правэш́а
।। ом̣ ом̣ намо на̄ра̄йан̣а̄йа।। ш́рӣ вэдавйа̄са̄йа намах̣ ।।
ш́рӣ кр̣шн̣адваипа̄йана вэдавйа̄са вирачита
ш́рӣ маха̄бха̄рата
дрон̣а парва
джайадратхавадха парва
адхйа̄йа 77
са̄ра
э̆дура̄да дурйодханананну ко̆ллалу кр̣шн̣ану арджунанигэ̆ хэл̤идуду (1-18). дурйодханана ма̄ту (19-38).
07077001 ва̄судэва ува̄ча।
07077001a суйодханаматикра̄м̣тамэнам̣ паш́йа дханам̣джайа।
07077001c а̄падгатамимам̣ манйэ на̄стйасйа садр̣ш́о ратхах̣।।
ва̄судэвану хэл̤идану: “дханам̣джайа! намманну атикрамисирува суйодханананну нод̣у! иданну атйадбхутавэ̆м̣ду париган̣исуттэнэ̆. ивана садр̣ш́ана̄да ратханилла!
07077002a дӯрапа̄тӣ махэшва̄сах̣ кр̣та̄стро йуддхадурмадах̣।
07077002c др̣д̣ха̄страш́читрайодхӣ ча дха̄ртара̄шт̣ро маха̄балах̣।।
ӣ дха̄ртара̄шт̣рану дӯра ба̄н̣аванну бӣл̤исабалла. махэшва̄са. кр̣та̄стра. йуддха дурмада. др̣д̣ха̄стра. читрайодхӣ матту маха̄балаш́а̄лӣ.
07077003a атйам̣тасукхасам̣вр̣ддхо ма̄ниташ́ча маха̄ратхаих̣।
07077003c кр̣тӣ ча сататам̣ па̄ртха нитйам̣ двэшт̣и ча па̄м̣д̣ава̄н।।
па̄ртха! ивану атйам̣та сукхадалли бэ̆л̤э̆давану. маха̄ратхарим̣далӯ гаурависалпад̣увавану. йаш́асвийа̄да ивану нитйавӯ па̄м̣д̣аваранну двэшисутта̄ бам̣давану.
07077004a тэна йуддхамахам̣ манйэ пра̄птака̄лам̣ тава̄нагха।
07077004c атра во дйӯтама̄йа̄там̣ виджайа̄йэтара̄йа ва̄।।
анагха! авано̆м̣дигэ̆ нӣну йуддхама̄д̣ува сарийа̄да самайа бам̣до̆дагидэ̆йэ̆м̣ду нанаганнисуттадэ̆. алли дйӯтадалли пан̣авиддам̣тэ̆ ивана мэлэ̆ джайавидэ̆ атхава̄ инно̆м̣дидэ̆.
07077005a атра кродхавишам̣ па̄ртха вимум̣ча чирасам̣бхр̣там̣।
07077005c эша мӯламанартха̄на̄м̣ па̄м̣д̣ава̄на̄м̣ маха̄ратхах̣।।
па̄ртха! тум̣ба̄ самайадим̣да сам̣грахисит̣т̣уко̆м̣д̣ирува нинна кродхавэ̆м̣ба вишаванну ивана мэлэ̆ э̆рачу. па̄м̣д̣авара анартхагал̤игэ̆ ӣ маха̄ратханэ мӯла.
07077006a со'йам̣ пра̄птастава̄кшэпам̣ паш́йа са̄пхалйама̄тманах̣।
07077006c катхам̣ хи ра̄джа̄ ра̄джйа̄ртхӣ твайа̄ гаччэта самйугам̣।।
ӣга ивану нинна ба̄н̣агал̤а силукиналлийэ идда̄нэ̆. нод̣у. ниннанну нӣнэ са̄пхалйана̄гисико! ра̄джйаванну байасува ӣ ра̄джану ран̣адалли нинна э̆дуригэ̆ экэ̆ бам̣дидда̄нэ̆?
