правэш́а
।। ом̣ ом̣ намо на̄ра̄йан̣а̄йа।। ш́рӣ вэдавйа̄са̄йа намах̣ ।।
ш́рӣ кр̣шн̣адваипа̄йана вэдавйа̄са вирачита
ш́рӣ маха̄бха̄рата
дрон̣а парва
гхат̣откачавадха парва
адхйа̄йа 147
са̄ра
танна сэнэ̆йу на̄ш́ава̄гуттирувуданну нод̣и дурйодханану дрон̣а-карн̣аранну мӯдалиси ма̄тана̄д̣идуду (1-7). дрон̣а-карн̣ара пара̄крама; па̄м̣д̣ава сэнэ̆йа пала̄йана (8-21). кр̣шн̣ану арджунанигэ̆ дрон̣а-карн̣аранну а̄краман̣исалу хэл̤идуду (22-30). сам̣кулайуддха (31-38).
07147001 сам̣джайа ува̄ча।
07147001a видрутам̣ свабалам̣ др̣шт̣ва̄ вадхйама̄нам̣ маха̄тмабхих̣।
07147001c кродхэна махата̄вишт̣ах̣ путрастава виш́а̄м̣ патэ।।
сам̣джайану хэл̤идану: “виш́а̄м̣патэ! маха̄тмарим̣да вадхисалпад̣утта̄ од̣ихогуттирува танна сэнэ̆йанну кам̣д̣у нинна магану маха̄ кродхадим̣да а̄вишт̣ана̄дану.
07147002a абхйэтйа сахаса̄ карн̣ам̣ дрон̣ам̣ ча джайата̄м̣ варам̣।
07147002c амаршаваш́ама̄панно ва̄кйаджн̃о ва̄кйамабравӣт।।
ва̄кйаджн̃ана̄да авану кродхада ваш́аккэ̆ силуки тварэ̆ма̄д̣и карн̣а матту джайигал̤алли ш́рэшт̣ха дрон̣ара бал̤иса̄ри ӣ ма̄тугал̤анна̄д̣идану:
07147003a бхавадбхйа̄миха сам̣гра̄мо круддха̄бхйа̄м̣ сам̣правартитах̣।
07147003c а̄хавэ нихатам̣ др̣шт̣ва̄ саим̣дхавам̣ савйаса̄чина̄।।
“савйаса̄чийим̣да йуддхадалли саим̣дхавану хатана̄дуданну кам̣д̣у кродхитара̄ги нӣву ӣ йуддхаванну ра̄трийаллийӯ мум̣дуварисидири.
07147004a ниханйама̄на̄м̣ па̄м̣д̣ӯна̄м̣ балэна мама ва̄хинӣм̣।
07147004c бхӯтва̄ тадвиджайэ ш́акта̄ваш́акта̄вива паш́йатах̣।।
а̄дарэ̆ па̄м̣д̣авара сэнэ̆йу нанна сэнэ̆йанну сам̣харисутталэ идэ̆. идаралли виджайаванну хо̆м̣далу ш́актара̄гиддарӯ нӣву аш́актарэ̆м̣ду торпад̣исико̆л̤л̤уттиддӣри.
07147005a йадйахам̣ бхаватостйа̄джйо на ва̄чйо'сми тадаива хи।
07147005c а̄ва̄м̣ па̄м̣д̣усута̄нсам̣кхйэ джэшйа̄ва ити ма̄надау।।
о̆м̣дувэл̤э̆ ниммиббаригӯ на̄ну бэд̣авэ̆м̣да̄дарэ̆ ма̄надара̄да нӣву а̄га “на̄ву па̄м̣д̣усутаранну йуддхадалли джайисуттэвэ̆” э̆м̣ду нанагэ̆ хэл̤аба̄радитту!
07147006a тадаива̄хам̣ вачах̣ ш́рутва̄ бхавадбхйа̄манусамматам̣।
07147006c кр̣тава̄нпа̄м̣д̣аваих̣ са̄рдхам̣ ваирам̣ йодхавина̄ш́анам̣।।
нимагэ̆ самматийирадиддарэ̆ нимма а̄ ма̄танну кэл̤и ӣ йодхара вина̄ш́ака̄рака ваираванну на̄ну па̄м̣д̣аваро̆д̣анэ̆ кат̣т̣ико̆л̤л̤уттиралилла.
