правэш́а
।। ом̣ ом̣ намо на̄ра̄йан̣а̄йа।। ш́рӣ вэдавйа̄са̄йа намах̣ ।।
ш́рӣ кр̣шн̣адваипа̄йана вэдавйа̄са вирачита
ш́рӣ маха̄бха̄рата
карн̣а парва
карн̣авадха парва
адхйа̄йа 21
са̄ра
ран̣абхӯмийа варн̣анэ̆ (1-6). карн̣а-са̄тйакийара йуддха (7-12). арджунану каурава сэнэ̆йанну на̄ш́апад̣исидуду (13-17). дурйодханану арджунананну э̆дурисисалу аш́ваттха̄ма-кр̣таварма-карн̣ару дурйодханана саха̄йаккэ̆ бам̣дуду (18-23). карн̣ану па̄м̣д̣ава сэнэ̆йанну дхвам̣саго̆л̤исидуду (24-34). хадина̄ранэ̆йа динада йуддха сама̄пти (35-42).
08021001 сам̣джайа ува̄ча।
08021001a татах̣ карн̣ам̣ пураскр̣тйа твадӣйа̄ йуддхадурмада̄х̣।
08021001c пунара̄вр̣тйа сам̣гра̄мам̣ чакрурдэва̄суропамам̣।।
сам̣джайану хэл̤идану: “а̄га ниннакад̣э̆йа йуддхадурмадару карн̣ананну мум̣дэ̆ма̄д̣ико̆м̣д̣у пунах̣ хим̣дируги дэва̄сурасама̄на сам̣гра̄маванну над̣э̆сидару.
08021002a двирадаратханара̄ш́ваш́ам̣кхаш́абдаих̣ парихр̣шита̄ вивидхаиш́ча ш́астрапа̄таих̣।
08021002c двирадаратхапада̄тиса̄ртхава̄ха̄х̣ парипатита̄бхимукха̄х̣ праджах̣рирэ тэ।।
а̄нэ̆-ратха-саиника-аш́ва-ш́ам̣кхагал̤а ш́абдхагал̤им̣да харшитара̄да авару ратха-гаджа-аш́ва-пада̄ти саиникару ш́атругал̤анну э̆дуриси вивидха ш́астрагал̤анну прайогиси прахарисидару.
08021003a ш́арапараш́увара̄сипат̣т̣иш́аир ишубхиранэкавидхаиш́ча са̄дита̄х̣।
08021003c двирадаратхахайа̄ маха̄хавэ варапурушаих̣ пуруша̄ш́ча ва̄ханаих̣।।
а̄ маха̄йуддхадалли а̄нэ̆-ратха-кудурэ̆гал̤аннэрида ш́рэшт̣ха пурушару ба̄н̣а-параш́у-кхад̣га-пат̣т̣иш́агал̤им̣далӯ анэка видхада ба̄н̣агал̤им̣далӯ пурушаранну сам̣харисуттиддару.
08021004a камаладинакарэм̣дусам̣нибхаих̣ ситадаш́анаих̣ сумукха̄кшина̄сикаих̣।
08021004c ручирамукут̣акум̣д̣алаирмахӣ пурушаш́иробхиравастр̣та̄ бабхау।।
камала-сӯрйа-чам̣драра ка̄м̣тигэ̆ сама̄на ка̄м̣тийул̤л̤а бил̤ийа халлугал̤а са̄лугал̤им̣да, мӯгу матту кан̣н̣угал̤им̣да ш́обхисуттидда сум̣дара мукхагал̤им̣да, сум̣дара мукут̣а-кум̣д̣алагал̤им̣да кӯд̣ида пурушара ш́ирагал̤им̣да ран̣абхӯмийу ш́обхисуттитту.
08021005a паригхамусалаш́актитомараир накхарабхуш́ум̣д̣игада̄ш́атаирдрута̄х̣।
08021005c двираданарахайа̄х̣ сахасраш́о рудхиранадӣправаха̄стада̄бхаван।।
нӯра̄ру паригха, мусула, ш́акти, томара, накхара, бхуш́ам̣д̣и матту гадэ̆гал̤им̣да га̄йаго̆м̣д̣а манушйару, а̄нэ̆гал̤у матту кудурэ̆гал̤им̣да̄ги ран̣абхӯмийалли рактада права̄хавэ харийиту.