07077007a дишт̣йа̄ твида̄нӣм̣ сам̣пра̄пта эша тэ ба̄н̣агочарам̣।
07077007c са йатха̄ джӣвитам̣ джахйа̄ттатха̄ куру дханам̣джайа।।
адр̣шт̣а! им̣ду ивану нинна ба̄н̣агал̤игэ̆ гочарана̄ги о̆дагидда̄нэ̆. дханам̣джайа! авана джӣвитаванну апахарисувам̣тэ̆ ма̄д̣у.
07077008a аиш́варйамадасаммӯд̣хо наиша дух̣кхамупэйива̄н।
07077008c на ча тэ самйугэ вӣрйам̣ джа̄на̄ти пурушаршабха।।
пурушаршабха! аиш́варйа мададим̣да саммӯд̣хана̄гирува ивану дух̣кхавэ̆ннувуданнэ анубхависилла. авану сам̣йугадалли нинна вӣрйаваннӯ тил̤идилла.
07077009a тва̄м̣ хи лока̄страйах̣ па̄ртха сасура̄сурама̄нуша̄х̣।
07077009c нотсахам̣тэ ран̣э джэтум̣ кимутаиках̣ суйодханах̣।।
па̄ртха! сура̄сураманушйаро̆д̣анэ̆ мӯру локагал̤ӯ ран̣адалли ниннанну джайисалу утсукара̄гувудилла. инну о̆бба суйодхананэ̆лли?
07077010a са дишт̣йа̄ саманупра̄птастава па̄ртха ратха̄м̣тикам̣।
07077010c джахйэнам̣ ваи маха̄ба̄хо йатха̄ вр̣трам̣ пурам̣дарах̣।।
о̆л̤л̤э̆йада̄йиту па̄ртха! ивану нинна ратхада бал̤и бам̣до̆дагидда̄нэ̆! маха̄ба̄хо! пурам̣дарану вр̣трананну хэго ха̄гэ̆ ивананну сам̣харису!
07077011a эша хйанартхэ сататам̣ пара̄кра̄м̣тастава̄нагха।
07077011c никр̣тйа̄ дхармара̄джам̣ ча дйӯтэ вам̣читава̄найам̣।।
анагха! ивану сататавӯ нимагэ̆ анартхаваннум̣т̣ума̄д̣алу мум̣диддавану. мосадим̣да ивану дйӯтадалли дхармара̄джананну вам̣чисидану.
07077012a бахӯни сунр̣ш́ам̣са̄ни кр̣та̄нйэтэна ма̄нада।
07077012c йушма̄су па̄паматина̄ апа̄пэшвэва нитйада̄।।
ма̄нада! апа̄пигал̤а̄да нимма мэлэ̆ па̄паматийа̄да ивану нитйавӯ анэка атикрӯра кр̣тйагал̤анну ма̄д̣утта̄ бам̣дидда̄нэ̆.
07077013a тамана̄рйам̣ сада̄ кшудрам̣ пурушам̣ ка̄мача̄рин̣ам̣।
07077013c а̄рйа̄м̣ йуддхэ матим̣ кр̣тва̄ джахи па̄ртха̄вича̄райан।।
па̄ртха! йуддхадалли а̄рйанам̣тэ̆ ниш́чайаванну ма̄д̣и, вича̄рама̄д̣адэ ӣ ана̄рйа, сада̄ кшудрана̄гирува, бэка̄дам̣тэ̆ над̣э̆дуко̆л̤л̤ува пурушананну сам̣харису!
07077014a никр̣тйа̄ ра̄джйахаран̣ам̣ ванава̄сам̣ ча па̄м̣д̣ава।
07077014c париклэш́ам̣ ча кр̣шн̣а̄йа̄ хр̣ди кр̣тва̄ пара̄крама।।
па̄м̣д̣ава! мосадим̣да ра̄джйахаран̣а, ванава̄са, кр̣шн̣э̆йа париклэш́а ивугал̤анну хр̣дайадаллит̣т̣уко̆м̣д̣у пара̄крамаванну торису!