07147007a йади на̄хам̣ паритйа̄джйо бхавадбхйа̄м̣ пурушаршабхау।
07147007c йудхйэта̄манурӯпэн̣а викрамэн̣а сувикрамау।।
пурушаршабхарэ! сувикрамигал̤э! о̆м̣дувэл̤э̆ нимагэ̆ на̄ну паритйа̄джйанэ̆нисадиддарэ̆ викрамадим̣да нимагэ̆ анурӯпа йуддхаванну ма̄д̣и!”
07147008a ва̄кпратодэна тау вӣрау пран̣уннау танайэна тэ।
07147008c пра̄вартайэта̄м̣ тау йуддхам̣ гхат̣т̣ита̄вива паннагау।।
тул̤ийалпат̣т̣а сарпагал̤ам̣тэ̆ матту ма̄тина ча̄ват̣ийим̣да хо̆д̣э̆йалпат̣т̣аварам̣тэ̆ а̄ вӣрариббарӯ пунах̣ йуддхаванну пра̄рам̣бхисидару.
07147009a татастау ратхина̄м̣ ш́рэшт̣хау сарвалокадханурдхарау।
07147009c ш́аинэйапрамукха̄нпа̄ртха̄набхидудруватӯ ран̣э।।
а̄га авариббару ратхаш́рэшт̣харӯ сарвалокадханурдхарарӯ ран̣адалли ш́аинэйапрамукха па̄ртхаранну а̄краман̣исидару.
07147010a татхаива сахита̄х̣ па̄ртха̄х̣ свэна саинйэна сам̣вр̣та̄х̣।
07147010c абхйавартам̣та тау вӣрау нардама̄нау мухурмухух̣।।
ха̄гэ̆йэ па̄ртхарӯ кӯд̣а тамма тамма сэнэ̆гал̤им̣да суттуварэ̆йалпат̣т̣у пунах̣ пунах̣ сим̣хана̄дагаийутта̄ а̄ вӣрариббараннӯ э̆дурисидару.
07147011a атха дрон̣о махэшва̄со даш́абхих̣ ш́инипум̣гавам̣।
07147011c авидхйаттваритам̣ круддхах̣ сарваш́астрабхр̣та̄м̣ варах̣।।
а̄га махэшва̄са, сарваш́астрадха̄ригал̤алли ш́рэшт̣ха дрон̣ану круддхана̄ги тварэ̆йим̣да хатту ба̄н̣агал̤им̣да ш́инипум̣гавананну хо̆д̣э̆дану.
07147012a карн̣аш́ча даш́абхирба̄н̣аих̣ путраш́ча тава саптабхих̣।
07147012c даш́абхирвр̣шасэнаш́ча саубалаш́ча̄пи саптабхих̣।
07147012e этэ каурава сам̣крам̣дэ ш́аинэйам̣ парйава̄райан।।
ха̄гэ̆йэ карн̣ану хатту ба̄н̣агал̤им̣да, нинна магану эл̤арим̣да, вр̣шасэнану хаттарим̣да, саубалану эл̤арим̣да хо̆д̣э̆ду хӣгэ̆ кауравару ш́аинэйананну суттуварэ̆дару.
07147013a др̣шт̣ва̄ ча самарэ дрон̣ам̣ нигхнам̣там̣ па̄м̣д̣авӣм̣ чамӯм̣।
07147013c вивйадхух̣ сомака̄стӯрн̣ам̣ самам̣та̄ччаравр̣шт̣ибхих̣।।
самарадалли дрон̣ану па̄м̣д̣авӣ сэнэ̆йанну дхвам̣саго̆л̤исуттирувуданну нод̣и такшан̣авэ сомакару э̆ллакад̣э̆гал̤им̣да ш́араваршаванну суриси авананну га̄йаго̆л̤исидару.
07147014a тато дрон̣о'харатпра̄н̣а̄нкшатрийа̄н̣а̄м̣ виш́а̄м̣ патэ।
07147014c раш́мибхирбха̄скаро ра̄джам̣стамаса̄мива бха̄рата।।
бха̄рата! ра̄джан! виш́а̄м̣патэ! а̄га дрон̣ану бха̄скарану катталэ̆йанну танна киран̣агал̤им̣да хэго ха̄гэ̆ кшатрийара пра̄н̣агал̤анну апахарисидану.
07147015a дрон̣эна вадхйама̄на̄на̄м̣ па̄м̣ча̄ла̄на̄м̣ виш́а̄м̣ патэ।
07147015c ш́уш́рувэ тумулах̣ ш́абдах̣ крош́ата̄митарэтарам̣।।
виш́а̄м̣патэ! дрон̣аним̣да вадхисалпад̣уттирува па̄м̣ча̄лара параспарара тумула ш́абдхаву о̆м̣ду крош́а дӯрадаварэ̆гӯ кэл̤ибаруттитту.
