ปฺรวเศ
ฯฯ โอํ โอํ นมโ นารายณายฯฯ ศฺรี วเทวฺยาสาย นมห์ ฯฯ
ศฺรี กฺฤษฺณทฺวไปายน วเทวฺยาส วิรจิต
ศฺรี มหาภารต
ทฺรโณ ปรฺว
ชยทฺรถวธ ปรฺว
อธฺยาย 111
สาร
ภีมสเนนุ ธฺฤตราษฺฏฺรน เอฬุ มกฺกฬนฺนุ - จิตฺร, อุปจิตฺร, จิตฺรากฺษ, จารุจิตฺร, ศราสน, จิตฺรายุธ มตฺตุ จิตฺรวรฺม – สํหริสิทุทุ (1-19). ภีมสเน-กรฺณร ยุทฺธ (20-35).
07111001 สํชย อุวาจฯ
07111001a ตวาตฺมชาํสฺตุ ปติตานฺทฺฤษฺฏฺวา กรฺณห์ ปฺรตาปวานฺฯ
07111001c กฺรโธเน มหตาวิษฺฏโ นิรฺวิณฺณโ'ภูตฺส ชีวิตาตฺฯฯ
สํชยนุ หเฬิทนุ: “นินฺน มกฺกฬุ พิทฺทุทนฺนุ นโฑิ ปฺรตาปวาน กรฺณนุ มหา กฺรโธทิํท อาวิษฺฏนาทนุ มตฺตุ ตนฺน ชีวนทลฺลิยเ ชิคุปฺสเะตาฬิทนุ.
07111002a อาคสฺกฺฤตมิวาตฺมานํ มเนเ จาธิรถิสฺตทาฯ
07111002c ภีมสเนํ ตตห์ กฺรุทฺธห์ สมาทฺรวต สํภฺรมาตฺฯฯ
อาค อาธิรถนุ ตานเ ตปฺปิตสฺถนุ เอะํทุ กโะํฑนุ. อนํตร กฺรุทฺธนาคิ อุตฺตเชทิํท ภีมสเนนนฺนุ อากฺรมณิสิทนุ.
07111003a ส ภีมํ ปํจภิรฺวิทฺธฺวา ราธเยห์ ปฺรหสนฺนิวฯ
07111003c ปุนรฺวิวฺยาธ สปฺตตฺยา สฺวรฺณปุํขไห์ ศิลาศิตไห์ฯฯ
ราธเยนุ นคุตฺตา ภีมนนฺนุ ไอทริํท หโะฑเะทุ ปุนห์ เอฬุ สฺวรฺณปุํข56 ศิลาศิตพาณคฬิํท หโะฑเะทนุ.
07111004a อวหาสํ ตุ ตํ ปารฺถโ นามฺฤษฺยต วฺฤกโทรห์ฯ
07111004c ตตโ วิวฺยาธ ราธเยํ ศตเน นตปรฺวณาํฯฯ
อวน อา อวหเฬนวนฺนุ ปารฺถ วฺฤกโทรนุ สหิสิกโะฬฺฬลิลฺล. อาค อวนุ ราธเยนนฺนุ นูรุ นตปรฺวคฬิํท หโะฑเะทนุ.
07111005a ปุนศฺจ วิศิขไสฺตีกฺษฺณไรฺวิทฺธฺวา ปํจภิราศุศุคไห์ฯ
07111005c ธนุศฺจิจฺจเท ภลฺลเน สูตปุตฺรสฺย มาริษฯฯ
มาริษ! ปุนห์ อวนุ ไอทุ ตีกฺษฺณ วิศิข อาศุศุคคฬิํท หโะฑเะทุ ภลฺลทิํท สูตปุตฺรน พิลฺลนฺนุ กตฺตริสิทนุ.
07111006a อถานฺยทฺธนุราทาย กรฺณโ ภารต ทุรฺมนาห์ฯ
07111006c อิษุภิศฺจาทยามาส ภีมสเนํ สมํตตห์ฯฯ
ภารต! อาค ทุห์ขิตนาท กรฺณนุ อินฺนโะํทุ ธนุสฺสนฺนุ ตเะคเะทุกโะํฑุ พาณคฬิํท ภีมสเนนนฺนุ เอะลฺล กฑเะคฬิํท มุจฺจิทนุ.
