પ્રવેશ
।। ઓં ઓં નમો નારાયણાય।। શ્રી વેદવ્યાસાય નમઃ ।।
શ્રી કૃષ્ણદ્વૈપાયન વેદવ્યાસ વિરચિત
શ્રી મહાભારત
દ્રોણ પર્વ
દ્રોણવધ પર્વ
અધ્યાય 159
સાર
યુધિષ્ઠિરન નિર્દેશનદંતॆ ધૃષ્ટદ્યુમ્નાદિગળુ દ્રોણનન્નુ આક્રમણિસિદુદુ (1-11). આયાસગॊંડિદ્દ સૈનિકરુ રણાંગણદલ્લિયે તૂકડિસુત્તા યુદ્ધમાડુત્તિદ્દુદુ (12-21). અર્જુનન સલહॆયંતॆ કૌરવ-પાંડવ સેનॆગળુ વાહનગળॊંદિગॆ રણાંગણદલ્લિયે નિદ્રॆહોદુદુ (22-41). ચંદ્રોદયવાગલુ પુનઃ યુદ્ધવુ પ્રારંભવાદુદુ (42-50).
07159001 સંજય ઉવાચ।
07159001a ઘટોત્કચે તુ નિહતે સૂતપુત્રેણ તાં નિશાં।
07159001c દુઃખામર્ષવશં પ્રાપ્તો ધર્મપુત્રો યુધિષ્ઠિરઃ।।
સંજયનુ હેળિદનુ: “આ રાત્રિ સૂતપુત્રનિંદ ઘટોત્કચનુ હતનાગલુ ધર્મપુત્ર યુધિષ્ઠિરનુ દુઃખ-રોષગળ વશનાદનુ.
07159002a દૃષ્ટ્વ ભીમેન મહતીં વાર્યમાણાં ચમૂં તવ।
07159002c ધૃષ્ટદ્યુમ્નમુવાચેદં કુંભયોનિં નિવારય।।
ભીમનિંદ નિન્ન મહાસેનॆયુ તડॆહિડિયલ્પટ્ટિરુવુદન્નુ નોડિ કુંભયોનિ દ્રોણનન્નુ તડॆયુવંતॆ ધૃષ્ટદ્યુમ્નનિગॆ હેળિદનુ:
07159003a ત્વં હિ દ્રોણવિનાશાય સમુત્પન્નો હુતાશનાત્।
07159003c સશરઃ કવચી ખડ્ગી ધન્વી ચ પરતાપનઃ।
07159003e અભિદ્રવ રણે હૃષ્ટો ન ચ તે ભીઃ કથં ચન।।
“શત્રુતાપન! દ્રોણન વિનાશક્કાગિયે નીનુ અગ્નિયિંદ શર, કવચ, ખડ્ગ મત્તુ ધનુસ્સુગળॊડનॆ સમુત્પન્નનાગિદ્દીયॆ. આદુદરિંદ નીનુ સ્વલ્પવૂ ભયપડદે સંતોષદિંદ રણદલ્લિ અવનન્નુ આક્રમણિસુ!
07159004a જનમેજયઃ શિખંડી ચ દૌર્મુખિશ્ચ યશોધનઃ।
07159004c અભિદ્રવંતુ સંહૃષ્ટાઃ કુંભયોનિં સમંતતઃ।।
જનમેજય, શિખંડિ, દૌર્મુખિ મત્તુ યશોધનરુ સંહૃષ્ટરાગિ કુંભયોનિયન્નુ ऎલ્લકડॆગળિંદ આક્રમણિસલિ.