07147016a путра̄нанйэ питр̣̄нанйэ бхра̄тр̣̄нанйэ ча ма̄тула̄н।
07147016c бха̄гинэйа̄нвайасйа̄м̣ш́ча татха̄ сам̣бам̣дхиба̄м̣дхава̄н।
07147016e утср̣джйотср̣джйа гаччам̣ти тварита̄ джӣвитэпсавах̣।।
джӣваванну ул̤исико̆л̤л̤ува салува̄ги тварэ̆ма̄д̣и путрару питр̣гал̤аннӯ, саходарару саходарараннӯ, ал̤ийам̣диру ма̄вам̣дираннӯ, снэхитараннӯ, сам̣бам̣дхи-ба̄м̣дхавараннӯ аллаллийэ бит̣т̣у од̣ихогуттиддару.
07147017a апарэ мохита̄ моха̄ттамэва̄бхимукха̄ йайух̣।
07147017c па̄м̣д̣ава̄на̄м̣ ран̣э йодха̄х̣ паралокам̣ татха̄парэ।।
кэ̆лавару мохитара̄ги мохадим̣да дрон̣ана э̆дура̄гийэ хогуттиддару. инну итара па̄м̣д̣ава йодхару ран̣адалли паралокаванну сэридару.
07147018a са̄ татха̄ па̄м̣д̣авӣ сэна̄ вадхйама̄на̄ маха̄тмабхих̣।
07147018c ниш́и сам̣пра̄дравадра̄джаннутср̣джйолка̄х̣ сахасраш́ах̣।।
07147019a паш́йато бхӣмасэнасйа виджайасйа̄чйутасйа ча।
07147019c йамайордхармапутрасйа па̄ршатасйа ча паш́йатах̣।।
ра̄джан! а̄ маха̄тманим̣да ха̄гэ̆ вадхисалпад̣уттидда па̄м̣д̣авӣ сэнэ̆йу сахасра̄ру сам̣кхйэ̆гал̤алли дӣват̣игэ̆гал̤анну бисут̣у ра̄трийалли бхӣмасэна, виджайа, ачйута, накула-сахадэвару, дхармапутра матту па̄ршатару нод̣уттиддам̣тэ̆йэ од̣ихогуттиддару.
07147020a тамаса̄ сам̣вр̣тэ локэ на пра̄джн̃а̄йата ким̣ чана।
07147020c каурава̄н̣а̄м̣ прака̄ш́эна др̣ш́йам̣тэ ту друта̄х̣ парэ।।
катталэ̆йим̣да локавэ тум̣бихогиралу алли эно̆м̣дӯ тил̤ийуттиралилла. а̄дарэ̆ кауравара дӣват̣игэ̆гал̤а прака̄ш́адим̣да ш́атругал̤у од̣ихогуттирувуду ка̄н̣уттитту.
07147021a дравама̄н̣ам̣ ту татсаинйам̣ дрон̣акарн̣ау маха̄ратхау।
07147021c джагхнатух̣ пр̣шт̣хато ра̄джанкирам̣тау са̄йака̄нбахӯн।।
ра̄джан! од̣ихогуттирува а̄ саинйаванну маха̄ратха дрон̣а-карн̣ару хим̣диним̣да анэка са̄йакагал̤анну э̆рачутта̄ сам̣харисидару.
07147022a па̄м̣ча̄лэшу прабхагнэшу дӣрйама̄н̣эшу сарваш́ах̣।
07147022c джана̄рдано дӣнамана̄х̣ пратйабха̄шата пхалгунам̣।।
па̄м̣ча̄лару э̆ллакад̣э̆гал̤им̣да сӣл̤ико̆м̣д̣у бхагнара̄гуттиралу дӣнаманаска джана̄рданану пхалгунанигэ̆ хэл̤идану:
07147023a дрон̣акарн̣ау махэшва̄са̄вэтау па̄ршатаса̄тйакӣ।
07147023c па̄м̣ча̄ла̄м̣ш́чаива сахитау джагхнатух̣ са̄йакаирбхр̣ш́ам̣।।
“махэшва̄са дрон̣а-карн̣ару па̄ршата-са̄тйакийараннӯ па̄м̣ча̄ла сэнэ̆йо̆д̣анэ̆ анэка са̄йакагал̤им̣да сам̣харисуттидда̄рэ̆.