07077015a дишт̣йаиша тава ба̄н̣а̄на̄м̣ гочарэ паривартатэ।
07077015c пратигха̄та̄йа ка̄рйасйа дишт̣йа̄ ча йататэ'гратах̣।।
адр̣шт̣аваш́а̄т авану нинна ба̄н̣агал̤игэ̆ гочарисийэ идда̄нэ̆. иннӯ адр̣шт̣авэ̆м̣дарэ̆ авану нинна ка̄рйаккэ̆ вигхнаваннум̣т̣у ма̄д̣алу нинна э̆дуригэ бам̣ду ним̣тидда̄нэ̆.
07077016a дишт̣йа̄ джа̄на̄ти сам̣гра̄мэ йоддхавйам̣ хи твайа̄ саха।
07077016c дишт̣йа̄ ча сапхала̄х̣ па̄ртха сарвэ ка̄ма̄ хи ка̄мита̄х̣।।
адр̣шт̣аваш́а̄т авану сам̣гра̄мадалли нинно̆д̣анэ̆ йуддхама̄д̣абэкэ̆м̣ду тил̤идуко̆м̣д̣э бам̣дидда̄нэ̆. па̄ртха! адр̣шт̣авэ̆м̣дарэ̆ нӣну байасадэ иддиддарӯ нинна байакэ̆гал̤анну пӯраисува самайаву бам̣до̆дагидэ̆.
07077017a тасма̄джджахи ран̣э па̄ртха дха̄ртара̄шт̣рам̣ кула̄дхамам̣।
07077017c йатхэм̣дрэн̣а хатах̣ пӯрвам̣ джам̣бхо дэва̄сурэ мр̣дхэ।।
хим̣дэ̆ дэва̄сурара йуддхадалли им̣драну джам̣бха̄сурананну хэгэ̆ ко̆м̣дано ха̄гэ̆ па̄ртха! нӣну ран̣адалли ӣ кула̄дхама дха̄ртара̄шт̣рананну сам̣харису.
07077018a асмин хатэ твайа̄ саинйамана̄тхам̣ бхидйата̄мидам̣।
07077018c ваирасйа̄сйа̄ствавабхр̣тхо мӯлам̣ чим̣дхи дура̄тмана̄м̣।।
ивану хатана̄галу нӣну ӣ ана̄дха сэнэ̆йаннӯ бхэдису. дура̄тмара мӯлава̄гирува ивананну чим̣ди чим̣ди ма̄д̣и ваирада авабхр̣тасна̄наванну ма̄д̣у!””
07077019 сам̣джайа ува̄ча।
07077019a там̣ татхэтйабравӣтпа̄ртхах̣ кр̣тйарӯпамидам̣ мама।
07077019c сарваманйадана̄др̣тйа гачча йатра суйодханах̣।।
сам̣джайану хэл̤идану: “ха̄гэ̆йэ а̄галэ̆м̣ду па̄ртхану хэл̤идану: “на̄ну ма̄д̣и торисабэка̄дуду иду. бэрэ̆ э̆ллараннӯ кад̣э̆ган̣иси суйодхананируваллигэ̆ хогу.
07077020a йэнаитаддӣргхака̄лам̣ но бхуктам̣ ра̄джйамакам̣т̣акам̣।
07077020c апйасйа йудхи викрамйа чим̣дйа̄м̣ мӯрдха̄нама̄хавэ।।
дӣргхака̄ладаварэ̆гэ̆ йа̄ва кам̣т̣акавӯ илладэ намма ра̄джйаванну бхогисида ивананну ран̣амӯрдханийалли йуддхадалли викрамадим̣да каттарисибид̣уттэнэ̆.
07077021a апи тасйа̄ анарха̄йа̄х̣ париклэш́асйа ма̄дхава।
07077021c кр̣шн̣а̄йа̄х̣ ш́акнуйа̄м̣ гам̣тум̣ падам̣ кэш́апрадхаршан̣э।।
ма̄дхава! кашт̣агал̤игэ̆ анархал̤а̄гидда кр̣шн̣э̆йа кӯдаланнэ̆л̤э̆дудара пратӣка̄раванну на̄ну ма̄д̣абаллэ̆нэ?”