07159005a નકુલઃ સહદેવશ્ચ દ્રૌપદેયાઃ પ્રભદ્રકાઃ।
07159005c દ્રુપદશ્ચ વિરાટશ્ચ પુત્રભ્રાતૃસમન્વિતૌ।।
07159006a સાત્યકિઃ કેકયાશ્ચૈવ પાંડવશ્ચ ધનંજયઃ।
07159006c અભિદ્રવંતુ વેગેન ભારદ્વાજવધેપ્સયા।।
નકુલ-સહદેવરુ, દ્રૌપદેયરુ, પ્રભદ્રકરુ, પુત્ર-ભ્રાતૃગળॊડનॆ દ્રુપદ-વિરાટરુ, સાત્યકિ, કેકયરુ, મત્તુ પાંડવ ધનંજય ઇવરુ ભારદ્વાજન વધॆયન્નુ ગુરિયાગિટ્ટુકॊંડુ વેગદિંદ આક્રમણિસલિ.
07159007a તથૈવ રથિનઃ સર્વે હસ્ત્યશ્વં યચ્ચ કિં ચન।
07159007c પાદાતાશ્ચ રણે દ્રોણં પ્રાપયંતુ મહારથં।।
હાગॆયે સર્વ રથિગળૂ, આનॆ-કુદુરॆ સવારરૂ, ઇતર પાદાતિગળૂ રણદલ્લિ મહારથ દ્રોણનન્નુ ઉરુળિસલુ પ્રયત્નિસલિ.”
07159008a તથાજ્ઞપ્તાસ્તુ તે સર્વે પાંડવેન મહાત્મના।
07159008c અભ્યદ્રવંત વેગેન કુંભયોનિં યુયુત્સયા।।
હાગॆ પાંડવ મહાત્મનિંદ આજ્ઞાપિતરાદ અવરॆલ્લરૂ વેગદિંદ મત્તુ યુદ્ધોત્સાહદિંદ કુંભયોનિયન્નુ આક્રમણિસિદરુ.
07159009a આગચ્ચતસ્તાન્સહસા સર્વોદ્યોગેન પાંડવાન્।
07159009c પ્રતિજગ્રાહ સમરે દ્રોણઃ શસ્ત્રભૃતાં વરઃ।।
સમરદલ્લિ સર્વ પ્રયત્નદિંદ ऒમ્મॆલે તન્ન મેલॆ બીળુત્તિદ્દ આ પાંડવ સર્વરન્નૂ શસ્ત્રભૃતરલ્લિ શ્રેષ્ઠનાદ દ્રોણનુ ऎદુરિસિદનુ.
07159010a તતો દુર્યોધનો રાજા સર્વોદ્યોગેન પાંડવાન્।
07159010c અભ્યદ્રવત્સુસંક્રુદ્ધ ઇચ્ચન્દ્રોણસ્ય જીવિતં।।
આગ રાજા દુર્યોધનનુ બહળ ક્રોધિતનાગિ દ્રોણનન્નુ જીવંતવાગિડલુ ઇચ્છિસિ સર્વ પ્રયત્નદિંદ પાંડવરન્નુ આક્રમણિસિદનુ.
07159011a તતઃ પ્રવવૃતે યુદ્ધં શ્રાંતવાહનસૈનિકં।
07159011c પાંડવાનાં કુરૂણાં ચ ગર્જતામિતરેતરં।।
આગ બળલિદ્દ પાંડવર મત્તુ કુરુગળ વાહન-સૈનિકર નડુવॆ, પરસ્પરર મેલॆ ગર્જિસુત્તા, યુદ્ધવુ પ્રારંભવાયિતુ.
07159012a નિદ્રાંધાસ્તે મહારાજ પરિશ્રાંતાશ્ચ સંયુગે।
07159012c નાભ્યપદ્યંત સમરે કાં ચિચ્ચેષ્ટાં મહારથાઃ।।
મહારાજ! યુદ્ધદલ્લિ બળલિદ્દ મત્તુ નિદ્રॆયલ્લિ અંધરંતાગિદ્દ આ મહારથરુ યાવુદે રીતિયલ્લિ રણદલ્લિ પ્રહારમાડલુ સાધ્યવાગુત્તિરલિલ્લ.
