098 സാത്യകിപ്രവേശേ ദ്രോണപരാക്രമഃ

പ്രവേശ

।। ഓം ഓം നമോ നാരായണായ।। ശ്രീ വേദവ്യാസായ നമഃ ।।

ശ്രീ കൃഷ്ണദ്വൈപായന വേദവ്യാസ വിരചിത

ശ്രീ മഹാഭാരത

ദ്രോണ പര്വ

ജയദ്രഥവധ പര്വ

അധ്യായ 98

സാര

പലായന മാഡിബംദ ദുഃശാസനനന്നു ടീകിസി ദ്രോണനു ഹിംദിരുഗി സാത്യകിയൊഡനെ യുദ്ധമാഡലു ഹേളി കളുഹിസിദുദു (1-23). ദ്രോണനു വീരകേതുവേ മൊദലാദ പാംചാലരന്നു സംഹരിസിദുദു (24-41). ദ്രോണ-ധൃഷ്ടദ്യുമ്നര യുദ്ധ (42-58).

07098001 സംജയ ഉവാച।
07098001a ദുഃശാസനരഥം ദൃഷ്ട്വാ സമീപേ പര്യവസ്ഥിതം।
07098001c ഭാരദ്വാജസ്തതോ വാക്യം ദുഃശാസനമഥാബ്രവീത്।।

സംജയനു ഹേളിദനു: “ദുഃശാസനന രഥവു സമീപദല്ലിയേ നിംതിരുവുദന്നു നോഡി ഭാരദ്വാജനു ദുഃശാസനനിഗെ ഈ മാതുഗളന്നാഡിദനു:

07098002a ദുഃശാസന രഥാഃ സര്വേ കസ്മാദേതേ പ്രവിദ്രുതാഃ।
07098002c കച്ചിത് ക്ഷേമം തു നൃപതേഃ കചിവിജ്ജീവതി സൈംധവഃ।।

“ദുഃശാസന! ഈ മഹാരഥരെല്ലരൂ ഏകെ ഇല്ലിഗെ ഓഡി ധാവിസി ബരുത്തിദ്ദാരെ? നൃപതി ദുര്യോധനനു ക്ഷേമദിംദിരുവനേ? സൈംധവനു ബദുകിദ്ദാനെയേ?

07098003a രാജപുത്രോ ഭവാനത്ര രാജഭ്രാതാ മഹാരഥഃ।
07098003c കിമര്ഥം ദ്രവസേ യുദ്ധേ യൌവരാജ്യമവാപ്യ ഹി।।

നീനു രാജപുത്ര. രാജന സഹോദര. മഹാരഥ. യുവരാജത്വവന്നു പഡെദു ഹീഗെ ഏകെ യുദ്ധദിംദ ഓഡി ബംദിരുവെ?

07098004a സ്വയം വൈരം മഹത്കൃത്വാ പാംചാലൈഃ പാംഡവൈഃ സഹ।
07098004c ഏകം സാത്യകിമാസാദ്യ കഥം ഭീതോഽസി സംയുഗേ।।

പാംചാലരു മത്തു പാംഡവരൊംദിഗെ മഹാ വൈരവന്നു സ്വയം നീനേ കട്ടികൊംഡു ഈഗ ഏകെ യുദ്ധദല്ലി സാത്യകിയൊബ്ബനന്നേ എദുരിസി ഭയപട്ടിരുവെ?

07098005a ന ജാനീഷേ പുരാ ത്വം തു ഗൃഹ്ണന്നക്ഷാന്ദുരോദരേ।
07098005c ശരാ ഹ്യേതേ ഭവിഷ്യംതി ദാരുണാശീവിഷോപമാഃ।।

ഹിഡിദിദ്ദ ദാളഗളേ മുംദെ യുദ്ധദല്ലി ദാരുണ സര്പവിഷദംതിരുവ ബാണഗളാഗുത്തവെ എംദു നിനഗെ ഹിംദെ തിളിദിരലില്ലവേ?

07098006a അപ്രിയാണാം ച വചനം പാംഡവേഷു വിശേഷതഃ।
07098006c ദ്രൌപദ്യാശ്ച പരിക്ലേശസ്ത്വന്മൂലോ ഹ്യഭവത്പുരാ।।

ഹിംദെ നീനു പാംഡവരിഗെ അപ്രിയ മാതുഗളന്നാഡിദെ32. അദരല്ലൂ വിശേഷവാഗി ദ്രൌപദിയ കഷ്ടഗളിഗെ കാരണനാദെ.

