પ્રવેશ
।। ઓં ઓં નમો નારાયણાય।। શ્રી વેદવ્યાસાય નમઃ ।।
શ્રી કૃષ્ણદ્વૈપાયન વેદવ્યાસ વિરચિત
શ્રી મહાભારત
દ્રોણ પર્વ
જયદ્રથવધ પર્વ
અધ્યાય 117
સાર
ભૂરિશ્રવ-સાત્યકિયર વાગ્યુદ્ધ (1-18). સાત્યકિ-ભૂરિશ્રવર યુદ્ધ (19-41). સાત્યકિયન્નુ ઉળિસલોસુગ કૃષ્ણન સૂચનॆયંતॆ અર્જુનનુ ખડ્ગવન્નુ હિડિદિદ્દ ભૂરિશ્રવન બાહુવન્નુ કત્તરિસિદુદુ (42-62).
07117001 સંજય ઉવાચ।
07117001a તમાપતંતં સંપ્રેક્ષ્ય સાત્વતં યુદ્ધદુર્મદં।
07117001c ક્રોધાદ્ભૂરિશ્રવા રાજન્સહસા સમુપાદ્રવત્।।
સંજયનુ હેળિદનુ: “રાજન્! યુદ્ધદુર્મદ સાત્વતનુ મેલॆ બીળુત્તિરુવુદન્નુ નોડિદ ભૂરિશ્રવનુ ક્રોધદિંદ અવનન્નુ ऒમ્મॆલે આક્રમણિસિદનુ.
07117002a તમબ્રવીન્મહાબાહુઃ કૌરવ્યઃ શિનિપુંગવં।
07117002c અદ્ય પ્રાપ્તોઽસિ દિષ્ટ્યા મે ચક્ષુર્વિષયમિત્યુત।।
આ મહાબાહુ કૌરવ્યનુ શિનિપુંગવનિગॆ હેળિદનુ: “ઇંદુ નિન્નન્નુ પડॆદॆ! ऒળ્ળॆયદાયિતુ ઇંદુ નીનુ કણ્ણિગॆ બિદ્દॆ!
07117003a ચિરાભિલષિતં કામમદ્ય પ્રાપ્સ્યામિ સંયુગે।
07117003c ન હિ મે મોક્ષ્યસે જીવન્યદિ નોત્સૃજસે રણં।।
બહળ સમયદિંદ બયસુત્તિદ્દ નનગॆ ઇંદુ સંયુગદલ્લિ દॊરકિદ્દીયॆ! ઇંદુ રણવન્નુ બિટ્ટુ હોગદે ઇદ્દરॆ નીનુ નન્નિંદ જીવંત હોગલારॆ.
07117004a અદ્ય ત્વાં સમરે હત્વા નિત્યં શૂરાભિમાનિનં।
07117004c નંદયિષ્યામિ દાશાર્હ કુરુરાજં સુયોધનં।।
દાશાર્હ! શૂરનॆંદુ નિત્યવૂ અભિમાનિયાગિરુવ નિન્નન્નુ ઇંદુ સમરદલ્લિ કॊંદુ કુરુરાજ સુયોધનનન્નુ હર્ષગॊળિસુત્તેનॆ.
07117005a અદ્ય મદ્બાણનિર્દગ્ધં પતિતં ધરણીતલે।
07117005c દ્રક્ષ્યતસ્ત્વાં રણે વીરૌ સહિતૌ કેશવાર્જુનૌ।।
ઇંદુ રણદલ્લિ નન્ન બાણગળિંદ દગ્ધનાગિ ધરણીતલદલ્લિ બિદ્દ નિન્નન્નુ વીરદ કેશવ-અર્જુનરુ ऒટ્ટિગે નોડલિદ્દારॆ.
07117006a અદ્ય ધર્મસુતો રાજા શ્રુત્વા ત્વાં નિહતં મયા।
07117006c સવ્રીડો ભવિતા સદ્યો યેનાસીહ પ્રવેશિતઃ।।
ઇંદુ નીનુ નન્નિંત હતનાદॆયॆંદુ કેળિ સેનॆયન્નુ પ્રવેશિસલુ હેળિદ રાજા ધર્મસુતનુ સદ્યદલ્લિયે નાચિગॆપડુવવનિદ્દાનॆ.
