131 രാത്രിയുദ്ധഃ

പ്രവേശ

।। ഓം ഓം നമോ നാരായണായ।। ശ്രീ വേദവ്യാസായ നമഃ ।।

ശ്രീ കൃഷ്ണദ്വൈപായന വേദവ്യാസ വിരചിത

ശ്രീ മഹാഭാരത

ദ്രോണ പര്വ

ഘടോത്കചവധ പര്വ

അധ്യായ 131

സാര

സോമദത്ത-സാത്യകിയര പ്രതിജ്ഞെഗളു (1-15). സാത്യകി-സോമദത്തര യുദ്ധ (16-23). അശ്വത്ഥാമ-ഘടോത്കചര യുദ്ധ (൨24-43). ഘടോത്കചന മഗ അംജനപര്വന വധെ (44-53). അശ്വത്ഥാമന പരാക്രമ-ഘടോത്കചന പരാഭവ (54-135).

07131001 സംജയ ഉവാച।
07131001a പ്രായോപവിഷ്ടേ തു ഹതേ പുത്രേ സാത്യകിനാ തതഃ।
07131001c സോമദത്തോ ഭൃശം ക്രുദ്ധഃ സാത്യകിം വാക്യമബ്രവീത്।।

സംജയനു ഹേളിദനു: “ആഗ പ്രയോപവിഷ്ടനാഗിദ്ദ തന്ന മഗനന്നു സാത്യകിയു കൊംദുദരിംദ തുംബാ കോപാവിഷ്ടനാഗിദ്ദ സോമദത്തനു സാത്യകിഗെ ഈ മാതന്നാഡിദനു:

07131002a ക്ഷത്രധര്മഃ പുരാ ദൃഷ്ടോ യസ്തു ദേവൈര്മഹാത്മഭിഃ।
07131002c തം ത്വം സാത്വത സംത്യജ്യ ദസ്യുധര്മേ കഥം രതഃ।।

“സാത്വത! ഹിംദെ മഹാത്മ ദേവതെഗളു നിര്ണയിസല്പട്ട ക്ഷത്രധര്മവന്നു പരിത്യജിസി നീനു ഹേഗെ താനേ ദസ്യുഗള ധര്മദല്ലി നിരതനാഗിരുവെ?

07131003a പരാങ്മുഖായ ദീനായ ന്യസ്തശസ്ത്രായ യാചതേ।
07131003c ക്ഷത്രധര്മരതഃ പ്രാജ്ഞഃ കഥം നു പ്രഹരേദ്രണേ।।

സാത്യകീ! യുദ്ധദിംദ വിമുഖനാദവനന്നു, അദീനനന്നു, ശസ്ത്രഗളന്നു കെളഗിട്ടവനന്നു, യാചിസുവവനന്നു ക്ഷത്രധര്മനിരത പ്രാജ്ഞനു ഹേഗെ താനേ രണദല്ലി പ്രഹരിസബല്ലനു?

07131004a ദ്വാവേവ കില വൃഷ്ണീനാം തത്ര ഖ്യാതൌ മഹാരഥൌ।
07131004c പ്രദ്യുമ്നശ്ച മഹാബാഹുസ്ത്വം ചൈവ യുധി സാത്വത।।

സാത്വത! വൃഷ്ണിവംശീയരല്ലി ഇബ്ബരേ മഹാരഥരെംദു യുദ്ധദല്ലി ഖ്യാതരാഗിദ്ദാരെ. മഹാബാഹു പ്രദ്യുമ്ന മത്തു നീനു.

07131005a കഥം പ്രായോപവിഷ്ടായ പാര്ഥേന ചിന്നബാഹവേ।
07131005c നൃശംസം പതനീയം ച താദൃശം കൃതവാനസി।।

അര്ജുനനു ബാഹുവന്നു കത്തരിസലു പ്രായോപവിഷ്ടനാദവനന്നു നിന്നംഥവനു ക്രൂരനാഗി ഹേഗെതാനേ ബീളിസിദനു?

07131006a ശപേ സാത്വത പുത്രാഭ്യാമിഷ്ടേന സുകൃതേന ച।
07131006c അനതീതാമിമാം രാത്രിം യദി ത്വാം വീരമാനിനം।।
07131007a അരക്ഷ്യമാണം പാര്ഥേന ജിഷ്ണുനാ സസുതാനുജം।
07131007c ന ഹന്യാം നിരയേ ഘോരേ പതേയം വൃഷ്ണിപാംസന।।

സാത്വത! വൃഷ്ണികുലകളംക! നാനു നന്ന ഇബ്ബരു മക്കള മേലെ, നാനു മാഡിദ യാഗഗള മേലെ മത്തു നന്ന സുകൃതഗള മേലെ ആണെയിട്ടു ഹേളുത്തിദ്ദേനെ – അര്ജുനനു നിന്നന്നു രക്ഷിസലു ബരദേ ഇദ്ദരെ – ലോകൈകവീരനെംദു ഭാവിസിരുവ നിന്നന്നൂ, നിന്ന മക്കളന്നൂ, അനുജരന്നൂ ഈ രാത്രി കളെയുവുദരൊളഗാഗി സംഹരിസദേ ഇദ്ദരെ നാനു അതിഘോര നരകദല്ലി ബീളുവംതാഗലി!”

07131008a ഏവമുക്ത്വാ സുസംക്രുദ്ധഃ സോമദത്തോ മഹാബലഃ।
07131008c ദധ്മൌ ശംഖം ച താരേണ സിംഹനാദം നനാദ ച।।

ഹീഗെ ഹേളി സംക്രുദ്ധ മഹാബല സോമദത്തനു താരസ്വരദല്ലി ശംഖവന്നു ഊദി സിംഹനാദഗൈദനു.

07131009a തതഃ കമലപത്രാക്ഷഃ സിംഹദംഷ്ട്രോ മഹാബലഃ।
07131009c സാത്വതോ ഭൃശസംക്രുദ്ധഃ സോമദത്തമഥാബ്രവീത്।।

ആഗ കമലപത്രാക്ഷ സിംഹദംഷ്ട്ര മഹാബല സാത്വതനു തുംബാ കുപിതനാഗി സോമദത്തനിഗെ ഹീഗെ ഹേളിദനു:

07131010a ഹതോ ഭൂരിശ്രവാ വീരസ്തവ പുത്രോ മഹാരഥഃ।
07131010c ശലശ്ചൈവ തഥാ രാജന്ഭ്രാതൃവ്യസനകര്ശിതഃ।।

“നിന്ന വീര മഗ മഹാരഥ ഭൂരിശ്രവനു ഹതനാദനു. രാജന്! സഹോദരനു ഹതനാദനെംബ വ്യസനദിംദ ദുഃഖിതനാഗിദ്ദ ശലനൂ കൂഡ ഹതനാദനു.

07131011a ത്വാം ചാപ്യദ്യ വധിഷ്യാമി സപുത്രപശുബാംധവം।
07131011c തിഷ്ഠേദാനീം രണേ യത്തഃ കൌരവോഽസി വിശേഷതഃ।।

കൌരവേയ! ഇംദു പുത്ര-പശു-ബാംധവര സഹിതനാഗി നിന്നന്നൂ വധിസുത്തേനെ. രണദല്ലി നിംതു വിശേഷവാഗി പ്രയത്നിസി നന്നൊഡനെ യുദ്ധമാഡു!

07131012a യസ്മിന്ദാനം ദമഃ ശൌചമഹിംസാ ഹ്രീര്ധൃതിഃ ക്ഷമാ।
07131012c അനപായീനി സര്വാണി നിത്യം രാജ്ഞി യുധിഷ്ഠിരേ।।
07131013a മൃദംഗകേതോസ്തസ്യ ത്വം തേജസാ നിഹതഃ പുരാ।
07131013c സകര്ണസൌബലഃ സംഖ്യേ വിനാശം സമുപേഷ്യസി।।

യാവ യുധിഷ്ഠിരനല്ലി ദാന, ദമ, ശൌച, അഹിംസെ, ലജ്ജെ, ധൃതി, ക്ഷമെ – ഇവേ മൊദലാദ സര്വ സദ്ഗുണഗളു നിത്യവൂ ഇവെയോ ആ മൃദംഗകേതു രാജന തേജസ്സിനിംദ ഈഗാഗലേ നീനു ഹതനാഗിരുവെ! ഈഗ യുദ്ധദല്ലി കര്ണ-സൌബലരൊംദിഗെ വിനാശവന്നു ഹൊംദുത്തീയെ!

07131014a ശപേഽഹം കൃഷ്ണചരണൈരിഷ്ടാപൂര്തേന ചൈവ ഹ।
07131014c യദി ത്വാം സസുതം പാപം ന ഹന്യാം യുധി രോഷിതഃ।
07131014e അപയാസ്യസി ചേത്ത്യക്ത്വാ തതോ മുക്തോ ഭവിഷ്യസി।।

നാനൂ കൂഡ ശ്രീകൃഷ്ണന ചരണഗള മേലെ മത്തു നാനു മാഡിദ ഇഷ്ടാപൂര്തഗള മേലെ ആണെയിട്ടു ഹേളുത്തേനെ: “നാനേനാദരൂ പാപിഷ്ട നിന്നന്നു നിന്ന മഗന സഹിത സംഹരിസദിദ്ദരെ സദ്ഗതിയന്നു ഹൊംദദിരലി!” ഇഷ്ടു ആത്മശ്ലാഘനെ മാഡികൊള്ളുത്തിരുവ നീനു ഭയപട്ടു യുദ്ധവന്നു ബിട്ടു ഹോദരെ മാത്ര നന്നിംദ ബിഡുഗഡെയന്നു ഹൊംദുവെ!”

07131015a ഏവമാഭാഷ്യ ചാന്യോന്യം ക്രോധസംരക്തലോചനൌ।
07131015c പ്രവൃത്തൌ ശരസംപാതം കര്തും പുരുഷസത്തമൌ।।

കോപദിംദ കെംപാദ കണ്ണുഗളിംദ കൂഡിദ്ദ പുരുഷശ്രേഷ്ഠരാദ അവരിബ്ബരൂ ഹീഗെ അന്യോന്യരൊഡനെ മാതനാഡുത്താ പരസ്പരര മേലെ ബാണഗളന്നു പ്രയോഗിസലു പ്രാരംഭിസിദരു.

