004 ସଂଜଯଵାକ୍ଯଃ

ପ୍ରଵେଶ

।। ଓଂ ଓଂ ନମୋ ନାରାଯଣାଯ।। ଶ୍ରୀ ଵେଦଵ୍ଯାସାଯ ନମଃ ।।

ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣଦ୍ଵୈପାଯନ ଵେଦଵ୍ଯାସ ଵିରଚିତ

ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତ

କର୍ଣ ପର୍ଵ

କର୍ଣଵଧ ପର୍ଵ

ଅଧ୍ଯାଯ 4

ସାର

ऎରଡୂ ସେନॆଗଳଲ୍ଲି ଇଲ୍ଲିଯଵରॆଗॆ ହତରାଦଵରୁ ମତ୍ତୁ ଉଳିଦୁକॊଂଡଵରୁ ଯାର୍ଯାରୁ ऎଂଦୁ ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରନୁ ସଂଜଯନଲ୍ଲି କେଳିଦୁଦୁ (1-3). ସଂଜଯନୁ ଇଦୂଵରॆଗॆ ହତରାଦ କୌରଵ ସେନା ପ୍ରମୁଖର ହॆସରୁଗଳନ୍ନୁ ହେଳିଦୁଦୁ (4-57). ସଂଜଯନୁ ଇଦୂଵରॆଗॆ ହତରାଦ ପାଂଡଵ ସେନା ପ୍ରମୁଖର ହॆସରୁଗଳନ୍ନୁ ହେଳିଦୁଦୁ (58-87). ସଂଜଯନୁ କୌରଵ ସେନॆଯଲ୍ଲି ଇନ୍ନୂ ବଦୁକି ଉଳିଦଵର ହॆସରୁଗଳନ୍ନୁ ହେଳିଦୁଦୁ (88-105). ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରନୁ ପୁନଃ ମୂର୍ଛିତନାଦୁଦୁ (106-108).

08004001 ଵୈଶଂପାଯନ ଉଵାଚ।
08004001a ଏତଚ୍ଚ୍ରୁତ୍ଵା ମହାରାଜ ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରୋଽମ୍ବିକାସୁତଃ।
08004001c ଅବ୍ରଵୀତ୍ସଂଜଯଂ ସୂତଂ ଶୋକଵ୍ଯାକୁଲଚେତନଃ।।

ଵୈଶଂପାଯନନୁ ହେଳିଦନୁ: “ମହାରାଜ! ଇଦନ୍ନୁ କେଳି ଶୋକଵ୍ଯାକୁଲ ଚେତନ ଅଂବିକାସୁତ ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରନୁ ସୂତ ସଂଜଯନିଗॆ ହେଳିଦନୁ:

08004002a ଦୁଷ୍ପ୍ରଣୀତେନ ମେ ତାତ ମନସାଭିପ୍ଲୁତାତ୍ମନଃ।
08004002c ହତଂ ଵୈକର୍ତନଂ ଶ୍ରୁତ୍ଵା ଶୋକୋ ମର୍ମାଣି କୃଂତତି।।

“ଅଯ୍ଯା! ନାନୁ ମାଡିଦ ଅନ୍ଯାଯଦିଂଦାଗି ଵୈକର୍ତନନୁ ହତନାଦନॆଂଦୁ କେଳି ଶୋକଦିଂଦ ନନ୍ନ ମର୍ମସ୍ଥାନଗଳୁ କତ୍ତରିସଲ୍ପଡୁତ୍ତିଵॆ.

08004003a କୃତାସ୍ତ୍ରପରମାଃ ଶଲ୍ଯେ ଦୁଃଖପାରଂ ତିତୀର୍ଷଵଃ।
08004003c କୁରୂଣାଂ ସୃଂଜଯାନାଂ ଚ କେ ନୁ ଜୀଵଂତି କେ ମୃତାଃ।।

କॊରॆଯୁଵ ଈ ଦୁଃଖଵନ୍ନୁ ପାରୁମାଡଲୁ ବଯସୁଵ ନନଗॆ କୁରୁଗଳଲ୍ଲି ମତ୍ତୁ ସୃଂଜଯରଲ୍ଲି ଯାଵ ପରମ କୃତାସ୍ତ୍ରରୁ ଜୀଵଦିଂଦିରୁଵରୁ ମତ୍ତୁ ଯାରୁ ମୃତରାଦରୁ ऎଂଦୁ ହେଳୁ!”

08004004 ସଂଜଯ ଉଵାଚ।
08004004a ହତଃ ଶାଂତନଵୋ ରାଜନ୍ଦୁରାଧର୍ଷଃ ପ୍ରତାପଵାନ୍।
08004004c ହତ୍ଵା ପାଂଡଵଯୋଧାନାମର୍ବୁଦଂ ଦଶଭିର୍ଦିନୈଃ।।

ସଂଜଯନୁ ହେଳିଦନୁ: “ରାଜନ୍! ହତ୍ତୁ ଦିନଗଳଲ୍ଲି ପ୍ରତିଦିନଵୂ ହତ୍ତୁସାଵିର ପାଂଡଵ ଯୋଧରନ୍ନୁ ସଂହରିସି ଦୁରାଧର୍ଷ ପ୍ରତାପଵାନ୍ ଶାଂତନଵନୁ ହତନାଦନୁ.

08004005a ତତୋ ଦ୍ରୋଣୋ ମହେଷ୍ଵାସଃ ପାଂଚାଲାନାଂ ରଥଵ୍ରଜାନ୍।
08004005c ନିହତ୍ଯ ଯୁଧି ଦୁର୍ଧର୍ଷଃ ପଶ୍ଚାଦ୍ରୁକ୍ମରଥୋ ହତଃ।।

ଅନଂତର ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲି ପାଂଚାଲର ରଥଗୁଂପୁଗଳନ୍ନୁ ନାଶଗॊଳିସିଦ ମହେଷ୍ଵାସ ଦୁର୍ଧର୍ଷ ରୁକ୍ମରଥ ଦ୍ରୋଣନୁ ହତନାଦନୁ.

08004006a ହତଶିଷ୍ଟସ୍ଯ ଭୀଷ୍ମେଣ ଦ୍ରୋଣେନ ଚ ମହାତ୍ମନା।
08004006c ଅର୍ଧଂ ନିହତ୍ଯ ସୈନ୍ଯସ୍ଯ କର୍ଣୋ ଵୈକର୍ତନୋ ହତଃ।।

ମହାତ୍ମ ଭୀଷ୍ମ ମତ୍ତୁ ଦ୍ରୋଣରିଂଦ ହତରାଗଦେ ଉଳିଦ ସେନॆଯ ଅର୍ଧଵନ୍ନୁ ସଂହରିସି ଵୈକର୍ତନ କର୍ଣନୂ ହତନାଦନୁ.

08004007a ଵିଵିଂଶତିର୍ମହାରାଜ ରାଜପୁତ୍ରୋ ମହାବଲଃ।
08004007c ଆନର୍ତଯୋଧାଂ ଶତଶୋ ନିହତ୍ଯ ନିହତୋ ରଣେ।।

ମହାରାଜ! ମହାବଲ ରାଜପୁତ୍ର ଵିଵିଂଶତିଯୁ ରଣଦଲ୍ଲି ନୂରାରୁ ଆନର୍ତଯୋଧରନ୍ନୁ ସଂହରିସି ହତନାଦନୁ.

08004008a ଅଥ ପୁତ୍ରୋ ଵିକର୍ଣସ୍ତେ କ୍ଷତ୍ରଵ୍ରତମନୁସ୍ମରନ୍।
08004008c କ୍ଷୀଣଵାହାଯୁଧଃ ଶୂରଃ ସ୍ଥିତୋଽଭିମୁଖତଃ ପରାନ୍।।
08004009a ଘୋରରୂପାନ୍ପରିକ୍ଲେଶାନ୍ଦୁର୍ଯୋଧନକୃତାନ୍ବହୂନ୍।
08004009c ପ୍ରତିଜ୍ଞାଂ ସ୍ମରତା ଚୈଵ ଭୀମସେନେନ ପାତିତଃ।।

ଇନ୍ନୁ ନିନ୍ନ ମଗ ଵିକର୍ଣନୁ ଵାହନ ଆଯୁଧଗଳନ୍ନୁ କଳॆଦୁକॊଂଡରୂ ଶୂରନାଗି କ୍ଷତ୍ରଧର୍ମଵନ୍ନୁ ସ୍ମରିସିକॊଂଡୁ ଶତ୍ରୁଗଳିଗॆ ऎଦୁରାଗି ନିଂତୁ ଦୁର୍ଯୋଧନନୁ ମାଡିଦ୍ଦ ଅନେକ ଘୋର ପରିକ୍ଲେଶଗଳନ୍ନୁ ମତ୍ତୁ ତାନୁ ମାଡିଦ୍ଦ ପ୍ରତିଜ୍ଞॆଯନ୍ନୁ ନॆନପିସିକॊଂଡ ଭୀମସେନନିଂଦ ହତନାଦନୁ.

08004010a ଵିଂଦାନୁଵିଂଦାଵାଵଂତ୍ଯୌ ରାଜପୁତ୍ରୌ ମହାବଲୌ।
08004010c କୃତ୍ଵା ନସୁକରଂ କର୍ମ ଗତୌ ଵୈଵସ୍ଵତକ୍ଷଯଂ।।

ଅଵଂତିଯ ମହାବଲ ରାଜପୁତ୍ର ଵିଂଦାନୁଵିଂଦରୁ ଦୁଷ୍କର ସାହସଵନ୍ନୁ ମାଡି ଵୈଵସ୍ଵତକ୍ଷଯକ୍କॆ ହୋଦରୁ.

08004011a ସିଂଦୁରାଷ୍ଟ୍ରମୁଖାନୀହ ଦଶ ରାଷ୍ଟ୍ରାଣି ଯସ୍ଯ ଵୈ।
08004011c ଵଶେ ତିଷ୍ଠଂତି ଵୀରସ୍ଯ ଯଃ ସ୍ଥିତସ୍ତଵ ଶାସନେ।।
08004012a ଅକ୍ଷୌହିଣୀର୍ଦଶୈକାଂ ଚ ନିର୍ଜିତ୍ଯ ନିଶିତୈଃ ଶରୈଃ।
08004012c ଅର୍ଜୁନେନ ହତୋ ରାଜନ୍ମହାଵୀର୍ଯୋ ଜଯଦ୍ରଥଃ।।

ରାଜନ୍! ସିଂଧୁରାଷ୍ଟ୍ରଵେ ମୁଖ୍ଯଵାଗି ହତ୍ତୁ ରାଷ୍ଟ୍ରଗଳୁ ଯାର ଅଧୀନଦଲ୍ଲିଦ୍ଦଵୋ, ଯାରୁ ନିନ୍ନ ଶାସନଦଡିଯଲ୍ଲିଦ୍ଦନୋ ଆ ଵୀରନ ହନ୍ନॊଂଦୁ3 ଅକ୍ଷୌହିଣୀ ସେନॆଗଳନ୍ନୂ ନିଶିତ ଶରଗଳିଂଦ ସୋଲିସି ଅର୍ଜୁନନୁ ମହାଵୀର୍ଯ ଜଯଦ୍ରଥନନ୍ନୁ ସଂହରିସିଦନୁ.