07159013a ત્રિયામા રજની ચૈષા ઘોરરૂપા ભયાનકા।
07159013c સહસ્રયામપ્રતિમા બભૂવ પ્રાણહારિણી।
07159013e વધ્યતાં ચ તથા તેષાં ક્ષતાનાં ચ વિશેષતઃ।।
મૂરુયામગળ આ ઘોરરૂપી ભયાનક રાત્રિયુ પ્રાણહારિણિયાદ – વિશેષવાગિ વધિસલ્પડુત્તિરુવવરિગॆ મત્તુ ગાયગॊંડિરુવવરિગॆ – સહસ્રયામગળંતॆ તોરિતુ.
07159014a અહો રાત્રિઃ સમાજજ્ઞે નિદ્રાંધાનાં વિશેષતઃ।
07159014c સર્વે હ્યાસન્નિરુત્સાહાઃ ક્ષત્રિયા દીનચેતસઃ।
07159014e તવ ચૈવ પરેષાં ચ ગતાસ્ત્રા વિગતેષવઃ।।
હગલુ રાત્રિ ऎચ્ચॆત્તિદ્દ અવરુ વિશેષવાગિ નિદ્રॆયિંદ કણ્ણુ કાણદંતાગિદ્દરુ. ऎલ્લ ક્ષત્રિયરૂ નિરુત્સાહરાગિ, દીનચેતસરાગિદ્દરુ. નિન્નવર મત્તુ શત્રુગળ કૈગળિંદ અસ્ત્ર મત્તુ બાણગળુ જારિબીળુત્તિદ્દવુ.
07159015a તે તથા પારયંતશ્ચ હ્રીમંતશ્ચ વિશેષતઃ।
07159015c સ્વધર્મમનુપશ્યંતો ન જહુઃ સ્વામનીકિનીં।।
હાગॆ નિદ્દॆ બરુત્તિદ્દરૂ વિશેષવાગિ નાચિગॊળ્ળુત્તિદ્દ અવરુ સ્વધર્મવન્નુ નોડુત્તા તમ્મ સેનॆગળન્નુ બિટ્ટૂ હોગુત્તિરલિલ્લ.
07159016a શસ્ત્રાણ્યન્યે સમુત્સૃજ્ય નિદ્રાંધાઃ શેરતે જનાઃ।
07159016c ગજેષ્વન્યે રથેષ્વન્યે હયેષ્વન્યે ચ ભારત।।
ભારત! કॆલવુ જનરુ નિદ્રॆયિંદ કુરુડરાગિ અન્ય શસ્ત્રગળન્નુ વિસર્જિસિ – કॆલવરુ આનॆગળ મેલॆ, કॆલવરુ રથદલ્લિ મત્તુ કॆલવરુ કુદુરॆગળ મેલॆ નિદ્દॆમાડુત્તિદ્દરુ.
07159017a નિદ્રાંધા નો બુબુધિરે કાં ચિચ્ચેષ્ટાં નરાધિપાઃ।
07159017c તેઽન્યોન્યં સમરે યોધાઃ પ્રેષયંત યમક્ષયં।।
નિદ્રાંધરાદ નરાધિપરિગॆ ऎલ્લિ એનુ નડॆયુત્તિદॆ ऎન્નુવુદે તિળિયુત્તિરલિલ્લ. સમરદલ્લિ આ યોધરુ અન્યોન્યરન્નુ યમક્ષયક્કॆ કળુહિસુત્તિદ્દરુ.
07159018a સ્વપ્નાયમાનાસ્ત્વપરે પરાનિતિ વિચેતસઃ।
07159018c આત્માનં સમરે જઘ્નુઃ સ્વાનેવ ચ પરાનપિ।।
સ્વપ્નદલ્લિ કॆલવરુ તમ્મવરુ મત્તુ શત્રુગળુ ऎંદુ તિળિયદે સમરદલ્લિ શત્રુગળન્નૂ સંહરિસુત્તિદ્દરુ. તાવૂ સાયુત્તિદ્દરુ. તમ્મ કડॆયવરન્નૂ સંહરિસુત્તિદ્દરુ.