08021006a прахатанараратха̄ш́вакум̣джарам̣ пратибхайадарш́анамулбан̣ам̣ тада̄।
08021006c тадахитанихатам̣ бабхау балам̣ питр̣патира̄шт̣рамива праджа̄кшайэ।।
джаджджалпат̣т̣идда манушйару, ратхагал̤у, а̄нэ̆гал̤у матту кудурэ̆гал̤у нод̣алу ати бхайам̣карава̄ги ка̄н̣уттиддаву. ш́атругал̤им̣да хатава̄гидда а̄ сэнэ̆гал̤им̣да ран̣абхӯмийу прал̤айака̄ладаллина йамара̄джйадам̣тэ̆ ка̄н̣уттитту.
08021007a атха тава нарадэва саиника̄с тава ча сута̄х̣ сурасӯнусам̣нибха̄х̣।
08021007c амитабалапурахсара̄ ран̣э курувр̣шабха̄х̣ ш́инипутрамабхйайух̣।।
нарадэва! анам̣тара нинна саиникару матту сурапутрарам̣тидда курувр̣шабха нинна маккал̤у ран̣адалли амитабалаванну мум̣дирисико̆м̣д̣у ш́инийа мо̆ммагананну а̄краман̣исидару.
08021008a тадатиручирабхӣмама̄бабхау пурушавара̄ш́варатхадвипа̄кулам̣।
08021008c лаван̣аджаласамуддхатасванам̣ баламамара̄сурасаинйасам̣нибхам̣।।
амара̄сура сэнэ̆гал̤ам̣тидда, самудрада бхоргарэ̆йам̣тэ̆ гарджисуттидда, ш́рэшт̣ха нара-аш́ва-ратха-а̄нэ̆гал̤им̣да кӯд̣ида нинна сэнэ̆йу рактарам̣джитава̄гийӯ бхайам̣карава̄гийӯ прака̄ш́исуттитту.
08021009a сурапатисамавикрамастатас тридаш́авара̄вараджопамам̣ йудхи।
08021009c динакаракиран̣апрабхаих̣ пр̣шаткаи равитанайо'бхйаханаччиниправӣрам̣।।
сурапатисама викрами равитанайану йуддхадалли динакаракиран̣агал̤а прабхэ̆йул̤л̤а пр̣шатагал̤им̣да сурара̄джана ануджа вишн̣увина самана̄гидда ш́иниправӣрананну прахарисидану.
08021010a там̣ апи саратхава̄джиса̄ратхим̣ ш́инивр̣шабхо вивидхаих̣ ш́араистваран।
08021010c бхуджагавишасамапрабхаи ран̣э пурушаварам̣ самава̄стр̣н̣оттада̄।।
ш́инивр̣шабханӯ кӯд̣а ран̣адалли сарпавишасамапрабхэ̆йул̤л̤а вивидха ш́арагал̤им̣да тварэ̆ма̄д̣и пурушаш́рэшт̣ха карн̣ананну авана ратха-кудурэ̆гал̤у матту са̄ратхийараннӯ сэриси, прахарисидану.
08021011a ш́инивр̣шабхаш́арапрапӣд̣итам̣ тава сухр̣до васушэн̣ам̣ абхйайух̣।
08021011c тваритаматиратха̄ ратхаршабхам̣ двирадаратха̄ш́вапада̄тибхих̣ саха।।
ш́инивр̣шабхана ш́арапӣд̣ита ратхаршабха васушэн̣ана бал̤игэ̆ нинна сухр̣дайа атиратхару а̄нэ̆-ратха-аш́ва-пада̄тигал̤о̆м̣дигэ̆ дха̄висибам̣дару.
08021012a тамудадхинибхама̄дравадбалӣ тваритатараих̣ самабхидрутам̣ параих̣।
08021012c друпадасутасакхастада̄карот пурушаратха̄ш́вагаджакшайам̣ махат।।
а̄га ативэгаш́а̄лигал̤а̄да друпадасута матту авана сакхару самудрадам̣тидда ш́атру сэнэ̆йанну а̄краман̣иси, маха̄ пуруша-ратха-аш́ва-гаджакшайаванну над̣э̆сидару.