07131016a തതോ ഗജസഹസ്രേണ രഥാനാമയുതേന ച।
07131016c ദുര്യോധനഃ സോമദത്തം പരിവാര്യ വ്യവസ്ഥിതഃ।।

ആഗ ദുര്യോധനനു ഒംദു സാവിര ആനെഗളിംദലൂ ഹത്തുസാവിര രഥഗളിംദലൂ കൂഡിദവനാഗി സോമദത്തനന്നു സുത്തുവരെദു നിംതനു.

07131017a ശകുനിശ്ച സുസംക്രുദ്ധഃ സര്വശസ്ത്രഭൃതാം വരഃ।
07131017c പുത്രപൌത്രൈഃ പരിവൃതോ ഭ്രാതൃഭിശ്ചേംദ്രവിക്രമൈഃ।
07131017e സ്യാലസ്തവ മഹാബാഹുര്വജ്രസംഹനനോ യുവാ।।

സര്വശസ്ത്രഭൃതരല്ലി ശ്രേഷ്ഠ, നിന്ന ബാവ, വജ്രസംഹനന, യുവക, മഹാബാഹു ശകുനിയൂ കൂഡ സംക്രുദ്ധനാഗി തന്ന മക്കളു, മൊമ്മക്കളു മത്തു ഇംദ്രന വിക്രമക്കെ സമാന സഹോദരരൊംദിഗെ സോമദത്തനന്നു സുത്തുവരെദനു.

07131018a സാഗ്രം ശതസഹസ്രം തു ഹയാനാം തസ്യ ധീമതഃ।
07131018c സോമദത്തം മഹേഷ്വാസം സമംതാത്പര്യരക്ഷത।।

ആ ധീമതനു നൂരുസാവിര കുദുരെസവാരരൊംദിഗെ മഹേഷ്വാസ സോമദത്തനന്നു എല്ലകഡെഗളിംദ സുത്തുവരെദു രക്ഷിസുത്തിദ്ദനു.

07131019a രക്ഷ്യമാണശ്ച ബലിഭിശ്ചാദയാമാസ സാത്യകിം।
07131019c തം ചാദ്യമാനം വിശിഖൈര്ദൃഷ്ട്വാ സമ്നതപര്വഭിഃ।
07131019e ധൃഷ്ടദ്യുമ്നോഽഭ്യയാത്ക്രുദ്ധഃ പ്രഗൃഹ്യ മഹതീം ചമൂം।।

ബലശാലിഗളിംദ രക്ഷിത സോമദത്തനു സാത്യകിയന്നു ബാണഗളിംദ മുച്ചിബിട്ടനു. സാത്യകിയു വിശിഖ സന്നതപര്വഗളിംദ മുച്ചിഹോദുദന്നു നോഡിദ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നനു ക്രുദ്ധനാഗി മഹാ സേനെയൊഡനെ അല്ലിഗെ ധാവിസിദനു.

07131020a ചംഡവാതാഭിസൃഷ്ടാനാമുദധീനാമിവ സ്വനഃ।
07131020c ആസീദ്രാജന്ബലൌഘാനാമന്യോന്യമഭിനിഘ്നതാം।।

അന്യോന്യരന്നു പ്രഹരിസുത്തിദ്ദ സൈനികര സമൂഹദല്ലുംടാദ കോലാഹലവു ചംഡമാരുതക്കെ സിലുകി അല്ലോലകല്ലോലവാഗുവ സമുദ്രദ ഭോര്ഗരെതക്കെ സമാനവാഗി കേളിബരുത്തിത്തു.

07131021a വിവ്യാധ സോമദത്തസ്തു സാത്വതം നവഭിഃ ശരൈഃ।
07131021c സാത്യകിര്ദശഭിശ്ചൈനമവധീത്കുരുപുംഗവം।।

സോമദത്തനാദരോ സാത്വതനന്നു ഒംഭത്തു ശരഗളിംദ ഹൊഡെദനു. സാത്യകിയൂ കൂഡ കുരുപുംഗവനന്നു ഹത്തു ബാണഗളിംദ പ്രഹരിസിദനു.

07131022a സോഽതിവിദ്ധോ ബലവതാ സമരേ ദൃഢധന്വനാ।
07131022c രഥോപസ്ഥം സമാസാദ്യ മുമോഹ ഗതചേതനഃ।।

ദൃഢധന്വി സാത്യകിയിംദ ബലവാഗി ഗായഗൊംഡ സോമദത്തനു രഥദമേലെയേ മൂര്ഛിതനാഗി ഒരഗിദനു.

07131023a തം വിമൂഢം സമാലക്ഷ്യ സാരഥിസ്ത്വരയാന്വിതഃ।
07131023c അപോവാഹ രണാദ്വീരം സോമദത്തം മഹാരഥം।।

അവനു പ്രജ്ഞാഹീനനാദുദന്നു നോഡിദ സാരഥിയു മഹാരഥ വീര സോമദത്തനന്നു രണദിംദ ദൂരക്കെ കൊംഡൊയ്ദനു.

07131024a തം വിസംജ്ഞം സമാലോക്യ യുയുധാനശരാര്ദിതം।
07131024c ദ്രൌണിരഭ്യദ്രവത് ക്രുദ്ധഃ സാത്വതം രണമൂര്ധനി।।

യുയുധാനന ശരഗളിംദ ഗായഗൊംഡു സോമദത്തനു മൂര്ഛിതനാദുദന്നു കംഡു ക്രുദ്ധനാദ ദ്രൌണി അശ്വത്ഥാമനു രണമധ്യദല്ലി സാത്വതനന്നു ആക്രമണിസിദനു.

07131025a തമാപതംതം സംപ്രേക്ഷ്യ ശൈനേയസ്യ രഥം പ്രതി।
07131025c ഭൈമസേനിഃ സുസംക്രുദ്ധഃ പ്രത്യമിത്രമവാരയത്।।

ശൈനേയന രഥദ കഡെഗെ ബരുത്തിദ്ദ അവനന്നു നോഡി സംക്രുദ്ധ ഭൈമസേനി ഘടോത്കചനു ശത്രുവന്നു തഡെദനു.

07131026a കാര്ഷ്ണായസമയം ഘോരം ഋക്ഷചര്മാവൃതം മഹത്।
07131026c യുക്തം ഗജനിഭൈര്വാഹൈര്ന ഹയൈര്നാപി വാ ഗജൈഃ।।
07131027a വിക്ഷിപ്തമഷ്ടചക്രേണ വിവൃതാക്ഷേണ കൂജതാ।
07131027c ധ്വജേനോച്ച്രിതതുംഡേന ഗൃധ്രരാജേന രാജതാ।।
07131028a ലോഹിതാര്ദ്രപതാകം തമംത്രമാലാവിഭൂഷിതം।
07131028c അഷ്ടചക്രസമായുക്തമാസ്ഥായ വിപുലം രഥം।।
07131029a ശൂലമുദ്ഗരധാരിണ്യാ ശൈലപാദപഹസ്തയാ।
07131029c രക്ഷസാം ഘോരരൂപാണാമക്ഷൌഹിണ്യാ സമാവൃതഃ।।
07131030a തമുദ്യതമഹാചാപം നിശാമ്യ വ്യഥിതാ നൃപാഃ।
07131030c യുഗാംതകാലസമയേ ദംഡഹസ്തമിവാംതകം।।

ആ ഘോര കത്തലെയല്ലി വിശാല കരഡിയ ചര്മവന്നു ഹൊദിസിദ്ദ, ആനെഗളഷ്ടേ ദൊഡ്ഡ ആദരെ ആനെഗളൂ കുദുരെഗളൂ അല്ലദ വാഹനഗളന്നു കട്ടിദ്ദ, എംടു ചക്രഗളിംദ മത്തു നൊഗഗളിംദ കൂഡിദ, അതി എത്തരദ ദംഡദ മേലെ രണഹദ്ദുഗള രാജനംതെ രാരാജിസുവ ധ്വജദിംദ യുക്തവാദ, രക്തദിംദ തോയ്ദ പതാകെയുള്ള, കരുളിന മാലെഗളിംദ അലംകൃതഗൊംഡിദ്ദ, ശൂല-മുദ്ഗരഗളന്നു ഹിഡിദു, കൈഗളല്ലി മരഗളന്നൂ ഹിഡിദു ബരുത്തിദ്ദ ഒംദു അക്ഷൌഹിണീ രാക്ഷസ സേനെയിംദ സുത്തുവരെയല്പട്ടു എംടു ചക്രഗള മേലിദ്ദ വിശാലരഥദല്ലി യുഗാംതകാലസമയദല്ലി ദംഡവന്നു ഹിഡിദ അംതകനംതെ മഹാചാപവന്നു ടേംകരിസി ബരുത്തിദ്ദ ഘടോത്കചനന്നു കംഡു നൃപരു വ്യഥിതരാദരു.

07131031a ഭയാര്ദിതാ പ്രചുക്ഷോഭ പുത്രസ്യ തവ വാഹിനീ।
07131031c വായുനാ ക്ഷോഭിതാവര്താ ഗംഗേവോര്ധ്വതരംഗിണീ।।

ഭിരുഗാളിഗെ സിലുകി പ്രക്ഷോഭെഗൊംഡ ഗംഗാനദിയ സുളിയംതെ നിന്ന മഗന സേനെയു തളമളഗൊംഡിതു.

07131032a ഘടോത്കചപ്രയുക്തേന സിംഹനാദേന ഭീഷിതാഃ।
07131032c പ്രസുസ്രുവുര്ഗജാ മൂത്രം വിവ്യഥുശ്ച നരാ ഭൃശം।।

ഘടോത്കചനു മാഡിദ സിംഹനാദദിംദലേ ഭയഗൊംഡ ആനെഗളു മൂത്രവിസര്ജനെ മാഡിദവു. സൈനികരു ബഹള വ്യഥിതരാദരു.

07131033a തതോഽശ്മവൃഷ്ടിരത്യര്ഥമാസീത്തത്ര സമംതതഃ।
07131033c സംധ്യാകാലാധികബലൈഃ പ്രമുക്താ രാക്ഷസൈഃ ക്ഷിതൌ।।

സംധ്യാകാലദല്ലി അധികബലവന്നു ഹൊംദുവ രാക്ഷസരു പ്രയോഗിസിദ കല്ലുഗള മളെയു രണരംഗദ സുത്തലൂ സുരിയിതു.