07159019a નાનાવાચો વિમુંચંતો નિદ્રાંધાસ્તે મહારણે।
07159019c યોદ્ધવ્યમિતિ તિષ્ઠંતો નિદ્રાસંસક્તલોચનાઃ।।
મહારણદલ્લિ નિદ્રॆયિંદ વિવેચનરહિતરાદ કॆલવરુ બાયિગॆ બંદંતॆ માતનાડિકॊળ્ળુત્તિદ્દરુ. નિદ્દॆયિંદ કણ્ણુગળુ કॆંપાગિદ્દરૂ નિદ્રॆયિંદ કુરુડરાદ નમ્મવરુ યુદ્ધમાડબેકॆંદુ નિષ્ઠॆયિંદ નિંતિદ્દરુ.
07159020a સમ્મર્દ્યાન્યે રણે કે ચિન્નિદ્રાંધાશ્ચ પરસ્પરં।
07159020c જઘ્નુઃ શૂરા રણે રાજંસ્તસ્મિંસ્તમસિ દારુણે।।
રાજન્! આ દારુણ કત્તલॆયલ્લિ કૂડ નિદ્રાંધરાગિદ્દરૂ કॆલવરુ રણદલ્લિ પરસ્પરરન્નુ સદॆબડિયુત્તા શૂરરન્નુ સંહરિસુત્તિદ્દરુ.
07159021a હન્યમાનં તથાત્માનં પરેભ્યો બહવો જનાઃ।
07159021c નાભ્યજાનંત સમરે નિદ્રયા મોહિતા ભૃશં।।
બહળ નિદ્રॆયિંદ તૂકડિસુત્તિદ્દ અનેકરુ ऎદુરાળિગળુ તમ્મન્નુ સંહરિસિદરૂ અવરિગॆ અદુ તિળિયુત્તલે ઇરલિલ્લ.
07159022a તેષામેતાદૃશીં ચેષ્ટાં વિજ્ઞાય પુરુષર્ષભઃ।
07159022c ઉવાચ વાક્યં બીભત્સુરુચ્છૈઃ સમ્નાદયન્દિશઃ।।
સૈનિકર આ વિધદ દુરવસ્થॆયન્નુ કંડુ પુરુષર્ષભ બીભત્સુવુ નાલ્કુ દિક્કુગળલ્લિયૂ પ્રતિધ્વનિસુવંતॆ ઉચ્છધ્વનિયલ્લિ ઈ માતન્નાડિદનુ:
07159023a શ્રાંતા ભવંતો નિદ્રાંધાઃ સર્વ એવ સવાહનાઃ।
07159023c તમસા ચાવૃતે સૈન્યે રજસા બહુલેન ચ।।
“વાહનસહિતરાગિ નીવॆલ્લરૂ નિદ્રॆયિંદ કુરુડાગિદ્દીરિ! ઈ સૈન્યવૂ કૂડ ગાઢાંધકારદિંદ મત્તુ બહળ ધૂળિનિંદ આવૃતવાગિબિટ્ટિદॆ.
07159024a તે યૂયં યદિ મન્યધ્વમુપારમત સૈનિકાઃ।
07159024c નિમીલયત ચાત્રૈવ રણભૂમૌ મુહૂર્તકં।।
સૈનિકરે! નિમગॆલ્લરિગૂ સરિયॆન્નિસિદરॆ સ્વલ્પ કાલ યુદ્ધ માડબેડિ! ઈ રણભૂમિયલ્લિયે મુહૂર્તકાલ કણ્ણુમુચ્ચિ નિદ્રિસિરિ!
07159025a તતો વિનિદ્રા વિશ્રાંતાશ્ચંદ્રમસ્યુદિતે પુનઃ।
07159025c સંસાધયિષ્યથાન્યોન્યં સ્વર્ગાય કુરુપાંડવાઃ।।
કુરુપાંડવરે! વિશ્રાંતિયન્નુ પડॆદુ નિદ્રॆયિંદ ऎચ્ચરગॊંડ નીવુ ચંદ્રનુ ઉદયવાગલુ પુનઃ હિંદિનંતॆયે અન્યોન્યરન્નુ સ્વર્ગક્કॆ કળુહિસુવિરંતॆ!”