08004013a ତଥା ଦୁର୍ଯୋଧନସୁତସ୍ତରସ୍ଵୀ ଯୁଦ୍ଧଦୁର୍ମଦଃ।
08004013c ଵର୍ତମାନଃ ପିତୁଃ ଶାସ୍ତ୍ରେ ସୌଭଦ୍ରେଣ ନିପାତିତଃ।।

ହାଗॆଯେ ତଂଦॆଯ ଶାସନାନୁସାରଵାଗିଯେ ନଡॆଯୁତ୍ତିଦ୍ଦ ଦୁର୍ଯୋଧନନ ମଗ ତରସ୍ଵୀ ଯୁଦ୍ଧଦୁର୍ମଦ ଲକ୍ଷ୍ମଣନନ୍ନୁ ସୌଭଦ୍ରନୁ କॆଳଗୁରୁଳିସିଦନୁ.

08004014a ତଥା ଦୌଃଶାସନିର୍ଵୀରୋ ବାହୁଶାଲୀ ରଣୋତ୍କଟଃ।
08004014c ଦ୍ରୌପଦେଯେନ ଵିକ୍ରମ୍ଯ ଗମିତୋ ଯମସାଦନଂ।।

ହାଗॆଯେ ଦୁଃଶାସନନ ମଗ ଵୀର ବାହୁଶାଲୀ ରଣୋତ୍କଟନୁ ଦ୍ରୌପଦେଯନ ଵିକ୍ରମଦିଂଦ ଯମସାଦନକ୍କॆ ହୋଦନୁ.

08004015a କିରାତାନାମଧିପତିଃ ସାଗରାନୂପଵାସିନାଂ।
08004015c ଦେଵରାଜସ୍ଯ ଧର୍ମାତ୍ମା ପ୍ରିଯୋ ବହୁମତଃ ସଖା।।
08004016a ଭଗଦତ୍ତୋ ମହୀପାଲଃ କ୍ଷତ୍ରଧର୍ମରତଃ ସଦା।
08004016c ଧନଂଜଯେନ ଵିକ୍ରମ୍ଯ ଗମିତୋ ଯମସାଦନଂ।।

ସାଗରତୀରଦଲ୍ଲି ଵାସିସୁଵ କିରାତର ଅଧିପତି, ଦେଵରାଜନ ସଖ, ଧର୍ମାତ୍ମ, ବହୁମତଦଂତॆ ପ୍ରିଯ ସଖ, ସଦା କ୍ଷତ୍ରଧର୍ମଦଲ୍ଲି ନିରତ ମହୀପାଲ ଭଗଦତ୍ତନୁ ଧନଂଜଯନ ଵିକ୍ରମଦିଂଦ ଯମସାଦନକ୍କॆ ହୋଦନୁ.

08004017a ତଥା କୌରଵଦାଯାଦଃ ସୌମଦତ୍ତିର୍ମହାଯଶାଃ।
08004017c ହତୋ ଭୂରିଶ୍ରଵା ରାଜଂ ଶୂରଃ ସାତ୍ଯକିନା ଯୁଧି।।

ରାଜନ୍! ହାଗॆଯେ କୌରଵର ଦାଯାଦି ମହାଯଶସ୍ଵି, ସୋମଦତ୍ତନ ମଗ ଶୂର ଭୂରିଶ୍ରଵନୁ ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲି ସାତ୍ଯକିଯିଂଦ ହତନାଦନୁ.

08004018a ଶ୍ରୁତାଯୁରପି ଚାଂବଷ୍ଠଃ କ୍ଷତ୍ରିଯାଣାଂ ଧନୁର୍ଧରଃ।
08004018c ଚରନ୍ନଭୀତଵତ୍ସଂଖ୍ଯେ ନିହତଃ ସଵ୍ଯସାଚିନା।।

କ୍ଷତ୍ରିଯର ଧନୁର୍ଧର ଅଂବଷ୍ଠ ଶ୍ରୁତାଯୁଵୂ କୂଡ ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲି ନିର୍ଭଯଦିଂଦ ହୋରାଡି ସଵ୍ଯସାଚିଯିଂଦ ହତନାଦନୁ.

08004019a ତଵ ପୁତ୍ରଃ ସଦା ସଂଖ୍ଯେ କୃତାସ୍ତ୍ରୋ ଯୁଦ୍ଧଦୁର୍ମଦଃ।
08004019c ଦୁଃଶାସନୋ ମହାରାଜ ଭୀମସେନେନ ପାତିତଃ।।

ମହାରାଜ! ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲି ସଦା କୃତାସ୍ତ୍ରନାଗିଦ୍ଦ ନିନ୍ନ ଯୁଦ୍ଧଦୁର୍ମଦ ମଗ ଦୁଃଶାସନନନ୍ନୁ ଭୀମସେନନୁ କॆଳଗୁରୁଳିସିଦନୁ.

08004020a ଯସ୍ଯ ରାଜନ୍ଗଜାନୀକଂ ବହୁସାହସ୍ରମଦ୍ଭୁତଂ।
08004020c ସୁଦକ୍ଷିଣଃ ସ ସଂଗ୍ରାମେ ନିହତଃ ସଵ୍ଯସାଚିନା।।

ଅନେକ ସାଵିର ଆନॆଗଳ ଅଦ୍ଭୁତ ସେନॆଯନ୍ନୁ ହॊଂଦିଦ୍ଦ ସୁଦକ୍ଷିଣନୁ ସଂଗ୍ରାମଦଲ୍ଲି ସଵ୍ଯସାଚିଯିଂଦ ହତନାଦନୁ.

08004021a କୋସଲାନାମଧିପତିର୍ହତ୍ଵା ବହୁଶତାନ୍ପରାନ୍।
08004021c ସୌଭଦ୍ରେଣ ହି ଵିକ୍ରମ୍ଯ ଗମିତୋ ଯମସାଦନଂ।।

କୋସଲର ଅଧିପତିଯୁ ଅନେକ ନୂରୁ ଶତ୍ରୁଗଳନ୍ନୁ ସଂହରିସି ସୌଭଦ୍ରନ ଵିକ୍ରମଦିଂଦ ଯମସାଦନକ୍କॆ ହୋଦନୁ.

08004022a ବହୁଶୋ ଯୋଧଯିତ୍ଵା ଚ ଭୀମସେନଂ ମହାରଥଃ।
08004022c ଚିତ୍ରସେନସ୍ତଵ ସୁତୋ ଭୀମସେନେନ ପାତିତଃ।।

ଭୀମସେନନॊଂଦିଗॆ ଅନେକ ବାରି ଯୁଦ୍ଧମାଡି ନିନ୍ନ ମଗ ମହାରଥ ଚିତ୍ରସେନନୁ ଭୀମସେନନିଂଦ ହତନାଦନୁ.

08004023a ମଦ୍ରରାଜାତ୍ମଜଃ ଶୂରଃ ପରେଷାଂ ଭଯଵର୍ଧନଃ।
08004023c ଅସିଚର୍ମଧରଃ ଶ୍ରୀମାନ୍ସୌଭଦ୍ରେଣ ନିପାତିତଃ।।

ଶତ୍ରୁଗଳ ଭଯଵନ୍ନୁ ଵର୍ଧିସୁଵ, ଖଡ୍ଗ-ଗୁରାଣିଗଳନ୍ନୁ ଧରିସିଦ୍ଦ ଶ୍ରୀମାନ୍ ଶୂର ମଦ୍ରରାଜନ ମଗନୁ ସୌଭଦ୍ରନିଂଦ ହତନାଦନୁ.

08004024a ସମଃ କର୍ଣସ୍ଯ ସମରେ ଯଃ ସ କର୍ଣସ୍ଯ ପଶ୍ଯତଃ।
08004024c ଵୃଷସେନୋ ମହାତେଜାଃ ଶୀଘ୍ରାସ୍ତ୍ରଃ କୃତନିଶ୍ଚଯଃ।।
08004025a ଅଭିମନ୍ଯୋର୍ଵଧଂ ସ୍ମୃତ୍ଵା ପ୍ରତିଜ୍ଞାମପି ଚାତ୍ମନଃ।
08004025c ଧନଂଜଯେନ ଵିକ୍ରମ୍ଯ ଗମିତୋ ଯମସାଦନଂ।।

ସମରଦଲ୍ଲି କର୍ଣନ ସମନାଗିଦ୍ଦ ମହାତେଜସ୍ଵି ଶୀଘ୍ରାସ୍ତ୍ର, କୃତନିଶ୍ଚଯ ଵୃଷସେନନୁ କର୍ଣନୁ ନୋଡୁତ୍ତିଦ୍ଦଂତॆଯେ ଅଭିମନ୍ଯୁଵିନ ଵଧॆଯନ୍ନୁ ମତ୍ତୁ ତାନୁ ମାଡିଦ ପ୍ରତିଜ୍ଞॆଯନ୍ନୁ ନॆନପିସିକॊଂଡ ଧନଂଜଯନ ଵିକ୍ରମଦିଂଦାଗି ଯମସାଦନକ୍କॆ ହୋଦନୁ.

08004026a ନିତ୍ଯପ୍ରସକ୍ତଵୈରୋ ଯଃ ପାଂଡଵୈଃ ପୃଥିଵୀପତିଃ।
08004026c ଵିଶ୍ରାଵ୍ଯ ଵୈରଂ ପାର୍ଥେନ ଶ୍ରୁତାଯୁଃ ସ ନିପାତିତଃ।।

ନିତ୍ଯଵୂ ପାଂଡଵରॊଡନॆ ଵୈରଵନ୍ନୁ ସାଧିସିକॊଂଡୁ ବଂଦିଦ୍ଦ ପୃଥିଵୀପତି ଶ୍ରୁତାଯୁଵୁ ତନ୍ନ ଵୈରଵନ୍ନୁ ପ୍ରକଟିସି ପାର୍ଥନିଂଦ କॆଳଗୁରୁଳିସଲ୍ପଟ୍ଟନୁ.

08004027a ଶଲ୍ଯପୁତ୍ରସ୍ତୁ ଵିକ୍ରାଂତଃ ସହଦେଵେନ ମାରିଷ।
08004027c ହତୋ ରୁକ୍ମରଥୋ ରାଜନ୍ଭ୍ରାତା ମାତୁଲଜୋ ଯୁଧି।।

ରାଜନ୍! ମାରିଷ! ସହୋଦରନଂତିଦ୍ଦ, ସୋଦରମାଵନ ମଗ, ଶଲ୍ଯପୁତ୍ର ଵିକ୍ରାଂତ ରୁକ୍ମରଥନନ୍ନୁ ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲି ସହଦେଵନୁ ସଂହରିସିଦନୁ.

08004028a ରାଜା ଭଗୀରଥୋ ଵୃଦ୍ଧୋ ବୃହତ୍କ୍ଷତ୍ରଶ୍ଚ କେକଯଃ।
08004028c ପରାକ୍ରମଂତୌ ଵିକ୍ରାଂତୌ ନିହତୌ ଵୀର୍ଯଵତ୍ତରୌ।।

ଵୃଦ୍ଧନାଗିଦ୍ଦ ରାଜା ଭଗୀରଥ ମତ୍ତୁ କେକଯ ବୃହତ୍କ୍ଷତ୍ର ଇବ୍ବରୁ ପରାକ୍ରମିଗଳୂ, ଵିକ୍ରାଂତରୂ, ଵୀର୍ଯଵତ୍ତରରୂ ହତରାଦରୁ.