07117007a અદ્ય મે વિક્રમં પાર્થો વિજ્ઞાસ્યતિ ધનંજયઃ।
07117007c ત્વયિ ભૂમૌ વિનિહતે શયાને રુધિરોક્ષિતે।।
ઇંદુ નીનુ રક્તદલ્લિ તોય્દુ હતનાગિ ભૂમિયમેલॆ મલગિરલુ પાર્થ ધનંજયનુ નન્ન વિક્રમવન્નુ તિળિદુકॊળ્ળુત્તાનॆ.
07117008a ચિરાભિલષિતો હ્યદ્ય ત્વયા સહ સમાગમઃ।
07117008c પુરા દેવાસુરે યુદ્ધે શક્રસ્ય બલિના યથા।।
હિંદॆ દેવાસુરર યુદ્ધદલ્લિ શક્રનુ બલિયॊંદિગॆ યુદ્ધમાડિદંતॆ નિન્નॊડનॆ યુદ્ધમાડબેકॆંબ બહુકાલદ નન્ન અભિલાષॆયુ ઇંદુ પૂરૈસલિદॆ.
07117009a અદ્ય યુદ્ધં મહાઘોરં તવ દાસ્યામિ સાત્વત।
07117009c તતો જ્ઞાસ્યસિ તત્ત્વેન મદ્વીર્યબલપૌરુષં।।
સાત્વત! ઇંદુ નિનગॆ મહાઘોર યુદ્ધવન્નુ નીડુત્તેનॆ. આગ નિનગॆ નન્ન બલપૌરુષવેનॆંદુ તિળિયુત્તદॆ.
07117010a અદ્ય સમ્યમનીં યાતા મયા ત્વં નિહતો રણે।
07117010c યથા રામાનુજેનાજૌ રાવણિર્લક્ષ્મણેન વૈ।।
રામાનુજ લક્ષ્મણનિંદ રાવણિયુ હેગॆ યમલોકક્કॆ કળુહિસલ્પટ્ટનો હાગॆ ઇંદુ નીનૂ કૂડ રણદલ્લિ નન્નિંદ હતનાગિ યમલોકક્કॆ હોગુવॆ.
07117011a અદ્ય કૃષ્ણશ્ચ પાર્થશ્ચ ધર્મરાજશ્ચ માધવ।
07117011c હતે ત્વયિ નિરુત્સાહા રણં ત્યક્ષ્યંત્યસંશયં।।
માધવ! ઇંદુ નીનુ હતનાગલુ કૃષ્ણ, પાર્થ મત્તુ ધર્મરાજરુ નિરુત્સાહરાગિ રણવન્નુ તॊરॆયુવુદુ ખંડિત.
07117012a અદ્ય તેઽપચિતિં કૃત્વા શિતૈર્માધવ સાયકૈઃ।
07117012c તત્સ્ત્રિયો નંદયિષ્યામિ યે ત્વયા નિહતા રણે।।
માધવ! નિશિત સાયકગળિંદ ઇંદુ નિનગॆ પૂજॆગૈદુ નિન્નિંદ રણદલ્લિ હતરાદવર સ્ત્રીયરિગॆ આનંદવન્નુંટુમાડુત્તેનॆ.
07117013a ચક્ષુર્વિષયસંપ્રાપ્તો ન ત્વં માધવ મોક્ષ્યસે।
07117013c સિંહસ્ય વિષયં પ્રાપ્તો યથા ક્ષુદ્રમૃગસ્તથા।।
માધવ! સિંહદ આહારવાગિ બંદ ક્ષુદ્રમૃગવુ હેગો હાગॆ નન્ન દૃષ્ટિય પરિધિયલ્લિ બંદિરુવ નીનુ બિડુગડॆ હॊંદલારॆ.”
07117014a યુયુધાનસ્તુ તં રાજન્પ્રત્યુવાચ હસન્નિવ।
07117014c કૌરવેય ન સંત્રાસો વિદ્યતે મમ સંયુગે।।
રાજન્! યુયુધાનનાદરો અવનિગॆ નગુત્તા ઉત્તરિસિદનુ: “કૌરવેય! યુદ્ધદલ્લિ નનગॆ ભયવॆંબુદે ગॊત્તિલ્લ.
07117015a સ માં નિહન્યાત્સંગ્રામે યો માં કુર્યાન્નિરાયુધં।
07117015c સમાસ્તુ શાશ્વતીર્હન્યાદ્યો માં હન્યાદ્ધિ સંયુગે।।
સંગ્રામદલ્લિ યારુ નન્નન્નુ નિરાયુધનન્નાગિ માડુત્તારો અવરે નન્નન્નુ સંહરિસબલ્લરુ. બહળ વર્ષગળ વરॆગॆ નન્નન્નુ સંહરિસદિદ્દ નીનુ ઇંદુ સંયુગદલ્લિ કॊલ્લલારॆ.