07111007a ตสฺย ภีมโ หยานฺ หตฺวา วินิหตฺย จ สารถิํฯ
07111007c ปฺรชหาส มหาหาสํ กฺฤตเ ปฺรติกฺฤตํ ปุนห์ฯฯ
ภีมนุ อวน กุทุรเะคฬนฺนุ กโะํทุ, สารถิยนฺนู สํหริสิ มาฑิทุทกฺกเะ ปฺรตีการ มาฑิทนเะํทุ อฏฺฏหาสท นคุวนฺนุ นกฺกนุ.
07111008a อิษุภิห์ การฺมุกํ จาสฺย จกรฺต ปุรุษรฺษภห์ฯ
07111008c ตตฺปปาต มหาราช สฺวรฺณปฺฤษฺฐํ มหาสฺวนํฯฯ
มหาราช! อา ปุรุษรฺษภ ภีมนุ พาณคฬิํท กรฺณน ธนุสฺสนฺนุ กตฺตริสลุ อา สฺวรฺณท หิฑิยิทฺท, ชโราคิ ฏเํกริสุตฺติทฺท พิลฺลุ กเะฬกฺกเะ พิทฺทิตุ.
07111009a อวารโหทฺรถาตฺตสฺมาทถ กรฺณโ มหารถห์ฯ
07111009c คทาํ คฺฤหีตฺวา สมรเ ภีมสเนาย จากฺษิปตฺฯฯ
อาค มหารถิ กรฺณนุ รถทิํท อิฬิทุ สมรทลฺลิ คทเะยนฺนุ หิฑิทุ ภีมสเนน มเลเะ เอะสเะทนุ.
07111010a ตามาปตํตีํ สหสา คทาํ ทฺฤษฺฏฺวา วฺฤกโทรห์ฯ
07111010c ศรไรวารยทฺราชนฺสรฺวสไนฺยสฺย ปศฺยตห์ฯฯ
ราชนฺ! มเลิํท พีฬุตฺติทฺท อา คทเะยนฺนุ นโฑิ กูฑลเ วฺฤกโทรนุ สรฺวสเนเะคฬู นโฑุตฺติทฺทํตเะยเ ศรคฬิํท อทนฺนุ ตฑเะทนุ.
07111011a ตตโ พาณสหสฺราณิ ปฺรเษยามาส ปาํฑวห์ฯ
07111011c สูตปุตฺรวธากาํกฺษี ตฺวรมาณห์ ปรากฺรมีฯฯ
อาค ปรากฺรมี ปาํฑวนุ สูตปุตฺรน วธเะยนฺนุ พยสิ ตฺวรเะมาฑิ สหสฺรารุ พาณคฬนฺนุ ปฺรยโคิสิทนุ.
07111012a ตานิษูนิษุภิห์ กรฺณโ วารยิตฺวา มหามฺฤธเฯ
07111012c กวจํ ภีมสเนสฺย ปาตยามาส สายกไห์ฯฯ
มหารณทลฺลิ อา พาณคฬนฺนุ พาณคฬิํทลเ ตฑเะทุ กรฺณนุ สายกคฬิํท ภีมสเนน กวจวนฺนุ พีฬิสิทนุ.
07111013a อถไนํ ปํจวิํศตฺยา กฺษุทฺรกาณาํ สมารฺปยตฺฯ
07111013c ปศฺยตาํ สรฺวภูตานาํ ตททฺภุตมิวาภวตฺฯฯ
อินฺนู อิปฺปตฺตไทุ กฺษุทฺรก พาณคฬนฺนุ อวน มเลเะ ปฺรยโคิสิทนุ. นโฑุตฺติรุว สรฺวภูตคฬิคู อทโะํทุ อทฺภุตวเะนิสิตุ.
07111014a ตตโ ภีมโ มหาราช นวภิรฺนตปรฺวณาํฯ
07111014c รณเ'ปฺรเษยต กฺรุทฺธห์ สูตปุตฺรสฺย มาริษฯฯ
มาริษ! มหาราช! อาค รณทลฺลิ กฺรุทฺธนาท ภีมนุ โอะํภตฺตุ นตปรฺวคฬนฺนุ สูตปุตฺรน มเลเะ ปฺรยโคิสิทนุ.