07098007a ക്വ തേ മാനശ്ച ദര്പശ്ച ക്വ ച തദ്വീര ഗര്ജിതം।
07098007c ആശീവിഷസമാന്പാര്ഥാന്കോപയിത്വാ ക്വ യാസ്യസി।।

അംദിന നിന്ന അഭിമാനവു ഈഗ എല്ലി ഹോയിതു? ദര്പവെല്ലി ഹോയിതു? വീര്യവെല്ലി അഡഗിഹോയിതു? അംദിന ഗര്ജനെയു ഈഗ എല്ലി ഹോയിതു? വിഷസര്പസദൃശ പാര്ഥരന്നു ഈ രീതി കോപഗൊളിസി ഈഗ എല്ലി ഹോഗുത്തിരുവെ?

07098008a ശോച്യേയം ഭാരതീ സേനാ രാജാ ചൈവ സുയോധനഃ।
07098008c യസ്യ ത്വം കര്കശോ ഭ്രാതാ പലായനപരായണഃ।।

ഈഗ ഭാരതീസേനെഗാഗി ശോകിസബേകാഗിദെ. രാജാ സുയോധനനിഗാഗി ശോകിസബേകാഗിദെ. ഏകെംദരെ അവന തമ്മനാദ കര്കശ നീനു യുദ്ധദിംദ പലായനമാഡുത്തിരുവെ!

07098009a നനു നാമ ത്വയാ വീര ദീര്യമാണാ ഭയാര്ദിതാ।
07098009c സ്വബാഹുബലമാസ്ഥായ രക്ഷിതവ്യാ ഹ്യനീകിനീ।
07098009e സ ത്വമദ്യ രണം ത്യക്ത്വാ ഭീതോ ഹര്ഷയസേ പരാന്।।

വീര! സീളിഹോഗിരുവ ഭയാര്ദിതര ഈ സേനെഗളന്നു സ്വബാഹുബലവന്നുപയോഗിസി നീനു രക്ഷിസബേകല്ലവേ? ഭീതനാഗി രണവന്നു തൊരെദു നീനു ശത്രുഗളിഗെ ആനംദവന്നുംടുമാഡുത്തിദ്ദീയെ.

07098010a വിദ്രുതേ ത്വയി സൈന്യസ്യ നായകേ ശത്രുസൂദന।
07098010c കോഽന്യഃ സ്ഥാസ്യതി സംഗ്രാമേ ഭീതോ ഭീതേ വ്യപാശ്രയേ।।

ശത്രുസൂദന! സൈന്യദ നായകനാഗിരുവ നീനേ ഓഡിഹോദരെ ബേരെ യാരുതാനേ സംഗ്രാമദല്ലി ഉളിദാരു? യാര ആശ്രയദല്ലിരുവരോ അവരേ ഭീതരാദരെ ഇഡീ സേനെയേ ഭീതിഗൊള്ളുവുദില്ലവേ?

07098011a ഏകേന സാത്വതേനാദ്യ യുധ്യമാനസ്യ ചാനഘ।
07098011c പലായനേ തവ മതിഃ സംഗ്രാമാദ്ധി പ്രവര്തതേ।।

അനഘ! ഇംദു സാത്വതനൊബ്ബനൊഡനെ യുദ്ധമാഡുവാഗലേ നീനു സംഗ്രാമദിംദ പലായനദ കുരിതു മനസ്സു മാഡിദെ.

07098012a യദാ ഗാംഡീവധന്വാനം ഭീമസേനം ച കൌരവ।
07098012c യമൌ ച യുധി ദ്രഷ്ടാസി തദാ ത്വം കിം കരിഷ്യസി।।

കൌരവ! ഇന്നു ഗാംഡീവ ധന്വി അര്ജുന, ഭീമസേന മത്തു യമളരാദ നകുല-സഹദേവരന്നു യുദ്ധദല്ലി എദുരിസിദരെ ആഗ നീനു ഏനു മാഡുവെ?

07098013a യുധി ഫല്ഗുനബാണാനാം സൂര്യാഗ്നിസമതേജസാം।
07098013c ന തുല്യാഃ സാത്യകിശരാ യേഷാം ഭീതഃ പലായസേ।।

യാവുദരിംദ നീനു ഭീതനാഗി പലായനമാഡുത്തിരുവെയോ ആ സാത്യകിയ ശരഗളു യുദ്ധദല്ലി സൂര്യാഗ്നിസമ തേജസ്സുള്ള ഫല്ഗുനന ബാണഗള തുലനെഗെ സമനാദവുഗളല്ല. 3307098014a യദി താവത്കൃതാ ബുദ്ധിഃ പലായനപരായണാ।

07098014c പൃഥിവീ ധര്മരാജസ്യ ശമേനൈവ പ്രദീയതാം।।

ഒംദുവേളെ നീനു പലായന മാഡുവ നിര്ധാരവന്നേ മാഡിദ്ദരെ ഈ ഭൂമിയന്നു ധര്മരാജനിഗെ ശാംതിയിംദ നീഡബേകു.

