญเ ปฺรเตราชปุรโปมํฯฯ
นรวฺยาฆฺร! อลฺลลฺลิ มาํสาศี ปฺราณิคฬ กูคุวิกเะยิํท ปฺรเตราชน ปฏฺฏณกฺกเะ สมานวาคิทฺทุ ฆโรวาคิ กาณุตฺติตฺตุ.
08036034a อุตฺถิตานฺยคณเยานิ กพํทานิ สมํตตห์ฯ
08036034c นฺฤตฺยํติ วไ ภูตคณาห์ สํตฺฤปฺตา มาํสศโณิตไห์ฯฯ
สุตฺตลู อคณิต มุํฑคฬุ มเลเะทฺทุ กุณิยุตฺติทฺทวุ. อวุคฬโะํทิคเะ มาํส-รกฺตคฬิํท สํตฺฤปฺตราท ภูตคณคฬู กุณิยุตฺติทฺทวุ.
08036035a ปีตฺวา จ ศโณิตํ ตตฺร วสาํ ปีตฺวา จ ภารตฯ
08036035c มเทโมชฺชาวสาตฺฤปฺตาสฺตฺฤปฺตา มาํสสฺย จไว หิฯ
08036035e ธาวมานาศฺจ ทฺฤศฺยํตเ กากคฺฤธฺรพลาสฺตถาฯฯ
ภารต! รกฺตวนฺนุ กุฑิทุ วสเะยนฺนุ ติํทุ, มเท-มชฺชเะ-วสเะ-มาํสคฬิํท ตฺรุปฺตราคิทฺท มทิสิท กาคเะ หทฺทุคฬู สุตฺตลู หาราฑุตฺติรุวุทุ กาณุตฺติตฺตุ.
08036036a ศูราสฺตุ สมรเ ราชนฺภยํ ตฺยกฺตฺวา สุทุสฺตฺยชํฯ
08036036c ยโธวฺรตสมาขฺยาตาศฺจกฺรุห์ กรฺมาณฺยภีตวตฺฯฯ
ราชนฺ! สมรทลฺลิ ศูรรุ ตโะรเะยลุ อสาธฺย ภยวนฺนุ พิฏฺฏุ ยโธวฺรตนิรตราคิ ยุทฺธกรฺมวนฺนุ ภยวิลฺลทเ นิรฺวหิสุตฺติทฺทรุ.
08036037a ศรศกฺติสมากีรฺณเ กฺรวฺยาทคณสํกุลเฯ
08036037c วฺยจรํต คณไห์ ศูราห์ ขฺยาปยํตห์ สฺวปเารุษํฯฯ
ศร-ศกฺติคฬ สมากีรฺณวาคิทฺท, มาํสาศิ ปฺราณิคฬิํท ตุํพิหโคิทฺท อา รณภูมิยลฺลิ ศูรรุ ตมฺม ปเารุษคฬนฺนุ วิขฺยาตคโะฬิสุตฺตา สํจริสุตฺติทฺทรุ.
08036038a อนฺยโนฺยํ ศฺราวยํติ สฺม นามคโตฺราณิ ภารตฯ
08036038c ปิตฺฤนามานิ จ รณเ คโตฺรนามานิ จาภิตห์ฯฯ
ภารต! อนฺยโนฺยร นามคโตฺรคฬนฺนุ หเฬุตฺตา รณทลฺลิ ปิตฺฤคฬ หเะสรนฺนู คโตฺรคฬนฺนู หเฬิกโะฬฺฬุตฺติทฺทรุ.
08036039a ศฺราวยํตโ หิ พหวสฺตตฺร ยโธา วิศาํ ปตเฯ
08036039c อนฺยโนฺยมวมฺฤทฺนํตห์ ศกฺติตโมรปฏฺฏิศไห์ฯฯ
วิศาํปตเ! หีคเะ หเฬิกโะฬฺฬุตฺตา อลฺลิ อนเก ยโธรุ ศกฺติ-ตโมร-ปฏฺฏิศคฬิํท ปรสฺปรรนฺนุ สํหริสุตฺติทฺทรุ.
08036040a วรฺตมานเ ตทา ยุทฺธเ ฆโรรูปเ สุทารุณเฯ
08036040c วฺยษีทตฺกเารวี สเนา ภินฺนา นเาริว สาครเฯฯ
หาคเะ สุทารุณ ฆโรรูปี ยุทฺธวุ นฑเะยุตฺติรลุ กเารวี สเนเะยุ สาครทลฺลิ โอะฑเะทุ หโท นเากเะยํตเะ วฺยากุลคโะํฑิตุ.”
สมาปฺติ
อิติ ศฺรี มหาภารตเ กรฺณปรฺวณิ สํกุลยุทฺธเ ษฏฺตฺริํศโ'ธฺยายห์ฯฯ
อิทุ ศฺรี มหาภารตทลฺลิ กรฺณปรฺวทลฺลิ สํกุลยุทฺธ เอะนฺนุว มูวตฺตารนเ อธฺยายวุ.