07159026a તદ્વચઃ સર્વધર્મજ્ઞા ધાર્મિકસ્ય નિશમ્ય તે।
07159026c અરોચયંત સૈન્યાનિ તથા ચાન્યોન્યમબ્રુવન્।।
07159027a ચુક્રુશુઃ કર્ણ કર્ણેતિ રાજન્દુર્યોધનેતિ ચ।
07159027c ઉપારમત પાંડૂનાં વિરતા હિ વરૂથિની।।
સર્વ ધર્મજ્ઞ ધાર્મિક આ સૈનિકરુ અવન આ માતન્નુ કેળિ સરિયॆંદુકॊંડુ અન્યોન્યરિગॆ: “કર્ણ! કર્ણ! રાજન્ દુર્યોધન! યુદ્ધવન્નુ કૂડલે નિલ્લિસિ. પાંડવર સેનॆયૂ કૂડ યુદ્ધદિંદ વિરતવાગિદॆ!” ऎંદુ કૂગિ હેળિદરુ.
07159028a તથા વિક્રોશમાનસ્ય ફલ્ગુનસ્ય તતસ્તતઃ।
07159028c ઉપારમત પાંડૂનાં સેના તવ ચ ભારત।।
ભારત! હાગॆયે ફલ્ગુનનુ અલ્લલ્લિ કૂગિ હેળુત્તિરલુ સ્વલ્પસમયદલ્લિયે પાંડવર સેનॆ મત્તુ નિન્નવરુ યુદ્ધવન્નુ નિલ્લિસિદરુ.
07159029a તામસ્ય વાચં દેવાશ્ચ ઋષયશ્ચ મહાત્મનઃ।
07159029c સર્વસૈન્યાનિ ચાક્ષુદ્રાઃ પ્રહૃષ્ટાઃ પ્રત્યપૂજયન્।।
મહાત્મ અર્જુનન આ સલહॆયન્નુ દેવતॆગળૂ, ઋષિગળૂ, ऎલ્લ સૈનિકરૂ પરમ હર્ષિતરાગિ શ્લાઘિસિદરુ.
07159030a તત્સંપૂજ્ય વચોઽક્રૂરં સર્વસૈન્યાનિ ભારત।
07159030c મુહૂર્તમસ્વપન્રાજં શ્રાંતાનિ ભરતર્ષભ।।
ભારત! રાજન્! ભરતર્ષભ! દયાભરિત આ માતન્નુ ગૌરવિસિ સર્વસેનॆગળૂ મુહૂર્તકાલ રણદલ્લિયે મલગિદરુ.
07159031a સા તુ સંપ્રાપ્ય વિશ્રામં ધ્વજિની તવ ભારત।
07159031c સુખમાપ્તવતી વીરમર્જુનં પ્રત્યપૂજયત્।।
ભારત! નિન્ન ધ્વજવુળ્ળવરુ કૂડ વિશ્રાંતિયન્નુ પડॆદુ સુખવન્નુ નીડિદ વીર અર્જુનનન્નુ પ્રશંસિસુત્તા હેળિદરુ:
07159032a ત્વયિ વેદાસ્તથાસ્ત્રાણિ ત્વયિ બુદ્ધિપરાક્રમૌ।
07159032c ધર્મસ્ત્વયિ મહાબાહો દયા ભૂતેષુ ચાનઘ।।
“અનઘ! મહાબાહો! નિન્નલ્લિ વેદગળુ, અસ્ત્રગળુ મત્તુ બુદ્ધિ-પરાક્રમગળુ હાગૂ ધર્મ મત્તુ ભૂતગળ મેલॆ દયॆયુ મૂર્તિમત્તાગિ નॆલॆસિવॆ.