07098015a യാവത്ഫല്ഗുനനാരാചാ നിര്മുക്തോരഗസന്നിഭാഃ।
07098015c നാവിശംതി ശരീരം തേ താവത്സംശാമ്യ പാംഡവൈഃ।।

ഫല്ഗുനനു ബിട്ട ഉരഗസന്നിഭ നാരാചഗളു നിന്ന ശരീരവന്നു ഹൊഗുവ മൊദലേ പാംഡവരൊംദിഗെ സംധിമാഡികോ!

07098016a യാവത്തേ പൃഥിവീം പാര്ഥാ ഹത്വാ ഭ്രാതൃശതം രണേ।
07098016c നാക്ഷിപംതി മഹാത്മാനസ്താവത്സംശാമ്യ പാംഡവൈഃ।।

രണദല്ലി നൂരു സഹോദരരന്നൂ കൊംദു ആ മഹാത്മരു ഈ ഭൂമിയന്നു കിത്തുകൊള്ളുവുദരൊളഗാഗി പാംഡവരൊഡനെ സംധിമാഡികോ!

07098017a യാവന്ന ക്രുധ്യതേ രാജാ ധര്മപുത്രോ യുധിഷ്ഠിരഃ।
07098017c കൃഷ്ണശ്ച സമരശ്ലാഘീ താവത്സംശാമ്യ പാംഡവൈഃ।।

ധര്മപുത്ര രാജാ യുധിഷ്ഠിര മത്തു സമരശ്ലാഘീ കൃഷ്ണരു ക്രുദ്ധരാഗുവ മൊദലേ പാംഡവരൊഡനെ സംധിമാഡികോ!

07098018a യാവദ്ഭീമോ മഹാബാഹുര്വിഗാഹ്യ മഹതീം ചമൂം।
07098018c സോദരാംസ്തേ ന മൃദ്നാതി താവത്സംശാമ്യ പാംഡവൈഃ।।

മഹാബാഹു ഭീമനു ഈ മഹാസേനെയന്നു ഒളഹൊക്കി നിന്ന സോദരരന്നു സദെബഡിയുവുദരൊളഗാഗി പാംഡവരൊഡനെ സംധിമാഡികോ!

07098019a പൂര്വമുക്തശ്ച തേ ഭ്രാതാ ഭീഷ്മേണ സ സുയോധനഃ।
07098019c അജേയാഃ പാംഡവാഃ സംഖ്യേ സൌമ്യ സംശാമ്യ പാംഡവൈഃ।
07098019e ന ച തത്കൃതവാന്മംദസ്തവ ഭ്രാതാ സുയോധനഃ।।

ഹിംദെ നിന്ന അണ്ണ സുയോധനനിഗെ ഭീഷ്മനു “സൌമ്യ! യുദ്ധദല്ലി പാംഡവരു അജേയരു. പാംഡവരൊംദിഗെ സംധിമാഡികോ!” എംദു ഹേളിദ്ദനു. ആദരെ നിന്ന അണ്ണ മൂഢ സുയോധനനു ഹാഗെ മാഡലില്ല!

07098020a സ യുദ്ധേ ധൃതിമാസ്ഥായ യത്തോ യുധ്യസ്വ പാംഡവൈഃ।
07098020c ഗച്ച തൂര്ണം രഥേനൈവ തത്ര തിഷ്ഠതി സാത്യകിഃ।।

ആദുദരിംദ യുദ്ധദല്ലി ധൈര്യവന്നു തംദുകൊംഡു പ്രയത്നപട്ടു പാംഡവരൊംദിഗെ യുദ്ധമാഡു. ബേഗനേ ഇദേ രഥദല്ലി സാത്യകിയെല്ലി നിംതിരുവനോ അല്ലിഗെ ഹോഗു!

07098021a ത്വയാ ഹീനം ബലം ഹ്യേതദ്വിദ്രവിഷ്യതി ഭാരത।
07098021c ആത്മാര്ഥം യോധയ രണേ സാത്യകിം സത്യവിക്രമം।।

ഭാരത! നീനില്ലദേ നമ്മ സേനെയു ദിക്കാപാലാഗി ഓഡിഹോഗുത്തിദെ. നിനഗാഗിയാദരൂ34 രണദല്ലി സത്യവിക്രമി സാത്യകിയൊംദിഗെ യുദ്ധമാഡു!”