08004029a ଭଗଦତ୍ତସୁତୋ ରାଜନ୍କୃତପ୍ରଜ୍ଞୋ ମହାବଲଃ।
08004029c ଶ୍ଯେନଵଚ୍ଚରତା ସଂଖ୍ଯେ ନକୁଲେନ ନିପାତିତଃ।।

ରାଜନ୍! କୃତପ୍ରଜ୍ଞ ମହାବଲ ଭଗଦତ୍ତନ ମଗନୁ ରଣଦଲ୍ଲି ଗିଡୁଗନଂତॆ ସଂଚରିସୁତ୍ତା ନକୁଲନିଂଦ ହତନାଦନୁ.

08004030a ପିତାମହସ୍ତଵ ତଥା ବାହ୍ଲିକଃ ସହ ବାହ୍ଲିକୈଃ।
08004030c ଭୀମସେନେନ ଵିକ୍ରମ୍ଯ ଗମିତୋ ଯମସାଦନଂ।।

ହାଗॆଯେ ନିନ୍ନ ପିତାମହ ବାହ୍ଲୀକନୁ ବାହ୍ଲୀକରॊଂଦିଗॆ ଭୀମସେନନ ଵିକ୍ରମଦିଂଦାଗି ଯମସାଦନକ୍କॆ ହୋଦନୁ.

08004031a ଜଯତ୍ସେନସ୍ତଥା ରାଜଂ ଜାରାସଂଧିର୍ମହାବଲଃ।
08004031c ମାଗଧୋ ନିହତଃ ସଂଖ୍ଯେ ସୌଭଦ୍ରେଣ ମହାତ୍ମନା।।

ରାଜନ୍! ମାଗଧ ଜରାସଂଧନ ମଗ ମହାବଲଶାଲି ଜଯତ୍ସେନନୁ ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲି ମହାତ୍ମ ସୌଭଦ୍ରନିଂଦ ହତନାଦନୁ.

08004032a ପୁତ୍ରସ୍ତେ ଦୁର୍ମୁଖୋ ରାଜନ୍ଦୁଃସହଶ୍ଚ ମହାରଥଃ।
08004032c ଗଦଯା ଭୀମସେନେନ ନିହତୌ ଶୂରମାନିନୌ।।

ରାଜନ୍! ନିନ୍ନ ମକ୍କଳାଦ ମହାରଥ ଶୂରମାନି ଦୁର୍ମୁଖ ମତ୍ତୁ ଦୁଃସହରୁ ଭୀମସେନନ ଗଦॆଯିଂଦ ହତରାଦରୁ.

08004033a ଦୁର୍ମର୍ଷଣୋ ଦୁର୍ଵିଷହୋ ଦୁର୍ଜଯଶ୍ଚ ମହାରଥଃ।
08004033c କୃତ୍ଵା ନସୁକରଂ କର୍ମ ଗତା ଵୈଵସ୍ଵତକ୍ଷଯଂ4।।

ଦୁର୍ମର୍ଷଣ, ଦୁର୍ଵିଷହ ମତ୍ତୁ ମହାରଥ ଦୁର୍ଜଯରୁ ଦୁଷ୍କର କର୍ମଗଳନ୍ନॆସଗି ଵୈଵସ୍ଵତକ୍ଷଯଵନ୍ନୁ ସେରିଦରୁ.

08004034a ସଚିଵୋ ଵୃଷଵର୍ମା ତେ ସୂତଃ ପରମଵୀର୍ଯଵାନ୍।
08004034c ଭୀମସେନେନ ଵିକ୍ରମ୍ଯ ଗମିତୋ ଯମସାଦନଂ।।

ନିନ୍ନ ସଚିଵ ପରମ ଵୀର୍ଯଵଂତ ସୂତ ଵୃଷଵର୍ମନୁ ଭୀମସେନନ ଵିକ୍ରମଦିଂଦାଗି ଯମସାଦନକ୍କॆ ହୋଦନୁ.

08004035a ନାଗାଯୁତବଲୋ ରାଜା ନାଗାଯୁତବଲୋ ମହାନ୍।
08004035c ସଗଣଃ ପାଂଡୁପୁତ୍ରେଣ ନିହତଃ ସଵ୍ଯସାଚିନା।।

ହତ୍ତୁସାଵିର ଆନॆଗଳ ବଲଵନ୍ନୁ ହॊଂଦିଦ୍ଦ ପୌରଵମହାରାଜନୁ ତନ୍ନ ଗଣଗଳॊଂଦିଗॆ ପାଂଡୁପୁତ୍ର ସଵ୍ଯସାଚିଯିଂଦ ହତନାଦନୁ.

08004036a ଵସାତଯୋ ମହାରାଜ ଦ୍ଵିସାହସ୍ରାଃ ପ୍ରହାରିଣଃ।
08004036c ଶୂରସେନାଶ୍ଚ ଵିକ୍ରାଂତାଃ ସର୍ଵେ ଯୁଧି ନିପାତିତାଃ।।

ମହାରାଜ! ऎରଡୁ ସାଵିର ପ୍ରହାରି ଵସାଯତରୂ ଵିକ୍ରାଂତ ଶୂରସେନରୂ ऎଲ୍ଲରୂ ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲି କॆଳଗୁରୁଳିଦରୁ.

08004037a ଅଭୀଷାହାଃ କଵଚିନଃ ପ୍ରହରଂତୋ ମଦୋତ୍କଟାଃ।
08004037c ଶିବଯଶ୍ଚ ରଥୋଦାରାଃ କଲିଂଗସହିତା ହତାଃ।।

କଵଚି ପ୍ରହରି ମଦୋତ୍କଟ ଅଭୀଷାହରୂ, ରଥୋଦାର ଶିବିଗଳୂ କଲିଂଗରॊଂଦିଗॆ ହତରାଦରୁ.

08004038a ଗୋକୁଲେ ନିତ୍ଯସଂଵୃଦ୍ଧା ଯୁଦ୍ଧେ ପରମକୋଵିଦାଃ।
08004038c ଶ୍ରେଣଯୋ ବହୁସାହସ୍ରାଃ ସଂଶପ୍ତକଗଣାଶ୍ଚ ଯେ।
08004038e ତେ ସର୍ଵେ ପାର୍ଥମାସାଦ୍ଯ ଗତା ଵୈଵସ୍ଵତକ୍ଷଯଂ।।

ଗୋକୁଲଦଲ୍ଲି ହୁଟ୍ଟି ବॆଳॆଦିଦ୍ଦ, ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲି ପରମ କୋଵିଦରାଗିଦ୍ଦ ଅନେକ ସହସ୍ର ସଂଶପ୍ତକଗଣଗଳୁ ऎଲ୍ଲରୂ ପାର୍ଥନନ୍ନୁ ऎଦୁରିସି ଵୈଵସ୍ଵତକ୍ଷଯକ୍କॆ ହୋଦରୁ.

08004039a ସ୍ଯାଲୌ ତଵ ମହାରାଜ ରାଜାନୌ ଵୃଷକାଚଲୌ।
08004039c ତ୍ଵଦର୍ଥେ ସଂପରାକ୍ରାଂତୌ ନିହତୌ ସଵ୍ଯସାଚିନା।।

ମହାରାଜ! ନିନ୍ନ ବାଵଂଦିରୁ ପରାକ୍ରାଂତ ରାଜ ଵୃଷକ ମତ୍ତୁ ଅଚଲରୁ ନିନଗାଗି ସଵ୍ଯସାଚିଯିଂଦ ହତରାଦରୁ.

08004040a ଉଗ୍ରକର୍ମା ମହେଷ୍ଵାସୋ ନାମତଃ କର୍ମତସ୍ତଥା।
08004040c ଶାଲ୍ଵରାଜୋ ମହାରାଜ ଭୀମସେନେନ ପାତିତଃ।।

ମହାରାଜ! ଉଗ୍ରକର୍ମି, କର୍ମଦଲ୍ଲି ହॆସରୁଗଳିସିଦ, ମହେଷ୍ଵାସ ଶାଲ୍ଵରାଜନୁ ଭୀମସେନନିଂଦ କॆଳଗୁରୁଳିସଲ୍ପଟ୍ଟନୁ.

08004041a ଓଘଵାଂଶ୍ଚ ମହାରାଜ ବୃହଂତଃ ସହିତୋ ରଣେ।
08004041c ପରାକ୍ରମଂତୌ ମିତ୍ରାର୍ଥେ ଗତୌ ଵୈଵସ୍ଵତକ୍ଷଯଂ।।

ମହାରାଜ! ପରାକ୍ରମି ଓଘଵ ମତ୍ତୁ ବୃହଂତରୁ ऒଟ୍ଟିଗେ ମିତ୍ରନିଗୋସ୍କର ରଣଦଲ୍ଲି ହୋରାଡି ଵୈଵସ୍ଵତକ୍ଷଯକ୍କॆ ହୋଦରୁ.

08004042a ତଥୈଵ ରଥିନାଂ ଶ୍ରେଷ୍ଠଃ କ୍ଷେମଧୂର୍ତିର୍ଵିଶାଂ ପତେ।
08004042c ନିହତୋ ଗଦଯା ରାଜନ୍ଭୀମସେନେନ ସଂଯୁଗେ।।

ରାଜନ୍! ଵିଶାଂପତେ! ହାଗॆଯେ ରଥିଗଳଲ୍ଲି ଶ୍ରେଷ୍ଠ କ୍ଷେମଧୂର୍ତିଯୁ ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲି ଭୀମସେନନ ଗଦॆଯିଂଦ ହତନାଦନୁ.

08004043a ତଥା ରାଜା ମହେଷ୍ଵାସୋ ଜଲସଂଧୋ ମହାବଲଃ।
08004043c ସୁମହତ୍କଦନଂ କୃତ୍ଵା ହତଃ ସାତ୍ଯକିନା ରଣେ।।

ହାଗॆଯେ ରାଜା ମହେଷ୍ଵାସ ମହାବଲ ଜଲସଂଧନୁ ରଣଦଲ୍ଲି ମହା କଦନଵନ୍ନାଡି ସାତ୍ଯକିଯିଂଦ ହତନାଦନୁ.

08004044a ଅଲାଯୁଧୋ ରାକ୍ଷସେଂଦ୍ରଃ ଖରବଂଦୁରଯାନଗଃ।
08004044c ଘଟୋତ୍କଚେନ ଵିକ୍ରମ୍ଯ ଗମିତୋ ଯମସାଦନଂ।।

କତ୍ତॆଗଳନ୍ନୁ କଟ୍ଟିଦ୍ଦ ରଥଦଲ୍ଲି ସଂଚରିସୁତ୍ତିଦ୍ଦ ରାକ୍ଷସେଂଦ୍ର ଅଲାଯୁଧନୁ ଘଟୋତ୍କଚନ ଵିକ୍ରମଦିଂଦାଗି ଯମସାଦନଵନ୍ନୁ ସେରିଦନୁ.

08004045a ରାଧେଯାଃ ସୂତପୁତ୍ରାଶ୍ଚ ଭ୍ରାତରଶ୍ଚ ମହାରଥାଃ।
08004045c କେକଯାଃ ସର୍ଵଶଶ୍ଚାପି ନିହତାଃ ସଵ୍ଯସାଚିନା।।

ସୂତପୁତ୍ର ରାଧେଯନୂ, ଅଵନ ମହାରଥ ସହୋଦରରୁ, କେକଯରୁ ऎଲ୍ଲରୂ ସଵ୍ଯସାଚିଯିଂଦ ହତରାଦରୁ.