07111015a ตเ ตสฺย กวจํ ภิตฺตฺวา ตถา พาหุํ จ ทกฺษิณํฯ
07111015c อภฺยคุรฺธรณีํ ตีกฺษฺณา วลฺมีกมิว ปนฺนคาห์ฯฯ
อา ตีกฺษฺณ พาณคฬุ อวน กวจวนฺนุ มตฺตุ พล พาหุวนฺนุ สีฬิ หาวุคฬุ หุตฺตวนฺนุ หโะคุวํตเะ นเะลวนฺนุ หโะกฺกวุ.
07111016a ราธเยํ ตุ รณเ ทฺฤษฺฏฺวา ปทาตินมวสฺถิตํฯ
07111016c ภีมสเนเน สํรพฺธํ ราชา ทุรฺยโธนโ'พฺรวีตฺฯ
07111016e ตฺวรธฺวํ สรฺวตโ ยตฺตา ราธเยสฺย รถํ ปฺรติฯฯ
รณทลฺลิ ราธเยนุ ภีมสเนนิํท คาพริคโะํฑุ นเะลทมเลเะ นิํติรุวุทนฺนุ นโฑิ ทุรฺยโธนนุ “เอะลฺลรู ราธเยน รถท กฑเะ ตฺวรเะมาฑิ!” เอะํทุ หเฬิทนุ.
07111017a ตตสฺตว สุตา ราชนฺ ศฺรุตฺวา ภฺราตุรฺวจโ ทฺรุตํฯ
07111017c อภฺยยุห์ ปาํฑวํ ยุทฺธเ วิสฺฤชํตห์ ศิตาํ ศรานฺฯฯ
07111018a จิตฺรโปจิตฺรศฺจิตฺรากฺษศฺจารุจิตฺรห์ ศราสนห์ฯ
07111018c จิตฺรายุธศฺจิตฺรวรฺมา สมรเ จิตฺรยโธินห์ฯฯ
ราชนฺ! อณฺณน มาตนฺนุ กเฬิท นินฺน มกฺกฬุ - จิตฺร, อุปจิตฺร, จิตฺรากฺษ, จารุจิตฺร, ศราสน, จิตฺรายุธ มตฺตุ สมรทลฺลิ จิตฺรยโธี จิตฺรวรฺม – อิวรุ ยุทฺธทลฺลิ นิศิต ศรคฬนฺนุ ปฺรยโคิสุตฺตา ปาํฑวนนฺนุ อากฺรมณิสิทรุ.
07111019a อาคจฺจตสฺตานฺสหสา ภีมโ ราชนฺมหารถห์ฯ
07111019c สาศฺวสูตธฺวชานฺยตฺตานฺปาตยามาส สํยุคเฯ
07111019e ตเ หตา นฺยปตนฺภูมเา วาตนุนฺนา อิว ทฺรุมาห์ฯฯ
ราชนฺ! มหารถ ภีมนุ สํยุคทลฺลิ พรุตฺติทฺท อวรนฺนุ กูฑลเ กุทุรเะคฬุ, สูตรุ มตฺตุ ธฺวชคฬโะํทิคเะ อุรุฬิสิทนุ. ภิรุคาฬิคเะ สิลุกิท มรคฬํตเะ อวรุ หตราคิ นเะลท มเลเะ พิทฺทรุ.
07111020a ทฺฤษฺฏฺวา วินิหตานฺปุตฺราํสฺตว ราชนฺมหารถานฺฯ
07111020c อศฺรุปูรฺณมุขห์ กรฺณห์ กศฺมลํ สมปทฺยตฯฯ
ราชนฺ! นินฺน มหารถ ปุตฺรรุ หตราทุทนฺนุ กํฑุ กรฺณนุ กณฺณีรุตุํพิทวนาคิ ศโกภริตนาทนุ.
07111021a รถมนฺยํ สมาสฺถาย วิธิวตฺกลฺปิตํ ปุนห์ฯ
07111021c อภฺยยาตฺปาํฑวํ ยุทฺธเ ตฺวรมาณห์ ปรากฺรมีฯฯ
อา ปรากฺรมิยุ วิธิวตฺตาคิ สชฺชุคโะฬิสิทฺท อินฺนโะํทุ รถวนฺนเริ ยุทฺธทลฺลิ ตฺวรเะมาฑุตฺตา ปุนห์ ปาํฑว ภีมนนฺนุ เอะทุริสิทนุ.