07159033a યચ્ચાશ્વસ્તાસ્તવેચ્ચામઃ શર્મ પાર્થ તદસ્તુ તે।
07159033c મનસશ્ચ પ્રિયાનર્થાન્વીર ક્ષિપ્રમવાપ્નુહિ।।
પાર્થ! વીર! બળલિદ્દ નમગॆ નીનુ આશ્વાસનॆયિત્તુ નિદ્રॆય પરમસુખવન્નુ અનુભવિસુવંતॆ માડિદॆ. બેગનॆ નિન્ન મનસ્સિગॆ પ્રિયવાદુદન્નુ પડॆદુકॊળ્ળુવॆ!”
07159034a ઇતિ તે તં નરવ્યાઘ્રં પ્રશંસંતો મહારથાઃ।
07159034c નિદ્રયા સમવાક્ષિપ્તાસ્તૂષ્ણીમાસન્વિશાં પતે।।
વિશાંપતે! ઈ રીતિ મહારથરુ આ નરવ્યાઘ્રનન્નુ પ્રશંસિસુત્તા સ્વલ્પ હॊત્તિનલ્લિયે નિદ્રાપરવશરાગિ સુમ્મનાદરુ.
07159035a અશ્વપૃષ્ઠેષુ ચાપ્યન્યે રથનીડેષુ ચાપરે।
07159035c ગજસ્કંધગતાશ્ચાન્યે શેરતે ચાપરે ક્ષિતૌ।।
કॆલવરુ કુદુરॆગળ મેલॆયે મલગિદરુ. ઇન્નુ કॆલવરુ રથદ આસનગળ મેલॆ, અન્યરુ આનॆગળ હॆગલિનમેલૂ મત્તુ ઇન્નુ કॆલવરુ ભૂમિયમેલૂ મલગિદરુ.
07159036a સાયુધાઃ સગદાશ્ચૈવ સખડ્ગાઃ સપરશ્વધાઃ।
07159036c સપ્રાસકવચાશ્ચાન્યે નરાઃ સુપ્તાઃ પૃથક્ પૃથક્।।
મનુષ્યરુ આયુધગળॊંદિગॆ, ગદॆગળન્નુ હિડિદુકॊંડુ, ખડ્ગ-પરશુગળન્નુ હિડિદુ, કॆલવરુ પ્રાસ-કવચગળॊંદિગॆ પ્રત્યેક પ્રત્યેકવાગિ મલગિદ્દરુ.
07159037a ગજાસ્તે પન્નગાભોગૈર્હસ્તૈર્ભૂરેણુરૂષિતૈઃ।
07159037c નિદ્રાંધા વસુધાં ચક્રુર્ઘ્રાણનિઃશ્વાસશીતલાં।।
નિદ્રॆયિંદ કુરુડાગિદ્દ આનॆગળુ સર્પક્કॆ સમાનવાગિદ્દ મત્તુ ભૂમિય ધૂળિનિંદ અવલિપ્તવાગિદ્દ સॊંડિલુગળિંદ સુદીર્ઘ શ્વાસોચ્છ્વાસગળન્નુ બિડુત્તા રણાંગણવન્ને શીતલગॊળિસિદવુ.
07159038a ગજાઃ શુશુભિરે તત્ર નિઃશ્વસંતો મહીતલે।
07159038c વિશીર્ણા ગિરયો યદ્વન્નિઃશ્વસદ્ભિર્મહોરગૈઃ।।
સુદીર્ઘવાગિ નિટ્ટુસિરુબિડુત્તા મલગિદ્દ આનॆગળુ આ રણાંગણદલ્લિ ભુસુગુટ્ટુવ સર્પગળિંદ કૂડિદ કડિદુ બિદ્દિરુવ પર્વતગળંતॆ કાણુત્તિદ્દવુ.