07117016a કિં મૃષોક્તેન બહુના કર્મણા તુ સમાચર।
07117016c શારદસ્યેવ મેઘસ્ય ગર્જિતં નિષ્ફલં હિ તે।।
સॊક્કિનિંદ હેળિદ બહળ માતુગળન્નુ કર્મદલ્લિ માડિતોરિસુ. શરદૃતુવિન મોડદ ગુડુગિનંતॆ નિન્ન ઈ કૂગાટવુ નિષ્ફલવાદુદુ.
07117017a શ્રુત્વૈતદ્ગર્જિતં વીર હાસ્યં હિ મમ જાયતે।
07117017c ચિરકાલેપ્સિતં લોકે યુદ્ધમદ્યાસ્તુ કૌરવ।।
વીર! નિન્ન ઈ ગર્જનॆયન્નુ કેળિ નનગॆ નગુ બરુત્તિદॆ. કૌરવ! બહુકાલદિંદ નીનુ બયસુત્તિરુવ ઈ યુદ્ધવુ ઇંદુ નડॆયલિ.
07117018a ત્વરતે મે મતિસ્તાત ત્વયિ યુદ્ધાભિકાંક્ષિણિ।
07117018c નાહત્વા સન્નિવર્તિષ્યે ત્વામદ્ય પુરુષાધમ।।
અય્યા પુરુષાધમ! નિન્નॊડનॆ યુદ્ધમાડલુ બયસિદ નન્ન મતિયુ ત્વરॆમાડુત્તિદॆ. નિન્નન્નુ કॊલ્લદે નાનિંદુ હિંદિરુગુવુદિલ્લ.”
07117019a અન્યોન્યં તૌ તદા વાગ્ભિસ્તક્ષંતૌ નરપુંગવૌ।
07117019c જિઘાંસૂ પરમક્રુદ્ધાવભિજઘ્નતુરાહવે।।
હીગॆ અન્યોન્યરન્નુ વાગ્બાણગળિંદ ગાયગॊળિસુત્તા આ નરપુંગવરુ પરમ ક્રુદ્ધરાગિ પરસ્પરર પ્રાણગળન્નુ તॆગॆયલુ બયસિ રણરંગદલ્લિ હોરાડિદરુ.
07117020a સમેતૌ તૌ નરવ્યાઘ્રૌ શુષ્મિણૌ સ્પર્ધિનૌ રણે।
07117020c દ્વિરદાવિવ સંક્રુદ્ધૌ વાશિતાર્થે મદોત્કટૌ।।
આ ઇબ્બરુ નરવ્યાઘ્ર યોધરુ રણદલ્લિ સ્પર્ધિસુત્તા હॆણ્ણાનॆગॆ મદોત્કટ સલગગળॆરડુ સંક્રુદ્ધરાગિ હોરાડુવંતॆ પરસ્પરર મેલॆ ऎરગિદરુ.
07117021a ભૂરિશ્રવાઃ સાત્યકિશ્ચ વવર્ષતુરરિંદમૌ।
07117021c શરવર્ષાણિ ભીમાનિ મેઘાવિવ પરસ્પરં।।
અરિંદમ ભૂરિશ્રવ મત્તુ સાત્યકિયરુ ભયંકર મોડગળંતॆ પરસ્પરર મેલॆ શરવર્ષગળન્નુ સુરિસિદરુ.
07117022a સૌમદત્તિસ્તુ શૈનેયં પ્રચ્ચાદ્યેષુભિરાશુગૈઃ।
07117022c જિઘાંસુર્ભરતશ્રેષ્ઠ વિવ્યાધ નિશિતૈઃ શરૈઃ।।
ભરતશ્રેષ્ઠ! સૌમદત્તિયાદરો શૈનેયનન્નુ આશુગગળિંદ મુચ્ચિ સંહરિસલુ બયસિ નિશિત શરગળિંદ હॊડॆદનુ.
07117023a દશભિઃ સાત્યકિં વિદ્ધ્વા સૌમદત્તિરથાપરાન્।
07117023c મુમોચ નિશિતાન્બાણાન્જિઘાંસુઃ શિનિપુંગવં।।
ઇન્નૂ બેરॆ હત્તરિંદ સાત્યકિયન્નુ હॊડॆદુ, આ શિનિપુંગવનન્નુ કॊલ્લલુ નિશિત બાણગળન્નુ બિટ્ટનુ.