08004046a ମାଲଵା ମଦ୍ରକାଶ୍ଚୈଵ ଦ୍ରଵିଡାଶ୍ଚୋଗ୍ରଵିକ୍ରମାଃ।
08004046c ଯୌଧେଯାଶ୍ଚ ଲଲିତ୍ଥାଶ୍ଚ କ୍ଷୁଦ୍ରକାଶ୍ଚାପ୍ଯୁଶୀନରାଃ।।
08004047a ମାଵେଲ୍ଲକାସ୍ତୁଂଡିକେରାଃ ସାଵିତ୍ରୀପୁତ୍ରକାଂଚଲାଃ।
08004047c ପ୍ରାଚ୍ଯୋଦୀଚ୍ଯାଃ ପ୍ରତୀଚ୍ଯାଶ୍ଚ ଦାକ୍ଷିଣାତ୍ଯାଶ୍ଚ ମାରିଷ।।
08004048a ପତ୍ତୀନାଂ ନିହତାଃ ସଂଘା ହଯାନାମାଯୁତାନି ଚ।
08004048c ରଥଵ୍ରଜାଶ୍ଚ ନିହତା ହତାଶ୍ଚ ଵରଵାରଣାଃ।।

ମାଲଵରୁ, ମଦ୍ରକରୁ, ଉଗ୍ରଵିକ୍ରମି ଦ୍ରଵିଡରୁ, ଯୌଧେଯରୁ, ଲଲିତରୁ, କ୍ଷୁଦ୍ରକରୁ, ଉଶୀନରରୁ, ମାଵେଲ୍ଲକରୁ, ତୁଂଡିକେରରୁ, ସାଵିତ୍ରୀପୁତ୍ରକରୁ, ପୂର୍ଵଦେଶଦଵରୁ, ପଶ୍ଚିମଦେଶଦଵରୁ, ଉତ୍ତରଦଵରୁ, ଦକ୍ଷିଣାତ୍ଯରୁ ଇଵରॆଲ୍ଲରୂ ହତ୍ତୁସାଵିର ପଦାତିସମୂହଗଳॊଂଦିଗॆ ରଥଵ୍ରଜଗଳॊଂଦିଗॆ, ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଆନॆଗଳॊଂଦିଗॆ ହତରାଦରୁ.

08004049a ସଧ୍ଵଜାଃ ସାଯୁଧାଃ ଶୂରାଃ ସଵର୍ମାଂବରଭୂଷଣାଃ।
08004049c କାଲେନ ମହତା ଯତ୍ତାଃ କୁଲେ ଯେ ଚ ଵିଵର୍ଧିତାଃ।।
08004050a ତେ ହତାଃ ସମରେ ରାଜନ୍ ପାର୍ଥେନାକ୍ଲିଷ୍ଟକର୍ମଣା।

ରାଜନ୍! ଉତ୍ତମ କୁଲଦଲ୍ଲି ବॆଳॆଦୁ ପ୍ରଯତ୍ନଶୀଲରାଗିଦ୍ଦ କଵଚ-ଵସ୍ତ୍ର-ଭୂଷଣଗଳନ୍ନୁ ଧରିସିଦ୍ଦ ଶୂରରୁ କାଲଦ ମହାତ୍ମॆଯିଂଦାଗି ଧ୍ଵଜ-ଆଯୁଧଗଳॊଂଦିଗॆ ଅକ୍ଲିଷ୍ଟକର୍ମି ପାର୍ଥନିଂଦ ସମରଦଲ୍ଲି ହତରାଦରୁ.

08004050c ଅନ୍ଯେ ତଥାମିତବଲାଃ ପରସ୍ପରଵଧୈଷିଣଃ।।
08004051a ଏତେ ଚାନ୍ଯେ ଚ ବହଵୋ ରାଜାନଃ ସଗଣା ରଣେ।
08004051c ହତାଃ ସହସ୍ରଶୋ ରାଜନ୍ଯନ୍ମାଂ ତ୍ଵଂ ପରିପୃଚ୍ଚସି।

ହାଗॆଯେ ପରସ୍ପରରନ୍ନୁ ଵଧିସଲୁ ବଯସୁତ୍ତିଦ୍ଦ ଇନ୍ନୂ ଇତର ଅମିତବଲଶାଲି ଅନେକ ରାଜରୁଗଳୂ ତମ୍ମ ସେନॆଗଳॊଂଦିଗॆ ରଣଦଲ୍ଲି ସହସ୍ରାରୁ ସଂଖ୍ଯॆଗଳଲ୍ଲି ହତରାଦରୁ. ରାଜନ୍! ଇଦୁ ନୀନୁ କେଳିଦ୍ଦଲ୍ଲଵେ?

08004051e ଏଵମେଷ କ୍ଷଯୋ ଵୃତ୍ତଃ କର୍ଣାର୍ଜୁନସମାଗମେ।।
08004052a ମହେଂଦ୍ରେଣ ଯଥା ଵୃତ୍ରୋ ଯଥା ରାମେଣ ରାଵଣଃ।
08004052c ଯଥା କୃଷ୍ଣେନ ନିହତୋ ମୁରୋ ରଣନିପାତିତଃ।
08004052e କାର୍ତଵୀର୍ଯଶ୍ଚ ରାମେଣ ଭାର୍ଗଵେଣ ହତୋ ଯଥା।।
08004053a ସଜ୍ଞାତିବାଂଦଵଃ ଶୂରଃ ସମରେ ଯୁଦ୍ଧଦୁର୍ମଦଃ।
08004053c ରଣେ କୃତ୍ଵା ମହାଯୁଦ୍ଧଂ ଘୋରଂ ତ୍ରୈଲୋକ୍ଯଵିଶ୍ରୁତଂ।।
08004054a ତଥାର୍ଜୁନେନ ନିହତୋ ଦ୍ଵୈରଥେ ଯୁଦ୍ଧଦୁର୍ମଦଃ।
08004054c ସାମାତ୍ଯବାଂଦଵୋ ରାଜନ୍କର୍ଣଃ ପ୍ରହରତାଂ ଵରଃ।।

କର୍ଣାର୍ଜୁନର ସମାଗମଦଲ୍ଲି ଈ ରୀତିଯ ନଷ୍ଟଵୁଂଟାଯିତୁ. ଆ ପ୍ରହରିଗଳଲ୍ଲି ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଯୁଦ୍ଧଦୁର୍ମଦ ଶୂର କର୍ଣନୁ ସମରଦ ରଣଦଲ୍ଲି ତ୍ରୈଲୋକ୍ଯଵିଶ୍ରୁତଵାଦ ଘୋର ମହାଯୁଦ୍ଧଵନ୍ନୁ ମାଡି ମହେଂଦ୍ରନିଂଦ ଵୃତ୍ରନୁ ହେଗୋ ହାଗॆ, ରାମନିଂଦ ରାଵଣନୁ ହେଗୋ ହାଗॆ, କୃଷ୍ଣନିଂଦ ମୁରନୁ ରଣଦଲ୍ଲି କॆଳଗୁରୁଳିସଲ୍ପଟ୍ଟୁ ହେଗॆ ହତନାଦନୋ ହାଗॆ, କାର୍ତଵୀର୍ଯନୁ ଭାର୍ଗଵ ରାମନିଂଦ ହେଗॆ ହତନାଦନୋ ହାଗॆ ଅର୍ଜୁନନॊଡନॆ ଦ୍ଵୈରଥଯୁଦ୍ଧମାଡି ଅମାତ୍ଯ ବାଂଧଵରॊଡନॆ ହତନାଦନୁ.

08004055a ଜଯାଶା ଧାର୍ତରାଷ୍ଟ୍ରାଣାଂ ଵୈରସ୍ଯ ଚ ମୁଖଂ ଯତଃ।
08004055c ତୀର୍ଣଂ ତତ୍ପାଂଡଵୈ ରାଜନ୍ଯତ୍ପୁରା ନାଵବୁଧ୍ଯସେ।।

ରାଜନ୍! ଧାର୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରିଗॆ ଯାରିଂଦ ଜଯଦ ଆସॆଯିତ୍ତୋ, ମତ୍ତୁ ଆ ଵୈରକ୍କॆ ମୁଖ୍ଯ କାରଣନୁ ଯାରାଗିଦ୍ଦନୋ ଅଵନନ୍ନୁ ପାଂଡଵରୁ ଦାଟିବିଟ୍ଟରୁ! ହୀଗାଗୁତ୍ତଦॆଯॆନ୍ନୁଵୁଦନ୍ନୁ ନୀନୁ ମॊଦଲୁ ଯୋଚିସିରଲିଲ୍ଲ.

08004056a ଉଚ୍ଯମାନୋ ମହାରାଜ ବଂଦୁଭିର୍ହିତକାଂକ୍ଷିଭିଃ।
08004056c ତଦିଦଂ ସମନୁପ୍ରାପ୍ତଂ ଵ୍ଯସନଂ ତ୍ଵାଂ ମହାତ୍ଯଯଂ।।

ମହାରାଜ! ହିତାକାଂକ୍ଷିଗଳୁ ମତ୍ତୁ ବଂଧୁଗଳୁ ହେଳୁତ୍ତିଦ୍ଦରୂ ନୀନୁ ଅଵୁଗଳିଗॆ ଗମନନୀଡଦିଦ୍ଦୁଦକ୍କାଗିଯେ ଈ ମହା ନାଶଦ ଵ୍ଯସନଵୁ ନିନଗॆ ପ୍ରାପ୍ତଵାଗିଦॆ.

08004057a ପୁତ୍ରାଣାଂ ରାଜ୍ଯକାମାନାଂ ତ୍ଵଯା ରାଜନ୍ ହିତୈଷିଣା।
08004057c ଅହିତାନୀଵ ଚୀର୍ଣାନି ତେଷାଂ ତେ ଫଲମାଗତଂ।।

ରାଜନ୍! ନିନ୍ନ ରାଜ୍ଯକାମି ପୁତ୍ରର ହିତଵନ୍ନେ ବଯସିଦ ନୀନୁ ପାଂଡଵରିଗॆ ଅନେକ ଅହିତ କାର୍ଯଗଳନ୍ନୁ ମାଡିଦୁଦର ଫଲଵେ ନିନଗॆ ଦॊରକିରୁଵୁଦୁ!”

08004058 ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ର ଉଵାଚ।
08004058a ଆଖ୍ଯାତା ମାମକାସ୍ତାତ ନିହତା ଯୁଧି ପାଂଡଵୈଃ।
08004058c ନିହତାନ୍ପାଂଡଵେଯାନାଂ ମାମକୈର୍ବ୍ରୂହି ସଂଜଯ।।

ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରନୁ ହେଳିଦନୁ: “ଅଯ୍ଯା ସଂଜଯ! ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲି ପାଂଡଵରିଂଦ ହତରାଦ ନନ୍ନଵର କୁରିତୁ ନୀନୁ ହେଳିରୁଵॆ. ନନ୍ନଵରିଂଦ ହତରାଦ ପାଂଡଵର କୁରିତୁ ହେଳୁ!”