08021013a атха пурушаварау кр̣та̄хникау бхавамабхипӯджйа йатха̄видхи прабхум̣।
08021013c аривадхакр̣таниш́чайау друтам̣ тава баламарджунакэш́авау ср̣тау।।
анам̣тара пурушаш́рэшт̣ха арджуна-кэш́авару а̄хникаванну пӯраиси йатха̄видхийа̄ги прабху бхавананну пӯджиси ш́атрувадхэ̆гаийува ниш́чайама̄д̣ико̆м̣д̣у нинна сэнэ̆йа кад̣э̆ дха̄виси бам̣дару.
08021014a джаладанинаданисванам̣ ратхам̣ паванавидхӯтапата̄какэтанам̣।
08021014c ситахайамупайа̄м̣тамам̣тикам̣ хр̣таманасо дадр̣ш́устада̄райах̣।।
гуд̣угинам̣тэ̆ ш́абдхама̄д̣уттидда, га̄л̤ийим̣да бӣсуттидда па̄такэ̆гал̤им̣да йуктава̄да, бил̤ийа кудурэ̆гал̤у э̆л̤э̆ду таруттидда авара ратхаву хаттирабаруттирувуданну ш́атругал̤у утса̄хаш́ӯнйара̄ги нод̣идару.
08021015a атха виспха̄рйа га̄м̣д̣ӣвам̣ ран̣э нр̣тйаннива̄рджунах̣।
08021015c ш́арасам̣ба̄дхамакароткхам̣ диш́ах̣ прадиш́астатха̄।।
анам̣тара арджунану ран̣адалли нартисуттирувано э̆ннувам̣тэ̆ га̄м̣д̣ӣваванну т̣эм̣кариси ш́араса̄лугал̤им̣да а̄ка̄ш́аваннӯ, дикку-упадиккугал̤аннӯ тум̣бисидану.
08021016a ратха̄нвима̄напратима̄нсаджджайам̣тра̄йудхадхваджа̄н।
08021016c саса̄ратхӣм̣стада̄ ба̄н̣аирабхра̄н̣ӣва̄нило'вадхӣт।।
бируга̄л̤ийу мэгхамам̣д̣алаванну чадурисибид̣увам̣тэ̆ авану ба̄н̣агал̤им̣да вима̄надам̣тирува ратхагал̤анну, авугал̤а йам̣тра, а̄йудха, дхваджагал̤о̆м̣дигэ̆ матту са̄ратхигал̤о̆м̣дигэ̆ дикка̄па̄ла̄ги ма̄д̣идану.
08021017a гаджа̄нгаджапрайам̣трйам̣ча ваиджайам̣тйа̄йудхадхваджа̄н।
08021017c са̄дино'ш́ва̄м̣ш́ча паттӣм̣ш́ча ш́араирнинйэ йамакшайам̣।।
арджунану пата̄кэ̆-а̄йудха-дхваджа сахита а̄нэ̆гал̤анну, ма̄вутаранну, кудурэ̆гал̤аннӯ, кудурэ̆сава̄рараннӯ ба̄н̣агал̤им̣да йамакшайаккэ̆ кал̤ухисидану.
08021018a там̣ ам̣такамива круддхаманива̄рйам̣ маха̄ратхам̣।
08021018c дурйодхано'бхйайа̄дэко нигхнанба̄н̣аих̣ пр̣тхагвидхаих̣।।
ам̣таканам̣тэ̆ круддха тад̣э̆йаласа̄дхйа а̄ маха̄ратхананну дурйодханану орванэ вивидха ба̄н̣агал̤им̣да прахариси а̄краман̣исидану.
08021019a тасйа̄рджуно дханух̣ сӯтам̣ кэтум̣ аш́ва̄м̣ш́ча са̄йакаих̣।
08021019c хатва̄ саптабхирэкаикам̣ чатрам̣ чиччэда патрин̣а̄।।
арджунану авана дхануссаннӯ, сӯтананнӯ, кэтуваннӯ, кудурэ̆гал̤аннӯ эл̤у са̄йакагал̤им̣да на̄ш́аго̆л̤иси о̆м̣дэ о̆м̣ду патрийим̣да авана чатраваннӯ тум̣д̣арисидану.