07147024a этайох̣ ш́араваршэн̣а прабхагна̄ но маха̄ратха̄х̣।
07147024c ва̄рйама̄н̣а̄пи каум̣тэйа пр̣тана̄ на̄ватишт̣хатэ।।
каум̣тэйа! ивара ӣ ш́араваршагал̤им̣да прабхагнара̄да намма маха̄ратхару тад̣э̆дарӯ ран̣арам̣гадалли ниллуттилла.
07147025a эта̄ва̄ва̄м̣ сарвасаинйаирвйӯд̣хаих̣ самйагуда̄йудхаих̣।
07147025c дрон̣ам̣ ча сӯтапутрам̣ ча прайата̄вах̣ праба̄дхитум̣।।
на̄виббарӯ сарвасэнэ̆гал̤а вйӯхаванну рачиси э̆лла а̄йудхагал̤о̆м̣дигэ̆ дрон̣а матту сӯтапутраранну ба̄дхэ̆пад̣исалу сам̣пӯрн̣а прайатнисабэку.
07147026a этау хи балинау ш́ӯрау кр̣та̄страу джитака̄ш́инау।
07147026c упэкшитау балам̣ круддхау на̄ш́айэта̄м̣ ниш́а̄мима̄м̣।
07147026e эша бхӣмо'бхийа̄тйуграх̣ пунара̄вартйа ва̄хинӣм̣।।
ивариббарӯ балаш́а̄лигал̤у, ш́ӯрару, кр̣та̄страру матту виджайаванну байасувавару. круддхара̄да ивару байасидарэ̆ ӣ ра̄трийэ намма сэнэ̆йанну на̄ш́аго̆л̤исабаллару.” хӣгэ̆ ма̄тана̄д̣ико̆л̤л̤уттидда̄га ати угра бхӣману сэнэ̆йанну пунах̣ карэ̆ду там̣дану.
07147027a вр̣кодарам̣ татха̄йа̄м̣там̣ др̣шт̣ва̄ татра джана̄рданах̣।
07147027c пунарэва̄бравӣдра̄джан харшайаннива па̄м̣д̣авам̣।।
ра̄джан! ха̄гэ̆ вр̣кодарану аллигэ̆ баруттиддуданну нод̣ида джана̄рданану харшаго̆м̣д̣авана̄ги па̄м̣д̣аванигэ̆ пунах̣ хэл̤идану:
07147028a эша бхӣмо ран̣аш́ла̄гхӣ вр̣тах̣ сомакапа̄м̣д̣аваих̣।
07147028c рушито'бхйэти вэгэна дрон̣акарн̣ау маха̄балау।।
“иго! ран̣аш́ла̄гхӣ бхӣману сомака-па̄м̣д̣аварим̣да суттуварэ̆йалпат̣т̣у рошадим̣да вэгава̄ги маха̄бала дрон̣а-карн̣ару ируваллигэ̆ баруттидда̄нэ̆.
07147029a этэна сахито йудхйа па̄м̣ча̄лаиш́ча маха̄ратхаих̣।
07147029c а̄ш́ва̄сана̄ртхам̣ сарвэша̄м̣ саинйа̄на̄м̣ па̄м̣д̣унам̣дана।।
па̄м̣д̣унам̣дана! сэнэ̆гал̤э̆ллаваккэ̆ а̄ш́ва̄санэ̆ нӣд̣ува салува̄ги нӣну па̄м̣ча̄ла маха̄ратхаро̆м̣дигэ̆ сэрико̆м̣д̣у дрон̣а-карн̣аро̆д̣анэ̆ йуддхама̄д̣у!”
07147030a татастау пурушавйа̄гхра̄вубхау ма̄дхавапа̄м̣д̣авау।
07147030c дрон̣акарн̣ау сама̄са̄дйа дхишт̣хитау ран̣амӯрдхани।।
а̄га пурушавйа̄гхра ма̄дхава-па̄м̣д̣авару ран̣амӯрданийалли дрон̣а матту карн̣ара э̆дира̄ги йуддхасаннаддхара̄ги ним̣тару.
07147031a татастатпунара̄вр̣ттам̣ йудхишт̣хирабалам̣ махат।
07147031c тато дрон̣аш́ча карн̣аш́ча пара̄нмамр̣датурйудхи।।
а̄га йудхишт̣хирана маха̄сэнэ̆йу хим̣диругиту. матту дрон̣а-карн̣ару йуддхадалли а̄ ш́атрубалаванну дхвам̣саго̆л̤исато̆д̣агидару.