08004059 ସଂଜଯ ଉଵାଚ।
08004059a କୁଂତଯୋ ଯୁଧି ଵିକ୍ରାଂତା ମହାସତ୍ତ୍ଵା ମହାବଲାଃ।
08004059c ସାନୁବଂଦାଃ ସହାମାତ୍ଯା ଭୀଷ୍ମେଣ ଯୁଧି ପାତିତାଃ5।।

ସଂଜଯନୁ ହେଳିଦନୁ: “ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲି ଵିକ୍ରାଂତ, ମହାସତ୍ତ୍ଵଶାଲି ମହାବଲ କୁଂତଯରୁ ବଂଧୁ-ଅମାତ୍ଯରॊଂଦିଗॆ ରଣଦଲ୍ଲି ଭୀଷ୍ମନିଂଦ କॆଳଗୁରୁଳିସଲ୍ପଟ୍ଟରୁ.

08004060a ସମଃ କିରୀଟିନା ସଂଖ୍ଯେ ଵୀର୍ଯେଣ ଚ ବଲେନ ଚ।
08004060c ସତ୍ଯଜିତ୍ସତ୍ଯସଂଧେନ ଦ୍ରୋଣେନ ନିହତୋ ରଣେ6।।

ଯୁଦ୍ଧଦ ଵୀର୍ଯ-ବଲଗଳଲ୍ଲି କିରୀଟିଯ ସମନାଦ ସତ୍ଯଜିତୁଵୁ ସତ୍ଯସଂଧ ଦ୍ରୋଣନିଂଦ ରଣଦଲ୍ଲି ହତନାଦନୁ.

08004061a ତଥା ଵିରାଟଦ୍ରୁପଦୌ ଵୃଦ୍ଧୌ ସହସୁତୌ ନୃପୌ।
08004061c ପରାକ୍ରମଂତୌ ମିତ୍ରାର୍ଥେ ଦ୍ରୋଣେନ ନିହତୌ ରଣେ।।

ହାଗॆଯେ ଵୃଦ୍ଧ ନୃପରାଗିଦ୍ଦ ପରାକ୍ରମି ଵିରାଟ-ଦ୍ରୁପଦରୁ ମକ୍କଳॊଡନॆ ରଣଦଲ୍ଲି ଦ୍ରୋଣନିଂଦ ହତରାଦରୁ.

08004062a ଯୋ ବାଲ ଏଵ ସମରେ ସମ୍ମିତଃ ସଵ୍ଯସାଚିନା।
08004062c କେଶଵେନ ଚ ଦୁର୍ଧର୍ଷୋ ବଲଦେଵେନ ଚାଭିଭୂଃ।।
08004063a ସ ଏଷ କଦନଂ କୃତ୍ଵା ମହଦ୍ରଣଵିଶାରଦଃ।
08004063c ପରିଵାର୍ଯ ମହାମାତ୍ରୈଃ ଷଡ୍ଭିଃ ପରମକୈ ରଥୈଃ।
08004063e ଅଶକ୍ନୁଵଦ୍ଭିର୍ବୀଭତ୍ସୁମଭିମନ୍ଯୁର୍ନିପାତିତଃ।।

ବାଲକନାଗିଦ୍ଦରୂ ସମରଦଲ୍ଲି ସଵ୍ଯସାଚି, କେଶଵ ମତ୍ତୁ ବଲଦେଵର ସମନॆନିସିକॊଂଡିଦ୍ଦ ଦୁର୍ଧର୍ଷ ରଣ ଵିଶାରଦ ଅଭିମନ୍ଯୁଵୁ ମହା କଦନଵନ୍ନॆସଗି ମହାମାତ୍ର ପରମ ଷଡ୍ରଥରିଂଦ ସୁତ୍ତୁଵରॆଯଲ୍ପଟ୍ଟୁ କॆଳଗୁରୁଳିଦନୁ.

08004064a ତଂ କୃତଂ ଵିରଥଂ ଵୀରଂ କ୍ଷତ୍ରଧର୍ମେ ଵ୍ଯଵସ୍ଥିତଂ।
08004064c ଦୌଃଶାସନିର୍ମହାରାଜ ସୌଭଦ୍ରଂ ହତଵାନ୍ରଣେ7।।

ମହାରାଜ! କ୍ଷତ୍ରଧର୍ମଵ୍ଯଵସ୍ଥିତ ଆ ଵୀର ସୌଭଦ୍ରନନ୍ନୁ ରଣଦଲ୍ଲି ଵିରଥନନ୍ନାଗି ମାଡି ଦୁଃଶାସନନ ମଗନୁ ସଂହରିସିଦନୁ.

08004065a ବୃହଂତସ୍ତୁ ମହେଷ୍ଵାସଃ କୃତାସ୍ତ୍ରୋ ଯୁଦ୍ଧଦୁର୍ମଦଃ।
08004065c ଦୁଃଶାସନେନ ଵିକ୍ରମ୍ଯ ଗମିତୋ ଯମସାଦନଂ।।

କୃତାସ୍ତ୍ର ମହେଷ୍ଵାସ ଯୁଦ୍ଧଦୁର୍ମଦ ବୃହଂତନୁ ଦୁଃଶାସନନ ଵିକ୍ରମଦିଂଦ ଯମସାଦନକ୍କॆ ହୋଦନୁ.

08004066a ମଣିମାନ୍ଦଂଡଧାରଶ୍ଚ ରାଜାନୌ ଯୁଦ୍ଧଦୁର୍ମଦୌ।
08004066c ପରାକ୍ରମଂତୌ ମିତ୍ରାର୍ଥେ ଦ୍ରୋଣେନ ଵିନିପାତିତୌ।।

ଯୁଦ୍ଧଦୁର୍ମଦ ପରାକ୍ରମି ରାଜ ମଣିମାନ୍ ମତ୍ତୁ ଦଂଡଧାରରୁ ମିତ୍ରନିଗାଗି ଦ୍ରୋଣନିଂଦ ହତରାଦରୁ.

08004067a ଅଂଶୁମାନ୍ଭୋଜରାଜସ୍ତୁ ସହସୈନ୍ଯୋ ମହାରଥଃ।
08004067c ଭାରଦ୍ଵାଜେନ ଵିକ୍ରମ୍ଯ ଗମିତୋ ଯମସାଦନଂ8।।

ମହାରଥ ଭୋଜରାଜ ଅଂଶୁମାନନୁ ସେନॆଯॊଂଦିଗॆ ଭାରଦ୍ଵାଜ ଦ୍ରୋଣନ ଵିକ୍ରମଦିଂଦ ଯମସାଦନକ୍କॆ ହୋଦନୁ.

08004068a ଚିତ୍ରାଯୁଧଶ୍ଚିତ୍ରଯୋଧୀ କୃତ୍ଵା ତୌ କଦନଂ ମହତ୍।
08004068c ଚିତ୍ରମାର୍ଗେଣ ଵିକ୍ରମ୍ଯ କର୍ଣେନ ନିହତୌ ଯୁଧି।।

ଚିତ୍ରାଯୁଧ ମତ୍ତୁ ଚିତ୍ରଯୋଧିଗଳୁ ମହା କଦନଵନ୍ନॆସଗି ଚିତ୍ରମାର୍ଗଗଳିଂଦ କର୍ଣନ ଵିକ୍ରମଦିଂଦାଗି ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲି ହତରାଦରୁ.

08004069a ଵୃକୋଦରସମୋ ଯୁଦ୍ଧେ ଦୃଢଃ କେକଯଜୋ ଯୁଧି।
08004069c କେକଯେନୈଵ ଵିକ୍ରମ୍ଯ ଭ୍ରାତ୍ରା ଭ୍ରାତା ନିପାତିତଃ।।

ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲି ଵୃକୋଦରନ ସମନାଗିଦ୍ଦ ଦୃଢ କେକଯଵଂଶଜନୁ ଭ୍ରାତ କେକଯନ ଵିକ୍ରମଦିଂଦଲେ କॆଳଗୁରୁଳିସଲ୍ପଟ୍ଟନୁ.

08004070a ଜନମେଜଯୋ ଗଦାଯୋଧୀ ପାର୍ଵତୀଯଃ ପ୍ରତାପଵାନ୍।
08004070c ଦୁର୍ମୁଖେନ ମହାରାଜ ତଵ ପୁତ୍ରେଣ ପାତିତଃ।।

ମହାରାଜ! ଗଦାଯୋଧୀ, ପ୍ରତାପଵାନ୍, ପର୍ଵତରାଜ ଜନମେଜଯନନ୍ନୁ ନିନ୍ନ ମଗ ଦୁର୍ମୁଖନୁ କॆଳଗୁରୁଳିସିଦନୁ.

08004071a ରୋଚମାନୌ ନରଵ୍ଯାଘ୍ରୌ ରୋଚମାନୌ ଗ୍ରହାଵିଵ।
08004071c ଦ୍ରୋଣେନ ଯୁଗପଦ୍ରାଜନ୍ଦିଵଂ ସଂପ୍ରେଷିତୌ ଶରୈଃ।।

ରାଜନ୍! ସୂର୍ଯଚଂଦ୍ରରଂତॆ ମିଂଚୁତ୍ତିଦ୍ଦ ନରଵ୍ଯାଘ୍ର ଜୋଡି ରାଜକୁମାର ରୋଚମାନରିବ୍ବରନ୍ନୁ ଦ୍ରୋଣନୁ ଶରଗଳନ୍ନୁ ପ୍ରଯୋଗିସି ସ୍ଵର୍ଗକ୍କॆ କଳୁହିସିଦନୁ.

08004072a ନୃପାଶ୍ଚ ପ୍ରତିଯୁଧ୍ଯଂତଃ ପରାକ୍ରାଂତା ଵିଶାଂ ପତେ।
08004072c କୃତ୍ଵା ନସୁକରଂ କର୍ମ ଗତା ଵୈଵସ୍ଵତକ୍ଷଯଂ।।
08004073a ପୁରୁଜିତ୍କୁଂତିଭୋଜଶ୍ଚ ମାତୁଲଃ ସଵ୍ଯସାଚିନଃ।
08004073c ସଂଗ୍ରାମନିର୍ଜିତାଽଲ୍ଲୋକାନ୍ଗମିତୋ ଦ୍ରୋଣସାଯକୈଃ।।

ଵିଶାଂପତେ! ସଵ୍ଯସାଚିଯ ସୋଦର ମାଵଂଦିରାଦ ନୃପ ପୁରୁଜିତ୍ ମତ୍ତୁ କୁଂତିଭୋଜରୁ, ପରାକ୍ରାଂତରାଗି ମତ୍ତୁ ऎଦୁରାଳିଗଳାଗି ଯୁଦ୍ଧମାଡୁତ୍ତା, ଅସାଧ୍ଯ କୃତ୍ଯଗଳନ୍ନॆସଗି କॊନॆଗॆ ଦ୍ରୋଣନ ସାଯକଗଳିଗॆ ସିଲୁକି ଵୈଵସ୍ଵତକ୍ଷଯକ୍କॆ ହୋଗି ପୁଣ୍ଯ ଲୋକଗଳନ୍ନୁ ସେରିଦରୁ.

08004074a ଅଭିଭୂଃ କାଶିରାଜଶ୍ଚ କାଶିକୈର୍ବହୁଭିର୍ଵୃତଃ।
08004074c ଵସୁଦାନସ୍ଯ ପୁତ୍ରେଣ ନ୍ଯାସିତୋ ଦେହମାହଵେ।।

ଅନେକ କାଶୀଵାସିଯୋଧରିଂଦ ପରିଵୃତରାଗିଦ୍ଦ ଅଭିଭୂ ମତ୍ତୁ କାଶିରାଜରୁ ଵସୁଦାନନ ପୁତ୍ରନିଂଦ ଦେହାଵସାନହॊଂଦିଦରୁ.