07131034a ആയസാനി ച ചക്രാണി ഭുശുംഡ്യഃ പ്രാസതോമരാഃ।
07131034c പതംത്യവിരലാഃ ശൂലാഃ ശതഘ്ന്യഃ പട്ടിശാസ്തഥാ।।
07131035a തദുഗ്രമതിരൌദ്രം ച ദൃഷ്ട്വാ യുദ്ധം നരാധിപാഃ।
07131035c തനയാസ്തവ കര്ണശ്ച വ്യഥിതാഃ പ്രാദ്രവന്ദിശഃ।।

മേലിംദ ലോഹദ ചക്രഗളു, ഭുശംഡഗളു, പ്രാസ-തോമരഗളു ബീളുത്തിദ്ദ ആ അതിരൌദ്ര ഉഗ്ര യുദ്ധവന്നു നോഡി നിന്ന കഡെയ രാജരു, നിന്ന മക്കളൂ മത്തു കര്ണനൂ കൂഡ വ്യഥിതരാഗി ദിക്കാപാലാഗി ഓഡി ഹോദരു.

07131036a തത്രൈകോഽസ്ത്രബലശ്ലാഘീ ദ്രൌണിര്മാനീ ന വിവ്യഥേ।
07131036c വ്യധമച്ച ശരൈര്മായാം ഘടോത്കചവിനിര്മിതാം।।

ആദരെ അല്ലി തന്ന അസ്ത്രബലവന്നു സദാ ഹൊഗളികൊള്ളുത്തിദ്ദ സൊക്കിന ദ്രൌണി അശ്വത്ഥാമനു മാത്ര വിവ്യഥനാഗദെ ഘടോത്കചനു നിര്മിസിദ ആ മായെയന്നു ബാണഗളിംദ നാശമാഡിദനു.

07131037a നിഹതായാം തു മായായാമമര്ഷീ സ ഘടോത്കചഃ।
07131037c വിസസര്ജ ശരാന്ഘോരാംസ്തേഽശ്വത്ഥാമാനമാവിശന്।।

തന്ന മായെയു ഹീഗെ ഹതവാദുദന്നു സഹിസികൊള്ളദേ ഇദ്ദ ഘടോത്കചനു അശ്വത്ഥാമന മേലെ ഘോര ശരഗളന്നു പ്രയോഗിസിദനു.

07131038a ഭുജഗാ ഇവ വേഗേന വല്മീകം ക്രോധമൂര്ചിതാഃ।
07131038c തേ ശരാ രുധിരാഭ്യക്താ ഭിത്ത്വാ ശാരദ്വതീസുതം।
07131038e വിവിശുര്ധരണീം ശീഘ്രാ രുക്മപുംഖാഃ ശിലാശിതാഃ।।

ക്രോധമൂര്ഛിത സര്പഗളു വേഗദിംദ ഹുത്തവന്നു ഹൊഗുവംതെ ശീഘ്രവാഗി ഹോഗുത്തിദ്ദ ആ രുക്മപുംഖഗള, ശിലാശിത ബാണഗളു ശാരദ്വതീ കൃപിയ മഗ അശ്വത്ഥാമനന്നു ഭേദിസി രക്തവന്നു കുഡിദു നെലവന്നു ഹൊക്കവു.

07131039a അശ്വത്ഥാമാ തു സംക്രുദ്ധോ ലഘുഹസ്തഃ പ്രതാപവാന്।
07131039c ഘടോത്കചമഭിക്രുദ്ധം ബിഭേദ ദശഭിഃ ശരൈഃ।।

ലഘുഹസ്ത പ്രതാപവാന് അശ്വത്ഥാമനാദരോ സംക്രുദ്ധനാഗി ഇന്നൂ കുപിതനാഗിദ്ദ ഘടോത്കചനന്നു ഹത്തു ശരഗളിംദ ഹൊഡെദനു.

07131040a ഘടോത്കചോഽതിവിദ്ധസ്തു ദ്രോണപുത്രേണ മര്മസു।
07131040c ചക്രം ശതസഹസ്രാരമഗൃഹ്ണാദ്വ്യഥിതോ ഭൃശം।।

ദ്രോണപുത്രനിംദ മര്മഗളല്ലി ഗായഗൊംഡ ഘടോത്കചനു അത്യംത വ്യഥിതനാഗി നൂരുസാവിര അരെകാലുഗളന്നു ഹൊംദിദ്ദ ചക്രവന്നു കൈഗെത്തികൊംഡനു.

07131041a ക്ഷുരാംതം ബാലസൂര്യാഭം മണിവജ്രവിഭൂഷിതം।
07131041c അശ്വത്ഥാമ്നസ്തു ചിക്ഷേപ ഭൈമസേനിര്ജിഘാംസയാ।।

അശ്വത്ഥാമനന്നു കൊല്ലലു ബയസി അവന മേലെ ഭീമസേനന മഗനു ബേസഗെയ കൊനെയല്ലി ഉദയിസുവ സൂര്യനംതിദ്ദ മണിവജ്രവിഭൂഷിത ആ ചക്രവന്നു എസെദനു.

07131042a വേഗേന മഹതാ ഗച്ചദ്വിക്ഷിപ്തം ദ്രൌണിനാ ശരൈഃ।
07131042c അഭാഗ്യസ്യേവ സംകല്പസ്തന്മോഘം ന്യപതദ്ഭുവി।।

അത്യംത വേഗവാഗി ബംദ ആ ചക്രവു ദ്രൌണിയ ശരഗളിംദ ബഹള ദൂരക്കെ എസെയല്പട്ടു നിര്ഭാഗ്യന സംകല്പവു നിഷ്ഫലവാഗുവംതെ നിഷ്ഫലവാഗി ഭൂമിയമേലെ ബിദ്ദിതു.

07131043a ഘടോത്കചസ്തതസ്തൂര്ണം ദൃഷ്ട്വാ ചക്രം നിപാതിതം।
07131043c ദ്രൌണിം പ്രാച്ചാദയദ്ബാണൈഃ സ്വര്ഭാനുരിവ ഭാസ്കരം।।

ചക്രവു കെളഗുരുളിദുദന്നു നോഡി ഘടോത്കചനു തക്ഷണവേ രാഹുവു സൂര്യനന്നു ഹേഗോ ഹാഗെ ദ്രൌണിയന്നു ബാണഗളിംദ മുച്ചിദനു.

07131044a ഘടോത്കചസുതഃ ശ്രീമാന്ഭിന്നാംജനചയോപമഃ।
07131044c രുരോധ ദ്രൌണിമായാംതം പ്രഭംജനമിവാദ്രിരാട്।।

ആഗ ഭിന്നവാദ കാഡിഗെയ രാശിയംതിദ്ദ ഘടോത്കചന മഗ അംജനപര്വനു അദ്രിരാജ ഹിമാലയനു ചംഡമാരുതവന്നു ഹേഗോ ഹാഗെ ദ്രൌണിയന്നു തഡെദു നില്ലിസിദനു.

07131045a പൌത്രേണ ഭീമസേനസ്യ ശരൈഃ സോഽമ്ജനപര്വണാ।
07131045c ബഭൌ മേഘേന ധാരാഭിര്ഗിരിര്മേരുരിവാര്ദിതഃ।।

ഭീമസേനന മൊമ്മഗ അംജനപര്വന ബാണഗളു ചുച്ചി അശ്വത്ഥാമനു മേഘദ ജലധാരെഗളിംദ ആവൃത മേരുപര്വതദംതെ കംഡനു.

07131046a അശ്വത്ഥാമാ ത്വസംഭ്രാംതോ രുദ്രോപേംദ്രേംദ്രവിക്രമഃ।
07131046c ധ്വജം ഏകേന ബാണേന ചിച്ചേദാംജനപര്വണഃ।।

വിക്രമദല്ലി രുദ്ര മത്തു ഇംദ്രര സമനാഗിദ്ദ അശ്വത്ഥാമനാദരോ സ്വല്പവൂ വിഭ്രാംതനാഗദേ ഒംദേ ബാണദിംദ അംജനപര്വന ധ്വജവന്നു തുംഡരിസിദനു.

07131047a ദ്വാഭ്യാം തു രഥയംതാരം ത്രിഭിശ്ചാസ്യ ത്രിവേണുകം।
07131047c ധനുരേകേന ചിച്ചേദ ചതുര്ഭിശ്ചതുരോ ഹയാന്।।

എരഡരിംദ സാരഥിയന്നു, മൂരരിംദ മൂകിയന്നു, ഒംദരിംദ ധനുസ്സന്നൂ മത്തു നാല്കരിംദ നാല്കു കുദുരെഗളന്നൂ ഹൊഡെദനു.

07131048a വിരഥസ്യോദ്യതം ഹസ്താദ്ധേമബിംദുഭിരാചിതം।
07131048c വിശിഖേന സുതീക്ഷ്ണേന ഖഡ്ഗമസ്യ ദ്വിധാകരോത്।।

രഥഹീന അംജനപര്വനു കൈയിംദ ഹിഡിദെത്തിദ്ദ സുവര്ണബിംദുഗളിംദ സമലംകൃത ഖഡ്ഗവന്നൂ അശ്വത്ഥാമനു സുതീക്ഷ്ണ വിശിഖദിംദ എരഡു മാഡിദനു.

07131049a ഗദാ ഹേമാംഗദാ രാജംസ്തൂര്ണം ഹൈഡിംബസൂനുനാ।
07131049c ഭ്രാമ്യോത്ക്ഷിപ്താ ശരൈഃ സാപി ദ്രൌണിനാഭ്യാഹതാപതത്।।

രാജന്! ഹൈഡിംബസൂനു (ഹിഡിംബിയ മഗ ഘടോത്കചന മഗ അംജനപര്വ) വു തക്ഷണവേ എസെദ ഗദെയന്നു കൂഡ അദു തിരുഗുത്താ ഹാരിബംദു ബീളുവുദരൊളഗെ ദ്രൌണിയു നാശഗൊളിസിദനു.

07131050a തതോഽമ്തരിക്ഷമുത്പത്യ കാലമേഘ ഇവോന്നദന്।
07131050c വവര്ഷാംജനപര്വാ സ ദ്രുമവര്ഷം നഭസ്തലാത്।।

ഒഡനെയേ അംതരിക്ഷക്കെ ഹാരി കാലമേഘദംതെ കൂഗുത്താ അംജനപര്വനു അശ്വത്ഥാമന മേലെ നഭസ്തലദിംദ മരഗള മളെയന്നു സുരിസിദനു.