07117024a તાનસ્ય વિશિખાંસ્તીક્ષ્ણાનંતરિક્ષે વિશાં પતે।
07117024c અપ્રાપ્તાનસ્ત્રમાયાભિરગ્રસત્સાત્યકિઃ પ્રભો।।
વિશાંપતે! પ્રભો! આ તીક્ષ્ણ વિશાખગળુ બરુવુદરॊળગॆ અંતરિક્ષદલ્લિયે સાત્યકિયુ અસ્ત્રગળિંદ તુંડરિસિદનુ.
07117025a તૌ પૃથક્ શરવર્ષાભ્યામવર્ષેતાં પરસ્પરં।
07117025c ઉત્તમાભિજનૌ વીરૌ કુરુવૃષ્ણિયશસ્કરૌ।।
કુરુ-વૃષ્ણિયર યશસ્કરરાદ, ઉત્તમ કુલદલ્લિ જનિસિદવરૂ આદ આ વીરરિબ્બરૂ મત્તॆ પરસ્પરર મેલॆ શરવર્ષગળન્નુ સુરિસિદરુ.
07117026a તૌ નખૈરિવ શાર્દૂલૌ દંતૈરિવ મહાદ્વિપૌ।
07117026c રથશક્તિભિરન્યોન્યં વિશિખૈશ્ચાપ્યકૃંતતાં।।
ऎરડુ હુલિગળુ તમ્મ ઉગુરુગળિંદ મત્તુ મહાગજગળુ તમ્મ દંતગળિંદ હેગો હાગॆ અવરિબ્બરૂ રથશક્તિગળિંદ મત્તુ વિશિખગળિંદ અન્યોન્યરન્નુ ગાયગॊળિસિદરુ.
07117027a નિર્ભિદંતૌ હિ ગાત્રાણિ વિક્ષરંતૌ ચ શોણિતં।
07117027c વ્યષ્ટંભયેતામન્યોન્યં પ્રાણદ્યૂતાભિદેવિનૌ।।
દેહગળન્નુ જર્ઝરિસુત્તા, ગાયગળિંદ રક્તવન્નુ સુરિસુત્તા અવરિબ્બરૂ અન્યોન્યર પ્રાણગળન્નુ પણવાગિટ્ટુ જૂજાડુત્તિદ્દરુ.
07117028a એવમુત્તમકર્માણૌ કુરુવૃષ્ણિયશસ્કરૌ।
07117028c પરસ્પરમયુધ્યેતાં વારણાવિવ યૂથપૌ।।
હીગॆ આ ઇબ્બરુ ઉત્તમકર્મિગળુ કુરુ-વૃષ્ણિ યશસ્કરરુ પરસ્પરરॊંદિગॆ આનॆગળ હિંડિન સલગગળંતॆ હોરાડિદરુ.
07117029a તાવદીર્ઘેણ કાલેન બ્રહ્મલોકપુરસ્કૃતૌ।
07117029c જિગીષંતૌ પરં સ્થાનમન્યોન્યમભિજઘ્નતુઃ।।
પરમ સ્થાન બ્રહ્મલોકવન્ને બયસિદ્દ અવરુ અન્યોન્યરન્નુ કॊલ્લલુ બયસિ બહળ કાલ યુદ્ધમાડુત્તિદ્દરુ.
07117030a સાત્યકિઃ સૌમદત્તિશ્ચ શરવૃષ્ટ્યા પરસ્પરં।
07117030c હૃષ્ટવદ્ધાર્તરાષ્ટ્રાણાં પશ્યતામભ્યવર્ષતાં।।
સાત્યકિ-સૌમદત્તિયરુ પરસ્પરરન્નુ શરવૃષ્ટિગળિંદ સુરિસિ મુચ્ચિસિ નોડુત્તિરુવ ધાર્તરાષ્ટ્રર સંતોષવન્નુ હॆચ્ચિસિદરુ.