07147032a са сам̣праха̄растумуло ниш́и пратйабхаванмаха̄н।
07147032c йатха̄ са̄гарайо ра̄джам̣ш́чам̣дродайавивр̣ддхайох̣।।
чам̣дродайадим̣да уккибарува э̆рад̣у маха̄са̄гарагал̤ам̣тидда а̄ э̆рад̣у сэнэ̆гал̤а над̣увэ̆ а̄ ра̄три пунах̣ сам̣праха̄рагал̤анно̆д̣агӯд̣ида маха̄ тумула йуддхаву пра̄рам̣бхава̄йиту.
07147033a тата утср̣джйа па̄н̣ибхйах̣ прадӣпа̄м̣става ва̄хинӣ।
07147033c йуйудхэ па̄м̣д̣аваих̣ са̄рдхамунматтавадахах̣кшайэ।।
а̄га нинна сэнэ̆йу каигал̤аллидда дӣват̣игэ̆гал̤анну бисут̣у па̄м̣д̣аваро̆д̣анэ̆ унматтара̄даварам̣тэ̆ йуддхама̄д̣ато̆д̣агидару.
07147034a раджаса̄ тамаса̄ чаива сам̣вр̣тэ бхр̣ш́ада̄рун̣э।
07147034c кэвалам̣ на̄маготрэн̣а пра̄йудхйам̣та джайаишин̣ах̣।।
дхӯл̤у матту катталиним̣да а̄вр̣тава̄да а̄ атйам̣та да̄рун̣а ра̄трийалли э̆рад̣у кад̣э̆йа джайаишигал̤у кэвала на̄маготрагал̤анну хэл̤ико̆м̣д̣у йуддхама̄д̣уттиддару.
07147035a аш́рӯйам̣та хи на̄ма̄ни ш́ра̄вйама̄н̣а̄ни па̄ртхиваих̣।
07147035c прахарадбхирмаха̄ра̄джа свайам̣вара ива̄хавэ।।
маха̄ра̄джа! свайам̣варадалли ра̄джару тамма тамма хэ̆саругал̤анну хэл̤ико̆л̤л̤увам̣тэ̆ йуддхадалли тамма тамма хэ̆саругал̤анну кэл̤увам̣тэ̆ хэл̤ико̆л̤л̤утта̄ йуддхама̄д̣уттиддару.
07147036a них̣ш́абдама̄сӣтсахаса̄ пунах̣ ш́абдо маха̄набхӯт।
07147036c круддха̄на̄м̣ йудхйама̄на̄на̄м̣ джайата̄м̣ джӣйата̄мапи।।
йуддхама̄д̣и виджайигал̤а̄гуттиддавара матту пара̄джитара̄гуттиддавара дхванигал̤у о̆ммим̣до̆ммэ̆лэ них̣ш́абдхава̄гуттиддаву. пунах̣ маха̄ ш́абдхавум̣т̣а̄гуттитту.
07147037a йатра йатра сма др̣ш́йам̣тэ прадӣпа̄х̣ курусаттама।
07147037c татра татра сма тэ ш́ӯра̄ нипатам̣ти патам̣гават।।
курусаттама! э̆ллэ̆лли дӣват̣игэ̆гал̤а бэ̆л̤аку ка̄н̣уттитто аллалли патам̣гада хул̤угал̤опа̄дийалли ш́ӯрару кэ̆л̤агэ̆ бӣл̤уттиддару.
07147038a татха̄ самйудхйама̄на̄на̄м̣ вига̄д̣ха̄бхӯнмаха̄ниш́а̄।
07147038c па̄м̣д̣ава̄на̄м̣ ча ра̄джэм̣дра каурава̄н̣а̄м̣ ча сарваш́ах̣।।
ра̄джэм̣дра! ха̄гэ̆ йуддхама̄д̣уттидда па̄м̣д̣авара матту кауравара сутталӯ дат̣т̣ава̄да маха̄ катталэ̆йу а̄вариситу.”
сама̄пти
ити ш́рӣ маха̄бха̄ратэ дрон̣а парван̣и гхат̣откачавадха парван̣и ра̄трийуддхэ сам̣кулайуддхэ саптачатва̄рим̣ш́а̄дхикаш́ататамо'дхйа̄йах̣।।
иду ш́рӣ маха̄бха̄ратадалли дрон̣а парвадалли гхат̣откачавадха парвадалли ра̄трийуддхэ сам̣кулайуддха э̆ннува нӯра̄налваттэл̤анэ адхйа̄йаву.