07131051a തതോ മായാധരം ദ്രൌണിര്ഘടോത്കചസുതം ദിവി।
07131051c മാര്ഗണൈരഭിവിവ്യാധ ഘനം സൂര്യ ഇവാംശുഭിഃ।।

ആഗ ആകാശദല്ലിദ്ദ മയാവി ഘടോത്കചന മഗനന്നു ദ്രൌണിയു ഘനമോഡഗളന്നു സൂര്യനു തന്ന രശ്മിഗളിംദ ഭേദിസുവംതെ മാര്ഗണഗളിംദ ഹൊഡെദനു.

07131052a സോഽവതീര്യ പുനസ്തസ്ഥൌ രഥേ ഹേമപരിഷ്കൃതേ।
07131052c മഹീധര ഇവാത്യുച്ചഃ ശ്രീമാനംജനപര്വതഃ।।

ബളിക പര്വതദഷ്ടേ എത്തരനാഗിദ്ദ ശ്രീമാന് അംജനപര്വതനു പുനഃ കെളഗിളിദു ഹേമപരിഷ്കൃത രഥദല്ലി കുളിതുകൊംഡനു.

07131053a തമയസ്മയവര്മാണം ദ്രൌണിര്ഭീമാത്മജാത്മജം।
07131053c ജഘാനാംജനപര്വാണം മഹേശ്വര ഇവാംധകം।।

ആഗ ധരെഗിളിദ കാഡിഗെയംതെ ഹൊളെയുവ പര്വതവോ എംബത്തിദ്ദ ഭീമന മൊമ്മഗ അംജനപര്വനന്നു ദ്രൌണിയു അംധകനന്നു മഹേശ്വരനു ഹേഗോ ഹാഗെ സംഹരിസിദനു.

07131054a അഥ ദൃഷ്ട്വാ ഹതം പുത്രമശ്വത്ഥാമ്നാ മഹാബലം।
07131054c ദ്രൌണേഃ സകാശമഭ്യേത്യ രോഷാത്പ്രചലിതാംഗദഃ।।
07131055a പ്രാഹ വാക്യമസംഭ്രാംതോ വീരം ശാരദ്വതീസുതം।
07131055c ദഹംതം പാംഡവാനീകം വനമഗ്നിമിവോദ്ധതം।।

തന്ന മഹാബല മഗനു അശ്വത്ഥാമനിംദ ഹതനാദുദന്നു കംഡു രോഷദിംദ അംഗാംഗഗളു ഥരഥരിസുത്തിദ്ദ ഘടോത്കചനു കാഡാഗ്നിയു സുഡുവംതെ പാംഡവര സേനെയന്നു ദഹിസുത്തിദ്ദ വീര ശാരദ്വതീ കൃപിയ മഗ, ദ്രൌണിയ ബളിസാരി സ്വല്പവൂ അളുകദേ ഈ മാതന്നാഡിദനു:

07131056a തിഷ്ഠ തിഷ്ഠ ന മേ ജീവന്ദ്രോണപുത്ര ഗമിഷ്യസി।
07131056c ത്വാമദ്യ നിഹനിഷ്യാമി ക്രൌംചമഗ്നിസുതോ യഥാ।।

“ദ്രോണപുത്ര! നില്ലു! നില്ലു! നന്നിംദ ജീവംതനാഗി നീനു ഹിംദിരുഗുവുദില്ല. അഗ്നിസുത കാര്തികേയനു ക്രൌംചപര്വതവന്നു ഹേഗോ ഹാഗെ നാനു നിന്നന്നു ഇംദു കൊംദുബിഡുത്തേനെ!”

07131057 അശ്വത്ഥാമോവാച।
07131057a ഗച്ച വത്സ സഹാന്യൈസ്ത്വം യുധ്യസ്വാമരവിക്രമ।
07131057c ന ഹി പുത്രേണ ഹൈഡിംബേ പിതാ ന്യായ്യം പ്രബാധിതും।।

അശ്വത്ഥാമനു ഹേളിദനു: “അമരവിക്രമി! മഗൂ! ഹൈഡിംബേ! ഹൊരടുഹോഗു! ബേരെ യാരൊഡനെയാദരൂ യുദ്ധമാഡു! തംദെയു മഗനന്നു ബാധിസുവുദു ന്യായവല്ല!

07131058a കാമം ഖലു ന മേ രോഷോ ഹൈഡിംബേ വിദ്യതേ ത്വയി।
07131058c കിം തു രോഷാന്വിതോ ജംതുര്ഹന്യാദാത്മാനമപ്യുത।।

ഹൈഡിംബേ! നിന്ന മേലെ നനഗെ യാവരീതിയ രോഷവൂ ഇല്ല. ആദരെ രോഷാവിഷ്ടനാദവനു ആത്മഹത്യെയന്നൂ മാഡികൊള്ളബഹുദു!””

07131059 സംജയ ഉവാച।
07131059a ശ്രുത്വൈതത്ക്രോധതാമ്രാക്ഷഃ പുത്രശോകസമന്വിതഃ।
07131059c അശ്വത്ഥാമാനമായസ്തോ ഭൈമസേനിരഭാഷത।।

സംജയനു ഹേളിദനു: “ഇദന്നു കേളി പുത്രശോകദിംദ ആവേശഗൊംഡിദ്ദ ഭൈമസേനിയു ക്രോധദിംദ കണ്ണുഗളന്നു കെംപു മാഡികൊംഡു അശ്വത്ഥാമനിഗെ അപമാനിസി ഹീഗെ ഹേളിദനു:

07131060a കിമഹം കാതരോ ദ്രൌണേ പൃഥഗ്ജന ഇവാഹവേ।
07131060c ഭീമാത്ഖല്വഹമുത്പന്നഃ കുരൂണാം വിപുലേ കുലേ।।

“ദ്രൌണീ! ഹീഗേകെ മാതനാഡുത്തിരുവെ? യുദ്ധദല്ലി നാനൊബ്ബ സാമാന്യനവനെംദു ഭാവിസിരുവെയാ? നാനു സുപ്രസിദ്ധ കുരുഗള കുലദല്ലി ഭീമസേനനിംദ ഹുട്ടിദവനാഗിദ്ദേനെ.

07131061a പാംഡവാനാമഹം പുത്രഃ സമരേഷ്വനിവര്തിനാം।
07131061c രക്ഷസാമധിരാജോഽഹം ദശഗ്രീവസമോ ബലേ।।

സമരദിംദ പലായന മാഡദ പാംഡവര മഗനു നാനു. ബലദല്ലി ദശഗ്രീവന സമനാഗിദ്ദു നാനു രാക്ഷസര രാജനു.

07131062a തിഷ്ഠ തിഷ്ഠ ന മേ ജീവന്ദ്രോണപുത്ര ഗമിഷ്യസി।
07131062c യുദ്ധശ്രദ്ധാമഹം തേഽദ്യ വിനേഷ്യാമി രണാജിരേ।।

ദ്രോണപുത്ര! നില്ലു! നില്ലു! നന്നിംദ ജീവിതനാഗി ഹോഗുവുദില്ല! ഇംദിന യുദ്ധദല്ലി നാനു നിന്ന യുദ്ധശ്രദ്ധെയന്നേ തൊഡെദുഹാകുത്തേനെ!”

07131063a ഇത്യുക്ത്വാ രോഷതാമ്രാക്ഷോ രാക്ഷസഃ സുമഹാബലഃ।
07131063c ദ്രൌണിമഭ്യദ്രവത്ക്രുദ്ധോ ഗജേംദ്രമിവ കേസരീ।।

ഹീഗെ ഹേളി, രോഷദിംദ താമ്രാക്ഷനാഗിദ്ദ സുമഹാബലി രാക്ഷസനു ക്രുദ്ധ കേസരിയു ഗജേംദ്രന മേലെരഗുവംതെ ദ്രൌണിയന്നു ആക്രമണിസിദനു.

07131064a രഥാക്ഷമാത്രൈരിഷുഭിരഭ്യവര്ഷദ്ഘടോത്കചഃ।
07131064c രഥിനാം ഋഷഭം ദ്രൌണിം ധാരാഭിരിവ തോയദഃ।।

മോഡവു പര്വതദ മേലെ ജലധാരെയന്നു സുരിസുവംതെ ഘടോത്കചനു രഥിഗളല്ലി ശ്രേഷ്ഠ ദ്രൌണിയ മേലെ രഥദ അച്ചുമരദ ഗാത്രദ ബാണഗളന്നു സുരിസിദനു.

07131065a ശരവൃഷ്ടിം ശരൈര്ദ്രൌണിരപ്രാപ്താം താം വ്യശാതയത്।
07131065c തതോഽമ്തരിക്ഷേ ബാണാനാം സംഗ്രാമോഽന്യ ഇവാഭവത്।।

ആ ശരവൃഷ്ടിയു തന്ന മേലെ ബീളുവുദരൊളഗേ ദ്രൌണിയു ശരഗളിംദ തുംഡുമാഡിദനു. ആഗ അംതരിക്ഷദല്ലി ബാണഗള സംഗ്രാമവോ എംദു തോരുവംതെ അവരിബ്ബരൊഡനെ യുദ്ധവു നഡെയിതു.

07131066a അഥാസ്ത്രസംഘര്ഷകൃതൈര്വിസ്ഫുലിംഗൈഃ സമാബഭൌ।
07131066c വിഭാവരീമുഖേ വ്യോമ ഖദ്യോതൈരിവ ചിത്രിതം।।

അസ്ത്രഗള സംഘര്ഷദിംദാഗി ഹൊരബീളുത്തിദ്ദ ബെംകിയ കിഡിഗളു ആകാശവന്നേ പ്രകാശഗൊളിസുത്തിദ്ദവു. രാത്രിയ ആ പ്രഥമയാനദല്ലി ആകാശവെല്ലവൂ മിംചുഹുളുഗളിംദ ചിത്രിതവാഗിരുവംതെ തോരുത്തിത്തു.