07077022a итйэвам̣ ва̄динау хр̣шт̣ау кр̣шн̣ау ш́вэта̄н хайоттама̄н।
07077022c прэшайа̄ма̄сатух̣ сам̣кхйэ прэпсам̣тау там̣ нара̄дхипам̣।।
кр̣шн̣аббарӯ хр̣шт̣ара̄ги хӣгэ̆ ма̄тана̄д̣ико̆л̤л̤утта̄ а̄ уттама ш́вэта̄ш́вагал̤анну ран̣адалли а̄ нара̄дхипананнэ тамма лакшйаванна̄гирисико̆л̤л̤алу аваналлигэ̆ ходару.
07077023a тайох̣ самӣпам̣ сам̣пра̄пйа путрастэ бхаратаршабха।
07077023c на чака̄ра бхайам̣ пра̄птэ бхайэ махати ма̄риша।।
бхаратаршабха! ма̄риша! авару самӣпаккэ̆ баралу нинна магану маха̄ бхайаву пра̄птава̄дарӯ свалпавӯ бхайапад̣алилла.
07077024a тадасйа кшатрийа̄статра сарва эва̄бхйапӯджайан।
07077024c йадарджунахр̣шӣкэш́ау пратйудйа̄то'вича̄райан।।
э̆дура̄ги бам̣дирува арджуна-хр̣шӣкэш́аранну вича̄ра ма̄д̣адэ э̆дурисида авананну аллидда кшатрийарэ̆лларӯ праш́ам̣сисидару.
07077025a татах̣ сарвасйа саинйасйа та̄вакасйа виш́а̄м̣ патэ।
07077025c маха̄нна̄до хйабхӯттатра др̣шт̣ва̄ ра̄джа̄нама̄хавэ।।
виш́а̄м̣патэ! ран̣адалли ра̄джананну нод̣и нинна саинйагал̤алэ̆лла̄ маха̄на̄давум̣т̣а̄йиту.
07077026a тасминджанасамунна̄дэ правр̣ттэ бхаиравэ сати।
07077026c кадартхӣкр̣тйа тэ путрах̣ пратйамитрамава̄райат।।
хӣгэ̆ джанару бхайам̣кара кола̄халаванну ма̄д̣уттиралу нинна магану амитраранну кад̣э̆ган̣иси э̆дуриси тад̣э̆дану.
07077027a а̄ва̄ритасту каум̣тэйастава путрэн̣а дханвина̄।
07077027c сам̣рам̣бхамагамадбхӯйах̣ са ча тасминпарам̣тапах̣।।
нинна мага дханвийим̣да тад̣э̆йалпат̣т̣а парам̣тапа каум̣тэйану атйам̣та купитана̄дану.
07077028a тау др̣шт̣ва̄ пратисам̣рабдхау дурйодханадханам̣джайау।
07077028c абхйаваикшам̣та ра̄джа̄но бхӣмарӯпа̄х̣ самам̣татах̣।।
дурйодхана-дханам̣джайару параспара мэлэ̆ купитара̄даданну сутталидда бхӣмарӯпада ра̄джару нод̣идару.
07077029a др̣шт̣ва̄ ту па̄ртхам̣ сам̣рабдхам̣ ва̄судэвам̣ ча ма̄риша।
07077029c прахасаннива путрастэ йоддхука̄мах̣ сама̄хвайат।।
ма̄риша! кр̣ддхара̄гирува па̄ртхананнӯ ва̄судэвананнӯ нод̣и нинна магану джора̄ги накку, йуддхама̄д̣алу байаси а̄хва̄нисидану.
07077030a татах̣ прахр̣шт̣о да̄ш́а̄рхах̣ па̄м̣д̣аваш́ча дханам̣джайах̣।
07077030c вйа̄крош́эта̄м̣ маха̄на̄дам̣ дадхматуш́ча̄м̣буджоттамау।।
а̄га прахр̣шт̣ара̄да да̄ш́а̄рха матту па̄м̣д̣ава дханам̣джайару маха̄ сим̣хана̄да ма̄д̣идару матту уттама ш́ам̣кхагал̤анну ӯдидару.