08004075a ଅମିତୌଜା ଯୁଧାମନ୍ଯୁରୁତ୍ତମୌଜାଶ୍ଚ ଵୀର୍ଯଵାନ୍।
08004075c ନିହତ୍ଯ ଶତଶଃ ଶୂରାନ୍ପରୈର୍ଵିନିହତୌ ରଣେ।।

ଵୀର୍ଯଵଂତରାଦ ଅମିତୌଜସ, ଯୁଧାମନ୍ଯୁ ମତ୍ତୁ ଉତ୍ତମୌଜସରୁ ନୂରାରୁ ଶୂରରନ୍ନୁ ସଂହରିସି କॊନॆଗॆ ରଣଦଲ୍ଲି ଶତ୍ରୁଗଳିଂଦ ହତରାଦରୁ.

08004076a କ୍ଷତ୍ରଧର୍ମା ଚ ପାଂଚାଲ୍ଯଃ କ୍ଷତ୍ରଵର୍ମା ଚ ମାରିଷ।
08004076c ଦ୍ରୋଣେନ ପରମେଷ୍ଵାସୌ ଗମିତୌ ଯମସାଦନଂ।।

ମାରିଷ! ପାଂଚାଲ୍ଯ ମହେଷ୍ଵାସ କ୍ଷତ୍ରଧର୍ମ ମତ୍ତୁ କ୍ଷତ୍ରଵର୍ମ ଇବ୍ବରୂ ଦ୍ରୋଣନିଂଦ ଯମସାଦନକ୍କॆ କଳୁହିସଲ୍ପଟ୍ଟରୁ.

08004077a ଶିଖଂଡିତନଯୋ ଯୁଦ୍ଧେ କ୍ଷତ୍ରଦେଵୋ ଯୁଧାଂ ପତିଃ।
08004077c ଲକ୍ଷ୍ମଣେନ ହତୋ ରାଜଂସ୍ତଵ ପୌତ୍ରେଣ ଭାରତ।।

ରାଜନ୍! ଭାରତ! ଶିଖଂଡିଯ ମଗ ସେନାପତି କ୍ଷତ୍ରଦେଵନୁ ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲି ନିନ୍ନ ମॊମ୍ମଗ ଲକ୍ଷ୍ମଣନିଂଦ ହତନାଦନୁ.

08004078a ସୁଚିତ୍ରଶ୍ଚିତ୍ରଧର୍ମା ଚ ପିତାପୁତ୍ରୌ ମହାରଥୌ।
08004078c ପ୍ରଚରଂତୌ ମହାଵୀର୍ଯୌ ଦ୍ରୋଣେନ ନିହତୌ ରଣେ।।

ରଣଦଲ୍ଲି ସଂଚରିସୁତ୍ତିଦ୍ଦ ମହାରଥ ମହାଵୀର୍ଯ ତଂଦॆ ସୁଚିତ୍ର ମତ୍ତୁ ମଗ ଚିତ୍ରଧର୍ମରୁ ଦ୍ରୋଣନିଂଦ ହତରାଦରୁ.

08004079a ଵାର୍ଧକ୍ଷେମିର୍ମହାରାଜ କୃତ୍ଵା କଦନମାହଵେ।
08004079c ବାହ୍ଲିକେନ ମହାରାଜ କୌରଵେଣ ନିପାତିତଃ।।

ମହାରାଜ! ରଣଦଲ୍ଲି କଦନଵନ୍ନାଡି ଵାର୍ଧକ୍ଷେମିଯୁ କୌରଵ ବାହ୍ଲୀକନିଂଦ କॆଳଗୁରୁଳିସଲ୍ପଟ୍ଟନୁ.

08004080a ଧୃଷ୍ଟକେତୁର୍ମହାରାଜ ଚେଦୀନାଂ ପ୍ରଵରୋ ରଥଃ।
08004080c କୃତ୍ଵା ନସୁକରଂ କର୍ମ ଗତୋ ଵୈଵସ୍ଵତକ୍ଷଯଂ।।

ମହାରାଜ! ଚେଦିଗଳ ରଥପ୍ରଵର ଧୃଷ୍ଟକେତୁଵୁ ବହୁକଷ୍ଟକର କର୍ମଗଳନ୍ନॆସଗି ଵୈଵସ୍ଵତକ୍ଷଯକ୍କॆ ହୋଦନୁ.

08004081a ତଥା ସତ୍ଯଧୃତିସ୍ତାତ କୃତ୍ଵା କଦନମାହଵେ।
08004081c ପାଂଡଵାର୍ଥେ ପରାକ୍ରାଂତୋ ଗମିତୋ ଯମସାଦନଂ।।

ଅଯ୍ଯା! ହାଗॆଯେ ପରାକ୍ରାଂତ ସତ୍ଯଧୃତିଯୁ ପାଂଡଵରିଗୋସ୍କର ରଣଦଲ୍ଲି ଯୁଦ୍ଧମାଡି ଯମସାଦନକ୍କॆ ହୋଦନୁ.

08004082a ପୁତ୍ରସ୍ତୁ ଶିଶୁପାଲସ୍ଯ ସୁକେତୁଃ ପୃଥିଵୀପତେ।
08004082c ନିହତ୍ଯ ଶାତ୍ରଵାନ୍ସଂଖ୍ଯେ ଦ୍ରୋଣେନ ନିହତୋ ଯୁଧି।।

ପୃଥିଵୀପତେ! ଶିଶୁପାଲନ ମଗ ସୁକେତୁଵୁ ରଣଦଲ୍ଲି ଶତ୍ରୁଗଳନ୍ନୁ ସଂହରିସି ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲି ଦ୍ରୋଣନିଂଦ ହତନାଦନୁ.

08004083a ତଥା ସତ୍ଯଧୃତିର୍ଵୀରୋ ମଦିରାଶ୍ଵଶ୍ଚ ଵୀର୍ଯଵାନ୍।
08004083c ସୂର୍ଯଦତ୍ତଶ୍ଚ ଵିକ୍ରାଂତୋ ନିହତୋ ଦ୍ରୋଣସାଯକୈଃ।।

ହାଗॆଯେ ଵୀର ସତ୍ଯଧୃତି, ଵୀର୍ଯଵାନ୍ ମଦିରାଶ୍ଵ, ମତ୍ତୁ ଵିକ୍ରାଂତ ସୂର୍ଯଦତ୍ତରୁ ଦ୍ରୋଣନ ସାଯକଗଳିଂଦ ହତରାଦରୁ.

08004084a ଶ୍ରେଣିମାଂଶ୍ଚ ମହାରାଜ ଯୁଧ୍ଯମାନଃ ପରାକ୍ରମୀ।
08004084c କୃତ୍ଵା ନସୁକରଂ କର୍ମ ଗତୋ ଵୈଵସ୍ଵତକ୍ଷଯଂ।।

ମହାରାଜ! ଯୁଦ୍ଧମାଡୁତ୍ତିଦ୍ଦ ପରାକ୍ରମୀ ଶ୍ରେଣିମାନନୂ କୂଡ ଅସାଧ୍ଯ କୃତ୍ଯଗଳନ୍ନॆସଗି ଵୈଵସ୍ଵତକ୍ଷଯକ୍କॆ ହୋଦନୁ.

08004085a ତଥୈଵ ଯୁଧି ଵିକ୍ରାଂତୋ ମାଗଧଃ ପରଵୀରହା।
08004085c ଭୀଷ୍ମେଣ ନିହତୋ ରାଜନ୍ଯୁଧ୍ଯମାନଃ ପରାକ୍ରମୀ9।।

ରାଜନ୍! ହାଗॆଯେ ରଣଦଲ୍ଲି ଯୁଦ୍ଧମାଡୁତ୍ତିଦ୍ଦ ପରାକ୍ରମୀ, ଵିକ୍ରାଂତ, ପରଵୀରହ ମାଗଧନୁ ଭୀଷ୍ମନିଂଦ ହତନାଦନୁ.

08004086a ଵସୁଦାନଶ୍ଚ କଦନଂ କୁର୍ଵାଣୋଽତୀଵ ସଂଯୁଗେ।
08004086c ଭାରଦ୍ଵାଜେନ ଵିକ୍ରମ୍ଯ ଗମିତୋ ଯମସାଦନଂ10।।

ରଣଦଲ୍ଲି ଅତୀଵ କଦନଵାଡୁତ୍ତିଦ୍ଦ ଵସୁଦାନନୁ ଭାରଦ୍ଵାଜନ ଵିକ୍ରମଦିଂଦାଗି ଯମସାଦନକ୍କॆ ହୋଦନୁ.

08004087a ଏତେ ଚାନ୍ଯେ ଚ ବହଵଃ ପାଂଡଵାନାଂ ମହାରଥାଃ।
08004087c ହତା ଦ୍ରୋଣେନ ଵିକ୍ରମ୍ଯ ଯନ୍ମାଂ ତ୍ଵଂ ପରିପୃଚ୍ଚସି11।।

ନନ୍ନନ୍ନୁ ନୀନୁ କେଳିଦଂତॆ, ଇଵରୁ ମତ୍ତୁ ଇନ୍ନୂ ଅନେକ ପାଂଡଵର ମହାରଥରୁ ଦ୍ରୋଣନ ଵିକ୍ରମଦିଂଦାଗି ହତରାଦରୁ.”

08004088 ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ର ଉଵାଚ।

1208004088a ହତପ୍ରଵୀରେ ସୈନ୍ଯେଽସ୍ମିନ୍ମାମକେ ଵଦତାଂ ଵର।

08004088c ଅହତାଂ ଶଂସ ମେ ସୂତ ଯେଽତ୍ର ଜୀଵଂତି କେ ଚନ।।

ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରନୁ ହେଳିଦନୁ: “ମାତନାଡୁଵଵରଲ୍ଲି ଶ୍ରେଷ୍ଠନେ! ସୂତ! ଇଵରॆଲ୍ଲରୂ ନନ୍ନ ସେନॆଯଲ୍ଲି ହତରାଦ ପ୍ରମୁଖରୁ. ଅଲ୍ଲି ଇନ୍ନୂ ଜୀଵଂତଵାଗିରୁଵ କॆଲଵରୁ ଯାରୁ ऎନ୍ନୁଵୁଦନ୍ନୁ ହେଳୁ.

08004089a ଏତେଷୁ ନିହତେଷ୍ଵଦ୍ଯ ଯେ ତ୍ଵଯା ପରିକୀର୍ତିତାଃ।
08004089c ଅହତାନ୍ମନ୍ଯସେ ଯାଂସ୍ତ୍ଵଂ ତେଽପି ସ୍ଵର୍ଗଜିତୋ ମତାଃ।।

ନୀନୁ ହେଳିଦ ଇଵରେ ହତରାଗି ହୋଦରॆଂଦରॆ ଇନ୍ନୂ ହତରାଗଦେ ଉଳିଦିରୁଵଵରୁ କୂଡ ସ୍ଵର୍ଗଵନ୍ନୁ ଗॆଦ୍ଦରॆଂଦେ ନନଗନ୍ନିସୁତ୍ତଦॆ!”