07159039a સમાં ચ વિષમાં ચક્રુઃ ખુરાગ્રૈર્વિક્ષતાં મહીં।
07159039c હયાઃ કાંચનયોક્ત્રાશ્ચ કેસરાલંબિભિર્યુગૈઃ।
07159039e સુષુપુસ્તત્ર રાજેંદ્ર યુક્તા વાહેષુ સર્વશઃ।।
કાંચનદ કડિવાણગળુળ્ળ કુદુરॆગળુ કત્તિન કૂદલુગળમેલॆ કટ્ટલ્પટ્ટિદ્દ નॊગગળિંદલૂ ગॊરસુગળ તુદિયિંદલૂ ભૂમિયન્નુ કॆરॆયુત્તા સમવાગિદ્દ રણભૂમિયન્નુ હળ્ળ-તિટ્ટુગળાગુવંતॆ માડિદવુ. રાજેંદ્ર! અલ્લિ ऎલ્લકડॆ કુદુરॆગળુ રથગળિગॆ કટ્ટિકॊંડે નિદ્દॆમાડુત્તિદ્દવુ.
07159040a તત્તથા નિદ્રયા ભગ્નમવાચમસ્વપદ્બલં।
07159040c કુશલૈરિવ વિન્યસ્તં પટે ચિત્રમિવાદ્ભુતં।।
હાગॆ તમ્મ વાહનગળॊડનॆ સુમ્મને ચલિસદે ગાઢનિદ્રॆયલ્લિ મલગિરુવુદન્નુ નોડિદરॆ કુશલ ચિત્રકારનુ ચિત્રપટદ મેલॆ અદ્ભુત ચિત્રવન્નુ બરॆદિરુવનો ऎંબંતॆ તોરુત્તિત્તુ.
07159041a તે ક્ષત્રિયાઃ કુંડલિનો યુવાનઃ પરસ્પરં સાયકવિક્ષતાંગાઃ।
07159041c કુંભેષુ લીનાઃ સુષુપુર્ગજાનાં કુચેષુ લગ્ના ઇવ કામિનીનાં।।
પરસ્પરર સાયકગળિંદ અંગાંગગળલ્લિ ગાયગॊંડુ આનॆગળ કુંભસ્થળગળ મેલॆ મુખવન્નિટ્ટુ મલગિરુવ કુંડલગળન્નુ ધરિસિદ્દ આ યુવકરુ કામિનિયર કુચગળ નડુવॆ મુખવન્નુ હુદુગિસિકॊંડુ મલગિરુવ કામુકરંતॆ કાણુત્તિદ્દરુ.
07159042a તતઃ કુમુદનાથેન કામિનીગંડપાંડુના।
07159042c નેત્રાનંદેન ચંદ્રેણ માહેંદ્રી દિગલંકૃતા।।
આગ કામિનિયર કપોલગળંતॆ બિળુપાગિદ્દ નયનાનંદકર કુમુદનાથ ચંદ્રનુ મહેંદ્રન પૂર્વ દિક્કન્નુ અલંકરિસિદનુ.
07159043a તતો મુહૂર્તાદ્ભગવાન્પુરસ્તાચ્ચશલક્ષણઃ।
07159043c અરુણં દર્શયામાસ ગ્રસં જ્યોતિઃષ્પ્રભં પ્રભુઃ।।
આગ મુહૂર્તકાલદલ્લિ મॊલદ ચિહ્નॆયુળ્ળ ભગવાન્ પ્રભુ ચંદ્રનુ નક્ષત્રગળ બॆળકન્નુ તાને હીરિકॊળ્ળુત્તા મॊદલુ અરુણનન્નુ તોરિસિદનુ.
07159044a અરુણસ્ય તુ તસ્યાનુ જાતરૂપસમપ્રભં।
07159044c રશ્મિજાલં મહચ્ચંદ્રો મંદં મંદમવાસૃજત્।।
અરુણન ઉદયવન્નુ અનુસરિસિ ચંદ્રનુ સુવર્ણપ્રભॆગॆ સમાન પ્રભॆય દॊડ્ડ કિરણગળ સમૂહગળન્નુ મંદ મંદવાગિ હॊરહॊમ્મિસિદનુ.