07117031a સંપ્રૈક્ષંત જનાસ્તત્ર યુધ્યમાનૌ યુધાં પતી।
07117031c યૂથપૌ વાશિતાહેતોઃ પ્રયુદ્ધાવિવ કુંજરૌ।।
હॆણ્ણાનॆય સલુવાગિ ગુંપુગળ ऒડॆતનવન્નુ હॊંદિરુવ ऎરડુ સલગગળુ સॆણॆસાડુવંતॆ પરસ્પરરॊડનॆ સॆણસાડુત્તિદ્દ આ સેનાપતિગળન્નુ નોડુત્તા નિંતુબિટ્ટરુ.
07117032a અન્યોન્યસ્ય હયાન્ હત્વા ધનુષી વિનિકૃત્ય ચ।
07117032c વિરથાવસિયુદ્ધાય સમેયાતાં મહારણે।।
પરસ્પરર કુદુરॆગળન્નુ સંહરિસિ ધનુસ્સન્નુ કત્તરિસિ અવરુ વિરથરન્નાગિસિ મહારણદલ્લિ ऒટ્ટિગॆ હોરાડિદનુ.
07117033a આર્ષભે ચર્મણી ચિત્રે પ્રગૃહ્ય વિપુલે શુભે।
07117033c વિકોશૌ ચાપ્યસી કૃત્વા સમરે તૌ વિચેરતુઃ।।
ऎત્તિન ચર્મદિંદ માડિદ ચિત્રિત વિશાલ શુભ ગુરાણિયન્નુ ઇબ્બરૂ હિડિદુ કત્તિયન્નુ ऒરॆયિંદ તॆગॆદુ સમરદલ્લિ સંચરિસતॊડગિદરુ.
07117034a ચરંતૌ વિવિધાન્માર્ગાન્મંડલાનિ ચ ભાગશઃ।
07117034c મુહુરાજઘ્નતુઃ ક્રુદ્ધાવન્યોન્યમરિમર્દનૌ।।
07117035a સખડ્ગૌ ચિત્રવર્માણૌ સનિષ્કાંગદભૂષણૌ।
07117035c રણે રણોત્કટૌ રાજન્નન્યોન્યં પર્યકર્ષતાં।।
રાજન્! ખડ્ગગળન્નૂ, બણ્ણદ ગુરાણિગળન્નુ હિડિદુ બંગારદ અંગદ ભૂષિત આ રણોત્કટ અરિમર્દનરિબ્બરૂ વિવિધ માર્ગ-મંડલગળલ્લિ સંચરિસુત્તા અન્યોન્યરન્નુ પ્રહરિસિદરુ.
07117036a મુહૂર્તમિવ રાજેંદ્ર પરિકૃષ્ય પરસ્પરં।
07117036c પશ્યતાં સર્વસૈન્યાનાં વીરાવાશ્વસતાં પુનઃ।।
રાજેંદ્ર! પરસ્પરરॊડનॆ સॆણॆસાડિ, ऒંદુ ક્ષણ વિશ્રાંતિ પડॆદુ સર્વ સેનॆગળુ નોડુત્તિદ્દંતॆ આ વીરરુ પુનઃ હોરાડ તॊડગિદરુ.
07117037a અસિભ્યાં ચર્મણી શુભ્રે વિપુલે ચ શરાવરે।
07117037c નિકૃત્ય પુરુષવ્યાઘ્રૌ બાહુયુદ્ધં પ્રચક્રતુઃ।।
ખડ્ગગળિંદ ગુરાણિગળન્નુ કત્તરિસિ વિશાલ ખડ્ગગળન્નુ ऎસॆદુ આ પુરુષવ્યાઘ્રરુ બાહુ યુદ્ધદલ્લિ તॊડગિદરુ.
07117038a વ્યૂઢોરસ્કૌ દીર્ઘભુજૌ નિયુદ્ધકુશલાવુભૌ।
07117038c બાહુભિઃ સમસજ્જેતામાયસૈઃ પરિઘૈરિવ।।
વિશાલ ऎદॆય, નીળ ભુજગળ, બાહુયુદ્ધકુશલરાદ અવરિબ્બરૂ કબ્બિણદ પરિઘગળંતિદ્દ બાહુગળિંદ પરસ્પરરન્નુ પ્રહરિસિદરુ.
07117039a તયોરાસન્ભુજાઘાતા નિગ્રહપ્રગ્રહૌ તથા।
07117039c શિક્ષાબલસમુદ્ભૂતાઃ સર્વયોધપ્રહર્ષણાઃ।।
શિક્ષાબલદિંદ કૂડિદ અવર ભુજાઘાત60, નિગ્રહ61-પ્રગ્રહ62ગળુ સર્વયોધરિગૂ હર્ષવન્નુંટુમાડુત્તિદ્દવુ.