07098022a ഏവമുക്തസ്തവ സുതോ നാബ്രവീത്കിം ചിദപ്യസൌ।
07098022c ശ്രുതം ചാശ്രുതവത്കൃത്വാ പ്രായാദ്യേന സ സാത്യകിഃ।।

ഇഷ്ടു ഹേളിദരൂ നിന്ന മഗനു ഏനന്നൂ മാതനാഡലില്ല. കേളിദരൂ കേളദംതെ മാഡി സാത്യകിയു ഹോദ ദാരിയല്ലി ഹൊരടു ഹോദനു.

07098023a സൈന്യേന മഹതാ യുക്തോ മ്ലേച്ചാനാമനിവര്തിനാം।
07098023c ആസാദ്യ ച രണേ യത്തോ യുയുധാനമയോധയത്।।

യുദ്ധദിംദ ഹിമ്മെട്ടദിദ്ദ മ്ലേച്ഛര മഹാ സേനെയന്നു കൂഡികൊംഡു ദുഃശാസനനു യുയുധാന സാത്യകിയൊഡനെ യുദ്ധമാഡതൊഡഗിദനു.

07098024a ദ്രോണോഽപി രഥിനാം ശ്രേഷ്ഠഃ പാംചാലാന്പാംഡവാംസ്തഥാ।
07098024c അഭ്യദ്രവത സംക്രുദ്ധോ ജവമാസ്ഥായ മധ്യമം।।

രഥിഗളല്ലി ശ്രേഷ്ഠ ദ്രോണനൂ കൂഡ മധ്യമ വേഗവന്നു ബളസി സംക്രുദ്ധനാഗി പാംചാല-പാംഡവരന്നു ആക്രമണിസിദനു.

07098025a പ്രവിശ്യ ച രണേ ദ്രോണഃ പാംചാലാനാം വരൂഥിനീം।
07098025c ദ്രാവയാമാസ യോധാന്വൈ ശതശോഽഥ സഹസ്രശഃ।।

രണദല്ലി പാംചാലര സേനെയന്നു പ്രവേശിസി ദ്രോണനു നൂരാരു സാവിരാരു യോധരന്നു പലായനഗൊളിസിദനു.

07098026a തതോ ദ്രോണോ മഹാരാജ നാമ വിശ്രാവ്യ സംയുഗേ।
07098026c പാംഡുപാംചാലമത്സ്യാനാം പ്രചക്രേ കദനം മഹത്।।

ആഗ മഹാരാജ! ദ്രോണനു സംയുഗദല്ലി തന്ന ഹെസരന്നു കൂഗി ഹേളികൊള്ളുത്താ പാംഡവ-പാംചാല-മത്സ്യരൊംദിഗെ മഹാ കദനവന്നു നഡെസിദനു.

07098027a തം ജയംതമനീകാനി ഭാരദ്വാജം തതസ്തതഃ।
07098027c പാംചാലപുത്രോ ദ്യുതിമാന്വീരകേതുഃ സമഭ്യയാത്।।

അല്ലല്ലി സേനെഗളന്നു സോലിസുത്തിദ്ദ ഭാരദ്വാജനന്നു പാംചാലപുത്ര ദ്യുതിമാന വീരകേതുവു എദുരിസിദനു.

07098028a സ ദ്രോണം പംചഭിര്വിദ്ധ്വാ ശരൈഃ സന്നതപര്വഭിഃ।
07098028c ധ്വജമേകേന വിവ്യാധ സാരഥിം ചാസ്യ സപ്തഭിഃ।।

അവനു ദ്രോണനന്നു ഐദു സന്നതപര്വശരഗളിംദ ഹൊഡെദു ഒംദരിംദ അവന ധ്വജവന്നൂ ഏളരിംദ സാരഥിയന്നൂ ഹൊഡെദനു.

07098029a തത്രാദ്ഭുതം മഹാരാജ ദൃഷ്ടവാനസ്മി സംയുഗേ।
07098029c യദ്ദ്രോണോ രഭസം യുദ്ധേ പാംചാല്യം നാഭ്യവര്തത।।

മഹാരാജ! അവര യുദ്ധദല്ലി നാനു അദ്ഭുതവന്നു കംഡെ. ദ്രോണനിഗെ രഭസവാഗി യുദ്ധമാഡുത്തിദ്ദ ആ പാംചാല്യനന്നു അതിക്രമിസി ഹോഗലാഗലില്ല.