07077031a тау хр̣шт̣арӯпау сам̣прэкшйа кауравэйа̄ш́ча сарваш́ах̣।
07077031c нира̄ш́а̄х̣ самападйам̣та путрасйа тава джӣвитэ।।
хр̣шт̣арӯпара̄да аваранну нод̣и кауравэйарэ̆ллару нинна магана джӣвитада куриту нира̄ш́ара̄дару.
07077032a ш́окамӣйух̣ парам̣ чаива куравах̣ сарва эва тэ।
07077032c аманйам̣та ча путрам̣ тэ ваиш́ва̄нарамукхэ хутам̣।।
итарару кӯд̣а ш́окитара̄дару. нинна магану ран̣айаджн̃ада ваиш́ва̄нараналли а̄хутийа̄данэ̆м̣дэ аварэ̆лларӯ париган̣исидару.
07077033a татха̄ ту др̣шт̣ва̄ йодха̄стэ прахр̣шт̣ау кр̣шн̣апа̄м̣д̣авау।
07077033c хато ра̄джа̄ хато ра̄джэтйӯчурэвам̣ бхайа̄рдита̄х̣।।
прахр̣шт̣ара̄да кр̣шн̣а-па̄м̣д̣аваранну нод̣и нинна йодхару бхайа̄дитара̄ги “ра̄джану хатана̄да! ра̄джану хатана̄да!” э̆м̣дӯ кӯгато̆д̣агидару.
07077034a джанасйа самнина̄дам̣ ту ш́рутва̄ дурйодхано'бравӣт।
07077034c вйэту во бхӣрахам̣ кр̣шн̣ау прэшайишйа̄ми мр̣тйавэ।।
джанара а̄ кола̄халаванну кэл̤и дурйодханану аваригэ̆ “хэ̆дарабэд̣и! кр̣шн̣ариббараннӯ на̄ну мр̣тйувигэ̆ кал̤ухисуттэнэ̆.” э̆м̣ду хэл̤идану.
07077035a итйуктва̄ саиника̄нсарва̄нджайа̄пэкшӣ нара̄дхипах̣।
07077035c па̄ртхама̄бха̄шйа сам̣рам̣бха̄дидам̣ вачанамабравӣт।।
хӣгэ̆ саиникарэ̆лларигэ̆ хэл̤и джайа̄пэкшӣ нара̄дхипану копадим̣да па̄ртханигэ̆ ӣ ма̄танна̄д̣идану:
07077036a па̄ртха йаччикшитам̣ тэ'страм̣ дивйам̣ ма̄нушамэва ча।
07077036c таддарш́айа майи кшипрам̣ йади джа̄то'си па̄м̣д̣уна̄।।
“па̄ртха! нӣну па̄м̣д̣увигэ хут̣т̣идавана̄гиддарэ̆ нӣну калитирува дивйава̄да матту ма̄нуша астрагал̤анну нанагэ̆ бэганэ торису!
07077037a йадбалам̣ тава вӣрйам̣ ча кэш́авасйа татхаива ча।
07077037c таткурушва майи кшипрам̣ паш́йа̄мастава паурушам̣।।
нинналли матту ха̄гэ̆йэ кэш́аваналли э̆шт̣у бала-вӣрйагал̤ивэ̆йо бэганэ̆ нанна э̆диру ма̄д̣и торису. нинна паурушаванну нод̣уттэнэ̆!
07077038a асматпарокшам̣ карма̄н̣и правадам̣ти кр̣та̄ни тэ।
07077038c сва̄мисатка̄райукта̄ни йа̄ни та̄нӣха дарш́айа।।
парокшава̄ги нӣну ма̄д̣ида кармагал̤а куриту хэл̤идуданну кэл̤иддэнэ̆. сва̄мийа сатка̄рагал̤игэ̆ йогйава̄да авугал̤анну иллийӯ прадарш́ису!””
сама̄пти
ити ш́рӣ маха̄бха̄ратэ дрон̣а парван̣и джайадратхавадха парван̣и дурйодханавачанэ саптасаптатитамо'дхйа̄йах̣।।
иду ш́рӣ маха̄бха̄ратадалли дрон̣а парвадалли джайадратхавадха парвадалли дурйодханавачана э̆ннува э̆ппаттэл̤анэ адхйа̄йаву.