07131067a നിശാമ്യ നിഹതാം മായാം ദ്രൌണിനാ രണമാനിനാ।
07131067c ഘടോത്കചസ്തതോ മായാം സസര്ജാംതര്ഹിതഃ പുനഃ।।

യുദ്ധാഭിമാനി ദ്രൌണിയിംദ തന്ന മായെയു നാശവാദുദന്നു നോഡി ഘടോത്കചനു അംതര്ഹിതനാഗി പുനഃ മായെയന്നു സൃഷ്ടിസിദനു.

07131068a സോഽഭവദ്ഗിരിരത്യുച്ചഃ ശിഖരൈസ്തരുസംകടൈഃ।
07131068c ശൂലപ്രാസാസിമുസലജലപ്രസ്രവണോ മഹാന്।।

അവനു ശിഖര-വിക്ഷഗളിംദ കൂഡിദ ദൊഡ്ഡ പര്വതവാഗിബിട്ടനു. ശൂല, പ്രാസ, ഖഡ്ഗ, മുസുലഗളു ആ പര്വതദിംദ ധാരാകാരവാഗി സുരിയുത്തിദ്ദവു.

07131069a തമംജനചയപ്രഖ്യം ദ്രൌണിര്ദൃഷ്ട്വാ മഹീധരം।
07131069c പ്രപതദ്ഭിശ്ച ബഹുഭിഃ ശസ്ത്രസംഘൈര്ന ചുക്ഷുഭേ।।

അംജനപര്വതക്കെ സമാനവാഗിദ്ദ മായാനിര്മിത ആ പര്വതവന്നൂ അദരിംദ ധാരാകാരവാഗി ബീളുത്തിദ്ദ ശസ്ത്രസമൂഹഗളന്നൂ നോഡി ദ്രൌണിയു സ്വല്പവൂ വിചലിതനാഗലില്ല.

07131070a തതഃ സ്മയന്നിവ ദ്രൌണിര്വജ്രമസ്ത്രമുദീരയത്।
07131070c സ തേനാസ്ത്രേണ ശൈലേംദ്രഃ ക്ഷിപ്തഃ ക്ഷിപ്രമനശ്യത।।

ആഗ നസുനഗുത്താ ദ്രൌണിയു വജ്രാസ്ത്രവന്നു പ്രകടിസിദനു. അസ്ത്രദിംദ ആ പര്വതവു തക്ഷണവേ നാശവായിതു.

07131071a തതഃ സ തോയദോ ഭൂത്വാ നീലഃ സേംദ്രായുധോ ദിവി।
07131071c അശ്മവൃഷ്ടിഭിരത്യുഗ്രോ ദ്രൌണിമാച്ചാദയദ്രണേ।।

ആഗ ഘടോത്കചനു കാമനബില്ലിനിംദ കൂഡിദ കപ്പു മോഡദ രൂപവന്നു താളി ആകാശദിംദ കല്ലുഗള മളെയന്നേ സുരിസി ദ്രൌണിയന്നു മുച്ചിബിട്ടനു.

07131072a അഥ സംധായ വായവ്യമസ്ത്രമസ്ത്രവിദാം വരഃ।
07131072c വ്യധമദ്ദ്രോണതനയോ നീലമേഘം സമുത്ഥിതം।।

കൂഡലേ അസ്ത്രവിദരല്ലി ശ്രേഷ്ഠ ദ്രോണതനയനു മേലെദ്ദ ആ കപ്പുമോഡവന്നു വായവ്യാസ്ത്രദിംദ നാശഗൊളിസിദനു.

07131073a സ മാര്ഗണഗണൈര്ദ്രൌണിര്ദിശഃ പ്രച്ചാദ്യ സര്വതഃ।
07131073c ശതം രഥസഹസ്രാണാം ജഘാന ദ്വിപദാം വരഃ।।

മനുഷ്യരല്ലി ശ്രേഷ്ഠ ദ്രൌണിയു മാര്ഗണഗണഗളിംദ എല്ല ദിക്കുഗളന്നൂ മുച്ചി നൂരാരു സഹസ്രാരു രാക്ഷസ രഥഗളന്നു ധ്വംസഗൊളിസിദനു.

07131074a സ ദൃഷ്ട്വാ പുനരായാംതം രഥേനായതകാര്മുകം।
07131074c ഘടോത്കചമസംഭ്രാംതം രാക്ഷസൈര്ബഹുഭിര്വൃതം।।
07131075a സിംഹശാര്ദൂലസദൃശൈര്മത്തദ്വിരദവിക്രമൈഃ।
07131075c ഗജസ്ഥൈശ്ച രഥസ്ഥൈശ്ച വാജിപൃഷ്ഠഗതൈരപി।।
07131076a വിവൃതാസ്യശിരോഗ്രീവൈര്ഹൈഡിംബാനുചരൈഃ സഹ।
07131076c പൌലസ്ത്യൈര്യാതുധാനൈശ്ച താമസൈശ്ചോഗ്രവിക്രമൈഃ।।
07131077a നാനാശസ്ത്രധരൈര്വീരൈര്നാനാകവചഭൂഷണൈഃ।
07131077c മഹാബലൈര്ഭീമരവൈഃ സംരംഭോദ്വൃത്തലോചനൈഃ।।
07131078a ഉപസ്ഥിതൈസ്തതോ യുദ്ധേ രാക്ഷസൈര്യുദ്ധദുര്മദൈഃ।
07131078c വിഷണ്ണമഭിസംപ്രേക്ഷ്യ പുത്രം തേ ദ്രൌണിരബ്രവീത്।।

അഷ്ടാദരൂ ഭ്രാംതനാഗദേ രഥദല്ലി കുളിതു ദീര്ഘ കാര്മുകവന്നു സെളെയുത്താ, ആനെഗള മേലൂ രഥഗള മേലൂ മത്തു കുദുരെഗള ബെന്നുഗള മേലെ കുളിതിദ്ദ, സിംഹ-ശാര്ദൂലഗള ബലവുള്ള, മദിസിദ ആനെഗള വിക്രമവുള്ള, വികാര മുഖ-ശിര-കുത്തിഗെഗളന്നു ഹൊംദിദ്ദ, നാനാ ശസ്ത്രഗളന്നു നാനാ കവച-ഭൂഷണഗളന്നു ധരിസിദ്ദ, കോപദിംദ കണ്ണുഗുഡ്ഡെഗളു മുംദെ ബംദിദ്ദ, ഭയംകരവാഗി ആര്ഭടിസുത്തിദ്ദ അനേക ഉഗ്രവിക്രമി, വീര, മഹാബല പൌലസ്ത്യ-യാതുധാന-താമസ യുദ്ധദുര്മദ രാക്ഷസ അനുചരരിംദ സുത്തുവരെയല്പട്ടു യുദ്ധക്കെ ബരുത്തിദ്ദ ഹൈഡിംബിയന്നു നോഡി വിഷണ്ണനാദ നിന്ന മഗനിഗെ ദ്രൌണിയു ഹേളിദനു:

07131079a തിഷ്ഠ ദുര്യോധനാദ്യ ത്വം ന കാര്യഃ സംഭ്രമസ്ത്വയാ।
07131079c സഹൈഭിര്ഭ്രാതൃഭിര്വീരൈഃ പാര്ഥിവൈശ്ചേംദ്രവിക്രമൈഃ।।

“ദുര്യോധന! ഇംദ്ര സമാന വിക്രമ രാജരു മത്തു വീര സഹോദരരൊഡനെ ഇംദു നീനു സുമ്മനേ യുദ്ധവന്നു നോഡു! ഗാബരിഗൊള്ളലു കാരണവില്ല.

07131080a നിഹനിഷ്യാമ്യമിത്രാംസ്തേ ന തവാസ്തി പരാജയഃ।
07131080c സത്യം തേ പ്രതിജാനാമി പര്യാശ്വാസയ വാഹിനീം।।

നിന്ന ശത്രുഗളെല്ലരന്നൂ ഈഗ സംഹരിസുത്തേനെ. നിനഗെ പരാജയവെംബുദേ ആഗുവുദില്ല. നിനഗെ സത്യവന്നേ ഹേളുത്തിദ്ദേനെ. സേനെയന്നു സമാധാനഗൊളിസു!”

07131081 ദുര്യോധന ഉവാച।
07131081a ന ത്വേതദദ്ഭുതം മന്യേ യത്തേ മഹദിദം മനഃ।
07131081c അസ്മാസു ച പരാ ഭക്തിസ്തവ ഗൌതമിനംദന।।

ദുര്യോധനനു ഹേളിദനു: “ഗൌതമിയ മഗനേ! നിന്ന മനസ്സു വിശാലവാദുദു. ആദുദരിംദ ഈ അദ്ഭുതവന്നു നീനു മാഡുവെ എന്നുവുദരല്ലി സംദേഹവില്ല. നമ്മ മേലെ നിനഗെ പരമ ഭക്തിയിദെ!””

07131082 സംജയ ഉവാച।
07131082a അശ്വത്ഥാമാനമുക്ത്വൈവം തതഃ സൌബലമബ്രവീത്।
07131082c വൃതഃ ശതസഹസ്രേണ രഥാനാം രണശോഭിനാം।।

സംജയനു ഹേളിദനു: “അശ്വത്ഥാമനു ഹീഗെ ഹേളലു നിന്ന മഗനു നൂരുസാവിര രണശോഭീ രഥഗളിംദ ആവൃതനാഗിദ്ദ സൌബല ശകുനിഗെ ഹേളിദനു:

07131083a ഷഷ്ട്യാ ഗജസഹസ്രൈശ്ച പ്രയാഹി ത്വം ധനംജയം।
07131083c കര്ണശ്ച വൃഷസേനശ്ച കൃപോ നീലസ്തഥൈവ ച।।
07131084a ഉദീച്യാഃ കൃതവര്മാ ച പുരുമിത്രഃ ശ്രുതാര്പണഃ।
07131084c ദുഃശാസനോ നികുംഭശ്ച കുംഡഭേദീ ഉരുക്രമഃ।।
07131085a പുരംജയോ ദൃഢരഥഃ പതാകീ ഹേമപംകജഃ।
07131085c ശല്യാരുണീംദ്രസേനാശ്ച സംജയോ വിജയോ ജയഃ।।
07131086a കമലാക്ഷഃ പുരുഃ ക്രാഥീ ജയവര്മാ സുദര്ശനഃ।
07131086c ഏതേ ത്വാമനുയാസ്യംതി പത്തീനാമയുതാനി ഷട്।।
07131087a ജഹി ഭീമം യമൌ ചോഭൌ ധര്മരാജം ച മാതുല।
07131087c അസുരാനിവ ദേവേംദ്രോ ജയാശാ മേ ത്വയി സ്ഥിതാ।।

“മാതുല! ആരു സാവിര ആനെഗളൊംദിഗെ നീനു ധനംജയനന്നു ആക്രമണിസു! കര്ണ, വൃഷസേന, കൃപ, നീല, ഉത്തര സേനെ, കൃതവര്മ, പുരുമിത്ര, ശ്രുതാര്പണ, ദുഃശാസന, നികുംഭ, കുംഡഭേദി, ഉരുക്രമ, പുരംജയ, ദൃഢരഥ, പതാകീ, ഹേമപംകജ, ശല്യ, അരുണീംദ്രന സേനെ, സംജയ, വിജയ, ജയ, കമലാക്ഷ, പുരു, ക്രാഥീ, ജയവര്മ, സുദര്ശനരു ആരുസാവിര പദാതിഗളൊംദിഗെ നിന്നന്നു അനുസരിസി ബരുത്താരെ. ദേവേംദ്രനു അസുരരന്നു ജയിസിദംതെ നീവു ഭീമ, യമളരു മത്തു ധര്മരാജനന്നു ജയിസിരി! നന്ന വിജയവു നിമ്മ മേലെ നിര്ഭരഗൊംഡിദെ!