07098030a സന്നിരുദ്ധം രണേ ദ്രോണം പാംചാലാ വീക്ഷ്യ മാരിഷ।
07098030c ആവവ്രുഃ സര്വതോ രാജന്ധര്മപുത്രജയൈഷിണഃ।।

മാരിഷ! രാജന്! രണദല്ലി ദ്രോണനന്നു പാംചാലനു തഡെദുദന്നു നോഡി ധര്മപുത്രന ഹിതൈഷിഗളു ദ്രോണനന്നു സുത്തലിനിംദ ആക്രമണിസിദരു.

07098031a തേ ശരൈരഗ്നിസംകാശൈസ്തോമരൈശ്ച മഹാധനൈഃ।
07098031c ശസ്ത്രൈശ്ച വിവിധൈ രാജന്ദ്രോണമേകമവാകിരന്।।

രാജന്! അവരു അഗ്നിസംകാശ ശരഗളിംദലൂ, ബഹു മൂല്യ തോമരഗളിംദലൂ, വിവിധ ശസ്ത്രഗളിംദലൂ ദ്രോണനൊബ്ബനന്നേ മുച്ചിബിട്ടരു.

07098032a നിഹത്യ താന്ബാണഗണാന്ദ്രോണോ രാജന്സമംതതഃ।
07098032c മഹാജലധരാന്വ്യോമ്നി മാതരിശ്വാ വിവാനിവ।।

രാജന്! ദ്രോണനു ആകാശദല്ലി അപാര മളെനീരിനിംദ തുംബിദ മോഡഗളന്നു ചദുരിസുവ വായുദേവനംതെ എല്ലെഡെയിംദ മുസുകിദ ആ ബാണഗണഗളന്നു നാശഗൊളിസിദനു.

07098033a തതഃ ശരം മഹാഘോരം സൂര്യപാവകസന്നിഭം।
07098033c സംദധേ പരവീരഘ്നോ വീരകേതുരഥം പ്രതി।।

അനംതര പരവീരഘ്ന ദ്രോണനു സൂര്യ-പാവകരംതിരുവ മഹാഘോര ബാണവന്നു വീരകേതുവിന രഥദ കഡെ ഹൂഡി ഹൊഡെദനു.

07098034a സ ഭിത്ത്വാ തു ശരോ രാജന്പാംചാല്യം കുലനംദനം।
07098034c അഭ്യഗാദ്ധരണീം തൂര്ണം ലോഹിതാര്ദ്രോ ജ്വലന്നിവ।।

രാജന്! ആ ശരവു പാംചാല്യ കുലനംദനനന്നു ഭേദിസി കൂഡലേ രക്തദിംദ തോയ്ദു പ്രജ്വലിസുത്തിരുവംതെ ഭൂമിയ മേലെ ബിദ്ദിതു.

07098035a തതോഽപതദ്രഥാത്തൂര്ണം പാംചാല്യഃ കുലനംദനഃ।
07098035c പര്വതാഗ്രാദിവ മഹാംശ്ചംപകോ വായുപീഡിതഃ।।

ആഗ കൂഡലേ പാംചാലര കുലനംദന വീരകേതുവു ചംഡമാരുതദിംദ ഹൊഡെയല്പട്ട ദൊഡ്ഡ സംപിഗെയ മരവു പര്വതദ മേലിംദ കെളക്കെ ബീളുവംതെ രഥദിംദ ബിദ്ദനു.

07098036a തസ്മിന് ഹതേ മഹേഷ്വാസേ രാജപുത്രേ മഹാബലേ।
07098036c പാംചാലാസ്ത്വരിതാ ദ്രോണം സമംതാത്പര്യവാരയന്।।

ആ മഹേഷ്വാസ മഹാബലി രാജപുത്രനു ഹതനാഗലു പാംചാലരു ത്വരെമാഡി ദ്രോണനന്നു എല്ലകഡെഗളിംദ സുത്തുവരെദരു.

07098037a ചിത്രകേതുഃ സുധന്വാ ച ചിത്രവര്മാ ച ഭാരത।
07098037c തഥാ ചിത്രരഥശ്ചൈവ ഭ്രാതൃവ്യസനകര്ഷിതാഃ।।
07098038a അഭ്യദ്രവംത സഹിതാ ഭാരദ്വാജം യുയുത്സവഃ।
07098038c മുംചംതഃ ശരവര്ഷാണി തപാംതേ ജലദാ ഇവ।।

ഭ്രാതൃവ്യസനദിംദ ദുഃഖിതരാദ ചിത്രകേതു, സുധന്വാ, ചിത്രവര്മ മത്തു ചിത്രരഥരു സംഘടിതരാഗി ഭാരദ്വാജനൊംദിഗെ യുദ്ധമാഡലു ഉത്സുകരാഗി ബേസഗെയ കൊനെയല്ലി മോഡഗളു മളെഗരെയുവംതെ ബാണഗള മളെഗരെയുത്താ ദ്രോണനന്നു ആക്രമണിസിദരു.