08004090 ସଂଜଯ ଉଵାଚ।
08004090a ଯସ୍ମିନ୍ମହାସ୍ତ୍ରାଣି ସମର୍ପିତାନି ଚିତ୍ରାଣି ଶୁଭ୍ରାଣି ଚତୁର୍ଵିଧାନି।
08004090c ଦିଵ୍ଯାନି ରାଜନ୍ନିହିତାନି ଚୈଵ ଦ୍ରୋଣେନ ଵୀରଦ୍ଵିଜସତ୍ତମେନ।।
08004091a ମହାରଥଃ କୃତିମାନ୍ କ୍ଷିପ୍ରହସ୍ତୋ ଦୃଢାଯୁଧୋ ଦୃଢମୁଷ୍ଟିର୍ଦୃଢେଷୁଃ।
08004091c ସ ଵୀର୍ଯଵାନ୍ଦ୍ରୋଣପୁତ୍ରସ୍ତରସ୍ଵୀ ଵ୍ଯଵସ୍ଥିତୋ ଯୋଦ୍ଧୁକାମସ୍ତ୍ଵଦର୍ଥେ।।

ରାଜନ୍! ଵୀର ଦ୍ଵିଜସତ୍ତମ ଦ୍ରୋଣନିଂଦ ଚତୁର୍ଵିଧଦ ଵିଚିତ୍ର ଶୁଭ୍ର ମତ୍ତୁ ଦିଵ୍ଯ ମହାସ୍ତ୍ରଗଳନ୍ନୁ କଲିତିରୁଵ, ମାଡିତୋରିସୁଵ, ମହାରଥ କ୍ଷିପ୍ରହସ୍ତ ଦୃଢାଯୁଧ ଦୃଢମୁଷ୍ଟି ଦୃଢେଷୁ ଵୀର୍ଯଵାନ୍ ତରସ୍ଵୀ ଦ୍ରୋଣପୁତ୍ରନୁ ନିନଗୋସ୍କର ଯୁଦ୍ଧମାଡଲୁ ବଯସି ଯୁଦ୍ଧସନ୍ନଦ୍ଧନାଗିଦ୍ଦାନॆ.

08004092a ଆନର୍ତଵାସୀ ହୃଦିକାତ୍ମଜୋଽସୌ ମହାରଥଃ ସାତ୍ଵତାନାଂ ଵରିଷ୍ଠଃ।
08004092c ସ୍ଵଯଂ ଭୋଜଃ କୃତଵର୍ମା କୃତାସ୍ତ୍ରୋ ଵ୍ଯଵସ୍ଥିତୋ ଯୋଦ୍ଧୁକାମସ୍ତ୍ଵଦର୍ଥେ।।

ସାତ୍ଵତରଲ୍ଲିଯେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ମହାରଥ ଆନର୍ତଵାସୀ ହୃଦିକନ ମଗ ଭୋଜରାଜ କୃତାସ୍ତ୍ର କୃତଵର୍ମନୁ ସ୍ଵଯଂ ନିନଗୋସ୍କର ଯୁଦ୍ଧମାଡଲୁ ଇଚ୍ଛିସି ଵ୍ଯଵସ୍ଥିତନାଗିଦ୍ଦାନॆ.

08004093a ଶାରଦ୍ଵତୋ ଗୌତମଶ୍ଚାପି ରାଜନ୍ ମହାବଲୋ ବହୁଚିତ୍ରାସ୍ତ୍ରଯୋଧୀ।
08004093c ଧନୁଶ୍ଚିତ୍ରଂ ସୁମହଦ୍ଭାରସାହଂ ଵ୍ଯଵସ୍ଥିତୋ ଯୋତ୍ସ୍ଯମାନଃ ପ୍ରଗୃହ୍ଯ।।

ରାଜନ୍! ବହୁଚିତ୍ରାସ୍ତ୍ରଯୋଧୀ ମହାବଲଶାଲୀ ଶାରଦ୍ଵତ ଗୌତମନୂ କୂଡ ମହାଭାରଵନ୍ନୂ ହॊରବଲ୍ଲ ଵିଚିତ୍ର ଧନୁସ୍ସନ୍ନୁ ହିଡିଦୁ ଯୁଦ୍ଧମାଡଲୁ ସିଦ୍ଧନାଗିରୁଵନୁ.

08004094a ଆର୍ତାଯନିଃ ସମରେ ଦୁଷ୍ପ୍ରକଂପ୍ଯଃ ସେନାଗ୍ରଣୀଃ ପ୍ରଥମସ୍ତାଵକାନାଂ।
08004094c ସ୍ଵସ୍ରେଯାଂସ୍ତାନ୍ପାଂଡଵେଯାନ୍ଵିସୃଜ୍ଯ ସତ୍ଯାଂ ଵାଚଂ ତାଂ ଚିକୀର୍ଷୁସ୍ତରସ୍ଵୀ।।
08004095a ତେଜୋଵଧଂ ସୂତପୁତ୍ରସ୍ଯ ସଂଖ୍ଯେ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତ୍ଵାଜାତଶତ୍ରୋଃ ପୁରସ୍ତାତ୍।
08004095c ଦୁରାଧର୍ଷଃ ଶକ୍ରସମାନଵୀର୍ଯଃ ଶଲ୍ଯଃ ସ୍ଥିତୋ ଯୋଦ୍ଧୁକାମସ୍ତ୍ଵଦର୍ଥେ।।

ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲି ଅଲୁଗାଡିସଲୂ ଅସାଧ୍ଯନାଦ, ନିନ୍ନ ସେନାପତିଗଳଲ୍ଲିଯେ ଅଗ୍ରଗଣ୍ଯନାଦ, ଵେଗଶାଲିଯାଦ, ତନ୍ନ ମାତନ୍ନୁ ସତ୍ଯଵନ୍ନାଗିସଲୁ ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲି କର୍ଣନ ତେଜୋଵଧॆଯନ୍ନୁ ମାଡୁତ୍ତେନॆଂଦୁ ଯୁଧିଷ୍ଠିରନିଗॆ ଭରଵସॆଯନ୍ନିତ୍ତୁ ତଂଗିଯ ମକ୍କଳାଦ ପାଂଡଵରନ୍ନୁ ବିଟ୍ଟୁ ନିନ୍ନ କଡॆଗॆ ଆଗମିସିଦ, ଇଂଦ୍ରନ ସମାନ ପରାକ୍ରମଵୁଳ୍ଳ ଦୁରାଧର୍ଷ, ଋତାଯନପୁତ୍ର ଶଲ୍ଯନୁ ନିନ୍ନ ସଲୁଵାଗି ଯୁଦ୍ଧମାଡୁଵ ଇଚ୍ଛॆଯିଂଦ ସନ୍ନଦ୍ଧନାଗି ନିଂତିଦ୍ଦାନॆ.

08004096a ଆଜାନେଯୈଃ ସୈଂଧଵୈଃ ପାର୍ଵତୀଯୈର୍ ନଦୀଜକାଂବୋଜଵନାଯୁବାହ୍ଲିକୈଃ।
08004096c ଗାଂଦାରରାଜଃ ସ୍ଵବଲେନ ଯୁକ୍ତୋ ଵ୍ଯଵସ୍ଥିତୋ ଯୋଦ୍ଧୁକାମସ୍ତ୍ଵଦର୍ଥେ।।

ନଦୀଜ-କାଂବୋଜ, ଵନାଯୁଜ ମତ୍ତୁ ବାହ୍ଲିକଗଳେ ମॊଦଲାଦ ଉତ୍ତମ ଜାତିଯ ସିଂଧୂଦେଶଦ ମତ୍ତୁ ପର୍ଵତ ପ୍ରଦେଶଦ କୁଦୁରॆଗଳିଂଦଲୂ ମତ୍ତୁ ତନ୍ନ ସେନॆଗଳିଂଦଲୂ କୂଡିଦ ଗାଂଧାରରାଜ ଶକୁନିଯୁ ନିନ୍ନ ସଲୁଵାଗି ଯୁଦ୍ଧମାଡୁଵ ଇଚ୍ଛॆଯିଂଦ ସନ୍ନଦ୍ଧନାଗି ନିଂତିଦ୍ଦାନॆ.

08004097a ତଥା ସୁତସ୍ତେ ଜ୍ଵଲନାର୍କଵର୍ଣଂ ରଥଂ ସମାସ୍ଥାଯ କୁରୁପ୍ରଵୀର।
08004097c ଵ୍ଯଵସ୍ଥିତଃ କୁରୁମିତ୍ରୋ ନରେଂଦ୍ର ଵ୍ଯଭ୍ରେ ସୂର୍ଯୋ ଭ୍ରାଜମାନୋ ଯଥା ଵୈ।।

ନରେଂଦ୍ର! କୁରୁକୁଲପ୍ରଵୀରନାଦ ନିନ୍ନ ମଗ କୁରୁମିତ୍ରନୁ ଅଗ୍ନି ମତ୍ତୁ ସୂର୍ଯର କାଂତିଗॆ ସମାନ କାଂତିଯୁଳ୍ଳ ରଥଦଲ୍ଲି କୁଳିତୁ ମୋଡଵିଲ୍ଲଦ ଆକାଶଦଲ୍ଲି ସୂର୍ଯନୁ ପ୍ରକାଶିସୁଵଂତॆ ପ୍ରକାଶିସୁତ୍ତା ସନ୍ନଦ୍ଧନାଗିଦ୍ଦାନॆ.

08004098a ଦୁର୍ଯୋଧନୋ ନାଗକୁଲସ୍ଯ ମଧ୍ଯେ ମହାଵୀର୍ଯଃ ସହ ସୈନ୍ଯପ୍ରଵୀରୈଃ।
08004098c ରଥେନ ଜାଂବୂନଦଭୂଷଣେନ ଵ୍ଯଵସ୍ଥିତଃ ସମରେ ଯୋଦ୍ଧୁକାମଃ।।

ଆନॆଗଳ ସୈନ୍ଯଦ ମଧ୍ଯଦଲ୍ଲି ତନ୍ନ ସୁଵର୍ଣଭୂଷିତ ରଥଦଲ୍ଲି କୁଳିତୁ ନିନ୍ନ ମଗ ମହାଵୀର୍ଯ ଦୁର୍ଯୋଧନନୁ ତନ୍ନ ମୁଖ୍ଯ ସେନॆଗଳॊଂଦିଗॆ ଯୁଦ୍ଧମାଡଲୁ ଇଚ୍ଛିସି ରଣଦଲ୍ଲି ସନ୍ନଦ୍ଧନାଗି ନିଂତିଦ୍ଦାନॆ.

08004099a ସ ରାଜମଧ୍ଯେ ପୁରୁଷପ୍ରଵୀରୋ ରରାଜ ଜାଂବୂନଦଚିତ୍ରଵର୍ମା।
08004099c ପଦ୍ମପ୍ରଭୋ ଵଃନିରିଵାଲ୍ପଧୂମୋ ମେଘାଂତରେ ସୂର୍ଯ ଇଵ ପ୍ରକାଶଃ।।

କମଲଵର୍ଣ ପୁରୁଷଶ୍ରେଷ୍ଠ ଦୁର୍ଯୋଧନନୁ ସୁଵର୍ଣମଯ ଵିଚିତ୍ରକଵଚଵନ୍ନୁ ଧରିସି, ସ୍ଵଲ୍ପଵେ ହॊଗॆଯିଂଦ କୂଡିରୁଵ ଯଜ୍ଞେଶ୍ଵରନଂତॆଯୂ ମୋଡଗଳ ମଧ୍ଯଦଲ୍ଲିରୁଵ ସୂର୍ଯନଂତॆଯୂ ରାଜର ମଧ୍ଯଦଲ୍ଲି ପ୍ରକାଶିସୁତ୍ତିରୁଵନୁ.

