099 sātyakipraveśe duḥśāsanaparājayaḥ

praveśa

|| oṃ oṃ namo nārāyaṇāya|| śrī vedavyāsāya namaḥ ||

śrī kṛṣṇadvaipāyana vedavyāsa viracita

śrī mahābhārata

droṇa parva

jayadrathavadha parva

adhyāya 99

sāra

sātyakiyiṃda duḥśāsanana parājaya (1-28).

07099001 saṃjaya uvāca|
07099001a tato duḥśāsano rājan śaineyaṃ samupādravat|
07099001c kiraṃ śarasahasrāṇi parjanya iva vṛṣṭimān||

saṃjayanu hel̤idanu: “rājan! anaṃtara duḥśāsananu mal̤ègarèyuttiruva moḍadaṃtè sahasrāru bāṇagal̤annu surisuttā śaineya sātyakiyannu ākramaṇisidanu.

07099002a sa viddhvā sātyakiṃ ṣaṣṭyā tathā ṣoḍaśabhiḥ śaraiḥ|
07099002c nākaṃpayat sthitaṃ yuddhe mainākamiva parvataṃ||

sātyakiyannu aravattu mattu hāgèye hadināru śaragal̤iṃda hòḍèdarū yuddhadalli mainākaparvatadaṃtè sthiranāgi niṃtidda avanannu alugāḍisalū āgalilla.

07099003a sa tu duḥśāsanaṃ vīraḥ sāyakairāvṛṇodbhṛśaṃ|
07099003c maśakaṃ samanuprāptamūrṇanābhirivorṇayā||

ā vīranu ukkibaruttiruva sāgaradaṃtè ākramaṇisuttiruva duḥśāsananannu sāyakagal̤iṃda tuṃbā gāyagòl̤isidanu.

07099004a dṛṣṭvā duḥśāsanaṃ rājā tathā śaraśatācitaṃ|
07099004c trigartāṃścodayāmāsa yuyudhānarathaṃ prati||

duḥśāsananu hāgè bāṇagal̤iṃda pīḍitanādudannu noḍi rājā duryodhananu yuyudhāna sātyakiya rathada kaḍè dhāvisuvaṃtè trigartarannu pracodisidanu.

07099005a te'gaccanyuyudhānasya samīpaṃ krūrakāriṇaḥ|
07099005c trigartānāṃ trisāhasrā rathā yuddhaviśāradāḥ||

ā krūrakariṇī yuddhaviśārada trigartaru mūru sāvira rathagal̤annu kūḍikòṃḍu yuyudhānana bal̤i hodaru.

07099006a te tu taṃ rathavaṃśena mahatā paryavārayan|
07099006c sthirāṃ kṛtvā matiṃ yuddhe bhūtvā saṃśaptakā mithaḥ||

avaru yuddhadalli sthirabuddhiyannirisikòṃḍu palāyanamāḍuvudillavèṃdu śapathavannu tòṭṭu ā mahā rathaguṃpiniṃda sātyakiyannu suttuvarèdaru.

07099007a teṣāṃ prayatatāṃ yuddhe śaravarṣāṇi muṃcatāṃ|
07099007c yodhānpaṃcaśatānmukhyānagrānīke vyapothayat||

bāṇagal̤a mal̤èyannu surisuttā yuddhadalli prayatnapaḍuttidda avara senègal̤a èduriruva ainūru yodharannu sātyakiyu urul̤isibiṭṭanu.

07099008a te'pataṃta hatāstūrṇaṃ śinipravarasāyakaiḥ|
07099008c mahāmārutavegena rugṇā iva mahādrumāḥ||

kūḍale avaru vegavāgi bīsuttidda mahācaṃḍamārutakkè siluki muridubidda mahāmaragal̤aṃtè śinipravarana sāyakagal̤igè siluki hatarāgi biddaru.

07099009a rathaiśca bahudhā cinnairdhvajaiścaiva viśāṃ pate|
07099009c hayaiśca kanakāpīḍaiḥ patitaistatra medinī||

viśāṃpate! aneka rathagal̤u mattu dhvajagal̤ū tuṃḍāgi mattu baṃgāradiṃda alaṃkṛta kudurègal̤u hatavāgi raṇabhūmiyamelè biddiddavu.