08021020a навамам̣ ча сама̄са̄дйа вйаср̣джатпратигха̄тинам̣।
08021020c дурйодхана̄йэшуварам̣ там̣ драун̣их̣ саптадха̄ччинат।।
дурйодханананну сам̣харисалу авану о̆м̣бхаттанэ̆йа ш́рэшт̣ха ба̄н̣аво̆м̣данну тэ̆гэ̆ду прахарисалу драун̣ийу аданну эл̤у бха̄гагал̤анна̄ги тум̣д̣арисидану.
08021021a тато драун̣эрдхануш́читтва̄ хатва̄ ча̄ш́вавара̄м̣ ш́араих̣।
08021021c кр̣пасйа̄пи татха̄тйуграм̣ дхануш́чиччэда па̄м̣д̣авах̣।।
а̄га па̄м̣д̣ава арджунану драун̣ийа дхануссанну тум̣д̣ариси матту ш́рэшт̣ха кудурэ̆гал̤анну ба̄н̣агал̤им̣да сам̣хариси кр̣пана угра дхануссаннӯ тум̣д̣арисидану.
08021022a ха̄рдикйасйа дхануш́читтва̄ дхваджам̣ ча̄ш́вам̣ татха̄вадхӣт।
08021022c дух̣ш́а̄санасйэшуварам̣ читтва̄ ра̄дхэйамабхйайа̄т।।
ха̄рдикйана дхануссу дхваджагал̤анну тум̣д̣ариси, аш́вагал̤анну сам̣хариси, дух̣ш́а̄санана билланну каттарисиси арджунану ра̄дхэйананну а̄краман̣исидану.
08021023a атха са̄тйакимутср̣джйа тваранкарн̣о'рджунам̣ трибхих̣।
08021023c виддхва̄ вивйа̄дха вим̣ш́атйа̄ кр̣шн̣ам̣ па̄ртхам̣ пунастрибхих̣।।
кӯд̣алэ карн̣ану тварэ̆ма̄д̣и са̄тйакийанну бит̣т̣у мӯру ш́арагал̤им̣да арджунананну хо̆д̣э̆ду, иппаттарим̣да матту пунах̣ мӯру ш́арагал̤им̣да кр̣шн̣а-па̄ртхаранну хо̆д̣э̆дану.
08021024a атха са̄тйакира̄гатйа карн̣ам̣ виддхва̄ ш́итаих̣ ш́араих̣।
08021024c наватйа̄ навабхиш́чограих̣ ш́атэна пунара̄рдайат।।
кӯд̣алэ са̄тйакийу бам̣ду карн̣ананну ниш́ита ш́арагал̤им̣да хо̆д̣э̆ду пунах̣ авананну нӯра̄ то̆м̣бхатто̆м̣бхатту угра ш́арагал̤им̣да прахарисидану.
08021025a татах̣ правӣра̄х̣ па̄м̣д̣ӯна̄м̣ сарвэ карн̣амапӣд̣айан।
08021025c йудха̄манйух̣ ш́икхам̣д̣ӣ ча драупадэйа̄х̣ прабхадрака̄х̣।।
08021026a уттамауджа̄ йуйутсуш́ча йамау па̄ршата эва ча।
08021026c чэдика̄рӯшаматсйа̄на̄м̣ кэкайа̄на̄м̣ ча йадбалам̣।
08021026e чэкита̄наш́ча балава̄ндхармара̄джаш́ча сувратах̣।।
а̄га па̄м̣д̣ава правӣрарэ̆лларӯ карн̣ананну пӣд̣исато̆д̣агидару: йудха̄манйу, ш́икхам̣д̣ӣ, драупадэйару, прабхадракару, уттамауджа, йуйутсу, йамал̤ару, па̄ршата, чэди-карӯша-матйсару, кэкайару, балава̄н чэкита̄нару, матту суврата дхармара̄джа.
08021027a этэ ратха̄ш́вадвирадаих̣ паттибхиш́чогравикрамаих̣।
08021027c парива̄рйа ран̣э карн̣ам̣ на̄на̄ш́астраирава̄киран।
08021027e бха̄шам̣то ва̄гбхиругра̄бхих̣ сарвэ карн̣авадхэ вр̣та̄х̣।।
угравикрама ратха-аш́ва-гаджа-пада̄тисэнэ̆гал̤о̆д̣анэ̆ иваругал̤у ран̣адалли карн̣ананну суттуварэ̆ду на̄на̄ ш́астрагал̤им̣да муччибит̣т̣ару. э̆лларӯ карн̣ана вадхэ̆йаннэ уддэш́аванна̄гит̣т̣уко̆м̣д̣у угра ма̄тугал̤анна̄д̣утта̄ суттуварэ̆дару.