07131088a ദാരിതാന്ദ്രൌണിനാ ബാണൈര്ഭൃശം വിക്ഷതവിഗ്രഹാന്।
07131088c ജഹി മാതുല കൌംതേയാനസുരാനിവ പാവകിഃ।।

മാതുല! ദ്രൌണിയ ബാണഗളിംദ തുംബാ ഗായഗൊംഡിരുവ കൌംതേയരന്നു പാവകിയു അസുരരന്നു ഹേഗോ ഹാഗെ ജയിസു!”

07131089a ഏവമുക്തോ യയൌ ശീഘ്രം പുത്രേണ തവ സൌബലഃ।
07131089c പിപ്രീഷുസ്തേ സുതാന്രാജന്ദിധക്ഷുശ്ചൈവ പാംഡവാന്।।

രാജന്! നിന്ന മഗനു ഹീഗെ ഹേളലു നിന്ന മൈദുന സൌബലനു നിന്ന മക്കളന്നു സംതോഷഗൊളിസലു മത്തു പാംഡവരന്നു നാശഗൊളിസലു ഹൊരടനു.

07131090a അഥ പ്രവവൃതേ യുദ്ധം ദ്രൌണിരാക്ഷസയോര്മൃധേ।
07131090c വിഭാവര്യാം സുതുമുലം ശക്രപ്രഹ്രാദയോരിവ।।

ആഗ ഹിംദെ ശക്രനിഗൂ പ്രഹ്രാദനിഗൂ നഡെദ തുമുല യുദ്ധദംതെ ദ്രൌണി-രാക്ഷസന നഡുവെ യുദ്ധവു നഡെയിതു.

07131091a തതോ ഘടോത്കചോ ബാണൈര്ദശഭിര്ഗൌതമീസുതം।
07131091c ജഘാനോരസി സംക്രുദ്ധോ വിഷാഗ്നിപ്രതിമൈര്ദൃഢൈഃ।।

സംക്രുദ്ധ ഘടോത്കചനു വിഷാഗ്നിയംതിരുവ ഹത്തു ബാണഗളിംദ ഗൌതമീസുതന എദെഗെ ഹൊഡെദനു.

07131092a സ തൈരഭ്യാഹതോ ഗാഢം ശരൈര്ഭീമസുതേരിതൈഃ।
07131092c ചചാല രഥമധ്യസ്ഥോ വാതോദ്ധൂത ഇവ ദ്രുമഃ।।

ഭീമസുതന ശരഗളിംദ ഗാഢവാഗി ഗായഗൊംഡ അശ്വത്ഥാമനു രഥദ മധ്യദല്ലിയേ ഭിരുഗാളിസി സിലുകിദ മരദംതെ തത്തരിസിദനു.

07131093a ഭൂയശ്ചാംജലികേനാസ്യ മാര്ഗണേന മഹാപ്രഭം।
07131093c ദ്രൌണിഹസ്തസ്ഥിതം ചാപം ചിച്ചേദാശു ഘടോത്കചഃ।।

പുനഃ ഘടോത്കചനു മഹാപ്രഭെയുള്ള അംജലീകവെംബ മാര്ഗണദിംദ ദ്രൌണിയ കൈയല്ലിദ്ദ ചാപവന്നു തുംഡരിസിദനു.

07131094a തതോഽന്യദ്ദ്രൌണിരാദായ ധനുര്ഭാരസഹം മഹത്।
07131094c വവര്ഷ വിശിഖാംസ്തീക്ഷ്ണാന്വാരിധാരാ ഇവാംബുദഃ।।

ആഗ ദ്രൌണിയു മഹാ ഭാരവന്നു സഹിസികൊള്ളബല്ല അന്യ ധനുസ്സന്നു തെഗെദുകൊംഡു മോഡഗളു മളെയന്നു സുരിസുവംതെ തീക്ഷ്ണ വിശിഖഗള മളെയന്നു സുരിസിദനു.

07131095a തതഃ ശാരദ്വതീപുത്രഃ പ്രേഷയാമാസ ഭാരത।
07131095c സുവര്ണപുംഖാം ശത്രുഘ്നാന്ഖചരാന്ഖചരാന്പ്രതി।।

ഭാരത! ആഗ ശാരദ്വതീപുത്രനു ആ ആകാശഗാമി രാക്ഷസ ശത്രുഗള മേലെ സുവര്ണപുംഖഗളുള്ള ആകാശഗാമീ ബാണഗളന്നു പ്രയോഗിസിദനു.

07131096a തദ്ബാണൈരര്ദിതം യൂഥം രക്ഷസാം പീനവക്ഷസാം।
07131096c സിംഹൈരിവ ബഭൌ മത്തം ഗജാനാമാകുലം കുലം।।

സിംഹദിംദ പീഡിസല്പട്ട ആനെഗള ഹിംഡിനംതെ പീനവക്ഷസരാദ രാക്ഷസര ആ സേനെയു അശ്വത്ഥാമന ബാണഗളിംദ ബഹളവാഗി പീഡിതഗൊംഡിതു.

07131097a വിധമ്യ രാക്ഷസാന്ബാണൈഃ സാശ്വസൂതരഥാന്വിഭുഃ।
07131097c ദദാഹ ഭഗവാന്വഹ്നിര്ഭൂതാനീവ യുഗക്ഷയേ।।

യുഗക്ഷയദല്ലി ഭഗവംത വിഭുവു ഇരുവവുഗളന്നു ഹേഗെ അഗ്നിയിംദ സുഡുവനോ ഹാഗെ അശ്വത്ഥാമനു കുദുരെ-സൂത-രഥഗളൊംദിഗെ ആ രാക്ഷസരന്നു ബാണഗളിംദ സുട്ടു ധ്വംസഗൊളിസിദനു.

07131098a സ ദഗ്ധ്വാക്ഷൌഹിണീം ബാണൈര്നൈരൃതാന്രുരുചേ ഭൃശം।
07131098c പുരേവ ത്രിപുരം ദഗ്ധ്വാ ദിവി ദേവോ മഹേശ്വരഃ।।

ഹിംദെ ദിവിയല്ലി ദേവ മഹേശ്വരനു ഹേഗെ ത്രിപുരവന്നു ദഹിസിദ്ദനോ ഹാഗെ ബാണഗളിംദ രാക്ഷസര അക്ഷൌഹിണിയന്നു ദഹിസി അശ്വത്ഥാമനു ബഹളവാഗി പ്രകാശിസിദനു.

07131099a യുഗാംതേ സര്വഭൂതാനി ദഗ്ധ്വേവ വസുരുല്ബണഃ।
07131099c രരാജ ജയതാം ശ്രേഷ്ഠോ ദ്രോണപുത്രസ്തവാഹിതാന്।।

നിന്ന ഹിതവന്നേ മാഡുവ വിജയിഗളല്ലി ശ്രേഷ്ഠ ദ്രോണപുത്രനു യുഗാംതദല്ലി സര്വഭൂതഗളന്നു സുഡുവ അഗ്നിയംതെ പ്രകാശിസിദനു.

07131100a തേഷു രാജസഹസ്രേഷു പാംഡവേയേഷു ഭാരത।
07131100c നൈനം നിരീക്ഷിതും കശ്ചിച്ചക്നോതി ദ്രൌണിമാഹവേ।
07131100e ഋതേ ഘടോത്കചാദ്വീരാദ്രാക്ഷസേംദ്രാന്മഹാബലാത്।।

ഭാരത! മഹാബലീ രാക്ഷസേംദ്ര ഘടോത്കചന ഹൊരതാഗി ആഗ രണദല്ലിദ്ദ പാംഡവര സഹസ്രാരു രാജരല്ലി യാരൂ ദ്രൌണിയന്നു വീക്ഷിസലു ശക്യരാഗിരലില്ല.

07131101a സ പുനര്ഭരതശ്രേഷ്ഠ ക്രോധാദ്രക്താംതലോചനഃ।
07131101c തലം തലേന സംഹത്യ സംദശ്യ ദശനച്ചദം।
07131101e സ്വസൂതമബ്രവീത്ക്രുദ്ധോ ദ്രോണപുത്രായ മാം വഹ।।

ഭരതശ്രേഷ്ഠ! അവനു ക്രോധദിംദ കണ്ണുഗളന്നു കെംപുമാഡികൊംഡു ചപ്പാളെ തട്ടുത്താ “ക്രുദ്ധനാദ ദ്രോണപുത്രനല്ലിഗെ നന്നന്നു കൊംഡൊയ്യി!” എംദു ഹേളിദനു.

07131102a സ യയൌ ഘോരരൂപേണ തേന ജൈത്രപതാകിനാ।
07131102c ദ്വൈരഥം ദ്രോണപുത്രേണ പുനരപ്യരിസൂദനഃ।।

അനംതര ആ അരിസൂദന ഘടോത്കചനു വിചിത്ര പതാകെഗളന്നുള്ള ഘോരരൂപദ രഥവന്നേരി ദ്രോണപുത്രനൊംദിഗെ പുനഃ ദ്വൈരഥയുദ്ധവന്നു നഡെസിദനു.