07117040a તયોર્નૃવરયો રાજન્સમરે યુધ્યમાનયોઃ।
07117040c ભીમોઽભવન્મહાશબ્દો વજ્રપર્વતયોરિવ।।
રાજન્! આ નરશ્રેષ્ઠરુ સમરદલ્લિ યુદ્ધમાડુત્તિરુવાગ વર્જાયુધક્કૂ પર્વતક્કૂ તાગુવ હાગॆ મહા ભયંકર શબ્ધવુંટાયિતુ.
07117041a દ્વિપાવિવ વિષાણાગ્રૈઃ શૃંગૈરિવ મહર્ષભૌ।
07117041c યુયુધાતે મહાત્માનૌ કુરુસાત્વતપુંગવૌ।।
આનॆગળુ દંતગળ તુદિયિંદ, મહા હોરિગળુ કોડિન તુદિયિંદ હેગો હાગॆ આ કુરુ-સાત્વત પુંગવ મહાત્મરુ સॆણસાડિદરુ.
07117042a ક્ષીણાયુધે સાત્વતે યુધ્યમાને તતોઽબ્રવીદર્જુનં વાસુદેવઃ।
07117042c પશ્યસ્વૈનં વિરથં યુધ્યમાનં રણે કેતું સર્વધનુર્ધરાણાં।।
સાત્વતનુ આયુધગળન્નુ કળॆદુકॊંડુ યુદ્ધમાડુત્તિરલુ વાસુદેવનુ અર્જુનનિગॆ હેળિદનુ: “સર્વધનુર્ધરરલ્લિ શ્રેષ્ઠનાદવનુ રણદલ્લિ વિરથનાગિ યુદ્ધમાડુત્તિરુવુદન્નુ નોડુ!
07117043a પ્રવિષ્ટો ભારતીં સેનાં તવ પાંડવ પૃષ્ઠતઃ।
07117043c યોધિતશ્ચ મહાવીર્યૈઃ સર્વૈર્ભારત ભારતૈઃ।।
પાંડવ! ભારત! નિન્ન હિંદॆયે ભારતી સેનॆયન્નુ પ્રવેશિસિ ઇવનુ મહાવીર્યદિંદ ऎલ્લ ભારતરॊંદિગॆ યુદ્ધમાડુત્તિદ્દાનॆ.
07117044a પરિશ્રાંતો યુધાં શ્રેષ્ઠઃ સંપ્રાપ્તો ભૂરિદક્ષિણં।
07117044c યુદ્ધકાંક્ષિણમાયાંતં નૈતત્સમમિવાર્જુન।।
આયાસગॊંડિરુવ યોધશ્રેષ્ઠનન્નુ યુદ્ધાકાંક્ષિ ભૂરિદક્ષિણનુ તડॆદિરુવનુ. અર્જુન! ઇદુ સમાનર યુદ્ધવલ્લ!”
07117045a તતો ભૂરિશ્રવાઃ ક્રુદ્ધઃ સાત્યકિં યુદ્ધદુર્મદં।
07117045c ઉદ્યમ્ય ન્યહનદ્રાજન્મત્તો મત્તમિવ દ્વિપં।।
રાજન્! આગ ભૂરિશ્રવનુ ક્રુદ્ધનાગિ યુદદુર્મદ સાત્યકિયન્નુ મદિસિદ આનॆયુ ઇન્નॊંદુ મદિસિદ આનॆયન્નુ હેગો હાગॆ પ્રયત્નપૂર્વકવાગિ પ્રહરિસિદનુ.
07117046a રથસ્થયોર્દ્વયોર્યુદ્ધે ક્રુદ્ધયોર્યોધમુખ્યયોઃ।
07117046c કેશવાર્જુનયો રાજન્સમરે પ્રેક્ષમાણયોઃ।।
રાજન્! ક્રુદ્ધરાદ આ યોધમુખ્યર યુદ્ધવન્નુ સમરદલ્લિ રથસ્થરાગિ કેશવાર્જુનરુ નોડુત્તિદ્દરુ.
07117047a અથ કૃષ્ણો મહાબાહુરર્જુનં પ્રત્યભાષત।
07117047c પશ્ય વૃષ્ણ્યંધકવ્યાઘ્રં સૌમદત્તિવશં ગતં।।
આગ મહાબાહુ કૃષ્ણનુ અર્જુનનિગॆ પુનઃ હેળિદનુ: “વૃષ્ણિ-અંધકર વ્યાઘ્રનુ સૌમદત્તિય વશનાગિરુવુદન્નુ નોડુ!