08004100a ତଥା ସୁଷେଣୋଽପ୍ଯସିଚର୍ମପାଣିସ୍ ତଵାତ୍ମଜଃ ସତ୍ଯସେନଶ୍ଚ ଵୀରଃ।
08004100c ଵ୍ଯଵସ୍ଥିତୌ ଚିତ୍ରସେନେନ ସାର୍ଧଂ ହୃଷ୍ଟାତ୍ମାନୌ ସମରେ ଯୋଦ୍ଧୁକାମୌ।।

ହାଗॆଯେ କତ୍ତି-ଗୁରାଣିଗଳନ୍ନୁ କୈଯଲ୍ଲି ହିଡିଦୁ ସୁଷେଣନୂ, ନିନ୍ନ ମଗ ଵୀର ସତ୍ଯସେନନୂ ହୃଷ୍ଟାତ୍ମରାଗି ସମରଦଲ୍ଲି ଯୁଦ୍ଧମାଡୁଵ ଇଚ୍ଛॆଯିଂଦ ଚିତ୍ରସେନନॊଡନॆ ନିଂତିଦ୍ଦାରॆ.

08004101a ହ୍ରୀନିଷେଧା ଭରତା ରାଜପୁତ୍ରାଶ୍ ଚିତ୍ରାଯୁଧଃ ଶ୍ରୁତକର୍ମା ଜଯଶ୍ଚ।
08004101c ଶଲଶ୍ଚ ସତ୍ଯଵ୍ରତଦୁଃଶଲୌ ଚ ଵ୍ଯଵସ୍ଥିତା ବଲିନୋ ଯୋଦ୍ଧୁକାମାଃ।।

ଲଜ୍ଜାଵିନଯଶୀଲ ବଲଶାଲୀ ଭାରତ ରାଜପୁତ୍ର ଚିତ୍ରାଯୁଧ, ଶ୍ରୁତକର୍ମ, ଜଯ, ଶଲ, ସତ୍ଯଵ୍ରତ ମତ୍ତୁ ଦୁଃଶଲରୁ ଯୁଦ୍ଧମାଡଲୁ ବଯସି ନିଂତିରୁଵରୁ.

08004102a କୈତଵ୍ଯାନାଂ ଅଧିପଃ ଶୂରମାନୀ ରଣେ ରଣେ ଶତ୍ରୁହା ରାଜପୁତ୍ରଃ।
08004102c ପତ୍ରୀ ହଯୀ ନାଗରଥପ୍ରଯାଯୀ ଵ୍ଯଵସ୍ଥିତୋ ଯୋଦ୍ଧୁକାମସ୍ତ୍ଵଦର୍ଥେ।।

ଜୂଜୁଗାରରିଗॆ ଅଧିପତିଯॆନିସିକॊଂଡିରୁଵ, ଶୂରମାନୀ, ପ୍ରତିଯॊଂଦୁ ଯୁଦ୍ଧଦଲ୍ଲିଯୂ ଶତ୍ରୁଗଳନ୍ନୁ ସଂହରିସୁତ୍ତା ବଂଦିରୁଵ, ରଥ-ଗଜାଶ୍ଵ-ପଦାତିଗଳିଂଦ କୂଡିରୁଵ ରାଜପୁତ୍ର ଉଲୂକନୁ ନିନ୍ନ ସଲୁଵାଗି ଯୁଦ୍ଧମାଡଲୁ ଇଚ୍ଛିସି ସନ୍ନଦ୍ଧନାଗିଦ୍ଦାନॆ.

08004103a ଵୀରଃ ଶ୍ରୁତାଯୁଶ୍ଚ ଶ୍ରୁତାଯୁଧଶ୍ଚ ଚିତ୍ରାଂଗଦଶ୍ଚିତ୍ରଵର୍ମା ସ ଵୀରଃ।
08004103c ଵ୍ଯଵସ୍ଥିତା ଯେ ତୁ ସୈନ୍ଯେ ନରାଗ୍ର୍ଯାହ୍ ପ୍ରହାରିଣୋ ମାନିନଃ ସତ୍ଯସଂଧାଃ।।

ସତ୍ଯସଂଧ ପ୍ରହାରି ମାନିନି ନରାଗ୍ର ଵୀର ଶ୍ରୁତାଯୁ, ଶ୍ରୁତାଯୁଧ, ଚିତ୍ରାଂଗଦ, ମତ୍ତୁ ଵୀର ଚିତ୍ରଵର୍ମରୁ ସେନॆଯଲ୍ଲି ସନ୍ନଦ୍ଧରାଗି ନିଂତିଦ୍ଦାରॆ.

08004104a କର୍ଣାତ୍ମଜଃ ସତ୍ଯସେନୋ ମହାତ୍ମା ଵ୍ଯଵସ୍ଥିତଃ ସମରେ ଯୋଦ୍ଧୁକାମଃ।
08004104c ଅଥାପରୌ କର୍ଣସୁତୌ ଵରାର୍ହୌ ଵ୍ଯଵସ୍ଥିତୌ ଲଘୁହସ୍ତୌ ନରେଂଦ୍ର।
08004104e ବଲଂ ମହଦ୍ଦୁର୍ଭିଦମଲ୍ପଧୈର୍ଯୈଃ ସମାଶ୍ରିତୌ ଯୋତ୍ସ୍ଯମାନୌ ତ୍ଵଦର୍ଥେ।।

ସତ୍ଯସଂଧ ମହାତ୍ମ କର୍ଣନ ମଗନୁ ନିନ୍ନ ସଲୁଵାଗି ଯୁଦ୍ଧମାଡୁଵ ଇଚ୍ଛॆଯିଂଦ ରଣାଂଗଣଦଲ୍ଲି ଵ୍ଯଵସ୍ଥିତନାଗିଦ୍ଦାନॆ. ହାଗॆଯେ ଵରାର୍ହ ଲଘୁହସ୍ତ ଅଲ୍ପଧୈର୍ଯଵିରୁଵଵରିଂଦ ଗॆଲ୍ଲଲସାଧ୍ଯ କର୍ଣନ ଇନ୍ନିବ୍ବରୁ ମକ୍କଳୂ ନିନଗାଗି ଯୁଦ୍ଧମାଡଲୁ ନିଂତିରୁଵରୁ.

08004105a ଏତୈଶ୍ଚ ମୁଖ୍ଯୈରପରୈଶ୍ଚ ରାଜନ୍ ଯୋଧପ୍ରଵୀରୈରମିତପ୍ରଭାଵୈଃ।
08004105c ଵ୍ଯଵସ୍ଥିତୋ ନାଗକୁଲସ୍ଯ ମଧ୍ଯେ ଯଥା ମହେଂଦ୍ରଃ କୁରୁରାଜୋ ଜଯାଯ।।

ରାଜନ୍! ଇଵରେ ମॊଦଲାଦ ପ୍ରମୁଖଵୀରରୁ ମତ୍ତୁ ଅମିତ ପ୍ରଭାଵଶାଲୀ ଯୋଧରିଂଦ କୂଡିକॊଂଡୁ ଗଜସେନॆଗଳ ମଧ୍ଯଦଲ୍ଲି ମହେଂଦ୍ରନଂତॆ କୁରୁରାଜ ଦୁର୍ଯୋଧନନୁ ଜଯେଚ୍ଛୁଵାଗି ଵ୍ଯଵସ୍ଥିତନାଗିଦ୍ଦାନॆ.”

08004106 ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ର ଉଵାଚ।
08004106a ଆଖ୍ଯାତା ଜୀଵମାନା ଯେ ପରେଭ୍ଯୋଽନ୍ଯେ ଯଥାତଥଂ।
08004106c ଇତୀଦମଭିଗଚ୍ଚାମି ଵ୍ଯକ୍ତମର୍ଥାଭିପତ୍ତିତଃ।।

ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରନୁ ହେଳିଦନୁ: “ଜୀଵଂତଵାଗିରୁଵଵର କୁରିତୁ ହେଳିରୁଵॆ. ଇଵରନ୍ନୁ ବିଟ୍ଟୁ ଅନ୍ଯରୁ ଅସୁନୀଗିରୁଵଵରॆଂଦୁ ସ୍ପଷ୍ଟଵାଗିଦॆ. ଇଦୂଵରॆଗିନ ଆଗୁହୋଗୁଗଳିଂଦଲେ ମୁଂଦେନାଗବହୁଦॆଂଦୁ ଵ୍ଯକ୍ତଵାଗି, ଅଦନ୍ନୁ ନାନୁ ମନଗଂଡିଦ୍ଦେନॆ.””

08004107 ଵୈଶଂପାଯନ ଉଵାଚ।
08004107a ଏଵଂ ବ୍ରୁଵନ୍ନେଵ ତଦା ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରୋଽଂବିକାସୁତଃ।
08004107c ହତପ୍ରଵୀରଂ ଵିଧ୍ଵସ୍ତଂ କିଂଚିଚ୍ଚେଷଂ ସ୍ଵକଂ ବଲଂ।
08004107e ଶ୍ରୁତ୍ଵା ଵ୍ଯାମୋହମଗମଚ୍ଚୋକଵ୍ଯାକୁଲିତେଂଦ୍ରିଯଃ।।

ଵୈଶଂପାଯନନୁ ହେଳିଦନୁ: “ହୀଗॆ ହେଳି ଅଂବିକାସୁତ ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରନୁ ତନ୍ନ ସେନॆଯଲ୍ଲି ପ୍ରମୁଖରୁ ହତରାଗି କॆଲଵରୁ ମାତ୍ର ଉଳିଦିରୁଵୁଦନ୍ନୁ କେଳି ଇଂଦ୍ରିଯଗଳୁ ଵ୍ଯାକୁଲଗॊଂଡୁ ମୂର୍ଛॆହୋଦନୁ.

08004108a ମୁହ୍ଯମାନୋଽବ୍ରଵୀଚ୍ଚାପି ମୁହୂର୍ତଂ ତିଷ୍ଠ ସଂଜଯ।
08004108c ଵ୍ଯାକୁଲଂ ମେ ମନସ୍ତାତ ଶ୍ରୁତ୍ଵା ସୁମହଦପ୍ରିଯଂ।
08004108e ନଷ୍ଟଚିତ୍ତସ୍ତତଃ ସୋଽଥ ବଭୂଵ ଜଗତୀପତିଃ।।

ऎଚ୍ଚରତପ୍ପୁଵାଗଲେ ଆ ଜଗତୀପତିଯୁ “ସଂଜଯ! ସ୍ଵଲ୍ପକାଲ ଇଲ୍ଲିଯେ ଇରୁ! ମହା ଅପ୍ରିଯଵାଗିରୁଵୁଦନ୍ନୁ କେଳି ନନ୍ନ ମନସ୍ସୁ ଵ୍ଯାକୁଲଗॊଂଡିଦॆ!” ऎଂଦୁ ହେଳି କୂଡଲେ ମୂର୍ଛିତନାଦନୁ.”

ସମାପ୍ତି ଇତି ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତେ କର୍ଣପର୍ଵଣି ସଂଜଯଵାକ୍ଯେ ଚତୁର୍ଥୋଽଧ୍ଯାଯଃ।। ଇଦୁ ଶ୍ରୀ ମହାଭାରତଦଲ୍ଲି କର୍ଣପର୍ଵଦଲ୍ଲି ସଂଜଯଵାକ୍ଯ ऎନ୍ନୁଵ ନାଲ୍କନେ ଅଧ୍ଯାଯଵୁ.