07099010a śaineyaśarasaṃkṛttaiḥ śoṇitaughapariplutaiḥ|
07099010c aśobhata mahārāja kiṃśukairiva puṣpitaiḥ||

mahārāja! śaineyana śaragal̤iṃda gāyagòṃḍu raktadiṃda toyduhogidda avu hūbiṭṭa kiṃśuka vṛkṣagal̤aṃtè śobhisidavu.

07099011a te vadhyamānāḥ samare yuyudhānena tāvakāḥ|
07099011c trātāraṃ nādhyagaccaṃta paṃkamagnā iva dvipāḥ||

samaradalli yuyudhānaniṃda vadhisalpaḍuttidda ninnavaru kèsarinalli silukidda ānègal̤aṃtè trātāranyārannū paḍèyalilla.

07099012a tataste paryavartaṃta sarve droṇarathaṃ prati|
07099012c bhayātpatagarājasya gartānīva mahoragāḥ||

āga avarèllarū patagarājana bhayadiṃda bilagal̤annu seruva mahoragagal̤aṃtè droṇana rathada bal̤i seridaru.

07099013a hatvā paṃcaśatānyodhān śarairāśīviṣopamaiḥ|
07099013c prāyātsa śanakairvīro dhanaṃjayarathaṃ prati||

viṣasarpagal̤aṃtiruva śaragal̤iṃda ā ainūru yodharannu saṃharisi vīra sātyakiyu nidhānavāgi dhanaṃjayana rathada kaḍè prayāṇisidanu.

07099014a taṃ prayāṃtaṃ naraśreṣṭhaṃ putro duḥśāsanastava|
07099014c vivyādha navabhistūrṇaṃ śaraiḥ sannataparvabhiḥ||

muṃdè sāguttidda ā naraśreṣṭhanannu ninna maga duśāsananu kūḍale òṃbhattu sannataparva śaragal̤iṃda hòḍèdanu.

07099015a sa tu taṃ prativivyādha paṃcabhirniśitaiḥ śaraiḥ|
07099015c rukmapuṃkhairmaheṣvāso gārdhrapatrairajihmagaiḥ||

maheṣvāsa sātyakiyādaro avanannu aidu rukmapuṃkhagal̤a, haddina garigal̤a niśita jihmaga śaragal̤iṃda tirugi hòḍèdanu.

07099016a sātyakiṃ tu mahārāja prahasanniva bhārata|
07099016c duḥśāsanastribhirviddhvā punarvivyādha paṃcabhiḥ||

mahārāja! bhārata! duḥśāsananādaro naguttiruvano ènnuvaṃtè sātyakiyannu mūrariṃda hòḍèdu punaḥ aidariṃda hòḍèdanu.

07099017a śaineyastava putraṃ tu viddhvā paṃcabhirāśugaiḥ|
07099017c dhanuścāsya raṇe cittvā vismayannarjunaṃ yayau||

śaineyanu ninna maganannu aidu āśugagal̤iṃda hòḍèdu mattu raṇadalli avana dhanussannu kattarisi vismayanannāgisi arjunana kaḍè hodanu.

07099018a tato duḥśāsanaḥ kruddho vṛṣṇivīrāya gaccate|
07099018c sarvapāraśavīṃ śaktiṃ visasarja jighāṃsayā||

vṛṣṇivīranu hāgè hogalu kruddhanāda duḥśāsananu avanannu kòllalu bayasi sarvavū ukkina mayavāgidda śaktiyannu avana melè prayogisidanu.

07099019a tāṃ tu śaktiṃ tadā ghorāṃ tava putrasya sātyakiḥ|
07099019c cicceda śatadhā rājanniśitaiḥ kaṃkapatribhiḥ||

rājan! ninna magana ā ghora śaktiyannādaro sātyakiyu niśita kaṃkapatrigal̤iṃda nūrutuṃḍugal̤annāgi kattarisidanu.

07099020a athānyaddhanurādāya putrastava janeśvara|
07099020c sātyakiṃ daśabhirviddhvā siṃhanādaṃ nanāda ha||

janeśvara! āga ninna maganu innòṃdu dhanussènnèttikòṃḍu sātyakiyannu hattu bāṇagal̤iṃda hòḍèdu siṃhanādagaidanu.