07117048a પરિશ્રાંતં ગતં ભૂમૌ કૃત્વા કર્મ સુદુષ્કરં।
07117048c તવાંતેવાસિનં શૂરં પાલયાર્જુન સાત્યકિં।।
દુષ્કર કર્મગળન્નુ માડિ બળલિ ભૂમિગॆ કુસિદિરુવ નિન્ન શૂર શિષ્ય સાત્યકિયન્નુ પાલિસુ અર્જુન!
07117049a ન વશં યજ્ઞશીલસ્ય ગચ્ચેદેષ વરારિહન્।
07117049c ત્વત્કૃતે પુરુષવ્યાઘ્ર તદાશુ ક્રિયતાં વિભો।।
પુરુષવ્યાઘ્ર! વિભો! નિનગાગિ હોરાડુત્તિરુવ ઇવનુ યજ્ઞશીલ63ન વશનાગદંતॆ પ્રયત્નિસુ!”
07117050a અથાબ્રવીદ્ધૃષ્ટમના વાસુદેવં ધનંજયઃ।
07117050c પશ્ય વૃષ્ણિપ્રવીરેણ ક્રીડંતં કુરુપુંગવં।
07117050e મહાદ્વિપેનેવ વને મત્તેન હરિયૂથપં।।
આગ સંતોષદિંદ ધનંજયનુ વાસુદેવનિગॆ હેળિદનુ: “સિંહરાજનુ વનદલ્લિ ગજરાજનॊંદિગॆ સॆણસાડુવંતॆ વૃષ્ણિપ્રવીરનॊડનॆ આટવાડુત્તિરુવ કુરુપુંગવનન્નુ નોડુ!”
07117051a હાહાકારો મહાનાસીત્સૈન્યાનાં ભરતર્ષભ।
07117051c યદુદ્યમ્ય મહાબાહુઃ સાત્યકિં ન્યહનદ્ભુવિ।।
ભરતર્ષભ! આ મહાબાહુ ભૂરિશ્રવનુ સાત્યકિયન્નુ કુક્કિ નॆલક્કॆ કॆડવલુ સેનॆગળલ્લિ મહા હાહાકારવુંટાયિતુ.
07117052a સ સિંહ ઇવ માતંગં વિકર્ષન્ભૂરિદક્ષિણઃ।
07117052c વ્યરોચત કુરુશ્રેષ્ઠઃ સાત્વતપ્રવરં યુધિ।।
કુરુશ્રેષ્ઠ ભૂરિદક્ષિણ64નુ સિંહવॊંદુ આનॆયન્નુ હેગો હાગॆ યુદ્ધદલ્લિ સાત્વતપ્રવરનન્નુ ગિરગિરનॆ તિરુગિસિદનુ.
07117053a અથ કોશાદ્વિનિષ્કૃષ્ય ખડ્ગં ભૂરિશ્રવા રણે।
07117053c મૂર્ધજેષુ નિજગ્રાહ પદા ચોરસ્યતાડયત્।।
આગ રણદલ્લિ ભૂરિશ્રવનુ ऒરॆયિંદ ખડ્ગવન્નુ ऎળॆદુ તॆગॆદુ, અવન મુડિયન્નુ હિડિદુ કાલિનિંદ ऎદॆગॆ ऒદॆદનુ.
07117054a તથા તુ પરિકૃષ્યંતં દૃષ્ટ્વા સાત્વતમાહવે।
07117054c વાસુદેવસ્તતો રાજન્ભૂયોઽર્જુનમભાષત।।
રાજન્! હાગॆ આહવદલ્લિ ऎળॆદાડલ્પડુત્તિદ્દ સાત્વતનન્નુ નોડિ વાસુદેવનુ ઇન્નॊમ્મॆ અર્જુનનિગॆ હેળિદનુ:
07117055a પશ્ય વૃષ્ણ્યંધકવ્યાઘ્રં સૌમદત્તિવશં ગતં।
07117055c તવ શિષ્યં મહાબાહો ધનુષ્યનવરં ત્વયા।।
“મહાબાહો! વૃષ્ણિ-અંધકર વ્યાઘ્ર, ધનુર્વિદ્યॆયલ્લિ નિનગિંથ કડિમॆયિલ્લદ નિન્ન શિષ્યનુ સૌમદત્તિય વશનાગિરુવુદન્નુ નોડુ!