07131103a സ ചിക്ഷേപ തതഃ ക്രുദ്ധോ ദ്രോണപുത്രായ രാക്ഷസഃ।
07131103c അഷ്ടചക്രാം മഹാരൌദ്രാമശനീം രുദ്രനിര്മിതാം।।

ആഗ ക്രുദ്ധ രാക്ഷസനു ദ്രോണപുത്രന മേലെ രുദ്രനിര്മിത മഹാരൌദ്രാകാരദ ഉക്കിന അഷ്ടചക്രവന്നു പ്രയോഗിസിദനു.

07131104a താമവപ്ലുത്യ ജഗ്രാഹ ദ്രൌണിര്ന്യസ്യ രഥേ ധനുഃ।
07131104c ചിക്ഷേപ ചൈനാം തസ്യൈവ സ്യംദനാത്സോഽവപുപ്ലുവേ।।

ആഗ ദ്രൌണിയു ധനുസ്സന്നു രഥദല്ലിയേ ഇരിസി, രഥദിംദ കെളക്കെ ഹാരി ആ ചക്രവന്നു ഹിഡിദു അദന്നേ ഹിംദെ എസെദനു.

07131105a സാശ്വസൂതധ്വജം വാഹം ഭസ്മ കൃത്വാ മഹാപ്രഭാ।
07131105c വിവേശ വസുധാം ഭിത്ത്വാ സാശനിര്ഭൃശദാരുണാ।।

മഹാപ്രഭെയുള്ള ആ അതി ദാരുണ അശനിയു ഘടോത്കചന വാഹനവന്നു കുദുരെ-സൂത-ധ്വജഗളൊംദിഗെ ഭസ്മഗൊളിസി ഭൂമിയന്നു സീളി പ്രവേശിസിതു.

07131106a ദ്രൌണേസ്തത്കര്മ ദൃഷ്ട്വാ തു സര്വഭൂതാന്യപൂജയന്।
07131106c യദവപ്ലുത്യ ജഗ്രാഹ ഘോരാം ശംകരനിര്മിതാം।।

ശംകര നിര്മിത ആ ഘോര അശനിയന്നു ഹാരി ഹിഡിദ ദ്രൌണിയ ആ കര്മവന്നു നോഡി സര്വഭൂതഗളു അവനന്നു ഹൊഗളിദവു.

07131107a ധൃഷ്ടദ്യുമ്നരഥം ഗത്വാ ഭൈമസേനിസ്തതോ നൃപ।
07131107c മുമോച നിശിതാന്ബാണാന്പുനര്ദ്രൌണേര്മഹോരസി।।

നൃപ! ഭൈമസേനിയാദരോ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നന രഥവന്നേരി അല്ലിംദലേ പുനഃ ദ്രൌണിയ മഹാവക്ഷസ്ഥളക്കെ ഗുരിയിട്ടു നിശിത ബാണഗളന്നു പ്രയോഗിസിദനു.

07131108a ധൃഷ്ടദ്യുമ്നോഽപ്യസംഭ്രാംതോ മുമോചാശീവിഷോപമാന്।
07131108c സുവര്ണപുംഖാന്വിശിഖാന്ദ്രോണപുത്രസ്യ വക്ഷസി।।

ധൃഷ്ടദ്യുമ്നനൂ കൂഡ ഗാബരിഗൊള്ളദേ സര്പഗള വിഷദംതിരുവ സുവര്ണപുംഖഗള വിശിഖഗളന്നു ദ്രോണപുത്രന എദെഗെ ഗുരിയിട്ടു പ്രയോഗിസിദനു.

07131109a തതോ മുമോച നാരാചാന്ദ്രൌണിസ്താഭ്യാം സഹസ്രശഃ।
07131109c താവപ്യഗ്നിശിഖാപ്രഖ്യൈര്ജഘ്നതുസ്തസ്യ മാര്ഗണാന്।।

ദ്രൌണിയൂ കൂഡ അവരിബ്ബര മേലെ സഹസ്രാരു നാരാചഗളന്നു പ്രയോഗിസിദനു. അവരൂ കൂഡ അഗ്നിശിഖെഗളംതിദ്ദ ബാണഗളിംദ അശ്വത്ഥാമന ബാണഗളന്നു ആകാശദല്ലിയേ തുംഡരിസിദരു.

07131110a അതിതീവ്രമഭൂദ്യുദ്ധം തയോഃ പുരുഷസിംഹയോഃ।
07131110c യോധാനാം പ്രീതിജനനം ദ്രൌണേശ്ച ഭരതര്ഷഭ।।

ഭരതര്ഷഭ! പുരുഷസിംഹരു മത്തു ദ്രൌണിയ നഡുവിന ആ യുദ്ധവു അതി തീവ്രവൂ യോധരിഗെ പ്രീതിവര്ധകവൂ ആഗിത്തു.

07131111a തതോ രഥസഹസ്രേണ ദ്വിരദാനാം ശതൈസ്ത്രിഭിഃ।
07131111c ഷഡ്ഭിര്വാജിസഹസ്രൈശ്ച ഭീമസ്തം ദേശമാവ്രജത്।।

ആഗ സാവിര രഥഗളിംദലൂ, മുന്നൂരു ആനെഗളിംദലൂ, ആരു സാവിര കുദുരെസവാരരിംദലൂ കൂഡികൊംഡു ഭീമനു ആ പ്രദേശക്കെ ആഗമിസിദനു.

07131112a തതോ ഭീമാത്മജം രക്ഷോ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നം ച സാനുഗം।
07131112c അയോധയത ധര്മാത്മാ ദ്രൌണിരക്ലിഷ്ടകര്മകൃത്।।

ആ സമയദല്ലി സ്വല്പവൂ ആയാസവില്ലദംതെ പരാക്രമവന്നു തോരിസുത്തിദ്ദ ധര്മാത്മ ദ്രൌണിയു ഭീമന രാക്ഷസ മഗനൊഡനെ മത്തു അവനന്നു അനുസരിസി ബംദ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നനൊഡനെ യുദ്ധമാഡുത്തിദ്ദനു.

07131113a തത്രാദ്ഭുതതമം ദ്രൌണിര്ദര്ശയാമാസ വിക്രമം।
07131113c അശക്യം കര്തുമന്യേന സര്വഭൂതേഷു ഭാരത।।

ഭാരത! അല്ലി അന്യ സര്വഭൂതഗളിഗൂ മാഡിതോരിസലു അശക്യവാദ അതി അദ്ഭുത വിക്രമവന്നു ദ്രൌണിയു പ്രദര്ശിസിദനു.

07131114a നിമേഷാംതരമാത്രേണ സാശ്വസൂതരഥദ്വിപാം।
07131114c അക്ഷൌഹിണീം രാക്ഷസാനാം ശിതൈര്ബാണൈരശാതയത്।।
07131115a മിഷതോ ഭീമസേനസ്യ ഹൈഡിംബേഃ പാര്ഷതസ്യ ച।
07131115c യമയോര്ധര്മപുത്രസ്യ വിജയസ്യാച്യുതസ്യ ച।।

ഒംദേ നിമിഷമാത്രദല്ലി അവനു – ഭീമസേന, ഹൈഡിംബി, പാര്ഷത, യമളരു, ധര്മപുത്ര, വിജയ മത്തു അച്യുതരു നോഡുത്തിദ്ദംതെയേ - നിശിതബാണഗളിംദ അശ്വ-സൂത-രഥ-ഗജഗളൊംദിഗെ രാക്ഷസര അക്ഷൌഹിണീ സേനെയന്നു ധ്വംസഗൊളിസിദനു.

07131116a പ്രഗാഢമംജോഗതിഭിര്നാരാചൈരഭിതാഡിതാഃ।
07131116c നിപേതുര്ദ്വിരദാ ഭൂമൌ ദ്വിശൃംഗാ ഇവ പര്വതാഃ।।

അശ്വത്ഥാമന നാരാചഗളിംദ അതിഗാഢവാഗി ഗായഗൊംഡ ആനെഗളു എരഡു ശിഖരഗളിരുവ പര്വതഗളംതെ ഭൂമിയ മേലെ ഉരുളി ബിദ്ദവു.

07131117a നികൃത്തൈര്ഹസ്തിഹസ്തൈശ്ച വിചലദ്ഭിരിതസ്തതഃ।
07131117c രരാജ വസുധാ കീര്ണാ വിസര്പദ്ഭിരിവോരഗൈഃ।।

ബാണഗളിംദ കത്തരിസല്പട്ട ആനെഗള സൊംഡിലുഗളു ചലിസുത്തിരുവാഗ രണഭൂമിയു ഹരിദാഡുത്തിരുവ സര്പഗളിംദ തുംബിഹോഗിരുവംതെ തോരിതു.

07131118a ക്ഷിപ്തൈഃ കാംചനദംഡൈശ്ച നൃപച്ചത്രൈഃ ക്ഷിതിര്ബഭൌ।
07131118c ദ്യൌരിവോദിതചംദ്രാര്കാ ഗ്രഹാകീര്ണാ യുഗക്ഷയേ।।

അല്ലല്ലി ബിദ്ദിദ്ദ സുവര്ണമയ ദംഡഗളു മത്തു നൃപര ഛത്രഗളിംദ തുംബിദ രണഭൂമിയു യുഗക്ഷയദല്ലി സൂര്യ-ചംദ്ര ഗ്രഹഗളിംദ തുംബിദ ആകാശദംതെ തോരുത്തിത്തു.