07098039a സ വധ്യമാനോ ബഹുധാ രാജപുത്രൈര്മഹാരഥൈഃ।
07098039c വ്യശ്വസൂതരഥാംശ്ചക്രേ കുമാരാന്കുപിതോ രണേ।।

ആ മഹാരഥ രാജപുത്രരിംദ ബഹളവാഗി പീഡിസല്പട്ട ദ്രോണനു രണദല്ലി കുപിതനാഗി ആ കുമാരരന്നു അശ്വ-സൂത-രഥ വിഹീനരന്നാഗി മാഡിദനു.

07098040a തഥാപരൈഃ സുനിശിതൈര്ഭല്ലൈസ്തേഷാം മഹായശാഃ।
07098040c പുഷ്പാണീവ വിചിന്വന് ഹി സോത്തമാംഗാന്യപാതയത്।।

മഹായശസ്വി ദ്രോണനു സുനിശ്ചിതവാദ ഇതര ഭല്ലഗളിംദ ഗിഡഗളിംദ ഹൂവന്നു കൊയ്യുവംതെ അവര ഉത്തമാംഗ (തലെ) ഗളന്നു കത്തരിസി ബീളിസിദനു.

07098041a തേ രഥേഭ്യോ ഹതാഃ പേതുഃ ക്ഷിതൌ രാജന്സുവര്ചസഃ।
07098041c ദേവാസുരേ പുരാ യുദ്ധേ യഥാ ദൈതേയദാനവാഃ।।

രാജന്! ഹിംദെ ദേവാസുരര യുദ്ധദല്ലി ദൈത്യ-ദാനവരു രഥഗളിംദ കെളഗുരുളിദംതെ ആ സുവര്ചസ പംചാലരാജകുമാരരു ഹതരാഗി രഥഗളിംദ ഭൂമിയ മേലെ ബിദ്ദരു.

07098042a താന്നിഹത്യ രണേ രാജന്ഭാരദ്വാജഃ പ്രതാപവാന്।
07098042c കാര്മുകം ഭ്രാമയാമാസ ഹേമപൃഷ്ഠം ദുരാസദം।।

രാജന്! രണദല്ലി അവരന്നു സംഹരിസി പ്രതാപവാന് ഭാരദ്വാജനു ബംഗാരദ ബെന്നുള്ള തന്ന ദുരാസദ ധനുസ്സന്നു തിരുഗിസതൊഡഗിദനു.

07098043a പാംചാലാന്നിഹതാന്ദൃഷ്ട്വാ ദേവകല്പാന്മഹാരഥാന്।
07098043c ധൃഷ്ടദ്യുമ്നോ ഭൃശം ക്രുദ്ധോ നേത്രാഭ്യാം പാതയം ജലം।
07098043e അഭ്യവര്തത സംഗ്രാമേ ക്രുദ്ധോ ദ്രോണരഥം പ്രതി।।

ദേവതെഗളിഗെ സമാനരാദ ആ മഹാരഥ പാംചാലരു ഹതരാദുദന്നു നോഡി തുംബാ ക്രുദ്ധനാഗി, നേത്രഗളെരഡരിംദ നീരന്നു സുരിസുത്താ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നനു സംഗ്രാമദല്ലി ദ്രോണന രഥദ മേലെ ആക്രമണിസിദനു.

07098044a തതോ ഹാ ഹേതി സഹസാ നാദഃ സമഭവന്നൃപ।
07098044c പാംചാല്യേന രണേ ദൃഷ്ട്വാ ദ്രോണമാവാരിതം ശരൈഃ।।

നൃപ! രണദല്ലി പാംചാല്യനു ദ്രോണനന്നു ശരഗളിംദ മുസുകിദുദന്നു നോഡി ഒമ്മെലേ ഹാഹാകാരവുംടായിതു.

07098045a സംചാദ്യമാനോ ബഹുധാ പാര്ഷതേന മഹാത്മനാ।
07098045c ന വിവ്യഥേ തതോ ദ്രോണഃ സ്മയന്നേവാന്വയുധ്യത।।

മഹാത്മ പാര്ഷതനിംദ ബഹളവാഗി മുച്ചല്പട്ടരൂ ദ്രോണനു വ്യഥിതനാഗലില്ല. നഗുത്തലേ അവനൊഡനെ യുദ്ധമാഡതൊഡഗിദനു.