08021028a та̄м̣ ш́астравр̣шт̣им̣ бахудха̄ читтва̄ карн̣ах̣ ш́итаих̣ ш́араих̣।
08021028c апова̄ха сма та̄нсарва̄ндрума̄нбхам̣ктвэва ма̄рутах̣।।
авара а̄ ш́астравр̣шт̣ийанну ниш́ита ш́арагал̤им̣да чӯру чӯра̄ги ма̄д̣и карн̣ану бхируга̄л̤ийу марагал̤анну буд̣амэла̄ги киттэ̆сэ̆йувам̣тэ̆ аварэ̆ллараннӯ бӣл̤исидану.
08021029a ратхинах̣ самаха̄ма̄тра̄нгаджа̄наш́ва̄нсаса̄динах̣।
08021029c ш́аравра̄та̄м̣ш́ча сам̣круддхо нигхнанкарн̣о вйадр̣ш́йата।।
сам̣круддхана̄да карн̣ану ратхигал̤аннӯ, маха̄га̄трада а̄нэ̆гал̤аннӯ, сава̄раро̆м̣дигэ̆ кудурэ̆гал̤аннӯ, ш́аравра̄тагал̤аннӯ на̄ш́аго̆л̤исуттирувуду ка̄н̣уттитту.
08021030a тадвадхйама̄нам̣ па̄м̣д̣ӯна̄м̣ балам̣ карн̣а̄стратэджаса̄।
08021030c виш́астракшатадэхам̣ ча пра̄йа а̄сӣтпара̄н̇мукхам̣।।
карн̣ана астратэджассиним̣да вадхисалпад̣уттирува па̄м̣д̣авара сэнэ̆йа дэхагал̤у тум̣д̣а̄ги на̄ш́аго̆м̣д̣идаву. пра̄йаш́ах̣ пара̄н̇мукхара̄дару.
08021031a атха карн̣а̄страмастрэн̣а пратихатйа̄рджунах̣ свайам̣।
08021031c диш́ах̣ кхам̣ чаива бхӯмим̣ ча пра̄вр̣н̣оччаравр̣шт̣ибхих̣।।
кӯд̣алэ̆ свайам̣ арджунану карн̣ана астрагал̤анну астрагал̤им̣да на̄ш́аго̆л̤исидану матту ш́аравр̣шт̣ийим̣да а̄ка̄ш́а, диккугал̤у матту бхӯмийанну тум̣бисибит̣т̣ану.
08021032a мусала̄нӣва нишпэтух̣ паригха̄ ива чэшавах̣।
08021032c ш́атагхнйа ива ча̄пйанйэ ваджра̄н̣йугра̄н̣и ва̄парэ।।
авана ба̄н̣агал̤у мусалагал̤ам̣тэ̆, ш́атрагхнагал̤ам̣тэ̆ матту инну ул̤идаву угра ваджрагал̤ам̣тэ̆ бӣл̤уттиддаву.
08021033a таирвадхйама̄нам̣ татсаинйам̣ сапаттйаш́варатхадвипам̣।
08021033c нимӣлита̄кшаматйартхамудабхра̄мйатсамам̣татах̣।।
авугал̤им̣да вадхисалпад̣уттирува пада̄ти-аш́ва-ратха-гаджагал̤им̣до̆д̣агӯд̣ида а̄ саинйаву кан̣н̣умуччи гат̣т̣ийа̄ги кӯгутта̄ чад̣апад̣исато̆д̣агиту.
08021034a нишкаивалйам̣ тада̄ йуддхам̣ пра̄пураш́ванарадвипа̄х̣।
08021034c вадхйама̄на̄х̣ ш́араиранйэ тада̄ бхӣта̄х̣ прадудрувух̣।।
ш́арагал̤им̣да вадхисалпад̣уттирува аш́ва-нара-гаджагал̤у йуддхадалли ниш́чита каивалйаванну пад̣э̆дару. анйару бхӣтара̄ги пала̄йанагаидару.