07131119a പ്രവൃദ്ധധ്വജമംഡൂകാം ഭേരീവിസ്തീര്ണകച്ചപാം।
07131119c ചത്രഹംസാവലീജുഷ്ടാം ഫേനചാമരമാലിനീം।।
07131120a കംകഗൃധ്രമഹാഗ്രാഹാം നൈകായുധഝഷാകുലാം।
07131120c രഥക്ഷിപ്തമഹാവപ്രാം പതാകാരുചിരദ്രുമാം।।
07131121a ശരമീനാം മഹാരൌദ്രാം പ്രാസശക്ത്യുഗ്രഡുംഡുഭാം।
07131121c മജ്ജാമാംസമഹാപംകാം കബംധാവര്ജിതോഡുപാം।।
07131122a കേശശൈവലകല്മാഷാം ഭീരൂണാം കശ്മലാവഹാം।
07131122c നാഗേംദ്രഹയയോധാനാം ശരീരവ്യയസംഭവാം।।
07131123a ശോണിതൌഘമഹാവേഗാം ദ്രൌണിഃ പ്രാവര്തയന്നദീം।
07131123c യോധാര്തരവനിര്ഘോഷാം ക്ഷതജോര്മിസമാകുലാം।।
07131124a പ്രായാദതിമഹാഘോരം യമക്ഷയമഹോദധിം।

ദ്രൌണിയു യമക്ഷയദ സാഗരദംതിരുവ, മഹാവേഗവാഗി ഹരിയുത്തിരുവ മഹാഘോര രക്തദ നദിയന്നേ നിര്മിസിദനു. രാശിരാശിയാഗി ബിദ്ദിരുവ ധ്വജഗളേ ആ നദിയ കപ്പെഗളംതിദ്ദവു. ഒഡെദുഹോഗിദ്ദ ഭേരിഗളു ആമെഗളംതിദ്ദവു. തുംഡാഗി ബിദ്ദിദ്ദ ചത്രഗളു ഹംസഗള സാലിനംതിദ്ദവു. ചാമരഗള മാലെഗളു നൊരെഗളിംതിദ്ദവു. ഹദ്ദു-രണഹദ്ദുഗളു മൊസളെഗളംതിദ്ദവു. അനേക ആയുധ-ശരഗളു മീനുഗളംതിദ്ദവു. പ്രാസ-ശക്തിഗളു ഉഗ്ര ഡുംഡുഭഗളംതിദ്ദവു. മജ്ജെ-മാംസഗളു നദിയ കെസരിനംതിദ്ദവു. തേലിഹോഗുത്തിദ്ദ കബംധഗളു ദോണിഗളംതെ തോരുത്തിദ്ദവു. തലെഗൂദലുഗളേ പാചിയംതിദ്ദ ആ നദിയു ഹേഡിഗളിഗെ ഭയവന്നുംടുമാഡുവംതഹുദാഗിത്തു. അപാര സംഖ്യെഗളല്ലി ഗജാശ്വയോധര ഹനനദിംദ ഉദ്ഭവവാദ ആ നദിയല്ലി യോധര ആര്തസ്വരഗളേ കലകല ശബ്ധദംതെ കേളിബരുത്തിദ്ദവു. ഗായഗൊംഡവര ശരീരഗളിംദ സോരുവ രക്തവേ ആ നദിയ അലെഗളംതിത്തു.

07131124c നിഹത്യ രാക്ഷസാന്ബാണൈര്ദ്രൌണിര്ഹൈഡിംബമാര്ദയത്।।
07131125a പുനരപ്യതിസംക്രുദ്ധഃ സവൃകോദരപാര്ഷതാന്।
07131125c സ നാരാചഗണൈഃ പാര്ഥാന്ദ്രൌണിര്വിദ്ധ്വാ മഹാബലഃ।।

ബാണഗളിംദ രാക്ഷസരന്നു സംഹരിസി ദ്രൌണിയു ഹൈഡിംബിയന്നു ഗായഗൊളിസിദനു. പുനഃ അതി സംക്രുദ്ധനാഗി മഹാബല ദ്രൌണിയു നാരാച ഗണഗളിംദ വൃകോദര-പാര്ഷതരൊംദിഗെ പാര്ഥരന്നു ഹൊഡെദനു.

07131126a ജഘാന സുരഥം നാമ ദ്രുപദസ്യ സുതം വിഭുഃ।
07131126c പുനഃ ശ്രുതംജയം നാമ സുരഥസ്യാനുജം രണേ।।

ആ വിഭുവു സുരഥനെംബ ഹെസരിന ദ്രുപദന മഗനന്നു സംഹരിസിദനു മത്തു പുനഃ ശ്രുതംജയനെംബ ഹെസരിന സുരഥന അനുജനന്നൂ രണദല്ലി സംഹരിസിദനു.

07131127a ബലാനീകം ജയാനീകം ജയാശ്വം ചാഭിജഘ്നിവാന്।
07131127c ശ്രുതാഹ്വയം ച രാജേംദ്ര ദ്രൌണിര്നിന്യേ യമക്ഷയം।।

രാജേംദ്ര! ദ്രൌണിയു ബലാനീക, ജയാനീക, ജയ, ശ്രുതാഹ്വയരന്നു സംഹരിസി യമക്ഷയക്കെ കളുഹിസിദനു.

07131128a ത്രിഭിശ്ചാന്യൈഃ ശരൈസ്തീക്ഷ്ണൈഃ സുപുംഖൈ രുക്മമാലിനം।
07131128c ശത്രുംജയം ച ബലിനം ശക്രലോകം നിനായ ഹ।।

പുംഖഗളിരുവ അന്യ മൂരു തീക്ഷ്ണ ബാണഗളിംദ അവനു ബലശാലി ശത്രുംജയനന്നൂ രുക്മമാലിനിയന്നൂ ശക്രലോകക്കെ കളുഹിസിദനു.

07131129a ജഘാന സ പൃഷധ്രം ച ചംദ്രദേവം ച മാനിനം।
07131129c കുംതിഭോജസുതാംശ്ചാജൌ ദശഭിര്ദശ ജഘ്നിവാന്।।

അവനു പൃഷധ്ര മത്തു മാനിനി ചംദ്രദേവരന്നു കൂഡ സംഹരിസിദനു. കുംതിഭോജന ഹത്തു മക്കളന്നൂ ഹത്തു ബാണഗളിംദ സംഹരിസിദനു.

07131130a അശ്വത്ഥാമാ സുസംക്രുദ്ധഃ സംധായോഗ്രമജിഹ്മഗം।
07131130c മുമോചാകര്ണപൂര്ണേന ധനുഷാ ശരമുത്തമം।
07131130e യമദംഡോപമം ഘോരമുദ്ദിശ്യാശു ഘടോത്കചം।।

ആഗ അശ്വത്ഥാമനു സംക്രുദ്ധനാഗി ഉഗ്ര ജിഹ്മഗവൊംദന്നു ഹൂഡി ധനുസ്സന്നു ആകര്ണപര്യംതവാഗി എളെദു ഘോര യമദംഡദംതിദ്ദ ആ ഉത്തമ ശരവന്നു ഘടോത്കചനിഗെ ഗുരിയിട്ടു പ്രയോഗിസിദനു.

07131131a സ ഭിത്ത്വാ ഹൃദയം തസ്യ രാക്ഷസസ്യ മഹാശരഃ।
07131131c വിവേശ വസുധാം ശീഘ്രം സപുംഖഃ പൃഥിവീപതേ।।

പൃഥിവീപതേ! സുംദര പുംഖഗളുള്ള ആ മഹാശരവു രാക്ഷസന ഹൃദയവന്നു ഭേദിസി ശീഘ്രവാഗി നെലവന്നു ഹൊക്കിതു.

07131132a തം ഹതം പതിതം ജ്ഞാത്വാ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നോ മഹാരഥഃ।
07131132c ദ്രൌണേഃ സകാശാദ്രാജേംദ്ര അപനിന്യേ രഥാംതരം।।

രാജേംദ്ര! അദരിംദ ഘടോത്കചനു ഹതനാഗി ബിദ്ദനെംദേ തിളിദ മഹാരഥ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നനു തന്ന രഥവന്നു ദ്രൌണിയിംദ ദൂരക്കെ കൊംഡൊയ്ദനു.

07131133a തഥാ പരാങ്മഖരഥം സൈന്യം യൌധിഷ്ഠിരം നൃപ।
07131133c പരാജിത്യ രണേ വീരോ ദ്രോണപുത്രോ നനാദ ഹ।
07131133e പൂജിതഃ സര്വഭൂതൈശ്ച തവ പുത്രൈശ്ച ഭാരത।।

നൃപ! ഭാരത! ഹാഗെ രണദല്ലി യുധിഷ്ഠിരന സേനെയ മുഖ്യരഥരന്നു പരാജയഗൊളിസി പരാങ്മുഖഗൊളിസി വീര ദ്രോണപുത്രനു സിംഹനാദഗൈദനു. നിന്ന പുത്രരിംദലൂ സര്വഭൂതഗളിംദലൂ ഗൌരവിസല്പട്ടനു.

07131134a അഥ ശരശതഭിന്നകൃത്തദേഹൈര് ഹതപതിതൈഃ ക്ഷണദാചരൈഃ സമംതാത്।
07131134c നിധനമുപഗതൈര്മഹീ കൃതാഭൂദ് ഗിരിശിഖരൈരിവ ദുര്ഗമാതിരൌദ്രാ।।

ഹാഗെ നൂരാരു ബാണഗളിംദ കത്തരിസല്പട്ട ദേഹഗളിംദ, ഹതരാഗി എല്ലെഡെയൂ ബിദ്ദിദ്ദ, രാക്ഷസരിംദ നിബിഡവാഗിദ്ദ രണഭൂമിയു പര്വത ശിഖരഗളിംദ വ്യാപ്തവാഗിരുവംതെ അതിദുര്ഗമവാഗിയൂ രൌദ്രവാഗിയൂ കാണുത്തിത്തു.

07131135a തം സിദ്ധഗംധര്വപിശാചസംഘാ നാഗാഃ സുപര്ണാഃ പിതരോ വയാംസി।
07131135c രക്ഷോഗണാ ഭൂതഗണാശ്ച ദ്രൌണിം അപൂജയന്നപ്സരസഃ സുരാശ്ച।।

ആ ദ്രൌണിയന്നു സിദ്ധ-ഗംധര്വ-പിശാച ഗണഗളൂ, നാഗ-സുപര്ണ-പിതൃദേവ-പക്ഷിഗണഗളൂ, രാക്ഷസ-ഭൂതഗണഗളൂ, അപ്സരെയരൂ, സുരരൂ പ്രശംസിസിദരു.”

സമാപ്തി

ഇതി ശ്രീ മഹാഭാരതേ ദ്രോണ പര്വണി ഘടോത്കചവധ പര്വണി രാത്രിയുദ്ധേ ഏകത്രിംശാധികശതതമോഽധ്യായഃ ।।
ഇദു ശ്രീ മഹാഭാരതദല്ലി ദ്രോണ പര്വദല്ലി ഘടോത്കച വധ പര്വദല്ലി രാത്രിയുദ്ധ എന്നുവ നൂരാമൂവത്തൊംദനേ അധ്യായവു.