07098046a തതോ ദ്രോണം മഹാരാജ പാംചാല്യഃ ക്രോധമൂര്ചിതഃ।
07098046c ആജഘാനോരസി ക്രുദ്ധോ നവത്യാ നതപര്വണാം।।

ആഗ മഹാരാജ! ക്രോധമൂര്ഛിത പാംചാല്യനു ദ്രോണനന്നു ക്രുദ്ധനാഗി തൊംഭത്തു നതപര്വണ ശരഗളിംദ എദെയ മേലെ പ്രഹരിസിദനു.

07098047a സ ഗാഢവിദ്ധോ ബലിനാ ഭാരദ്വാജോ മഹായശാഃ।
07098047c നിഷസാദ രഥോപസ്ഥേ കശ്മലം ച ജഗാമ ഹ।।

ബലശാലി ധൃഷ്ടദ്യുമ്നനിംദ ഗാഢവാഗി ഹൊഡെയല്പട്ട മഹായശസ്വി ദ്രോണനു രഥപീഠദ പക്കക്കെ സരിദു കുളിതു മൂര്ഛെഹോദനു.

07098048a തം വൈ തഥാഗതം ദൃഷ്ട്വാ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നഃ പരാക്രമീ।
07098048c സമുത്സൃജ്യ ധനുസ്തൂര്ണമസിം ജഗ്രാഹ വീര്യവാന്।।

അവനു ഹാഗാദുദന്നു നോഡി വീര്യവാന് പരാക്രമീ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നനു കൂഡലേ ധനുസ്സന്നു ബിസുടു ഖഡ്ഗവന്നു കൈഗെത്തികൊംഡനു.

07098049a അവപ്ലുത്യ രഥാച്ചാപി ത്വരിതഃ സ മഹാരഥഃ।
07098049c ആരുരോഹ രഥം തൂര്ണം ഭാരദ്വാജസ്യ മാരിഷ।
07098049e ഹര്തുമൈച്ചച്ചിരഃ കായാത്ക്രോധസംരക്തലോചനഃ।।

മാരിഷ! ബേഗനേ തന്ന രഥദിംദ ഹാരി ത്വരെമാഡി ക്രോധദിംദ കെംഗണ്ണനാഗിദ്ദ ആ മഹാരഥ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നനു ദ്രോണന ശിരവന്നു ദേഹദിംദ അപഹരിസലു ബയസി ഭാരദ്വാജന രഥവന്നേരിദനു.

07098050a പ്രത്യാശ്വസ്തസ്തതോ ദ്രോണോ ധനുര്ഗൃഹ്യ മഹാബലഃ।
07098050c ശരൈര്വൈതസ്തികൈ രാജന്നിത്യമാസന്നയോധിഭിഃ।
07098050e യോധയാമാസ സമരേ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നം മഹാരഥം।।

രാജന്! അഷ്ടരല്ലിയേ മഹാബല ദ്രോണനു സുധാരിസികൊംഡു ധനുസ്സന്നെത്തികൊംഡു ഹത്തിരദ ലക്ഷ്യവന്നു ഭേദിസുവ വൈതസ്തിക ബാണഗളിംദ സമരദല്ലി മഹാരഥ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നനൊംദിഗെ യുദ്ധമാഡതൊഡഗിദനു.

07098051a തേ ഹി വൈതസ്തികാ നാമ ശരാ ആസന്നയോധിനഃ।
07098051c ദ്രോണസ്യ വിദിതാ രാജന്ധൃഷ്ടദ്യുമ്നമവാക്ഷിപന്।।

രാജന്! ദൃഷ്ടദ്യുമ്നന മേലെ ബിട്ട, ഹത്തിരദല്ലിരുവ യോധരന്നു ഭേദിസബല്ല ആ വൈതസ്തിക എംബ ഹെസരിന ബാണഗളന്നു ദ്രോണനേ നിര്മിസിദ്ദനു.

07098052a സ വധ്യമാനോ ബഹുഭിഃ സായകൈസ്തൈര്മഹാബലഃ।
07098052c അവപ്ലുത്യ രഥാത്തൂര്ണം ഭഗ്നവേഗഃ പരാക്രമീ।।

അനേക സായകഗളിംദ പ്രഹരിസല്പട്ടു ഭഗ്നവേഗനാദ മഹാബല പരാക്രമീ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നനു ബേഗനേ ദ്രോണന രഥദിംദ ധുമുകിദനു.