07099021a sātyakistu raṇe kruddho mohayitvā sutaṃ tava|
07099021c śarairagniśikhākārairājaghāna stanāṃtare|
07099021e sarvāyasaistīkṣṇavaktrairaṣṭābhirvivyadhe punaḥ||

raṇadalli kruddhanāda sātyakiyādaro ninna maganannu mūrchègòl̤isuttā agniśikhègal̤a ākāradallidda śaragal̤annu avana èdègè guriyiṭṭu hòḍèdanu. punaḥ èṃṭu tīkṣṇamukhagal̤ul̤l̤a ukkina bāṇagal̤iṃda hòḍèdanu.

07099022a duḥśāsanastu viṃśatyā sātyakiṃ pratyavidhyata|
07099022c sātvato'pi mahārāja taṃ vivyādha stanāṃtare|
07099022e tribhireva mahāvegaiḥ śaraiḥ sannataparvabhiḥ||

adakkè pratiyāgi duḥśāsananū kūḍa sātyakiyannu ippattu bāṇagal̤iṃda hòḍèdanu. mahārāja! tirugi sātvatanū kūḍa mahāvegadiṃda avana èdègè mūru sannataparva śaragal̤iṃda hòḍèdanu.

07099023a tato'sya vāhānniśitaiḥ śarairjaghne mahārathaḥ|
07099023c sārathiṃ ca susaṃkruddhaḥ śaraiḥ sannataparvabhiḥ||

āga tuṃbā krodhitanāda mahāratha sātyakiyu duḥśāsanana kudurègal̤annu niśita bāṇagal̤iṃda mattu sārathiyannu kūḍa sannata parva śaragal̤iṃda hòḍèdu saṃharisidanu.

07099024a dhanurekena bhallena hastāvāpaṃ ca paṃcabhiḥ|
07099024c dhvajaṃ ca rathaśaktiṃ ca bhallābhyāṃ paramāstravit|
07099024e cicceda viśikhaistīkṣṇaistathobhau pārṣṇisārathī||

òṃde bhalladiṃda avana dhanussannū, hastāvāpavannū kattarisi, èraḍu bhallagal̤iṃda dhvajavannū rathaśaktiyannū tuṃḍarisi ā paramāstraviduvu tīkṣṇa viśikhagal̤iṃda avana ibbaru pārṣṇisārathigal̤annū saṃharisidanu.

07099025a sa cinnadhanvā viratho hatāśvo hatasārathiḥ|
07099025c trigartasenāpatinā svarathenāpavāhitaḥ||

dhanussu muridu virathanāda, kudurè-sārathigal̤annu kal̤èdukòṃḍa duḥśāsananannu trigartasenāpatiyu tanna rathadalli erisikòṃḍanu.

07099026a tamabhidrutya śaineyo muhūrtamiva bhārata|
07099026c na jaghāna mahābāhurbhīmasenavacaḥ smaran||

bhārata! mahābāhu bhīmasenana mātannu nènapisikòṃḍu òṃdu kṣaṇa dòrakiddarū śaineyanu duḥśāsananannu kòllalilla.

07099027a bhīmasenena hi vadhaḥ sutānāṃ tava bhārata|
07099027c pratijñātaḥ sabhāmadhye sarveṣāmeva saṃyuge||

bhārata! saṃyugadalli ninna èlla makkal̤a vadhèyannū tāne māḍuttenèṃdu sabhāmadhyadalli bhīmasenanu pratijñèmāḍiddanu.

07099028a tathā duḥśāsanaṃ jitvā sātyakiḥ saṃyuge prabho|
07099028c jagāma tvarito rājanyena yāto dhanaṃjayaḥ||

prabho! rājan! hāgè saṃyugadalli duḥśāsananannu gèdda sātyakiyu tvarèmāḍi dhanaṃjayanu hogiruvalligè hodanu.”

samāpti

iti śrī mahābhārate droṇa parvaṇi jayadrathavadha parvaṇi sātyakipraveśe duḥśāsanaparājaye ekonaśatatamo'dhyāyaḥ||
idu śrī mahābhāratadalli droṇa parvadalli jayadrathavadha parvadalli sātyakipraveśe duḥśāsanaparājaya ènnuva tòṃbhattòṃbhattane adhyāyavu.