07159045a ઉત્સારયંતઃ પ્રભયા તમસ્તે ચંદ્રરશ્મયઃ।
07159045c પર્યગચ્ચં શનૈઃ સર્વા દિશઃ ખં ચ ક્ષિતિં તથા।।
ચંદ્રન આ રશ્મિગળુ પ્રભॆયિંદ કત્તલॆયન્નુ ઓડિસુત્તા, મॆલ્લ મॆલ્લગॆ ऎલ્લ દિક્કુગળન્નૂ અંતરિક્ષ-ભૂમિગળન્નુ વ્યાપિસિદવુ.
07159046a તતો મુહૂર્તાદ્ભુવનં જ્યોતિર્ભૂતમિવાભવત્।
07159046c અપ્રખ્યમપ્રકાશં ચ જગામાશુ તમસ્તથા।।
આગ મુહૂર્તકાલદલ્લિ વિશ્વવે જ્યોતિર્મયવાગિ બॆળગિતુ. હેળહॆસરિલ્લદંતॆ કત્તલॆયુ ऎલ્લિગો ઓડિહોયિતુ.
07159047a પ્રતિપ્રકાશિતે લોકે દિવાભૂતે નિશાકરે।
07159047c વિચેરુર્ન વિચેરુશ્ચ રાજન્નક્તંચરાસ્તતઃ।।
રાજન્! નિશાકરનુ પૂર્ણપ્રકાશદિંદ બॆળગુત્તિરલાગિ હગલિનંતॆયે લોકવુ ચંદ્રન બॆળકિનિંદ બॆળગતॊડગલુ કॆલવુ નક્તંચર પ્રાણિગળુ અલ્લલ્લિ સંચરિસતॊડગિદવુ.
07159048a બોધ્યમાનં તુ તત્સૈન્યં રાજંશ્ચંદ્રસ્ય રશ્મિભિઃ।
07159048c બુબુધે શતપત્રાણાં વનં મહદિવાંભસિ।।
રાજન્! સૂર્યન રશ્મિગળિંદ કમલપુષ્પગળ વનવુ વિકસિતવાગુવંતॆ ચંદ્રકિરણગળ સ્પર્શદિંદ સૈન્યવુ ऎચ્ચરગॊંડિતુ.
07159049a યથા ચંદ્રોદયોદ્ધૂતઃ ક્ષુભિતઃ સાગરો ભવેત્।
07159049c તથા ચંદ્રોદયોદ્ધૂતઃ સ બભૂવ બલાર્ણવઃ।।
ચંદ્રોદયદ પ્રભાવદિંદ સમુદ્રવુ અલ્લોલ-કલ્લોલવાગુવંતॆ ચંદ્રોદયદિંદ ऎચ્ચॆત્ત સેનાસાગરવૂ ક્ષોભॆગॊંડિતુ.
07159050a તતઃ પ્રવવૃતે યુદ્ધં પુનરેવ વિશાં પતે।
07159050c લોકે લોકવિનાશાય પરં લોકમભીપ્સતાં।।
વિશાંપતે! અનંતર પરમ લોકગળન્નુ બયસિદ્દ અવર નડુવॆ લોકવિનાશકારિ આ યુદ્ધવુ પુનઃ પ્રારંભવાયિતુ.”
સમાપ્તિ
ઇતિ શ્રી મહાભારતે દ્રોણ પર્વણિ દ્રોણવધ પર્વણિ રાત્રિયુદ્ધે સૈન્યનિદ્રાયાં એકોનષષ્ટ્યાધિકશતતમોઽધ્યાયઃ।।
ઇદુ શ્રી મહાભારતદલ્લિ દ્રોણ પર્વદલ્લિ દ્રોણવધ પર્વદલ્લિ રાત્રિયુદ્ધે સૈન્યનિદ્રા ऎન્નુવ નૂરાઐવત્તॊંભત્તને અધ્યાયવુ.