07098053a ആരുഹ്യ സ്വരഥം വീരഃ പ്രഗൃഹ്യ ച മഹദ്ധനുഃ।
07098053c വിവ്യാധ സമരേ ദ്രോണം ധൃഷ്ടദ്യുമ്നോ മഹാരഥഃ।।

ആ വീര മഹാരഥ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നനു തന്നദേ രഥവന്നേരി മഹാധനുസ്സന്നു ഹിഡിദു സമരദല്ലി ദ്രോണനന്നു ഹൊഡെദനു.

07098054a തദദ്ഭുതം തയോര്യുദ്ധം ഭൂതസംഘാ ഹ്യപൂജയന്।
07098054c ക്ഷത്രിയാശ്ച മഹാരാജ യേ ചാന്യേ തത്ര സൈനികാഃ।।

മഹാരാജ! അവരിബ്ബര അദ്ഭുത യുദ്ധവന്നു പ്രാണിഗണഗളെല്ലവൂ, ക്ഷത്രിയരൂ മത്തു അല്ലിദ്ദ ഇതര സൈനികരൂ പ്രശംസിസിദരു.

07098055a അവശ്യം സമരേ ദ്രോണോ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നേന സംഗതഃ।
07098055c വശമേഷ്യതി നോ രാജ്ഞഃ പാംചാലാ ഇതി ചുക്രുശുഃ।।

“ധൃഷ്ടദ്യുമ്നനൊഡനെ യുദ്ധമാഡുത്തിരുവ ദ്രോണനു അവശ്യവാഗിയൂ നമ്മ രാജന വശനാഗിദ്ദാനെ!” എംദു പാംചാലരു കൂഗികൊള്ളുത്തിദ്ദരു.

07098056a ദ്രോണസ്തു ത്വരിതോ യുദ്ധേ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നസ്യ സാരഥേഃ।
07098056c ശിരഃ പ്രച്യാവയാമാസ ഫലം പക്വം തരോരിവ।
07098056e തതസ്തേ പ്രദ്രുതാ വാഹാ രാജംസ്തസ്യ മഹാത്മനഃ।।

ആഗ ദ്രോണനാദരോ തഡമാഡദേ യുദ്ധദല്ലി ധൃഷ്ടദ്യുമ്നന സാരഥിയ ശിരവന്നു – മരദല്ലിരുവ ഹണ്ണന്നു കെളഗെ ബീളിസുവംതെ - ദേഹദിംദ കെളക്കെ കെഡവിദനു. രാജന്! ആഗ മഹാത്മ ധൃഷ്ടദ്യുമ്നന കുദുരെഗളു ദിക്കാപാലാഗി ഓഡിഹോദവു.

07098057a തേഷു പ്രദ്രവമാണേഷു പാംചാലാന്സൃംജയാംസ്തഥാ।
07098057c വ്യദ്രാവയദ്രണേ ദ്രോണസ്തത്ര തത്ര പരാക്രമീ।।

അവുഗളു ഓഡിഹോഗലു പരാക്രമീ ദ്രോണനു രണദല്ലിദ്ദ പാംചാല സൃംജയരൊഡനെ അല്ലല്ലി യുദ്ധമാഡതൊഡഗിദനു.

07098058a വിജിത്യ പാംഡുപാംചാലാന്ഭാരദ്വാജഃ പ്രതാപവാന്।
07098058c സ്വം വ്യൂഹം പുനരാസ്ഥായ സ്ഥിരോഽഭവദരിംദമഃ।
07098058e ന ചൈനം പാംഡവാ യുദ്ധേ ജേതുമുത്സഹിരേ പ്രഭോ।।

പാംഡവ-പാംചാലരന്നു ഗെദ്ദു പ്രതാപവാന് ഭാരദ്വാജ അരിംദമനു തന്ന വ്യൂഹവന്നു പുനഃ സ്ഥിരവാഗിരുവംതെ മാഡിദരു. പ്രഭോ! ആഗ പാംഡവരു അവനൊഡനെ യുദ്ധമാഡലു ഉത്സാഹിതരാഗിരലില്ല.”

സമാപ്തി

ഇതി ശ്രീ മഹാഭാരതേ ദ്രോണ പര്വണി ജയദ്രഥവധ പര്വണി സാത്യകിപ്രവേശേ ദ്രോണപരാക്രമേ അഷ്ഠനവതിതമോഽധ്യായഃ।।
ഇദു ശ്രീ മഹാഭാരതദല്ലി ദ്രോണ പര്വദല്ലി ജയദ്രഥവധ പര്വദല്ലി സാത്യകിപ്രവേശേ ദ്രോണപരാക്രമ എന്നുവ തൊംഭത്തെംടനേ അധ്യായവു.