07117056a અસત્યો વિક્રમઃ પાર્થ યત્ર ભૂરિશ્રવા રણે।
07117056c વિશેષયતિ વાર્ષ્ણેયં સાત્યકિં સત્યવિક્રમં।।
પાર્થ! રણદલ્લિ ભૂરિશ્રવનુ વાર્ષ્ણેય સત્યવિક્રમ સાત્યકિયન્નુ મીરિસિદનॆંદરॆ વિક્રમવॆંબુદે અસત્યવાગિબિડુત્તદॆ65.”
07117057a એવમુક્તો મહાબાહુર્વાસુદેવેન પાંડવઃ।
07117057c મનસા પૂજયામાસ ભૂરિશ્રવસમાહવે।।
રણદલ્લિ મહાબાહુ વાસુદેવનુ હીગॆ હેળલુ પાંડવનુ મનસ્સિનલ્લિયે ભૂરિશ્રવનન્નુ પ્રશંસિસિદનુ.
07117058a વિકર્ષન્સાત્વતશ્રેષ્ઠં ક્રીડમાન ઇવાહવે।
07117058c સંહર્ષયતિ માં ભૂયઃ કુરૂણાં કીર્તિવર્ધનઃ।।
07117059a પ્રવરં વૃષ્ણિવીરાણાં યન્ન હન્યાદ્ધિ સાત્યકિં।
07117059c મહાદ્વિપમિવારણ્યે મૃગેંદ્ર ઇવ કર્ષતિ।।
“કુરુગળ કીર્તિવર્ધનનુ સાત્વતશ્રેષ્ઠનન્નુ ऎળॆદાડિ રણક્રીડॆયાડુવંતિદ્દાનॆ. અરણ્યદલ્લિ સિંહવુ મહા આનॆયॊંદન્નુ હેગો હાગॆ અવનુ વૃષ્ણિવીરરલ્લિ શ્રેષ્ઠ સાત્યકિયન્નુ ऎળॆદાડુત્તિદ્દાનॆ. અવનન્નુ ઇન્નૂ કॊલ્લદે નન્ન સંતોષવન્નુ હॆચ્ચિસુત્તિદ્દાનॆ!”
07117060a એવં તુ મનસા રાજન્પાર્થઃ સંપૂજ્ય કૌરવં।
07117060c વાસુદેવં મહાબાહુરર્જુનઃ પ્રત્યભાષત।।
રાજન્! હીગॆ મનસ્સિનલ્લિયે કૌરવનન્નુ ગૌરવિસિ પાર્થ મહાબાહુ અર્જુનનુ વાસુદેવનિગॆ ઉત્તરિસિદનુ:
07117061a સૈંધવાસક્તદૃષ્ટિત્વાન્નૈનં પશ્યામિ માધવ।
07117061c એષ ત્વસુકરં કર્મ યાદવાર્થે કરોમ્યહં।।
“સૈંધવનલ્લિયે આસક્તનાગિ ગુરિયિટ્ટિરુવ નાનુ ઇવનન્નુ નોડલિલ્લ માધવ! ઇદુ ऒળ્ળॆય કॆલસવલ્લદિદ્દરૂ66 નાનુ ઇદન્નુ યાદવનિગાગિ માડુત્તેનॆ!”
07117062a ઇત્યુક્ત્વા વચનં કુર્વન્વાસુદેવસ્ય પાંડવઃ।
07117062c સખડ્ગં યજ્ઞશીલસ્ય પત્રિણા બાહુમચ્ચિનત્।।
હીગॆ હેળિ વાસુદેવન માતિનંતॆ માડુત્તા પાંડવનુ પત્રિયિંદ ખડ્ગવન્નુ હિડિદિદ્દ યજ્ઞશીલન બાહુવન્નુ કત્તરિસિદનુ.”
સમાપ્તિ
ઇતિ શ્રી મહાભારતે દ્રોણ પર્વણિ જયદ્રથવધ પર્વણિ ભૂરિશ્રવોબાહુચ્છેદે સપ્તદશાધિકશતતમોઽધ્યાયઃ ।।
ઇદુ શ્રી મહાભારતદલ્લિ દ્રોણ પર્વદલ્લિ જયદ્રથવધ પર્વદલ્લિ ભૂરિશ્રવબાહુચ્છેદ ऎન્નુવ નૂરાહદિનેળને અધ્યાયવુ.