08021035a эвам̣ тэша̄м̣ тада̄ йуддхэ сам̣сакта̄на̄м̣ джайаишин̣а̄м̣।
08021035c гиримастам̣ сама̄са̄дйа пратйападйата бха̄нума̄н।।
ӣ рӣти джайаишигал̤у йуддхадалли то̆д̣агиралу бха̄нуматану аста̄чалаванну сэри ка̄н̣адам̣та̄дану.
08021036a тамаса̄ ча маха̄ра̄джа раджаса̄ ча виш́эшатах̣।
08021036c на ким̣ читпратйапаш́йа̄ма ш́убхам̣ ва̄ йади ва̄ш́убхам̣।।
маха̄ра̄джа! катталэ̆йим̣да матту виш́эшава̄да дхӯл̤иним̣да̄ги алли ш́убха̄ш́убхава̄да энӯ ка̄н̣адам̣та̄йиту.
08021037a тэ трасам̣то махэшва̄са̄ ра̄трийуддхасйа бха̄рата।
08021037c апайа̄нам̣ таташ́чакрух̣ сахита̄х̣ сарвава̄джибхих̣।।
бха̄рата! ра̄трийуддхаккэ̆ хэ̆даридда а̄ махэшва̄сару сарвава̄ханагал̤о̆м̣дигэ̆ хим̣дэ̆сарийалу пра̄рам̣бхисидару.
08021038a кауравэшу ча йа̄тэшу тада̄ ра̄джандинакшайэ।
08021038c джайам̣ суманасах̣ пра̄пйа па̄ртха̄х̣ сваш́ибирам̣ йайух̣।।
08021039a ва̄дитраш́абдаирвивидхаих̣ сим̣хана̄даиш́ча нартитаих̣।
08021039c пара̄навахасам̣таш́ча стувам̣таш́ча̄чйута̄рджунау।।
ра̄джан! а̄ динакшайадалли кауравару хо̆рат̣ухогалу джайаванну гал̤иси суманаскара̄да па̄ртхару вивидха мам̣гал̤ава̄дйагал̤анну нуд̣исутта̄, сим̣хана̄дагал̤им̣да нартисутта̄, ш́атругал̤анну ха̄сйама̄д̣утта̄, кр̣шн̣а̄рджунаранну стутисутта̄ тамма ш́ибираккэ̆ тэ̆рал̤идару.
08021040a кр̣тэ'ваха̄рэ таирвӣраих̣ саиника̄х̣ сарва эва тэ।
08021040c а̄ш́ишах̣ па̄м̣д̣авэйэшу пра̄йуджйам̣та нарэш́вара̄х̣।।
а̄ вӣрарим̣да хим̣дэ̆карэ̆салпат̣т̣а саиникару матту нарэш́варарэ̆лларӯ па̄м̣д̣авэйаранну а̄ш́ӣрвадиси виш́рамисидару.
08021041a татах̣ кр̣тэ'ваха̄рэ ча прахр̣шт̣а̄х̣ курупа̄м̣д̣ава̄х̣।
08021041c ниш́а̄йа̄м̣ ш́ибирам̣ гатва̄ нйавиш́ам̣та нарэш́вара̄х̣।।
хим̣дэ̆сарида курупа̄м̣д̣ава нарэш́варару прахр̣шт̣ара̄ги ш́ибирагал̤игэ̆ тэ̆рал̤и ра̄трийанну кал̤э̆дару.
08021042a йакшаракшахпиш́а̄ча̄ш́ча ш́ва̄пада̄ни ча сам̣гхаш́ах̣।
08021042c джагмура̄йодханам̣ гхорам̣ рудрасйа̄нартанопамам̣।।
рудрана крӣд̣а̄стхал̤адам̣тирува гхора ран̣абхӯмигэ̆ йакша-ра̄кшаса-пиш́а̄чи ган̣агал̤у хоги сэрико̆м̣д̣аву.”
сама̄пти
ити ш́рӣ маха̄бха̄ратэ карн̣апарван̣и пратхамайуддхадиваса̄ваха̄рэ экавим̣ш́о'дхйа̄йах̣।।
иду ш́рӣ маха̄бха̄ратадалли карн̣апарвадалли пратхамайуддхадиваса̄ваха̄ра э̆ннува иппатто̆м̣данэ адхйа̄йаву.