07111022a ตาวนฺยโนฺยํ ศรไรฺวิทฺธฺวา สฺวรฺณปุํขไห์ ศิลาศิตไห์ฯ
07111022c วฺยภฺราชเตาํ มหาราช ปุษฺปิตาวิว กิํศุกเาฯฯ
มหาราช! อนฺยโนฺยรนฺนุ สฺวรฺณปุํขคฬ ศิลาศิต ศรคฬิํท หโะฑเะทุ คายคโะฬิสิท อวรุ หูพิฏฺฏ กิํศุก วฺฤกฺษคฬํตเะ กํคโะฬิสิทรุ.
07111023a ษฏฺตฺริํศทฺภิสฺตตโ ภลฺลไรฺนิศิตไสฺติคฺมตเชนไห์ฯ
07111023c วฺยธมตฺกวจํ กฺรุทฺธห์ สูตปุตฺรสฺย ปาํฑวห์ฯฯ
อาค ปาํฑวนุ กฺรุทฺธนาคิ มูวตฺตารุ ติคฺมตเชสฺสิน นิศิต ภลฺลคฬิํท สูตปุตฺรน กวจวนฺนุ ตุํฑริสิทนุ.
07111024a รกฺตจํทนทิคฺธาํคเา ศรไห์ กฺฤตมหาวฺรณเาฯ
07111024c ศโณิตากฺตเา วฺยราชเตาํ กาลสูรฺยาวิวโทิตเาฯฯ
รกฺต-จํทนคฬิํท ลเปิตคโะํฑ, ศรคฬิํท ตุํพา คายมาฑิกโะํฑุ กเะํปาคิทฺท อวริพฺพรู อุทยิสุตฺติรุว ปฺรฬยกาลท สูรฺยรํตเะ ราราชิสิทรุ.
07111025a ตเา ศโณิตโกฺษิตไรฺคาตฺรไห์ ศรไศฺจินฺนตนุจฺจทเาฯ
07111025c วิวรฺมาณเา วฺยราชเตาํ นิรฺมุกฺตาวิว ปนฺนคเาฯฯ
รกฺตทิํท อํคาํคฬุ ตโยฺทุหโคิทฺท, ศรคฬุ ตาคิ จรฺมวุ หริทุหโคิทฺท, กวจคฬนฺนุ กฬเะทุกโะํฑิทฺท อวริพฺพรุ ปโะรเะพิฏฺฏ สรฺปคฬํตเะ ราชิสุตฺติทฺทรุ.
07111026a วฺยาฆฺราวิว นรวฺยาฆฺรเา ทํษฺฏฺราภิริตรเตรํฯ
07111026c ศรทํษฺฏฺรา วิธุนฺวานเา ตตกฺษตุรริํทมเาฯฯ
หุลิคฬุ ตมฺม กโรเะทาฑเะคฬิํท ปรสฺปรรนฺนุ คายคโะฬิสุวํตเะ อา อิพฺพรุ อริํทม นรวฺยาฆฺรรุ ศรคฬเะํพ ตมฺม หลฺลุคฬิํท ปรเะทาฑิกโะํฑุ คายมาฑิทรุ.
07111027a วารณาวิว สํสกฺตเา รํคมธฺยเ วิรเชตุห์ฯ
07111027c ตุทํตเา วิศิขไสฺตีกฺษฺณไรฺมตฺตวารณวิกฺรมเาฯฯ
รํคมธฺยทลฺลิ ตมฺม ทํตคฬิํท ติวิทุ กาทาฑุว อานเะคฬํตเะ อา อิพฺพรุ มตฺตวารณวิกฺรมิคฬุ ตีกฺษฺณ วิศิขคฬิํท กาทาฑิ วิราชิสิทรุ.
07111028a ปฺรจฺจาทยํตเา สมรเ ศรชาลไห์ ปรสฺปรํฯ
07111028c รถาภฺยาํ นาทยํตเา จ ทิศห์ สรฺวา วิจเรตุห์ฯฯ
สมรทลฺลิ ปรสฺปรรนฺนุ ศรชาลคฬิํท มุจฺจิพิฑุตฺตา, ครฺชิสุตฺตา อวริพฺพรู รถคฬเะรฑรลฺลิ เอะลฺล ทิกฺกุคฬลฺลิยู สํจริสุตฺติทฺทรุ.
07111029a ตเา รถาภฺยาํ มหาราช มํฑลาวรฺตนาทิษุฯ
07111029c วฺยรโจเตาํ มหาตฺมานเา วฺฤตฺรวชฺรธราวิวฯฯ
มหาราช! มํฑลาการทลฺลิ อา เอะรฑุ รถคฬู ติรุคุตฺติรลุ อวริพฺพรุ มหาตฺมรู วฺฤต-วชฺรธรรํตเะ ราราชิสิทรุ.
07111030a สหสฺตาภรณาภฺยาํ ตุ ภุชาภฺยาํ วิกฺษิปนฺธนุห์ฯ
07111030c วฺยรโจต รณเ ภีมห์ สวิทฺยุทิว ตโยทห์ฯฯ
หสฺตาภรณ ยุกฺต เอะรฑู ภุชคฬิํท ธนุสฺสนฺนุ สเะฬเะยุตฺติทฺท ภีมนุ รณทลฺลิ มิํจินิํท กูฑิท มโฑทํตเะ ปฺรกาศิสิทนุ.
07111031a ส จาปฆโษสฺตนิตห์ ศรธาราํพุทโ มหานฺฯ
07111031c ภีมมเฆโ มหาราช กรฺณปรฺวตมภฺยยาตฺฯฯ
มหาราช! คุฑุคุว มฬเะสุริสุว มหา มโฑทํตเะ จาปฆโษยุกฺต ภีมนเะํพ มเฆวุ กรฺณวเะํพ ปรฺวตวนฺนเ มุสุกิ หากิตุ.
07111032a ตตห์ ศรสหสฺรเณ ธนุรฺมุกฺตเน ภารตฯ
07111032c ปาํฑวโ วฺยกิรตฺกรฺณํ ฆนโ'ทฺริมิว วฺฤษฺฏิภิห์ฯฯ
อาค ภารต! ธนุสฺสินิํท พิฏฺฏ สหสฺร พาณคฬิํท ปาํฑวนุ มโฑวุ ปรฺวตวนฺนุ มฬเะยิํท หเคโ หาคเะ กรฺณนนฺนุ มุจฺจิพิฏฺฏนุ.
07111033a ตตฺราวไกฺษํต ปุตฺราสฺตเ ภีมสเนสฺย วิกฺรมํฯ
07111033c สุปุํขไห์ กํกวาสโภิรฺยตฺกรฺณํ จาทยจฺจรไห์ฯฯ
ปุํขคฬิทฺท กํกวาส ศรคฬิํท กรฺณนนฺนุ มุสุกิหากิท ภีมสเนน วิกฺรมวนฺนุ นินฺน ปุตฺรรู นโฑุตฺติทฺทรุ.
07111034a ส นํทยนฺรณเ ปารฺถํ กเศวํ จ ยศสฺวินํฯ
07111034c สาตฺยกิํ จกฺรรกฺษเา จ ภีมห์ กรฺณมยโธยตฺฯฯ
กรฺณนโะฑนเะ ยุทฺธมาฑิ ภีมนุ รณทลฺลิ อรฺชุน มตฺตุ ยศสฺวิ กเศวนิคู, สาตฺยกิคู, จกฺรรกฺษกริคู อานํทวนฺนุํฏุมาฑิทนุ.
07111035a วิกฺรมํ ภุชยโรฺวีรฺยํ ธไรฺยํ จ วิทิตาตฺมนห์ฯ
07111035c ปุตฺราสฺตว มหาราช ททฺฤศุห์ ปาํฑวสฺย หฯฯ
มหาราช! ปาํฑว ภีมน วิกฺรมวนฺนู, ภุชคฬ วีรฺยวนฺนู, ธไรฺยวนฺนู นินฺน ปุตฺรรุ ตาวเ นโฑิ อรฺถมาฑิกโะํฑรุ.”
สมาปฺติ
อิติ ศฺรี มหาภารตเ ทฺรโณ ปรฺวณิ ชยทฺรถวธ ปรฺวณิ ภีมยุทฺธเ เอกาทศาธิกศตตมโ'ธฺยายห์ ฯฯ
อิทุ ศฺรี มหาภารตทลฺลิ ทฺรโณ ปรฺวทลฺลิ ชยทฺรถวธ ปรฺวทลฺลิ ภีมยุทฺธ เอะนฺนุว นูราหนฺนโะํทนเ อธฺยายวุ.